زبان یزدی یکی از شاخصترین گویشهای مرکزی ایران بهشمار میرود که بهدلیل شرایط اقلیمی و فرهنگی ویژه اش کمتر دچار دگرگونی شده است و هنوز نشانههای کهنگی و دیرینگی زبانی در آن وجود دارد. در این پژوهش به شیوهی توصیفی، تحلیلی و اسنادی و تعلیلی بر مبنای تطبیقی- موضوعی اس چکیده کامل
زبان یزدی یکی از شاخصترین گویشهای مرکزی ایران بهشمار میرود که بهدلیل شرایط اقلیمی و فرهنگی ویژه اش کمتر دچار دگرگونی شده است و هنوز نشانههای کهنگی و دیرینگی زبانی در آن وجود دارد. در این پژوهش به شیوهی توصیفی، تحلیلی و اسنادی و تعلیلی بر مبنای تطبیقی- موضوعی استفاده شده است. بنابراین ابتدا به موقعیت مکانی و شرایط اقلیمی، جایگاه و اصلیترین ویژگیهای ساختار آوایی و دستوری زبان یزدی توجه شده است. بعد از این به مهمترین واژگان زبان یادشده در موضوعات مختلفی همچون: اصطلاحات رایج، ابزارها، اسامی گیاهان و جانوران و غیره طبقهبندی و سپس دگرگونیهای آوایی و معنایی و ریشهشناسی آنها در مقایسه با زبانهای ایران باستان و فارسی میانه بررسی شده است. پیشینهی بسیاری از واژگان یزدی، مانند: آسّر (ssarā):آستر، اسّخ (issax):اِستخر، اُسّا(ossa):استاد، اَیاره(ayāræ) آکله(kelæā): جذام، اِسبُل(esbol): طحال و غیره را میتوان تا دوران هند و ایرانی و حتی دوران هند و اروپایی پیگیری کرد. کلیدواژهها: زبان یزدی، کهنگیهای زبانی، ریشهشناختی، فرآیند واجی.
پرونده مقاله