سیاه دانه (Nigella sativa L.) ازخانواده آلاله،یکی از بهترین منابع آنتیاکسیدانهای طبیعی به شمار میرود. با توجه به تاثیر مثبت کیتوزان بر گیاهان دارویی گوناگون در این مطالعه به بررسی عملکرد رویشی و شیمیایی این گیاه تحت تیمار نانوذرات کیتوزان پرداختیم. فاکتورهای آزمایش ش چکیده کامل
سیاه دانه (Nigella sativa L.) ازخانواده آلاله،یکی از بهترین منابع آنتیاکسیدانهای طبیعی به شمار میرود. با توجه به تاثیر مثبت کیتوزان بر گیاهان دارویی گوناگون در این مطالعه به بررسی عملکرد رویشی و شیمیایی این گیاه تحت تیمار نانوذرات کیتوزان پرداختیم. فاکتورهای آزمایش شامل محلول دهی کیتوزان ونانوذرات آن با غلظتهای 0.01، 0.05، 0.2، 1، 4 (pH 5) درصد بودند.سنجشها در سال 1400 در آزمایشگاه رازی دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران بر روی عصاره دانه و برگ گیاه تیمارشده انجام گردید. عصارهگیری به روش پرس سرد انجام شد.برخی از صفات نظیر جوانهزنی (تعداد، درصد، شاخص و ضریب سرعت جوانهزنی)، پارامترهای رشد (طول ریشهچه و ساقه چه،وزن تر ریشه چه وساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه)،رنگیزه ها،میزان فنل کل برگ (فولین-سیوکالتو)، فلاونوئید کل برگ (رنگ سنجی آلومینیوم کلرید)، فعالیت آنتیاکسیدانی برگ (DPPH)، پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء برگ (سنجش غلظت MDA) ومیزان پروتئین محلول دانه و برگ (بردفورد) ارزیابی شدند. آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسه میانگین دادهها با استفاده آزمون دانکن در سطح آماری5 درصد انجام شد.نتایج نشان داد درصدهای تیماری مورد نظر بر همه صفات مورد ارزیابی(جز وزن تر ریشه چه)تاثیر معنی داری دارند. تیمار 1 تا 0.01 درصد نانو ذرات کیتوزان سبب افزایش پارامترهای رشد و جوانه زنی شد.همچنین میزان فنل،فلاونوئید و فعالیت آنتیاکسیدانی در مقایسه با شاهد افزایش نشان داد که بیشترین مقدار افزایش در غلظتهای 1 و 0.01 درصد نانوذرات کیتوزان مشاهده شد. حداکثر افزایش میزان رنگدانهها تحت تاثیر غلظت1 و0.2 درصد نانوذرات کیتوزان بود.هر دو تیمار در غلظت 1 درصد سبب کاهش مقدار MDA نسبت به کنترل شدند. مقدار پروتئین کل در برگ و دانه تحت تاثیر تیمارها کاهش یافت .به طورکلی نتیجه شد که تیمار نانو ذرات کیتوزان به عنوان نوعی محرک زیستی بر بهبود ویژگیهای کیفی سیاه دانه تاثیر مثبتی داشته و نانوذرات کیتوزان به عنوان محرکی مناسب جهت افزایش رشد پیشنهاد میشود.
پرونده مقاله