• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل وادی معرفت در سه دفتر اول مثنوی
        سید محمد امیری ندا پازاج
        نوشیدن شراب معرفت الهی کاری بس صعب و دشوار است؛ ولی خداوند که نهایت کمال و جمال است، مستور از کل موجودات نیست. او خلق کرده تا در صورت مخلوقات شناخته شود. مولانا در دریای بی‌کران مثنوی از معرفت حق تعالی بسیار سخن گفته است. به اعتقاد او هر چند خداوند قابل شناخت نیست و دل چکیده کامل
        نوشیدن شراب معرفت الهی کاری بس صعب و دشوار است؛ ولی خداوند که نهایت کمال و جمال است، مستور از کل موجودات نیست. او خلق کرده تا در صورت مخلوقات شناخته شود. مولانا در دریای بی‌کران مثنوی از معرفت حق تعالی بسیار سخن گفته است. به اعتقاد او هر چند خداوند قابل شناخت نیست و دلایل این دور از دسترس بودن را نیز بیان می‌کند ولی دست رد بر سینةارباب سلوک نمی‌زند و راه‌های شناخت حق را نیز بر می‌شمرد او معتقد است تا حضرت حق بویی از گلشن اسرار معرفت به دماغ جان نرساند شناختی حاصل نخواهد شد. از دیدگاه مولانا، شناخت و معرفت حق برای عارف نتایجی در بر دارد از جمله: اتصال علم عارف به علم حق، بسته شدن زبان، ترس و رسیدن به شادی مطلق. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - رئالیسم جادویی و افسانه‌های عامةکردی (با تکیه بر کتاب چیروک)
        موسی پرنیان عطا الماسی محمد زاهد سیدی تبار
        داستان‌ها و افسانه‌های کردی بازتاب زندگی پرتلاش و آرمان‌های انسان‌هایی است که در روزگاران سخت و شرایط بسیار دشوار برای زنده‌ماندن و ادامة زندگی مقاومت کرده‌اند. شیوه و قالب قصه‌های پریان بسیار شبیه گونة روایی موجود در رئالیسم جادویی است چرا که تخیل موجود در قصه که از مؤ چکیده کامل
        داستان‌ها و افسانه‌های کردی بازتاب زندگی پرتلاش و آرمان‌های انسان‌هایی است که در روزگاران سخت و شرایط بسیار دشوار برای زنده‌ماندن و ادامة زندگی مقاومت کرده‌اند. شیوه و قالب قصه‌های پریان بسیار شبیه گونة روایی موجود در رئالیسم جادویی است چرا که تخیل موجود در قصه که از مؤلفه‌های مشترک رئالیسم جادویی و قصه‌های پریان است، باعث گسست علی و معلولی در روایت داستان می‌شود و همین امر موجبات به وجود آمدن نقاط مشترکی از جمله: شکستن مرز میان واقعیت و فراواقعیت و اتحاد این دو، بروز رفتارها و رخ‌دادهای شگفت‌انگیز، شناخت واقعیت‌های تاریخی و اجتماعی و....میان قصه‌های پریان و متون رئالیسم جادویی می‌شود، به گونه‌ایی که در آن فراواقعیّت و آنچه در اصطلاح رئالیسم جادویی به عنوان جادو از آن نام می‌برند در گسترة بی‌کران واقعیّت قرار می‌گیرد و امری قطعی و حتمی تصور می‌شود، بنابراین قصه‌های پریان به خاطر ساختار داستانی‌اش عرصة مناسبی برای رخ‌دادها و پدیده‌های شگفت‌انگیزی است که آنها را با فراواقعیّت گره‌زده‌اند و از این طریق همانندی و شباهتی را میان این متون(قصه‌های پریان) با سبک نوین رئالیسم جادویی نمایش داده‌است. از این رو در این نوشتار برآن است تاشباهت‌ها و تفاوت‌های موجود میان اقسانه‌ها و قصه‌های کردی(چیروک) را با سبک رئالیسم جادویی بررسی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تفاوت زبانِ نخستین نمایشنامه های ترجمه شده با نمایشنامه های ترجمه شده معاصر در ایران
        المیرا سلیمانی راد علی خزاعی فر مسعود خوش سلیقه
        در حوزه ترجمه نمایشنامه و تئاتر، دو رویکرد کلی مطرح است: یکی تلقی نمایشنامه بعنوان یک اثر ادبی و ترجمه آن با پیش فرض‌های متون ادبی و دیگری ترجمه برای اجرا. هر کدام از این رویکردها منجر به استفاده از ساختارها و زبان خاصی در ترجمه می شود. زبانی که به دو دسته اجرایی و غیر چکیده کامل
        در حوزه ترجمه نمایشنامه و تئاتر، دو رویکرد کلی مطرح است: یکی تلقی نمایشنامه بعنوان یک اثر ادبی و ترجمه آن با پیش فرض‌های متون ادبی و دیگری ترجمه برای اجرا. هر کدام از این رویکردها منجر به استفاده از ساختارها و زبان خاصی در ترجمه می شود. زبانی که به دو دسته اجرایی و غیر اجرایی تقسیم شده است. تحقیق حاضر به بررسی تفاوت زبانِ نخستین نمایشنامههای ترجمه شده در ایران و نمایشنامه های ترجمه شده در دوره معاصر میپردازد. بدین منظور طبق نمونه گیری هدفمند، سه نمایشنامه از هر دوره انتخاب و از منظر زبان محاوره و زبان معیار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد، علیرغم اینکه نخستین ترجمه ها اقتباسی از اصل اثر هستند، زبان ترجمهء آنها بین محاوره و رسمی است. با وجود انسجامی که بین جملات وجود دارد تعبیرات و اصطلاحات عامیانه نیز در ترجمه ها دیده میشود. در واقع می توان زبانِ این نمایشنامه ها را شبه محاوره دانست. بررسی نمایشنامه های معاصر نیز نشان می دهد، رویکرد مترجمان معاصر به ترجمه نمایشنامه، رویکرد شکسته نویسی و استفاده از زبان محاوره است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - جایگاه زبان عربی در میان کردها
        عبدالله رسول نژاد حسن سرباز
        زبان عربی با ظهور اسلام ونزول قرآن کریم از صورت یک زبان قومی و محلی خارج وبه زبان فرهنگ وتمدن اسلامی تبدیل شد واز اواخر قرن اول هجری مرزهای جزیرة العرب را در نوردید وتا سواحل مدیترانه، آسیای صغیر، ایران وماوراء النهر گسترش پیدا کرد وبه زبان علمی وادبی ملل مسلمان اعم از چکیده کامل
        زبان عربی با ظهور اسلام ونزول قرآن کریم از صورت یک زبان قومی و محلی خارج وبه زبان فرهنگ وتمدن اسلامی تبدیل شد واز اواخر قرن اول هجری مرزهای جزیرة العرب را در نوردید وتا سواحل مدیترانه، آسیای صغیر، ایران وماوراء النهر گسترش پیدا کرد وبه زبان علمی وادبی ملل مسلمان اعم از عرب وغیر عرب تبدیل گردید. زبان عربی، چه به لحاظ دینی که زبان قرآن و اسلام است و چه به لحاظ علمی که نقش مهمی در حفظ میراث عقلانی چندین‌قرنه‌‌ی بشریت داشته است، همواره در میان همه‌ی ملل از مقام والایی برخوردار بوده است کردها هم که به عنوان بخشی از جامعه ی اسلامی با آگاهی وآغوش باز اسلام را پذیرفتند، چنان شیفته ی قرآن کریم ورسالت جاویدان پیامبر گرامی اسلام (ص) شدندکه ضمن محافظت بر زبان مادری خود، زبان عربی را هم به عنوان زبان علمی وادبی خود بر گزیدند و نه تنها علما و دانشمندان کرد بیشترآثار خود را در زمینه های مختلف دینی، علمی، فلسفی، ادبی و... به زبان عربی نوشتند و خدمت به آن را موهبتی الهی و در راستای مصالح ملت خود دیدند، بلکه عامه ی مردم نیز آشنایی با این زبان و لو در حدّ برخی ادعیه و اصطلاحات مربوط به مراسمات دینی را مایه ی تشخص و مباهات می دانستند. علمای کرد در حوزه ی زبان عربی خدمات ارزنده ای را انجام داده و آثار ارزشمندی را در زمینه های صرف، نحو، بلاغت و..از خود بر جای گذاشتهاند. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه ی تحلیل محتوا آثار برجسته ترین علما و ادبای کرد در حوزه ی زبان عربی از جمله صرف، نحو، علوم بلاغی و... مورد بررسی قرار گیرد، تا جایگاه این زبان در میان کردها روشن شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی خودشناسی و فرایند فردیت در داستان‌های عامیانه (گذری به اتاق‌های دربسته، چاه‌های تاریک و غارهای دایره‌‌وار)
        مریم رضابیگی محمّد ایرانی مریم قربانیان
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - سعدی؛ از رؤیا تا واقعیت
        مژده شفیعی مهدی نوروز
        آیا سعدی خود صورت آرمانی پندها و اندرزهایی بود که در نوشته‌هایش خصوصاً در بوستان و گلستان دیده می‌شود؟ از مجموعه‌ی نوشتارهای بررسی شده درباره‌ی سعدی می‌توان دریافت که اطلاعات زندگینامه‌ای او به اندازه‌ی کافی ـ و نه حتی به اندازه‌ی لازم ـ وضوح و اعتباری برای قضاوت کردن د چکیده کامل
        آیا سعدی خود صورت آرمانی پندها و اندرزهایی بود که در نوشته‌هایش خصوصاً در بوستان و گلستان دیده می‌شود؟ از مجموعه‌ی نوشتارهای بررسی شده درباره‌ی سعدی می‌توان دریافت که اطلاعات زندگینامه‌ای او به اندازه‌ی کافی ـ و نه حتی به اندازه‌ی لازم ـ وضوح و اعتباری برای قضاوت کردن درباره‌ی این که او تا چه اندازه به شخصیت اخلاقی آرمانی که در نوشتارهایش و به‌ویژه در گلستان و بوستان ترسیم می‌کند، شباهت داشته است یا نه ندارد. رویکرد اخلاقی سعدی از سویی، نوعی اخلاق فردی و اجتماعی را ترسیم می‌کند و از سویی، اخلاقی که در نسبت با قدرت تعریف می‌شود که ما آن را اخلاق سیاسی نامیده‌ایم. اخلاق سیاسی در دو وجه در بوستان و گلستان نمود می‌یابد ،که ما این دو وجه را اخلاق فرادستان و اخلاق فرودستان نامیده‌ایم. اخلاق فرادستان شامل تمامی نصایحی است که سعدی به حکمرانان و فرمانروایان می‌کند؛ خواه در گلستان و بوستان و خواه در قصاید مدحیه‌ای که در آن‌ها بیش از مدح نشان پند و اندرز وجود دارد. اخلاق فرودستان شامل توصیه‌هایی است که مردم عامی درباره‌ی نسبتشان با قدرت سیاسی صورت می‌دهد. در این جایگاه سعدی توصیه‌هایی محافظه‌کارانه عرضه می‌کند که انتقادات بسیاری را در میان معاصرین نسبت به سعدی برانگیخته است. اما مواردی نیز وجود دارد که به عنوان راوی سوم شخص، مواجهه‌ی درویشی با پادشاه را ترسیم می‌کند و شخصیت درویش در این گونه حکایات غالباً زبان تند و تیزی اختیار می‌کند که این نشان از آن دارد که سعدی به نحو غیرمستقیم القا می‌کند ،کسانی که قصد دارند نقد ریشه‌ای نسبت به شرایط صورت دهند می‌باید از منافع خود و کم‌ترین مزایای زندگی خود نیز دست شسته باشند تا حرفشان قبول یابد. از سوی دیگر حکایاتی که راوی اول شخص دارند به دو دسته قابل تقسیم‌اند: روایات مشخص‌ساخته از سوی سعدی و روایات نامشخص‌ساخته از سوی او. روایاتی که جنبه‌ی زندگینامه‌ای دارند اما نقل قول غیرمستقیم‌اند و غالباً با شنیدم... یا یکی از... آغاز می‌شوند روایات نامشخص‌ساخته‌اند که تصویری از شخصیت سعدی در آن‌ها به دست نمی‌آید. روایات دیگر نیز برخی جنبه‌ی خودزندگینامه‌نویسانه دارند و برخی تنها روایاتی از مشاهدات احتمالی هستند. آنچه از روایات خودزندگینامه‌نویسانه‌ی سعدی بر می‌آید او در عین آن که مایل است خود را فردی حاضرجواب بازنمایی کند اما از نقل تنگدستی‌ها و بعضاً ناپرهیزگاری‌های خود ابایی ندارد و از این حیث تصویری آرمانی به لحاظ اخلاقی از خود به دست نمی‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی کهن الگوها در داستان «هزارویک شب» نجیب محفوظ
        کامران قدوسی گیتی کاوه باغ بهادرانی
        مفاهیم مشترکی که از اجداد بشر نسل به نسل منتقل شده اند و در ژرفای ضمیر نا خودآگاه قرار گرفته اند، کهن الگو ها هستند ،مفاهیمی که جهانی هستند و ریشه ای چند میلیون ساله دارند. گرایش های ارثی مشترکی که انسان در موقعیت های گوناگون از خود نشان می دهد. نقد کهن الگویی یکی از ره چکیده کامل
        مفاهیم مشترکی که از اجداد بشر نسل به نسل منتقل شده اند و در ژرفای ضمیر نا خودآگاه قرار گرفته اند، کهن الگو ها هستند ،مفاهیمی که جهانی هستند و ریشه ای چند میلیون ساله دارند. گرایش های ارثی مشترکی که انسان در موقعیت های گوناگون از خود نشان می دهد. نقد کهن الگویی یکی از رهیافت های اصلی نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت و ویژگی کهن الگو ها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد . هزار و یک شب هم چون بسیاری از آثارادبی جهان جلوه گاهی است که کهن نمونه ها را به شیوه های نمادین منعکس می کند. دراین مقاله حکایت ها و روایت های این مجموعه از دیدگاه نقد کهن الگویی، بررسی و بر اساس کهن الگو های شاخص این اثر (آنیما، آنیموس، سایه، نقاب، عشق، جن و دیو، شیطان، قهرمان، جدال خیر و شر، خود و خویشتن، خداانگاری) تحلیل شده است. بررسی موردی حاضر درباره ی داستان های این مجموعه نشان دهنده ی قابلیت های بالای این اثر در حیطه ی ناخود آگاه روان آدمی است. بر اساس یافته های پژوهش نجیب محفوظ به دور از محدودیت های زمانی و مکانی، میراث مشترک ادبی وفرهنگی را مورد تأیید قرار داده و ثابت کرده است که به یاری این کهن الگو ها در صحنه های هزار و یک شب به صورت جزئی و بازتاب آن در رفتار مخاطب به طور کلی می توان پرواز روح آدمی از آوردگاه جدال خیر و شر تا آسمان نیکی ها و رستگاری ها را نظاره گر بود، زیرا که در نهایت با برتری نیروهای خیر گره داستان گشوده می شود وشر راهی جز به نیستی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - «جزیره ی سرگردانی»و مکتب رئالیسم
        مهناز محمدلو نجمه نظری
        رئالیسم به معنای واقع گرایی اصطلاحی است که در فلسفه، هنر و ادبیات با معانی مختلف، مورد توجه و بحث و گفتگو قرار گرفته است. رئالیسم ادبی به عنوان یک مکتب با نگاهی واقع گرایانه و به دور از جانبداری و پیش داوری، به توصیف واقعیات جامعه به قصد انتقاد و اصلاح می پردازد. در آث چکیده کامل
        رئالیسم به معنای واقع گرایی اصطلاحی است که در فلسفه، هنر و ادبیات با معانی مختلف، مورد توجه و بحث و گفتگو قرار گرفته است. رئالیسم ادبی به عنوان یک مکتب با نگاهی واقع گرایانه و به دور از جانبداری و پیش داوری، به توصیف واقعیات جامعه به قصد انتقاد و اصلاح می پردازد. در آثار غالب داستان نویسان ایرانی، خصوصاً نویسسندگان نسل اول مانند جلال آل احمد، محمدعلی جمال زاده و بزرگ علوی، بسیاری از ویژگی های مکتب رئالیسم را می توان دید. سیمین دانشور نیز به عنوان یکی از نویسندگان صاحب نام این نسل، از این ویژگی مستثنی نیست. دومین رمان دانشور با عنوان جزیره ی سرگردانی اولین مجلد از مجموعه ای سه جلدی است و اثری واقعگرا در حوزه ی رئالیسم اجتماعی به شمار می رود. اگرچه استفاده ی نویسنده از نمادها در طرح مسائل سیاسی، اجتماعی گاه اثر را به رئالیسم سمبلیک نزدیک کرده است. در مقاله ی حاضر جنبه های رئالیستی جزیره ی سرگردانی در دو حوزه ی محتوا و فرم و ساختار بررسی شده است. در بخش محتوا به مسائل سیاسی- اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی، هم چنین بازتاب زندگی شخصی نویسنده پرداخته شده است. در حوزه ی فرم تأثیر ساختار رئالیستی اثر بر عناصری چون شخصیت پردازی، زبان و لحن، صحنه پردازی و شیوه ی روایت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله