• فهرست مقالات Environmental Risk

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی ریسک‌های محیط زیستی احداث خط لوله گاز، با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه تلفیقی (مطالعه موردی: گچساران به بیدبلند)
        شهاب احمدزاده مریم رباطی هانیه نیکومرام
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی به عنوان یک ابزار کارآمد مدیریتی در مطالعات محیط زیست، روشی است که در آن ریسک ناشی از انجام یک پروژه یا عملیات آن بر محیط زیست بررسی و پیش بینی می شود، تا در هنگام انجام پروژه، با توجه به شناخت وضعیت موجود و نوع اثرات، عملیات به صور چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی به عنوان یک ابزار کارآمد مدیریتی در مطالعات محیط زیست، روشی است که در آن ریسک ناشی از انجام یک پروژه یا عملیات آن بر محیط زیست بررسی و پیش بینی می شود، تا در هنگام انجام پروژه، با توجه به شناخت وضعیت موجود و نوع اثرات، عملیات به صورتی انجام پذیرد تا کمترین اثر بر محیط زیست وارد گردد. این پژوهش با آگاهی از ضرورت اطمینان یافتن از اجرای مناسب و صحیح پروژه ها و در نهایت ارائه راهکارهای کاهش و تقلیل اثرات سوء بر محیط زیست، ارزیابی ریسک طرح احداث خط لوله 20 اینچی انتقال اتان پتروشیمی گچساران را به عنوان یکی از طرح های مهم پتروشیمی کشور، تحلیل می کند. روش بررسی: روش های ویکور(VIKOR) و انوید(ENVID) از جمله ی روش های شناسایی ریسک های زیست محیطی هستند که برای تخمین میزان ریسک های پروژه ها کارایی لازم را از خود نشان داده‌اند. یافته ها: در این تحقیق به بررسی فرآیند تحلیل نسبی پتانسیل های ایجاد خرابی در خط لوله و میزان بالفعل شدن ریسک های موجود در پروژه و همچنین حساسیت سنجی و بررسی آسیب پذیری محیط پیرامون پرداخته می شود. این روش شامل شناسایی محیط زیست تحت تأثیر نشت گاز، بررسی و ارزیابی اجزای مهم اکولوژیک با در نظر گرفتن حساسیت های محیط زیستی، تضمین کمیت ریسک بر طبق استانداردهای موجود و شناسایی اقدامات پیشگیرانه و اقدامات کاهشی پتانسیل ریسک خط لوله می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که در هر دو روش مورد استفاده، فاز ساختمانی نسبت به فاز بهره برداری بیشترین ریسک را داشته که در فاز ساختمانی به ترتیب محیط های فیزیکی و شیمیایی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در فاز بهره برداری نیز با شدت کمتر نسبت به فاز ساختمانی؛ محیط های فیزیکی و شیمیایی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشترین تأثیر را می پذیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارائه الگوی ترکیبیِ تحلیل کیو و تفسیری ریسک‌ِ زیست‌محیطی زنجیره تامین پایدار فناورانه
        پیمان قلی زاده صابر ملاعلیزاده زواردهی اله کرم صالحی
        زمینه و هدف: یکی از مهمترین رویکردهای استراتژیک رقابتی، کسب پایداری در مدیریتِ زنجیره تامین فناوریِ اطلاعات به دلیل ایجاد توازن اطلاعات در بین تصمیم گیرندگان می‌باشد که می‌تواند در قالب ابعاد مختلفی همچون اقتصادی؛ اجتماعی؛ زیست محیطی نمایان گردد. هدف این پژوهش ارائه الگ چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از مهمترین رویکردهای استراتژیک رقابتی، کسب پایداری در مدیریتِ زنجیره تامین فناوریِ اطلاعات به دلیل ایجاد توازن اطلاعات در بین تصمیم گیرندگان می‌باشد که می‌تواند در قالب ابعاد مختلفی همچون اقتصادی؛ اجتماعی؛ زیست محیطی نمایان گردد. هدف این پژوهش ارائه الگوی ترکیبیِ تحلیل کیو و تفسیری ریسک‌ِ زیست‌محیطی زنجیره تامین پایدار فناورانه در شرکت‌های دانش بنیان می‎باشد. روش بررسی: روش شناسی پژوهش ترکیبی است و برای شناسایی گزاره‌های ریسک محیط‌زیست از تحلیل فراترکیب و دلفی استفاده شد و در بخش کمی از تحلیل کیو استفاده شد و سپس باهدفِ تعیین تاثیرگذارترین گزاره‌ی ریسک محیط‌زیستِ هریک از سناریوهای شناسایی شده‌ی ریسک زنجیره تامین پایدار از تحلیل تفسیری ساختاری جامع استفاده شد. این پژوهش در بازه زمانی یکساله انجام شد. یافته‌ها: نتایج وجودِ ۲۸ گزاره اولیه را برای شناسایی ریسک محیط زیستِ زنجیره تامین پایدار تایید کردند که پس از تحلیل دلفی باهدفِ رسیدن به حد کفایت نظری تعداد ۲۱ گزاره‌ی نهایی تایید شدند. سپس انجام تحلیل کیو، جهت تعیین گزاره های ریسک محیط زیست پایدار در سناریوهای مختلف صورت گرفت. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بدست آمده گویایی این واقعیت است که دو گزاره ی فقدان استانداردهای مطلوب و عدم‌نظارت‌های نهادی در کنترل ضایعات و وجود تاثیر بلایای طبیعی به دلیل عدم‌امکان‌سنجی جغرافیایی توسعه فناوری به عنوان تاثیرگذارترین معیارهای ریسک محیط زیست زنجیره تامین پایدار محسوب می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارایه الگوی ارزیابی ریسک زیست‌محیطی پروژه‌های انتقال گاز به روش‌های سامانه شاخص‌گذاری و AHP (مطالعه موردی: پروژه انتقال گاز 24 اینچ تسوج– سلماس)
        سحر رضایان مهدی ایرانخواهی سید علی جوزی
        زمینه و هدف: انتقال حامل‌های انرژی از طریق خطوط لوله یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های انتقال گاز طبیعی، نفت و فرآورده‌های نفتی می‌باشد که انتقال آن‌ها از طریق ناوگان حمل‌و‌نقل جاده‌ای و ریلی با مخاطرات زیادی همراه است. انجام مطالعات ارزیابی ریسک محیط‌زیستی گامی در جهت شناسای چکیده کامل
        زمینه و هدف: انتقال حامل‌های انرژی از طریق خطوط لوله یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های انتقال گاز طبیعی، نفت و فرآورده‌های نفتی می‌باشد که انتقال آن‌ها از طریق ناوگان حمل‌و‌نقل جاده‌ای و ریلی با مخاطرات زیادی همراه است. انجام مطالعات ارزیابی ریسک محیط‌زیستی گامی در جهت شناسایی، تجزیه‌و‌تحلیل و طبقه‌بندی عوامل مولّد خطر و در نتیجه کاهش احتمال وقوع پیامدهای نامطلوب و کنترل خطرات بالقوه این گونه طرح‌ها در راستای حفاظت از محیط‌زیست است. این مطالعه با هدف ارایه الگویی جهت ارزیابی ریسک زیست‌محیطی پروژه‌های انتقال گاز به انجام رسیده است. مواد و روش‌ها: در این تحقیق به‌ منظور نیل به هدف، تلفیقی از روش سامانه شاخص‌گذاری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پیشنهاد شد. با استفاده از این روش ادغام شده می‌توان انواع ریسک‌های محیط‌زیستی موجود در پروژه‌های خطوط لوله انتقال گاز را بر اساس شاخص‌ها و معیارهای تعیین شده طبقه‌بندی، کمّی و اولویت‌بندی نمود. به منظور آزمون نتایج حاصل از به‌کارگیری روش پیشنهادی، ارزیابی خط لوله انتقال گاز 24 اینچ تسوج- سلماس به ‌طول 42 کیلومتر به عنوان مطالعه موردی به انجام رسید. یافته‌‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که: 46% از طول مسیر خط انتقال گاز "تسوج- سلماس" دارای سطح ریسک بالا (6054- 5467 امتیاز)، 48% از طول مسیر واجد سطح ریسک متوسط (6641- 6055 امتیاز) و 2% با ریسک کم (7228-6642 امتیاز) بوده و ریسک ناچیز با امتیاز (>7228) نیز 4% از کل مسیر می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده حاکی از آن بود که به‌کارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می‌تواند ضمن برطرف نمودن خلأ روش سامانه شاخص‌گذاری در اولویت‌بندی شاخص‌ها و زیرشاخص‌های مورد ارزیابی، باعث افزایش دقت آن در برآورد سطح نهایی ریسک شود. لذا، روش تلفیقی ارایه شده می‌تواند به عنوان الگویی در ارزیابی ریسک زیست‌محیطی پروژه‌های خطوط لوله انتقال گاز مورد استفاده قرار‌گیرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - استفاده از روشELECTRE در ارزیابی ریسک زیست محیطی پروژه های سدسازی
        سعید ملماسی رضا ارجمندی رویا نزاکتی زهرا اله داد
        زمینه و هدف: پروژه های سد سازی، اثرات جدی بر پارامترهای زیست محیطی وارد می نماید. بنابراین ارزیابی ریسک سد یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت ریسک زیست محیطی در این پروژه ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف استفاده از یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره، به منظور اتخاذ تصمیمات چکیده کامل
        زمینه و هدف: پروژه های سد سازی، اثرات جدی بر پارامترهای زیست محیطی وارد می نماید. بنابراین ارزیابی ریسک سد یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت ریسک زیست محیطی در این پروژه ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف استفاده از یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره، به منظور اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی در زمینه تعیین مهمترین ریسک های شناسایی شده و جلوگیری یا کاهش وقوع هر یک از آن ها، انجام شده است. از این رو فعالیت های ساختمانی و بهره برداری از سد آزاد واقع بر رودخانه کوماسی در استان کردستان جهت ارزیابی و کاهش ریسک های زیست محیطی ناشی از این طرح مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: ابتدا ریسک های زیست محیطی بر اساس معیارهای اهمیت، شدت و احتمال وقوع با استفاده از پرسشنامه دلفی شناسایی گردید. سپس معیارهای ریسک یاد شده با استفاده از روش انتروپی وزن دهی شد. در مرحله بعدی روش ELECTRE (حذف و انتخاب سازگار با واقعیت) از جمله روش های تصمیم گیری چند معیاره، جهت رتبه بندی ریسک های محتمل به کار برده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد با توجه به شاخص های در نظر گرفته شده ریسک، مهم ترین ریسک های ناشی از این طرح به ترتیب، شامل کاهش کیفیت خاک با رتبه 9، آلودگی آب رودخانه کوماسی با رتبه 7، کاهش شدید مواد آلی و بار مغذی در جریان رودخانه کوماسی در پایین دست سد با رتبه 4 می باشد. بحث و نتیجه گیری: در مقاله حاضر، استفاده از روش ELECTRE در ارزیابی ریسک زیست محیطی سد، باعث انجام فرآیند تصمیم گیری صحیح برای ارزیاب ریسک و انتخاب گزینه برتر از میان مجموعه ای از گزینه ها در تقابل با معیارهای تعیین شده، گردید. به طوری که با رتبه بندی انجام شده، چگونگی عملکرد هر یک از ریسک ها نیز تعیین شد و برای تصمیم گیر، فرصتی جهت مدیریت صحیح ریسک و انتخاب روش مناسب کنترل ریسک ایجاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - انتخاب استراتژی های پاسخ به ریسک زیست محیطی پروژه های ساخت و ساز با استفاده از الگوریتم های فراابتکاری(مطالعه موردی: پروژه مجتمع ساختمانی صبا )
        اسماعیل چراغی محمد خلیل زاده امیرپویا چراغی یاسر رحیمی
        زمینه و هدف: غالباً اجرای پروژه‌های بزرگ به گونه ای است که عدم اطمینان و ریسک جزء ویژگی‌های ذاتی آنها می‌باشد. این عدم اطمینان باعث عدم موفقیت چشم گیر اغلب پروژه‌های کشور در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده می باشد. بیش تر مطالعات پیشین به ارزیابی ریسک های زیست محیطی پرد چکیده کامل
        زمینه و هدف: غالباً اجرای پروژه‌های بزرگ به گونه ای است که عدم اطمینان و ریسک جزء ویژگی‌های ذاتی آنها می‌باشد. این عدم اطمینان باعث عدم موفقیت چشم گیر اغلب پروژه‌های کشور در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده می باشد. بیش تر مطالعات پیشین به ارزیابی ریسک های زیست محیطی پرداخته اند به همین دلیل، در این مطالعه یک مساله در قالب یک مدل بهینه سازی برنامه ریزی عدد صحیح خطی برای انتخاب پاسخ های ریسک مناسب برای ریسک های پروژه با رویکرد زیست محیطی پیشنهاد می‌شود. عدم شناسایی دقیق ریسک های ساخت پروژه های ساخت و ساز علاوه بر افزایش زمان و هزینه نهایی پروژه ها، خسارات اجتماعی، زیست محیطی و جانی در پی خواهد داشت. هدف پژوهش حل یک مدل ریاضی برای انتخاب استراتژی های پاسخ به ریسک های زیست محیطی و بهداشت شغلی بر اساس استاندارد IS0 14001-OHSAS 18001 پروژه های ساخت و ساز است. روش بررسی: تمامی ریسک های زیست محیطی پروژه شناسایی شده و با استفاده از یک مدل ریاضی و الگوریتم فرا ابتکاری NSGAII یک روند حل برای به دست آوردن استراتژی مطلوب تر پاسخ به ریسک های زیست محیطی یک پروژه مجتمع ساختمانی با توجه به زمان، هزینه و کیفیت ارایه شده است. یافته‌ها: نتایج نشان می دهد برای 10 ریسک مهم زیست محیطی شناسایی شده در پروژه با استفاده از روش FMEA و استاندارد ISO 31000 که مربوط به 8 فعالیت مهم و بحرانی پروژه بر اساس ساختار شکست کار می باشد با استفاده از مدل ریاضی ارایه شده، استراتژی های مناسب پاسخ به ریسک ها به صورت بهینه انتخاب شدند و سیستم مدیریت ریسک در این پروژه به صورت مناسبی جاری سازی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: انتخاب استراتژی های مناسب پاسخ به ریسکها در پروژه های عمرانی یکی از دغدغه های ذی نفعان پروژه می باشد. برای اولین بار از یک الگوریتم فرا ابتکاری برای انتخاب استراتژی های پاسخ به ریسک HSE پروژه های عمرانی استفاده شده است. در برج صبا که مطالعه موردی این مقاله می باشد کل ریسک های اثر گذار در بحث زیست محیطی و بهداشت شغلی شناسایی شده و برای هر کدام از ریسک ها استراتژی پاسخ به ریسک مناسب داده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی ریسک‌های محیط‌زیستی واحد بهره‌برداری پالایش گاه نفت خام گچساران با تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره و تجزیه و تحلیل حالات خرابی و شکست محیط‌زیستی
        جهانبخش بالیست بهرام ملک محمدی فائزه چهرآذر یاسر معرب
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک روشی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و پیامدهای ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط زیست است. با انجام این کار میزان کارآمدی روش های کنترلی موجود مشخص شده و داده های با ارزشی برای تصمیم گیری در زمینه کاهش ریسک فراهم می چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک روشی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و پیامدهای ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط زیست است. با انجام این کار میزان کارآمدی روش های کنترلی موجود مشخص شده و داده های با ارزشی برای تصمیم گیری در زمینه کاهش ریسک فراهم می آید. روش بررسی: در این تحقیق واحد بهره برداری پالایش گاه نفت گچساران مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق ارزیابی ریسک های محیط زیستی این واحد با روش ها و فنون به روز و ارایه راه کارهای کنترلی به منظور مدیریت این ریسک ها است. به کارگیری هم زمان روش های مختلف ارزیابی ریسک و فنون تصمیم گیری چند معیاره می تواند به ارزیابی و مدیریت بهینه ریسک ها کمک نماید. برای دست یابی به این هدف از ترکیب فنون تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه محیط زیستی[1] (EFMEA) با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[2] (AHP) و روش ترجیح بر اساس مشابهت به راه حل ایده آل[3] (TOPSIS) استفاده شده است. یافته ها: در ابتدا از طریق بازدید و اخذ نظرات کارشناسان از واحد مذکور ریسک ها شناسایی و بر اساس تاثیر روی مولفه های پنج گانه محیط زیست ارزش گذاری شدند. در ادامه عدد اولویت ریسک ها تعیین و وارد TOPSIS شد و رتبه بندی صورت گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان می دهند که مهم ترین ریسک ها شامل آلاینده های خروجی از دودکش ها و بار اضافی منتقل به مشعل[4] است. [1]- Environmental Failure-Mode and Effects Analysis [2]- Analytical hierarchy process [3]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution [4]- Flare پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مقایسه کاربرد روش مدلسازی بیزین و روش‌های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی ریسک محیط زیستی سدها (مطالعه موردی: سد طالقان)
        نگار طیب‌زاده مقدم بهرام ملک محمدی احمدرضا یاوری
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محی چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارزیابی ریسک محیط زیستی (ERA) ابزاری مهم در راستای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می رود. هدف از این تحقیق کاربرد روش مدل سازی بیزین مبتنی بر ساختار سلسله مراتبی به منظور اولویت بندی، ارزیابی و ارائه راهکارهای مدیریتی به جهت کاهش خطرات ناشی از ریسک های محیط زیستی سد طالقان می باشد. روش بررسی: در روش اول ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با استفاده از شبکه بیزین(BN) و بهره گیری از نرم افزارNetica صورت پذیرفت.به منظور مقایسه نتایج حاصل از این روش با روش های متداولی چون روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM)، ارزیابی ریسک محیط زیستی سد طالقان با روش MCDM و بهره گیری از نرم افزارExpert Choice نیز صورت پذیرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج این تحقیق، در میان توزیع های احتمالاتی گره تصمیم BN، تغییر کاربری اراضی، اثر بر جمعیت و فرسایش و رسوبگذاری مهم ترین ریسک ها هستند و آلودگی، لرزه خیزی، سیلاب، گردشگری و آسیب پذیری اکولوژیکی در اولویت های بعدی می باشند. بحث و نتیجه‌گیری: BNs به عنوان روشی جدید با دارا بودن مزیت هایی چون در نظر گرفتن روابط بین متغیرها و شرایط عدم قطعیت از مدل های انعطاف پذیر با توانایی بالا در ERA محسوب می شوند. از اینرو به منظور دست یابی به یک راه حل جامع برای بررسی مسائل پیچیده ای چون ERA پروژ ه های عمرانی از جمله سدسازی، بکارگیری BNs می تواند از کارایی بالایی برخوردار باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ارزیابی ریسک محیط‌زیستی پروژه‌های عمرانی معاونت خدمات شهری منطقه 19 شهرداری تهران با استفاده از روش EFMEAمکانمند (مطالعه موردی: مرحله بهره‌برداری بوستان ولایت)
        سلمان همتی نیا سحر رضائیان سید علی جوزی
        رویکرد ارزیابی ریسک یکی از ارکان اصلی در استقرار و به کارگیری سامانه های مدیریتی است. در سامانه های مدیریتی هرچه مولفه های بیش تر و دقیق تری بررسی گردد نتایج معتبرتری به دست خواهد داد. یکی از مولفه هایی که به ویژه در مسایل مربوط به محیط زیست بسیار دخیل است مولفه مکان می چکیده کامل
        رویکرد ارزیابی ریسک یکی از ارکان اصلی در استقرار و به کارگیری سامانه های مدیریتی است. در سامانه های مدیریتی هرچه مولفه های بیش تر و دقیق تری بررسی گردد نتایج معتبرتری به دست خواهد داد. یکی از مولفه هایی که به ویژه در مسایل مربوط به محیط زیست بسیار دخیل است مولفه مکان می باشد. از سامانه هایی که جهت تولید، تحلیل، ذخیره و نمایش داده های مکانمند مورد استفاده قرار می گیرد سامانه اطلاعات جغرافیایی می باشد. هدف از این پژوهش علاوه بر شناسایی و ارزیابی ریسک های محیط زیستی بوستان بزرگ ولایت براساس مولفه های معمول و غیر مکانمند، بررسی مولفه های مکانمند ریسک ها ازجمله موقعیت مکانی آن ها و گستره تحت تاثیر ریسک با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مکانمند حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست (Spatial-EFMEA) می باشد. ابتدا چک لیستی تهیه و ارزیابی مقدماتی صورت گرفت. سپس کاربرگ Spatial-EFMEA تکمیل و طبق جداول شدت، احتمال و گستره ریسک آنالیز صورت گرفت و اعداد اولویت ریسک به دست آمد. در نهایت با استفاده از روش توزیع فراوانی نتایج به 7 سطح ناچیز، خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد و بحرانی طبقه بندی گردید و برای ریسک های سطح بالاتر از متوسط اقدامات کنترلی پیشنهاد و ارزیابی ثانویه انجام شد. نتایج نشان داد که 9 درصد ریسک ها مربوط به ساختمان ها، 25 درصد به فضای سبز، 16 درصد مربوط به رینگ سبز و باند کندرو، 16 درصد شهر بانو، 11 درصد شهر ورزش، 6 درصد پارکینگ و 17درصد مربوط به عموم فضاهای بوستان می باشد.ود. نتیجه آن که شهروندان محله شیان، فضای سبز تجهیز شده را به عنوان جزء جدایی ناپذیر زندگی خود، ارتقا دهنده کیفیت زندگی و در راستای تبدیل به محله ای پایدار و سبز می دانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - مدیریت ریسک مخاطرات زیست‌محیطی از طریق بیمه
        اسماء حمزه
        زمینه و هدف: ریسک زیست‌‌محیطی از لحاظ تجربی، شامل احتمال و شدت یک رویداد بالقوه است که تأثیر نامطلوبی بر محیط ‌زیست دارد. ریسک زیست‌‌محیطی ممکن است علاوه بر وارد کردن خسارت به محیط زیست، منجر به آسیب به اشخاص یا اموال آن‌ها نیز شود. لذا صنعت بیمه در پاسخ به ویژگی‌های پی چکیده کامل
        زمینه و هدف: ریسک زیست‌‌محیطی از لحاظ تجربی، شامل احتمال و شدت یک رویداد بالقوه است که تأثیر نامطلوبی بر محیط ‌زیست دارد. ریسک زیست‌‌محیطی ممکن است علاوه بر وارد کردن خسارت به محیط زیست، منجر به آسیب به اشخاص یا اموال آن‌ها نیز شود. لذا صنعت بیمه در پاسخ به ویژگی‌های پیچیده و واقعی ریسک آلودگی زیست‌محیطی، روش های جدیدی را برای حل مسئله این پدیده خاص در جهان، توسعه داده است. بیمه زیست‌محیطی به عنوان ابزاری برای به عهده گرفتن مسئولیت مخاطرات زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های صنعتی می‌باشد که در آن چه فرد بیمه‌شده و چه شخص ثالث، با هدف پوشش خسارات مرتبط به آن‌ها، مشخص می‌شوند. این نوع بیمه یک راهکار بازار محور برای کاهش هزینه‌های عملیاتی شرکت‌ها، کاهش هزینه‌های دولتی و پیشرفت در توسعه اقتصادی می‌باشد. روش بررسی: در این پژوهش از روش توصیفی، اکتشافی و توضیحی استفاده می‌شود. پس از تبیین ابعاد موضوع و ارائه نمایی کلی از انواع ریسک‌ها و خسارت‌های ناشی از مخاطرات زیست‌محیطی، سعی شد تا با تکیه بر تجارب بین‌المللی انواع پوشش‌های زیست‌محیطی استخراج گردد. جهت دستیابی به نتایج مورد نظر، به بررسی و تحلیل محتوا اسناد مکتوب و تجارب مستندشده بین‌المللی پرداخته شد. یافته‌ها: الزامات و ساختارهای موردنیاز برای ارائه انواع پوشش‌های بیمه زیست محیطی در کشور هنوز مهیا نیست. پیاده‌سازی بیمه‌گری مقدماتی در بیمه مسئولیت آلودگی زیست‌محیطی به غلبه بر برخی از مشکلات، نیاز دارد. این مشکلات معمولاً به عواملی مرتبط است که فرایند بیمه‌گری را پیچیده می‌کنند. با توجه به اینکه در حال حاضر پژوهش منجسم در این زمینه در کشور انجام نشده است، این پژوهش به بررسی ریسک‌ها و انواع پوشش‌های بیمه زیست‌محیطی در بازار بیمه جهان می‌پردازد تا نتایج حاصل از این تحقیق راه‌گشای مدیران و کارشناسان در ارتقاء شناخت و تلاش برای ارائه این پوشش باشد. بحث و نتیجه‌گیری: برای گسترش ظرفیت بیمه‌گری در بیمه مسئولیت آلودگی زیست‌محیطی و کاهش ریسک جبران خسارت بیمه‌گران، این پژوهش انجام شد تا بتواند جهت استفاده در بازار بیمه کشور و کاهش آسیب‌های اقتصادی ناشی از آن کمک‌کننده باشد. لذا، تقسیم‌بندی انواع ریسک زیست‌محیطی، قابلیت بیمه شدن ریسک زیست محیطی، انواع پوشش بیمه زیست محیطی، نمونه‌هایی از مدل‌های ارزیابی و قیمت‌گذاری ریسک زیست محیطی و روش‌های انتقال ریسک آن بیان گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - مدیریت ریسک محیط زیست فعالیت های فاز ساخت سکوهای میادین نفتی (مطالعه موردی فاز ساخت سکوهای نفتی طرح میدان رشادت
        هدی السادات حسینی تورج دانا رضا ارجمندی ایمان شیریان پور
        توسعه از یک سو با صنعت و تکنولوژی و از سوی دیگر با تخریب و آلودگی ارتباط تنگاتنگ و ارگانیک دارد، با این وجود دیگر نمی توان متوقع بود که همراه با توسعه صنعتی که از ملزومات پیشرفت علمی و اقتصادی بشر است محیط زیست دست نخورده باقی بماند.امروزه ارزیابی ریسک محیط زیستی به عنو چکیده کامل
        توسعه از یک سو با صنعت و تکنولوژی و از سوی دیگر با تخریب و آلودگی ارتباط تنگاتنگ و ارگانیک دارد، با این وجود دیگر نمی توان متوقع بود که همراه با توسعه صنعتی که از ملزومات پیشرفت علمی و اقتصادی بشر است محیط زیست دست نخورده باقی بماند.امروزه ارزیابی ریسک محیط زیستی به عنوان ابزاری کارآمد در مطالعات مدیریت ریسک محیط زیستی پروژه هایی که از نیروی تخریب بالایی برخوردارند مطرح است.سکوهای نفتی، یک سازه عظیم همراه با حفر چاه نفت ، استخراج نفت و فرآوری آن می باشند لیکن ساخت آن سکوها با توجه به ریسک پذیری بالا می تواند آثار چشم گیری بر محیط زیست بر جای گذارد، بنابراین نیازمند مطالعات مستمر است. تحقیق پیش روی با هدف مدیریت ریسک محیط زیستی ساخت سکوهای میدان نفتی رشادت (متشکل از سکوی Q4، W0 ، W4 ، P4) در کارخانه فراساحل واقع در جزیره صدرای بوشهر به جهت کاهش اثرات سوء و ارایه راهکارهای مدیریتی طرح رشادت انجام پذیرفته است. در این تحقیق به منظور ارزیابی ریسک محیط زیستی فعالیت های فاز ساخت سکوهای نفتی طرح رشادت از روش سامانه شاخص گذاری استفاده گردید. سامانه شاخص گذاری روش جامع و کاربردی است که براساس تعیین شاخص اهمیت، اثر و تواتر رخداد فعالیت بنیان گذاری شده است. به جهت اجرای این روش ابتدا فعالیت های موجود در سایت عملیاتی به طور کامل شناسایی گردیدند، سپس تاثیر فعالیت های مختلف شناسایی شده بر روی جنبه های محیط زیستی(آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی خاک، صوت، پسماند و انسان) مورد بررسی قرار گرفت پس از آن با استفاده از سامانه شاخص گذاری(حاصلضرب سه فاکتور اهمیت، اثر و تواتر رخداد فعالیت) میزان اعداد الویت ریسک[1] برای هر کدام از فعالیت ها محاسبه شد و در انتها با توجه به نظرات متخصصان ،راهکارهای مدیریتی به منظور کاهش میزان ریسک فعالیت ها ارایه و اعداد الویت ریسک پس از اقدامات اصلاحی محاسبه گردید براساس یافته های پژوهش، میزان ریسک های کم 44/23%، میزان ریسک های متوسط 7/67% و ریسک های بالا86/8% بود و با توجه به اقدامات کنترلی و اصلاحی ارایه شده توسط متخصصان میزان ریسک های کم به میزان 15/67% افزایش ، ریسک های متوسط به میزان 69/57% و میزان ریسک های بالا به میزان 100% کاهش یافت. 4- RPN: Risk Priority Number پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - ارزیابی ریسک محیط زیستی مجتمع کشت و صنعت شهدای خلیج فارس با استفاده از روش TOPEFMEA
        سحر رضایان سید علی جوزی صدف عطائی
        هدف مطالعه، ارزیابی ریسک محیط زیستی مجتمع کشت و صنعت شهدای خلیج فارس واقع در کیلومتر 75 جاده اهواز-خرمشهر می باشد. در این تحقیق، پس از بررسی فعالیت ها، اندازه گیری پارامترهای آلاینده و فرآیندهای سالن تولیدی این مجتمع که فعالیت آن تولید شکراست، کار ارزیابی ریسک محیط زیست چکیده کامل
        هدف مطالعه، ارزیابی ریسک محیط زیستی مجتمع کشت و صنعت شهدای خلیج فارس واقع در کیلومتر 75 جاده اهواز-خرمشهر می باشد. در این تحقیق، پس از بررسی فعالیت ها، اندازه گیری پارامترهای آلاینده و فرآیندهای سالن تولیدی این مجتمع که فعالیت آن تولید شکراست، کار ارزیابی ریسک محیط زیستی آن به روش TOPEFMEA به انجام رسید. این روش یک روش هیبرید در ارزیابی ریسک محیط زیستی می باشد که از تلفیق دو روش EFMEA[1] و TOPSIS[2] تشکیل شده است. بدین منظور نخست، مطابق با روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست، کاربرگ هایی به منظور ارزیابی ریسک محیط زیستی طراحی و در آن متغیرهایی چون شناسایی فرآیند، حالت خرابی بالقوه، آثار بالقوه خرابی، علل بالقوه خرابی، اقدام کنترلی و ارزیابی ریسک به عنوان جنبه های محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با استفاده از روش طوفان ذهنی، اثرات محیط زیستی تاثیر گذار هر فعالیت توسط پرسنل و کارشناسان مربوطه شناسایی و ارزیابی شد. نتایج به دست آمده از مقایسه اعداد مرتبط با رتبه بندی ریسک های محیط زیستی محاسبه شده نشان داد که ورود آلاینده ها و مواد شیمیایی ناشی از فرآیند تولید شکر به محیط آبی با عدد اولویت ریسک 16 اولویت اول را در میان سایر فعالیت ها را به خود اختصاص داده است. با توجه به این که زهاب مجتمع بیش ترین پیامدها را به دنبال خود داشت، احداث تصفیه خانه ی صنعتی و به کارگیری روش های پیشرفته تصفیه فاضلاب از موارد پیشنهادی برای کاهش مهم ترین عوامل ریسک بود. [1]- Environment Failure Modes and Effects Analysis [2]-Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مروری بر شناسایی و ارزیابی خطر زیست محیطی گونه‌های گیاهی مهاجم در اکوسیستم‌های آبی (مطالعه موردی: گیاه سنبل آبیWater hyacintch)
        مریم پناهنده مریم مروتی مکرم روانبخش صفورا جوان
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست چکیده کامل
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست اشاره شده است. بدین منظور با استفاده از یک‌سری جستجوهای اینترنتی و کتابخانه‌ای به گردآوری مطالب ارزنده ای پرداخته شده است. ابتدا کلیاتی در زمینه رویکرد ارزیابی ریسک زیست محیطی ورود گونه مهاجم به یک اکوسیستم آبی بیان شده است، سپس به مهم‌ترین اثرات نامطلوب که گونه مهاجم سنبل آبی در یک اکوسیستم آبی می‌تواند به جای بگذارد و همچنین روند ارزیابی ریسک زیست محیطی رایج در مورد این گونه خاص به زبانی ساده و علمی اشاره گردید. مطالعات حاکی از آن داشت که مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی می‌تواند علاوه بر شناسایی گونه و پیامدهای زیست محیطی بر گونه‌های حساس، بومی و زیستگاه‌های حساس نیز موثر باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - Safety and environmental risk assessment of the mountain sport and resorts of Tehran with an emphasis on the sustainable tourism carrying capacity and the provision of management approaches
        Baranoosh Nikbin Bahram Ghadimi
        Sustainable tourism is based on the concept of sustainable development. The area attracts a significant number of users for sports and tourism activities, especially on holidays and weekends. Most users (especially amateurs) move at approximately 2182 meters. The moveme چکیده کامل
        Sustainable tourism is based on the concept of sustainable development. The area attracts a significant number of users for sports and tourism activities, especially on holidays and weekends. Most users (especially amateurs) move at approximately 2182 meters. The movement of athletes and various uses of environmental facilities such as cafes, restaurants, etc. lead to an increase in the sound level in the mountaineering route and the surrounding areas. The results show that with the change of time from early morning (6 am) to noon (12 pm), the sound level increases due to the increase in the number of users in the area. The average noise level along the mountaineering route is 77, 3 dB, which does not comply with the EPA standard as well as the UK and WHO standards and indicates the amount of noise. Therefore, environmental and safety priorities must also be considered. Failure to pay attention to the bearing capacity in determining the number of authorized users to enter the area and the entry of more people into the area, will cause damage to the environment, reduce the quality of services and welfare and other natural and human issues. Thus; Area management must plan in such a way as to ensure sustainable performance in addition to using existing land uses. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - A mathematical model for balancing (cost-time-quality and environmental risks) in oil and gas projects and solving it by multi-objective Bee Colony Algorithm
        Hossein Ali Heydari Heresh Soltanpanah Ayub Rahimzadeh
        Today, in large projects such as constructing oil, gas and petrochemical refineries, it is inevitable to use modern management methods and project timing. On the other hand, in classic scheduling case, the focus is on balance between time and cost of carrying out projec چکیده کامل
        Today, in large projects such as constructing oil, gas and petrochemical refineries, it is inevitable to use modern management methods and project timing. On the other hand, in classic scheduling case, the focus is on balance between time and cost of carrying out projects, which in such a situation, one of possible solutions to shorten time of implementing project is to accelerate activities. This acceleration can affect the quality of conducting projects and environmental impacts, in addition to impose more costs. Hence, in such studies, environmental impacts and quality of activities were also considered as new indicators in case of project time-cost balance. There has been proposed a new mathematical model with four indicators: cost, time, quali-ty and environmental impacts. The provided model is a multi-objective mathematical model of zero-and-one programming type that despite traditional models, in which there is only considered an implementation mode for carrying out activities and a pre-conditional relationship between activities, modes of implementing activities are as multi-form and the dependence relationship between the activities is a generalized pre-requisite. Including the relationships brings the problem closer to the real world. Because of NP-hard of the problem in large dimensions and the necessity of using meta-heuristic Algorithms, we used MOBEE algorithm to solve the model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - ارزیابی ریسک محیط زیستی خطوط لوله انتقال گاز با استفاده از روش کنت مولبایر
        محسن گودرزی حمیدرضا جعفری سعید گیوه چی
        هدف از انجام ایم مطالعه استخراج ریسک های محیط زیستی منتج از خط لوله انتقال گاز دلیجان-قزوین بر محیط زیست اطراف آن با استفاده از روش کنت مولبایر می باشد.در روش کنت مولبایر شاخص مجموع،معرف احتمال وقوع خطر و فاکتور نشت،مبین شدت اثر می باشد.نمره نهایی خطر نسبی در روش کنت مو چکیده کامل
        هدف از انجام ایم مطالعه استخراج ریسک های محیط زیستی منتج از خط لوله انتقال گاز دلیجان-قزوین بر محیط زیست اطراف آن با استفاده از روش کنت مولبایر می باشد.در روش کنت مولبایر شاخص مجموع،معرف احتمال وقوع خطر و فاکتور نشت،مبین شدت اثر می باشد.نمره نهایی خطر نسبی در روش کنت مولبای از تقسیم شاخص مجموع بر فاکتور نشت حاصل می شود.با توجه به نتایج 32%خط لوله سطح ریسک بسیار زیاد،11%خط لوله ربسک زیاد،23%خط لوله سطح ریسک متوسط و 34%از کل خط لوله دارای سطح ریسک کم می باشد.مهم ترین معیارها و زیر معیارهای تصویر کننده ریسک محیط زیستی در خط لوله مورد مطالعه عبارتند از:سطح فعالیت زیاد،عمق پوشش نامناسب،نبود آموزش کافی،نبود سیستم پیام اضطراری،مجاورت و تقاطع گسل های متعدد با خط لوله،وجود بافت شهری،تراکم جمعیت و وجود مناطق ارزشمند طبیعی ملی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تحلیل فضایی تاب‌آوری مناطق شهری در برابر مخاطرات محیطی با تأکید بر پاندمی کرونا (مطالعه موردی: شهر تبریز)
        حمیده غلامی علی پناهی حسن احمدزاده
        یکی از مخاطراتی که از سال 2019 در تمامی نقاط جهان گسترش یافته است، شیوع ویروس کرونا (کووید-19) می‌باشد. با توجه به اثرات منفی این بیماری (سلامتی افراد، اجتماعی و اقتصادی) در مناطق مختلف و شرایط زیست شهرها، هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل فضایی مناطق شهر تبریز از منظر تا چکیده کامل
        یکی از مخاطراتی که از سال 2019 در تمامی نقاط جهان گسترش یافته است، شیوع ویروس کرونا (کووید-19) می‌باشد. با توجه به اثرات منفی این بیماری (سلامتی افراد، اجتماعی و اقتصادی) در مناطق مختلف و شرایط زیست شهرها، هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل فضایی مناطق شهر تبریز از منظر تاب‌آوری در برابر پاندمی کرونا، به‌منظور شناخت نارسایی موجود و ارائه‌ی راهکارهایی در راستای افزایش تاب‌آوری فضاهای مختلف شهر به‌ویژه مناطق آسیب‌پذیر می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه‌ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل جمعیت مناطق 10گانه‌ی شهر تبریز (1773033 نفر) می‌باشد که حجم نمونه بر اساس مدل کوکران 383 نفر محاسبه گردیده است. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره‌ی VIKOR و مدل وزن‌دهی آنتروپی شانون استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که از منظر تاب‌آوری در برابر پاندمی کرونا منطقه 2 شهر در وضعیت کاملاً مطلوب، مناطق 3، 6 و 10 در وضعیت مطلوب، مناطق 1 و 5 در وضعیت مطلوبیت نسبی، منطقه 7 در وضعیت نامطلوب و مناطق 4، 8 و 9 نیز در وضعیت کاملاً نامطلوب قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارزیابی ریسکهای محیط زیستی پروژه ساختمانی با استفاده از روش EFMEA با تاکید بر ریسکهای موثر بر آلودگی آب
        ابراهیم نوحانی ایرج چهارلنگ بدیل
        هدف از انجام این مقاله ارزیابی ریسکهای محیط زیستی پروژه ساختمانی با استفاده از روش EFMEA با تاکید بر ریسکهای موثر بر آلودگی آب بود. در این پژوهش، ایتدا از طریق بازدیدهای میدانی صورت گرفته از پروژه ساختمانی، فعالیت های طرح به صورت کامل شناسایی و سپس ریسک های محیط زیستی م چکیده کامل
        هدف از انجام این مقاله ارزیابی ریسکهای محیط زیستی پروژه ساختمانی با استفاده از روش EFMEA با تاکید بر ریسکهای موثر بر آلودگی آب بود. در این پژوهش، ایتدا از طریق بازدیدهای میدانی صورت گرفته از پروژه ساختمانی، فعالیت های طرح به صورت کامل شناسایی و سپس ریسک های محیط زیستی مشخص گردید. به منظور برآورد مقادیر ریسک ها، از نظر خبرگان، چک و روش جداول روش EFMEA استفاده گردید. در ادامه روند کار راهکارها و اقدامات کنترلی ارائه و مجددا عدد ریسک محاسبه شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، بیشترین عدد ریسک مربوط به حوادث ثانویه (250) و کمترین مقدار عدد ریسک مربوط به فعالیت حمل و نقل دستی بار (8) بود. پس از ارائه اقدامات کنترلی مشاهده گردید، مقدار عددی ریسک های محیط زیستی به ویژه ریسک های موثر بر آلودگی آب کاهش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - رتبه بندی تاب آوری کالبدی-فضایی مناطق شهری (مطالعه موردی: کلان شهر کرج)
        اسماعیل نصیری هنده خاله
        .یکی از ارکان مهم تاب آوری در سیستم های شهری مفهوم ابعاد کالبدی تاب آوری است که به طور سیستماتیک عناصر و ساختار کالبدی را مورد تحلیل قرار می دهد.هدف از این تحقیق رتبه بندی تاب آوری کالبدی مناطق شهری کلان شهر کرج بر پایه مدل الکتر است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بود چکیده کامل
        .یکی از ارکان مهم تاب آوری در سیستم های شهری مفهوم ابعاد کالبدی تاب آوری است که به طور سیستماتیک عناصر و ساختار کالبدی را مورد تحلیل قرار می دهد.هدف از این تحقیق رتبه بندی تاب آوری کالبدی مناطق شهری کلان شهر کرج بر پایه مدل الکتر است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده است قسمتی از داده های پژوهش از طرح جامع و تفصیلی در قالب، سیزده گویه از مؤلفه های کالبدی-فضایی برحسب نظرات کارشناسی و تکنیک سلسله مراتبی انتخاب شدند. و مابقی اطلاعات از طریق مطالعه کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی به وسیله ابزار پرسشنامه و مصاحبه حضوری جمع آوری،سنجش و ارزیابی شده است.اطلاعات مورد نیاز پژوهش بعد از استخراج با استفاده از نرم افزار آماری SPSS از طریق روش های آماری ناپارامتری و روش الکتر از نظر تاب آوری کالبدی رتبه بندی و تجزیه و تحلیل شده است نتایج نشان می دهد که در مجموع مناطق یک،هشت، هفت و نه به دلیل نظام قطعه بندی نسبتا" منظم و عرض استاندارد معبرو کیفیت عمومی بناهای موجود دارای بیشترین تاب آوری کالبدی هستند و مناطق 11 و 12 و قسمت هایی از محلات اسلام آباد و میدان کرج به دلیل پخشایش ناموزون فضای باز و محصوریت معابر عمومی دارای نزولی ترین رتبه در تاب آوری کالبدی می باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - کاربرد روش های تصمیم گیری چند شاخصه در مطالعات مخاطرات زیست محیطی در تالاب شادگان
        سید علی جوزی شبنم صفاریان
        وجود تالاب ها و پهنه بندی آبی منحصر به فردی نظیر تالاب شادگان با ویژگی های منحصر به فرد خود یک ثروت ملی بشمار می آید اما متاسفانه این اکوسیستم ها امروزه با تگناهای بسیاری از جمله ریسک های ناشی از فعالیت های انسانی همراه هستند با توجه به اهمیت موضوع و تعیین مهم ترین ریسک چکیده کامل
        وجود تالاب ها و پهنه بندی آبی منحصر به فردی نظیر تالاب شادگان با ویژگی های منحصر به فرد خود یک ثروت ملی بشمار می آید اما متاسفانه این اکوسیستم ها امروزه با تگناهای بسیاری از جمله ریسک های ناشی از فعالیت های انسانی همراه هستند با توجه به اهمیت موضوع و تعیین مهم ترین ریسک های محیط زیستی (مهم ترین محیط پذیرنده) نیروگاه گازی آبادان و تاثیر آنها بر تالاب شادگان، به مثابه مطالعه موردی در این تحقیق پرسشنامه ای به روش دلفی تهیه گردید و در اختیار جمعی از خبرگان و کارشناسان صنعت برق و محیط زیست قرارگرفت. در این تحقیق جهت تجزیه و تحلیل ریسک های محیط زیستی نیروگاه گازی آبادان بر تالاب شادگان از روش های تصمیم گیری چند معیاره از جمله TOPSISو تکنیک بردار ویژه استفاده شد. به این منظور، بعد از اولویت بندی ریسک های هرمحیط به طور جداگانه با روش TOPSIS، با استفاده از آزمون آماریآنالیز واریانس یک طرفه مهم ترین اولویت محیط پذیرنده ریسک نیروگاه گازی آبادان در تالاب تعیین گردید. نتایج بدست آمده از محاسبه ریسک نیروگاه گازی آبادان حاکی از آن است که در محیط های بیولوژیکی، فیزیکی_شیمیایی و فرهنگی به ترتیب اثر برکیفیت هوا با وزن918/0، اثر برجمعیت گیاهی وجانوری با وزن866/0و اثر برچشم اندازهاومناظر با وزن796/0 از مهم ترین ریسک های اثر گذار فعالیت های نیروگاه برتالاب است. در ادامه راهکارهایی جهت کنترل و کاهش ریسک های شناسایی شده بر اکوسیستم حساس تالاب وپناهگاه حیات وحش شادگان ارائه گردید. از جمله این راهکارها: انجام فعالیت های مختلف در محدوده محصور شده ،ایجاد و توسعه فضای سبز با گونه های سازگار با محیط می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - ارزیابی ریسک زیست محیطی سد آزاد با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه
        رضا ارجمندی سعید ملماسی رویا نزاکتی زهرا اله داد
        سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر چکیده کامل
        سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر مجموعه روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره به نام روش تصمیم‌گیری چند شاخصه، انجام شده است. به این ترتیب با شناسایی عوامل ریسک و تعیین اهمیت، شدت و احتمال وقوع ریسک با استفاده از روش پرسشنامه‌ای دلفی به تحلیل نتایج در محیط نرم افزارSPSS پرداخته شده است. همچنین با استفاده از روش انتروپی کلیه شاخص‌های در نظر گرفته ریسک زیست محیطی وزن دهی گردیده و با استفاده از مدل TOPSIS که از زیر مجموعه‌های مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه می‌باشد همه ریسک‌های زیست محیطی اولویت‌بندی گردید. از این رو مهمترین ریسک‌های ناشی از فعالیت‌ها ی این سد، خطرآلودگی خاک و تخریب پوشش گیاهی منطقه با امتیاز 895/0، آلودگی آب رودخانه کوماسی با امتیاز 667/0،کاهش شدید مواد آلی و بار مغذی در جریان رودخانه کوماسی در پایین دست سد با امتیاز 597/0 می‌باشند. به این ترتیب، در نهایت برنامه مدیریت زیست محیطی جهت کاهش یا پیشگیری از ایجاد ریسک‌های بدست آمده ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - تجزیه و تحلیل ریسک های محیط زیستی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
        سید علی جوزی محسن شفیعی
        این تحقیق با هدف تجزیه و تحلیل ریسک های زیست محیطی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به انجام رسیده است. منطقه حفاظت شده حله با وسعت معادل82/48940 هکتار در مختصات جغرافیایی( ً24، ´38، 50) تا ( ً23،´ 56، 50) طول شرقی و ( چکیده کامل
        این تحقیق با هدف تجزیه و تحلیل ریسک های زیست محیطی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به انجام رسیده است. منطقه حفاظت شده حله با وسعت معادل82/48940 هکتار در مختصات جغرافیایی( ً24، ´38، 50) تا ( ً23،´ 56، 50) طول شرقی و ( ً24، ´03، 29) تا ( ً50، ´16، 29) عرض شمالی واقع است. در این تحقیق ابتدا جهت شناسایی ریسک های موجود در منطقه از روش دلفی استفاده شد. همچنین با توجه به بازدید های میدانی، مصاحبه با بومیان منطقه و در نهایت مطالعه اطلاعات پایه مربوط به منطقه، تعدادی ریسک به عوامل و فاکتور های که توسط روش دلفی شناسایی شده بودند، اضافه شد. در نهایت 26 عامل ریسک در دو گروه حوادث طبیعی و ریسک های محیط زیستی، مشخص گردید. در مرحله بعد جهت تجزیه و تحلیل و اولویت بندی ریسک های شناسایی شده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)استفاده شد. در این بررسی عوامل ریسک با استفاده از سه شاخص شدت اثر، احتمال وقوع و حساسیت محیط پذیرنده ارزیابی شدند. با احداث سد رئیسعلی دلواری در بالادست منطقه حفاظت شده حله تقریبا 232300 متر مکعب از آب شیرین تالاب حله قطع گردیده و تنها، آب رودخانه دالکی که شور هم می باشد به تالاب می ریزد. این امر موجب تهدید تالاب، جانوران و گیاهان وابسته به تالاب می گردد. بنابراین آبگیری سد رییسعلی دلواری با وزن0.116 در اولویت اول قرار می گیرد. بقیه عوامل ریسک در اولویت دوم تا بیست و ششم جای گرفتند. از جمله راهکارهای کنترلی که جهت کنترل ریسک ها پیشنهاد شده شامل متوقف کردن پمپاژ آب از تالاب و رعایت طول فصل شکار، تعداد و نوع مجاز شکار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - ارزیابی ریسک محیط زیستی سد بالارود خوزستان در مرحله ساخت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
        سید علی جوزی سید محسن حسینی مهرنوش طبیب شوشتری
        این تحقیق با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک‌های احتمالی ناشی از عملیات ساختمانی سد بالارود، به انجام رسید. بدین منظور پس از شناسایی فعالیت‌ها و محیط زیست محدوده مطالعاتی با توجه به شدت اثر،احتمال وقوع و پیامد‌های احتمالی مواجهه آن بر انسان، محیط زیست و تجهیزات، کار شناسایی چکیده کامل
        این تحقیق با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک‌های احتمالی ناشی از عملیات ساختمانی سد بالارود، به انجام رسید. بدین منظور پس از شناسایی فعالیت‌ها و محیط زیست محدوده مطالعاتی با توجه به شدت اثر،احتمال وقوع و پیامد‌های احتمالی مواجهه آن بر انسان، محیط زیست و تجهیزات، کار شناسایی و طبقه بندی ریسک هادر قالب متدولوژی دلفی به انجام رسید. سپس عوامل مولد ریسک در قالب رویداد‌های طبیعی، بیوفیزیکی و انسانی طبقه بندی گردید. روش مورد استفاده در این پژوهش، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بوده، که پس از ایجاد ساختار سلسله مراتبی ریسک‌های ناشی از سد بالارود، ماتریس‌های مقایسه های زوجی با توجه به احتمال وقوع خطرو شدت اثر (شاخص‌های اصلی ریسک)، برای هر یک از معیارها و زیر معیارها نسبت به یکدیگر تشکیل شد. همچنین به منظور دست یابی به وزن نسبی و نهایی هر یک از این عوامل، از طریق وارد کردن مقادیر ترجیحات به نرم افزار Expert Choice اقدام گردید. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که عامل خاکبرداری و خاکریزی با وزن نهایی277/0، مهمترین ریسک زیست محیطی در منطقه مورد مطالعه می‌باشد. همچنین عوامل حفاری و انفجار با وزن‌های نهایی160/0و111/0 اولویت‌های دوم وسوم می‌باشد. سایر عوامل نیزدر اولویت‌های بعدی قرار گرفته‌اند. در ادامه راهکارهایی جهت کنترل و کاهش ریسک های شناسایی شده ارائه گردید . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - Implementation of Analytical Hierarchy Process to Prioritize Health, Safety and Environment Risks of Hydrocarbon-Rich Sludge in South Pars Gas Complex-First Refinery, Iran
        Mehdi Khezri Maryam Farahani Saeed Motahhari Bita Azadbakht
        Risk management embarrasses processes aimed at reducing the hazardous effects of an activity through informed actions to predict and prevent unwanted events. Oil sludge disposal is an integral activity in gas refineries, which, if not implemented safely, can impose envi چکیده کامل
        Risk management embarrasses processes aimed at reducing the hazardous effects of an activity through informed actions to predict and prevent unwanted events. Oil sludge disposal is an integral activity in gas refineries, which, if not implemented safely, can impose environmental pollution, health risks and huge cost. The present applied, cross-sectional, analytical survey aimed to identify and prioritize Health, Safety and Environment (HSE) risks of hydrocarbon-rich sludge in South Pars Gas Complex-First Refinery, Iran. The statistical population included HSE experts and managers of the studied refinery, selected by purposeful sampling (n=31). By reviewing the literature and collecting available information on the technical and process properties of waste management in the studied refinery, the relevant risks were identified using Failure Modes and Effects Analysis (FMEA). Delphi technique was used to qualitatively analyze risks and achieve group knowledge. The probability of risk occurrence was determined by performing analytical hierarchy process (AHP) and pairwise comparisons using Expert choice software. Data analysis revealed 17 environmental (n=7), health (n=4) and safety (n=6) risks. Based on the results, the highest risk priority was "Accumulation of radioactive materials deposited on the internal surfaces of pipes, valves, pumps, heat exchangers, tanks, boilers and other equipment and the risk of these materials being dangerous for human health", which were in the health risk category. The lowest priority was the risk of "Contamination of the lands of the gas refinery with burnt oils, catalytic beds, hydrocarbon sludge, amine sludge, soda sludge and refinery sludge". پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - Identification and Assessment of health, safety and environmental risk factors of Chemical Industry using Delphi and FMEA methods (a case study)
        Hassan Azizi Mina Mackialeagha Bita Azadbakht hassan samadyar
        Today, accidents, explosions, environmental damages and any defects in chemical industry are inevitable events. The ever-increasing of such industries makes effective risk management of these projects necessary to prevent environmental and health pollution and damage. T چکیده کامل
        Today, accidents, explosions, environmental damages and any defects in chemical industry are inevitable events. The ever-increasing of such industries makes effective risk management of these projects necessary to prevent environmental and health pollution and damage. The present study aimed to identify the possible risks caused by chemical industries in the south of Tehran (Iran) by examining the documents available in the health, safety and environment (HSE) units, interviewing experts, and using the Delphi technique and questionnaire. FMEA method was used to prioritize potential risks based on the risk priority number. Data analysis identified 17 risks in four environmental (n=6), health (n=5), safety (n=3) and occupational (n=3) categories. Based on the results of both Delphi and FMEA methods, the highest level of risk was related to three environmental aspects of "air pollution and air quality change", "surface water and groundwater pollution" and "soil pollution". According to the results of the FMEA method, in addition to the three environmental risks mentioned, the occupational risks including "failure to use personal protective equipment by personnel and lack of warning signs for personnel" and "human and operational errors, inappropriate equipment, and failure to comply with workplace safety instructions" were also detected as high-level risks. The findings of the current study revealed that despite the applicability of the FMEA technique in determining the risk factors caused by the activity of the chemical industry, preliminary hazard analysis is also suggested for a more accurate and complete assessment of this process. پرونده مقاله