زلزله

حرية الوصول المقاله

1 - مرور روش‌های تحلیل و ارزیابی ایمنی لرزه‌ای ‌سدهای بتنی قوسی
محمدرضا فدائی‌تهرانی الهام یباره پور

سدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازه‌ای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی أکثر

سدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازه‌ای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی ناشی از زمین لرزه است. در این گونه سدها، امکان بروز رفتار غیرخطی ناشی از تغییر مکان دو وجه درزهای انقباض، ترک خوردگی، خوردشدگی و یا رفتار غیرخطی بتن بدنه سد بسته به شدت زمین‌لرزه وجود دارد. آنالیزهای دینامیکی تاریخچه زمانی با فرض اینکه بدنه سد، سازه‌ای یکپارچه با رفتار الاستیک باشد، معمولاً منجر به ایجاد تنش‌های قوسی کششی قابل توجهی در ترازهای فوقانی سد می‌گردد که منطبق بر واقعیت نیست. از آنجائیکه سدهای قوسی به صورت بلوک‌های طره‌ای ساخته می‌شوند، به لحاظ باز و بسته شدن درزهای انقباضی طی زلزله، تنش‌های کششی رها و نیروهای داخلی از حالت عملکرد قوسی به عملکرد طره‌ای بازتوزیع می‌گردند. در نتیجه، با کاهش سطح تنش‌های کششی و استهلاک انرژی در اثر باز و بسته شدن درز، ریسک ترک‌خوردگی بتن و تخریب سد تا حد زیادی کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - " حمایت های اجتماعی در زلزله کرمانشاه" بر اساس تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار
شایسته کرمخانی عالیه شکربیگی

10.30495/jisds.2007.21321

حمایتهای اجتماعی یکی از مولفه های مهم توانمندی درحل مشکلات زنان سرپرست خانوار در موقعیتهای مختلف زندگی است . زنان سرپرست خانوار یکی از گروه های اجتماعی آسیب پذیر در بلایای طبیعی می باشند و نحوه مواجهه آنان ارتباط بسیار زیادی با مولفه های توانمندسازی از جمله حمایتهای اجت أکثر

حمایتهای اجتماعی یکی از مولفه های مهم توانمندی درحل مشکلات زنان سرپرست خانوار در موقعیتهای مختلف زندگی است . زنان سرپرست خانوار یکی از گروه های اجتماعی آسیب پذیر در بلایای طبیعی می باشند و نحوه مواجهه آنان ارتباط بسیار زیادی با مولفه های توانمندسازی از جمله حمایتهای اجتماعی دارد. مطالعه حاضر با هدف تشریح تجربه زنان سرپرست خانوار از حمایت اجتماعی در زلزله انجام شده است.روش شناسی تحقیق کیفی ، با روش نظریه زمینه ای است . داده ها به روش میدانی ازطریق نمونه گیری نظری و مصاحبه عمیق با 15نفر از زنان سرپرست خانوار درمناطق ۸ گانه زلزله زده کرمانشاه تاحد اشباع نظری جمع آوری گردید. در این پژوهش به منظور سنجش دقت از معیار"اطمینان پذیری و باور پذیری" واز تکنیک "مثلث سازی"استفاده شد. از تحلیل داده ها ،987 کد باز اولیه ،150 مفهوم ثانویه ، 41 مقوله محوری و 8 مقوله عمده نهایی شامل :"گذرا و مقطعی"،"حمایت کننده های شخصی"،"استفاده ابزاری "،" رویدادهای سخت زندگی"،" تنهایی و ترس"،"احساس رها شدن و بدبینی"،"بی عدالتی و تبعیض"،"احساس ناتوانی" و مفهوم مرکزی"حمایت اجتماعی؛ اولویت درک شده زندگی" استخراج گردید. نتایج نشان میدهد "حمایت های اجتماعی" به مثابه"اولویت درک شده زندگی" از سوی مشارکت کنندگان تفسیر شده است که در صورت بی توجهی به آن پیامدهای جبران ناپذیری را بدنبال خواهد داشت . لذا اهمیت توجه و لحاظ این جنبه از نیاز واقعی و درک شده زنان میدان مطالعه در مدیریت بحران با رویکرد جنسیتی می تواند تاثیر زیادی بر ایجاد توانمندی آنان در مواجهه با بلایای طبیعی داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - تحلیل مکانی خطر وقوع زلزله در استان تهران و پهنه بندی آن با بهره گیری از تلفیق روش های فازی و AHP
گیتی خوش آموز محمد غیبی

10.30495/sarzamin.2023.70313.2065

زلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیب‌های زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنه‌بندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان ت أکثر

زلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیب‌های زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنه‌بندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان تهران به دلیل دربرداشتن پایتخت کشور و انباشت سرمایه بیشتر احساس می‌شود. لذا در این تحقیق، استان تهران به عنوان منطقه مطالعاتی در نظر گرفته شد. برای دستیابی به این هدف نقشه معیارهای فاصله از گسل، تراکم گسل، شدت زلزله‌های پیشین، فاصله از مراکز زلزله‌های پیشین، عمق آن‌ها و وضعیت توپوگرافی(شیب منطقه) تهیه و درجه عضویت فازی به آن‌ها تعلق گرفت و پس از تعیین وزن هر معیار با استفاده از روش AHP، با بهره‌گیری از عملگر جمع فازی با یکدیگر همپوشانی داده شدند. محدوده استان به پهنه‌های با خطر نسبی کم، متوسط و زیاد تقسیم‌بندی و برای هر شهرستان میزان درصد مساحت هر پهنه مشخص گردید. نتیجه نهایی حاکی از آن است که حدود 70 درصد از مساحت شهرستان شمیرانات و حدود 50 درصد از مساحت شهرستان‌های تهران، فیروزکوه و دماوند در پهنه با خطر بالای زلزله واقع می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - مدیریت بحران زلزله در کلان شهر تهران
تقی کاظمی تاری

شهر تهران با توجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جغرافیایی، به عنوان یک کلان شهر شناخته می شود و مسئله ای که همواره در این شهر مطرح است مدیریت بحران زلزله می باشد. و سوال اصلی این است که آیا ساختار موجود سازمانهای دست اندرکار برای مدیریت بحران زلزله جوابگو می باشد؟ در این مق أکثر

شهر تهران با توجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جغرافیایی، به عنوان یک کلان شهر شناخته می شود و مسئله ای که همواره در این شهر مطرح است مدیریت بحران زلزله می باشد. و سوال اصلی این است که آیا ساختار موجود سازمانهای دست اندرکار برای مدیریت بحران زلزله جوابگو می باشد؟ در این مقاله ضمن تشریح بحران و مدیریت بحران، موقعیت تهران و مخاطرات زلزله، آسیب پذیری و پیامدهای زلزله و وضعیت پیش بینی آینده زلزله در تهران بررسی شده است و مشخص شد که ساختار موجود با توجه به شرایط سازمانهای دست اندرکار، جوابگوی مدیریت بحران در کلان شهر تهران نیست، در این راستا مسائل و چالشهایی که فراروی مدیریت بحران زلزله در تهران وجود دارد رااز طریق مصاحبه با مسئولین و کارشناسان مختلف در 24 بند شناسایی نموده و در نهایت برای رفع آن و ایجاد مدیریتی بایسته راه کارها و پیشنهادات لازم در 12 بند ارائه شده است که مهمترین راه کار، ایجاد مدیریت یکپارچه شهری ( مدیریت به هم پیوسته شهری ) است بطوری که همه منابع قدرت شامل نیروهای دولتی ( زیر نظر دولت ) ، نیروهای نظامی و انتظامی ، نهادهای عمومی زیر نظر شهرداری و نهادهای مردمی (آزاد ) در مقابل رئیس ستاد بحران ( مثلا شهردار تهران ) پاسخگو باشند، در واقع مشکلات ساختاری و قانونی حل گردد و اختیارات مدیر بحران افزایش یابد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - کاهش تلاطم در مخازن آب با دیواره‌های قایم و افقی با استفاده از مدل عددی انسیس
علی نومیری امیر خسروجردی علی صارمی

10.30495/wsrcj.2022.65090.11277

زمینه و هدف: مخازن باید کاربری خود را پس از زمین لرزه های بزرگ حفظ و نیاز های حیاتی را رفع نماید و از سوی دیگر همین سازه ها باید به گونه ای رفتار کنند که در هنگام زلزله خود باعث آسیب رساندن نشود. از اینرو استفاده از بافلها یکی از روش های مناسب برای کاهش نیروهای اینرسی ز أکثر

زمینه و هدف: مخازن باید کاربری خود را پس از زمین لرزه های بزرگ حفظ و نیاز های حیاتی را رفع نماید و از سوی دیگر همین سازه ها باید به گونه ای رفتار کنند که در هنگام زلزله خود باعث آسیب رساندن نشود. از اینرو استفاده از بافلها یکی از روش های مناسب برای کاهش نیروهای اینرسی زلزله می باشند. ایده اصلی در سیستم های بافلها، کاهش فرکانس سازه و رساندن آن به مقداری کمتر از فرکانس های حاوی انرژی غالب زلزله می باشد. بافل های نصب شده درون مخازن آب می تواند در زمان زلزله مقدار قابل توجهی از شتاب زلزله را در بدنه و تاج مخزن کاهش دهند.روش پژوهش: برای بررسی تاثیر دیواره های قائم و افقی نصب شده در مخازن ذخیر آب، با بکار گیری مدل عددی انسیس فلوئنت، جریان اب درون مخازن شبیه-سازی شد. دو تیغه ی قائم و افقی برای این هدف طراحی شد. برای کاهش خطای اندازه مش در حل معادله جریان آب، از دو نوع مثلث و مربعی با سازه های مختلف استفاده شد. در نهایت به ازای شبیه سازی مدل عددی با در نظر گرفتن مش های مختلف، خطای مش در محاسبات برآورد شد. همچنین برای راستی آزمایی مقادیر و نتایج بدست آمده از مدل عددی، مقادیر ارتفاع موج در مخزن در حالت بدون دیواره ی افقی با مطالعه های گذشته مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. بنابراین، با افزایش شتاب زلزله در مدل عددی، مشخصات جریان به ازای شرایط مختلف مدل سازی عددی مورد بررسی قرار داده شد. جابجایی تاج مخزن و همچنین پارامتر بیشینه تنش برشی دیواره ها در تاج مخازن در مدل های عددی برآورد. همچنین مقدار شتاب در نقاط مختلف مخزن در زمان زلزله در گذر زمان از مدل عددی در حالت با و بدون دیواره استخراج شد. همچنین بعضی از پارامترهای هیدرولیکی در جهت مقایسه بین مدل حالت های وجود دیواره و عدم وجود دیواره استخراج شد و از جمله این پارمتر ها می توان به ارتفاع موج در طول زمان اشاره نمود. یافته ها: مقایسه ها بین مدل عددی انجام شده و مطالعات آزمایشگاهی گذشته نشان داد که مدل عددی ارایه شده در تحقیق حاضر دارای خطای محاسباتی قابل قبولی است و ارتفاع موج تشکیل شده در آزمایش های بدون دیواره در طول زمان در مخزن در زمان زلزله، دارای همخوانی قایل قبولی با مدل های آزمایشگاهی می-باشد. همچنین نتایج بررسی مش بندی نشان داد که مش مربعی دارای خطای کمتری نسبت به مش مثلثی می باشد و با کاهش اندازه ی این مش، مقدارمتوسط 2/11 درصد، خطا کاهش پیدا خواهد کرد. علاوه بر این، نتایج تحلیل مش نشان می دهد که خطای مش مربع در مقایسه با شکل مثلثی تقریباً 11.2 درصد است. بنابراین مش مربعی به عنوان مش مورد نظر در جهت حل معادله جریان آب در مدل عددی در نظر گرفته شد. نتایج اولیه دیواره های نصب شده افقی و قائم درون مخازن نشان داد، به ازای حضور دیواره ها تلاطم آب درون مخزن در زمان زلزله به صورت چشمگیر کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین پارامترهای از جمله جابجایی دیواره مخزن و تنش موجود در دیواره ها و شتاب مایع درون مخزن به صورت چشم گیری در طول زمان کاهش پیدا خواهند کرد. همچنین نوسانات این پارامتر ها در طول زمان کاهش پیدا خواهند کرد. نتایج نشان می دهد که تجهیز کردن مخازن به دیواره ای قائم وافقی تاثیر چشمگیری در بالابردن ضریب ایمنی دیواره مخازن آب دارد. همچنین تانک-های آب با دیواره های قایم نسبت به دیواره های افقی میزان جذب انرژی بیشتری را دارند و تاثیر این دیواره بر کاهش ارتفاع امواج درون مخزن و همچنین تاثیر کاهنده بیشتری در میزان جابجایی در مخزن در زمان زلزله را دارد.نتیجه گیری: نتایج مدل عددی کالیبره شده با داده های آزمایشگاهی نشان داد، مخزن مجهز به بافل قائم نیروی کنترلی و میرایی بیشتری نسبت به بافل افقی ایجاد می کند و عملکرد مناسبتری نسبت به دیوارهای افقی دارد و تلاطم سطح سیال مایع و به طبع فشار وارد به دیواره را کاهش می دهند. در نهایت به ازای افزایش ارتفاع آب در مخازن، می توان بیان نمود که میزان جذب انرژی توسط دیواره قائم و همچنین دیواره افقی نسبت به آزمایش های با ارتفاع کمتر آب، بیشتر است. همچنین مقایسه ها در طول زمان برای مقادیر عددی استخراج شده از مدل برای مقادیر جابجایی، تنش برشی و همچنین شتاب ایجاد شده در مایع در طول زمان در مدل های با دیواره نصب شده به مراتب در زمان کمتری به حالت اولیه بر می گردند در حالی که مدل های بدون دیواره زمان زیادی برای برگشت به حالت ایمن اولیه نیاز دارند. کلید واژه: مخزن ، موج زلزله، استهلاک انرژی، نیروی هیدرودینامیک، مدل عددی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - طراحی الگوی مدیریت بحران زلزله با هدف کاهش آسیب پذیری اقتصادی؛ مطالعه موردی منطقه 22 تهران
مهدی قدمی ایران غازی

حوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آن‌ها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در أکثر

حوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آن‌ها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در این راستا، از روش تحقیق آمیخته (ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی) بهره‌گیری شده و ضمن اخذ آراء خبرگان حوزه‌های مهندسی زلزله و مدیریت بحران، متغیرهای کمّی و کیفی اثرگذار بر میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای پهنه‌ها، شناسایی و تحلیل گردیده‌اند، به‌نحویکه متغیرهای دارای ماهیت کمّی و سنجه‌پذیر، در قالب مدل ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای، بررسی گردیده و سایر عوامل راهبردی اثرگذار که دارای ماهیت کیفی می‌باشند نیز با بکارگیری تکنیک تحلیل راهبردی سوآت، ارزیابی شده‌اند. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا، چارچوب مفهومی الگو و نیز معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای استخراج شده‌اند. در بخش کمّی پژوهش نیز با بهره‌گیری از تکنیک‌های آماری ازجمله آزمون همبستگی، الگوی موردنظر برازش گردیده و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله‌ مراتبی و بهره‌گیری از نرم افزار Expert Choice، ضریب اهمیت معیارهای ارزیابی آسیب‌پذیری لرزه‌ای و شاخص‌های عددی شدت آسیب‌پذیری لرزه‌ای تعیین شده‌اند. سپس، مبتنی بر تحلیل آسیب‌پذیری لرزه‌ای، راهبردهای متناسب، تدوین گردیده و با توجه به سطح اهمیت آن‌ها، الویت‌بندی شده‌اند. درنهایت، راهکارهای اجرایی متناسب با هر راهبرد پیشنهاد می‌گردند. به منظور پیاده‌سازی الگوی نهایی، منطقه 22 شهر تهران به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده که وسیع‌ترین توسعه شهری متصل به تهران و به تعبیری استانداردترین منطقه شهری در سطح کشور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی در برابر مخاطرات زلزله با رویکرد دستیابی به مدیریت پایدار (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
یوسفعلی زیاری بهناز عباداله زاده ملکی الناز بهزادپور

چکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه یک ته أکثر

چکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه یک تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا، بر اساس مشاهدات میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای، اطلاعات و داده‌های مورد نیاز، جمع‌آوری شده و با توجه به ویژگی‌های منطقه، شاخص‌های ساختار کالبدی و کاربری اراضی منطقه، دسترسی به فضاهای باز عمومی، تراکم ساختمانی، بافت‌های فرسوده، عرض معابر و نزدیکی به گسل به عنوان شاخص‌های مؤثر در تاب‌آوری کالبدی، مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت هر یک از شاخص‌ها با توجه به ضریب اهمیتشان بر اساس فرم نظر سنجی که توسط کارشناسان تکمیل شده است، در محیط GIS روی هم‌گذاری شده و نقشه نهایی میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه تولید شده است. نتایج بیانگر این امر می‌باشد که در حدود بیش از 55 درصد از مساحت منطقه از تاب‌آوری کم و متوسط در برابر زلزله برخوردار می‌باشند که مربوط به نواحی 3 و 5 و قسمتی از ناحیه 8 است و از سوی دیگر، نواحی 6 و 10، بیشترین میزان تاب‌آوری در برابر زلزله را دارند. در مرحله بعد از ماتریس برنامه‌ریزی کمی استراتژیکی، جهت اولویت‌بندی راهبردها برای اجرا شدن در مناطق با تاب‌آوری کم استفاده شده است که بر اساس آن، راهبرد ST با حداکثر امتیاز 10.81 درصد که جلوگیری از ساخت و ساز در نواحی پر خطر (نزدیک گسل) می‌باشد، به عنوان بهترین راهبرد کالبدی جهت افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه در برابر زلزله مطرح می‌گردد. در ادامه نیز پیشنهاداتی در راستای افزایش میزان تاب‌آوری منطقه در نواحی با آسیب پذیری زیاد، ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - تحلیل شاخص‌های تاب‌آوری سکونتگاه‌های غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی (نمونه موردی: محله فرحزاد تهران)
شیدا حیدریان محمود رحیمی ثریا فتح الهی سیروان غفوری

چکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سال‌های اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی می‌شود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات أکثر

چکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سال‌های اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی می‌شود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات جانی و مالی زیادی می شود این موضوع در سکونتگاه‌های غیررسمی از اهمیت بیشتری برخوردار است با توجه به ویژگی های ساخت و شکل گیری این سکونتگاه‌ها و نبود زیر ساخت‌های مناسب شهری در خود، لذا این نوع با فت ها از درجه و شدت آسیب پذیری بیشتری برخوردار هستند.. هدف این مقاله تحلیل شاخص‌های تاب آوری سکونتگاه‌های غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی می‌باشد و محله فرحزاد به عنوان نمونه موردی بررسی می گردد. روش به کار رفته روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد و ابزار گردآوری داده‌ها اسنادی و کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. با توجه به فرمول کوکران تعداد 384 پرسشنامه میان ساکنین محدوده توزیع شد. و شاخص های اجتماعی با استفاده از نتایج مطالعات و تکنیک دلفی استخراج گردید و وزن نهایی آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP تعیین گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد تاب آوری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی-محیطی و مدیریتی- نهادی در محدوده فرحزاد وضعیت مناسبی ندارند واز لحاظ اهمیت شاخص‌های اجتماعی تاب آوری، شاخص آگاهی و دانش با وزن نهایی w1=0.4472 دارای بیشترین تأثیر و شاخص وابستگی اجتماعی با وزن نهایی w5=0.0292 دارای کمترین تأثیر در تاب آوری محله فرحزاد تهران را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم‌گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در بحران زلزله کرمانشاه
فهیمه فداکار داورانی مریم سیفی سمیه کاظمیان

هدف : پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در منطقه زلزله زده سرپلذهاب بود. روش:در این مطالعه روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آما أکثر

هدف : پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در منطقه زلزله زده سرپلذهاب بود. روش:در این مطالعه روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باردار شهر سرپلذهاب است که بحران زلزله کرمانشاه را تجربه کرده بودند. از میان آنان تعداد 24 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده دردو گروه مساوی (12 نفره)جایگزین شدند..آزمودنی‌های هر دو گروه پرسشنامه عملکرد خانواده(FAD) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوای(CPQ) را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 10 جلسه درمانی 90 دقیقه ای(هفته ای یک جلسه)تحت مداخله مرور زندگی با منظر سهم گذارانه قرار گرفتند و با گروه کنترل مورد مقایسه قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلی کوواریانس استفاده گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش به طور معنی‌داری در الگوهای ارتباطی و عملکرد خانواده بیش از گروه کنترل است. به عبارتی می‌توان گفت که درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری به طور معنی‌داری موجب بهبود الگوهای ارتباطی ( زیر مقیاس‌های سازنده متقابل، توقع /کناره گیری و اجتناب متقابل) و عملکرد خانواده در مرحله پس آزمون شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از اقدامات مداخله در بحران به دنبال سوانح، نه تنها به ارتقاء سلامت روان بازماندگان کمک می کند بلکه نقشی مثبت در کاهش مشکلات جسمانی و روانشناختی که در دوران پس از سانحه افزایش می یابند، دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - تحلیلی بر خوانش اجتماعات تاب‌آور در برابر بحران زلزله (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
امیر بخشی زاده اکبر عبدالله زاده طرف نورمحمد منجزی

10.30495/juepd.2023.1981983.1162

پرسمان و انگاره نوشتار حاضر آمیزه‌ای است از نگرش پیشران‌های اجتماعی تاب‌آور در برابر بحران زلزله؛ امری که با فزونی جمعیت شهرنشینی و توسعه شهری رنگ می‌گیرد تا از این طریق سازمان‌های متولی مدیریت شهری در برابر مدیریت بحران زلزله مورد توجه قرار دهند. در حالی ابعاد این مسال أکثر

پرسمان و انگاره نوشتار حاضر آمیزه‌ای است از نگرش پیشران‌های اجتماعی تاب‌آور در برابر بحران زلزله؛ امری که با فزونی جمعیت شهرنشینی و توسعه شهری رنگ می‌گیرد تا از این طریق سازمان‌های متولی مدیریت شهری در برابر مدیریت بحران زلزله مورد توجه قرار دهند. در حالی ابعاد این مساله گسترش روزافزون یافته است که یکی از ویژگی‌های آن درگیری گفتمان پیشران‌های دخیل در سامان دادن به این پدیده است که خود بر دامنه اهمیت آن افزوده است؛ بنابراین هدف پژوهش کاربست این انگاره بر منصه جغرافیایی کلان‌شهر تبریز بوده است، تا از این رهگذر بتواند با شناسایی پارامترهای مؤثر بر تاب‌آوری منطقه در برابر خطر زلزله به آسیب‌شناسی زمینه‌های دسترسی به آن بپردازد. پژوهش حاضر بر اساس هدف در زمره تحقیقات کاربردی، به لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان حوزه مدیریت بحران و تاب‌آوری شهری است که بر اساس نظرات 35 متخصص در دسترس و آشنا با مدیریت بحران و تاب‌آوری شهری پرسشنامه نهایی وارد نرم‌افزار میک‌مک (Micmac) می‌گردد و از روش سوات در جهت شناسایی نقاط کلیدی شناخت عوامل در جهت رسیدن بر تاب‌آوری اجتماعی در پهنه‌های مستعد شناسایی‌شده کلان‌شهر تبریز استفاده می‌شود. نتایج تحقیق نشان داد که امر دانش و آگاهی اجتماعی، آموزش و مهارت و قابلیت و دسترسی به خدمات مهم‌ترین پیشران‌های موثر بر خلق اجتماعات تاب آور شهر تبریز می‌باشند. استفاده از توان آگاهی در جهت مشارکت مرمی برای مقابله با سوانح طبیعی مانند زلزله و افزایش تا‌ب‌اوری بسیار مهم است. چرا درصورتی‌که افراد از آگاهی و مهارت کافی برخوردار و توانمند شده باشند، می‌توان امیدوار بود که هنگام وقع زلزله خواهند توانست با واکنش و رفتار مناسب، جان خود و نزدیکان را حفظ و کمتر دچار آسیب جانی، مالی و روحی شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - مدلسازی عددی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی تحت بار زلزله
پژمان فاضلی سهیل قره

ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی، تحت بار زلزله از گذشته تا به حال همواره مورد توجه محققین مختلف بوده اسـت. در تمـامیمطالعات و تحلیل های انجام شده، بار زلزله به صورت های مختلفی با عملکرد شبه استاتیک در نظر گرفته شده و موجب بدست آمدن نتایجمتفاوتی شده است. در این تحق أکثر

ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی، تحت بار زلزله از گذشته تا به حال همواره مورد توجه محققین مختلف بوده اسـت. در تمـامیمطالعات و تحلیل های انجام شده، بار زلزله به صورت های مختلفی با عملکرد شبه استاتیک در نظر گرفته شده و موجب بدست آمدن نتایجمتفاوتی شده است. در این تحقیق، ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک تحت بار زلزله، به کمک نرم افزار اجـزاء محـدود PLAXISانجـامشده و نتایج بدست آمده با نتایج ارائه شده توسط سایر محققین مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. به علاوه تأثیر اینرسی توده خاک زیرپی بر ضرایب ظرفیت باربری خاک در حالت شبه استاتیک مدل سازی عددی گردید، نتایج حاکی از آن است کـه ضـرایب ظرفیـت بـاربریبدست آمده از بار شبه استاتیک در مدل سازی عددی تقریبی خوب و مناسب از نتایج ارائه شده توسط سایر محققین می باشد. از سویی دیگربا در نظر گرفتن اثر اینرسی توده خاک زیر پی، نتایج ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری ناشی از بار شبه استاتیک در مدل سازی عددی نسبت بهنتایج به دست آمده از سایر محققین محافظه کارانه تر بوده و در تمامی موارد در جهت اطمینان می باشد. در نهایت با توجه به این که بار شبهاستاتیک به عنوان یک معیار کاملاً ایدهآل جایگزین مناسبی برای تأثیر بار زلزله نمی باشد، اثر توده خاک زیر پی بر چگـونگی و نحـوه انتقـالامواج زلزله تا رسیدن به بستر پی نیز، مورد ارزیابی قرار گرفته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - شاخصهای پیشبینی ظرفیت واحدهای زمینشناسی نسبت به وقوع زمینلغزشهای ناشی از زلزله )مطالعه موردی: زمینلغزشهای ناشی از زلزله منجیل
علی محمد رجبی

یکی از مهمترین اثرات ناشی از زلزله 31خرداد 1369منجیل ) ،(M=7/7ایجاد و تحریک زمینلغزشهای متعدد در مناطق زلزلهزده بوده است.برخی از این زمینلغزشها )مانند زمینلغزش گلدیان و فتلک( بسیار عظیم و همراه با خسارات فراوان بودهاند. بررسی و آنالیز مشخصات اینزمینلغزشها و نحوه توزیع آ أکثر

یکی از مهمترین اثرات ناشی از زلزله 31خرداد 1369منجیل ) ،(M=7/7ایجاد و تحریک زمینلغزشهای متعدد در مناطق زلزلهزده بوده است.برخی از این زمینلغزشها )مانند زمینلغزش گلدیان و فتلک( بسیار عظیم و همراه با خسارات فراوان بودهاند. بررسی و آنالیز مشخصات اینزمینلغزشها و نحوه توزیع آنها در شناخت مناطق مستعد زمینلغزش، در زلزلههای آینده اهمیت بسزایی دارد. در این مطالعه فراوانی، توزیعو هندسه زمینلغزشهای ناشی از زلزله منجیل با محاسبه پارامترهایی نظیر مساحت، طول، عرض، شیب، جهت شیب، نوع واحد لیتولوژی وشدت آریاس، با استفاده از GISدر چهارگوشهای چلکاسر و چهارمحل )منطقهای در نزدیکی رو مرکز زمینلرزه منجیل( به مساحت309/30کیلومترمربع بررسی شده است؛ سپس دو اندیس به نامهای شاخص استعداد ) (Susceptibility Indexو شاخص فراوانی) (Frequency Indexزمینلغزش، به عنوان اندیسهای قابل اعتماد جهت پیشبینی زمینلغزشهای ناشی از زلزلههای آینده معرفی شدهاند.در نهایت استعداد وقوع زمینلغزش در چهارگوشهای مورد مطالعه بر اساس دو شاخص مذکور امتیاز دهی شده است. نتایج این مطالعهمیتواند در پیشبینی مناطق مستعد زمینلغزشهای ناشی از زلزلههای آینده و همچنین شناسایی مناطق خطر در گستره مورد مطالعه قابلاستفاده باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب
افشین صفرنیا وحید احمدی شهرام مامی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن-آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب در سال 1398 اجرا شد. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان زلزله زده شهر سرپل ذهاب بودند که در سال 1398 به کلینیک مش أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن-آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب در سال 1398 اجرا شد. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان زلزله زده شهر سرپل ذهاب بودند که در سال 1398 به کلینیک مشاوره مرکز بهزیستی شهرستان سرپل‌ذهاب مراجعه داشتند که از این میان 45 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در یک گروه گواه و دو گروه آزمایش جایگزین شدند. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جلسات رواندرمانی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی برای دو گروه آزمایش در طی 9 هفته اجرا گردید. در خاتمه از سه گروه پس آزمون گرفته شد. ابزار پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه درد ذهنی ( OMMP ) اورباخ و میکلینسر(2003). به منظور تحلیل استنباطی داده‌ها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد هر دو درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان اثربخش بود و بین دو درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله‌زدگان از نظر میزان اثربخشی تفاوت معنی داری وجود نداشت. (p<0/5). نتیجه گیری:درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی هر دو بر درد ذهنی تاثیر بسزایی دارند و از آنها در جهت پیشگیری از ابتلا به اختلالهای روانشناختی می توان بهره برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - بررسی قابهای فولادی مهاربندی تحت اثر ارتعاشات زلزله های نزدیک به گسل با اثر همزمان مولفه افقی و قائم زلزله
علی گل افشار متین روشنی محمد حسین ثقفی

در روش معمول طراحی سازه ها، مولفه قائم زلزله به جز در موارد خاص مورد توجه قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه در برخی زلزله های رخ داده مقدار این مولفه حتی از مولفه افقی زلزله نیز بیشتر بوده است، به نظر می رسد صرفنظر کردن از آن ممکن است باعث تخمین کمتر از مقدار واقعی نیروی أکثر

در روش معمول طراحی سازه ها، مولفه قائم زلزله به جز در موارد خاص مورد توجه قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه در برخی زلزله های رخ داده مقدار این مولفه حتی از مولفه افقی زلزله نیز بیشتر بوده است، به نظر می رسد صرفنظر کردن از آن ممکن است باعث تخمین کمتر از مقدار واقعی نیروی زلزله وارد شده بر سازه گردد. در این تحقیق اثر مولفه قائم زلزله بر رفتار قابهای مهارشده همگرای ضربدری مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از نرم افزار اجزای محدود آباکوس استفاده شده است. در ابتدا برای اطمینان از دقت پیش بینی مدلهای اجزای محدود، صحت سنجی با استفاده از نتایج یک تحقیق آزمایشگاهی انجام گرفت و انطباق مناسبی مشاهده گردید. سپس دو قاب 3 و 7 طبقه از تاریخچه تحقیقات درنظر گرفته شده و مولفه های ارتعاش افقی و قائم زلزله های کوبه، نورتریج، طبس و ایمپریال ولی به آنها اعمال گردیده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان میدهد اعمال اثر مولفه قائم در تغییر مکان قائم تیرها بسیار تاثیر گذار بوده و با افزایش تعداد طبقات، نسبت تغییر مکانهای قائم به افقی کاهش می یابد. همچنین مولفه قائم تاثیر مستقیمی بر تغییر مکانهای جانبی سازه ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - مدیریت جغرافیایی جمعیت های آسیب دیده از سیل و زلزله (مطالعه موردی: شهرستان سرخه)
سعید کامیابی حیدر یحیی

مخاطرات طبیعی منجر به کاهش موجودی سرمایه انسانی، اجتماعی، فیزیکی می شوند و همچنین اثرات کوتاه مدت و بلندمدتی بر متغیرهای کلان اقتصادی و اجتماعی نظیر تولید،سرمایه گذاری، مخارج دولتی، تراز تجاری و فقر دارند که بر روی رشد اقتصادی و اجتماعی اثرگذار می باشد یکی از مسائلی که أکثر

مخاطرات طبیعی منجر به کاهش موجودی سرمایه انسانی، اجتماعی، فیزیکی می شوند و همچنین اثرات کوتاه مدت و بلندمدتی بر متغیرهای کلان اقتصادی و اجتماعی نظیر تولید،سرمایه گذاری، مخارج دولتی، تراز تجاری و فقر دارند که بر روی رشد اقتصادی و اجتماعی اثرگذار می باشد یکی از مسائلی که همواره مورد توجه سازمان های مسئول در مدیرت بحران قرار دارد انتخاب مکانی جهت استقرار اضطراری یا موقت جمعیت های آسیب دیده از سوانح می باشد. در ایران معمولاً مکان گزینی برای اسکان اضطراری شهروندان به صورت تجربی پس از بروز سانحه بدون در نظر گرفتن استانداردهای لازم توسط سازمان های امداد رسان انجام می گیرد. بدیهی است عدم رعایت مکان گزینی صحیح ممکن است فاجعه ی دیگری حتی به مراتب وخیم تر از سانحه اولیه بدنبال داشته باشد. بنابراین لزوم برنامه ریزی، مدیریت و ارائه راهکارهایی مناسب در استقرار اضطراری یا موقت جمعیتهای آسیب دیده قبل از وقوع زلزله الزامی می نماید از این رو این تحقیق با روش توصیقی تحلیلی بر پایه پیمایش به مکانیابی استقرار بهینه جمعیت های آسیب دیده از مخاطرات طبیعی(سیل و زلزله) در شهر سرخه استان سمنان پرداخت. به این منظور مکانهای بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از مخاطرات طبیعی احتمالی را برای منطقه مورد مطالعه، مورد بررسی قرار داده و با تلفیق برنامه ریزی صحیح و علمی در راستای مدیریت بحران با شناخت مکانهای مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیدگان و آوارگان ناشی از حوادث احتمالی گام بر داشته شد نتایج تحقیقات و مطالعات انجام شده نشان می دهد که رویکرد به فناوری های نوین می تواند برای شناسایی فضاهای تخلیه جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله و سیل مناسب باشند و ورزشگاه تختی واقع در جنوب غربی شهر سرخه بهترین مکان مناسب جهت برپایی اردوگاه اسکان موقت افراد بی سرپناه می باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS مطالعه موردی شهرداری منطثه 6تهران
پویا امیری محمدابراهیم عفیفی مرضیه موغلی

پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ا أکثر

پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه از نوع سؤالات بسته است. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر اساس امتیاز کارشناسان رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. هدف پژوهش حاضر، سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS است. شاخص های مورد استفاده مراکزدرمانی و بیمارستان ها، تراکم جمعیت، فضاهای باز، فاصله از گسل، شبکه معابر بوده است. در نقشه های پهنه بندی استنتاج فازی عملگر AND، به ترتیب 1453.13، 499.17، 154.9، 35.11 هکتار در مناطق با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. در مدل پهنه بندی OR، 7.02 هکتار در طبقه خطر خیلی کم، 35.11 هکتار در طبقه خطر کم، 358.19 هکتار در پهنه خطر متوسط، 1755.85 هکتار در پهنه خطر زیاد و 2156.18 در پهنه خطر خیلی زیاد قرار گرفته اند.نتایج یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد از معیارهای مورد ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. سناریو اول: تغییر در معیارهای ساختاری مدیریت شهر تهران (رویکرد یکپارچه در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری) است. سناریو دوم: تغییر در معیارهای کارکردی مدیریت شهر تهران است. سناریو سوم: حکمرانی به‌مثابه مردم‌سالاری دیجیتال است. در این پهنه بندی بیشترین مناطق آسیب پذیر، در قسمت شمال شهر واقع گردیده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - تحلیل رابطة سرمایة اجتماعی و تعلق مکانی با میزان رضایتمندی از بازسازی پس از زلزله؛ مطالعة موردی: خانوارهای محلات شهر بم
محمود قدیری صغری شهربابکی صدیقه شاهی

با توجه به اینکه مخاطرات طبیعی ویرانگر سبب بروز مشکلات روانی- رفتاری دیرپا و آزاردهنده در آسیب‌دیدگان و بازماندگان می‌شود و تا ماه ها و گاهی سال ها امکان فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را از آنان می گیرد باید بدنبال شیوه هایی باشیم که از طریق آنها، کیفیت یا مقیاس انسانی ر أکثر

با توجه به اینکه مخاطرات طبیعی ویرانگر سبب بروز مشکلات روانی- رفتاری دیرپا و آزاردهنده در آسیب‌دیدگان و بازماندگان می‌شود و تا ماه ها و گاهی سال ها امکان فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را از آنان می گیرد باید بدنبال شیوه هایی باشیم که از طریق آنها، کیفیت یا مقیاس انسانی را به محیط های شهری حتی پس از وقوع مخاطرات طبیعی بازگردانیم. لازم به ذکر است مناطق یا کشورهای دارای ذخیره بالای سرمایه اجتماعی (برحسب اعتماد تعمیم یافته و تعهد مدنی)، در مقایسه با جوامع دارای اعتماد و تعهد مدنی اندک به سطوح بالاتری از رشد دست می یابند. در این ارتباط، مقالۀ حاضر به تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی خانوارهای شهر بم پس از زلزله و رابطه آن با میزان رضایتمندی از بازسازی پرداخته است. لذا، با توجه به مبانی نظری موجود، دو فرضیه بدین عبارت ارائه شد: 1) میزان تعلق مکانی و رضایتمندی خانوارهای محلات شهر بم پس از زلزله از تفاوت معناداری برخوردار است. 2) میزان رضایتمندی خانوارهای شهر بم از چگونگی بازسازی پس از زلزله رابطة معناداری با سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی دارد. جهت آزمون فرضیه‌ها، از طریق روش شاخص‌سازی و تکنیک‌های SAW و AHP، مفاهیم سرمایه اجتماعی، تعلق مکانی و رضایتمندی مجموعا با 35 معرف تعریف عملیاتی شد. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، و از 310 خانوار نمونه (بر حسب روش کوکران) بدست آمد و از طریق روش‌های همبستگی پیرسون و اسپیرمن، واریانس یکطرفه و آزمون توکی تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان رضایتمندی خانوارهای محلات مختلف از تفاوت معناداری برخوردار نیست. اما میزان تعلق مکانی خانوارهای محلات مختلف از تفاوت معناداری برخوردار است. نتایج همچنین نشان داد میزان رضایتمندی با متغیرهای سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی رابطه ی معناداری دارد. نتیجه اینکه میزان رضایتمندی از بازسازی پس از سوانح طبیعی با ابعاد کیفی- اجتماعی توسعه نظیر سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی ارتباط دارد و بایستی بطور جدی مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - ارائه الگویی برای بررسی بحران¬های ناشی از زلزله احتمالی با شدت های مختلف با توجه به استحکام ساختمان از دیدگاه ایمنی بهداشت محیط زیست در مراکز آموزش عالی (مطالعه موردی دانشکده عمران دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
مهدی زحمت کشان منوچهر امیدواری حسن آقابراتی

در کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با أکثر

در کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با بهره گیری از روش PSHAو تلفیق آن با منطقAHP و با استفاده از تکنیک FMEA اقدام به ارایه الگویی در خصوص ارزیابی ریسک گردید. نتایج نشان داد که ساختمان دانشکده عمران دارای ساختار ریسک قابل قبول در خصوص زلزله های 9 ریشتر بوده (به دلیل احتمال وقوع بسیار کم زلزله 9 ریشتر در منطقه) ولی در ارتباط با زلزله های 8 ریشتر دارای ریسک غیر قابل قبول ولی قابل تحمل و در زلزله های 7 ریشتر دارای ریسک غیر قابل تحمل می باشد. با توجه به ساختار ساختمان که دارای مقاومت کافی در مقابل زلزله می باشد در خصوص نحوه و نوع استفاده و چیدمان کاربری لازم است مورد بازنگری قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - پیامدهای سیاسی سوانح طبیعی درایران: آینده‌پژوهی پیامدهای سیاسی زلزله احتمالی تهران
حمید محلاتی راینی ابوالفضل دلاوری رضاعلی محسنی

10.30495/jss.2020.1905134.1222

کشور ایران طی چند دهه اخیر،زلزله‌های ویرانگری را تجربه کرده است که هر کدام خسارات چشمگیر و عواقب سیاسی-اجتماعی متفاوتی در پی داشته‌اند.آنچه نگرانی همگانی بویژه سیاستگذاران و مدیران کشور را برانگیخته است،احتمال وقوع یک زلزله شدید در تهران است که با توجه به موقعیت این شهر أکثر

کشور ایران طی چند دهه اخیر،زلزله‌های ویرانگری را تجربه کرده است که هر کدام خسارات چشمگیر و عواقب سیاسی-اجتماعی متفاوتی در پی داشته‌اند.آنچه نگرانی همگانی بویژه سیاستگذاران و مدیران کشور را برانگیخته است،احتمال وقوع یک زلزله شدید در تهران است که با توجه به موقعیت این شهر و ابعاد پیامدهای چنین زلزله ایی، اهمیت و ضرورت پرداختن به آن را آشکار می سازد . بسیاری از محققان، سیاست‌گذاران و سازمان‌های امدادی بر این باورند که بلایای طبیعی، اتحاد بین گروه‌ها را تقویت و تعارضات را تعدیل می‌کند اما ازآنجایی‌که پس از وقوع سوانح مردم با کمبود منابع اساسی مواجه می‌شوند، می‌توان بلایای طبیعی را محرک تعارض و درگیری‌های درون کشوری نیز به شمار آورد. جاری به بررسی یکی از جنبه‌های مغفول پیامدهای سوانح یعنی آسیب‌پذیری سیاسی پرداخته است. در این پژوهش از روش آینده‌پژوهی و به صورت ترکیبی از تکنیک دلفی و سناریو نویسی،به همراه پرسشنامه و ماتریس اثرهای متقاطع استفاده شده است.جهت تعیین مؤلفه های بحران های سیاسی پس از زلزله تهران،از مطالعه پیامدهای سیاسی سوانح گذشته و منابع کتابخانه ایی استفاده شده وبرای آینده پژوهی، به خبرگان و متخصصان دستگاه‌های حوزه مدیریت بحران مراجعه شده است. شناسایی عوامل کلیدی و میزان تأثیر و عدم قطعیت شاخص های شناسایی شده پیامدهای سیاسی زلزله از طریق پرسشنامه باتشکیل پانل خبرگان مشخص گردید.این پرسشنامه که براساس مدل مفهومی و با استفاده از چارچوب نظری استخراج و طراحی شده بود عوامل تأثیر گذار را به 32 عامل تقسیم نمود که پس از جمع‌آوری نظرات کارشناسان دردو بار به اجماع رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی افراد در مناطق زلزله زده (مطالعه موردی: زلزله‌زدگان غرب کرمانشاه)
سیما پرشو سیدناصر حجازی اصغر محمدی

10.30495/jss.2023.1985792.1559

زلزله از جمله پدیده‌هایی است که به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانی‌های متعدد مواجه می سازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسل‌ های پرشمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی، با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و أکثر

زلزله از جمله پدیده‌هایی است که به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانی‌های متعدد مواجه می سازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسل‌ های پرشمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی، با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پیمایش انجام شده است. جمعیت آماری شامل تمامی افراد 18 سال به بالای شهرستان های سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می شود. برای تعیین نمونۀ آماری (600 نفر) از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با بهره گیری از نرم آماریpls و SPSS در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گردید. یافته ها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغیرهای تحقیق با (001/0 sig=) در سطح آلفای 0.05 بر احساس امنیت اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، انطباق پذیری شهروندان ، همبستگی اجتماعی با دیگران ، تقدیرگرایی، احساس امنیت اقتصادی ، تغییرات شغلی، سلامت روانی ، تاب آوری و تکلیف مداری برابر خدا تأثیردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - بازتاب روحی و روانی بلایای طبیعی در متون ادبی قرن چهارم تا هشتم هجری
مریم بلوری نوری مختاری

از دیرباز، سرزمین ایران در معرض بلایای طبیعی مختلفی از جمله خشک‌سالی و قحطی، سرمای شدید، سیل، زلزله و نیز انواع بیماری‌های خطرناک و مختلف قرارداشته‌ وهر کدام از این وقایع باعث مرگ و میر تعداد زیادی از مردم و نامساعد شدن اوضاع جامعه شده‌است.در بیشتر موارد شدت این بلایا ب أکثر

از دیرباز، سرزمین ایران در معرض بلایای طبیعی مختلفی از جمله خشک‌سالی و قحطی، سرمای شدید، سیل، زلزله و نیز انواع بیماری‌های خطرناک و مختلف قرارداشته‌ وهر کدام از این وقایع باعث مرگ و میر تعداد زیادی از مردم و نامساعد شدن اوضاع جامعه شده‌است.در بیشتر موارد شدت این بلایا به حدی بوده‌است که حتی شاعران و نویسندگان نیز آن را در متون ادبی گزارش کرده‌اند. در پژوهش حاضر ضمن مطالعة تعدادی از متون نظم و نثر ادبی و تاریخیِ قرن چهارم تا هشتم ه. ق بازتاب این وقایع را تا حد امکان نشان داده و از حیث سیاسی و اجتماعی بررسی و تحلیل نموده‌است . نتایج نشان می‌دهد شیوۀ شاعران و نویسندگان در بازتاب این وقایع یکسان نبوده‌است؛ بیان متون نظم با عواطف بیشتر و متون نظم با تفصیل و جزئیات بیشتری همراه است . آثار روحی و روانی مردم، مرگ و میر و ویرانی شهرها و روستاها، شیوة حاکمیت در برخورد با این بلایا ، مباحثی‌ست که در مطالب پیشِ رو به آن‌ها پرداخته-شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - تحلیل و ارزیابی خطر وقوع زلزله به‌منظور شناسایی محدوده‌های ایمن در شهرهای جلگه‌ای (نمونه موردی: شهر بابل)
سید مصطفی هاشمی کرویی صدرالدین متولی غلامرضا جانبازقبادی جلال عظیمی آملی

شهر بابل به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و همچنین قرارگیری روی یکی از کمربندهای زلزله‌خیز جهان موسوم به آلپاین، در برابر این پدیده بسیار آسیب‌پذیر است که ضعف کلی کالبد شهر و تراکم جمعیت بالا در سطح محلات شهری در هنگام وقوع زلزله احتمالی خسارات فراوانی را ایج أکثر

شهر بابل به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و همچنین قرارگیری روی یکی از کمربندهای زلزله‌خیز جهان موسوم به آلپاین، در برابر این پدیده بسیار آسیب‌پذیر است که ضعف کلی کالبد شهر و تراکم جمعیت بالا در سطح محلات شهری در هنگام وقوع زلزله احتمالی خسارات فراوانی را ایجاد می‌کند. در کنار این عوامل، نارسایی شبکه معابر، فقدان زیرساخت‌های مناسب و وجود بافت‌های نامنظم خودرو و قدیمی مشکلات را تشدید کرده که ضرورت توجه به شناسایی محدوده‌های ایمن در شهر بابل را در برابر مخاطرات افزایش می‌دهد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی محدوده های ایمن در محلات شهر بابل برای مقابله با زلزله است. روش مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل شهروندان ساکن در محلات دوازده‌گانه شهر بابل بوده که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردیده است. برای ارزیابی خطر وقوع زلزله و شناسایی محدوده های ایمن از نرم‌افزارهای GIS و SPSS استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد بر اساس 11 معیار کالبدی جهت شناخت درجــۀ آسیب‌پذیری شــهر، محدودة جنوب شهر بابل به دلیل نزدیکی بیشتر به گسل‌های منطقه، قدمت بالاتر ساختمان‌ها (متوسط 30 سال)، بالابودن درجۀ محصوریت و سطح اشغال بالاتر از سطح اشغال استاندارد از آسیب‌پذیری بالاتری نسبت به سایر نقاط شهر برخوردارند. بر اساس نتیجه آزمون کای اسکوئر شاخص دسترسی با میانگین 3.71 دارای بیشترین تأثیر و شاخص اجتماعی با میانگین 2.71 دارای کمترین تأثیر در مکان‌یابی نقاط امن شهر بابل بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - پهنه‌بندی خطر زلزله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز )
حجت اله پاشاپور رامین قربانی ابراهیم فرهادی عباس درودی نیا

کشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ‌ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایم أکثر

کشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ‌ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایمنی هرچه بیشتر فضاهای شهری را مطرح ساخته است. یکی از فضاهای شهری بسیار مهم در این رابطه کلان‌شهر تبریز است. قرارگیری این شهر بر روی گسل‌های فعال منطقه به‌ویژه گسل تبریز لزوم اتخاذ رویکردهای ایمنی شهرسازی را مطرح می‌سازد. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی است. برای انجام این پژوهش از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. در این راستا 12 معیار در دو بخش طبیعی و انسانی مشخص و پردازش شدند و نقشه خطرپذیری زلزله تهیه شد. نتایج نشان می‌دهد مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی با مساحت 6/13969 هکتار (بیش از نیمی از مساحت شهر) یعنی 3/59 درصد این شهر در پهنه لرزه‌خیزی با ریسک بسیار بالا و بالا قرار دارند و کاملاً مستعد زلزله هستند و تنها بخش‌های شمالی این شهر به‌صورت منفرد مصون از زلزله است؛ اما با توجه به آن‌که عمق و دامنه زلزله محدود به حریم خاصی نیست، طبیعتاً رخداد زلزله در این شهر مناطق شمالی را نیز در بر خواهد گرفت. از این‌ رو التزام به قوانین و مقررات ساخت‌وساز، مکان‌یابی توسعه شهری، فضاهای زیست و فعالیت در این کلان‌شهر اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - ارزیابی مدیریت بحران شهری(نمونه موردی: زلزله سال 1396 سرپل ذهاب)
پیمان کریمی عباس ملک حسینی

زلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامه‌ریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپ أکثر

زلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامه‌ریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپل¬¬ذهاب در سال 1396 می¬¬باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده¬ها از طریق پرسش¬نامه است. روایی تحقیق از طریق جامعه نخبگان و پایایی آن نیز با ¬¬ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تأیید شده است. نتیجه تحقیق نشان داد مهمترین قوت¬¬های مدیریت بحران شامل کمک‌رسانی سازمان¬های مردم نهاد با وزن 883/0 و مشارکت شهروندان با وزن 846/0 است. همچنین مهمترین ضعف¬ها، نبود مدیریت یکپارچه شهری با وزن 929/0، نبود نیروی عملیاتی کافی جهت پاسخگویی به بحران زلزله با وزن 923/0 و پایین بودن آگاهی و دانش مردم در مقابله با بحران با وزن 901/0 شناخته شد. در سطح فرصت¬ها نیز تخصیص منابع مالی به بافت فرسوده با وزن 883/0 و نظارت مستمر در اجرای کامل آیین نامه ساختمانی با وزن 863/0 و در زمینه تهدیدات نیز کاهش انگیزه و علاقه نیروهای داوطلب و مردمی با وزن 899/0 و نیز شیوع و افزایش جرائم شهری با وزن 853/0 در رتبه¬های اول و دوم قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی جداسازی پایه در بهبود رفتار ساختمان‌های فولادی تحت تاثیر اعمال زلزله‌هایی با زوایای مختلف
کوروش مهدی زاده سیده وحیده هاشمی عباسعلی صادقی غلامرضا شوبیری

جداسازی لرزه ای یک روش طراحی مقاوم در برابر زلزله است که بر اساس کاهش تقاضای لرزه ای به جای افزایش ظرفیت سازه ای می باشد. با توجه به کثرت مطالعات انجام‌شده در زمینه ی بررسی رفتار لرزه ای جداساز ها تحت اثر زلزله، در این تحقیق، نقش جداساز پایه در بهبود رفتار ساختمان های ف أکثر

جداسازی لرزه ای یک روش طراحی مقاوم در برابر زلزله است که بر اساس کاهش تقاضای لرزه ای به جای افزایش ظرفیت سازه ای می باشد. با توجه به کثرت مطالعات انجام‌شده در زمینه ی بررسی رفتار لرزه ای جداساز ها تحت اثر زلزله، در این تحقیق، نقش جداساز پایه در بهبود رفتار ساختمان های فولادی تحت تأثیر اعمال زلزله هایی با زوایای مختلف با در نظر گرفتن اثر ارتفاع سازه و شکل پلان موردبررسی قرارگرفته است. در تحقیق حاضر، ساختمان&lrm;های فولادی با و بدون جداساز پایه لاستیکی- سربی (LRB) به‌صورت سه‌بعدی با تعداد طبقات 8 و 12 و پلان های منظم مربعی و مستطیلی مدل‌سازی شده اند و عملکرد لرزه&lrm;ای آن‌ها با توجه به زاویه ی اعمال 4 زوج رکورد زلزله (8 رکورد زلزله) نزدیک به گسل (0، 30، 60 و 90 درجه) بر اساس دستورالعمل FEMA P695 تحت تحلیل&lrm;های دینامیکی غیرخطی تاریخچه زمانی در نرم‌افزار SAP2000 موردبررسی و مقایسه قرارگرفته اند. نتایج بررسی ها نشان داد که ساختمان های فولادی تحت زوایای 60 و 90 درجه دارای پاسخ های لرزه ای بزرگ‌تر و بحرانی تری بوده اند و تأثیر جداساز بر کاهش پاسخ های لرزه ای ساختمان ها در زوایای 0 و 30 درجه اندک و در زوایای 60 و 90 درجه چشم گیرتر بوده است. استفاده از جداساز، تأثیر بسیار زیادی بر بهبود عملکرد و پاسخ های لرزه ای سازه ها داشته است. همچنین نتایج نشان داد که در اکثر رکوردها، ارتفاع بیش از شکل پلان بر پاسخ های لرزه ای ساختمان‌های جداسازی شده تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی پل‌های جداسازی شده با استفاده از جداگرهای الاستومری در نزدیکی گسل
رسول باقری مجید برقیان

چکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مو أکثر

چکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک پل بزرگراهی سه دهنه به طول 60 متر که برای آن سه نوع جداگر لاستیکی سربی مطابق با ضوابط آئین‌نامه آشتو طراحی گردیده و با استفاده از نرم افزار SAP2000 نسخه1/10 طراحی شده است، در دو حالت جداسازی شده وجداسازی نشده مدل سازی گردیده و تحت اثر سه شتاب نگاشت نزدیک گسل در جهات طولی، عرضی و در دو جهت ترکیبی(YZ , XZ) تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شده‌اند. بررسی رفتار و منحنی‌های بار جابه‌جایی جداگرهای لاستیکی سربی حاکی از آن است که کرنش اولیه و نیروی تسلیم این نوع جداگرها باعث کاهش چشمگیر برش پایه و لنگر خمشی در پل مورد مطالعه شده است. همچنین در نظر گرفتن همزمان مولفه قائم وافقی زلزله درجهات X وY بر روی خروجی‌های تحلیل از دیگر نتایج این تحقیق می‌باشد که باعث افزایش نیروی فشاری یا کششی در ستون می‌شود که به عنوان یک نتیجه اثر گذار در این تحقیق استخراج گردیده است این نتایج همچنین نشان‌دهنده نقطه‌ضعف آئین نامه‌های معتبر دنیا نظیر IBC وNEHRP در پل‌های جداسازی شده می‌باشد که در آن‌ها اثر قائم زلزله نادیده گرفته شده و لازم است همانند سازه‌های غیر جداسازی شده لحاظ گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - اثر مولفه قائم زلزله در ساختمان‌های دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع
مسعود جهان پناه حسین سهراب زاده

10.30495/civil.2021.686491

مولفه قائم زلزله و تاثیر آن در تحلیل ساختمانها از مدتها پیش مورد توجه محققین و مهندسین طراح قرار داشته است . ولی تا این زمان هنوز ملاحظات ناشی از اثر مولفه قائم زلزله در طراحی ساختمانها دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع مورد بررسی قرار نگرفته است. با این وجود در استاند أکثر

مولفه قائم زلزله و تاثیر آن در تحلیل ساختمانها از مدتها پیش مورد توجه محققین و مهندسین طراح قرار داشته است . ولی تا این زمان هنوز ملاحظات ناشی از اثر مولفه قائم زلزله در طراحی ساختمانها دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع مورد بررسی قرار نگرفته است. با این وجود در استاندارد 2800 اثر مولفه قائم زلزله در بارگذاری لرزه ای بصورت جامع پیش بینی نشده است و تنها اثر مولفه قائم زلزله طبق استاندارد 2800 در مورد مناطق با لرزه خیزی زیاد، تیرهای طره ای ، تیرهای با دهانه بیشتر از پانزده متر و تیرها با بار قائم متمرکز قابل توجه، اعمال می شود . با توجه به موارد مذکور جهت بررسی اثر مولفه قائم زلزله در ساختمانهای با نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع ، سه سازه 10 طبقه با قاب خمشی فولادی که هر کدام در طبقه ششم به یک شکلی متفاوت نسبت به هم دارای نامنظمی جرم و سختی هستند و این نامنظمی در آن مرز استاندارد 2800 رعایت شده است . سپس سازه ها تحت 5 گروه زلزله با PGA (اوج شتاب زمین) به مقادیر 0.2g ، 0.35g ، 0.5g ، 0.65g و 0.8g تحلیل دینامیکی غیرخطی می شوند . لازم به ذکر هست که هر گروه دارای 7 زلزله که دارای سه شتابنگاشت (دو مولفه افقی و یک مولفه قائم) می باشند سپس نتایج حداکثر هر زلزله را بدست آورده و از این نتایج حداکثر برای هر گروه جداگانه متوسط گیری کرده و پاسخ بدست آمده به عنوان نتیجه نهایی در نظر گرفته می شود . نتایج تحلیل دینامیکی غیرخطی نشان داد با دخالت مولفه قائم زلزله ، مقدار نسبت دریفت در طبقه ای که دارای نامنظمی جرم و سختی هست حدود 5 تا 25 درصد افزایش می دهد و مقدار نیروی محوری ستون حدود 5 تا 30 درصد افزایش می دهد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - اثر حرارت بر رفتار پوشش مرکب پلهای بزرگ راه آهن ( مطالعه موردی: پل پروژه قطعه دوم راه آهن میانه- بستان آباد- تبریز)
علیرضا سعیدی احمد ملکی

پل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دم أکثر

پل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دمایی روزانه و فصلی، تحمیل صدمات جبران‌ناپذیر در اثر ایجاد موانع انبساط حرارتی مابین کوله و عرشه به طور اتفاقی یا عمدی در سازه محتمل است. بنابراین جهت شناسایی رفتار حرارتی پل و جلوگیری از عواملی مخرب احتمالی، پل با نرم افزارCSI Bridge مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از اعمال تغییرات حرارت تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما به صورت تدریجی، تنش، نیروهای محوری و برشی و لنگر تا 60 درجه سانتیگراد به طور یکنواخت افزایش می یابد. با رسیدن دما به مرز 65 درجه سانتیگراد تنش ناشی از تغییرات حرارت به مقدار 17.7 درصد افزایش می یابد. با اعمال دمای 800 درجه سانتیگراد در دهانه میانی ضمن تغییرات شدید نیروهای محوری و برشی به مقدار 9833 تن و لنگر خمشی به مقدار 2074 تن بر متر و مقدار جابجایی 24.34 سانتی متر محاسبه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بهترین معیارهای شدت زلزله برای ارزیابی لرزه‌ای پل‌های چند دهانه بتنی شاه تیر جعبه‌ای با تاکید بر زلزله‌های حوزه نزدیک
هودین ملک زاده حسن عباسی محمود حسینی آرمین عظیمی نژاد محمد رضا ادیب رمضانی

10.30495/civil.2021.684416

معیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزه‌ای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پل‌های بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کی أکثر

معیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزه‌ای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پل‌های بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کیفیت معیارهای شدت زلزله، شاخص‌های تعیین‌کننده‌ای نظیر بهینه و کاربردی بودن (Efficiency& Practicality)، شاخص کارایی(Proficiency)،کفایت(Sufficiency) نسبت به بزرگا (MW)و فاصله(R) و در نهایت کفایت نسبی (Relative Sufficiency) بررسی شده‌اند. در این مطالعه 10 مدل از پل‌های شاه تیر جعبه‌ای بتنی با عرشه پیوسته به عنوان یکی از مهمترین پل‌های ساخته شده در مناطق لرزه‌خیز جهان در نرم افزار اپنسیس (OpenSees)مدل سازی و به وسیله 164 رکورد زلزله حوزه نزدیک 3 مؤلفه‌ای تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شده‌اند. در این پژوهش 5 پارامتر تقاضای مهندسی مرتبط به عرشه و ستون‌ها و 24 مورد از معیارهای شدت مرتبط به مؤلفه‌های قائم و افقی زلزله برای ارزیابی کیفیت معیارهای شدت برای پارامتر پاسخ در نظر گرفته شده‌اند. در مجموع بیش از 8200 تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی صورت گرفته و برای هر پارامتر پاسخ، 5 معیار برتر شدت زلزله با توجه به نوع پل مورد بررسی و زلزله‌های اعمال شده به سازه معرفی شده‌اند. نتایج پژوهش نشان میدهد، بیشینه شتاب زمین مرتبط به مؤلفه افقی (PGVH)و شدت طیف سرعت (VSIH) و شدت هاوزنر (HIH)مرتبط به مؤلفه افقی از جمله مناسب‌ترین معیار های شدت هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - ساده‌سازی رکورد زلزله برای تحلیل تاریخچه زمانی سریع با استفاده از تبدیل معکوس فوریه
علیرضا فاروقی محمود حسینی

چندین حالت در طراحی لرزه‌ای سازه‌ها وجود دارد که ساده‌سازی تحلیل لرزه‌ای آیین‌نامه‌ای برای آن قابل استفاده نیست. در این حالات اغلب آیین‌نامه‌ها تحلیل تاریخچه زمانی (بررسی سازه تحت تمام طول زلزله) را توصیه می‌کنند که بسیار زمان بر است زیرا گام زمانی شتاب زلزله به طور معم أکثر

چندین حالت در طراحی لرزه‌ای سازه‌ها وجود دارد که ساده‌سازی تحلیل لرزه‌ای آیین‌نامه‌ای برای آن قابل استفاده نیست. در این حالات اغلب آیین‌نامه‌ها تحلیل تاریخچه زمانی (بررسی سازه تحت تمام طول زلزله) را توصیه می‌کنند که بسیار زمان بر است زیرا گام زمانی شتاب زلزله به طور معمول خیلی کوچک است. بنابراین چنانچه تحلیل تاریخچه زمانی را بتوان با گام زمانی بزرگتر انجام داد ، البته بدون از دست دادن دقت ، بسیار مفید خواهد بود. در این مقاله یک روش برای ساده‌سازی رکورد زلزله برپایه ویرایش تبدیل فوریه آنها معرفی شده است. برای این هدف در ابتدا طیف فوریه رکورد زلزله محاسبه شده سپس با برنامه کامپیوتری که توسط مولفین تهیه شده است یک طیف فوریه تولید شده و سپس رکورد جدیدی با استفاده از تبدیل معکوس فوریه با استفاده از گامهای زمانی نسبی بزرگ، محاسبه شده بر مبنای تمام فرکانسهای زلزله اصلی ( که این هم معمولاً 5 تا 10 برابر بزرگتر از گام زمانی رکورد اصلی زلزله است) تولید و پر واضح است که تحلیل تاریخچه زمانی با استفاده از این رکورد ساده شده زمان بسیار کمتری را صرف خواهد کرد. نتایج عددی نشان داد بیشترین مقدار پاسخهای بدست آمده با استفاده از رکورد ساده شده وابسته به نوع سازه و خصوصیات زلزله در حدود 5 تا 10 درصد خطا دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - تاثیر تعداد و موقعیت دهانه‌های مهار بندی بر توزیع خرابی و رفتار ستونها در سیستم دوگانه قاب خمشی و مهاربند برون محور فولادی
علیرضا فاروقی سجاد محمدی عبدالرضا سروقد مقدم

در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طرا أکثر

در طرح لرزه‌ای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طراحی اعضاء مجاور آنها (ستونها) گردد. از الزامات طرح لرزه‌ای سیستم‌های باربر جانبی کنترل ستونهای مجاور دهانه‌های مهاربندی برای ترکیب بار زلزله تشدید یافته می‌باشد که تابعی از ضریب اضافه مقاومت سازه است. این تحقیق به دنبال ارائه و معرفی بهترین مدل سازه‌ای درمورد تعدادوموقعیتدهانههایمهاربندی در یک سیستم سازه‌ای با سیستمدوگانهقابخمشیومهاربندبرونمحورفولادی می‌باشد. علی رغم کنترل رابطه زلزله تشدید یافته در مدلهایی که ستونها از 2 جهت به مهاربندها متصل هستند و نیروی زلزله از هر 2 راستا به ستون وارد می‌شود تعداد مفاصل خرابی (از CP گذشته)نسبت به مدلهایی با مهاربندهای پراکنده میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. از آنجایی که افزایش نیروی محوری در این ستونها باعث کاهش ظرفیت خمشی آنها می‌شود که به علت وجود لنگر خمشی در قاب‌های دوگانه امری اجتناب‌ناپذیر است، این ستونها بسیار زودتر از ستون‌های دیگر دچار خرابی ترد و عبور از آستانه فروریزش می‌شوند. بنابراین پیشنهاد می‌گردد مانند نشریه 360، کنترل این ستونها در زلزله تشدید یافته صرفاً بر اساس نیروی محوری نبوده بلکه اندرکنش نیروها بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - ضریب زلزله زاویه‌ای در سازه‌های نامنظم در پلان
محمد رضا بهاری علیرضا فاروقی محمد قانونی بقا

امروزه روش رایج طراحی لرزه‌ای سازه‌ها در آیین نامه‌ها براساس روش استاتیکی معادل و تعیین برش پایه طراحی با استفاده از طیف خطی می‌باشد. برای تعیین برش پایه از ضریبی به نام ضریب زلزله استفاده می‌شود. در این مقاله ابتدا روش‌های محاسبه و عوامل تاثیرگذار بر ضریب رفتار بررسی م أکثر

امروزه روش رایج طراحی لرزه‌ای سازه‌ها در آیین نامه‌ها براساس روش استاتیکی معادل و تعیین برش پایه طراحی با استفاده از طیف خطی می‌باشد. برای تعیین برش پایه از ضریبی به نام ضریب زلزله استفاده می‌شود. در این مقاله ابتدا روش‌های محاسبه و عوامل تاثیرگذار بر ضریب رفتار بررسی می‌شود. سپس تعدادی سازه فولادی با سیستم‌های باربر جانبی قاب خمشی و مهاربندی هم محور با تعداد طبقات 3 و 7 و 10، نامنظم در پلان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با انجام یک تحلیل استاتیکی غیرخطی پوش‌آور تحت اثر بارهای جانبی، شکل‌پذیری و ضرایب اضافه مقاومت آن‌ها در زوایای مختلف با توجه به محدود نمودن شکل‌پذیری محلی در المان‌های سازه (بر اساس دریفت حداکثر) و نهایتاً ضرایب رفتار (با توجه به مقادیر بدست آمده از تحلیل) محاسبه می‌شود. فرض می‌شود که ضرایب رفتار زاویه‌ای از یک قاعده مستطیلی پیروی می‌کنند بطوریکه مقادیر ضریب رفتار زاویه‌ای با طول پاره خطی که از مبدا با زاویه مورد نظر در مستطیلی که اضلاع آن ضریب رفتار جهت اصلی سازه می‌باشند برابر است. سپس مقادیر ضریب رفتار زاویه‌ای بدست آمده از این قاعده با مقادیر بدست آمده از تحلیل استاتیکی غیرخطی مقایسه می‌گردد. با توجه به نتایج نیز مشاهده می‌شود که ضرایب رفتار زاویه‌ای بدست آمده از این نوع تحلیل در مقایسه با مقادیر آن از قاعده مستطیلی، کمی دست بالاتر بوده و از این قاعده به خوبی پیروی می‌کند و همچنین سازه در این زوایا نسبت به جهات اصلی رفتار بهتری از خود نشان می‌دهد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - عملکرد منار تاریخی گسکر در برابر مخاطرات طبیعی باد و زلزله
مجید پورامینیان الهه دیده ور

10.30495/civil.2021.684449

منارهای آجری تاریخی از عناصر اصلی معماری ایران هستند و در سراسر کشور در ابعاد و ارتفاع های مختلف وجود دارند. در این مقاله منار آجری گسکر به ارتفاع متر به کمک مدلسازی اجزای محدود توسط برنامه نویسی APDL و گسسته سازی دقیق به منظور دستیابی به الگوی آسیب دقیق انجام گرفته اس أکثر

منارهای آجری تاریخی از عناصر اصلی معماری ایران هستند و در سراسر کشور در ابعاد و ارتفاع های مختلف وجود دارند. در این مقاله منار آجری گسکر به ارتفاع متر به کمک مدلسازی اجزای محدود توسط برنامه نویسی APDL و گسسته سازی دقیق به منظور دستیابی به الگوی آسیب دقیق انجام گرفته است. سپس تقاضای بار باد و بار زلزله مطابق مقررات ملی ساختمان تعیین و به سازه اعمال شده است. از ماکرومدل برای مدلسازی محیط مصالح بنایی استفاده شده است. خصوصیات غیرخطی نیز به مصالح اختصاص داده شده است. نتایج نشان داد که منار در برابر بارگذاری باد طرح و شدیدترین باد ثبت شده در دنیا ایمن است. در صورتی که تا 12 برابر فشار باد طرح به سطح بادگیر منار اعمال شود رفتار غیرخطی بنا آغاز میگردد. همچنین منار در برابر زلزله طرح آسیب پذیر بوده و آسیب های خفیف در پای منار ایجاد شده است و بیانگر این است که منار در معرض ریسک خرابی قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - مقایسه آیین‏نامه طرح لرزه‏ای‏ کشورهای مختلف در چگونگی لحاظ اثر نزدیک گسل
محمدرضا تابش پور اسماعیل خسروجردی

نگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق أکثر

نگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق مسکونی در اکثر شهرهای مهم ایران از جمله تهران و تبریز، لزوم لحاظ این اثر در آیین نامه ایران نیز احساس می شود. بدین منظور در این مقاله به بررسی و مقایسه چگونگی لحاظ اثر زلزله نزدیک گسل در طیف طرح آیین نامه کشور ها ی مختلف پرداخته شده است. غالبا این اثر باعث افزایش برش پایه در نواحی نزدیک گسل می شود که با ضرایبی در طیف طرح اعمال می شود. ضرایب حوزه نزدیک تابعی از فاصله و پریود می باشند که معمولا در فواصل کوتاه تر نسبت به گسل و در پریود های بلندتر دارای مقادیر بیشتری می باشند. این ضرایب به طور صریح در طیف طرح آیین نامه های آمریکا و نیوزیلند و تایوان لحاظ شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی در برابر مخاطرات زلزله با رویکرد دستیابی به مدیریت پایدار (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
یوسفعلی زیاری بهناز عباداله زاده ملکی الناز بهزادپور

چکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه یک ته أکثر

چکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه یک تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا، بر اساس مشاهدات میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای، اطلاعات و داده‌های مورد نیاز، جمع‌آوری شده و با توجه به ویژگی‌های منطقه، شاخص‌های ساختار کالبدی و کاربری اراضی منطقه، دسترسی به فضاهای باز عمومی، تراکم ساختمانی، بافت‌های فرسوده، عرض معابر و نزدیکی به گسل به عنوان شاخص‌های مؤثر در تاب‌آوری کالبدی، مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت هر یک از شاخص‌ها با توجه به ضریب اهمیتشان بر اساس فرم نظر سنجی که توسط کارشناسان تکمیل شده است، در محیط GIS روی هم‌گذاری شده و نقشه نهایی میزان تاب‌آوری کالبدی منطقه تولید شده است. نتایج بیانگر این امر می‌باشد که در حدود بیش از 55 درصد از مساحت منطقه از تاب‌آوری کم و متوسط در برابر زلزله برخوردار می‌باشند که مربوط به نواحی 3 و 5 و قسمتی از ناحیه 8 است و از سوی دیگر، نواحی 6 و 10، بیشترین میزان تاب‌آوری در برابر زلزله را دارند. در مرحله بعد از ماتریس برنامه‌ریزی کمی استراتژیکی، جهت اولویت‌بندی راهبردها برای اجرا شدن در مناطق با تاب‌آوری کم استفاده شده است که بر اساس آن، راهبرد ST با حداکثر امتیاز 10.81 درصد که جلوگیری از ساخت و ساز در نواحی پر خطر (نزدیک گسل) می‌باشد، به عنوان بهترین راهبرد کالبدی جهت افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه در برابر زلزله مطرح می‌گردد. در ادامه نیز پیشنهاداتی در راستای افزایش میزان تاب‌آوری منطقه در نواحی با آسیب پذیری زیاد، ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - تحلیل شاخص‌های تاب‌آوری سکونتگاه‌های غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی (نمونه موردی: محله فرحزاد تهران)
شیدا حیدریان محمود رحیمی ثریا فتح الهی سیروان غفوری

چکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سال‌های اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی می‌شود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات أکثر

چکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سال‌های اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی می‌شود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات جانی و مالی زیادی می شود این موضوع در سکونتگاه‌های غیررسمی از اهمیت بیشتری برخوردار است با توجه به ویژگی های ساخت و شکل گیری این سکونتگاه‌ها و نبود زیر ساخت‌های مناسب شهری در خود، لذا این نوع با فت ها از درجه و شدت آسیب پذیری بیشتری برخوردار هستند.. هدف این مقاله تحلیل شاخص‌های تاب آوری سکونتگاه‌های غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی می‌باشد و محله فرحزاد به عنوان نمونه موردی بررسی می گردد. روش به کار رفته روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد و ابزار گردآوری داده‌ها اسنادی و کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. با توجه به فرمول کوکران تعداد 384 پرسشنامه میان ساکنین محدوده توزیع شد. و شاخص های اجتماعی با استفاده از نتایج مطالعات و تکنیک دلفی استخراج گردید و وزن نهایی آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP تعیین گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد تاب آوری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی-محیطی و مدیریتی- نهادی در محدوده فرحزاد وضعیت مناسبی ندارند واز لحاظ اهمیت شاخص‌های اجتماعی تاب آوری، شاخص آگاهی و دانش با وزن نهایی w1=0.4472 دارای بیشترین تأثیر و شاخص وابستگی اجتماعی با وزن نهایی w5=0.0292 دارای کمترین تأثیر در تاب آوری محله فرحزاد تهران را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - تحلیل وضعیت تاب آوری کالبدی منطقه شرق گیلان در برابر زلزله
فاطمه یوسفی ویو مهرناز مولوی

تاب آوری شهری و منطقه ای، یکی از ملزومات زندگی پایدار انسان در طبیعت است. با توجه به تغییر و تحولات طبیعی ، اتفاقات گوناگون طی دوره‌های خاص و بعضا ناگهانی صورت می‌گیرد که اقتضای بقای طبیعت موجود است. از گذشته تا کنون روش های متعددی برای مقابله با خسارات بلایای طبیعی از أکثر

تاب آوری شهری و منطقه ای، یکی از ملزومات زندگی پایدار انسان در طبیعت است. با توجه به تغییر و تحولات طبیعی ، اتفاقات گوناگون طی دوره‌های خاص و بعضا ناگهانی صورت می‌گیرد که اقتضای بقای طبیعت موجود است. از گذشته تا کنون روش های متعددی برای مقابله با خسارات بلایای طبیعی از جمله زلزله ابداع شده‌است و اکنون بهترین راه مقابله با این بحران، مدیریت بحران به روش تاب‌آور ساختن سکونتگاه‌های انسانی شناخته شده‌است. تاب‌آوری سکونتگاه ها باید تمامی عوامل مربوط به انسان و جامعه را در بر گیرد که شامل تاب‌آوری اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و نهادی است. این تحقیق به بررسی تاب‌آوری کالبدی سکونتگاه ها در برابر زلزله می‌پردازد و آسیب پذیری مناطق رارتبه‌بندی می‌کند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و توسعه ای، به لحاظ روش پژوهش توصیفی و به لحاظ گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای است. روش تحلیل در این پژوهش بر اساس تحلیل فواصل اقلیدسی مناطق از گسل ها و روش ویکور صورت گرفته است. سپس برای نتیجه گیری نهایی با استفاده از مدل مکانی نقشه های خروجی شاخص ویکور و نقشه خطرپذیری در برابر زلزله سکونتگاه های منطقه ادغام شده و ارائه گردیده‌است. هدف این پژوهش تحلیل میزان تاب‌آوری منطقه شرق گیلان در برابر زلزله و بررسی تبعات مختلف جلوگیری از آسیب‌پذیری سکونتگاه ها است. با توجه به زلزله خیز بودن شرق گیلان، این ناحیه از استان برای مطالعه انتخاب شده است. نتایج حاکی از آن است که شهرستان لاهیجان بیش ترین مقدار و شهرستان سیاهکل کمترین مقدار تاب آوری کالبدی را دارا هستند. جهت دستیابی به تاب آوری کالبدی در منطقه شرق گیلان راهبردهایی ارائه نموده ایم که مهم ترین آن ها شامل ایجاد طرح های مقاوم سازی در بناهای جدیدالاحداث و تقویت مقاومت بناهای بافت میانی و مراکز عومی و ایجاد دسترسی به فضای باز و هم چنین تقویت و احداث مراکز امدادی و درمانی و افزایش نفوذپذیری شهری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - ارایه الگوی آسیب‌های اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم
فاطمه یزدی‌زاده باغینی رضا فاضل علیرضا صنعت خواه

هدف این پژوهش ارایه الگوی آسیب‌های اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم است بکه به روش آمیخته یا ترکیبی انجام شده است. در بخش کیفی آن که با استراتژی گراندد تئوری انجام شده جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان زلزله زده شهر بم هستند که تعداد 12 نفر از آنان به صورت هدفمند به عنوان جامعه أکثر

هدف این پژوهش ارایه الگوی آسیب‌های اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم است بکه به روش آمیخته یا ترکیبی انجام شده است. در بخش کیفی آن که با استراتژی گراندد تئوری انجام شده جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان زلزله زده شهر بم هستند که تعداد 12 نفر از آنان به صورت هدفمند به عنوان جامعه آماری انتخاب شده‌اند. تحلیل مصاحبه‌ها با توجه به روش کدگذاری انجام شده و بر اساس تحلیل داده‌ها از متن مصاحبه‌ها 224 مفهوم و گزاره معنادار استخراج شد. در ادامه فرایند کدگذاری از تعداد 224 گزاره معنادار تعداد 218 مفاهیم متناظر بیرون کشیده شد. مفاهیم متناظر به دلیل همپوشانی و تکراری بودن تعداد زیادی از آنها به 45 خرده مقوله تبدیل شدند. همچنین بخاطر نزدیکی و همپوشانی معنایی بسیاری از خرده مقولات محوری در مرحله کدگذاری محوری 45 خرده مقوله موجود به 17 مقوله محوری تبدیل شده‌اند که این مقولات عبارت از: فضای بحران‌زده زندگی، تجربه فاجعه، نابسامانی‌های محیطی، تجربه خشونت، سوگواری و داغدیدگی، حاکمیت فرهنگ مردسالاری، نگاه سنتی به بلایا، از بین رفتن حریم خصوصی، سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه، انفصال و کناره‌گیری اجتماعی، تلاش‌های جعلی برای بهبود، آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت، زنانگی آسیب‌ها، تنزل منزلت مادری هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته‌ای به شرح آسیب‌های اجتماعی زنان زلزله‌زده در فضای بحران‌زده و نابسامان زندگی فاجعه‌وار و در بستر تجربه خشونت، سوگواری و داغدیدگی، با راهبردهای سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه و انزوا، و تلاش‌های ناکام‌گونه به پیامدهای آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت و حتی تنزل منزلت مادری منجر شده است ظاهر شد که می‌تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد. در بخش کمی نیز نتایج حاصل از مدلسازی نشان داده که الگوی استخراجی با ضرایب بالایی تایید شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - تعیین پارامتر های جنبش نیرومند زمین به روش DBE و MCE در ساختگاه سد سلمان فارسی جنوب غرب فارس - ایران
مهرداد پژوهان سید مصطفی مرتضوی مهدی آباد

یکی از سازه های مهم که در بحث علوم زلزله شناسی و مهندسی زلزله جایگاه مهمی دارد سدها می باشند. در این مقاله با استفاده از مطالعه وضعیت زمین ساختی و با بهره گیری از آخرین اطلاعات لرزشی گستره سد سلمان فارسی که بر روی رودخانه قره آغاج که در جنوب استان فارس قرار دارد به روش أکثر

یکی از سازه های مهم که در بحث علوم زلزله شناسی و مهندسی زلزله جایگاه مهمی دارد سدها می باشند. در این مقاله با استفاده از مطالعه وضعیت زمین ساختی و با بهره گیری از آخرین اطلاعات لرزشی گستره سد سلمان فارسی که بر روی رودخانه قره آغاج که در جنوب استان فارس قرار دارد به روش های آماری گوناگون و روابط میرایی مختلف، آثار لرزشی در ساختگاه سد، مورد ارزیابی قرار داده شد و با در نظر گرفتن عمر مفید سد برابر ۱۰۰ سال میزان بزرگی زمین لرزه های نرمال، مبنای طرح و حداکثر زمین لرزه محتمل در گستره مورد مطالعه ساختگاه معرفی گردید. جهت برآورد بیشینه شتاب، سرعت و جابه جایی حرکت زمین در ساختگاه سد از دو روش سطح مبنای طراحی (DBE) و حداکثر زلزله ی محتمل (MCE) ارائه شده توسط محققین مختلف استفاده شد. همچنین در روش MCE فعالیت لرزه خیزی گسلهای عمده و پویا و یا احتمالا پویا در گستره مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفت و بیشترین مقدار پارامترهای حرکت زمین در ساختگاه سد بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال درپژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و ارائه راه حل ها و راهکارها
آزیتا علی یوسفی فاطمه نوشین فرد

پژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولو أکثر

پژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولویت منابع از دیدگاه مدیران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله جهت ایجاد کتابخانۀ دیجیتال و ارائه راه حل ها و راهکارها می باشد،روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است که برای بررسی وضعیت موجود از دو پرسشنامه استفاده شده است که پرسشنامه ها مشتمل بر 47 پرسش می باشد که توسط معاونت ها، مدیران پژوهشکده ها، مدیر کتابخانه، کتابداران و مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه پاسخگویی شده است نتیجه حاصل از بررسی نشان می دهد این پژوهشگاه با توجه به تمایل مدیران به ایجاد کتابخانه دیجیتال و نبودن هیچگونه محدودیتی در رابطه با تخصیص بودجه، ساختار های خوب مخابراتی، نیروی متخصص شامل 3 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، تشویق دیگر کارکنان کتابخانه به فراگیری روشهای تولید اطلاعات دیجیتالی و اینترنت و همچنین استفاده از راهنمائیهای متخصصان موضوعی و متخصصان رایانه شاغل در پژوهشگاه و حمایت مالی پژوهشگاه برای تامین تجهیزات فنی متناسب با نیازهای ضروری جهت ایجاد کتابخانه دیجیتال، از قبیل خرید یا قرارداد با سازمان های بیرونی، خرید و مشترک شدن منابع الکترونیکی، امکان ایجاد کتابخانه دیجیتال را دارا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - بررسی روشهای افزایش تاب آوری شهری دربرابر زلزله براساس سناریو لزره ای (نمونه موردی منطقه 11 شهرداری تهران)
مهدی نیری

پایداری وایمنی سکونتگاه ها در مقابل خطرات ناشی از عارضه های طبیعی همواره ازنگرانیهای جوامع بوده است.زلزله یکی از این عارضه هایطبیعی است که درصورت عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی سکونتگاه های بشر وجان انسانها را تهدید میکند.درواقع آنچه از این پدیده فاجعهمیسازد،عدم پیشگیری ا أکثر

پایداری وایمنی سکونتگاه ها در مقابل خطرات ناشی از عارضه های طبیعی همواره ازنگرانیهای جوامع بوده است.زلزله یکی از این عارضه هایطبیعی است که درصورت عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی سکونتگاه های بشر وجان انسانها را تهدید میکند.درواقع آنچه از این پدیده فاجعهمیسازد،عدم پیشگیری از تاثیروعدم آمادگی جهت مقابله با آن است.به منظور کاهش خسارات لرزه ای وارتقای ایمنی شهرها لازم است در تدوین برنامه های توسعه پایدارشهری ومنطقه ای به مخاطرات ناشیاززلزله وبرآورد اثرهای آنها توجه ویژه ای شود.بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد.در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساساستفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی درمدیریت بهینه خطر پذیری وبحران ایفاکند.باتوجه به اهمیت شهرتهران ازجنبه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ازیک سو ولرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر لازم است نحوه مقابله با زلزلهاحتمالی آینده معرفی ، تشریح ونهایتا راهکارهای کوتاه و بلند مدت مقابله با زلزله ازدیدگاه شهرسازی شامل مسائل جمعیتی، کمبود امکاناتزیربنایی، توسعه نامناسب،توزیع ناهمگون مراکز خدمات شهری و عدم تناسب بافت ساختمانها باشرایط ساختگاهی ارائه گردد. درواقع اقداماتکافی و اساسی به منظورکاهش تلفات وخسارات ناشی از زلزله در طی سالیان گذشته صورت نپذیرفته است و رشدناهمگون وغیراصولیشهرتهران بویژه در چند دهه اخیر، ساخت وساز در حریم گسلها و مناطق مستعد ناپایداریهای زمین ساختی، طراحی واجرای ساختمانها وتاسیساتحیاتی نامتناسب باشدت لرزه خیزی تهران ،نبود توانمندیهای عملیاتی کافی مدیریت بحران درمرحله پاسخ ومقابله با تبعات زلزله، وجودبافتهایآسیب پذیر وفرسوده وپراکنده درسطح شهرنشان میدهد درصورت وقوع زلزله شدید در تهران تلفات وصدمات جبران ناپذیرزیادی واردخواهدشد.بدین منظور دراین مقاله منطقه 11 شهرداری تهران به عنوان نمونه جهت ارزیابی خطرپذیری لرزه ای مورد بررسی قرارگرفته است.همچنین در این مقاله سعی بر آن است تا با استفاده از سناریوی زلزله افزایش تاب آوری شهری موردبررسی قرارگیرد.بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد. در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساساستفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی تاب آوری لرزه ای شهرتهران داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - مدلی برای قیمت گذاری سواپ زلزله و تحلیل حساسیت آن در ایران
نصرالله محمودپور عبدالساده نیسی مسلم پیمانی

افزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سال‌های اخیر، یکی از بزرگتر‌ین چالش‌های پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جه أکثر

افزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سال‌های اخیر، یکی از بزرگتر‌ین چالش‌های پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جهت کاهش ریسک شرکت‌های بیمه و بیمه اتکایی در ایران ارائه می شود، طرح تحقیق گذشته‌نگر و تحقیق کاربردی است، روش گردآوری داد‌ها کتابخانه‌ای و ابزار استفاده از اسناد و مدارک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، برای استخراج کل داده‌ها از روش همبستگی استفاده می ‌شود و تمام شماری خسارت کل زلزله‌های دارای تلفات، مخرب و تاثیر‌گذار در بازه زمانی 1288 الی 1397 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. احتمال وقوع و شدت خسارت ثابت و به صورت یک حرکت براونی پرش انتشار در نظر گرفته می شود، مدل دیفرانسیلی، انتگرالی استخراج شده با گسسته سازی به مدل دیفرانسیل معمولی تبدیل شده و با روش تفاضل محدود و نرم ابزار متلب جواب‌ها تخمین زده می‌شود، تغییرات مدل ارائه شده با تحلیل حساسیت لاندا مورد بررسی قرار می گیرد و سرانجام با داده‌های واقعی خسارت های زلزله در ایران، که از پایگاه داده ئی ام دات دیتا بیس و نتایج رگرسیون استخراج شده است، مدل اجرا می‌شود. بر اساس نتایج تحقیق قیمت اوراق سواپ فاجعه به ازای خسارت کمتر از آستانه ، روند افزایشی منظمی دارد، اما به محض رسیدن و رد شدن خسارت از آستانه، قیمت ها به شدت کاهش خواهند یافت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - بررسي پيامدهاي اجتماعي، اقتصادي و رواني افراد در مناطق زلزله زده (مطالعه موردي: زلزله زدگان غرب کرمانشاه)
سیما پرشو سید ناصر حجازی اصغر محمدی

زلزله از جمله پدیدههایی استکه به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه میسازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسلهای پر شمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعهشناختی، با هدف بررسی پيامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی أکثر

زلزله از جمله پدیدههایی استکه به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه میسازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسلهای پر شمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعهشناختی، با هدف بررسی پيامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی 18 بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پيمایش انجام شده است. جمعيت آماری شامل تمامی افراد نفر) 600 سال به بالای شهرستانهای سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی میشود. برای تعيين نمونۀ آماری ( از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحليل در دو بخش آمار توصيفی و آمار استنباطی انجام SPSS و pls دادهها نيز با بهرهگيری از نرم افزار آماری S 0/001( گردید. یافتهها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغيرهای تحقيق با ) در سطح آلفای ig= بر احساس امنيت اجتماعی، مسئوليتپذیری اجتماعی، انطباقپذیری شهروندان، همبستگی اجتماعی 0.05 با دیگران، تقدیرگرایی، احساس امنيت اقتصادی، تغييرات شغلی، سلامت روانی، تابآوری و تکليفمداری برابر خدا تأثيردارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - تحلیل خطر، ارزیابی ریسک و ایجاد مدل احتمالاتی خسارت برای شهر یاسوج در نرم¬افزار OpenQuake
علی صادقی عبدالرضا سروقدمقدم فرشید فتحی

کشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتن أکثر

کشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتناب ناپذیر است. این مقاله با استفاده از روش‌های دقیق و بروز، اطلاعات اخیر سرشماری جمعیت و مسکن، داده‌های اجتماعی-اقتصادی، برای نخستین¬بار تحلیل ریسک لرزه¬ای با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف برای ساختمان‌های با سیستم‌های متنوع سازه‌ای در شهر یاسوج انجام شده است. اطلاعات توصیفی و کمی ساختمان‌ها و گسل‌های فعال حوزه این شهر در نرم¬افزار GIS پیاده شده و با استفاده از قابلیت¬های نرم¬افزار OpenQuake، تحلیل احتمالاتی خطر انجام و منحنی‌های خطر و طیف طرح برای ساختگاه حوزه پژوهش تولید شده است. بر این اساس، تحلیل ریسک احتمالاتی با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف در نرم¬افزار OpenQuake انجام شده است و منحنی‌های ریسک لرزه¬ای برای چهارسطح متفاوت آسیب‌پذیری تولید شده است. تجزیه و تحلیل کمی آسیب‌پذیری ساختمان در شهر یاسوج نشان می‌دهد که ساختمان‌های بنایی غیرمسلح بالاترین درصد آسیب را در تمامی سطوح شدت نشان می‌دهند، به‌ترتیب با 48.4، 43.1، 39.4 درصد و 33.5 درصد برای آسیب‌های خفیف، متوسط، گسترده و ریزش. ساختمان‌های فولادی کم کیفیت پس از سازه‌هایبنایی غیر مسلح بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند و این امر بر نیاز فوری به مقاوم‌سازی تاکید می کند. در مقابل، ساختمان‌های فولادی و بتن مسلح با کیفیت متوسط ارزیابی آسیب لرزه‌ای مطلوبی را نشان می دهند. یافته‌های کیفی بر اهمیت اجرای یک سیستم نظارت/کنترل قوی برای کیفیت ساخت و ساز، پیش‌بینی بهبود قابل‌توجه در قابلیت اطمینان سازه در طول دوره بهره‌برداری با کیفیت اجرای متوسط تا بالا تأکید می‌کنند. نتایج نشان می‌دهد که جهت پیشگیری از خسارات بالای اقتصادی، اجتماعی و انسانی، بازنگری در طراحی سازه¬های مقاوم جدید و مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود در منطقه موضوع تحقیق بسیار حائز اهمیت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - ارزیابی انرژی موجک برای ارتعاش شمع منفرد مدفون در ماسه تحت اثر زلزله¬های حوزه دور و نزدیک
نوید حسن پوری نوتاش روزبه دبیری مسعود حاجیعلیلو بناب لاریسا خدادادی فریبا بهروز سرند

ارزیابی عملکرد شمع در برابر بارگذاری های لرزه‌ای یکی از مسائل مهم در مهندسی ژئوتکنیک به شمار می‌رود. رویکردهای مختلفی در ارزیابی این عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرند که می‌توان به رویکردهای پیوسته و گسسته اشاره نمود. در رویکرد پیوسته می‌توان از تحلیل‌های دوبعدی و سه بع أکثر

ارزیابی عملکرد شمع در برابر بارگذاری های لرزه‌ای یکی از مسائل مهم در مهندسی ژئوتکنیک به شمار می‌رود. رویکردهای مختلفی در ارزیابی این عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرند که می‌توان به رویکردهای پیوسته و گسسته اشاره نمود. در رویکرد پیوسته می‌توان از تحلیل‌های دوبعدی و سه بعدی استفاده نمود. یکی از معایب بسیار مهمی که در تحلیل‌های سه بعدی شمع می‌توان به آن اشاره نمود، افزایش هزینه‌های محاسباتی است. بنابراین، بهبود دقت تحلیل‌های دوبعدی به منظور کاهش هزینه‌های محاسباتی امری اجتناب‌ناپذیر است. در مطالعه حاضر، رفتار شمع منفرد مدفون در خاک ماسه تک¬لایه و دولایه تحت دو رکورد زلزله (حوزه دور و نزدیک) با استفاده از نرم¬افزار المان محدود Abaqus مورد ارزیابی قرار گرفت. در گام بعد، پردازش سیگنال داده¬های شتاب- زمان مقطع شمع با استفاده از تبدیل موجک انجام گرفت. براساس نتایج، انرژی موجک برای سیگنال سرشمع تحت رکورد حوزه نزدیک بیشتر از رکورد حوزه دور به¬دست آمد. به¬طوری¬که برای خاک تک¬لایه و دولایه به¬ترتیب در حدود 11% و 41% افزایش در انرژی موجک محاسبه شد. این افزایش در انرژی موجک ناشی از افزایش قابل ملاحظه جابه¬جایی افقی شمع تحت رکوردهای حوزه نزدیک گسل در مقایسه با رکوردهای حوزه دور است. بنابراین، با انجام تحلیل سیگنال مبتنی بر تبدیل موجک پیوسته بر روی شتاب افقی مقطع شمع می¬توان اطلاعات مناسبی از نوع رکورد زلزله به¬لحاظ نزدیکی و دوری از گسل تعیین نمود. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات زلزله

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية