اصطلاحات

دسترسی آزاد مقاله

1 - میزان آشنایی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز با نرم‌افزار مدیریت کتابخانه و مفاهیم موجود در بخش جستجوی نرم‌افزار
عادله اسعدی

مقدمه: پژوهش حاضر به بررسی میزان آشنایی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز با نرم‌افزار مدیریت کتابخانه و نیز میزان آشنایی آنان با مفاهیم موجود در بخش جستجوی نرم‌افزار در راستای نیازسنجی برگزاری دوره آموزشی استفاده از کتابخانه می پردازد. روش پژوهش: پیمایشی - تحلیلی بوده و برای چکیده کامل

مقدمه: پژوهش حاضر به بررسی میزان آشنایی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز با نرم‌افزار مدیریت کتابخانه و نیز میزان آشنایی آنان با مفاهیم موجود در بخش جستجوی نرم‌افزار در راستای نیازسنجی برگزاری دوره آموزشی استفاده از کتابخانه می پردازد. روش پژوهش: پیمایشی - تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای با 6 سوال مربوط به مشخصات فردی و 33 سوال بسته بین نمونه آماری به تعداد 361 نفر عضو فعال کتابخانه مرکزی تبریز است که در طول یک سال به کتابخانه مراجعه و از امکانات کتابخانه استفاده می کنند توزیع و پس از تکمیل دریافت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری در بخش روشهای توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین اعضای جدید و قدیم، با اطمینان 95 درصد بود. همچنین معنی دار بودن تفاوت بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین گروه‌های مختلف که در ماه به کتابخانه مراجعه می کنند بررسی و تایید شد. معنی داری تفاوت بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین گروه های مختلف که در ماه ها کتاب به امانت می برند، نیز تایید گردید. نتیجه‌گیری: کمتر از نیمی از اعضای کتابخانه با شیوه ی استفاده از نرم‌افزار و مفاهیم موجود در نرم‌افزار آشنایی دارند و در این زمینه باید آموزش‌های لازم ارایه شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - مضامین و اصطلاحات عرفانی در شعر شاعران دوره بازگشت با تکیه‌بر چهار شاعر دوره قاجار و مشروطه: فروغی بسطامی، قاآنی، صفای اصفهانی، ادیب نیشابوری
شهریار شادی گو فرزانه شریفی

10.30495/clq.2022.1904800.1946

مضامین شعر، دگرگونی‌های مختلفی را تجربه کرده و آنچه به نحوی کامل دور نشده، مضامین عرفانی است. ازآنجاکه دوره بازگشت ادبی یکی از دوره‌های مهم در ادوار شعر و حلقه اتصال ادب کلاسیک با دوره معاصر است، توجه ویژه به بازتاب مضامین مختلف شعری آن مهم بوده. تعیین رویکردها و نگرش ش چکیده کامل

مضامین شعر، دگرگونی‌های مختلفی را تجربه کرده و آنچه به نحوی کامل دور نشده، مضامین عرفانی است. ازآنجاکه دوره بازگشت ادبی یکی از دوره‌های مهم در ادوار شعر و حلقه اتصال ادب کلاسیک با دوره معاصر است، توجه ویژه به بازتاب مضامین مختلف شعری آن مهم بوده. تعیین رویکردها و نگرش شاعران برتر دوره قاجارـ‌ مشروطه در حیطه مضامین عرفانی به روش توصیفی - تحلیلی هدف این پژوهش است. شاعران منتخب این تحقیق تحت نفوذ سبک‌های کهن و نیز شاعران برتر دوره‌های مختلف بوده‌اند و تقلید هرچند استادانه هم انجام شود، بازهم ارزش اثر اصلی را ندارد. تقلید از سکون و ایستایی شخص و جامعه مقلد روایت دارد اما مضامین عرفانی، به نحوی کامل از شعر این شاعران دور نشده و آنان سبک شخصی خود را نیز به حیطه اشعارشان وارد کرده اند. هرچند این مضامین در خدمت زیبایی و پر مفهوم شدن شعر استفاده ‌شده‌ اما به گونه ای جداگانه شعر سبک عارفانه محسوب نمی‌شوند. این شاعران به تعالیم هر دو مکتب خراسانی و بغدادی واقف بوده‌اند. توجه به همراهی همیشگی شور، محبت و عشق در مراحل عرفانی است و عرفان عملی بر عرفان نظری ارجحیت می‌یابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - رویارویی سنایی و حافظ با جریان تصوف
مطلب غفاری رضا حیدری نوری منیژه فلاحی

در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوت‌های رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل می‌دهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربه‌های معنوی در زندگی و آثار ه چکیده کامل

در این پژوهش تلاش شده است که تشابهات و تفاوت‌های رویکرد سنایی و حافظ در زندگی، شعر و نگرش صوفیانه بررسی شود؛ در اصل تصوف متغیر مستقل، و نحوه مواجهه سنایی و حافظ با آن متغیر وابسته این تحقیق را تشکیل می‌دهد. روح عرفان و معنویت برخاسته از تجربه‌های معنوی در زندگی و آثار هر دو شاعر متجلی است اما گواه صادقی بر انتساب هیچ یک به فرقه‌ها و سلسله‌های رسمی صوفیه یافت نشده و طریقت صوفیانه آن‌ها فرد-محور و مختص به خود آنان بوده و آنان را از سایر اشکال حیات اجتماعی نظیر شاعری و... دور نمی‌کرده است. از محتوای شعر و شیوه زندگی آزادانه آن‌ها نیز می‌توان تمایل به روح و پیام ملامتیه و قلندریه را دریافت کرد. سنایی پیش قراول ورود به موضوعات عرفانی در شعر است و حضور شاعرانه او سبب تحولی در فضای ادبیات فارسی از لحاظ فرم و محتوا شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - تحلیل شگردهای منتخب زبانی (واژگان و اصطلاحات)، داستانی (فضاسازی) و محتوایی (رویاپردازی) در داستان‏ های کوتاه نویسندگان زن دهه ‏‏های 70 تا 90
فاطمه احمدی محمد مرادی

10.30495/dk.2021.1933821.2297

مطالعۀ سیر داستان نویسی زنان و شگردهای رایج در آثار آنان، از موضوع های مورد توجه در پژوهش های داستانی معاصر بوده است؛ با این حال در تحقیقات پیشین، اغلب به بررسی رمان های زنان توجه شده و مجموعه داستان های کوتاه نویسندگان پیشروِ زن، به ویژه در دهه های اخیر کمتر وا چکیده کامل

مطالعۀ سیر داستان نویسی زنان و شگردهای رایج در آثار آنان، از موضوع های مورد توجه در پژوهش های داستانی معاصر بوده است؛ با این حال در تحقیقات پیشین، اغلب به بررسی رمان های زنان توجه شده و مجموعه داستان های کوتاه نویسندگان پیشروِ زن، به ویژه در دهه های اخیر کمتر واکاوی شده است. نان،آنان،بر این اساس، در این مقاله، مجموعه داستان کوتاه از 9 نویسندۀ زن برگزیده در جوایز ادبی دهه های 70 تا 90 (هر دهه سه نویسنده) انتخاب و داستان های کوتاه آنان به روش تحلیلی-تطبیقی با تکیه بر سه شگرد زبانی (واژگان و اصطلاحات)، داستانی (فضاسازی) و محتوایی (رویاپردازی) بررسی و سیر تحول این شگردها، در سه دهۀ اخیر تحلیل و مقایسه شده است. نتایج کلان این پژوهش نشان می دهد، هرچه از دهۀ 70 به دهۀ 90 نزدیک می شویم، نویسندگان زن، با بسامدی کمتر از واژگان و اصطلاحات زنانه در داستان های کوتاه خود استفاده کرده اند. خلاف سیر زبانی داستان ها، از منظر فضاسازی، نویسندگان داستان های دهۀ 90 بیش از دیگر دهه ها (به ترتیب دهه های 80 و 70) از فضاهای خانگی بهره برده اند؛ همچینن از بین فضاهای خانگی، بیش ترین تاکید نویسندگان زن مربوط به فضاهای غمگین بوده است. از منظر عنصر محتوایی رویابافی، داستان های دهۀ 70، متمایز با دیگر دهه ها بوده و در دهه های 90 و 80 این عنصر بازنمودی اندک در داستان زنان داشته، نکته ای که شاید به دلیل گریز از مفاهیم رمانتیک و تمایل به واقع گرایی در داستان کوتاه این دو دهه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی اصطلاحات نجومی در شعر معاصر
سید محمد جواد زاویه عباس ماهیار

ایرانیان از دیرباز جزء مردمانی بودند که به آسمان ، زیبایی&lrm;ها و شگفتی های آن توجه و دقت ویژه داشته اند که سهم شاعران در این میان کم نیست . روشنان فلکی دستمایه تصویرسازی شاعران کهن و بزرگی چون خاقانی،انوری، نظامی، خواجوی کرمانی، منوچهری و دیگران بوده است. در این مقاله چکیده کامل

ایرانیان از دیرباز جزء مردمانی بودند که به آسمان ، زیبایی&lrm;ها و شگفتی های آن توجه و دقت ویژه داشته اند که سهم شاعران در این میان کم نیست . روشنان فلکی دستمایه تصویرسازی شاعران کهن و بزرگی چون خاقانی،انوری، نظامی، خواجوی کرمانی، منوچهری و دیگران بوده است. در این مقاله برآنیم تا بکاویم آیا شاعران معاصر به آسمان و زیبایی های آن توجه دارند؟آیا نوع نگاه آنان متفاوت است ؟ آیا آفتاب از نگاه شاعران منتقد،معترض و بدبین معاصر با برکت است یا شعله ای است بر خرمن هستی؟ با این وجود به کاربردن اصطلاحات و واژه های نجومی در شعر معاصر به ویژه در شعر نو یکی از جا لب ترین موضوعاتی است که می تواند مورد تحقیق و بررسی قرا ر بگیرد. که در این جستار با آوردن نمونه&lrm;هایی از شعر ملک الشعرای بهار ،دکتر محمد رضا شفیعی کدکنی ، محمد حسین شهریار ، رهی معیری ، پروین اعتصامی ، فروغ فرخزاد ، احمد شاملو ، منوچهر آتشی ، سهراب سپهری ، به آن پرداخته، نوع نگاه ، نوع تصویر و معنی و مفهومی را که در ژرف ساخت این ترکیب ها و تصاویر نهفته است ، به طور تطبیقی مورد تحلیل و بررسی قرار داده ایم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - معرفی،بررسی و تحلیل نسخه خطی«کشف اللغات و الاصطلاحات»اثری از عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی
الهام آدره میرجلال الدین کزازی

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه های مهم زبان پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.کشف اللغات و الاصطلاحات یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثرعبدالرحیم بن احمد چکیده کامل

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه های مهم زبان پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.کشف اللغات و الاصطلاحات یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثرعبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندیاز مشایخ صوفیه،کتاب خود را در قرن دهم هجری نوشته است.این کتاب در ششصد وهفتاد و سه باب و به زبانی علمی و ساده نوشته شده و در بر گیرنده‌ی اطلاعات فراوان در زمینه‌های مختلف است. این جستار ضمن اشاره ای کوتاه به تاریخچه ی فرهنگ‌نویسی،با ارائه ی توضیحاتی چند درباره ی سلوک و اندیشه ی نویسنده به بررسی ساختار،سبک و ویژگی های زبانی این اثر می‌پردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - نقش احجار کریمه در مضمون‌سازی شعر شاعران سبک خراسانی
مریم دیانت خواه ابوالقاسم رادفر

یکی از ویژگی‌های مهم شعری شاعران سبک خراسانی کاربرد واژگان و اصطلاحات علمی‌ و بهره بردن از آن‌ها برای مضمون‌سازی است. شاعران سبک خراسانی آغازگر استفاده از علوم مختلف مانند نجوم، پزشکی، گیاه‌شناسی، جانورشناسی و کانی‌شناسی بوده‌اند. در این مقاله که به روش کتابخانه‌ای صورت چکیده کامل

یکی از ویژگی‌های مهم شعری شاعران سبک خراسانی کاربرد واژگان و اصطلاحات علمی‌ و بهره بردن از آن‌ها برای مضمون‌سازی است. شاعران سبک خراسانی آغازگر استفاده از علوم مختلف مانند نجوم، پزشکی، گیاه‌شناسی، جانورشناسی و کانی‌شناسی بوده‌اند. در این مقاله که به روش کتابخانه‌ای صورت گرفته است، واژگان، اصطلاحات، تشبیه‌‌ها، استعاره‌‌ها و مضامین ساخته‌شده با برخی احجار کریمه مانند الماس، پیروزه، درّ، زمزد، عقیق و یاقوت بررسی شده است و مسائل ادبی مطرح‌شده درباره‌ی این احجار کریمه در دیوان‌های رودکی، فردوسی، فرخی، عنصری، منوچهری، فخرالدین اسعد گرگانی، اسدی و ناصرخسرو تحلیل شده و با کتاب‌های علمی‌کانی‌شناسی از جمله: جواهرنامه‌ی نظامی ‌(کهن‌ترین جواهرنامه به فارسی ـ نوشته‌شده در سال 592 ه. ق.)، جامع‌العلوم ستینی (کهن‌ترین دانش‌نامه‌ای که در آن علم الجواهر به صورت علمی‌مستقل یاد شده است)، عرایس الجواهر و النفایس الاطایبتألیف ابولقاسم عبدالله کاشانی و تنسوخ‌نامه ایلخانی و آثار دیگر تطبیق داده شده است. نتیجه‌ی حاصل از این پژوهش این است که شاعران سبک خراسانی تنها به رنگ و شکل ظاهری این کانی‌ها توجه داشته‌اند؛ اما از خواص طبی و شیمیایی آن‌ها صحبتی به میان نیاورده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - بازتاب طب در طوطینامة نخشبی
حمیدرضا فرضی حسین سلطانی قدیم

طوطی نامه اثر ضیاء الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم بود. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستان های عامیانه تشکیل یافته، به صورت داستان در داستان می آید.نخشبی در تحریر این اثر از تمام دانش هایی که اطلاع وافی داشته است، استفاده می چکیده کامل

طوطی نامه اثر ضیاء الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم بود. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستان های عامیانه تشکیل یافته، به صورت داستان در داستان می آید.نخشبی در تحریر این اثر از تمام دانش هایی که اطلاع وافی داشته است، استفاده می کند. استفاده از آیات قرآنی، احادیث و اخبار نبوی، اشعار و امثال و حکم فارسی و عربی، استفاده از دانش های گوناگونی چون طب، نجوم، جواهرات، موسیقی و دین به وضوح احاطۀ وی را بر علوم مختلف آشکار می سازد. اطلاع مؤلف از این علوم سطحی نیست و هدفش تفنّن نبوده است. می توان آگاهی های حوزۀ علوم طبّی وی را در سه دستۀ بیماری ها، داروها و اصطلاحات طبّی جای داد. این نوشته گوشه ای از اطلاعات نخشبی را در کاربرد این موارد بررسی می کند. قابل ذکر است که طوطی نامۀ نخشبی در سال 1372 به کوشش دکتر فتح‌الله مجتبایی و غلامعلی آریا چاپ شده است؛ در این پژوهش، ارجاع به صفحات از همین مأخذ نقل شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بحثی اجمالی در شیوۀ نویسندگی ابوالفضل بیهقی
محمد غلامرضایی

تاریخ بیهقی، یکی از متن های مهم زبان فارسی است که به جز اهمیت های تاریخی و جغرافیایی و ادبی و اجتماعی، از نظر شیوۀ نویسندگی نیز اهمیتی خاص دارد. نثر بیهقی ـ که دنبالۀ نثر استادش ابونصر مشکان است ـ ویژگی هایی دارد که از یک سو با نثر دورۀ سامانی مرتبط است و از سوی دیگر، چکیده کامل

تاریخ بیهقی، یکی از متن های مهم زبان فارسی است که به جز اهمیت های تاریخی و جغرافیایی و ادبی و اجتماعی، از نظر شیوۀ نویسندگی نیز اهمیتی خاص دارد. نثر بیهقی ـ که دنبالۀ نثر استادش ابونصر مشکان است ـ ویژگی هایی دارد که از یک سو با نثر دورۀ سامانی مرتبط است و از سوی دیگر، حلقۀ واسطه ای است که به نثرهای فنّی می پیوندد. علاوه بر این، ویژگی هایی در آن هست که آن را از مشابهات خود ممتاز می سازد. به جز کهنگی های زبانی، اطناب به صورت های گوناگون، بعضی مختصات شعری، علی الخصوص کنایه و تشبیه، تأثیرپذیری از زبان و ادب عربی به گونه های مختلف در نثر بیهقی نمود دارد. شیوه های خاص بیهقی بیشتر در جمله بندی، پاره ای تقدیم ها و تأخیرها، واژه سازی و استعمال تعابیرات خاص کنایی و پاره ای تخیّلات شاعرانه نمود یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - مولانا و معنی انگیزی او در دیوان کبیـر به مضراب موسیقی
عباس کی منش

در شعر فارسی هیچ شاعری در شرح و تعبیر مضامین حکمی و عرفانی به اندازة مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی (604 - 672 هـ. ق) از اوزان و ظرفیت های گوناگون موسیقی بهره برنگرفته است و هیچ سخنوری به اندازة مولانا پای موسیقی را در مضامین گوناگون شعر در میان نکشیده و در تبیین مباح چکیده کامل

در شعر فارسی هیچ شاعری در شرح و تعبیر مضامین حکمی و عرفانی به اندازة مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی (604 - 672 هـ. ق) از اوزان و ظرفیت های گوناگون موسیقی بهره برنگرفته است و هیچ سخنوری به اندازة مولانا پای موسیقی را در مضامین گوناگون شعر در میان نکشیده و در تبیین مباحث عرفانی و حکمی چنگ در چنگِ موسیقی نداشته است و در حدّ مولانا از اصطلاحات موسیقایی و نام موسیقیدانان و نیز نام سازها اعم از بادی و ضربی در بیان حقایق عرفانی مایه برنگرفته و در استفاده از افاعیل عروضی و اوزان دوری و اوزان مختلف در یک غزل و جادوی مجاورت حروف و کلمات و انگیزش معانی مختلف در اصطلاحات عرفانی بهره نیافته است، حتّی در عرفان عاشقانه، هیچ شاعری در بیان آداب عبادات و سیر و سلوک که از تعلیمات متداول صوفیه است به اندازة جلال الدین دست در گردن عروس دل ربای موسیقی نداشته و در استفاده از کتب و رسایل عرفا و معارف مأثوره از بزرگان این سلسله مانند او منشأ هدایت طالبان طریقت و شریعت و حقیقت نبوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی دیوان رباعیّات اوحدالدّین کرمانی از منظر عرفان اسلامی
شهریار حسن زاده فاطمه آقازاده جعفر راضی نیا

عارفان و شاعران و نویسندگان زبان فارسی هر کدام بنا به طرز فکر و سلیقة خویش به نوعی از آداب از نظر عرفان لب به سخن گشوده‌اند و همگی آن را برای تهذیب نفس و عبرت آموزی و تکامل فرد لازم دانسته و به همگان توصیه کرده‌اند که از انجام آداب و مقدّمات آن غافل نباشند و - البتّه بی چکیده کامل

عارفان و شاعران و نویسندگان زبان فارسی هر کدام بنا به طرز فکر و سلیقة خویش به نوعی از آداب از نظر عرفان لب به سخن گشوده‌اند و همگی آن را برای تهذیب نفس و عبرت آموزی و تکامل فرد لازم دانسته و به همگان توصیه کرده‌اند که از انجام آداب و مقدّمات آن غافل نباشند و - البتّه بیشتر این توصیه‌ها برگرفته از سیرت و سنّت رسول اکرم (ص) است-؛ لیکن در اینجا لازم دانستیم دربارة شاعر نامی و عارف بزرگ اوحدالدّین کرمانی- عارف و شاعر نامدار سدههای 6 و7 هجری- که همعصر عرفای بزرگی چون ابنعربی و مولوی بوده است، در زبان فارسی تاکنون آثاری از وی منتشر نگردیده مقاله‌ای تدوین نمائیم؛ بنابراین از آنجا که اوحدالدّین مدّت زیادی از عمر طولانی خود را در آسیای صغیر گذرانیده است و در جریانهای فکری و سیاسی و فرهنگی این سرزمین نقش مؤثّر داشته است، پژوهندگان کشور ترکیه نیز به زندگی و آثار او توجّه بسیار نشان دادهاند، ولی با این حال برخی از جنبههای زندگی و افکار او هنوز هم برای فارسی زبانان چندان شناخته شده نیست. تنها اثری که از او به جای مانده رباعیّاتش می‌باشد که در مکتوبی به نام دیوان رباعیّات جمع‌آوری شده است. رباعیّات به جای مانده از اوحدالدّین کرمانی جنبة عرفانی داشته و نظرات عرفای بزرگی چون عینالقضاة همدانی، شیخ شهابالدّین سهروردی، اشعار شیخ فریدالدّین عطّار و ... در آغاز کتاب پس از مقدّمه بیان شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تحلیل مقابله‌ای مؤلفه‌های معنایی و راه‌کارهای ترجمة اصطلاحات عرفانی از فارسی به انگلیسی
محمدرضا قاری حسن هاشمی‌میناباد

اصطلاحات عرفانی ایرانی و اسلامی به خاطر مقید بودن به فرهنگ و ویژگی‌های زبانی و فرهنگی فارسی مشکلاتی فراراه مترجمانی ایجاد می‌کنند که متون عرفانی فارسی را به انگلیسی برمی‌گردانند. مترجمان در طول تاریخ ارتباط بینازبانی روش‌ها و راهکارهایی را به کار گرفته‌اند و در انتقام پ چکیده کامل

اصطلاحات عرفانی ایرانی و اسلامی به خاطر مقید بودن به فرهنگ و ویژگی‌های زبانی و فرهنگی فارسی مشکلاتی فراراه مترجمانی ایجاد می‌کنند که متون عرفانی فارسی را به انگلیسی برمی‌گردانند. مترجمان در طول تاریخ ارتباط بینازبانی روش‌ها و راهکارهایی را به کار گرفته‌اند و در انتقام پیام و مفهوم آن‌ها به درجات گوناگونی از موفقیت یا شکست رسیده‌اند. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی و کتابخانه‌ای صورت گرفته، بیست اصطلاح عرفانی و بیست کلمۀ مشتق و مرکب آن‌ها انتخاب شده و معادل‌های انگلیسی آن‌ها از پیکرة انتخابی استخراج شده است. داده‌ها بر اساس اصول ترجمه‌پژوهی و زبان‌شناسی مقابله‌ای تحلیل شده، راه‌کار‌های مورد استفاده مشخص شده، ویژگی‌های معادل‌ها از نظر معنایی و منظورشناختی بررسی شده و نقاط ضعف و قوت معادل‌ها و راه‌کارها بیان شده است. این تحلیل‌ها نشان می‌دهند که مترجمان در برگردان اصطلاحات عرفانی علاوه بر در نظر گرفتن تفاوت‌های زبانی و فرهنگی معادل‌‌ها، ابتدا باید اصطلاحات را به لحاظ مؤلفه‌های معنایی و منظورشناختی‌شان در دو زبان با هم مقایسه و مقابله کنند و سپس به ارزیابی راه‌کارها و معادل‌های مورد نظر بپردازند و در نهایت دست به انتخاب نزدیک‌ترین و طبیعی‌ترین و مصطلح‌ترین معادل بزنند. بدیهی است که دست یافتن به تناظر یک به یک بین معادل‌ها امری نادر است اما مترجمان با عنایت به نکاتی که در این مقاله بحث شده است می‌توانند درصد خطای معادل‌سازی و معادل یابی‌شان را کمتر کنند و ترجمه‌های مطلوب‌تری ارائه دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - نگاهی به اصطلاحات عرفانی فرقۀ حروفیّه
علی رمضانی

فرقۀ حروفیّه یکی از فرقه‌های تأویل محور بعد از حمله مغول می‌باشد که شیوۀ تأویل را از اسماعیلیّه آموخته بودند. حروفیان خودشان را اهل تأویل و اهل باطن می‌نامیدند. آنان انسان گرایانی بودند که همه چیز را به نفع انسان تأویل می&lrm;نمودند. اندیشۀ حروفیّه نوعی اندیشۀ عرفانی اس چکیده کامل

فرقۀ حروفیّه یکی از فرقه‌های تأویل محور بعد از حمله مغول می‌باشد که شیوۀ تأویل را از اسماعیلیّه آموخته بودند. حروفیان خودشان را اهل تأویل و اهل باطن می‌نامیدند. آنان انسان گرایانی بودند که همه چیز را به نفع انسان تأویل می&lrm;نمودند. اندیشۀ حروفیّه نوعی اندیشۀ عرفانی است با چهارچوب تفکّر مشخّص. این شکل اندیشۀ عرفانی خلق السّاعه نبوده بلکه به عنوان پدیده&lrm;ای تاریخی و اجتماعی از دل اعصار و هزاره&lrm;های باستان پیدا شده و در بین ملل مختلف به شکل&lrm;های گوناگون، در حیات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه نقش&lrm;هایی ایفا کرده است. افکار و اندیشه‌های این فرقه با این&lrm;که بر بخشی از شعر فارسی سایه انداخته است تاکنون مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار نگرفته است. عدم شناخت اصطلاحات آنان یکی از مهمترین عوامل پیچیدگی آثار این فرقه می‌باشد. بدان روی در این مقاله به بررسی و شرح مهمترین اصطلاحات عرفانی این فرقه پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی و تحلیل اصطلاحات عرفانی نسخة خطّی عقودالجواهر در گسترة مفهومی نصاب احمد داعی
عبداله قاسمی زهرا خسروی ومکانی شهریار حسن‌زاده

بشر از آغاز آفرینش در سرچشمه‌های معرفت به دنبال کشف راز خلقت و فهم اسرار تکوین بوده است و با هدف حقیقت‌‌جویی و کمال طلبی با زبان عرفانی معانی بلند شناخت را به تفسیر درآورده است. انسان اندیشمند با عواطف فردی و تجربه‌های روحی برای پاسخ دادن به از کجا آمدن و به کجا رفتن در چکیده کامل

بشر از آغاز آفرینش در سرچشمه‌های معرفت به دنبال کشف راز خلقت و فهم اسرار تکوین بوده است و با هدف حقیقت‌‌جویی و کمال طلبی با زبان عرفانی معانی بلند شناخت را به تفسیر درآورده است. انسان اندیشمند با عواطف فردی و تجربه‌های روحی برای پاسخ دادن به از کجا آمدن و به کجا رفتن در قلّة آگاهی در دو راهی عقل و عشق، باشکوه‌ترین راه را در سلوک حود به فسفله حیات کشانده و با شور و معرفت به وجدان حقیقت واحد رسیده است. این را سر به مهر بر اساس فهم و گمان در اندیشه و عارفان طالبان راه حقیقت که در پی فاش کردن اسرار و یافته‌های از دل برآمده بوده‌اند و یا در جهت نورافکنی به برخی از زوایای آن برآمده‌اند هر کدام طریقی را انتخاب کرده‌اند. در این گستره احمد داعی با معنی کردن این اصطلاحات در قالب نصاب، ساده‌ترین روش را به عینیّت کشانده است و مصداق لنهدینّهم سبلنا از جمال راز پرده افکنی کرده است. در این مقاله حرف اختصاری ع به معنی عقودالجواهر می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی اصطلاحات عرفانی در خمسه‌ امیرخسرو دهلوی
نورماه جمعه پور جواد کبوتری محمد شفیعی

آمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه چکیده کامل

آمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه‌های آنان با توجّه به آثاری که از خود بر جای می گذارند انجام می شود. امیرخسرو دهلوی مشهور به سعدی هند و طوطی هندوستان از شاعران و عارفان فارسی زبان دهلی است و از شاعران پرکار ادبیات فارسی در داخل و در شاخة برون مرزی(به خصوص شبه قاره) به حساب می آید. او اشعار و مثنوی‌های فراوانی از خود به یادگار گذاشته است. اما خمسة این شاعر توانا با توجه به زبردستی شاعر و اینکه از نظر محققان بهترین نظیره پرداز نظامی می باشد، شایستة بررسی و تحقیق است. از آنجا که امیرخسرو در سایة نظام الدین اولیا از بزرگان مشایخ چشتیه مشرب عرفانی خود را طی کرده است، و از بهترین مریدان شیخ خود بود، آراء و افکار و دیدگاه‌های عرفانی او می تواند در شناساندن بهتر عرفان عملی راهگشا باشد. در این مقاله سعی شد اصطلاحات و مطالب عرفانی که بیشتر مورد توجه امیرخسرو دهلوی واقع شده اند مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - کاربرد اصطلاحات عرفانی در غزلیات ابن حسام خوسفی
فرشته خاوری حبیب جدیدالاسلامی بهروز رومیانی

متون عرفانی و اصطلاحات عرفانی، میراث مکتوب و هویت فرهنگی و ملی هر سرزمینی است که شرح و بازنمود آنها در واقع بازسازی هویت فرهنگی یک کشور است. از آن جا که عالم درون عارفان قابل کشف برای عموم نیست با تاملی در اشعار و سرودهایی که جلوه و بارقه‌هایی از مکنونات قلبی ایشان است، چکیده کامل

متون عرفانی و اصطلاحات عرفانی، میراث مکتوب و هویت فرهنگی و ملی هر سرزمینی است که شرح و بازنمود آنها در واقع بازسازی هویت فرهنگی یک کشور است. از آن جا که عالم درون عارفان قابل کشف برای عموم نیست با تاملی در اشعار و سرودهایی که جلوه و بارقه‌هایی از مکنونات قلبی ایشان است، شناختی توام با لذات معنوی نصیب حال تشنگان معرفت و معنویت می‌گردد. ابن حسام نیز از جمله شاعرانی است که غزلیاتش معدن گران سنگی از اصطلاحات و رموزیست که شور و شوقی عارفانه در خواننده ایجاد می‌کند. در این نوشتار، همراه با شرح برخی اصطلاحات عرفانی که عرفا در اشعار خود به کار برده‌اند، با شیوة تحلیل محتوایی به شرح برخی الفاظ و اصطلاحات عرفانی که ابن حسام در غزلیات خود به کار برده، پرداخته‌ایم تا روشن شود که وی از چه اصطلاحات و تعبیرات عرفانی بیشتر در غزلیات خویش بهره برده است؟ لذابا بررسی غزلیات وی این نتیجه حاصل شد که او برای بیان تجربیات عرفانی خود، از الفاظ رمزگونة زلف، ابرو، چشم، لعل، خال و همچنین اصطلاحاتی چون حسن، پیر مغان، عشق بهره برده است که البته در به کاربردن همه این‌ها گوشة چشمی به شاعران بزرگی چون حافظ و عراقی و... داشته است. هر چند ثابت شدن این ادعا خود مبین ان است که او علاوه بر این که شاعری آیینی است، از اندیشه‌های عرفانی والایی برخوردار بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - نقش سفالینه‌ها در بازتاب عرفان حزین لاهیجی
خاطره اسماعیل زاده رامین صادقی نژاد مریم محمّدزاده

عرفان، از ارکان اساسی ادبیّات فارسی و ادبیّات عرفانی از شاخه های اصلی آن است؛ از این رو شاعران، چه آن ها که به معنای واقعی، عارف بوده اند و چه کسانی که تظاهر به تصوّف کرده اند؛ اصطلاحات عرفانی را در شعر خود به کاربرده اند. ویژگی اصلی سبک هندی، تصویرسازی است. یکی از قاب چکیده کامل

عرفان، از ارکان اساسی ادبیّات فارسی و ادبیّات عرفانی از شاخه های اصلی آن است؛ از این رو شاعران، چه آن ها که به معنای واقعی، عارف بوده اند و چه کسانی که تظاهر به تصوّف کرده اند؛ اصطلاحات عرفانی را در شعر خود به کاربرده اند. ویژگی اصلی سبک هندی، تصویرسازی است. یکی از قابل دسترس ترین عناصر در زندگی مردم که شاعر می تواند با آن به تصویرسازی دست بزند سفالینه ها می باشند. حزین لاهیجی با بهره گیری از سفالینه ها و گره زدن آن با اصطلاحات عرفانی، تصاویر پویا و مضامین انتقادی- اجتماعی مؤثّری را به منظور تشویق مخاطب به روی آوردن به عشق و حقیقت، توبیخ زاهد برای ترک ریاکاری و نفاق و درنهایت روشنگری مردم خلق کرده که بیانگر اهمیّت بالای سُفالینه ها در بازتاب عرفان حکیم لاهیجی است. بسامد بالای این تصاویر و مضامین در دیوان حزین به اندازه ای زیاد است که از آن می توان به عنوان مشخّصۀ سبک شخصی شعر حزین یادکرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - کاربرد شاعرانه سازها و اصطلاحات موسیقی در شعر اخوان ثالث‌با تأکید بر صور خیال
بهروز ندیمی رضا اشرف زاده مجید تقوی بهبهانی

شاعران از دیرباز برای انتقال معانی و مضامین مورد نظر خود با توجه به میزان آگاهی‌شان، اصطلاحات و عناصر گوناگون را به خدمت گرفته‌اند. این کاربرد گاه شعر آنان را به سمت دشواری، دیرفهمی و خودنمایی سوق داده و گاه به زیبایی و غنای ادبی آن افزوده است.اخوان ثالث از شاعران بزرگ چکیده کامل

شاعران از دیرباز برای انتقال معانی و مضامین مورد نظر خود با توجه به میزان آگاهی‌شان، اصطلاحات و عناصر گوناگون را به خدمت گرفته‌اند. این کاربرد گاه شعر آنان را به سمت دشواری، دیرفهمی و خودنمایی سوق داده و گاه به زیبایی و غنای ادبی آن افزوده است.اخوان ثالث از شاعران بزرگ معاصر است. شعر او آگاهی بخش است و این آگاهی محصول مطالعه، دانش و تخصص اوست. موسیقی یکی از هنرهایی است که اخوان ثالث آن را نیک می‌دانسته است. او در بسیاری از اشعارش به سازها و اصطلاحات موسیقی اشاره می‌کند و گاه موسیقی را دست‌مایۀ پرورش صور خیال شعر خود می‌کند. پرسش اصلی این پژوهش این است که آیا اخوان ثالث رویکردی شاعرانه به سازها و اصطلاحات موسیقی داشته است؟این مقاله در نظر دارد تا به روش آماری توصیفی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای به استخراج سازها و اصطلاحات موسیقایی در شعر شهریار و ابتهاج بپردازند و کاربرد شاعرانۀ سازها و اصطلاحات موسیقی را با تمرکز بر صورخیال در شعر اخوان ثالث نشان دهد. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که اخوان ثالث مفاهیم و معانی مورد نظر خود را با بهره‌گیری از اصطلاحات موسیقی به خوبی منتقل کرده است و این کاربردها به شعر او اعتبار بخشیده است. ظرافت‌هایی که اخوان در بهره‌گیری‌های شاعرانه از سازها و اصطلاحات به کار می‌برد، جانی تازه در کالبد کلام و واژگان موسیقایی دمیده است. شاهد این مدعا مضامین و تصاویری است که در شعر آواز چگور خلق کرده است. صور خیالی که با استفاده از سازها و اصطلاحات موسیقی در شعر او پرداخته شده،طبیعی، رسا و سرشار از پویایی است. اخوان ثالث هرجا اصطلاحی موسیقایی را با صورخیال همراه کرده، معنایی فراتر از معنای قاموسی آن، پدید آورده و به آن اصطلاح تشخص داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - اصلی‌ترین ویژگی‎‌های شعری فرخی یزدی
محمود صادق زاده

محمد فرّخی‌یزدی، یکی از چهره‌های برتر ادبیّات سیاسی و از شاخۀ شاعران مردمی دورۀ مشروطیّت و پهلوی اوّل به شمار می‌رود. وی از قالب‌های سنّتی برای مفاهیم آزادی، برابری و وطن‌خواهی بهره می‌برد. هرچند شهرت اصلی وی در غزلیّات سیاسی‌است، رباعیّات سیاسی فی‌البداهه‌اش نیز قابل ت چکیده کامل

محمد فرّخی‌یزدی، یکی از چهره‌های برتر ادبیّات سیاسی و از شاخۀ شاعران مردمی دورۀ مشروطیّت و پهلوی اوّل به شمار می‌رود. وی از قالب‌های سنّتی برای مفاهیم آزادی، برابری و وطن‌خواهی بهره می‌برد. هرچند شهرت اصلی وی در غزلیّات سیاسی‌است، رباعیّات سیاسی فی‌البداهه‌اش نیز قابل توجّه است.شیوۀ شاعری فرّخی در بیشتر موارد در محدودۀ سبک بازگشت، یعنی: شیوۀ مرسوم شاعران تا قرن هشتم، به‌ویژه سعدی است که گاه با چاشنی ویژگی شعردورۀ صفوی در می‌آمیزد. شعر فرّخی از لحاظ بیانی، دو نوع اصطلاحات و ترکیبات دارد: یکی، اصطلاحات و ترکیبات زبانی کلاسیک؛ دوم، اصطلاحات و ترکیبات جدید معنایی. هرچند، شعر دورۀ مشروطیّت به دلیل ضرورت پیام‌رسانی، چندان جایی برای صورخیال و آرایه‌های ادبی باقی نگذاشته بود، با این‌حال در شعر فرّخی و بعضی دیگر از شاعران برتر این دوره، همچون: بهار و عشقی به‌طور‌‌طبیعی و تحت تأثیر ذوق سرشارآنان آرایه‌های ادبی و صورخیال زیبایی به کار رفته است. به‌جز این‌ها، اصلی‌ترین ویژگی‌های شعر فرّخی یزدی عبارت است از:شعر روزنامه‌ای و قدرت طبع وی در بدیهه‌سرایی، بیان اندیشه‌های آزادی‌خواهی، استبداد ستیزی، ناسیونالیستی، تجدّد طلبی و نوگرایی،جامعۀ اشتراکی، ادبیّات کارگری، ادبیّات زیر‌زمینی و مضامین پایداری،کاربرد اشارات اساطیری و باستان‌گرایی و شعر زندان که موارد یادشده با تجزیه و تحلیل اشعار دیوان و روزنامه‌های طوفان وی بررسی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی مفاهیم انسان‌شناسی زبان در داستان «رکسانا»
الهام اسماعیل زاده کامران پاشائی فخری ( نویسنده مسئول) پروانه عادل زاده

زبان، سامانه مرتب و منظمی است که در هر شرایطی می‌توان از آن بهره برد و انسان را قادر می‌سازد تا علاقه‌ها، عقاید و ادراکش را با نشانه‌ها توجیه کند. زبان در جامعه دارای کارکردهای متفاوتی است که این کارکردها بستگی به نوع جامعه دارد. همه مسائل مربوط به زبان و فرهنگ در شاخه چکیده کامل

زبان، سامانه مرتب و منظمی است که در هر شرایطی می‌توان از آن بهره برد و انسان را قادر می‌سازد تا علاقه‌ها، عقاید و ادراکش را با نشانه‌ها توجیه کند. زبان در جامعه دارای کارکردهای متفاوتی است که این کارکردها بستگی به نوع جامعه دارد. همه مسائل مربوط به زبان و فرهنگ در شاخه بزرگ و جدیدی به نام انسان‌شناسی زبان که از انسان‌شناسی، زبان‌شناسی توصیفی و زبان‌‌شناسی تاریخی سرچشمه گرفته، مورد بررسی قرار می‌گیرد. انسان‌شناسی زبان به رابطة زبان با جامعه، فرهنگ و رفتار انسان می‌پردازد و تطور زبان را مورد مطالعه و پژوهش قرار می‌دهد. در این مقاله تلاش شده است تا آن دسته از مقولاتی که در حوزه انسان‌شناسی زبان قرار می‌گیرد و مؤدب‌پور در نگارش داستان رکسانا از آن‌ها بهره گرفته، مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر بیانگر آن است که: در نگارش این داستان به سبب لحن محاوره‌ای نویسنده در دیالوگ‌نویسی کلمات تابو و اصطلاحات خویشاوندی به صورت نابرابر مورد استفاده قرار گرفته و از لهجه‌های اجتماعی استفاده نشده که نمودار نیز مؤید همین مطلب است. کلمات تابو در این داستان در دو موقعیت عصبیت و پرخاشگری و طنزگونه به کار رفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تبیین ‌اصطلاحات خویشاوندی کردی سنندج از منظر رده‌شناسی‌صرفی و صرف زیست‌محیطی
حمید افتخاری فروغ کاظمی حیدر نصرت زاده

10.30495/farsij.2023.1975170.1686

پژوهش حاضر با هدف بررسی اصطلاحات خویشاوندی در گونه زبانی کردی سنندج از منظر رده‌شناسی‌صرفی و صرف زیست‌محیطی صورت گرفت. داده‌های این پژوهش، تمامیِ اصطلاحات خویشاوندی در این گونه زبانی‌اند. روش گردآوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و نیز میدانی از طریق مصاحبه با گویشوران اس چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی اصطلاحات خویشاوندی در گونه زبانی کردی سنندج از منظر رده‌شناسی‌صرفی و صرف زیست‌محیطی صورت گرفت. داده‌های این پژوهش، تمامیِ اصطلاحات خویشاوندی در این گونه زبانی‌اند. روش گردآوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و نیز میدانی از طریق مصاحبه با گویشوران است و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. بررسی‌های ساختاری که از دیدگاه رده‌شناسی‌صرفی صورت گرفت، حاکی از آن است که %57 این اصطلاحات در طبقه پیوندی و %43 در رده گسسته قرار ‌می‌گیرند. همچنین، اصطلاحاتِ دارای ساخت‌ملکی %47.69 از کل اصطلاحات را به خود اختصاص داده‌اند که همگی راهبرد ملکی هم‌نهی را نشان می‌دهند و در این میان، برخی چینش مالک–مملوک و برخی چینش مملوک–مالک را دارا هستند. اما دیگر راهبردهای ملکی ساده یا غیرساده اعم ازحالت‌نما یا حرف‌اضافه و غیره در اصطلاحات فوق مشاهده نمی‌شود. نتایج بررسی‌ها از لحاظ صرف زیست‌محیطی نشان می‌دهد که عوامل جغرافیایی (مناطق مختلف شهر)، عوامل فرهنگی و عوامل جامعه‌شناختیِ محیط بویژه جنسیت، معیارهای قومی و نسبی/سببی‌ بودن بر اصطلاحات خویشاوندی این زیست‌بوم اثرگذار هستند. طبق این رویکرد اقلیم می‌تواند مهم‌ترین دلیل وجود تنوع و تفاوت‌های موجود در اصطلاحات خویشاوندی در این پیکره زبانی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - کاربرد و ویژگی های موسیقی در ذهن و زبان امیرخسرو دهلوی (بررسی و بسامد لغات و اصطلاحات موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو)
منصوره ثابت زاده

این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیق چکیده کامل

این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیقایی دیوان اشعار وی نشان می دهد که وی 129 لغت و اصطلاح موسیقی نظیر اصطلاحات خاص (رهاوی) لغات عام (عشاق ) انواع سازها (بربط) را در 281 بیت به کار برده و آنها را در 421 بیت تکرار کرده است. شاعر در غزلیات با 245 بیت موسیقایی بیشترین بسامد را برای بیان مضامین ستایش، توصیف و بیان احوالات خود و حالات قلندری، رد زهد ریایی و دعوت به شادی و طرب اختصاص داده است.اگرچه شاعر با موسیقی هندی و موسیقی مقامات (سنتی) رایج در ایران آشنایی داشته، فقدان کاربرد اصطلاحات موسیقی هندی و حضور اندک اصطلاحات خاص موسیقی (موسیقی مقامات ایرانی) بیانگر توجه شاعر به معنای کلام است. امیرخسرو موسیقی دان بوده و در شناسایی سنت های ادبی-موسیقایی ایرانی در محیط هنری هند سهم به سزایی داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بازتاب توصیفات نجومی در دیوان منوچهری دامغانی
عبدالمجید محققی هاشم عربی

یکی از راههای تکامل شعر و تنوع بخشی به مضامین آن، استفاده شاعر از اصطلاحات علوم گوناگونی؛ مانند: طب، نجوم... است تا هم معلومات متعدد خود را در کسوت زیبای شعرعرضه نموده، از نو آوری در آن سود جوید؛ و هم، محیط تربیتی، اجتماعی خویش و حوادثی که از آن در ذهن و شعرش تأثیر عمیق چکیده کامل

یکی از راههای تکامل شعر و تنوع بخشی به مضامین آن، استفاده شاعر از اصطلاحات علوم گوناگونی؛ مانند: طب، نجوم... است تا هم معلومات متعدد خود را در کسوت زیبای شعرعرضه نموده، از نو آوری در آن سود جوید؛ و هم، محیط تربیتی، اجتماعی خویش و حوادثی که از آن در ذهن و شعرش تأثیر عمیق داشته، به خوانندگان بشناساند؛ شعر عصر غزنوی با سامانی تفاوتهایی دارد؛ از جمله اینکه سادگی بیان سامانی جای خود را به استحکام در دوره ی غزنوی می دهد، همچنین اجزای تصاویر خیالی شاعر دوره ی غزنوی تا حدّی در پختگی شعر مؤثّر واقع می گردد و از این منظر می توان منوچهری دامغانی را نماینده ی تمام عیار دوره غزنوی دانست؛ چرا که تصاویر شعریش از طبیعت، که حاصل تجربههای حسی وی میباشد، همه را با زبان شعری خویشتن توصیف می نماید و هر از گاهی تخیّل خویش را در این عرصه به جولان وا میدارد. وی با برخورداری از اطلاعات نجومی مطابق زمان خود اقدام به بیان و توصیف این اطلاعات نمود‌ه‌ و بسیاری از تشبیهات نجومی خود را براساس تصاویر ذهنیای که از اجرام آسمانی داشته، به وجود آورده است و بسان هنرمندی زبردست میکوشد تا بین زمین و عناصر آن با فلک و کرات آن پیوندی شاعرانه دریابد، و با دقّت و ظرافت شگرفی این امور دور از هم و گاه متضاد- زمینی، آسمانی- را مقایسه، و مناسبتهایی میان آنها را استنباط نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - معرفی اصطلاحات علمی مناسب به زبان فارسی به جای Dendrocolous و Dendrophilous
قاسم حبیبی بی بالانی فاطمه موسی زاده صیاد محله

این مقاله به معرفی معادل مناسب فارسی برای دو اصطلاح انگلیسی Dendrocolous و Dendrophilous می پردازد. با توجه به بررسی و ریشه یابی این اصطلاحات در زبان یونانی و انگلیسی و نیز کاربرد این اصطلاحات در رشته تخصصی زیست بوم شناسی و منابع طبیعی دارا می باشند، اقدام به معرفی اصطل چکیده کامل

این مقاله به معرفی معادل مناسب فارسی برای دو اصطلاح انگلیسی Dendrocolous و Dendrophilous می پردازد. با توجه به بررسی و ریشه یابی این اصطلاحات در زبان یونانی و انگلیسی و نیز کاربرد این اصطلاحات در رشته تخصصی زیست بوم شناسی و منابع طبیعی دارا می باشند، اقدام به معرفی اصطلاحات فارسی "دار زی" به جای Dendrocolous به مفهوم "موجوداتی که روی درختان زندگی یا رشد می کنند." و معادل فارسی "دار روی" به جای Dendrophilous به مفهوم "دوست دار رشد و نمو گیاه روی درخت" گردید که با این اصطلاحات به صورت دقیق مفهوم فنی انتقال یافته توسط این اصطلاحات در زبان انگلیسی به صورت دقیق تر در زبان فارسی نیز انتقال می یابد و از طرفی دیگر قابلیت درک و نیز کاربرد مشتقات مختلف این اصطلاحات از قبیل فعل و فاعل و غیره نیز به صورت بهتری قابلیت کاربرد پیدا می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - واکاوی عناصر برنامه درسی شهودی بر اساس بررسی زیباشناسانه دیوان حافظ
فاطمه طاهری نرگس کشتی ارای مریم السادات رنجبر سید هاشم گلستانی

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کار چکیده کامل

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کارگیری نظام مقوله‌بندی قیاسی انجام‌شده و نتایج درزمینه اهداف، منابع و راهبردهای یاددهی –یادگیری در قالب مقوله‌های محوری، تقسیم‌بندی گردیده است. الگوی برنامه درسی شهودی، برای تمام برنامه ریزان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت کشور این امکان را فراهم می‌کند که از منابع غنی ادبی، هنری و عرفانی در امر تعلیم و تربیت استفاده کنند. تعلیم و تربیت، با این فهم و ادراک به سمت کشف معانی فراعقلی در سایه دانش درونی بی‌مرز و انتها به‌عنوان سرچشمه خطاناپذیر حقیقت خواهد رسید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - Explicit vs. Contrastive-based Instruction of Formulaic Expressions in Developing EFL Learners’ Reading Ability
غلامرضا عباسیان سید جلیل احسانیان

As an integrative component of textual structure, formulaic expressions (FEs) play a key role in communicating the message and comprehending the text. Furthermore, interlingually contrastive features of FEs add to their both significance and complexity of their instruct چکیده کامل

As an integrative component of textual structure, formulaic expressions (FEs) play a key role in communicating the message and comprehending the text. Furthermore, interlingually contrastive features of FEs add to their both significance and complexity of their instruction. Given these facts, this study was an attempt to explore a sound mechanism on how to teach FEs; whether an explicit or CA-based approach to FEs instruction could entail various achievements among EFL learners’ reading ability. To this end, three groups of Iranian EFL learners, identified as homogeneous based on Nelson Proficiency Test, were classified into one control and two experimental (i.e. explicit and CA-based instruction) ones. They were exposed to conventional, explicit and CA-based instructions of a set of selected FEs developed into and presented in the form of an instructional handout. Their Knowledge of reading was also tested based on a researcher-made diagnostic test prior to the experiment. Both quantitative and qualitative paradigms were employed to measure both the achievements and the extent of contrast between Persian and English languages in terms of FEs. The former analysis revealed significance difference among the groups in terms of instruction type effectiveness; both explicit and CA-based instruction groups outperformed the control group; on the contrary, no statistically significant difference was revealed between the experimental groups. Additionally, the latter paradigm revealed differences and mismatches between Persian and English FEs in terms of semantic, syntactic and pragmatic parameters. The findings could be insightful for EFL instructors, learners, textbook writers, and syllabus designers to take into account issues like these in their pedagogical programs. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - The Use of Hedges and Boosters in Monolingual and Bilingual EFL Learners’ Academic Writings: The Case of Iranian Male and Female Post-graduate MA Articles
MirAyyoob Tabatabaei صمد رمزی

Expressing doubt and certainty in academic writings requires a cautious use of hedges and boosters. Despite their importance in academic writing, little is known about how they are used in monolingual and bilingual male and female EFL learners’ academic writings. چکیده کامل

Expressing doubt and certainty in academic writings requires a cautious use of hedges and boosters. Despite their importance in academic writing, little is known about how they are used in monolingual and bilingual male and female EFL learners’ academic writings. To shed some lights on the issue, the present study investigated the use of hedges and boosters in research articles written by monolingual and bilingual male and female EFL learners. Based on the collected corpus from twelve academic research articles, the overall rhetorical and categorical distribution of hedges and boosters were identified across four sections of these articles (Abstract, Introduction, Discussion, and Conclusion). The results evinced that the overall distribution of hedges and boosters in research articles written by bilinguals was higher than that of monolinguals. Moreover, there were significant differences between male and female EFL learners in the use of hedges and boosters in their academic research articles. These findings not only paved the way for further studies in the use of hedges and boosters but they also presented some beneficial implications for teaching of academic writing to EFL learners. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - اصطلاحات دامداری در شهرستان سبزوار (روستای دولت-آباد)
زهره اله دادی دستجردی مرتضی دولت آبادی

اهمیّت و اعتبار دامدا ری در درازای تاریخ ایران و نقشی که این بخش در اقتصاد و معیشت جامعۀ ایرانی داشته است، باعث فراهم آمدن دانشی غنی میان نسل های دامداران و دامپروران به ویژه در بخشِ مربوط به میش و بز شده است. نگارندگان جستار حاضر، برای به دست دادنِ گوشه ای از این دانش چکیده کامل

اهمیّت و اعتبار دامدا ری در درازای تاریخ ایران و نقشی که این بخش در اقتصاد و معیشت جامعۀ ایرانی داشته است، باعث فراهم آمدن دانشی غنی میان نسل های دامداران و دامپروران به ویژه در بخشِ مربوط به میش و بز شده است. نگارندگان جستار حاضر، برای به دست دادنِ گوشه ای از این دانش غنی، که از منطقه ای به منطقه ای، درجاتی از تفاوت و گوناگونی را منعکس می سازد، نخست، با محدود کردن پژوهش در یک نقطه (روستای دولت آباد شهرستان سبزوار) و نیز محدود کردن پژوهش دربارۀ شیوۀ تقریباً سنّتی دامداری (که کمتر دچار تغییر شده) کار را آغاز کردند. در مرحلۀ دوم، با شناسایی بومیان و ساکنانی از روستای یادشده، که سالیانی از عمر را در دامداری صرف کرده بودند و پرس وجو و ثبت اطّلاعات آنان، به انبوهی از اصطلاحات و اطّلاعات دامداری دست یافتند. شرح و توضیح خواستن از بومیان و ساکنان نامبرده، خود باعث دست یافتن به اصطلاحات و اطّلاعاتی دیگر شد؛ بدین سان، جستار به آرامی شکل گرفت و نتایج آن، دامنۀ گستردۀ دانش دامداری را در زمینه های گوناگون دام پزشکی، مردم شناسی، اقتصادی، زبانی و... آشکار ساخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - گردآوری و بررسی واژگان و اصطلاحات کم‌کاربرد دامداری در گویش لری دهستان دشت‌روم
سودابه کشاورزی اکبر صیادکوه شهرام باهنر

دشت روم یکی از دهستان های شهرستان یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. گونۀ زبانی این دهستان-گویش لری- به دلایل متعدد، از جمله ارتباط اندک مردم آن با گویشوران فارسی معیار، تا حدودی دست نخورده باقی مانده است. این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب، در گذشته محل ییلاق عشا چکیده کامل

دشت روم یکی از دهستان های شهرستان یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد است. گونۀ زبانی این دهستان-گویش لری- به دلایل متعدد، از جمله ارتباط اندک مردم آن با گویشوران فارسی معیار، تا حدودی دست نخورده باقی مانده است. این منطقه به دلیل آب و هوای مناسب، در گذشته محل ییلاق عشایر دامدار بوده است، به همین سبب کاربرد واژه ها و اصطلاحات دامداری در این منطقه بسامد بالایی دارد. ولی در پی اجرای برنامۀ اسکان عشایر در دورۀ رضا شاه و کاهش دامداری متحرک، دشت روم اکنون به کمربندی از باغ های سیب و هلو تبدیل شده است و بیم آن می رود که واژگان و اصطلاحات دامداری به مرور زمان فراموش شود. با توجّه به این که مطالعه دربارۀ واژگان، اصطلاحات و تعابیر این گونۀ زبانی افزون بر فواید مردم شناسانه و زبان شناسانۀ آن ممکن است در حل برخی از مشکلات زبانی و معنایی متون کهن فارسی مفید و مؤثر باشد؛ در این جستار تلاش شده است که مهم ترین واژگان و اصطلاحات دامداری این روستا-که طی پژوهشی میدانی گردآوری شده و با منابع کتابخانه ای تکمیل گردیده است- به صورت موضوعی تدوین شود و افزون بر آن تا جای ممکن نیز ریشه یابی گردند. در مجموع، 150 واژه و اصطلاح به دست آمده که برخی از آن‌ها بر پیوند مستقیم تر این گویش با زبان پارسی باستان و اساطیر کهن ایرانی دلالت دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - واژه‌ها و اصطلاحات کم‌کاربرد زنبورداری روستای لای‌زنگان
حسن حیدری اکبر صیادکوه

در این مقاله بخشی از واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد مربوط به حوزه ی زنبورداری روستای لای زنگان lây-zangân فارس که به سرعت پای در رکاب فراموشی گذاشته اند، همراه با آوانگاری دقیق آن ها ثبت و ضبط کرده ایم. راه درآمد بیشتر ساکنان این روستا؛ بویژه در گذشته از طریق چکیده کامل

در این مقاله بخشی از واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد مربوط به حوزه ی زنبورداری روستای لای زنگان lây-zangân فارس که به سرعت پای در رکاب فراموشی گذاشته اند، همراه با آوانگاری دقیق آن ها ثبت و ضبط کرده ایم. راه درآمد بیشتر ساکنان این روستا؛ بویژه در گذشته از طریق کشاورزی و بویژه تولید گل محمدی، دامداری و زنبورداری بوده است و به همین سبب غنای واژه ها و ترکیبات و اصطلاحات این حوزه در این منطقه چشم گیر است.شیوه ی انجام این پژوهش افزون بر شیوه ی سند پژوهی و بهره مندی از پژوهش های پیشین ، بیشتر جنبۀ میدانی دارد و مواد تحقیق با شیوه مصاحبه و گفتگو با سالخوردگان محل که در این حرفه سال ها روزگار گذرانده اند ؛به دست آمده که اسامی آن ها در بخش منابع شفاهی مقاله ثبت گردیده است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بررسی برخی لغات و اصطلاحات محلی کرمان و پاریز در آثار محمد ابراهیم باستانی پاریزی
محمدرضا معصومی محسن محجوبی

10.30495/irll.2019.665358

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌ چکیده کامل

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌های اقلیمی و محلی این گونه آثار و تحقیق بر روی عناصر فرهنگ عامه، نقش بسزایی در شناخت ادبیات محلی هر خطّه دارد. یکی از نویسندگان پرکار معاصر که ده‌ها اثر تاریخی و ادبی از خویش به یادگار گذاشته و در اغلب آن‌ها به فرهنگ عامه توجه داشته است، محمد ابراهیم باستانی پاریزی است. عِرق و دلبستگی این نویسنده به زادگاه خویش و استفاده از لغات، اصطلاحات، مَثل‌ها و باورهای عامیانۀ مناطق کرمان و پاریز موجب شده است که آثارش علاوه بر جنبۀ علمی، صبغۀ محلی و اقلیمی نیز داشته باشد. نویسندگان این مقاله در حین مطالعۀ برخی از آثار باستانی پاریزی، به استخراج تعدادی از لغات و اصطلاحات محلی به کار رفته در این آثار پرداخته‌اند و با تطبیق این لغات و اصطلاحات با کتب فرهنگ و اصطلاحات کرمانی، آن‌ها را بررسی نموده‌اند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که باستانی پاریزی - هر جا که مجالی یافته است- توضیحاتی مفید و دقیق در متن یا پانوشت آثار خویش برای لغات، اصطلاحات، کنایات، مَثل‌ها و ... ذکر کرده است. علاوه بر این، برخی از اصطلاحات و معانی‌ای که باستانی پاریزی آورده است، در نوع خود، بکر و دست اول می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - کتاب‌شناسی توصیفی آثار پژوهشی لهجۀ شیرازی
عاطفه سلطانی حمیده پروان

نوشتار پیش‌رو به بررسی پژوهش‌های لهجۀ شیرازی پرداخته و هدف آن طبقه‌بندی، توصیف و تحلیل کتاب‌هایی است که از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۹۳ شمسی در این حوزه به چاپ رسیده‌اند. پس از بیان مقدّمه، دربارۀ اهمیت تحقیق، توضیح داده شده؛ سپس آثار در سه حوزۀ : 1. اصطلاحات و ضرب‌المثل‌ها؛ 2.زبان چکیده کامل

نوشتار پیش‌رو به بررسی پژوهش‌های لهجۀ شیرازی پرداخته و هدف آن طبقه‌بندی، توصیف و تحلیل کتاب‌هایی است که از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۹۳ شمسی در این حوزه به چاپ رسیده‌اند. پس از بیان مقدّمه، دربارۀ اهمیت تحقیق، توضیح داده شده؛ سپس آثار در سه حوزۀ : 1. اصطلاحات و ضرب‌المثل‌ها؛ 2.زبان و 3. فرهنگ مردم تقسیم شده‌اند. هر کتاب در چهار بخش: عنوان کتاب، ساختار کتاب، مضامین اصلی و متن اصلی معرّفی و پس از آن، نظراتی دربارۀ کتاب مطرح و در پایان نیز نتیجه‌ای کمی و کیفی از آثار منتشرشده ارائه شده‌است. هم‌چنین مقالات این حوزه معرفی شده‌اند و مقالات متأخر مطابق ساختار کتاب‌ها بررسی شده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد کشاورزی نی ریزی فارس
اکبر صیادکوه عماد کیخسروی

زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌ چکیده کامل

زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌‌‌‌‌چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. این ویژگی، در شهرستان نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، به‌‌‌‌‌‌‌‌خوبی آشکار است. اما تاکنون، پژوهشی در‌این‌‌‌‌‌‌‌‌باره، صورت نگرفته است. امید است این مقاله قدمی هرچند ناچیز، در این راه برداشته باشد. نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، از شهرستان‌‌‌‌‌‌‌‌های جنوبی و قدیم ایران ‌زمین است که پیشینة آن، براساس لوح‌‌‌‌‌‌‌‌های یافت‌شده در محدودة تخت‌‌‌‌‌‌‌‌جمشید، به دوره‌‌‌‌‌‌‌‌های باستان پیوند می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. باغداری و کشت‌‌‌‌‌‌‌‌وکار، همواره، محور اصلی فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌های مردم این شهرستان بوده است. به همین سبب، واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اصطلاحات کشاورزیِ فراوانی در این منطقه رواج داشته که متأسفانه، بسیاری از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در آستانة فراموشی است. نگارندگان، با درک این موضوع مهم بر آن شدند تا پاره‌‌‌‌‌‌‌‌ای از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها را، از راه مصاحبه و گفت‌‌‌‌‌‌‌‌وگو با اهل محل، جست‌‌‌‌‌‌‌‌وجو و همراه با ضبط شیوة تلفظ آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در این مقاله ثبت کنند. شایان ذکر است که بعضی از این واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در فرهنگ‌‌‌‌‌‌‌‌های متعدد یافت نشد و برخی دیگر نیز، با ابدال، تخفیف، تشدید، قلب، کمی تغییر تلفظ و...، در جاهای دیگر رواج دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد باغداری در لای زنگان فارس
اکبر صیادکوه حسن رنجبر

روستای لای‌زنگان (lây-zangân)از روستاهای شهرستان داراب فارس است. این روستا در 54 کیلومتری شرق داراب واقع شده و زندگی بیشتر مردمان آن، از قدیم تاکنون، از راه باغداری می‌گذشته است. از همین روی، کارکرد واژه‌ها و اصطلاحات باغداری در این منطقه چشمگیر است. بی‌تردی چکیده کامل

روستای لای‌زنگان (lây-zangân)از روستاهای شهرستان داراب فارس است. این روستا در 54 کیلومتری شرق داراب واقع شده و زندگی بیشتر مردمان آن، از قدیم تاکنون، از راه باغداری می‌گذشته است. از همین روی، کارکرد واژه‌ها و اصطلاحات باغداری در این منطقه چشمگیر است. بی‌تردید ثبت و ضبط چنین واژگان و اصطلاحاتی که از گنجینه‌های فرهنگ و زبان فارسی به‌شمار می‌آید، بسیار بایسته است و چه‌بسا در زایش‌های جدید زبانی بتوان از آن‌ها بهره برد. این مقاله در پی آن است که بخشی از این واژگان و اصطلاحات را که به حوزۀ باغداری مربوط می‌شود، همراه با شکل دقیق گفتاری و کاربرد آن‌ها، ثبت و ضبط کند. نشان خواهیم داد که گویشِ گفتاری این منطقه با زبان‌های فارسی میانه و باستان پیوندی استوار دارد و گاهی واژه‌هایی در این منطقه به‌کار می‌رود که به‌همین شکل در متونی قدیمی، چون درخت آسوریک، به‌کار رفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - A Study of Translation of Fillers and Catch Phrases in Two Persian Translations of The Catcher in the Rye
مرضیه صفاری محمود هاشمیان

Considering the formality of language, colloquial language is one of the language levels that might be used by the author for an effective characterization and making the atmosphere of the story. This language has different features such as the use of short, ungrammatic چکیده کامل

Considering the formality of language, colloquial language is one of the language levels that might be used by the author for an effective characterization and making the atmosphere of the story. This language has different features such as the use of short, ungrammatical sentences, repetition, hesitation, catch phrases, and fillers. These features should be reflected in translation thoroughly. In this study, we focused on the fillers and catch phrases as a subpart of colloquial expressions in particular. Fillers are the sounds, words, and phrases used to fill pauses in speaking. Catch phrases, on the other hand, are the expressions used repeatedly to represent a person’s ideas or points of view. These two subparts of colloquial language have the feature of “repetition” in common and this feature should be maintained in the process of translation. In this study, the frequency of the strategies used in the translation of the fillers and catch phrases,applied by the Persian translators of the Catcher in the Rye,(i.e., Karimi, 2002, and Najafi, 1998) were computed to see how the translators dealt with repeated expressions and how the style and content of TTwere affected. The analysis of the data indicated that repetition, as one of colloquial stylistic aspects of the text, is lost when the translator uses the strategies of “repetition” “cancelling” and “omission.” پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - تحلیل محتوای متون تخصصی انگلیسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی و مقایسه با سر فصل‌های مصوب
ناهید بنی اقبال حسن رضوی صدر

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پوشش سرفصل دروس تخصصی دوره ی کارشناسی رشته ی علوم کتابداری و اطلاع رسانی در متون مورد بررسی متون تخصصی انگلیسی ویژه ی دانشجویان علوم کتابداری و اطلاع رسانی تألیف علیرضا رستمی گومه و حسین مختاری معمار و کاربرد واژه ها و اصطلاحات کتاب چکیده کامل

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پوشش سرفصل دروس تخصصی دوره ی کارشناسی رشته ی علوم کتابداری و اطلاع رسانی در متون مورد بررسی متون تخصصی انگلیسی ویژه ی دانشجویان علوم کتابداری و اطلاع رسانی تألیف علیرضا رستمی گومه و حسین مختاری معمار و کاربرد واژه ها و اصطلاحات کتابداری و اطلاع رسانی در جملات انگلیسی تألیف حسین مختاری معمار انجام گرفته است. هدف اصلی پژوهش، تعیین میزان انطباق متون با سرفصلهای مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و ارائه پیشنهادات جهت ارتقاء سطح آموزشی متون انگلیسی رشته ی کتابداری است . روش: متون انگلیسی مذکور به روش پیمایشی بررسی گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش سیاهه ی وارسی بود. نوع پژوهش، کاربردی است و نتایج آن قابل تعمیم به سایر موارد نمی باشد. روش پژوهش، تحلیل محتوا است که یکی از رایج ترین فنون تحلیل در پژوهش کیفی به حساب می آید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی استفاده شد و برای این منظور نرم افزار آماری SPSSمورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که متون توانسته اند 1/86 % از سرفصلهای دروس اجباری و 9/13% از سرفصلهای دروس اختیاری را پوشش دهند. بیشترین پوشش کتاب اوّل با فراوانی 288 بار ، برابر 3/17% به سرفصل کتابخانه و کتابداری مربوط است، در حالیکه کتاب دوّم با بیشترین فراوانی یعنی 251 بار، برابر 2/20% سرفصل مجموعه سازی1 را پوشش داده است که هر دو مورد از سرفصلهای دروس اجباری رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی هستند. به استناد یافته ها، متون مورد بررسی، در سرفصلهای مواد و خدمات کتابخانه برای بزرگسالان نوسواد و مواد و خدمات برای کودکان و نوجوانان که هر دو از دروس اجباری رشته ی کتابداری هستند، فاقد پوشش می باشند. همچنین متون، در بحث علوم آماری پوششی ندارند. نتیجه گیری: براساس یافته ها، راهکارهایی جهت تدوین مطلوب تر متون انگلیسی رشته ی کتابداری پیشنهاد شده است، ازجمله استفاده بیشتر ازموضوعاتITوICTو پوشش بیشتر دروس اختیاری کتابداری، همچنین گنجاندن متون کتابداری به زبان اصلی به جای جملات انگلیسی در کتاب دوم مورد بررسی این پژوهش، در امر آموزش زبان تخصصی برای دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی کاملاً ضروری است.. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - بررسی ادبی و عرفانی اصطلاحات موسیقی در دیوان غزلیات شمس
بهرام پروین گنابادی لیلا اکثیری

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - نگاهی به ترجمه «فرهنگ اصطلاحات ادبی» کادن
حمیدرضا شایگان فر

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - Translation of Philosophical Terms: Strategies Used by Male and Female Translators
Mohammadreza Atashdast Neda Fatehi Rad

10.30495/ttlt.2023.707842

This research sought to identify the translation strategies employed by male and female translators for the rendition of philosophical terms in two Persian translations of Explaining Post-modernism from Skepticism to Socialism from Rousseau to Foucault, based on Vinay a چکیده کامل

This research sought to identify the translation strategies employed by male and female translators for the rendition of philosophical terms in two Persian translations of Explaining Post-modernism from Skepticism to Socialism from Rousseau to Foucault, based on Vinay and Darbelnet's model. To achieve this objective, a mixed-methods design was used. The corpus of the study consisted of 100 pages from the English book along with their Persian translations by Poursafir, Zohrabi, and Ehsani. The results obtained from the statistical analysis of the elicited data showed that Zohrabi and Ehsani have employed literal translation, translation by paraphrase, content transposition, form transposition, borrowing, and deletion strategies in translating philosophical terms into Persian. The most and the least frequent strategy applied by them were literal translation and deletion, respectively. The results also revealed that Poursafir has benefited from literal translation, translation by paraphrase, content transposition, form transposition, and borrowing strategies in his translation. The most and the least frequent strategy used by him were literal translation and borrowing, respectively. As for gender, while there were minor alterations between the frequencies of different strategies used by male and female translators, the differences were not significant. The findings of this study provide operational directions for future translators of philosophical works. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - Effect of Using Cooperative and Non-Cooperative Receptive and Productive pedagogical tasks on Iranian EFL Learners’ Idiom Learning
مسعود رضایی فر حسن اسداله فام رویا رنجبر محمدی Mohammad Hossein Yousefi

10.30495/ttlt.2023.707841

Idioms are an intrinsic characteristic of every natural language and they are frequently used in spoken and written language; however, there has been insufficient research exploring the best strategies for teaching idioms to EFL learners. The aim of this study was to in چکیده کامل

Idioms are an intrinsic characteristic of every natural language and they are frequently used in spoken and written language; however, there has been insufficient research exploring the best strategies for teaching idioms to EFL learners. The aim of this study was to investigate the effect of cooperative and non-cooperative receptive and productive based activities on Iranian EFL learners’ idiom learning. To this purpose, 166 Iranian intermediate EFL learners were randomly assigned to the five groups: cooperative receptive group (CR), non-cooperative receptive group (NCR), cooperative productive group (CP), non-cooperative productive group (NCP), and a control group. Results from the receptive and productive vocabulary tests showed that all four experimental groups outperformed the control group in both immediate and delayed posttest. However, the CP and NCP instructions were more effective than the CR and NCR ones in in bringing about enhanced idiom learning. Furthermore, CR under the cooperative condition led to better learning compared to its non-cooperative type; however, the CP proved effective irrespective of the cooperative condition. Given the challenging nature of L2 idiom learning and its significance in developing language learners’ knowledge of English, the implications of this study were presented and discussed for teachers, students and syllabus designers. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - بررسی تطبیقی قبض و بسط عرفانی در متون آموزشی صوفیه تا قرن هشتم هجری
عبدالعلی اویسی عبدالله واثق عباسی اسماعیل علی پور

قبض و بسط عرفانی، منشأ قرآنی دارد و تا قرن هشتم هجری قمری در متون آموزشی صوفیه محل بحث بوده است. غالب مؤلفان این منابع معتقدند که قبض و بسط از جانب حق بر قلب سالک وارد می‌شود و از جملۀ احوال به شمار می‌رود. در این پژوهش، سعی شده است تا ضمن نشان‌ دادن سیر تحوّل تاریخی قب چکیده کامل

قبض و بسط عرفانی، منشأ قرآنی دارد و تا قرن هشتم هجری قمری در متون آموزشی صوفیه محل بحث بوده است. غالب مؤلفان این منابع معتقدند که قبض و بسط از جانب حق بر قلب سالک وارد می‌شود و از جملۀ احوال به شمار می‌رود. در این پژوهش، سعی شده است تا ضمن نشان‌ دادن سیر تحوّل تاریخی قبض و بسط در متون آموزشی صوفیه به بررسی موارد تشابه، اختلاف و مسئلة تأثیر و تأثر و طرح دیدگاه‌های ممتاز و شاخص راجع به قبض و بسط بر پایة روش‌شناسی عرفان تطبیقی پرداخته شود. پرسش اصلی تحقیق این است که قبض و بسط در سیر تحوّل تاریخی‌شان در متون آموزشی صوفیه، چقدر از معانی قاموسی خود فاصله گرفته و زمینه‌های معنایی و دلالت‌های مفهومی آن‌ها چگونه گسترش و تغییر یافته ‌است؟ با توجه به بسامد بالای کاربرد اصطلاحات قبض و بسط در ادبیات عرفانی فارسی، پژوهش حاضر موجب خواهد شد تا هنگام خوانش متون عرفانی، تأویل‌ها و تحلیل‌های درستی از دیدگاه‌ها و سخنان موجود در آن‌ها انجام گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - خواجه احمد کاسانی؛ دیدگاه‌ها و اصطلاحات عرفانی
زینب رحمانیان کوشککی محمد علی آتش سودا سید محسن ساجدی راد

10.30495/mmlq.2021.680943

خواجه احمد کاسانی (866 ـ949 ق) از عارفان معروف نقشبندیة ماوراءالنهر است که بیش از سی‌رساله در حوزة عرفان تألیف کرده است. بیشتر این رساله‌ها به‌ صورت نسخة خطی در کتابخانه‌های مختلف موجود و به صورت معدود و پراکنده در چند مقاله یا پایان‌نامه معرفی و یا تصحیح شده‌اند. موضوع چکیده کامل

خواجه احمد کاسانی (866 ـ949 ق) از عارفان معروف نقشبندیة ماوراءالنهر است که بیش از سی‌رساله در حوزة عرفان تألیف کرده است. بیشتر این رساله‌ها به‌ صورت نسخة خطی در کتابخانه‌های مختلف موجود و به صورت معدود و پراکنده در چند مقاله یا پایان‌نامه معرفی و یا تصحیح شده‌اند. موضوع رساله‌ها، عرفانی و تعاریف اصطلاحات گاه مشابه کشف المحجوب و گاه شرح دیدگاه‌های بهاءالدین نقشبند است. البته در این میان دیدگاه‌های خاص و متفاوت عرفانی وی نیز دیده می‌شود. پژوهش حاضر به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، تلاش دارد ضمن مطالعة رساله‌های کاسانی، دیدگاه‌های عرفانی وی و تعاریفش را از برخی اصطلاحات بررسی کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد کاسانی در بیان دیدگاه‌ها و اصطلاحات عرفانی، از الگوی معرفتی خاصی پیروی نمی‌کند و در هر رساله، موضوعی مشخص را محور قرار داده است. در بیشتر رساله‌های وی به صورت تقریبی مطالب پراکنده و پرتکرار دربارة برخی اصطلاحات عرفانی چون: فنا و بقا، غیبت و حضور و... دیده می‌شود. تعاریف وی از این اصطلاحات گاه برگرفته از کتاب‌های عرفانی پیشین و گاه برساختة خودش است. کاسانی در شرح موضوعات عرفانی به شدت تحت تأثیر مولانا است و در رساله‌های وی استشهاد به ابیات مثنوی بسیار دیده می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - ویژگی‌های عمده ‌اینکوترمز 2010
عباس کریمی پریسا سلیمانزاده

از اول ژانویه 2011‌ اینکوترمز[1] اصلاح شده، تحت عنوان ‌اینکوترمز 2010 لازم الاجرا گردید. هم اکنون عنوان رسمی ‌برای ‌اینکوترمز 2010 عبارت است از "مقررات اتاق بازرگانی بین‌المللی[2] برای استفاده از اصطلاحات بازرگانی بین‌المللی و داخلی"، در حالی که سابقاً تنها تحت عنوان "ا چکیده کامل

از اول ژانویه 2011‌ اینکوترمز[1] اصلاح شده، تحت عنوان ‌اینکوترمز 2010 لازم الاجرا گردید. هم اکنون عنوان رسمی ‌برای ‌اینکوترمز 2010 عبارت است از "مقررات اتاق بازرگانی بین‌المللی[2] برای استفاده از اصطلاحات بازرگانی بین‌المللی و داخلی"، در حالی که سابقاً تنها تحت عنوان "اصطلاحات تجاری" شناخته می‌شدند. از دیگر تغییرات مهم برای‌ اینکوترمز جدید، تطبیق آن همگام با توسعه مناطق آزاد (مانند اتحادیه اروپا)، کاربرد فزون ارتباطات الکترونیکی و رشد اصول امنیتی مرتبط با جابه جایی کالاها است. در تجدیدنظر به عمل آمده اصطلاحات 13 گانه پیشین به 11 مورد کاهش‌یافته است. اصطلاحات "تحویل در مرز ‌یا DAF[3]، "تحویل از کشتی ‌یا"DES[4]، " تحویل در بارانداز‌یا "DEQ[5] و "تحویل بدون پرداخت عوارض‌ یا DDU[6]" در‌ اینکوترمز 2000 به وسیله دو اصطلاح "تحویل در پایانه حمل ‌یا DAT"[7] و"تحویل در محل‌ یا DAP"[8] در ‌اینکوترمز 2010 جایگزین شده‌اند. ‌این دو اصطلاح می‌توانند بدون توجه به روش حمل مورد استفاده قرار گیرند. بدین ترتیب قواعد جدید، اصطلاحات DES و DEQ اینکوترمز 2000 را زاید ساخته‌اند چراکه دو اصطلاح DAT و DAP‌ اینکوترمز 2010 هم می‌توانند برای حمل دریایی به کار روند. مورد دیگر تفکیک‌اینکوترمز در دو طبقه مجزا از اصطلاحات تجاری است.‌ یکی برای هر نوع روش حمل و طبقه دیگر برای حمل دریایی و آبراه داخلی. تغییر دیگر درباره مساله انتقال ریسک از نرده کشتی است که هم اکنون واقعیت و تجارت عملی را بهتر منعکس می‌نماید. ‌اینکوترمز جدید همچنین در تجارت داخلی نیز قابل اجرا است و تعهدات واردات و صادرات تنها در جای مورد نیاز خود عملی است. تغییر دیگر آن است که در حال حاضر وسایل ارتباط الکترونیکی در زمان مقتضی همان تأثیر اسناد کاغذی را دارند. در نهایت آنکه مقررات‌ اینکوترمز 2010 سازماندهی بازرگانی جهانی را تسهیل نموده و گستردگی مداوم مناطق آزاد، افزایش کاربرد ارتباطات الکترونیکی در معاملات بازرگانی، نگرانی روزافزون از امنیت جابه جایی کالاها و تغییر در مقررات ترابری را مورد توجه قرار داده است، از‌اینرو پاسخ‌گوی نیازهای بازرگانی در همه جا می‌باشد. 1- International Commercial Terms ( Incoterms ) 2- International Chamber Of Commerce ( ICC ) 1- Delivered At Frontier 2- Delivered Ex-Ship 3- Delivered Ex-Quay 4- Delivered Duty Unpaid 5- Delivered At Terminal 6- Delivered At Place پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی در اشعار فارسی شهریار
حسن علیزاده رامین صادقی نژاد مریم محمد زاده

در دورۀ مشروطیّت، شاهد هجوم انبوه واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی به زبان و ادب فارسی می¬باشیم که در شعر شاعران دورۀ اوّل مشروطه، همانند ادیب الممالک فراهانی و حسن وحید دستگردی، بسیار فراوان¬تر از دیگر شاعران است. با گذار از دورۀ بیداری و رسیدن به دورۀ پهلوی اوّل و دوم، این چکیده کامل

در دورۀ مشروطیّت، شاهد هجوم انبوه واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی به زبان و ادب فارسی می¬باشیم که در شعر شاعران دورۀ اوّل مشروطه، همانند ادیب الممالک فراهانی و حسن وحید دستگردی، بسیار فراوان¬تر از دیگر شاعران است. با گذار از دورۀ بیداری و رسیدن به دورۀ پهلوی اوّل و دوم، این واژه‌ها و اصطلاحات؛ دست¬خوش تغییرات زبانی می¬شوند. پرسش اصلی این نوشته که به شیوۀ اسنادی و به روش کتاب¬خانه¬ای درصدد پاسخ آن برآمده-ایم آن است که واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی در شعر شهریار، چه تغییراتی یافته است؟ نتیجۀ این بررسی نشان می¬دهد، بسیاری از واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی از همان آغاز ورود به زبان و فرهنگ فارسی، تثبیت و مورد پذیرش و استفاده واقع شده، بعضی کم¬رنگ و به حاشیه رانده شده، برخی محو و از دایرۀ استعمال خارج گشته و بعضی با تغییرات آوایی مواجه شده و برخی به ضرورت وزن شعری دچار ترخیم و برخی برای رشته¬های خاصّی تخصیص یافته، در موارد اندکی برخی از واژه‌ها به دو زبان فارسی و فرانسوی با یک صورت نوشتاری و معنایی به کار رفته¬اند، بعضی واژه¬ها و اصطلاحات از حوزۀ محدود خارج شده و توسّع معنایی یافته و برخی از واژه‌ها و اصطلاحات نیز معادل فارسی تراش¬خورده، خوش¬آواتر و قابل فهم¬تری در شعر شهریار یافته¬اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - اصطلاحات دیوانی و اداری در کتاب «تاریخ سیستان»
وجیهه پناهی

مسلمانان بر پایة آیة شریفة 13 سورة حجرات (49): إنا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکُم شعوباً و قبائلَ لِتَعارَفُوا توجه فراوانی به جامعة مدنی و شهرنشینی داشتند و دانش مندانی هم چون فارابی، طرح مدینة فاضله را به عنوان جایی که مردم در آن گرد آیند و به یاری یک دیگر بپردازن چکیده کامل

مسلمانان بر پایة آیة شریفة 13 سورة حجرات (49): إنا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکُم شعوباً و قبائلَ لِتَعارَفُوا توجه فراوانی به جامعة مدنی و شهرنشینی داشتند و دانش مندانی هم چون فارابی، طرح مدینة فاضله را به عنوان جایی که مردم در آن گرد آیند و به یاری یک دیگر بپردازند ریختند و مورخّان و جغرافی دانان در آثار خود جنبه های مختلف شهرنشینی و زندگی شهری را آوردند. یکی از ابتکارات آنان تألیف کتاب هایی مستقل دربارة تاریخ شهرها بود که برخی از آن کتاب ها مانند تاریخ نیشابور، تاریخ بیهق، تاریخ بخارا، تاریخ قم و تاریخ سیستان برای ما باقی مانده است. در این کتاب ها بسیاری از اصطلاحات شهری و شهرنشینی و هم چنین نهادهای اداری و اجتماعی و مشاغل و حرف به چشم می خورد که برای بررسی مباحث تمدن شهری و نظام اداری و دیوانی حاکم بر شهرها مفید است. از میان این گونه کتاب ها می توان از تاریخ سیستان نام برد که علاوه بر مباحث تاریخی و اجتماعی مربوط به زمان خود حاوی بسیاری از لغات، کلمات و اصطلاحات اداری، دیوانی و اجتماعی است که در متن، به توضیح آن ها پرداخته آمده است. پرونده مقاله

فهرست مقالات اصطلاحات

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی