• فهرست مقالات توسعه انسانی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت توسعه انسانی توانخواهان دارای آسیب اجتماعی
        سید علی محمد موسوی رضا اسماعیلی اکبر اعتباریان
        اثر بخشی فعالیت های نیروهای انسانی با هدف توانمند سازی و بهبود انسان های آسیب دیده و یا در معرض آسیب در مراکز شبانه روزی، کاری بس سخت ،پیچیده و فرسایشی است . این مهم ،نیاز به کارکنانی توسعه یافته با روحیه شهروند سازمانی دارد .سیاست های دولت درسطح عملیاتی با استفاده از ظ چکیده کامل
        اثر بخشی فعالیت های نیروهای انسانی با هدف توانمند سازی و بهبود انسان های آسیب دیده و یا در معرض آسیب در مراکز شبانه روزی، کاری بس سخت ،پیچیده و فرسایشی است . این مهم ،نیاز به کارکنانی توسعه یافته با روحیه شهروند سازمانی دارد .سیاست های دولت درسطح عملیاتی با استفاده از ظرفیت منابع انسانی سازمان های غیر دولتی، توانمندی ورهایی سازی برای برگشت آنان به اجتماع و خانواده است. این مقاله ،به دنبال یافتن پاسخ به تحلیل زمینه های علیّ توسعه منابع انسانی برای مدیریت و توسعه توانخواهان دارای آسیب های اجتماعی در پارک سلامت روان شیراز کدامند؟ می باشد. جامعه آماری 15 نفر از خبرگان موضوعی دانشگاهی ،سیاست گذاران و عملیاتی بوده اند که به روش نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده اند. این پژوهش از نظررویکرد، کیفی بر مبنای نظریه زمینه ای می باشد که با استفاده از روش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته ، داده های لازم گردآوری و پس ازکدگذاری روی آنها ، عوامل علّی، تحلیل معنایی گردیده اند. یافته ها ونتایج آن نشان داده ا ندکه زمینه ها ی علیّ شامل: لزوم ساختارسازمانی مناسب ، ارتقاء میزان حمات های رفتاری –ادراکی رهبران ، توجه به هیجانات فردی ، ارتقاء سطح عمق شناختی رهبران ،لزوم مشارکت اجتماعی ، توجه به توسعه و شایستگی های فردی، تقویت فناوری های اطلاعاتی وارتباطی ، لزوم توسعه فرایندهای سازمانی مناسب. لزوم توسعه انسانی و ترسیم چشم انداز و بیانیه هدف می باشند . . برای اعتبارسنجی سازه ای از تکنیک جمع آوری از منابع متعدد و اعتبار درونی از طریق کنترل اعضا به وسیله بازبینی و تایید متن پیاده شده مصاحبه، درگیری طولانی مدت نگارنده و پرمایگی دریافت اطلاعات و اعتبار بیرونی به وسیله توصیف غنی داده ها،استفاده شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - برآورد اثر شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران (1384-1368)
        سید محمد اعرابی گلناز شجاعی
        نظر به اینکه هدف تحقیق،دستیابی به الگوی توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران از طریق مطالعه برخی متغیرها در دوره های پنجم و ششم ریاست جمهوری و دوره های هفتم و هشتم ریاست جمهوری در ایران است؛ بنابراین وضعیت شاخص های توسعه براساس مدل نظری پژوهش در سه بخش فرصتهای اجتماعی، تأمیت ام چکیده کامل
        نظر به اینکه هدف تحقیق،دستیابی به الگوی توسعه اقتصادی- اجتماعی ایران از طریق مطالعه برخی متغیرها در دوره های پنجم و ششم ریاست جمهوری و دوره های هفتم و هشتم ریاست جمهوری در ایران است؛ بنابراین وضعیت شاخص های توسعه براساس مدل نظری پژوهش در سه بخش فرصتهای اجتماعی، تأمیت امنیت یا سیاستهای حمایتی و تسهیلات اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- کیفی می باشد و مدل تحقیق با استفاده از نظریه مبنایی (استراس، 1384) به دست آمده است. در روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای شکست ساختاری و تحلیل رکرسیون در فواصل سالهای 1368 تا 1384 بهره گیری شده است. نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از تأثیر فرصتهای اجتماعی، تأمین امنیت و تسهیلات اقتصادی- اجتماعی است. از بین هیجده شاخصی که در مدل توسعه اقتصادی اجتماعی تخمین زده شده، سیزده شاخص بر توسعه اقتصادی- اجتماعی مؤثر مس باشند. که به ترتیب عبارتند از:1- امید به زندگی 2- نرخ باسوادی 3- اشتغال 4- سرانه تخت فعال بیمارستانی 5- نرخ تورم 6- تشکیل سرمایه 7- درآمد ملی 8- درآمد سرانه 9- خدمات اجتماعی 10- نرخ مرگ ومیر نوزادان 11- بیمه بیکاری 12- حوادث غیر مترقبه 13- نرخ مرگ ومیر. میزان تأثیرگذاری متغیرها بر توسعه اقتصادی- اجتماعی به ترتیب عبارت است از :1- فرصتهای اجتماعی با ضریب تأثیر 71/0 بیشترین و سپس متغیر تسهیلات اقتصادی با ضریب 14/0 و بعد از آن متغیر تأمین امنیت با ضریب 12/0 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزیابی شاخص توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد
        سید یعقوب زراعت کیش منصور کریمی مریم مرواریدی
        هدف از این مطالعه ، بررسی شاخص‌های توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد می‌باشدکه خود متشکل از سه زیرشاخص امید به زندگی، آموزش و درآمد است . روش مورد استفاده تحقیق توصیفی- تحلیلی است که داده‌های تحقیق با استفاده از آمار و اطلاعات برگرفته از سالنامه‌های آما چکیده کامل
        هدف از این مطالعه ، بررسی شاخص‌های توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد می‌باشدکه خود متشکل از سه زیرشاخص امید به زندگی، آموزش و درآمد است . روش مورد استفاده تحقیق توصیفی- تحلیلی است که داده‌های تحقیق با استفاده از آمار و اطلاعات برگرفته از سالنامه‌های آماری، مراکز آموزشی و بهداشتی، سازمان آموزش و پرورش و سایر ادارات و سازمانهای زیربط استان صورت گرفته است.نتایج نشان می‌دهد که وضعیت توسعه انسانی در روستاهای استان نسبت به سالهای گذشته بهبود یافته و از 446/0 در سال 1375، به 703/0 در سال 1390 افزایش یافته است یعنی از توسعه انسانی پایین به توسعه انسانی میانه یا متوسط رسیده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد شاخص درآمد نتوانسته سهم قابل قبولی در روند شاخص توسعه انسانی مناطق روستایی استان داشته باشد. لذا توجه به سیاستها و راهکارهایی جهت افزایش درآمد سرانه خانوارها ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نقش برنامه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران در کاهش فقر انسانی
        میثم سام بند علی اکبر فرهنگی جمشید صالحی صدقیانی محمدرضا قائدی
        نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود و این شکوفایی جز با توانمندسازی افراد حاصل نمی‌شود. یکی از اصلی‌ترین روش‌های توانمندسازی جوامع، کاهش و محدودسازی فقر می‌باشد. بدین منظور توجه سیاستگذاران توسعه، معطوف به بهبود شاخص‌های مرتبط با انواع فقر ش چکیده کامل
        نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود و این شکوفایی جز با توانمندسازی افراد حاصل نمی‌شود. یکی از اصلی‌ترین روش‌های توانمندسازی جوامع، کاهش و محدودسازی فقر می‌باشد. بدین منظور توجه سیاستگذاران توسعه، معطوف به بهبود شاخص‌های مرتبط با انواع فقر شده است. یکی از مهمترین شاخص‌ها، فقر انسانی است. در این راستا نهادهای مختلفی دارای قدرت اثر هستند که یکی از این ظرفیت‌ها، رسانه‌های جمعی و به ویژه تلویزیون می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل مؤثر بر استفاده از مجرای سیمای جمهوری اسلامی ایران برای کاهش فقر انسانی انجام گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده، آمیخته اکتشافی و با استفاده از راهبرد گونه‌شناسی است. جامعه آماری این پژوهش را صاحب‌نظران حوزه ارتباطات توسعه تشکیل داده‌اند. در بخش کیفی، نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری 13 نفر و در بخش کمّی 385 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در بخش اول، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته فردی و در بخش دوم پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت بررسی روایی و پایایی ابزارهای اندازه‌گیری از شاخص‌های لازم استفاده شد. تحلیل داده‌ها بر اساس نتایج بخش کیفی و کمّی و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Smart-PLS انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل محیطی، انسانی، رسانه جمعی تلویزیون، برنامه‌ریزی، ویژگی‌های مخاطب و توانمندسازی فردی می‌توانند متغیر فقر انسانی را پیش‌بینی کنند. با توجه به مقدار به دست آمده برای شاخص برازش کلی مدل به میزان 0.79، برازش مناسب مدل کلی تأیید می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی کشورهای جنوب غرب آسیا با رویکرد دینامیک
        سیدمحمدقائم ذبیحی محمدطاهر احمدی شادمهری نرگس صالح نیا نساء کمالیان
        تأثیر مطبوعات آزاد بر توسعه شاید هرگز به درستی ارزیابی نشده است. محاسبه چنین تأثیری اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است. با این‌حال، هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در مجموعه‌ای از 21 کشور جنوب غرب آسیا در بازه زمانی سالیانه 2002 چکیده کامل
        تأثیر مطبوعات آزاد بر توسعه شاید هرگز به درستی ارزیابی نشده است. محاسبه چنین تأثیری اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است. با این‌حال، هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در مجموعه‌ای از 21 کشور جنوب غرب آسیا در بازه زمانی سالیانه 2002 الی 2020 است. به جهت بررسی و سنجش این ارتباط از روش اقتصادسنجی داده‌های تابلویی پویا و رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته دو مرحله‌ای سیستمی (SGMM) استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل تصریح شده مبین آن است که آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی تأثیر مثبت و معناداری داشته و با یک واحد افزایش در شاخص آزادی رسانه شاخص توسعه انسانی به میزان 4.290 واحد افزایش می‌یابد. همچنین سایر متغیرهای این پژوهش از جمله تولید ناخالص داخلی سرانه و تعداد کاربران اینترنت نیز با یک درصد افزایش شاخص توسعه انسانی را به ترتیب به میزان 2.290 و 6.101 واحد افزایش می‌دهند و بر این اساس یک رابطه مثبت و معنادار برای هر دو متغیر به دست آمد. همچنین متغیر شاخص کنترل فساد نیز بر شاخص توسعه انسانی تأثیر منفی و معناداری داشته و با یک واحد افزایش در شاخص کنترل فساد شاخص توسعه انسانی به میزان 0.006 واحد کاهش خواهد یافت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (نوآوری) بر رشد اقتصادی و شاخص توسعه انسانی با بهره گیری از روش رگرسیون به‌ظاهر نامرتبط (SUR) (شواهدی از کشورهای منا (MENA))
        سیدمحمدقائم ذبیحی مصطفی سلیمی فر محمدظاهر احمدی شادمهری نرگس صالح نیا
        اقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکان‌ها رشد می‌کنند، رونق می‌گیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست می‌یابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایا چکیده کامل
        اقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکان‌ها رشد می‌کنند، رونق می‌گیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست می‌یابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیاری می شود. هدف از این مقاله بررسی رابطه تجربی بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد و شاخص توسعه انسانی در کشورهای حوزه منا است. بدین منظور در این پژوهش از داده های پانل در بازه سالانه 2000 تا 2019 برای کشورهای عضو منا استفاده شده است. نتایج تجربی به‌دست‌آمده با استفاده از روش رگرسیون به‌ظاهر نامرتبط (SUR) نشان می‌دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی به میزان 0.003 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به میزان 0.192 واحد در کشورهای منا تأثیر مثبت و معناداری داشته است. همچنین سایر متغیرهای پژوهش از جمله بازبودن تجاری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثبات ناخالص بر رشد اقتصادی به ترتیب به میزان 0.002، 0.001 و 0.001 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به ترتیب به میزان 0.380، 0.071 و 0.321 واحد تأثیر مثبت و معناداری داشته اند. همچنین شایان ذکر است که در معادله رشد اقتصادی متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی معنادار به دست نیامده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی در کشورهای منتخب عضو اوپک
        منیره دیزجی
        هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی می باشد. امروزه انرژی نقش برجسته‌ای را در حوزه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی ایفا می کند. جوامع به دلیل محدودیت و کمیابی منابع انرژی، فشار هزینه ای ناشی از افزایش قیمت انرژی، همچنین آثار محیط زیستی ناشی از مصرف انرژ چکیده کامل
        هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی می باشد. امروزه انرژی نقش برجسته‌ای را در حوزه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی ایفا می کند. جوامع به دلیل محدودیت و کمیابی منابع انرژی، فشار هزینه ای ناشی از افزایش قیمت انرژی، همچنین آثار محیط زیستی ناشی از مصرف انرژی‌های فسیلی، بدنبال راهکارهایی هستند تا مصرف انرژی را بدون آسیب زدن به روند رشد اقتصادی کاهش دهند. همچنین با توجه به نقش و اهمیت گسترده‌ی انرژی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها، تعیین عوامل تاثیر گذار بر تقاضای انرژی از اهمیت خاصی بر خوردار است. افزایش دانش و آگاهی، بهبود سرمایه انسانی و در نتیجه افزایش سطح توسعه انسانی منجر به درک بهتر اهمیت حفظ محیط زیست و کاهش مصرف انرژی های تجدید ناپذیر می شود. از سوی دیگر با توجه به گستردگی منابع انرژی در کشورهای عضو اوپک و ارتباط بین مصرف انرژی و توسعه انسانی، تعیین کم و کیف رابطه بین این دو متغیر می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی کمک موثری کند. تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و با استفاه از روش پانل دیتا طی دوره 2019 1998 تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی در پنج کشور عضو اوپک (ایران، اکوادور، ونزوئلا، قطر و نیجریه) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر مثبت متغیرهای شهرنشینی و ارزش افزوده بخش صنعت بر مصرف انرژی و تاثیر منفی شاخص توسعه انسانی و قیمت نفت بر مصرف انرژی در کشورهای مورد مطالعه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کاهش فقر( مطالعه موردی 13 کشور منتخب)
        عباس معمار نژاد محمدعلی تقوی اول
        فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) از دهه 1990 به بعد تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم خود را در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی کشورهای مختلف نشان داد .مطالعات بسیاری از ابعاد تأثیرگذاری فاوا بر عملکرد متغییرهای گوناگون اقتصادی صورت گرفته است اما هدفی که ما در این مقاله به چکیده کامل
        فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) از دهه 1990 به بعد تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم خود را در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی کشورهای مختلف نشان داد .مطالعات بسیاری از ابعاد تأثیرگذاری فاوا بر عملکرد متغییرهای گوناگون اقتصادی صورت گرفته است اما هدفی که ما در این مقاله به دنبال آن هستیم اثر گذاری فاوا بر جنبه های غیر اقتصادی چون فقر یا توسعه انسانی است که با پی بردن به اهمیت این تأثیرگذاری می توان به اهداف بلندمدتی که سیاست بسیاری از کشورهای در حال توسعه در ریشه کن نمودن فقر است دست یابیم.با توجه به هدف مقاله که در پی بررسی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کاهش فقر می باشد ، قلمرو تحقیق مطالعه بدلیل همگن بودن برخی زیرساخت ها از 13 کشور در حال توسعه ای چون ایران، بنگلادش، برزیل، مصر، هند، تایلند ، مالزی، ، فیلیپین، پاناما،پاکستان ،سنگال، اندونزی و ترکیه میباشد که برای دوره زمانی 2008- 1995 با استفاده از روش داده های تلفیقی (پانل دیتا) ارزیابی گردیده است . در برآورد الگوی تجربی اثر فاوا بر کاهش فقر کشورهای مورد بحث از اجزای شاخص ICT چون تعداد خطوط تلفن ثابت ،تعداد خطوط تلفن همراه و تعداد کامپیوترهای شخصی هر کدام به ازای هر 100 نفر و همچنین میزان سرمایه گذاری در فاوا در کنار شاخص توسعه انسانی(HDI) بر روی شاخص فقر انسانی (HPI) مبیین وجود یک رابطه معنی دار و قوی دارد. طبقه بندی JEL: O15 ، O33 ، C23 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - واکاوی اثر درآمدهای ناشی از تولید انرژی بر شاخص توسعه انسانی در ایران
        علی سلمانپور زنوز سیامک شکوهی فرد محرم ابوالحسن زاده اصل
        توسعه انـسانی به عنوان هدف نهائی فعالیـت های بشری و از جمله اهداف فرآیند توسـعه می باشد که نشانگر رفاه اجتماعی می باشد . توسعه انسانی بر حسب تعریف عبارت اســت از افزایـش دامنه انتخاب افراد به طوری که منجر به دستیابی به زندگی مثمرتر ، سالم تر و طولا نی تر شود. هم چنین ان چکیده کامل
        توسعه انـسانی به عنوان هدف نهائی فعالیـت های بشری و از جمله اهداف فرآیند توسـعه می باشد که نشانگر رفاه اجتماعی می باشد . توسعه انسانی بر حسب تعریف عبارت اســت از افزایـش دامنه انتخاب افراد به طوری که منجر به دستیابی به زندگی مثمرتر ، سالم تر و طولا نی تر شود. هم چنین انرژی به عنوان یکی از نهاده‌های مهم تولید جایگاه ویژه‌ای در توسعه اقتصادی هر کشور دارد. کشور ما نیز به لحاظ برخورداری از منابع انرژی و نیروی انسانی، از غنی ترین کشورهای جهان است. بنابراین منطقی است که از این مزیت در جهت توسعه اقتصادی، حداکثر بهره برداری لازم صورت گیرد. بنابراین باتوجه به اهمیت موضوع در این پژوهش اثر درآمدهای ناشی از تولید انرژی بر روی شاخص توسعه انسانی کشور مورد بررسی گرفته است و در این راستا از داده های سری زمانی سال های 1393 - 1358 و روش خودرگرسیونی برداری استفاده می گردد. الگــوی برآوردی تحقیق شش متغیر بیکاری ، شاخص توسعه انسانی ، تولید ناخالص داخلی ، سرمایه گذاری کل ، متغیر موهومی جنگ و درآمد انرژی وارد مدل شدند و از دو معیار تابع عکس العمل و تجزیه واریانس استفاده می گردد. بعد از انجام آزمون های مانایی ، هم جمعی وعلیت گرنجر، با استفاده از برآورد مدل خود رگرسیونی برداری نهایتا نتایج به دست آمده بیانگر این است که، درآمد ناشی از انرژی تاثیر مثبت بر روی شاخص توسعه انسانی دارد و همچنین تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبت ، بیکاری و دوران جنگ تأثیر منفی بر روی شاخص توسعه انسانی دارند . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی عملکرد ایران در دستیابی به شاخص توسعه‌ی انسانی (مطالعه موردی: کشورهای منطقه منا)
        تقی ترابی سمانه طریقی محمدرضا پاکروان حسین سلطانی‌نژاد
        شاخص‌ توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به چکیده کامل
        شاخص‌ توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به این شاخص، می تواند مسیر لازم برای ارائه‌ی سیاست‌های موثر بر روند تغییرات آن را میسر سازد. در مطالعه حاضر، عملکرد کشور ایران در بین کشورهای منطقه ی منا در دستیابی به شاخص توسعه انسانی، با استفاده از رهیافت تحلیل پوششی داده ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان می‌دهدکه با توجه به ورودی‌ها و خروجی های منتخب، ایران در دستیابی به شاخص توسعه ی انسانی دارای 88 درصد کارایی و 12 درصد ناکارایی می باشد. طبق این نتیجه، اگر کشور ایران در استفاده از منابع و ظرفیت های موجود، حداکثر کارشناسی و دقت لازم را داشته باشد، می تواند شاخص HDI را از مقدار 702/0 به 837/0 ارتقاء دهد. لذا، پیشنهاد می شود که سیاست گذاران، مدیران اجرائی و نهادها، در جهت استفاده بهینه از موجودی منابع برای افزایش سطح توسعه یافتگی افراد جامعه، گام های اساسی بردارند.طبقه بندی JEL: پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - رشد اقتصادی، توسعه انسانی و آلودگی آب ناشی از فعالیت های اقتصادی در کشور های منتخب جهان
        منیره دیزجی سلماز غلامی نژاد دیزگاه
        پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نی چکیده کامل
        پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نیاز بیو شیمیایی اکسیژن آب) به عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخص رشد اقتصادی ، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین شاخص توسعه انسانی تعدیل شده که شامل متغیرهای اجتماعی بسیاری از قبیل سلامت، حقوق سیاسی، آزادی های مدنی، نسبت ثبت نام و نسبت سواد بزرگسالان می باشد و نیز سهم ارزش افزوده بخش صنعت از تولید نا خالص داخلی، تراکم جمعیت و درجه باز بودن اقتصاد متغیرهای دیگری هستند که در قالب این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرند. نتایج بررسی ، نشان دهنده یک رابطه U معکوس میان آلودگی و رشد اقتصادی می باشد که تایید کننده فرضیه زیست محیطی کوزنتس می باشد. با توجه به نقطه بازگشت منحنی زیست محیطی کوزنتس می توان نتیجه گرفت که کشورهای توسعه یافته در شاخه نزولی منحنی و کشورهای کمتر توسعه یافته در شاخه صعودی منحنی کوزنتس قرار دارند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، آلودگی محیط زیست یک رابطه منفی با شاخص توسعه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد دارد و از طرفی دارای رابطه مثبت با ارزش افزوده بخش صنعت می باشد. طبقه بندی JEL: HO , O10, D19 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تاثیر مخارج بهداشتی (دولتی - خصوصی) بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب با سطوح درآمدی بالا، متوسط و پایین: 2010 – 2000
        محسن بارونی تورج هراتی خلیل آباد جواد هراتی
        مقدمه: در دهه‌های اخیر، شاخص توسعه انسانی به یکی از کاربردی‌ترین شاخص‌ها برای اندازه‌گیری سطح توسعه کشورها تبدیل شده است. عوامل متعددی وجود دارند که بر توسعه انسانی موثر می‌باشند. مخارج بهداشتی از عوامل مهمی است که بر رشد و توسعه اقتصادی اثر می‌گذارد. این مخارج می‌تواند چکیده کامل
        مقدمه: در دهه‌های اخیر، شاخص توسعه انسانی به یکی از کاربردی‌ترین شاخص‌ها برای اندازه‌گیری سطح توسعه کشورها تبدیل شده است. عوامل متعددی وجود دارند که بر توسعه انسانی موثر می‌باشند. مخارج بهداشتی از عوامل مهمی است که بر رشد و توسعه اقتصادی اثر می‌گذارد. این مخارج می‌تواند در کنار نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی موجب افزایش توسعه انسانی گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر مخارج بهداشتی در دو بخش دولتی و خصوصی بر شاخص توسعه انسانی می‌باشد. روش پژوهش: در این مطالعه داده‌های پنل برای سال‌های 2000 تا 2010 برای 16 کشور با سطوح درآمدی بالا، و13 و 22 کشور با سطح درآمدی متوسط و پایین مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور تعیین اثر مخارج بهداشتی بر شاخص توسعه انسانی، مدل‌های رگرسیونی پنل دیتا با اثرات ثابت و تصادفی مورد استفاده قرار گرفته است. هم‌چنین تحلیل داده‌ها به کمک نرم افزار Eviews6 انجام شده است. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که به ترتیب مخارج کل بهداشتی، دولتی و خصوصی در کشورهای با سقف درآمد متوسط دارای تاثیر مثبت و معنی‌داری (008/0، 012/0، 01/0) بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای مختلف می‌باشد. هم‌چنین مخارج بهداشتی دولتی در کشورهای با سطح درآمدی پایین دارای اثر بیشتری بر شاخص توسعه انسانی می‌باشد (005/0). نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه بیانگر تاثیر معنی‌دار مخارج بهداشتی در بهبود وضعیت بهداشتی و توسعه کشورهای مورد مطالعه می‌باشد. هم‌چنین افزایش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی گام مهمی در دست‌یابی به اهداف توسعه کشورها می‌باشد. به همین منظور لازم است تا مدیران و سیاست‌گذاران نظام سلامت کارایی در تخصیص مخارج بهداشتی در دو بخش خصوصی و دولتی را مد نظر قرار دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - شاخص‌های توسعه انسانی، مرگ و میر کووید19، رهیافت پانل هم‌جمعی (تحلیل اقتصاد سلامت در کشورهای در حال توسعه منتخب)
        سودابه جمال اف مریم شریف نژاد دکتر محمدحسن‌ فطرس احمد  سرلک
        مقدمه: با توجه به تهدید کووید-19 برای سلامت عمومی جهان، سازمان بهداشت جهانی برای نشان دادن علاقه بین المللی به هماهنگی واکنش های بین المللی به این بیماری، وضعیت اضطراری بهداشت عمومی را مطرح و پس از آن، مسئله کووید-19 جهانی اعلام گردید. در جهانی به شدت بهم پیوسته با پیون چکیده کامل
        مقدمه: با توجه به تهدید کووید-19 برای سلامت عمومی جهان، سازمان بهداشت جهانی برای نشان دادن علاقه بین المللی به هماهنگی واکنش های بین المللی به این بیماری، وضعیت اضطراری بهداشت عمومی را مطرح و پس از آن، مسئله کووید-19 جهانی اعلام گردید. در جهانی به شدت بهم پیوسته با پیوندهای قوی بین کشورها، اثرات شیوع بیماری فراتر از مرگ و میر و عوارض ناشی از بیماری دیده می‌شود. زیرا با کاهش فعالیت‌های اقتصادی عملکرد زنجیره تامین جهانی نیز مختل خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع و پیامدهای مخرب شیوع این ویروس بر اقتصاد جهانی، لازم است که در جهت کاهش این مشکل گامی برداشته شود. بنابراین هدف این مطالعه بررسی و تحلیل اثرات بلند مدت شاخص توسعه انسانی و مولفه های آن(امید به زندگی، سواد، درآمد سرانه، شهرنشینی و اشتغال) بر مرگ و میر ناشی از کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب (30 کشور در حال توسعه با شاخص توسعه انسانی نسبتا بالا) در دوره زمانی 2022-2019 است. روش پژوهش: بدین منظور از روش های FMOLS و DOLS بهره گرفته شده است. یافته‌ها: نتایج حاکی از این است که شاخص توسعه انسانی و مولفه های آن(امید به زندگی، سواد، درآمد سرانه، شهرنشینی و اشتغال) در بلند مدت تاثیر منفی و معناداری بر میزان مرگ و میر کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب دارد. نتیجه‌گیری: از آنجایی که شاخص توسعه انسانی بر مرگ و میر کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب در بلند مدت اثر منفی و معنادار دارد، پس بهبود شاخص‌های سلامتي، اجتماعي و اقتصادی مي تواند موجب كاهش میزان میرایی کرونا در جوامع گردد. بنابراين، لازم است دولت ها در بخشهای جامعه به ويژه اقتصاد، آموزش و امنیت نیز مداخلاتي انجام دهند تا تقويت كننده اصلاحات بخش سلامت باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی تأثیر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطیict در توسعه انسانی (مطالعه موردی استان گلستان و سمنان)
        محسن قدمی محمد مهدی جلالی سعید اکبریانی
        مقدمه و هدف پژوهش:هدف این پژوهش بررسی تأثیر فناوری‌ها در توسعه انسانی، کمک به توسعه انسانی مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی در کشور، دستیابی به الگویی مفهومی جهت سنجش تأثیر فن‌آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی برای تحقق توسعه انسانی در کشور، شناخت مفهوم، چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش:هدف این پژوهش بررسی تأثیر فناوری‌ها در توسعه انسانی، کمک به توسعه انسانی مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی در کشور، دستیابی به الگویی مفهومی جهت سنجش تأثیر فن‌آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی برای تحقق توسعه انسانی در کشور، شناخت مفهوم، ابعاد و مؤلفه‌های توسعه انسانی مبتنی بر فن‌آوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، تعیین اهمیت (وزن دهی) ابعاد و مؤلفه‌های توسعه انسانی، بررسی رابطه تأثیرگذاری فناوری اطلاعات بر توسعه انسانی، اعتبار سنجی الگوی مفهومی سنجش تأثیر فناوری‌های نوین. روش پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده‌شده است. یافته‌ها:بعد از استفاده از موبایل که میانگین آن 82/3 می‌باشد بیشترین کاربرد انجام پژوهش است که توسط کاربران از فناوری اطلاعات می‌شود و این نویددهنده این است که فناوری اطلاعات موجب توسعه انسانی شده است و کمترین میانگین 86/1آن تجارت الکترونیک می‌باشد و این نشان‌دهنده این است که هنوز به سبک قدیم معاملات اقتصادی صورت می‌گیرد و مردم نتوانسته‌اند به سمت سواد الکترونیکی روی‌آورند.یافته‌های دیگری می‌باشد که در متن مقاله بدان پرداخته شده است. نتیجه‌گیری:بیشترین میانگین مربوط به توسعه انسانی با 07/3است و این مشخص‌کننده این است که با توجه به شاخص‌های اندازه‌گیری در توسعه انسانی (یعنی داشتن انسان دانا از طریق افزایش اطلاعات، افزایش امید به زندگی و سلامت از طریق افزایش اطلاعات فرهنگی و بهداشتی، تغییر سبک زندگی و پیشرفت فکری و معرفتی) نشان می‌دهد که فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی باعث توسعه انسانی و در نهایت توسعه فرهنگی شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - نقش زنان در برنامه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور، چالش ها و راهبردها
        دکتر سیدرضا صالحی امیری عبدالرحیم رحیمی
        این مقاله نقش فعال زنان در روند توسعه کشور و حضور آنها را در فعالیت های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی؛ در طی دهه اخیر در شاخ صهای توسعه انسانی مورد بررسی قرار داده است . در این مقاله که به روش کتابخان های به جمع آوری آمار و اطلاعات پرداخته است، بعد از مرور بر ادبیات موضوع چکیده کامل
        این مقاله نقش فعال زنان در روند توسعه کشور و حضور آنها را در فعالیت های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی؛ در طی دهه اخیر در شاخ صهای توسعه انسانی مورد بررسی قرار داده است . در این مقاله که به روش کتابخان های به جمع آوری آمار و اطلاعات پرداخته است، بعد از مرور بر ادبیات موضوع و ارائه گزارشی از وضعیت حضور و فعالیت زنان در عرص ههای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و ضمن تاکید بر برخی از اصول قانون اساسی در ارتباط با جایگاه زنان، چال شهای پیش روی مشارکت زنان در فرآیند توسعه و موانع موجود در روند مشارکت زنان را مورد بررسی قرار داد و سپس با توجه به تحلیل اطلاعات خود به ارائه را هکارها و پیشنهادات پرداخته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - نقش هزینه های آموزشی دولت و خانوار در توسعه انسانیِ ایران
        شقایق صنعتگران میثم موسایی شهلا کاظمی پور
        در این پژوهش رابطه هزینه آموزشی دولت و خانوار با توسعه انسانیِ ایران در سال های 1394-1369 مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی از نوع تحلیل داده های ثانویه است. مقدار HDI از سایت UNDP و داده های مربوط به هزینه های دولت در آموزش، بهداشت، رفاه و تامین اجت چکیده کامل
        در این پژوهش رابطه هزینه آموزشی دولت و خانوار با توسعه انسانیِ ایران در سال های 1394-1369 مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی از نوع تحلیل داده های ثانویه است. مقدار HDI از سایت UNDP و داده های مربوط به هزینه های دولت در آموزش، بهداشت، رفاه و تامین اجتماعی و امور اقتصادی از قوانین بودجه و داده های هزینه خانوار از سالنامه های آماری استخراج شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدل سازی با روش GMM و تابع تولید کاب- داگلاس تعمیم یافته و تخمین آن با داده های سال 1369 تا 1394 انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که هزینه های دولتی آموزش و بهداشت، آموزش خانوار روستایی و بهداشت خانوار شهری اثر مثبت و هزینه های دولت در رفاه و امور اقتصادی و هزینه آموزش خانوار شهری اثر منفی بر HDI دارد و هزینه بهداشت خانوار روستایی اثری بر HDI ندارد. با وجود اینکه انتظار می رود اثر مستقیم افزایش هزینه های آموزشی بالارفتن توسعه انسانی باشد، اما محدودیت بودجه و مدیریت ناکارآمد سبب اتلاف منابع و اثر معکوس بر توسعه انسانی است. تغییر اولویت ها در اختصاص بودجه بیشتر به آموزش و بهداشت به جای رفاه و تامین اجتماعی، ارزیابی و نیازسنجی ملی و منطقه ای برای نتیجه بخش بودن برنامه های اقتصادی، کیفی کردن آموزش و دسترسی بیشتر روستاییان به امکانات بهداشتی، امکان افزایش شاخص توسعه انسانی را فراهم می آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - بررسی تطبیقی وضعیت شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب در حال توسعه (ایران، برزیل، پاکستان، ترکیه، مصر و مکزیک)
        فتح الله ویسی ناب میر ستار صدر موسوی
        توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند چکیده کامل
        توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند بعدی فقر را در کشورهای در حال توسعه مشخص و با هم مقایسه نمایید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که کشورهای منتخب در وضعیت مناسبی به لحاظ شاخص توسعه انسانی قرارا دارند زیرا تنها دو کشور پاکستان و مصر به ترتیب با مقدار شاخص توسعه انسانی 537/0 و 689/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی پایین و متوسط قرار دارند و سایر کشورها به ترتیب ترکیه، مکزیک، ایران و برزیل با مقادیر شاخص توسعه انسانی 759/0، 756/0، 749/0 و 744/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار می گیرند. به لحاظ شاخص نابرابری جنسی کشور مصر با مقدار 580/0 به لحاظ این شاخص در رتبه 128 جهان و به واقع در پایینترین رتبه به لحاظ کشورهای منتخب قرارا دارد، همچنین کشور ترکیه با مقدار 360/0 به لحاظ این شاخص در رتبه اول کشورهای منتخب و رتبه 69 کشورهای جهان قرار دارد. در نهایت بررسی وضعیت شاخص چند بعدی فقر در این کشورها بیانگر مناسب بودن وضعیت کلی این کشورهاست، زیرا تنها کشور پاکستان با مقدار 237/0 درصد در گروه کشورهای در معرض فقر چند بعدی قرار دارد و سایر کشورها در گروه کشورهای غنی قرار می گیرند.که این نشان دهنده مناسب بودن استانداردهای زندگی در این کشورهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی جامعه شناختی تفاوت های جنسیتی در ایران با توجه به شاخص های توسعه انسانی» مورد مطالعه: کارکنان بانک مسکن در کشور
        فاطمه کوه کن علیرضا محسنی تبریزی میثم موسایی سید رضا معینی
        امروزه آثار و پیامدهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جهانی شدن بر زنان و مردان در کشور تاثیر گذار بوده است و در این میان ویژگی های کارکردی زنان ایران نشان می‎‌دهد که به دلیل محدودیت های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه زنان و تفاوت های جنسیتی از بسیاری از آم چکیده کامل
        امروزه آثار و پیامدهای اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جهانی شدن بر زنان و مردان در کشور تاثیر گذار بوده است و در این میان ویژگی های کارکردی زنان ایران نشان می‎‌دهد که به دلیل محدودیت های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه زنان و تفاوت های جنسیتی از بسیاری از آموزش ها و دست یابی به مشاغل و کیفیت زندگی بهتر محرومند. بر این اساس این تحقیق با هدف بررسی جامعه شناختی تفاوت های جنسیتی در ایران با توجه به شاخص های توسعه انسانی در بین کارکنان بانک مسکن انجام پذیرفته است. این تحقیق از نوع توصیفی- تبیینی بوده و به لحاظ مداخله داده ها از انواع تحقیقات کمی و به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و جامعه آماری آن کارکنان بانک مسکن در سراسر کشور بوده که بر اساس فرمول کوکران تعداد 372 نفر به روش نمونه گیری طبقه بندی شده انتخاب گردیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با آماره های توصیفی و استنباطی انجام شده است. در نهایت بر اساس نتایج این تحقیق تفاوت معناداری بین کارکنان زن و مرد در شاخص کیفیت زندگی (t=3/498 و sig = 0.000)، در شاخص های آموزش (t=4/717 و sig = 0.001) و شاخص سلامت (t=4/456 و sig = 0.002) به عنوان سه شاخص مهم در در توسعه انسانی وجود دارد و مردان به لحاظ شاخص های توسعه انسانی در وضعیت بهتری نسبت به زنان در بانک مسکن قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - مطالعه و بررسی رابطه بین شاخص های توسعه انسانی و فساد اداری در کشورهای منتخب طی سال های 2010 الی 2012
        مریم نجار نهاوندی حمید خورسنداسیابر
        در این تحقیق به کمک اطلاعات ارائه شده توسط سازمان های UNDP وTransparency International طی سال های 2010 تا 2012، به بررسی نوع و قدرت رابطه بین فساد اداری و توسعه انسانی در جوامع پرداخته شده است. مدل تئوریک به دست آمده حاکی از وجود رابطه دو طرفه بین شاخص فساد اداری (CPI) چکیده کامل
        در این تحقیق به کمک اطلاعات ارائه شده توسط سازمان های UNDP وTransparency International طی سال های 2010 تا 2012، به بررسی نوع و قدرت رابطه بین فساد اداری و توسعه انسانی در جوامع پرداخته شده است. مدل تئوریک به دست آمده حاکی از وجود رابطه دو طرفه بین شاخص فساد اداری (CPI) و شاخص توسعه انسانی (HDI) می باشد. فساد اداری به صورت غیر مستقیم با تأثیر منفی بر میزان درآمد ناخالص ملی و رشد اقتصادی میزان توسعه انسانی را محدود می کند و فرایند توسعه انسانی نیز به صورت مستقیم با وضع قوانین جدید و افزایش اقتدار و درآمد دولت بر افزایش فساد اداری تأثیرگذار است. اطلاعات موجود توسط مدل های رگرسیونی مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج حاکی از وجود رابطه معنادار آماری قوی بین دو شاخص توسعه انسانی (HDI) و فساد اداری (CPI) در سال های 2010 تا 2012 می باشد. همچنین نتایج نشان می دهد زیرشاخص های توسعه انسانی (امید به زندگی، پیشرفت تحصیلی و درآمد ناخالص ملی) به عنوان متغیرهای مستقل در میزان شاخص فساد اداری (CPI) تأثیرگذار بوده و بیشترین سهم در این رابطه نیز متعلق به زیرشاخص درآمد ناخالص ملی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - توسعه حقوق تأمین اجتماعی در بستر حق بر توسعه
        احمد کتابی رودی محمد رضا ویژه
        امروزه توسعه و ابعاد مختلف آن یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث محافل علمی داخلی و بین المللی است. این موضوع از آن جهت اهمیت ویژه پیدا می‌کند که با موضوع مهم دیگری همچون حقوق بشر پیوند دارد. تلقّی توسعه به عنوان حقی بشری و پیدایش حق بر توسعه به عنوان یکی از مصادیق نسل سو چکیده کامل
        امروزه توسعه و ابعاد مختلف آن یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث محافل علمی داخلی و بین المللی است. این موضوع از آن جهت اهمیت ویژه پیدا می‌کند که با موضوع مهم دیگری همچون حقوق بشر پیوند دارد. تلقّی توسعه به عنوان حقی بشری و پیدایش حق بر توسعه به عنوان یکی از مصادیق نسل سوم حقوق بشر و از سوی دیگر، پیشتازی کشورهای در حال توسعه و جهان سوم در طرح و مطالبه این حق، وجه انسانی توسعه را برجسته ساخته و موجب خلق مفهوم توسعه انسانی گردید که در پرتو آن هر انسانی و همه انسان ها مستحق مشارکت، مساعدت و بهره مندی از ابعاد مختلف امنیت انسانی از جمله امنیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می باشند و از این طریق همه حقوق و آزادی های اساسی و بنیادی آنان محقق خواهد شد. حق بر تأمین اجتماعی نه تنها یکی از مصادیق نسل دوم حقوق بشر می باشد، بلکه امنیت انسان را در برابر آشوب ها و آشفتگی های ناگهانی و مخاطره آمیز مانند سالمندی، بیماری، ازکارافتادگی و فوت تأمین می نماید. بنابراین این حق تأثیرپذیری فراوانی از مفهوم حق بر توسعه و توسعه انسانی دارد. در این پژوهش ضمن واکاوی حق بر توسعه، توسعه انسانی، امنیت انسانی و حقوق تأمین اجتماعی، ظرفیت های موجود در حق بر توسعه جهت ارتقای حقوق تأمین اجتماعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - توسعه حقوق تأمین اجتماعی در بستر حق بر توسعه
        محمدرضا ویژه احمد کتابی رودی
        امروزه توسعه و ابعاد مختلف آن یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث محافل علمی داخلی و بین المللی است. این موضوع از آن جهت اهمیت ویژه پیدا می‌کند که با موضوع مهم دیگری همچون حقوق بشر پیوند دارد. تلقّی توسعه به عنوان حقی بشری و پیدایش حق بر توسعه به عنوان یکی از مصادیق نسل سو چکیده کامل
        امروزه توسعه و ابعاد مختلف آن یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث محافل علمی داخلی و بین المللی است. این موضوع از آن جهت اهمیت ویژه پیدا می‌کند که با موضوع مهم دیگری همچون حقوق بشر پیوند دارد. تلقّی توسعه به عنوان حقی بشری و پیدایش حق بر توسعه به عنوان یکی از مصادیق نسل سوم حقوق بشر و از سوی دیگر، پیشتازی کشورهای در حال توسعه و جهان سوم در طرح و مطالبه این حق، وجه انسانی توسعه را برجسته ساخته و موجب خلق مفهوم توسعه انسانی گردید که در پرتو آن هر انسانی و همه انسان ها مستحق مشارکت، مساعدت و بهره مندی از ابعاد مختلف امنیت انسانی از جمله امنیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می باشند و از این طریق همه حقوق و آزادی های اساسی و بنیادی آنان محقق خواهد شد. حق بر تأمین اجتماعی نه تنها یکی از مصادیق نسل دوم حقوق بشر می باشد، بلکه امنیت انسان را در برابر آشوب ها و آشفتگی های ناگهانی و مخاطره آمیز مانند سالمندی، بیماری، ازکارافتادگی و فوت تأمین می نماید. بنابراین این حق تأثیرپذیری فراوانی از مفهوم حق بر توسعه و توسعه انسانی دارد. در این پژوهش ضمن واکاوی حق بر توسعه، توسعه انسانی، امنیت انسانی و حقوق تأمین اجتماعی، ظرفیت های موجود در حق بر توسعه جهت ارتقای حقوق تأمین اجتماعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - مطالعه و تبیین عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان (مورد مطالعه: شهرستان کاشان)
        سید محمد صادق مهدوی زهرا اسمی جوشقانی
        امروزه اخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اساسی توسعه انسانی و تحقق اصول دموکراسی در گفتمان های اجتماعی و فرهنگی دنیای معاصر مطرح می شود. در این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان شهرستان کاشان پرداخته شده است. اخلاق شهروندی با 10 مولفه مورد س چکیده کامل
        امروزه اخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اساسی توسعه انسانی و تحقق اصول دموکراسی در گفتمان های اجتماعی و فرهنگی دنیای معاصر مطرح می شود. در این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان شهرستان کاشان پرداخته شده است. اخلاق شهروندی با 10 مولفه مورد سنجش قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق جوانان 35-18 ساله شهرستان کاشان است که به صورت خوشه ای چند مرحله ای 398 نفر انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین رسانه های جمعی، فضاهای آموزشی، تعالیم دینی و اخلاق شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده کلی متغیرهای باقی مانده در معادله رگرسیون با همدیگر 23% از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. بر همین اساس نمودار تحلیل مسیر ترسیم شده است. در آخر آماره تحلیل عاملی بر روی 39 گویه انجام شد و بعد از چرخش و حذف گویه هایی که بارهای عاملی کم داشتند در نهایت این عوامل به 6 عامل تقلیل یافتند و نام گذاری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - ارزیابی تاثیر عملکرد اعضای هیئت علمی بر ارتقای مولفه‌های توسعه اجتماعی (از دیدگاه دانشجویان دکتری واحد علوم و تحقیقات)
        حسن قلاوندی ابراهیم شیخ زاده سید محمد سید علوی
        آموزش عالی از جهات مختلفی در تمامی ابعاد توسعه نقش اساسی دارد. دانشجویان، اعضای هیئت علمی و تولیدات علمی دانشگاه هر یک به نحوی در توسعه کشورها نقش دارند. نقش اعضای هیئت‌علمی در توسعه اجتماعی موضوع این پژوهش هست. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی هست که به روش پیمایشی اجرا شده چکیده کامل
        آموزش عالی از جهات مختلفی در تمامی ابعاد توسعه نقش اساسی دارد. دانشجویان، اعضای هیئت علمی و تولیدات علمی دانشگاه هر یک به نحوی در توسعه کشورها نقش دارند. نقش اعضای هیئت‌علمی در توسعه اجتماعی موضوع این پژوهش هست. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی هست که به روش پیمایشی اجرا شده است. برای اجرای پژوهش با استناد به منابع علمی موجود به استخراج مؤلفه‌های عینی توسعه اجتماعی برای ارزیابی کمی داده‌ها اقدام شد و مؤلفه‌های مورد ارزیابی پژوهش مشخص گردید. ابزار جمع‌آوری این پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته‌ای با 43 گویه است که با استناد به نتایج پژوهش بررسی و شناسایی شاخص‌های کاربردی توسعه اجتماعی (با استفاده از تکنیک دلفی) آزاد ارمکی و همکاران (آزاد ارمکی، مبارکیو شهبازی1391، 19) سئوالات پرسش نامه طراحی و تدوین گردید. جامعه آماری این پژوهش عبارتند از کلیه 7250 نفر دانشجوی مقطع دکتری واحد علوم و تحقیقات است که با استفاده جدول نمونه گیری گرجسی مورگان، 367 نفر برآورد نمونه گردید. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که اعضای هیئت علمی در همبستگی و وفاق اجتماعی، در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، در افزایش سطح امنیت امنیت اجتماعی، در ترویج و اخلاق توسعه اجتماعی و بطور کلی در توسعه اجتماعی جامعه نقش مثبت و معنی داری دارند و در این زمینه اختلاف دیدگاهی از نظر سن، جنسیت و عضو هیئت علمی بودن یا نبودن پاسخگویان وجود ندارد.نتایج این پژوهش نشان می دهد که اعضای هیئت علمی در ابعاد مختلف توسعه اجتماعی از دید کمی و کیفی نقش دارند و برای برنامه‌ریزی‌ توسعه اجتماعی کشور نباید از نقش مهم این بخش از جامعه غافل بود و پتانسیل موجود در روند توسعه جامعه بهره برداری کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - بررسی تطبیقی وضعیت شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب در حال توسعه (ایران، برزیل، پاکستان، ترکیه، مصر و مکزیک)
        فتح الله ویسی ناب میر ستار صدر موسوی
        توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می‌کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند چکیده کامل
        توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می‌کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند بعدی فقر را در کشورهای در حال توسعه مشخص و با هم مقایسه نمایید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که کشورهای منتخب در وضعیت مناسبی به لحاظ شاخص توسعه انسانی قرارا دارند زیرا تنها دو کشور پاکستان و مصر به ترتیب با مقدار شاخص توسعه انسانی 537/0 و 689/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی پایین و متوسط قرار دارند و سایر کشورها به ترتیب ترکیه، مکزیک، ایران و برزیل با مقادیر شاخص توسعه انسانی 759/0، 756/0، 749/0 و 744/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار می‌گیرند. به لحاظ شاخص نابرابری جنسی کشور مصر با مقدار 580/0 به لحاظ این شاخص در رتبه 128 جهان و به واقع در پایینترین رتبه به لحاظ کشورهای منتخب قرارا دارد، همچنین کشور ترکیه با مقدار 360/0 به لحاظ این شاخص در رتبه اول کشورهای منتخب و رتبه 69 کشورهای جهان قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - توسعه انسانی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان بهمئی
        منوچهر جوانمردی مسعود مهدوی
        توسعه انسانی مفهوم جدیدی است که سازمان ملل متحد از سال 1990 آن را جایگزین در آمد سرانه و تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه یافتگی نمود، و گویای آن است که درآمد همه زندگی انسان نیست و پیشرفت را نمی توان تنها با درآمد سرانه اندازه گیری کرد، بلکه هدف اصلی بهره مند سا چکیده کامل
        توسعه انسانی مفهوم جدیدی است که سازمان ملل متحد از سال 1990 آن را جایگزین در آمد سرانه و تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه یافتگی نمود، و گویای آن است که درآمد همه زندگی انسان نیست و پیشرفت را نمی توان تنها با درآمد سرانه اندازه گیری کرد، بلکه هدف اصلی بهره مند ساختن راستین انسان و بهبود بخشیدن به کیفیت بهتر زندگی اوست. براساس این ایده انسان محور توسعه بوده و تمرکز اصلی روی ابعاد انسانی توسعه است. توجه به این مسئله موجب شد که سازمان ملل متحد شیوه جدیدی را برای اندازه گیری توسعه تحت عنوان شاخص توسعه انسانیارائه کندکه بازگو کننده متوسط Human DevelopmentIndexدستیابی در سه بعد اساسی توسعه انسانی (آموزش،بهداشت، و اقتصاد) است. این مقاله به منظور شناخت و سنجش شاخص های توسعه انسانی و ارتقاء آنها در نواحی روستایی کشور و با مطالعه موردی روستاهای شهرستان بهمئی انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - تحلیلی بر درجه‌بندی شاخص‌های توسعه‌یافتگی در نواحی روستایی
        علی شمس‌الدینی
        سکونتگاه‌های روستایی در قامت اولین زیست بوم‌های انسانی به ویژه در جوامع درحال توسعه با توجه به روندهای اقتصادی- اجتماعی و سیاسی حاکم بر این کشورها با فقر مضاعف، نابرابری و عدم توسعه‌یافتگی روبه‌رو شده‌اند. در این زمینه تلاش در جهت رفع نابرابری‌های روستایی و کم برخورداری چکیده کامل
        سکونتگاه‌های روستایی در قامت اولین زیست بوم‌های انسانی به ویژه در جوامع درحال توسعه با توجه به روندهای اقتصادی- اجتماعی و سیاسی حاکم بر این کشورها با فقر مضاعف، نابرابری و عدم توسعه‌یافتگی روبه‌رو شده‌اند. در این زمینه تلاش در جهت رفع نابرابری‌های روستایی و کم برخورداری حاصل از آن در روستاها نیازمند شناخت همه جانبه از وضعیت توسعه یافتگی اینگونه مراکز جمعیتی می‌باشد. در تحقیق پیش‌رو به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استناد به داده‌های کتابخانه‌ای میدانی ضمن شناخت؛ به ارزیابی درجه توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان رستم با موردشناسی دهستان رستم دو اقدام شده است. سنجش داده‌ها با استفاده از شاخص های توسعه انسانی و شاخص مرکزیت انجام گرفته است. در این پژوهش با 17 شاخص و متغیر اقتصادی، زیرساختی، آموزشی و بهداشتی سطوح توسعه یافتگی روستاها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌ایم. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که: روستاهای مورد مطالعه به لحاظ درجه برخورداری و توسعه یافتگی از سطح بسیار پایینی برخوردارند که این امر سبب مهاجرت روستائیان به شهرهای پیرامون شده است. فقط شهرک دهنو به عنوان مرکز دهستان دارای ضریب برخورداری بالایی بوده و دیگر روستاها از رتبه بسیار پایینی برخوردارند. همچنین به لحاظ شاخص های آموزش و بهداشتی روستاهای دهستان در شرایط مطلوب تری قرار گرفته‌اند. از نظر اشتغال و شاخص های اقتصادی نیز تمام روستاها توسعه نیافته و کم برخوردار هستند. در نهایت بررسی شاخص‌ها بیانگر غیربرخورداری و نیمه توسعه یافتگی روستاهای مورد مطالعه است، که این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی یکپارچه در جهت ایجاد تعادل و زمینه سازی به منظور توسعه یافتگی در اینگونه مراکز سکونتگاهی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی جایگاه و میزان اثربخشی آموزش‌های ترافیکی (با نگاهی به الگوی جهانی شهر سالم)
        اردشیر سیاح مفضلی امیر قندچی
        امروزه پایبندی عموم شهروندان به هنجارهای ترافیکی، نشانگر انضباط اجتماعی و فرهنگ غالب در هر جامعه است. رفتارهای ترافیکی شهروندان اعم از پیاده، راننده و مأمور اجرایی انتظامی می‌تواند باعث ایجاد تراکم ترافیکی شده و خسارت‌ها و معضلاتی را با بهایی گزاف، به دنبال داشته باشد ک چکیده کامل
        امروزه پایبندی عموم شهروندان به هنجارهای ترافیکی، نشانگر انضباط اجتماعی و فرهنگ غالب در هر جامعه است. رفتارهای ترافیکی شهروندان اعم از پیاده، راننده و مأمور اجرایی انتظامی می‌تواند باعث ایجاد تراکم ترافیکی شده و خسارت‌ها و معضلاتی را با بهایی گزاف، به دنبال داشته باشد که این امر خود می‌تواند با آموزش‌های صحیح و بهنگام به حداقل برسد. اما متأسفانه به دلیل آنکه آموزش‌های مذکور، دارای ویژگی‌های پایدار یعنی پایایی و پویایی و نیز مؤثر بودن یعنی استاندارد و بهنگام بودن نیستند، افراد در جامعه از خوی اصلی خود عدول کرده، به سوی راحت‌طلبی و ارتکاب تخلف روی می‌آورند. در این پژوهش سعی شده است با توجه به الگوی توسعه انسانی پایدار و نیز نظم و انضباط ـ که مطلوب و منظور اصلی این پژوهش است ـ پس از بررسی ترافیک و مشکلات ساختاری آن به عنوان معضل اساسی، آشنایی با شهر سالم و الگویی مناسب برای رفتارهای شهری به دلایل ارتکاب تخلفات مربوطه پرداخته شود. در ادامه با بررسی جامعه‌شناختی یادگیری اعم از فرهنگ، آموزش، تربیت، فرایند جامعه‌پذیری و مکانیسم آن با توجه به نظریه‌ها و اصول علمی، و نیز بررسی نقش جایگاه‌ آموزشی خانواده (به عنوان رکن اصلی)، پیش‌دبستانی، دبستان، راهنمایی، دبیرستان و دانشگاه، سازمان‌های غیردولتی غیرانتفاعی و همچنین رسانه‌ها سعی در شکافتن اصول یادگیری و آموزش صحیح و بهنگام شده است. در انتها نیز با بررسی راهکار گذربان مدارس، با عنوان نمونه موردی به ارائه بحث، نتیجه‌گیری و پیشنهادها پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - بررسی شاخص‌های توسعه انسانی در مناطق روستایی ایران بر اساس مدل UNDP
        شادعلی توحیدلو غلامرضا مجردی
        این پژوهش کاربردی، در قالب یک تحقیق اسنادی و تحلیل ثانویه اطلاعات و با هدف ارزیابی و تحلیل شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی ثانویه جمعیت‌شناختی، اقتصادی و آموزشی در مناطق روستایی ایران به انجام رسید. در این پژوهش بر اساس معیارهایUNDP، ابتدا نسبت به چکیده کامل
        این پژوهش کاربردی، در قالب یک تحقیق اسنادی و تحلیل ثانویه اطلاعات و با هدف ارزیابی و تحلیل شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی ثانویه جمعیت‌شناختی، اقتصادی و آموزشی در مناطق روستایی ایران به انجام رسید. در این پژوهش بر اساس معیارهایUNDP، ابتدا نسبت به طبقه‌بندی استان‌های مختلف کشور از لحاظ شاخص توسعه انسانی و مولفه‌های آن بر اساس داده‌های رسمی کشور در سال 1395 و سپس پهنه‌بندی این مناطق اقدام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص توسعه انسانی، استان‌ها به دو طبقه متوسط(30 استان) و پایین(سیستان و بلوچستان) تقسیم شدند. یافته‌های پژوهش در بخش مولفه‌های توسعه انسانی نیز نشان داد که‌ از لحاظ شاخص امید زندگی استان‌های مختلف کشور در دو طبقه بسیار بالا و بالا قرار گرفتند. در گروه اول استان تهران با امتیاز 840/0 رتبه نخست بود و در گروه دوم 24 استان قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش در ارتباط با شاخص آموزش هم مناطق روستایی کشور را به دو طبقه خیلی بالا و بالا تقسیم کرد. در طبقه اول 11 استان قرار داشتند که استان البرز با کسب بالاترین مقدار شاخص یعنی 891/0 در جایگاه نخست قرار گرفت و در طبقه دوم نیز 20 استان دیگر قرار گرفتند. اما بر خلاف شاخص امید زندگی و شاخص آموزش، شاخص درآمد سرانه وضعیت مطلوبی نداشت و از این لحاظ همه مناطق روستایی ایران در یک گروه قرار گرفتند. حداکثر مقدار این شاخص به استان مازندران با امتیاز 485/0 و حداقل آن به استان سیستان و بلوچستان با امتیاز 270/0 تعلق گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - توسعه انسانی، دولت و سیاست های سرمایه گذاری
        یاسر روستایی حسین آبادی علی اکبر گرجی ازندریانی
        توسعه انسانی حلقه ی پایانی زنجیره ی نظریات ابراز شده در دانش اقتصاد توسعه است که بنابر رای بنیادگذارانش، تحقق آن منوط بر حصول توسعه در چهار بعد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بطور همزمان خواهد بود. آمارتیا سن، اقتصاددان نامدار هندی که از مهمترین مروجان این نظریه است، چکیده کامل
        توسعه انسانی حلقه ی پایانی زنجیره ی نظریات ابراز شده در دانش اقتصاد توسعه است که بنابر رای بنیادگذارانش، تحقق آن منوط بر حصول توسعه در چهار بعد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بطور همزمان خواهد بود. آمارتیا سن، اقتصاددان نامدار هندی که از مهمترین مروجان این نظریه است، معتقد است که برای تحقق توسعه در تمامی این ابعاد 5 آزادی ابزاری باید تامین و تضمین شوند. یکی از آنها آزادی دسترسی به امکانات و تسهیلات اقتصادی است که در تحقق بعد اقتصادی توسعه انسانی موثر است. از پیش نیاز های تاثیرگذار بر تامین آزادی دسترسی به امکانات و تسهیلات اقتصادی ، وجود سیاست های مالی و اقتصادی مطلوب و پایدار و سرمایه ی کافی است. دولت بمثابه نخستین مسئول تحقق فرآیند توسعه موظف است که شرایط را بنحوی تنظیم نماید که شهروندان دسترسی موثر و کافی به منابع و بازار سرمایه داشته باشند تا در راستای توسعه اقتصادی و رفع فقر مالی قدم بردارند. حرکت در مسیر تسهیل دسترسی به منابع سرمایه گذاری داخلی و تسهیل جریان سرمایه گذاری خارجی از طریق آزاد سازی را میتوان از بایسته های سیاست گذاری مالی، اقتصادی و سرمایه ای دولت دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - تحلیل گفتمان جغرافیایی - منطقه ای توسعه در دولت اصلاحات
        عارف بیدار علیرضا اسمعیل زاد امین نواختی مقدم
        توسعه درایران معاصر همزمان با انقلاب مشروطه به یکی از مسایل مهم و اساسی جامعه ایران تبدیل شد. برخی از اندیشمندان، عدم توسعه یافتگی ایران را با متغیرهای داخلی و برخی نیز با متغیرهای بیرونی تجزیه وتحلیل می‌نمایند. گفتمان توسعه انسانی به عنوان‌یکی از گفتمان کلان در امر توس چکیده کامل
        توسعه درایران معاصر همزمان با انقلاب مشروطه به یکی از مسایل مهم و اساسی جامعه ایران تبدیل شد. برخی از اندیشمندان، عدم توسعه یافتگی ایران را با متغیرهای داخلی و برخی نیز با متغیرهای بیرونی تجزیه وتحلیل می‌نمایند. گفتمان توسعه انسانی به عنوان‌یکی از گفتمان کلان در امر توسعه جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی مطرح و متکفل امر برنامه‌ریزی توسعه بوده و تلاش کرده ‌تا هم عقب ماندگی سنتی و تاریخی را در جامعه ایران و هم مشکلات ناشی از دوران جنگ تحمیلی و سازندگی و هم بحران‌های ناشی از آنها را جبران نمایند. گفتمان توسعه انسانی بر اهمیت آزادی ها در توسعه کشور تاکید می‌کند. وسایر نشانه‌ها مانند جامعه مدنی، قانون گرایی و ... حول آن سازمان یافته اند. دال مرکزی این گفتمان آزادی است و به این خاطر موجب ایجاد تضاد‌ها و بحران‌های ناشی از کسب قدرت در عرصه سیاسی کشور شد. گفتمان توسعه سیاسی خصلت متکثر بودن جامعه ایران را آشکارتر کرد و هویتهای گوناگون را به رسمیت شناخت چرا که جامعه ایران از حیث ساختاری دارای تمایلات کثرت گرایانه است. برخی شکاف‌های فعال اجتماعی‌-سیاسی مانند شکاف سنت گرایی و تجددگرایی، اسلام و سکولاریسم، مشروطه گرایی و مطلق گرایی چنین تمایل ساختاری برای شکل-گیری ضرورت پلورالیسم سیاسی را در جامعه ایران تشکیل می دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - بررسی و تعیین شاخص‌های توسعه انسانی-آموزش در استان‌های کشور (در سا‌ل‌های 1387 و 1388)
        رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجری
        چکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کامل
        چکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روش‌های آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استان‌ها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آن‌ها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - بررسی رابطه حق توسعه و ارتقاء توسعه پایدار و همه جانبه کشورهای توسعه نیافته
        سید ماکان صداقت حسین شریفی طرازکوهی احمد شمس سعید منصوری
        چکیده امروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور قرار دهد، به بهترین نتیجه می رسد. سئوال اصلی این تحقیق این است که اعلا چکیده کامل
        چکیده امروزه تلاش برای دست یافتن به جایگاهی بهتر در اقتصاد جهانی، بخش مهمی از مبارزه برای توسعه می باشد. بحث بهبود رفاه در قالب نظریه مزیت نسبی مطرح می شود؛ یعنی هر کشوری که بهترین کارکرد خود را محور قرار دهد، به بهترین نتیجه می رسد. سئوال اصلی این تحقیق این است که اعلامیه حق توسعه چگونه بر توسعه یافتگی کشورهای در حال توسعه اثر گذار است. مطالعه از نوع اسنادی و کیفی از نوع فرا مطالعه است زیرا یافته ها غیر پارامتریک است و اطلاعات موجود با استفاده از روش فرا تحلیل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. مهم‌ترین ابزار جمع آوری اطلاعات فیش و تکنیک تحلیل محتوا است که با مراجعه به همه منابع شناسایی شده ، اطلاعات مهم و مورد نیاز جمع آوری شده اند. منابع مورد استفاده مشتمل بر 59 کتاب، 93 مقاله و 80 کنوانسیون ، اعلامیه و قانون است. در مطالعه حاضر مقولاتتعهدات حقوقی اقتصادی – اجتماعی ناشی از حق توسعه، سرمایه گذاری خارجی مستقیم، موانع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی توسعه در کشورهای در حال توسعه ، مقوله های اصلی هستند . نتایج تحقیق نشان داد که پرثمرترین فعالیت هر کشوری، فعالیتی است که با منابع و عوامل موجود در آن کشور هم سازتر باشد. حق توسعه موجب ارتقا توانمندی نیروی انسانی شده و کمک کشورهای توسعه یافته به کشورهای توسعه نیافته می تواند آنها از از چرخه فقر رها ساختا و در مسیر توسعه قرار دهد. نتایج همچنین نشان داد که حق توسعه از طریق کمک به آموزش ، توانمند سازی زنان، توجه به حقوق کودکان و سرمایه گذاری خارجی می تواند به عنوان مکانیسمی در جهت سوق کشورهای توسعه نیافته به مسیر توسعه یافتگی یاری رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - بررسی شاخص های توسعه انسانی با تاکید بر تبعیض و نابرابری جنسیتی در نواحی روستایی
        خدیجه نیسی منوچهر جوانمردی
        اکثر زنان در دنیا نیاز به حمایت بنیادی در کارکرد زندگی انسانی دارند تفاوتهای ناحیه ای در دسترسی به منافع توسعه بر اساس جنسیت در ایران وجود دارد. این مطالعه درصدد تجزیه و تحلیل شاخص تبعیض جنسیتی می باشد، که این شاخص برای دو جنس به تفکیک به منظور نشان دادن نابرابری جنسیتی چکیده کامل
        اکثر زنان در دنیا نیاز به حمایت بنیادی در کارکرد زندگی انسانی دارند تفاوتهای ناحیه ای در دسترسی به منافع توسعه بر اساس جنسیت در ایران وجود دارد. این مطالعه درصدد تجزیه و تحلیل شاخص تبعیض جنسیتی می باشد، که این شاخص برای دو جنس به تفکیک به منظور نشان دادن نابرابری جنسیتی مورد استفاده قرارمی گیرد. پژوهش حاضر به طور میدانی، در حوزه روستایی و در روستاهای شهرستان باوی انجام گردید. در این پژوهش به زیر شاخص های اصلی این شاخص از جمله شاخص آموزش عمومی، شاخص درآمد سرانه و امید به زندگی اشاره شده است که این شاخص بر شهرستان باوی تطبیق داده شده است و مربوط به سال 1390 می باشد که طبق اطلاعات اولیه روستاهای این شهرستان از سال 1385 تا 1390 پیشرفت چشم گیری داشته اند. شهرستان مورد مطالعه در شرق اهواز با وسعت 95477 هکتار و با جمعیتی برابر با 89160 نفر قرار دارد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تاثیر این شاخص بر شهرستان در برخی معیارها سبب پیشرفت شهرستان و برخی معیارها عقب ماندگی شهرستان را نشان می دهد که در شاخص تبعیض جنسیتی که تفاوتها هر چند نا چیز بین زنان و مردان، به وضوح قابل مشاهده است چه از نظر آموزشی و یا از نظر درآمد، که در همه موارد برتری مردان نسبت به زنان را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - بررسی جغرافیای توسعه‌یافتگی استان‌های ایران با استفاده از شاخص توسعه انسانی
        قاسم محمدی
        مفهوم توسعه انسانی، رویکردی کل‌نگر به زندگی بهتر است که به پرورش استعدادها و قوای ذهنی در کنار مصرف کالاها و خدمات تأکید دارد و با هدف قرار دادن زندگی بهتر افق پویایی را فراروی انتخاب‌های انسانی قرار می‌دهد. در افق چشم‌انداز بیست‌ساله ایران آمده است: ایران توسعه‌یافته، چکیده کامل
        مفهوم توسعه انسانی، رویکردی کل‌نگر به زندگی بهتر است که به پرورش استعدادها و قوای ذهنی در کنار مصرف کالاها و خدمات تأکید دارد و با هدف قرار دادن زندگی بهتر افق پویایی را فراروی انتخاب‌های انسانی قرار می‌دهد. در افق چشم‌انداز بیست‌ساله ایران آمده است: ایران توسعه‌یافته، برخوردار از دانش پیشرفته، فرصت‌های برابر، توزیع مناسب درآمد و برخوردار از سلامت است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر آن است تا وضعیت موجود استان‌های کشور را از نظر برخورداری از شاخص‌های توسعه انسانی را برمبنای سرشماری‌های سال‌های 1390 و 1395 ارزیابی کند. براساس یافته‌های تحقیق میانگین شاخص آموزش در کشور 503/. شاخص سلامت 673/. و شاخص استاندارد زندگی 336/. و شاخص ترکیبی توسعه انسانی 749/. است. شاخص سلامت بیشترین میزان و شاخص استاندارد زندگی کمترین رقم را در سطح کشور دارد. مطلوب‌ترین وضعیت شاخص توسعه انسانی به ترتیب مربوط به استان‌های تهران با 936/. البرز با 926/. و یزد با 862/. است. نامطلوب‌ترین وضعیت این شاخص به ترتیب مربوط به استان‌های سیستان و بلوچستان با 446/. و کردستان با 561/. است. استان سیستان و بلوچستان در تمامی شاخص‌های توسعه انسانی نامطلوب‌ترین وضعیت را دارد. هرچند که سطح‌بندی استان‌ها براساس شاخص توسعه انسانی حاکی از آن است که ردة بسیار محروم منطبق با استان‌های مرزی و ردة استان‌هایی که مطلوب‌ترین وضعیت را دارا هستند مربوط به مناطقی است که اغلب در مرکز کشور واقع شده‌اند اما براساس نتایج در اغلب استان‌های کشور در بین دو سرشماری رشد مشاهده شده به‌طوری که استان‌های محروم بیشترین رشد را داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - بررسی تاثیر توسعه اقتصادی بر تلفات ترافیک جادهای در کشورهای با درآمد بالا و متوسط با رویکرد گشتاورهای تعمیمیافته
        اشکان رحیم زاده
        چکیدههدف این تحقیق بررستتی تاثیر توستتعه اقتصتتادی و توستتعه انستتانی بر تلفات ترافیک جادهای در دو گروهکشورهای با درآمد بالا و متوسط میباشد . دادهها در این تحقیق از مجموعه شاخص های توسعه بانک جهانی( WDI ( مربوط به دو گروه کشتتتورهای با درآمد بالا و متوستتتط که بر استتتا چکیده کامل
        چکیدههدف این تحقیق بررستتی تاثیر توستتعه اقتصتتادی و توستتعه انستتانی بر تلفات ترافیک جادهای در دو گروهکشورهای با درآمد بالا و متوسط میباشد . دادهها در این تحقیق از مجموعه شاخص های توسعه بانک جهانی( WDI ( مربوط به دو گروه کشتتتورهای با درآمد بالا و متوستتتط که بر استتتاس گزارش ستتتازمان ملل2121 بهدستتتآمده استتت. - طبقهبندیشتتدهاند، در دوره زمانی 2111 با توجه به اینکه اطلاعات بهکار گرفتهشده در این تحقیق ناهمگون بوده از آزمون همجمعی پدرونی ا ستفاده شده ا ست. نتایج این آزمون دلالت برآن دارد که متغیرهای مدل در بلندمدت، با یکدیگر ارتباط دارند. نتایج برآورد مدل به روش گشتتتتاورهایتعمیمیافته ن شان میدهد در مجموعه ک شورهای منتخب با درآمد بالا، تأثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی،نرخ بیکاری و شتتتاخص توستتتعه انستتتانی بر تلفات جاده ای منفی و معنادار بوده در حا لی که در مجموعهکشتتورهای منتخب با درآمد متوستتط تأثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی ستترانه و نرخ بیکاری بر تلفاتجادهای مثبت و معنادار و تأثیر شاخص توسعه انسانی منفی و معنادار بهدستآمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - نسبت سنجی توسعه ی انسانی و ثبات سیاسی در ایران
        وحید فرهادی فر ایرج رنجبر
        نسبت‌ سنجی توسعه انسانی و ثبات سیاسی در ایران بعد از انقلاب ، ‌ مساله ‌اصلی ‌این‌ مقاله ‌را تشکیل می د هد. در ادبیات‌ توسعه ، عموما ً از ثبات‌ سیاسی به ‌عنوان متغیری مستقل ‌و پیش شرط‌ برای گذار به‌ توسعه ‌در ابعاد مختلف‌ یاد می شود. به‌ زعم‌ نگارندگان ‌این‌ مقاله چکیده کامل
        نسبت‌ سنجی توسعه انسانی و ثبات سیاسی در ایران بعد از انقلاب ، ‌ مساله ‌اصلی ‌این‌ مقاله ‌را تشکیل می د هد. در ادبیات‌ توسعه ، عموما ً از ثبات‌ سیاسی به ‌عنوان متغیری مستقل ‌و پیش شرط‌ برای گذار به‌ توسعه ‌در ابعاد مختلف‌ یاد می شود. به‌ زعم‌ نگارندگان ‌این‌ مقاله ،گرچه توسعه‌ فرایندی چند بعدی‌ و دیالکتیک است ، با این‌حال ، به ‌تأسی از چارچوب نظریِ سن‌آمارتیاسن توسعه جز با محوریتِ انسان و برای انسان متحقق نخواهد شد. ازاین رو ، ثبات سیاسی درجایگاه متغیری میانجی قرار میگیرد ؛ بدین‌معنی ، ثبات سیاسی درگرو تحقق‌ توسعه ی‌انسانی وتوسعه ‌وابسته ی به نهادمندی ‌و تعمیق ‌ثبات‌ درساختِ سیاسی ‌یک‌ جامعه و انتقال مسالمت آمیز مناصب‌ درچارچوبی مبتنی بر رضایت عمومی است. یافته های ‌تحقیق‌ حاکی از این است که ‌مانع‌ اصلیِ گذار به توسعه ی ‌همه جانبه در ایرانِ بعد از انقلاب شکنندگی ثبات سیاسی ‌به ویژه در ساحت‌ ذهنی زیست-جهانِ‌ایرانی می باشد و تحقق‌ ثبات سیاسی و پایداری آن وابسته ی به ‌توزیع‌ منابع به سود توانمندی و توسعه ی انسانی است. اطلاعات ‌لازم ‌برای ‌سنجش‌ فرضیه ‌از طریق ‌روش‌ اسنادی گردآوری و اطلاعات ‌گردآوری‌ شده‌ با استفاده ‌از روش‌ تحلیل و تفسیری مورد‌ داوری قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - تحلیل رفاه اجتماعی در ایران با تاکید بر توسعه انسانی از منظر جامعه شناسی اقتصادی
        منیره دیزجی
        یکی از معیارهای مناسب برای سنجش شرایط هر کشوری، ارزیابی وضعیت اجتماعی و رفاهی آن کشور بوده و بایستی بهبود وضعیت رفاه اجتماعی هر جامعه ای به عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی مد نظر قرار گیرد. مفهوم توسعه انسانی به جای تمرکز بر ابزار، به اهداف پیشرفت و توسعه تاکید دارد. تو چکیده کامل
        یکی از معیارهای مناسب برای سنجش شرایط هر کشوری، ارزیابی وضعیت اجتماعی و رفاهی آن کشور بوده و بایستی بهبود وضعیت رفاه اجتماعی هر جامعه ای به عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی مد نظر قرار گیرد. مفهوم توسعه انسانی به جای تمرکز بر ابزار، به اهداف پیشرفت و توسعه تاکید دارد. توسعه انسانی به مفهوم فرایند گسترش حیطه انتخاب افراد و بهبود رفاه آنهاست. مهمترین ابعاد توسعه انسانی زندگی طولانی و سالم، دانش و استانداردهای زندگی آبرومندانه هستند. موضوع این تحقیق بررسی تاثیر ابعاد توسعه انسانی بر رفاه اجتماعی در ایران است. جامعه آماری متغیرهای کلان اقتصاد ایران در طی سالهای 1366 الی 1396 است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم‌افزار ایویوز و روش خودرگرسیون برداری انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه معناداری بین شاخص توسعه انسانی و رفاه اجتماعی در ایران وجود دارد. به طوری که مقدار بردار نرمال شده برای متغیر شاخص آموزش (تحصیلات)، امید به زندگی و درآمد سرانه به ترتیب برابر 86547/2، 63574/2 و 28745/4 است. همچنین نتایج بررسی ها نشان داد شوک در شاخص توسعه انسانی از قبیل شوک های آموزش، شاخص امید به زندگی و درآمد سرانه به ترتیب 472/20، 645/0و 456/3 درصد در کوتاه مدت و 883/75، 986/0و 587/5 درصد از تغییرات بلندمدت رفاه اجتماعی در ایران را توضیح می د هند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - فقر و توسعه انسانی: شواهدی از ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه
        سیدعلی پایتختی اسکویی لاله طبقچی‌اکبری
        بهبود ابعاد توسعه ازمهم ترین اهداف دولت ها می باشندکه دراین بین، نقش توسعه انسانی حائز اهمیت فراوانی می باشد. مهم ترین عامل توسعه انسانی هر جامعه، افراد آن جامعه می باشند. چرا که، انسان ها هم هدف و هم ابزار توسعه هستند. این اهمیت وافر موجب شده تا کشورهای جهان و سازمان ه چکیده کامل
        بهبود ابعاد توسعه ازمهم ترین اهداف دولت ها می باشندکه دراین بین، نقش توسعه انسانی حائز اهمیت فراوانی می باشد. مهم ترین عامل توسعه انسانی هر جامعه، افراد آن جامعه می باشند. چرا که، انسان ها هم هدف و هم ابزار توسعه هستند. این اهمیت وافر موجب شده تا کشورهای جهان و سازمان های بین المللی توجه خاصی به امر توسعه انسانی داشته باشند و عوامل تأثیرگذار بر آن را شناسایی کنند. این مقاله در جستجوی شناخت تأثیر فقر به عنوان یکی از معضلات جوامع بشری بر شاخص های توسعه انسانی می باشد. چرا که، دراقتصاد مدرن امروز، سیاست های کاهش فقر می تواند تاثیر بسزایی درمولفه های آموزشی، بهداشتی و ... داشته باشد. در این مقاله، علاوه بر شاخص فقر، تاثیر شاخص های سرمایه فکری، درآمد سرانه، هزینه های آموزشی دولت و هزینه های بهداشتی دولت نیز بر روی شاخص توسعه انسانی مورد بررسی قرار گرفته و 9 کشور منتخب در حال توسعه از جمله ایران طی دوره زمانی 2010-2001 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و برای برآورد اثرات متغیرها نیز ازتکنیک هم انباشتگی پانلی به شیوه حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) استفاده شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، شاخص فقرتاثیر منفی برشاخص توسعه انسانی دارد، ولی شاخص سرمایه فکری، درآمدسرانه، هزینه های آموزشی دولت و هزینه های بهداشتی دولت تاثیر مثبت بر شاخص توسعه انسانی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجان شرقی به روش ( HDI )
        کرامت اله زیادی نوید سعیدی رضوانی لیلا بقال صالح پور
        هدف اصلی این پژوهش سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجانشرقی بر اساس پاره ای از شاخص های توسعه بمنظور دستیابی به میزان و علل نابرابری های منطقه ای همراه با ارائه راهکارهایی برای کاهش عدم توسعه یافتگی نواحی می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجانشرقی بر اساس پاره ای از شاخص های توسعه بمنظور دستیابی به میزان و علل نابرابری های منطقه ای همراه با ارائه راهکارهایی برای کاهش عدم توسعه یافتگی نواحی می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل (HDI) یا شاخص ترکیبی توسعه انسانی است که در آن از 31 شاخص تقلیل یافته به هفت عامل اقتصادی- اجتماعی، جمعیتی، تسهیلات مسکن، بهداشتی- درمانی، اشتغال، زیرساخت های طبیعی- اقتصادی، کشاورزی و عامل تلفیقی متشکل از هفت عامل در سه مقطع زمانی 1365 ، 1375 و 1385 استفاده شده است . پس از تجزیه تحلیل مدل نتایج بدست آمده بیانگر این است که میان شهرستان های استان به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه تفاوت اساسی وجود دارد و این شهرستان ها قابل رتبه بندی در سه گروه برخوردار ، نیمه برخوردار و محروم هستند که با گذشت زمان بر میزان برخورداری آنها افزوده شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - تحلیل تأثیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌محور بر تولید ناخالص داخلی کشورها
        کاظم امجدی غلامرضا رهبری بنائیان غلامرضا سلطانی فسقندیس
        اهمیت روز افزون نقش دانش در اقتصاد به تفکر اقتصاد دانش محور منجر شده است. اقتصاد دانش محور را می‌توان نوعی از اقتصاد تصور کرد که در آن تولید و بهره‌برداری از دانش نقش عمده‌ای در ایجاد ثروت ایفا می‌کند. بر همین اساس نیز هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش چکیده کامل
        اهمیت روز افزون نقش دانش در اقتصاد به تفکر اقتصاد دانش محور منجر شده است. اقتصاد دانش محور را می‌توان نوعی از اقتصاد تصور کرد که در آن تولید و بهره‌برداری از دانش نقش عمده‌ای در ایجاد ثروت ایفا می‌کند. بر همین اساس نیز هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش محور بر تولید ناخالص داخلی کشورها می باشد. در راستای هدف اصلی مقاله پنج فرضیه مطرح شده است. این تحقیق بر اساس هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و توسعه ای و بر اساس ماهیّت انجام کار از نوع توصیفی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کشورهایی می باشد که داده های مربوط به درجه اقتصاد دانش محور بودن آنها در پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی موجود می باشد. تعداد این کشورها بر اساس داده های این پایگاه 148 کشور می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از آزمون های آماری کلموگروف- اسمیرنوف و آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که توسعه انسانی، رژیم اقتصادی و مشوق های اقتصادی، سیستم نوآوری و ابداع، آموزش و منابع انسانی و زیر ساخت های اطلاعاتی بر تولید ناخالص داخلی کشورها تأثیر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - بررسی آثار توسعه انسانی بر بهره وری نیروی کار در کشورهای منتخب OECD
        منیره دیزجی آرش کتابفروش بدری
        یکی از مباحث اساسی در زمینه توسعه، میزان بهره گیری درست و منطقی از توانایی ها و استعدادهای نیروی انسانی هر جامعه است. افزایش بهره وری تنها راه توسعه اقتصادی کشورها و موجب ارتقای سطح رفاه زندگی یک ملت می باشد. تحولات معجزه آسای رشد و توسعه اقتصادی در کوتاه مدت در بسیاری چکیده کامل
        یکی از مباحث اساسی در زمینه توسعه، میزان بهره گیری درست و منطقی از توانایی ها و استعدادهای نیروی انسانی هر جامعه است. افزایش بهره وری تنها راه توسعه اقتصادی کشورها و موجب ارتقای سطح رفاه زندگی یک ملت می باشد. تحولات معجزه آسای رشد و توسعه اقتصادی در کوتاه مدت در بسیاری از کشورها نتیجه افزایش بهره وری و استفاده بهینه، کارا و اثر بخش آنها از منابع فیزیکی و انسانی آنها بوده است. به همین منظور مطالعه حاضر در تلاش است تاآثار توسعه انسانی بر بهره وری نیروی کار را در 32 کشور منتخب OECD با استفاده از مدل پانل دیتا در بازة زمانی 2009-2002 مورد بررسی قرار دهد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که شاخص توسعه انسانی اثر مثبت و معنی داری بر بهره وری نیروی کار در کشورهای مورد مطالعه داشته است. همچنین درجه باز بودن اقتصاد، ارزش افزوده تولیدی، مخارج سلامت و بهداشت و سرمایة فیزیکی اثر مثبت و معنی داری بر بهره وری نیروی کار داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - شناسایی کارکرد بهینه شهری الشتر در راستای توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخص‌های انسانی
        مهتاب ساکی بیژن رحمانی مجید شمس
        دستیابی به توسعه پایدار شهری به منظور بهره-برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه‌ریزان و مدیران توسعه شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف کارکرد بهینه شهری الشتر و توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخص‌های انسانی است چکیده کامل
        دستیابی به توسعه پایدار شهری به منظور بهره-برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه‌ریزان و مدیران توسعه شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف کارکرد بهینه شهری الشتر و توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخص‌های انسانی است، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. شاخص‌های منتخب در دو مرحله از طریق مطالعه سوابق( طرح‌های تحقیقاتی، آمارنامه‌ها، کتب) و بهره‌گیری از آراء خبرگان( بهره‌گیری از تکنیک دلفی و استخراج نظر نظریه‌پردازان دانشگاهی و مدیران سازمان‌های مرتبط) گردآوری شده است با استفاده از روش دلفی ادغام گردیدند. پس از استخراج شاخص‌ها با استفاده از دو مدل TOPSIS و AHP- FUSSY وزن‌بخشی و تجزیه و تحلیل شدند، در انتها به وسیله نرم افزار GIS و استفاده از تحلیل semivariogram درون‌یابی گردیدند؛ نتایج تحقیق نشان می‌دهد؛ که شهر الشتر با داشتن توانایی نسبی در زمینه کشاورزی در توسعه منطقه‌ای خود می‌تواند نقش موثری را ایفا نماید همچنین نتایج بخشی برای بررسی وضعیت مناطق شهری الشتر از نظر دسترسی به شاخص‌های توسعه پایدار نشان می‌دهدکه در بین گزینه‌های تحقیق ارزش وزنی شاخص‌های توسعه پایدار نشان می‌دهد: منطقه 3 با ارزش وزنی 627/0 بالاترین رتبه را دارد، بعد از آن به ترتیب مناطق 2، 4 و 1 به ترتیب با ارزش وزنی 602/0، 578/0 و 541/0 اولویت‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - سنجش توسعه انسانی و کیفیت مسکن و شناخت نسبت آنها با استفاده از روش‌های آمار فضایی (محدوده مطالعاتی: استان‌های کشور)
        قاسم محمدی
        توسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازه‌گیری‌های تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخاب‌های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفت‌های انسانی را در چکیده کامل
        توسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازه‌گیری‌های تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخاب‌های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفت‌های انسانی را در سه بعد آموزشی، سلامت و استاندارد‌های زندگی می‌سنجد. با تکیه بر این رویکرد، استان‌های کشور مورد سنجش و سطح‌بندی قرار گرفت. روش مطالعاتی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می‌باشد. شاخص‌های مسکن نیز متغیر دیگری است که در این تحقیق در سطح استان‌های کشور ارزیابی شد. با استفاده از مدل‌های موریس، تاپسیس، ویکور، کپلند و ضریب پراکندگی وضعیت توسعه یافتگی استان‌ها بررسی و تحلیل شد و در انتها با روش‌های آمار فضایی، خود همبستگی فضایی شاخص‌ها بر روی نقشه نشان داده شد. نتایج نشان دهنده تمرکز توسعه‌یافتگی (انسانی، مسکن) در نواحی مرکزی کشور و نواحی کم برخوردار منطبق با مناطق پیرامونی و مرزی کشور می‌باشد. در شاخص HDI سه استان تهران، البرز و یزد استان‌ها برتر و استان‌های سیستان و بلوچستان، کردستان و خراسان شمالی کمترین امتیاز را در این شاخص دارند. در شاخص‌های مسکن نیز تهران، البرز و قم بهترین وضعیت و استان‌های سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی پایین‌ترین سطح را دارند. همچنین آزمون همبستگی پیرسون با ضریب 70 درصد رابطه بین شاخص توسعه انسانی و شاخص مسکن را نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - تأثیر حکمرانی خوب بر توسعه انسانی: یک تحلیل بین کشوری
        سید نظام الدین مکیان مژده بی باک
        چکیده یکی از مهم‌ترین اهداف کشور‌ها دست‌یابی به توسعه است و در این مسیر تلاش می‌شود برای دموکراسی، افزایش سطح دانش و آگاهی افراد جامعه و ... گام‌هایی برداشته شود. دیدگاه توسعه انسانی، مردم را سرمایه‌های واقعی یک کشور می‌داند و به دنبال ایجاد بستری است که افراد جامعه بت چکیده کامل
        چکیده یکی از مهم‌ترین اهداف کشور‌ها دست‌یابی به توسعه است و در این مسیر تلاش می‌شود برای دموکراسی، افزایش سطح دانش و آگاهی افراد جامعه و ... گام‌هایی برداشته شود. دیدگاه توسعه انسانی، مردم را سرمایه‌های واقعی یک کشور می‌داند و به دنبال ایجاد بستری است که افراد جامعه بتوانند به ‌همراه دانش و سلامت در محیطی خلاق زندگی کنند. در این پژوهش، تأثیر شاخص حکمرانی خوب بر شاخص توسعه انسانی در دو گروه کشورهای منتخب اسلامی و OECD در دوره زمانی 2012-2005 مورد بررسی قرار خواهد گرفت. داده‌های مورد استفاده به صورت داده‌های تابلویی متوازن است. هم‌چنین برای نتیجه‌گیری بهتر از چندین متغیر کنترلی و برای تخمین از مدل FGLS استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که در کشورهای OECD رابطه مثبت و معنا‌داری بین شاخص حکمرانی خوب و آزادی اقتصادی با توسعه انسانی وجود دارد، اما در کشورهای اسلامی این رابطه از نظر آماری معنادار نیست که نشان‌دهنده ضعف حکمرانی خوب و آزادی اقتصادی در این کشور‌ها و تأثیر نامناسب آن بر شاخص توسعه انسانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - دولت توسعه گرای لولا داسیلوا (2003-2011)و شاخص توسعه انسانی در برزیل
        عبدالرضا سیفی احمد ساعی
        برزیل به عنوان بزرگترین کشور امریکای لاتین و پنجمین کشور وسیع جهان،کمتر از نیمی از وسعت امریکای جنوبی را به خود اختصاص داده است. اقتصاد برزیل در سال های اخیر با رشد و توسعه قابل توجهی مواجه بوده و در سال 2017 به هشتمین اقتصاد برتر جهان تبدیل شده است.اگر چه پس از جنگ جها چکیده کامل
        برزیل به عنوان بزرگترین کشور امریکای لاتین و پنجمین کشور وسیع جهان،کمتر از نیمی از وسعت امریکای جنوبی را به خود اختصاص داده است. اقتصاد برزیل در سال های اخیر با رشد و توسعه قابل توجهی مواجه بوده و در سال 2017 به هشتمین اقتصاد برتر جهان تبدیل شده است.اگر چه پس از جنگ جهانی دوم و طی حضور دولت های مختلف روند نسبی توسعه در برزیل وجود داشته اما در سالهای اخیر و پس از روی کار آمدن لولا داسیلوا، توسعه در این کشور با تحولی اساسی مواجه شده و این کشور توانسته است بر بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه خود مانند فقر،سطح پایین سواد،شکاف طبقاتی،بیکاری و...فائق آید. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی بدنبال پاسخ به این سوال است که دولت توسعه گرای لولا داسیلوا چه تاثیری بر شاخص توسعه انسانی در برزیل داشته است؟ در این مقاله با استفاده از داده ها مختلف آماری مشخص می گردد که لولا داسیلوا با ایجاد یک دولت توسعه گرا و اتخاذ سیاست های راهبردی مانند برنامه کمک هزینه خانواده،برنامه مبارزه با گرسنگی،برنامه رشد پرشتاب توانست در دوران ریاست جمهوری هشت ساله خود شاخص توسعه انسانی در برزیل را به میزان مشهودی ارتقا دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - تحلیل گفتمان جغرافیایی - منطقه ای توسعه در دولت اصلاحات
        عارف بیدار علیرضا اسمعیل زاد امین نواختی مقدم
        توسعه درایران معاصر همزمان با انقلاب مشروطه به یکی از مسایل مهم و اساسی جامعه ایران تبدیل شد. برخی از اندیشمندان، عدم توسعه یافتگی ایران را با متغیرهای داخلی و برخی نیز با متغیرهای بیرونی تجزیه وتحلیل می‌نمایند. گفتمان توسعه انسانی به عنوان‌یکی از گفتمان کلان در امر توس چکیده کامل
        توسعه درایران معاصر همزمان با انقلاب مشروطه به یکی از مسایل مهم و اساسی جامعه ایران تبدیل شد. برخی از اندیشمندان، عدم توسعه یافتگی ایران را با متغیرهای داخلی و برخی نیز با متغیرهای بیرونی تجزیه وتحلیل می‌نمایند. گفتمان توسعه انسانی به عنوان‌یکی از گفتمان کلان در امر توسعه جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی مطرح و متکفل امر برنامه‌ریزی توسعه بوده و تلاش کرده ‌تا هم عقب ماندگی سنتی و تاریخی را در جامعه ایران و هم مشکلات ناشی از دوران جنگ تحمیلی و سازندگی و هم بحران‌های ناشی از آنها را جبران نمایند. گفتمان توسعه انسانی بر اهمیت آزادی ها در توسعه کشور تاکید می‌کند. وسایر نشانه‌ها مانند جامعه مدنی، قانون گرایی و ... حول آن سازمان یافته اند. دال مرکزی این گفتمان آزادی است و به این خاطر موجب ایجاد تضاد‌ها و بحران‌های ناشی از کسب قدرت در عرصه سیاسی کشور شد. گفتمان توسعه سیاسی خصلت متکثر بودن جامعه ایران را آشکارتر کرد و هویتهای گوناگون را به رسمیت شناخت چرا که جامعه ایران از حیث ساختاری دارای تمایلات کثرت گرایانه است. برخی شکاف‌های فعال اجتماعی‌-سیاسی مانند شکاف سنت گرایی و تجددگرایی، اسلام و سکولاریسم، مشروطه گرایی و مطلق گرایی چنین تمایل ساختاری برای شکل-گیری ضرورت پلورالیسم سیاسی را در جامعه ایران تشکیل می دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - بررسی و تعیین شاخص‌های توسعه انسانی-آموزش در استان‌های کشور (در سا‌ل‌های 1387 و 1388)
        رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجری
        چکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کامل
        چکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روش‌های آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استان‌ها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آن‌ها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - تحلیل جغرافیایی بر نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی خانوارهای عشایری ( مطالعه موردی: ایل نوئی، طایفه زیلایی، شهرستان چرام، کهکیلویه و بویراحمد)
        سروش سنایی مقدم بهروز محمدی یگانه
        جوامع عشایری به‌عنوان جامعه سوم کشور از نظر جمعیتی بعد از جوامع شهری و روستایی، نقش مهم و بسزایی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور دارد. وجود سرمایه اجتماعی می‌باشد. وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در این جوامع بر جنبه های مختلف زندگی عشایر تاثیرگذار بوده که یکی از این چکیده کامل
        جوامع عشایری به‌عنوان جامعه سوم کشور از نظر جمعیتی بعد از جوامع شهری و روستایی، نقش مهم و بسزایی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور دارد. وجود سرمایه اجتماعی می‌باشد. وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در این جوامع بر جنبه های مختلف زندگی عشایر تاثیرگذار بوده که یکی از این جنبه ها کیفیت زندگی است. سؤالی که در این زمینه مطرح می‌شود این است، بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در نواحی عشایری موردمطالعه چه رابطه‌ای وجود دارد؟ هدف پژوهش حاضر تحلیل جغرافیایی بر نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی خانوارهای عشایری در محدوده مورد مطالعه می‌باشد. روشتحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی می‌باشد روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتاب‌خانه‌ای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه)، جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی، تحلیل مسیر و کای دو) استفاده‌شده است. جامعه آماری تحقیق، تمامی خانوارهای عشایر ایل نوئی می‌باشد، در سرشماری نفوس و مسکن سال 1390، ایل نوئی دارای 7 روستای دارای سکنه، 4450 نفر جمعیت و 1105 خانوار بوده است. طبق فرمول کوکران، تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 138 خانوار به دست آمد. همچنین انتخاب خانوارها در سطح عشایر، به‌صورت تصادفی ساده است تا اصل فرصت برابر به‌منظور انتخاب خانوارها رعایت شده باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی خانوارهای عشایر رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد، وجود مشارکت اجتماعی که در غالب مراسم های مختلف انجام می شود مهم ترین بعد سرمایه اجتماعی موثر بر کیفیت زندگی خانوارهای عشایر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - سطح‌بندی شهرستان‌های استان کرمانشاه بر اساس شاخص توسعه انسانی (HDI)
        مسلم رستمی جواد دامن باغ سجاد نقدی چقاگنوجی
        شاخص محرومیت و توسعه انسانی ضمن نمایش نقاط قوت و ضعف مناطق مورد مطالعه، می تواند مبنای مناسبی برای کاهش اختلافات منطقه ای قلمداد شود و آگاهی از میزان نابابری موجود بین مناطق مهمترین گام در ارایه راهبردهای متناسب و افزایش ضریب موفقیت روش های توسعه و برنامه ریزی درون و بر چکیده کامل
        شاخص محرومیت و توسعه انسانی ضمن نمایش نقاط قوت و ضعف مناطق مورد مطالعه، می تواند مبنای مناسبی برای کاهش اختلافات منطقه ای قلمداد شود و آگاهی از میزان نابابری موجود بین مناطق مهمترین گام در ارایه راهبردهای متناسب و افزایش ضریب موفقیت روش های توسعه و برنامه ریزی درون و برون منطقه ای است. در نوشته حاضر سعی می شود با محاسبه شاخص توسعه انسانی شهرستان های استان کرمانشاه، میزان محرومیت و توسعه مناطق یادشده مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از طبقه بندی به نمایش گذاشته شود. در این راستا 33 متغیر انتخاب و بر اساس مدل توسعه انسانی HDI مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مورد نیاز به دو روش کتابخانه ای و نیز مراجعه به ارگان های ذیربط گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ شهرستان های ثلاث باباجانی با شاخص 0.23 ، دالاهو 0.41، جوانرود 0.48 و قصرشیرین با 0.49 با توجه به مقادیر HDI از نظر شاخص توسعه انسانی شهرستان های محروم استان می باشند. در مقابل شهرستان کرمانشاه با شاخص 0.634، اسلام آبادغرب با 0.628 و کنگاور با شاخص 0.58 از این لحاظ در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. در یک جمع بندی کلی ، طبقه بندی HDI نشان می دهد که از مجموع چهارده شهرستان ، پنج شهرستان توسعه نیافته و نه شهرستان دیگر، از این لحاظ در سطح متوسط هستند. در استان کرمانشاه، شهرستان توسعه یافته بر اساس مجموع شاخص های مورد مطالعه وجود ندارد که این موضوع، اولویت توسعه و ضرورت توجه بیشتر به این استان را در برنامه های توسعه در راستای توسعه یکپارچه و پایدار این نواحی مشخص می سازد و ضروری است که مسئولین جهت ارتقای سطح توسعه استان برنامه ریزی دقیق تر و منسجمی داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - بررسی روند تحقق عدالت اجتماعی با استفاده از شاخص‌های توسعه انسانی در ایران طی دو دهه اخیر
        رحمت اله بهرامی
        یکی از بحران های اساسی که انسان ها با آن رو برو هستند، بحران فقر و بی عدالتی است. بسیاری از حکومت ها مهمترین شعار خود را تحقق عدالت اجتماعی و دسترسی یکسان ساکنین کشور به تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای یک زندگی سالم و شرافتمندانه قرار داده اند. اما آیا روند برنامه ریز چکیده کامل
        یکی از بحران های اساسی که انسان ها با آن رو برو هستند، بحران فقر و بی عدالتی است. بسیاری از حکومت ها مهمترین شعار خود را تحقق عدالت اجتماعی و دسترسی یکسان ساکنین کشور به تمامی امکانات و تسهیلات لازم برای یک زندگی سالم و شرافتمندانه قرار داده اند. اما آیا روند برنامه ریزی و اجرا به تحقق این هدف منجر شده است؟ آیا واقعاً اثرات توسعه به همه انسان ها می رسد؟ آیا همان طور که در تمامی برنامه های توسعه اعلام می شود، بیشترین اثرات توسعه به کسانی می رسد که به آن نیاز دارند یا برعکس منافع عمدتاً به سمتی سوق پیدا می کند که از امکانات بیشتری برخوردارند؟ برای پاسخ گویی به این سوالات، این نوشته در نظر دارد روند ارتقاء شاخص های توسعه انسانی را در سطح استان های کشور، مورد بحث و بررسی قرار دهد. یافته های به دست آمده نشان می دهد که با وجود پیشرفت های نسبتاً مناسبی که در سطوح کلی معیارهای توسعه انسانی حاصل شده است، این پیشرفت ها عمدتاً در بخش هایی باقی مانده است که از قبل نیز شرایط و امکانات مناسبی در اختیار داشته و افراد فقیر و نیازمند، کمترین بهره را به دست آورده اند. روش این پژوهش مروری، با رویکرد توصیفی - تحلیلی و یافتن مفاهیم نظری توسعه انسانی و کاربرد شاخص های توسعه انسانی و روند آن در ایران بوده است. در تحلیل نهایی از نرم افزار GIS در تعیین درجه توسعه یافتگی استان های کشور استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - تحلیلی بر روند شاخص توسعه انسانی در استان کرمانشاه
        رحمت اله بهرامی خلیل عطار
        توسعه انسانی را می توان فرآیند بسط انتخاب ها در بستر فضای قابلیت برای دستیابی به زندگی بهتر تعریف کرد. شاخص توسعه انسانی متشکل از سه زیر شاخص: امید به زندگی، آموزش و درآمد است. مقاله حاضر در پاسخ این سوأل می پردازد که استان کرمانشاه در زمینه شاخص توسعه انسانی کشور در چه چکیده کامل
        توسعه انسانی را می توان فرآیند بسط انتخاب ها در بستر فضای قابلیت برای دستیابی به زندگی بهتر تعریف کرد. شاخص توسعه انسانی متشکل از سه زیر شاخص: امید به زندگی، آموزش و درآمد است. مقاله حاضر در پاسخ این سوأل می پردازد که استان کرمانشاه در زمینه شاخص توسعه انسانی کشور در چه جایگاهی قرار دارند؟ آیا شکاف توسعه در ایران کاهش و در استان کرمانشاه رو به بهبودی بوده یا روند آن رو به فزونی نهاده است؟ روش مطالعه توصیفی - تحلیلی بوده در این تحقیق از شاخص های (HDI,HPI,GEM,GDI) استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد طی دو دهه گذشته شاخص توسعه انسانی در استان کرمانشاه بهبود یافته و از رقم 0.610 در سال 1375 به 0.720در سال 1385 افزایش یافته است. بر این اساس استان کرمانشاه در سطح توسعه انسانی متوسط در کشور قرار می گیرد. همچنین یافته ها نشان می دهد که بهبود این شاخص در نتیجه افزایش امید به زندگی از 64.9 سال به 69 سال و در بخش شاخص آموزشی نیز میزان باسوادی زنان و مردان از 68 درصد در سال 1375 به بیش از 80 درصد در سال 1385 افزایش یافته است. اما در بحث درآمد سرانه مطالعات نشان می دهد سهم درآمد خانوار استان کرمانشاه به میزان 14 درصد کمتر از میانگین کل کشور بوده از این جهت در جایگاه 25 کشور قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد با توجه به پایین بودن سطح درآمدها و بیکاری فزاینده در استان برنامه های راهبردی به منظور بهبود روند شاخص توسعه انسانی در استان کرمانشاه را می توان از طریق افزایش اعتبارات عمرانی در راستای اشتغال زایی با توجه به موقعیت ممتاز استان کرمانشاه در محور ارتباطی و تجاری با کشور عراق، همچنین توسعه صنایع وابسته به نفت با توجه به منابع نفتی فراوان در استان کرمانشاه پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - رابطه بین شاخص های اقتصادی و اجتماعی توسعه انسانی در سطح خرد و جهت گیری ارزشی (مورد مطالعه: ساکنان شهرهای سیاهکل و لاهیجان استان گیلان)
        محبوبه بابائی سید مختار میرعلوی سهیلا رئیسی مبارکه
        هدف این پژوهش، تعیین میزان رابطه بین شاخص های اجتماعی و اقتصادی توسعه انسانی در سطح خرد و جهت گیری ارزشی ساکنان شهرهای سیاهکل و لاهیجان است. سؤال اصلی این است: چه رابطه ای بین وضعیت اجتماعی و اقتصادی افراد و جهت گیری ارزشی آنان وجود دارد؟ منظور از جهت گیری ارزشی این است چکیده کامل
        هدف این پژوهش، تعیین میزان رابطه بین شاخص های اجتماعی و اقتصادی توسعه انسانی در سطح خرد و جهت گیری ارزشی ساکنان شهرهای سیاهکل و لاهیجان است. سؤال اصلی این است: چه رابطه ای بین وضعیت اجتماعی و اقتصادی افراد و جهت گیری ارزشی آنان وجود دارد؟ منظور از جهت گیری ارزشی این است: مردم به کدام یک از ارزش ها گرایش بیشتری دارند؟ ارزش های عقلانی، عام گرایانه، دمکراتیک و علم گرایانه یا ارزش های غیرعقلانی، خاص گرایانه، غیردمکراتیک و تقدیرگرایانه؟ شاخص های متغیر مستقل تحقیق با رویکرد توسعه انسانی نیز شامل: احساس امید به زندگی،وضعیت مالی، شغل، تحصیلات و میزان استفاده از اینترنت است. روش این تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری داده ها پیمایش تحلیلی است. ابزار سنجش، پرسشنامه محقق ساخته و روش تکمیل آن مصاحبه حضوری است. روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و روش تعیین حجم نمونه کوکران، با حجم نمونه 255 نفر می باشد. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای پایایی از آزمون کرونباخ آلفا استفاده شد. تحلیل داده ها نشان می دهد که: میانگین نمره جهت گیری ارزشی پاسخگویان در یک طیف( 0 الی 204 ) معادل 152 با انحراف معیاری معادل 20 گویای نمره جهت گیری ارزشی بالایی است. بین سطح تحصیلات، وضعیت مالی، وضع فعالیت، احساس امنیت، احساس امید به زندگی، میزان استفاده از اینترنت با متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود دارد. آزمون تفاوت میانگین نشان داد که میانگین نمره جهت گیری ارزشی با توجه به جنسیت دارای تفاوت معنی داری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - محاسبه و بررسی شاخص توسعه انسانی استان‌های ایران در سال‌های 90،1385 و 95
        حسین عسکری پور لاهیجی رضا عطوفت شمسی
        بهبود شاخص توسعه انسانی بهترین سازوکار توانمندسازی انسان‌ها برای دستیابی به هدف ارتقای سطح زندگی آن‌ها است که از طریق بهره‌گیری از توانمندهای انسانی حاصل می‌شود. ارتقای سطح کیفیت زندگی افراد یک جامعه درگرو تحول اساسی در متغیرهای اقتصادی، آموزشی و بهداشتی است. پژوهش حاضر چکیده کامل
        بهبود شاخص توسعه انسانی بهترین سازوکار توانمندسازی انسان‌ها برای دستیابی به هدف ارتقای سطح زندگی آن‌ها است که از طریق بهره‌گیری از توانمندهای انسانی حاصل می‌شود. ارتقای سطح کیفیت زندگی افراد یک جامعه درگرو تحول اساسی در متغیرهای اقتصادی، آموزشی و بهداشتی است. پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت استان‌های کشور را ازنظر شاخص توسعه انسانی برای سال‌های 1385، 90 و 95 بررسی کند. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و از حیث نوع پژوهش کاربردی است. میانگین شاخص توسعه انسانی استان‌ها برای سال‌های 1385، 90 و 95 به ترتیب برابر با 660/0، 650/0 و 627/0 است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که استان‌های دارای شاخص توسعه انسانی پایین منطبق بر استان‌های مرزی کشور است. همچنین استان‌هایی که دارای وضعیت مطلوبی در شاخص توسعه انسانی هستند اغلب در مرکز کشور واقع‌شده‌اند. به‌طورکلی بافاصله گرفتن از مرکز کشور به سمت مناطق مرزی، شاخص توسعه انسانی کاهش میابد. ملاحظه می‌گردد که شاخص آموزش استان‌ها، نقطه قوت شاخص توسعه انسانی استان‌ها است. درمجموع نابرابری شدیدی بین استان‌های کشور مشاهده می‌شود و این نابرابری در شاخص رفاه اقتصادی بیش از دو شاخص آموزش و بهداشت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - تأثیر توسعه انسانی بر پایداری زیست محیطی در کشورهای منتخب صادر کننده نفت
        مه شاد عرب مرجان دامن کشیده احمد جعفری صمیمی علیرضا دقیقی اصلی علی اسماعیل زاده مقری
        در مفهومی گسترده، پایداری به معنای توانایی نگهداری یا پشتیبانی مداوم یک فرآیند در طول زمان می باشد. در پایداری یک جامعه باید مطمئن شویم نیازهای نسل امروز، بدون این که به برآورده شدن نیازهای نسل های آینده آسیبی بزند؛ برآورده شود. پایداری دارای سه بعد زیست محیطی، اقتصادی چکیده کامل
        در مفهومی گسترده، پایداری به معنای توانایی نگهداری یا پشتیبانی مداوم یک فرآیند در طول زمان می باشد. در پایداری یک جامعه باید مطمئن شویم نیازهای نسل امروز، بدون این که به برآورده شدن نیازهای نسل های آینده آسیبی بزند؛ برآورده شود. پایداری دارای سه بعد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است، که بعد زیست محیطی آن وزن تعیین کننده ای در پایداری دارد. در دهه های 2000 و 2010 تحقیقات تجربی بسیاری پیرامون موضوع پایداری به انجام رسیده است که الگوی تجربی مورد استفاده در این مطالعه ها بر پایه منحنی کوزنتس بوده است. همچنین در سال های گذشته دو مفهوم توسعه انسانی و پایداری به شکل گسترده ای در ادبیات توسعه به کار بسته شده اند. شاخص مرکب توسعه انسانی ابعاد گوناگونی دارد که می تواند روی پایداری و به ویژه پایداری زیست محیطی اثرگذار باشد. همچنین تأثیرگذاری درآمدهای کلان نفتی در کشورهای صادر کننده نفت بر توسعه انسانی در این کشورها نقش پررنگی را بازی نموده و کشورها را به سه گروه کشورهای نفتی با توسعه انسانی بالا، کشورهای نفتی با توسعه انسانی متوسط و توسعه انسانی پایین دسته بندی کرده است. در این مطالعه برای بررسی تأثیر شاخص توسعه انسانی در 35 کشور صادرکننده عمده نفت جهان از روش داده های تابلویی و تابع کوزنتس در دوره زمانی 2019-2010 استفاده شده است. نتیجه برآورد الگو به روش اقتصاد سنجی نشان داده که با افزایش در شاخص توسعه انسانی، پایداری زیست محیطی در این کشورها افزایش می یابد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه
        منیره دیزجی محدثه آهنگری گرگری
        چکیده از آنجایی که توسعه نهادها، مؤسسه ها و بازار‎های مالی هر کشور می‎تواند تأثیر معنی‎داری بر توزیع درآمد در آن کشور داشته باشد، در این تحقیق سعی شده است تا رابطه میان توسعه مالی و نابرابری در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه را با به‌کارگیری روش حداقل م چکیده کامل
        چکیده از آنجایی که توسعه نهادها، مؤسسه ها و بازار‎های مالی هر کشور می‎تواند تأثیر معنی‎داری بر توزیع درآمد در آن کشور داشته باشد، در این تحقیق سعی شده است تا رابطه میان توسعه مالی و نابرابری در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه را با به‌کارگیری روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته و گشتاورهای تعمیم‌یافته و تئوری‎های موجود در این زمینه، با واردکردن متغیرهای تأثیرگذار دیگر همچون نرخ بیکاری، میانگین سال‌های تحصیل از شاخص‎های توسعه انسانی، اندازه دولت و درآمد سرانه، طی دوره زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ مورد آزمون و بررسی قرار گیرد؛ بنابراین، با توجه به رتبه‎بندی گزارش توسعه انسانی سازمان ملل در سال ۲۰۱۴، ۳۵ کشور توسعه انسانی بسیار بالا و ۳۲ کشور دارای توسعه انسانی بالا و متوسط را به ترتیب به عنوان کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه که محدودیت آماری نداشتند انتخاب و با استفاده از نرم‎افزارهای ایویوز ۹ و استاتا ۱۴ نتایج تخمین به دست آمده است. نتایج تجربی حاصل برای کشورهای توسعه‌یافته، نشان داد که مجذور توسعه مالی در قسمت نزولی U معکوس قرار دارد. برای کشورهای در حال توسعه، نتایج برآوردهای روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته منحنی U معکوس را برای متغیرهای توسعه مالی و درآمد سرانه را تأیید کرده است درحالی‌که در روش گشتاورهای تعمیم‌یافته رابطه خطی توسعه مالی و U معکوس برای درآمد سرانه تأیید شده است. بر این اساس برای کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه می‎توان نتیجه گرفت که افزایش نهاد‌ها و مؤسسات مالی در نهایت موجب کاهش نابرابری درآمدی خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - نقش نظام تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی در ایران
        نارسیس امین رشتی عاطفه قربانی ولیک چالی
        گسترش پوشش های بیمه ای و حمایتی و نظام تأمین اجتماعی سبب افزایش امید به زندگی، بهبود وضعیت و کیفیت زندگی افراد، افزایش سطح فرهنگی و بهداشتی، کاهش فقر و متعادل نمودن توزیع درآمد، کاهش ریسک و نااطمینانی نیروی کار در سال های آتی (بازنشستگی) و تأثیر کلی آن در عرصه های مختلف چکیده کامل
        گسترش پوشش های بیمه ای و حمایتی و نظام تأمین اجتماعی سبب افزایش امید به زندگی، بهبود وضعیت و کیفیت زندگی افراد، افزایش سطح فرهنگی و بهداشتی، کاهش فقر و متعادل نمودن توزیع درآمد، کاهش ریسک و نااطمینانی نیروی کار در سال های آتی (بازنشستگی) و تأثیر کلی آن در عرصه های مختلف زندگی (اقتصادی ـ اجتماعی) می شود، لذا در مطالعه حاضر ارتباط تأمین اجتماعی با شاخص توسعه انسانی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق با استفاده از الگوهای نظری و تجربی، بر اساس داده های سری زمانی 89-1370 مدل مورد نظر برآورد شده است. نتایج برآورد مدل نشان می دهد که شاخص نسبت تعداد بیمه شدگان بیمه های اجتماعی به جمعیت فعال اقتصادی و نسبت مددجویان تحت پوشش به جمعیت فعال، دارای تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص توسعه انسانی بوده، در نتیجه فرضیه تحقیق ـ مبنی بر تأثیر مثبت و معنادار شاخص های تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی ایران ـ را تأیید می نماید، اما نسبت مستمری بگیران به جمعیت فعال اقتصادی دارای تأثیر منفی بوده، در نتیجه، این شاخص فرضیه تحقیق مبنی بر تأثیر مثبت پوشش بیمه ای بر شاخص HDI را رد می نماید. همچنین سایر عوامل تاثیرگذار (سرمایه انسانی و تولید ناخالص داخلی) نیز دارای تأثیر مثبت و معنادار بر شاخص توسعه انسانی هستند. بنابراین نتایج در کل نشان می دهد که تأمین اجتماعی می تواند در کنار سایر عوامل در جامعه به بهبود شاخص توسعه انسانی کمک نماید. بنابراین برای بهبود شاخص توسعه انسانی لازم است تا توجه بیشتری به پوشش های همگانی بیمه ای و حمایتی شود. Extending the insurance coverage and protection, and social security system lead to an increase in life expectancy, improving the quality of individual lives, enhancing the cultural competency of healthcare, reduction of poverty, balancing the income distribution, risk reduction, uncertainty of the labor force in the coming years (retirement) ,and its overall impact on various aspects of life (economic and social). Therefore, in the present study the relation between social security and human development index in Iran is investigated. In this study, using experimental and theoretical models, based on time-series data of 1370-89, the model case is estimated. The resultsobtained from the estimation of the model show that the index of the ratio of the number of those insured by social security to the economically active population, and the proportion of the covered social-worker to the active population have positive and significance impact on the human development index, and as a result, approves the research hypothesis based on positive effect and significance of the social security indexes on human development in Iran. But the ratio of the pensioners to the economically active population has negative impact, and therefore the human development index rejects the research hypothesis based on positive effect of insurance coverage on HDI index. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - اثرات تمرکززدایی مالی بر شاخص توسعه انسانی در ایران
        محمد نقیبی مجید تنهایی دیلمقانی
        شاخص توسعه انسانی به عنوان یک پروکسی برای توصیف رفاه عمومی بیان می‌گردد، بنابراین، بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن حائز اهمیت می باشد. تمرکززدایی مالی به عنوان سیاست های مالی از عوامل مهم اثر گذار روی شاخص توسعه انسانی است. در این تحقیق برآن شدیم تا اثر تمرکززدایی مالی را چکیده کامل
        شاخص توسعه انسانی به عنوان یک پروکسی برای توصیف رفاه عمومی بیان می‌گردد، بنابراین، بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن حائز اهمیت می باشد. تمرکززدایی مالی به عنوان سیاست های مالی از عوامل مهم اثر گذار روی شاخص توسعه انسانی است. در این تحقیق برآن شدیم تا اثر تمرکززدایی مالی را روی بهبود شرایط شاخص توسعه انسانی، با بهره‌گیری از رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های گسترده (ARDL)، طی سال های 1391-1371 برای داده های کشور ایران مورد بررسی قرار دهیم. نتایج تخمین مدل نشان می دهدکه بخش های تمرکززدایی مالی (شامل تمرکززدایی سهم هزینه، تمرکززدایی سهم درآمد و قدرت خودگردانی) بر شاخص توسعه انسانی تأثیر معنی دار دارند. از این رو مهمترین توصیه سیاست گذاری این تحقیق آن است که دولت با سیاست های اقتصادی و اختصاص بودجه و توانمندسازی نیروی انسانی و ارتقاء سطح آموزش و بهداشت از طریق تقویت بخشهای تمرکززدایی مالی، موجبات توسعه پایدار، رشد اقتصادی، برابری توزیع درآمد و رفاه را در جامعه فراهم نماید. Human Development Index as a proxy for the general welfare of expression is described, therefore, it is important to investigate the factors that influence. Fiscal decentralization as fiscal policy is an important factor affecting the human development index. In this study, we decided to investigate the effect of fiscal decentralization on improving the human development index, using auto regressive approach with wide intervals (ARDL), during years 1391-1371 to study the data in iran country. The estimation results show that the model of fiscal decentralization(Including decentralization of spending, decentralization revenue share And power autonomy) have a significant impact on the human development index. Therefore, the most important recommendation is that the government by Economic policies funding policy research and capacity building of human resources and the promotion of education and health sectors by strengthening fiscal decentralization, leading to sustainable development, economic growth, equitable distribution of income and wealth in the society. Keywords: Human Development Index, Fiscal Decentralization, Auto regressive approach Classification JEL: O15، G38 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - تاثیر توسعه مالی بر توسعه انسانی در کشورهای درحال توسعه با تمرکز بر ویژگی‌های نهادی، اجتماعی و اقتصادی
        سجاد برخورداری حمید ابریشمی مجتبی ذوالفقاری
        پیوند میان توسعه مالی و توسعه انسانی از مقوله های مهم و اساسی در روند دستیابی به توسعه می باشد. در فرایند توسعه دستیابی به زندگی بهتر و افزایش رفاه با تمرکز بر دسترسی به یک زندگی مادی آبرومند، سلامت و دسترسی به دانش حاصل می شود. این مطالعه به بررسی ارتباط توسعه مالی و ت چکیده کامل
        پیوند میان توسعه مالی و توسعه انسانی از مقوله های مهم و اساسی در روند دستیابی به توسعه می باشد. در فرایند توسعه دستیابی به زندگی بهتر و افزایش رفاه با تمرکز بر دسترسی به یک زندگی مادی آبرومند، سلامت و دسترسی به دانش حاصل می شود. این مطالعه به بررسی ارتباط توسعه مالی و توسعه انسانی متمرکز شده است. سه شاخص سنجش توسعه مالی شامل نسبت بدهی های نقدی سیستم مالی بر تولید ناخالص داخلی، نسبت دارایی بانک های تجاری بر کل دارایی سیستم بانکی و نسبت اعتبارات اختصاص یافته به بخش خصوصی بر تولید ناخالص داخلی، با اطلاعات مربوط به شاخص توسعه انسانی و شاخص های توسعه مالی در برخی کشورهای درحال توسعه ارزیابی شده است. با منظور نمودن متغیرهای کنترلی نهادی، اجتماعی و اقتصادی و در قالب یک مدل اقتصاد سنجی در چارچوب مدل های پانل دیتا، برآوردها نشان می دهد که در کشورهای درحال توسعه، از سه شاخص توسعه مالی، تنها شاخص نسبت دارایی بانک های تجاری بر کل دارایی سیستم بانکی دارای ارتباط معنادار و مستقیم با شاخص توسعه انسانی دارد. نتایج نشان داد که در کشورهای درحال توسعه شاخص کارایی حاکمیت، ارتباط معناداری با HDI ندارد، اما دو متغیر کنترلی دیگر، یعنی نسبت جمعیت شهری به کل جمعیت و درآمد ملی سرانه (برحسب PPP) ارتباط مستقیم و قوی با HDI دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - مطالعه تطبیقی تاثیر سیاست‌های توسعه ای سازمان ملل متحد بر توسعه انسانی در آفریقای جنوبی و ایران
        طاهره ابراهیمی فر تورج اخوان
        چکیده سیاست‌های توسعه‌ای سازمان ملل متحد را می توان سیاست هایی دانست که با هدف دستیابی به توسعه پایدار و توسعه انسانی، موجب حفاظت از مردم در برابر عواملی می شود که ارزش‌ها و سعادت انسان را به خطر می اندازد.در این میان سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل و برخی از ارک چکیده کامل
        چکیده سیاست‌های توسعه‌ای سازمان ملل متحد را می توان سیاست هایی دانست که با هدف دستیابی به توسعه پایدار و توسعه انسانی، موجب حفاظت از مردم در برابر عواملی می شود که ارزش‌ها و سعادت انسان را به خطر می اندازد.در این میان سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل و برخی از ارکان فرعی این سازمان، نقش بسزایی در عملیاتی کردن سیاست های توسعه ای سازمان ملل در کشور های در حال توسعه ایفا می نمایند که این پژوهش به بررسی نقش این سازمان ها در ارتقاء سطح توسعه انسانی در دو کشور ایران و آفریقای جنوبی می پردازد. در این مقاله ارزیابی سطح توسعه انسانی به واسطه گزارش سالانه توسعه انسانی سازمان ملل و شاخص هایی که سازمان ملل برای سنجش این نوع توسعه در نظر گرفته، مورد توجه قرار می گیرد . شاخص هایی از قبیل میزان تولید سرانه، میزان امید به زندگی و وضعیت آموزشی و بهداشتی و همچنین استاندارد زندگی شهروندان، ابزار مناسبی برای ارزیابی وضعیت توسعه و رفاه حاصل از سیاست های توسعه ای سازمان ملل دردوکشور ایران و آفریقای جنوبی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - تحلیل جامعه شناختی نگرش مردم نسبت به مهاجران خارجی
        سعید بیگوند جعفر رجبلو
        امروزه جوامع شاهد تغییرات متعدد در حوزه های مختلفی هستند. با توجه به این مهم که تغییر در هر حوزه، تغییراتی را در حوزه های دیگر به دنبال خواهد داشت، می توان از طریق تغییرات اقتصادی، اجتماعی، و تکنولوژیک و به عبارت دیگر از طریق فرایند نوگرایی جوامع، شاهد تغییراتی در حوزه چکیده کامل
        امروزه جوامع شاهد تغییرات متعدد در حوزه های مختلفی هستند. با توجه به این مهم که تغییر در هر حوزه، تغییراتی را در حوزه های دیگر به دنبال خواهد داشت، می توان از طریق تغییرات اقتصادی، اجتماعی، و تکنولوژیک و به عبارت دیگر از طریق فرایند نوگرایی جوامع، شاهد تغییراتی در حوزه نگرش آن جوامع بود و یا تا حدی آنها را پیش بینی کرد. از طرفی توجه به حجم گسترده مهاجرتها و جابجایی هایی که هر ساله در درون و مخصوصا بین جوامع با فرهنگهای مختلف انجام می شود که بی ارتباط با روند نوگرایی جوامع نیز نمی باشد، ضرورت توجه ما را به حوزه تغییر نگرشها دو چندان می کند. لذا، پاسخ به این سوال ضروری خواهد بود که نگرش جوامع، نسبت به مهاجران/کارگران خارجی چگونه و تحت تاثیر چه عواملی خواهد بود؟پژوهش حاضر، با روش تحلیل ثانویه درصدد پاسخگویی به سوال فوق در سطح کلان با بکارگیری داده های 53 کشور حاصل از موج پنجم پروژه بررسی ارزشهای جهانی(WVS)، برآمده است. لذا چگونگی تاثیر متغیرهای ضریب جینی، توسعه انسانی، درصد جمعیت زیر خط فقر و نرخ بیکاری به عنوان متغیرهای مستقل بر روی میزان پذیرش مهاجران خارجی، به عنوان متغیر وابسته بررسی شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که: 1- بین شاخص ضریب جینی جوامع با میزان پذیرش مهاجران خارجی رابطه معکوس وجود دارد. 2- بین سطح توسعه انسانی با درصد جمعیت زیر خط فقر و ضریب جینی رابطعه معکوس وجود دارد. 3- سطح توسعه انسانی تاثیر مستقیمی بر میزان پذیرش مهاجران خارجی ندارد، بلکه از طریق سایر متغیرها، مثل ضریب جینی تاثیر غیر مستقیمی بر میزان پذیرش مهاجران می گذارد. 4- نرخ بیکاری فقط سطح توسعه انسانی جوامع را تحت تاثیر قرار می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - بررسی و رتبه بندی استان های ایران با استفاده از شاخص توسعه انسانی (با تأکید بر استان کردستان)
        سوما مردوخی ایرج ساعی ارسی
        هدف توسعه، پرورش قابلیت های انسان است. افزایش درآمد ابزار دستیابی به توسعه جوامع است نه هدف آن و برخورداری انسان از زندگی طولانی و سالم هدف نهایی توسعه است. بهترین وسیله برای پیشبرد توسعه، توسعه انسانی است. هدف اصلی این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی است، به دست آوردن چکیده کامل
        هدف توسعه، پرورش قابلیت های انسان است. افزایش درآمد ابزار دستیابی به توسعه جوامع است نه هدف آن و برخورداری انسان از زندگی طولانی و سالم هدف نهایی توسعه است. بهترین وسیله برای پیشبرد توسعه، توسعه انسانی است. هدف اصلی این پژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی است، به دست آوردن رتبه استان های کشور و خصوصاً استان کردستان از لحاظ شاخص توسعه انسانی در سال های 1385 و 1390 می باشد و برای رفع اختلاف مقیاسی که در بین شاخص های مورد بررسی وجود دارد، از تکنیک شاخص بندی استفاده نموده ایم. در این مطالعه مشاهده می شود، با وجود این که در طول 5 سال، کشور ما تا حدی توانسته در جهت پیشبرد اهداف توسعه انسانی گام بردارد، اما نتایج سال 1390 در مقایسه با پنج سال قبل تفاوت چندانی را در رتبه استان های توسعه نیافته حاصل نیاورده است و هم چنان استان های سیستان و بلوچستان، کردستان، لرستان و آذربایجان غربی در رتبه های پایین جدول حضور دارند. شاخص ترکیبی توسعه انسانی در استان کردستان نیز نشان می دهد که این استان به لحاظ توسعه انسانی در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته است. به طوری که رتبه بیست و نهم و سی ام را در سال های 1385 و 1390 به خود اختصاص داده و گویای این حقیقت است که در طول سال های متمادی این رتبه پیشرفتی نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - الزامات تحقق حکمرانی خوب برای دستیابی به توسعه انسانی
        محمدجواد رزمی سمیه صدیقی سمانه رضاییان
        حکمرانی خوب الگوی جدیدی برای توسعه‌‌ پایدار انسانی با ساز و کار تعاملی سه بخش دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی است تا به موجب آن کشورها بتوانند از همه توانمندی‌های خود در توسعه همه جانبه استفاده کنند. جامعه مدنی مستحکم به همراه دولتی مدرن، قوی و توسعه‌خواه، می‌تواند زمینه‌ه چکیده کامل
        حکمرانی خوب الگوی جدیدی برای توسعه‌‌ پایدار انسانی با ساز و کار تعاملی سه بخش دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی است تا به موجب آن کشورها بتوانند از همه توانمندی‌های خود در توسعه همه جانبه استفاده کنند. جامعه مدنی مستحکم به همراه دولتی مدرن، قوی و توسعه‌خواه، می‌تواند زمینه‌های ایجاد حکمرانی خوب و در نتیجه توسعه همه جانبه را با کمترین زمان و آسیب ممکن به پیش ببرد. از آنجایی که مهمترین عامل توسعه هر جامعه، افراد آن جامعه می‌باشند، این تحقیق با تأکید بر اهمیت توسعه انسانی، در جست و جوی شناخت الزامات تحقق حکمرانی خوب برای رسیدن به توسعه انسانی پایدار می‌باشد. تأمل و بازاندیشی در کیفیت هر کدام از مؤلفه‌های حکمرانی و اتخاذ راهبردهای مناسب برای تقویت آنها، شاید بهترین الگو برای توسعه انسانی پایدار باشد. نتیجه به دست آمده از بررسی مؤلفه‌های حکمرانی خوب در ایران بیانگر وضعیت نامناسب این شاخص‌های در سال‌های 1996-2010 می‌باشد. کشور ایران به دلیل مزایای فراوان چه از نظر منابع انسانی و سرمایه‌های طبیعی از پتانسیل فراوان برای دستیابی به توسعه انسانی برخوردار است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - طراحی و تبیین مدل نهادینه سازی راهبرد توانمندسازی فردی از مجرای رسانه جمعی تلویزیون
        میثم سام بند علی اکبر فرهنگی جمشید صالحی صدقیانی محمدرضا قائدی
        هر انسانی قابلیت هایی دارد که درونمایه دستیابی به کمال انسانی را تشکیل می دهد. فعلیّت این ظرفیت جز از مسیر توانمندسازی فردی قابل تأمین نمی باشد. جهت تحقق این امر، یکی از انواع نهادهای تأثیرگذار، رسانه است. امروزه ظرفیت انواع رسانه و به ویژه رسانه های جمعی به اندازه ای ا چکیده کامل
        هر انسانی قابلیت هایی دارد که درونمایه دستیابی به کمال انسانی را تشکیل می دهد. فعلیّت این ظرفیت جز از مسیر توانمندسازی فردی قابل تأمین نمی باشد. جهت تحقق این امر، یکی از انواع نهادهای تأثیرگذار، رسانه است. امروزه ظرفیت انواع رسانه و به ویژه رسانه های جمعی به اندازه ای است که به عنوان عاملی در توسعه انسانی مطرح هستند. یکی از رسانه های جمعی که به دلیل برخورداری از میزان پوشش، گستردگی نفوذ، تعدد شبکه های پخش، ژانرهای برنامه سازی، مداومت ارتباط، مصرف رسانه ای و نیازهای روزمره مخاطب، دارای قدرت اثر می باشد، تلویزیون است. هدف این مقاله طراحی مدلی به منظور نهادینه سازی راهبرد توانمندسازی فردی از مجرای تلویزیون است. روش تحقیق مورد استفاده، آمیخته اکتشافی و با استفاده از راهبرد گونه شناسی است. جامعه آماری این پژوهش را صاحب نظران این حوزه تشکیل داده اند. در بخش کیفی، نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری نظری 13 نفر و در بخش کمّی 385 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته فردی و پرسشنامه محقق ساخته است. تحلیل داده ها بر اساس مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart-PLS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عوامل محیطی، انسانی، تلویزیون، برنامه ریزی و ویژگی های مخاطب می توانند متغیر توانمندسازی فردی را پیش بینی کنند. نهایتاً آن چه به دنبال آن بودیم؛ طراحی مدل نهادینه سازی راهبرد توانمندسازی فردی از مجرای رسانه جمعی تلویزیون بود که نتایج آزمون مدل نشان می دهد مدل پیشنهادی در مجموع می تواند 7/62 درصد از تغییرات مربوط به متغیر وابسته توانمندسازی فردی را تبیین می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - ارائه مدل نوین ارزیابی عملکرد مبتنی بر توسعه انسانی و تاثیر آن بر چابکی با استفاده از مدل سازی تفسیری ساختاری
        سید حیدر میرفخرالدینی پوریا خالصی علی مروتی شریف آبادی
        امروزه مدل مورد قبول برای توسعه یک کشور،همانند گذشته صرفا بر اقتصاد توجه ندارد و در مدل توسعه انسانی سازمان ملل متحد،توسعه کشور را در گرو توسعه و تعالی مردم آن جامعه میدانند.بنابراین،کشوری را توسعه یافته میدانیم که مردم آن به طور همزمان در سه بعد سلامت،دانش،اقتصاد پیشرو چکیده کامل
        امروزه مدل مورد قبول برای توسعه یک کشور،همانند گذشته صرفا بر اقتصاد توجه ندارد و در مدل توسعه انسانی سازمان ملل متحد،توسعه کشور را در گرو توسعه و تعالی مردم آن جامعه میدانند.بنابراین،کشوری را توسعه یافته میدانیم که مردم آن به طور همزمان در سه بعد سلامت،دانش،اقتصاد پیشرو باشند.یکی از مهم ترین لازمه های چنین توسعه ای،این است که سازمان ها در مسیر توسعه باشند تا در کنار تحقق اهداف سازمان،سلامت، دانش و معیشت افراد راتقویت نموده و طبیعتا منجر به توسعه یافتگی کشور شوند.بنابراین هدف ما از انجام این تحقیق ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد است که جنبه داخلی سازمان و کلان کشور را به طور همزمان مورد توجه قرار می دهد .در این پژوهش پس از استخراج شاخص ها از گزارش توسعه انسانی سازمان ملل متحد،کتب،مقالات علمی،روایی آن ها را با روش دلفی فازی و برهم کنش شاخص های به دست آمده با یکدیگر و تاثیر آن ها بر چابکی سازمانی را با روش ISM مورد بررسی قرار دادیم.نتیجه تحقیق نشان میدهد که شاخص های،بیمه اجتماعی کارکنان،میزان تحصیلات،سهم نیروی کار از سود سازمان،قدرت خرید کارکنان سازمان ماهیت مستقل دارند،شاخص های،ارگونومی،رضایت شغلی،آموزش ضمن خدمت، افزایش مهارت و قابلیت انطباق،میزان،سواد(تعریف یونسکو)،توجه به نوآوری،کیفیت تکنولوژی،میزان عملکرد تحقیق و توسعه،میزان سودآوری مالی،ماهیت پیوندی،شاخص های برنامه های رفاهی کارکنان،توجه به محیط زیست و توسعه پایدار،خودمختار و شاخص های میزان اشتغال زایی،توجه به صادرات ماهیت وابسته دارند.همچنین عدد وابستگی(15) چابکی نسبت به مدل،حاکی از اثر گذاری مثبت مدل ارزیابی عملکرد HDI بر چابکی دارد. پرونده مقاله