این جستار، بر آن است که شیوههای نقد زن سالارانه را در پهنهی ادب ، به دست دهد؛ از همین روی پس از یاد کرد تاریخچهای از فمینیسم، نشان میدهد که یک منتقد، در دبستانِ(= مکتب) نقد زن سالارانه بایستی با یک اثر ادبی به چه شیوه و هنجاری برخورد کند. نیز، برای بهتر نشان دادن رو چکیده کامل
این جستار، بر آن است که شیوههای نقد زن سالارانه را در پهنهی ادب ، به دست دهد؛ از همین روی پس از یاد کرد تاریخچهای از فمینیسم، نشان میدهد که یک منتقد، در دبستانِ(= مکتب) نقد زن سالارانه بایستی با یک اثر ادبی به چه شیوه و هنجاری برخورد کند. نیز، برای بهتر نشان دادن روش نقد زن سالارانه (= فمینیستی) با کند و کاو در سه اثر حماسی: شاهنامه، گرشاسبنامه و بهمن نامه، به بررسی زنان در این سه شاهکارِ بیچون میپردازد؛ به سخنی دیگر، زنانِ این سه اثر را به دبستان نقد زن سالارانه برده و میگزارد.
در پایان نیز ، برای نشان دادن آسیب شناسی زن سالارانه، چونان درآمدی بر نقد زن سالارانه، به نشان دادن فرودستی زنان در اسطورهی آفرینش ایرانی میپردازد.
پرونده مقاله
مقالهی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رم چکیده کامل
مقالهی حاضر به نقد جامعه شناختی رمانسفر می پردازد، نقد جامعه شناختی رمان به عنوان گرایش مهمی در جامعه شناسی ادبیات، به تعامل رمان و جامعه و تأثیر متقابل آن دو بر یکدیگر می پردازد. در نخستین رمان های فارسیاز دوره مشروطه تا رمان های اخیردوره معاصر، بین ساختار و محتوای رمان فارسی و جامعه ایرانی همواره رابطه معین وجود داشته است بنابراین با پیچیدهتر شدن روابط حاکم بر جامعه ایرانی در عرصه های اجتماعی- سیاسی و فرهنگی، ساختار رمان فارسی نیز به سمت واقعگرایی انتقادی تمایل بیشتری پیدا کرده است. در رمان سفر به عنوان اثری که حاصل تحولات دوره گذار است نویسنده با انتخاب زندگی یک خانواده معمول حاشیه شهری ابعاد تراژیک این طبقه اجتماعی را در اثر آن تحولات ترسیم می کند. بنابراین در این جستار ابتدا به نظریه های مسلط و رایج در باب نقد جامعه شناختی اشاره شده است، سپس براساس شواهدی از رمان سفر با روش اسنادی به تحلیل نظری- استنباطی آن پرداخته است.
پرونده مقاله
دنیای واقعی[1] مجموعهای است شامل چهار رمان نوشتهی لویی آراگون[2]نویسندهی مشهور فرانسوی (1982-1897 م)، در انتقاد از جامعهی سرمایه داری فرانسهی سال های 1890 تا 1940، که از آن می توان اطلاعاتی گسترده دربارهی جامعهی فرانسه آن دوران به دست آورد. در خلال این موارد، نقش چکیده کامل
دنیای واقعی[1] مجموعهای است شامل چهار رمان نوشتهی لویی آراگون[2]نویسندهی مشهور فرانسوی (1982-1897 م)، در انتقاد از جامعهی سرمایه داری فرانسهی سال های 1890 تا 1940، که از آن می توان اطلاعاتی گسترده دربارهی جامعهی فرانسه آن دوران به دست آورد. در خلال این موارد، نقش و تاثیر زنان نیز مشهود است و با بررسی دقیق این رمان ها میتوان سیمای زن را در قالب زنان بورژوا، کارگر و خدمتکار، روسپی، هرج و مرج طلب و مبارز سیاسی مشاهده کرد. مقالهی حاضر سیمای زن ایده آل از دیدگاه لویی آراگون را در قالب موارد فوق، با ارائه نمونه از متن رمان های مجموعه دنیای واقعی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
[1] -Le Monde réel
[2] -Louis Aragon
پرونده مقاله
مسئله ی انسان و خدا و رابطه ی متقابل آن ها با هم، یکی از موضوعات بسیار بنیادی در تاریخ تفکّر بشر به ویژه حوزه ی عرفان اسلامی است. دیدگاه عرفا در بارهی تشبّه انسان به خالق خویش، ریشهی توراتی دارد و از آنجا به ذهن و زبان عرفا راه یافته و به صورت حدیث موضوعه در آثار و ک چکیده کامل
مسئله ی انسان و خدا و رابطه ی متقابل آن ها با هم، یکی از موضوعات بسیار بنیادی در تاریخ تفکّر بشر به ویژه حوزه ی عرفان اسلامی است. دیدگاه عرفا در بارهی تشبّه انسان به خالق خویش، ریشهی توراتی دارد و از آنجا به ذهن و زبان عرفا راه یافته و به صورت حدیث موضوعه در آثار و کلام برخی مشایخ این قوم به کار رفته است. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی انسان با خدا بر پایه ی تفکّر خداگونه پنداری انسان در آثار عطّار نیشابوری می پردازد. منظور از خداگونه پنداری در عرفان، نوع تلقّی عرفا از انسان کامل است که دارای ویژگیهای قدسی و فرابشری میباشد.
بر اساس این پژوهش، رابطه ی انسان باخدا، رابطه ای عاشقانه و سرشار از محبّت است. از میان انواع ارتباط، مناجات از بیشترین بسامد و ارتباط دوسویه از کم ترین بسامد برخوردار است. انسان های خداگونه دارای ویژگی هایی خاص از جمله کرامات و قدرت انجام اعمال خارق العاده هستند. جهان بینی عطّار، وحدت وجودی و روش او در رسیدن به تعالی و کمال، بر اساس توجّه به درون و درون گرایی است. سالک با ریاضت، گوهر جان خویش را کشف می کند و خدا را در آن می یابد و بدین صورت به فنا و خداگونگی می رسد.
پرونده مقاله
در این مقاله به نقد و بررسی چندسویهی قصیدهی صد و هشتاد و چهارم دیوان انوری پرداخته شده است. در بخش نخست، گزارشی کوتاه و فشرده از مفاهیمِ قصیده به دست داده شده و تناسب فرم و محتوا به کوتاهی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس برای پیگیری انگیزهی انوری در زمینهی نکوهش شعر چکیده کامل
در این مقاله به نقد و بررسی چندسویهی قصیدهی صد و هشتاد و چهارم دیوان انوری پرداخته شده است. در بخش نخست، گزارشی کوتاه و فشرده از مفاهیمِ قصیده به دست داده شده و تناسب فرم و محتوا به کوتاهی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس برای پیگیری انگیزهی انوری در زمینهی نکوهش شعر و شاعری، شعر و شاعری از دیدِ فرهنگ و جامعهی عصر انوری بررسی شده است و امکان اثرپذیری انوری از آرای شعرای دیگر از جمله کسایی، ناصرخسرو و سنایی مطرح شده است.
پس از بررسی فرم و محتوا، مشخص شد که این قصیده در شمار اشعار حقیقت نما (راستین) و صادقانه ی شاعر قرار می گیرد. دربخش پایانی مقاله پس از طرح چند فرضیه برای یافتن انگیزه ی اصلی انوری از نکوهش شعر و شاعری، این فرض اثبات شد که وی به دلیل بهره مندی از مراتب فضل و کمال، شاعری را دونِ شأنِ خود می دانسته است و چون از روی ناچاری و به دلیل نیاز مالی به مدیحه سرایی پرداخته، پس از سال ها شاعری، از کارنامهی خود ناخشنود بوده و به نقد کار خود پرداخته است.
پرونده مقاله
قهرمانان داستان های لوکلزیو انسان های سرگردان و تنهایی هستند که خود را در برابر خشونت و بی رحمی دنیای واقعی مییابند و هر یک به نوعی از خود و محیط نامطلوب پیرامونشان گریزانند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی جنبه های گوناگون و چندلایهی مفهوم گریز از نظر لوکلزیو در کتاب چکیده کامل
قهرمانان داستان های لوکلزیو انسان های سرگردان و تنهایی هستند که خود را در برابر خشونت و بی رحمی دنیای واقعی مییابند و هر یک به نوعی از خود و محیط نامطلوب پیرامونشان گریزانند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی جنبه های گوناگون و چندلایهی مفهوم گریز از نظر لوکلزیو در کتاب بیابان بپردازیم. با بررسی و تحلیل این کتاب و آثار دیگر لوکلزیو و نظر منتقدان در این باره پی می بریم که گریز شخصیت های داستان نه به خاطر دستیابی به شرایط دلخواه مادی و معیشتی است و نه برای رسیدن به یک زندگی مطلوب، بلکه برای نیل به اصالت و گوهر وجودیشان می باشد؛ یعنی همان خویشتن خویش. و به این بهانه می خواهند به منشاء و خاستگاهی که از آن گریخته اند، بازگردند. آن ها طبیعت را پناهی برای گریز از دنیای متمدن امروزی میپندارند. جایی که سرشار است از سکوتی مغلوب کننده، زیبایی و رهایی، و همواره به دنبال بهشت گمشده ای هستند که نمیتوانند آن را در این جهان زمینی، یعنی جامعه ای صنعتی بیابند. از این رو در دنیایی که برایشان ناشناخته است آن را جستجو می کنند. در واقع آن ها به دنبال نشانی از هویت خود هستند و تنها راه چاره را گریز از این زندان و پناه بردن به طبیعت می دانند؛ چرا که انسان در آغوش طبیعت آرامش بیشتری می یابد. همگام با لالا[1]، شخصیت اصلی کتاب بیابان به زادگاهش می رویم و همراه او به دنیایش قدم می گذاریم. او که آزرده، بیزار و سرخورده از جامعه متمدن امروزی است، تنها راه رهایی و آرامش را در بازگشت به بیابان می یابد. بررسی احساسات، خاطرات و دلتنگیهای قهرمان اصلی داستان و دیگر شخصیتها، ما را به مفهوم گریز از خود در نزد آنان نزدیک می کند.
[1] Lalla
پرونده مقاله
در معنیشناسی شناختی، دانش زبانی مستقل از اندیشیدن و شناخت نیست و زبان بخش جداییناپذیری از قوای شناختی ذهن تلقی میشود. همچنین در چارچوب مطالعات شناختی نگاهی میانی به استفاده زبان و دانش زبانی در نظر گرفته میشود. به اعتقاد زبانشناسان شناختی صورت و نقش دو روی سکه شناخ چکیده کامل
در معنیشناسی شناختی، دانش زبانی مستقل از اندیشیدن و شناخت نیست و زبان بخش جداییناپذیری از قوای شناختی ذهن تلقی میشود. همچنین در چارچوب مطالعات شناختی نگاهی میانی به استفاده زبان و دانش زبانی در نظر گرفته میشود. به اعتقاد زبانشناسان شناختی صورت و نقش دو روی سکه شناخته میشوند و هیچ یک اولویتی نسبت به دیگری ندارند. مقالهی حاضر به بررسی مفهوم پیشنمونهگی از منظر معنیشناسی شناختی و اهمیت پیشنمونهها در درک و تعبیر جهان خارج و اصول مقولهبندی مفاهیم زبانی میپردازد. بر اساس این نظریه، پیشنمونه عضو کانونی و بارز هر مقوله است و سایر اعضا بر حسب شباهتشان با این عضو تعریف میشوند.
در این مقاله پس از اشاره به نظریههای مطرح شده در مورد پیشنمونهگی به تأثیر این مفهوم در مقولهبندی اشاره شده و هرچند در وهلهی اول پیشنمونه مفهومی وابسته به معنی است ولی برای تعیین مقولات آوایی، صرفی، نحوی و مجموعهای از مفاهیم دیگر به پیشنمونهها وابستهایم و پیشنمونهها به عنوان ابزارهای تحلیلی به زبانشناسان شناختی کمک میکند تا بتوانند رابطه میان مفاهیم مختلف را تبیین کنند.
پرونده مقاله
یکی از موضوعات اصلی ادبیات تطبیقی، بررسی تأثیرهای ادبیات زبانهای پویا بر همدیگر است و درباره زبانهای فارسی و عربی، بیشتر سخن از تأثیر ادب عربی برادب فارسی است. امّا در این مقاله، سخن از تأثیر اوزان متداول شعر فارسی بر اشعار عربی پارسی گویان قرن های ششم و هفتم هجری اس چکیده کامل
یکی از موضوعات اصلی ادبیات تطبیقی، بررسی تأثیرهای ادبیات زبانهای پویا بر همدیگر است و درباره زبانهای فارسی و عربی، بیشتر سخن از تأثیر ادب عربی برادب فارسی است. امّا در این مقاله، سخن از تأثیر اوزان متداول شعر فارسی بر اشعار عربی پارسی گویان قرن های ششم و هفتم هجری است.
اوزان رایج شعر کهن فارسی هرچند ماخوذ از شعر عربی است، امّا پارسی گویان در آن تصرف کردهاند و آن را با ساختار زبان فارسی هماهنگ نمودهاند.
این پارسی گویان در سرایش شعر عربی – علاوه بر بحور ویژه شعر عرب – بحور متداول شعر فارسی را منظور داشته اند و اشعار عربی خویش را بدان آراسته اند. در این مقاله با بهره گرفتن از منابع معتبر، تفاوت کاربرد اوزان مشهور شعر عرب و فارسی بیان شده است و نتیجهای که بهدست آمده، آن است که بیشتر ملمعات و اشعار عربی شاعران ایرانی، در وزن و شیوهی سرایش، تابع شعر فارسی است و در واقع این شاعران عربی را به شیوه عجمی گفته اند و به قول مولانا:
چه غم است ار زرم بشدکه مئی هست همچو زر
عربی گرچه خوش بود عجمی گو تو ای پسر
پرونده مقاله