میزان آشنایی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز با نرم‌افزار مدیریت کتابخانه و مفاهیم موجود در بخش جستجوی نرم‌افزار
محورهای موضوعی : نظام ها و خدمات اطلاعاتی
1 - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شیراز
کلید واژه: آموزش استفاده‌کنندگان, کتابخانه مرکزی تبریز, نرم‌افزار کتابخانه‌ای, نرم‌افزار سامان, نرم‌فزار مدیریت کتابخانه, اصطلاحات کتابداری, مفاهیم کتابداری,
چکیده مقاله :
مقدمه: پژوهش حاضر به بررسی میزان آشنایی اعضای کتابخانه مرکزی تبریز با نرم‌افزار مدیریت کتابخانه و نیز میزان آشنایی آنان با مفاهیم موجود در بخش جستجوی نرم‌افزار در راستای نیازسنجی برگزاری دوره آموزشی استفاده از کتابخانه می پردازد. روش پژوهش: پیمایشی - تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای با 6 سوال مربوط به مشخصات فردی و 33 سوال بسته بین نمونه آماری به تعداد 361 نفر عضو فعال کتابخانه مرکزی تبریز است که در طول یک سال به کتابخانه مراجعه و از امکانات کتابخانه استفاده می کنند توزیع و پس از تکمیل دریافت گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری در بخش روشهای توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین اعضای جدید و قدیم، با اطمینان 95 درصد بود. همچنین معنی دار بودن تفاوت بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین گروه‌های مختلف که در ماه به کتابخانه مراجعه می کنند بررسی و تایید شد. معنی داری تفاوت بین میزان آشنایی با نرم‌افزار کتابخانه در بین گروه های مختلف که در ماه ها کتاب به امانت می برند، نیز تایید گردید. نتیجه‌گیری: کمتر از نیمی از اعضای کتابخانه با شیوه ی استفاده از نرم‌افزار و مفاهیم موجود در نرم‌افزار آشنایی دارند و در این زمینه باید آموزش‌های لازم ارایه شود.
Purpose: This research evaluates the level of acquaintance of members of Tabriz Central Library with its facilities and services for needs assessment of library users training course. Methodology: It is an analytical descriptive research. For gathering the data, 6 open questions and 33 close questions had been asked in a form of a questionnaire. A sample of 361 active member of Tabriz Central Library answered the questionnaire. Findings: The first hypothesis is evaluation of hypotheses about the existence of significant differences between the levels of familiarity with the library software on the members, with 95 percent confidence were confirmed. The second hypothesis that is about having significant difference between the users with high and low range referring to the library and level of familiarity with the library software with 95 percent confidence was confirmed. The third hypothesis that is about having significant difference between the users with high and low range of book check in the level of familiarity with the library software with 95 percent confidence was confirmed. Conclusion: Results showed that half of the library users are familiar with the library software concepts and facilities. According to these results it is needed to train the users for appropriate use of the library software.
آمارلو، زهره، پورمند، علیرضا(1381). بررسی اهمیت آموزش مراجعان در بهره وری بیشتر از کتابخانه‌ها؛ گزارش از یک تجربه کوچک. کتابداری و اطلاع‌رسانی . 5 (1): 105 - 122
بیگدلی، زاهد (1377). آموزش استفاده از کتابخانه‌های دانشگاهی. فصلنامه کتاب. (36-35): 59-49.
پرتو، بابک (1368). بررسی لزوم آموزش استفاده از کتابخانه در کتابخانه‌های دانشگاه شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
پریرخ، مهری (1377). نقش آموزشی کتابخانه‌های دانشگاهی: مروری بر مباحث عمده و جریان شکل گیری . کتابداری و اطلاع‌رسانی. 1(3): 37-56.
خدمات کتابخانه‌های عمومی رهنمودهای ایفلا/ یونسکو برای توسعه. شکویی، علی(مترجم)، مختاری معمار، حسین ، ویراستار. تهران: چاپار.
روبیاتی، مهری ، ضیایی، نرگس، احتشام، حمیده(1391). آگاهی و استفاده اعضای کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند از بخش اطلاع‌رسانی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. 113 -106 :(1) 19
رئیسی، پوران، ابراهیمی، عزت (1386). میزان رضایت استفاده کنندگان از کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی ایران در رابطه با منابع موجود و خدمات ارائه‌شده در سال 1383. فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی.10 (1): 123-140.
عظیمی خبازان، فرنوش (1391). خدمات اطلاع‌رسانی در کتابخانه‌های دانشگاهی. تهران: کتابدار.
کتز، ویلیام ا .(۱۳۷۹ ). آموزش شیوه استفاده از منابع کتابخانه ای. مترجم دکتر سعید رضایی شریف آبادی، کتابداری و اطلاع‌رسانی. 3 (3):۱۶۳ ـ ۱۸۲ .
کاشانی زاده، ایران (1381). با بررسی عوامل موثر بر استفاده بهینه از کتابخانه‌های دانشگاهی. مجله کتابداری(38): 67-90. موسوی شوشتری، مژگان (1382). بررسی میزان رضایت استفاده‌کنندگان از خدمات کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. فصلنامه اطلاع‌رسانی. 18 (3 و 4): 84-93.
محمدی، مهدی، فضل اللهی، سیف اله (1387). بررسی میزان آشنایی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با کتابخانه و ضرورت ارائه آموزش از دیدگاه آنها. مجله کتابداری. 42(48): 93-118.
مختاری فر، حمیدرضا (1375). بررسی برنامه‌ها، روش‌ها و امکانات آموزشی استفاده از کتابخانه‌های دانشگاهی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران و دیدگاه مدیران کتابخانه‌ها و نظرات آنها در مورد برنامه‌های ارائه‌شده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی.
مهدی فر، فاطمه (1375). بررسی تاثیر اجرای برنامه‌های آموزشی استفاده از کتابخانه بر توانایی استفاده از کتابخانه توسط دانشجویان رشته شنوایی سنجی دانشکده علوم توانبخشی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی.
Bhatti, Rubina (2007). User Education Programme in the John Rylands University Library of Manchester: A Case Study. Pakistan Journal of Library & Information Science. Issue 8.
Fjallbrant, Nancy and Malley, lan. (1984). User education in libraries 2nd ed. London: Clive Bingley.
Ginn, David (1987). Evolution of an End-User Training Program. Bull. Med. Libr. Assoc. 5(2)
Murugan, S(2013). User education: Academic libraries. International Journal of Information Technology and Library Science Research, 1(1), 1-6.
Suleiman, Shammasi Ali (2012). User Education Programs in Academic Libraries: The Experience of the International Islamic University Malaysia Students. Library Philosophy and Practice.
