علوم تجربی

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی میزان توجه به مولفه‌‌‌های زیست‌محیطی درکتاب‌های علوم‌تجربی دوره اول متوسطه بر اساس روش آنتروپی‌شانون
محمدحسن بازوبندی غلامرضا مظلوم لطف الله مهدوی

10.30495/jest.2023.66588.5649

زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات زیست محیطی پیش روی توسعه تکنولوژی در جهان، آلودگی های زیست محیطی است. و بدون شک، کتابهای درسی علوم تجربی دوره اول متوسطه، یکی از بسترهای رسمی آموزش محیط زیست است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای کتاب های علوم تجربی دوره اول متوسطه، به لح چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه یکی از مشکلات زیست محیطی پیش روی توسعه تکنولوژی در جهان، آلودگی های زیست محیطی است. و بدون شک، کتابهای درسی علوم تجربی دوره اول متوسطه، یکی از بسترهای رسمی آموزش محیط زیست است. پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای کتاب های علوم تجربی دوره اول متوسطه، به لحاظ توجه به مولفههای زیست محیطی انجام گرفته است. روش بررسی :این پژوهش از نوع کاربردی است. که در آن، کتابهای درسی علوم تجربی پایه های هفتم، هشتم و نهم سال تحصیلی 1399-1400 مورد بررسی قرار گرفته است. که مجموعا بالغ بر 45 فصل و 450 صفحه است. نمونه های مورد بررسی شامل متون، تصاویر، پرسش ها و فعالیت های کتاب است که با استفاده از روش آنتروپی شانون مورد مطالعه قرار گرفته اند. این بررسی با استفاده از ابزار چک لیست تحلیل محتوایی که دارای چهار مؤلفه زیست محیطی: آب، هوا، خاک و صوت است، در سال1400 انجام شده که روایی محتوایی آن توسط متخصصان موضوعی تأیید و ضریب اعتبار (پایایی) آن نیز 36/91 درصد برآورد شده است. یافته ها: نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که در کتاب های علوم تجربی دوره متوسطه اول، به مولفه های زیست محیطی کم توجهی شده است. بیشترین توجه در کتاب علوم تجربی پایه هفتم و کمترین توجه مربوط به کتاب علوم تجربی پایه هشتم است. بحث و نتیجه گیری: در این کتاب ها، در زمینه مولفه های زیست محیطی چهارگانه، بیش ترین توجه به مولفه هوا و کم ترین توجه به مولفه صوت شده است. هم چنین بیش ترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه خاک با (308/0Wj=) و کم ترین ضریب اهمیت مؤلفه صوت (199/0Wj=) بوده است. از بین بخشهای مختلف کتاب های علوم تجربی، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به فصل های زیست شناسی (329/0Wj= ) و بعد از آن فصل های شیمی و فیزیک قرار داشته و ضریب اهمیت مربوط به فصل های زمین شناسی (176/0Wj= ) کمتر از بقیه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی وضعیت محتوای زیست محیطی موجود در کتاب های درسی علوم تجربی دوره آموزش عمومی
فائزه فاضلی فریده مهدوی ایکدلو

10.22034/jest.2018.13792

زمینه و هدف: آموزش محیط زیست، درسی برای زندگی است. این نکته بدین معناست که آموخته ها و اندوخته های زیست محیطی ما باید به عمل تبدیل شده و در زندگی روزمره و رفتار فردی و اجتماعی ما بازتاب یابد. آنچه دراین زمینه قابل تأمل است نقش و اثری است که نظام های آموزشی در آموزش رفتا چکیده کامل

زمینه و هدف: آموزش محیط زیست، درسی برای زندگی است. این نکته بدین معناست که آموخته ها و اندوخته های زیست محیطی ما باید به عمل تبدیل شده و در زندگی روزمره و رفتار فردی و اجتماعی ما بازتاب یابد. آنچه دراین زمینه قابل تأمل است نقش و اثری است که نظام های آموزشی در آموزش رفتارهای زیست محیطی از همان روزهای آغازین آموزش رسمی از طریق محتوا و کتاب درسی باید مدنظر قرار دهند. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی محتوای کتاب های درسی علوم تجربی دوره آموزش عمومی از لحاظ توجه به معضلات زیست محیطی و حفاظت از محیط زیست است. روش بررسی: به این منظور کتاب های درسی علوم تجربی 8 سال دوره آموزش عمومی در سال تحصیلی 93-92 با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در این بررسی با استفاده از ابزار فهرست وارسی، تحلیل محتوا که شامل هفت مؤلفه اصلی معضلات زیست محیطی (هوا، آب، خاک وصوت)، حفاظت منابع طبیعی، تفکیک زباله و بازیافت آن و نقش انسان در محیط زیست و 93 مؤلفه فرعی مورد بررسی قرار گرفت. پایایی این ابزار توسط کارشناسان صاحب نظر1/90 درصد به دست آمده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بیش ترین توجه در کتاب علوم تجربی پایه هفتم و کم ترین توجه در کتاب علوم تجربی سوم ابتدایی نسبت به معضلات زیست محیطی شده است. به طور کلی در کتاب های علوم تجربی بیش ترین توجه به نقش انسان در محیط زیست وکم ترین توجه به آلودگی صوتی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی وضعیت درک دانشجو- معلمان آموزش علوم تجربی از ماهیت علم تجربی: مطالعه موردی مراکز تربیت‌معلم تهران
محمد ظاهری صابر عبدالملکی لیلا فرجادمند

10.30486/jsre.2018.543728

پژوهشحاضر به‌منظور بررسی میزان درک دانشجو- معلمان آموزش علوم تجربی از ماهیت علمتجربی در مراکز تربیت‌معلم استان تهران انجام شد. روش پژوهش مذکور، توصیفی - زمینه‌یابیاست. جامعة آماری پژوهشی تمامی دانشجو - معلمان زن و مرد رشته آموزش علوم تجربیاست که تعداد آن‌ها 300 نفر بودن چکیده کامل

پژوهشحاضر به‌منظور بررسی میزان درک دانشجو- معلمان آموزش علوم تجربی از ماهیت علمتجربی در مراکز تربیت‌معلم استان تهران انجام شد. روش پژوهش مذکور، توصیفی - زمینه‌یابیاست. جامعة آماری پژوهشی تمامی دانشجو - معلمان زن و مرد رشته آموزش علوم تجربیاست که تعداد آن‌ها 300 نفر بودند. با توجه به تعداد کم‌حجم جامعه برای نمونه‌گیریاز روش سرشماری استفاده گردید. برای اندازه‌گیری درک دانشجو- معلمان از ماهیت علمتجربی از پرسشنامه‌ای محقق ساخته استفاده شد. روایی محتوایی این پرسش‌نامه توسطمتخصصان مورد بررسی قرار گرفت. همچنین روایی سازه آن نیز از طریق تحلیل عاملیاکتشافی تأیید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ (84/0=)محاسبه شد. داده‌های پژوهش از طریق آمار توصیفی (مانند فراوانی، درصد فراوانی انحرافمعیار) و آمار استنباطی (مانند آزمونتی و همبستگی) با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد کهدانشجو - معلمان آموزش علوم تجربی درک درست و کافی از ماهیت کلی علم تجربی و مؤلفه‌هایآن (مبانی فلسفی علم تجربی، مراحل مختلف روش علمی و دستاوردهای علم تجربی) ندارندو بین سابقه تدریس دانشجو - معلمان آموزش علوم تجربی و درک آن‌ها از ماهیت علمتجربی رابطه معنی‌داری وجود ندارد. همچنین بین عملکرد دانشجو - معلمان با درکماهیت علم تجربی همبستگی معنی‌داری وجود داشت و از نظر جنسیت نیز در درک ماهیتعلمی تفاوت معنادار مشاهده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ارزیابی دیدگاه دبیران علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مجری طرح آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی پیرامون محتوای کتاب کارمایه معلمان در دروس فوق
معصومه صمدی

هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه دبیران علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مجری طرح آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی پیرامون محتوای کتاب کارمایه معلمان دردروس علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی است. روش پژوهش توصیفی از نوع بررسی محتوا است .جامعه مورد مطالعه دبیران علوم تجربی و تعلیمات اجتما چکیده کامل

هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه دبیران علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مجری طرح آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی پیرامون محتوای کتاب کارمایه معلمان دردروس علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی است. روش پژوهش توصیفی از نوع بررسی محتوا است .جامعه مورد مطالعه دبیران علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مجری طرح آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی پایه دوم راهنمایی در استان‌های گلستان و سیستان و بلوجستان و شهر تهران است. از معلمان مجری طرح که تعداد آنها 82نفر بود و محتوای کتاب کارمایه‌های معلمان نمونه‌گیری به عمل نیامد و دیدگاه‌های کلیه معلمان مجری طرح پایه دوم در باره کل محتوای کتاب کارمایه‌های معلمان در دروس علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مورد مطالعه قرارگرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها فهرست وارسی محتوای محقق ساخته کتاب کارمایه معلمان در درس علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی بود که روایی آن با استفاده از روش محتوایی و قضاوت متخصصان و پایایی آن بر اساس درصد توافق بین ارزیابان مورد تأیید قرار گرفت. واحد تحلیل محتوای درس با توجه به اهداف طرج بود. نتایج حاصل حاکی از این است که به اعتقاد دبیران علوم تجربی وتعلیمات اجتماعی پایه دوم مجری طرح محتوای کتاب کارمایه معلمان درحوزه‌هایی از قبیل کیفیت بخشی به تدریس معلمان،ارتقای فعالیت گروهی دانش‌آموزان در کلاس درس، تلفیق محتوا با آموزه‌های دینی، برجسته سازی نکات تربیتی موفق بوده است. اما درحوزه‌هایی از قبیل برخورداری از اهداف روشن و واضح، نظم منطقی، پوشش دادن محتوای کتاب‌های درسی، ارتقای نگرش ملی، تلفیق محتوا با آموزه‌های ملی، ارتقای دانش تخصصی معلم و ارتقای تعامل مثبت بین معلمان دروس مورد مطالعه با دانش‌آموزان موفقیت لازم را کسب نکرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تحلیل محتوای کتاب‌های علوم تجربی چهارم و پنجم براساس اهداف آموزشی مریل
حسین استاد حسنلو زلیخا فرجی خیاوی رقیه شکراللهی

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های علوم تجربی چهارم و پنجم براساس اهداف آموزشی مریل است. هدف پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می‌باشد. جامعه آماری و جمعیت نمونه در این پژوهش یکی و جامعه آماری، کتاب‌های علوم تجربی چهارم و پنجم ابتدا چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های علوم تجربی چهارم و پنجم براساس اهداف آموزشی مریل است. هدف پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می‌باشد. جامعه آماری و جمعیت نمونه در این پژوهش یکی و جامعه آماری، کتاب‌های علوم تجربی چهارم و پنجم ابتدایی در سال 1388 است. نتایج پژوهش نشان می‌دهدکه نقاط قوت کتاب علوم تجربی پنجم این است که اصل تفکیک و تنوع در این کتاب کاملاً رعایت شده است، این ویژگی‌ کتاب علوم تجربی چهارم عبارت است از این که در بیشتر دروسی که موضوع آنها روش کار است، عملکرد مورد انتظار کاربرد است. در نحوه ارائه و ارزشیابی اصل تفکیک، تنوع و سطح دشواری رعایت شده است، نقاط ضعف کتاب علوم تجربی چهارم این است که کمتر به دانش عملی پرداخته، در نوع موضوع، با توجه به تأکید علوم بر روش کار و قوانین،کمتر به این موضوع دقت شده و در نوع عملکرد کمتر به کشف و ابداع پرداخته شده است. در شیوه ارائه و ارزشیابی اصل همتا سازی رعایت نشده است، نقاط ضعف کتاب علوم تجربی پنجم این است که کمتر به دانش عملی پرداخته، در نوع موضوع که به روش کار پرداخته شده، با نوع عملکردکه کاربرد است سنخیت ندارد. با توجه به تأکید علوم بر روش کار و قوانین،کمتر به این موضوعات، به ویژه قوانین پرداخته و در نوع عملکرد کمتر به کشف و ابداع پرداخته شده است. در نحوه ارائه و ارزشیابی اصل همتا سازی رعایت نشده است. در اصل سطح دشواری،کمتر به این اصل پرداخته شده است. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به دست اندرکاران امر آموزش و پرورش در زمینه ارائه محتوی مناسب در کتاب‌های درسی علوم تجربی یاری برساند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی تأثیرانواع ارزشیابی بر پیشرفت تحصیلی در درس علوم تجربی پایه سوم ابتدایی دانش‌آموزان شهرستان لردگان
آذر قلی زاده محمد قنبری طلب علی قنبری

هدف این تحقیق، بررسی تأثیر انواع ارزشیابی برپیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی دردرس علوم تجربی بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهرستان لردگان را به تعداد 1983 نفر در سال تحصیلی 90 ـ 89 در بر می‌گیرد. برای اجرای این پژوهش از میا چکیده کامل

هدف این تحقیق، بررسی تأثیر انواع ارزشیابی برپیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی دردرس علوم تجربی بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهرستان لردگان را به تعداد 1983 نفر در سال تحصیلی 90 ـ 89 در بر می‌گیرد. برای اجرای این پژوهش از میان کلاس‌های پسرانه و دخترانه، هر یک 18کلاس به طور خوشه‌ای ـ تصادفی انتخاب گردید و از بین آنها 6 کلاس به ارزشیابی توصیفی، 6 کلاس به ارزشیابی توصیفی ـ کمی و 6 کلاس به ارزشیابی کمی اختصاص یافت.گروه‌های آزمایشی شامل 18 کلاس دانش‌آموزان دختر و 18 کلاس دانش‌آموزان پسر است. در مجموع 36کلاس، گروه آزمایشی این تحقیق بودند و از هر یک از مدارس پسرانه و دخترانه 5 کلاس به طور تصادفی در گروه گواه قرار گرفتند. روش تحقیق نیمه تجربی و از نوع کاربردی و ابزار آن پرسشنامه 40 سؤالی بودکه روایی آن توسط معلمان پایه سوم ابتدایی تأیید شد و ضریب پایایی بر اساس روش آلفای کرانباخ 86% به دست آمد. نتایج نشان داد که دانش‌آموزان گروه‌های آزمایشی مشمول طرح ارزشیابی توصیفی وتوصیفی ـ کمی، نسبت به گروه‌های گواه که این طرح ارزشیابی را دریافت نکرده بودند، پیشرفت بیشتری در درس علوم نشان دادند. (p < 0.001). بین پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی در گروه‌های آزمایشی وگروه‌های گواه از نظر جنسیت، تفاوت معناداری نیز وجود داشت که در آن دختران پیشرفت بهتری داشتند. (p < 0.001) پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی در تدوین کتابهای درسی علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران
شهرام رنجدوست

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی، روش حل مسأله و مهارت‌های تفکر در تدوین کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران بود. روش این تحقیق از نوع تحقیقات زمینه‌ای و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق‌ چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی، روش حل مسأله و مهارت‌های تفکر در تدوین کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی از دیدگاه کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان شهر تهران بود. روش این تحقیق از نوع تحقیقات زمینه‌ای و ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامۀ محقق‌ساخته است که روایی آن را صاحبنظران مورد تأیید قرار دادند و اعتبار آن نیز با استفاده از روش آلفای کرانباخ (85/0) محاسبه شد. نمونۀ پژوهش شامل معلمان (300 نفر)، سرگروههای آموزشی (19نفر) و کارشناسان (25نفر)، در سال 89 ـ 88 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و جدول مورگان انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون خی‌دو به‌منظور بررسی رابطه احتمالی وجود رابطه بین پاسخ‌های کارشناسان، معلمان و سرگروههای آموزشی استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که: کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان میزان توجه و کاربرد نظریۀ ساخت و سازگرایی و روش حل مسأله را در طرح‌ریزی کتاب‌های علوم تجربی دورۀ راهنمایی در حد کم و خیلی کم ارزیابی می‌کنند و بین نظریه‌های این سه گروه تفاوت معناداری وجود ندارد. بین نظریه‌های کارشناسان، سرگروههای آموزشی و معلمان در خصوص مشکلات اجرایی و موانع کاربرد و طرح‌ریزی مبتنی بر نظریۀ ساخت و سازگرایی و روش حل مسأله در کتاب‌های علوم تجربی تفاوت معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - تحلیل محتوای تمرین‌های کتاب علوم تجربی پایه هفتم دوره اوّل متوسطه بر مبنای الگوی کاوشگری ساچمن
راضیه کریمی محسن خادمی

هدف از این تحقیق تحلیل محتوای تمرین‌های کتاب علوم تجربی پایه هفتم دوره اوّل متوسطه بر اساس الگوی کاوشگری ساچمن بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش کلیه تمرین‌های (فعالیت، گفت‌وگو کنید، اطلاعات جمع‌آوری کنید، خود را بیازمایید، فکر کنید، آ چکیده کامل

هدف از این تحقیق تحلیل محتوای تمرین‌های کتاب علوم تجربی پایه هفتم دوره اوّل متوسطه بر اساس الگوی کاوشگری ساچمن بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش کلیه تمرین‌های (فعالیت، گفت‌وگو کنید، اطلاعات جمع‌آوری کنید، خود را بیازمایید، فکر کنید، آزمایش کنید) کتاب علوم تجربی پایه هفتم دوره اوّل متوسطه بود. واحد ثبت در این پژوهش تمرین و ملاک تحلیل محتوا مراحل کاوشگری ساچمن بود. نتایج نشان داد که از 156 تمرین کتاب تنها 49 تمرین (31 درصد) مطابق الگوی کاوشگری بود؛ از میان شش نوع تمرین، آزمایش کنید با 97/48 درصد و گفت‌وگو کنید و همچنین خود را بیازمایید با صفر درصد به ترتیب بیشترین و کمترین درصد را در میان تمرین‌های مرتبط با کاوشگری به خود اختصاص دادند. سایر نتایج نشان داد که در این 49 تمرین، بیشترین حضور به مرحله گردآوری داده‌ها (آزمایشگری) با 69/34 درصد و کمترین حضور به مرحله جمع‌آوری اطلاعات (تأیید) با 08/4 درصد و سپس مرحله فرضیه‌سازی با 20/10 درصد مربوط می‌شد. در مجموع، نتایج نشان داد که در تمرین‌های کتاب به الگوی کاوشگری توجه کمی شده است؛ این یافته لزوم توجه بیشتر به الگوی کاوشگری در تدوین کتاب و آماده کردن دانش‌آموز برای زندگی واقعی را نشان می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - مقایسه اثر بخشی روش تدریس تفکر استقرایی و روش تدریس کاوشگری بر خلاقیت دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی
محمد امین فرهادی پور عفت عباسی سمیرا کریم زایی

هدف پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر روش تدریس تفکر استقرایی با روش تدریس کاوشگری در علوم تجربی بر خلاقیت دانش‌آموزان است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان کرج بود، بدین منظور از جامعه‌ یاد شده 60 نفر از دانش‌آموزان، در دو کلاس درس، به عنوا چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر روش تدریس تفکر استقرایی با روش تدریس کاوشگری در علوم تجربی بر خلاقیت دانش‌آموزان است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان کرج بود، بدین منظور از جامعه‌ یاد شده 60 نفر از دانش‌آموزان، در دو کلاس درس، به عنوان گروه‌های‌ آزمایشی یک و دو انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه‌های آزمایشی یک و دو بود. ابزار مورد استفاده محقق در این پژوهش فرم A آزمون تفکر خلاق تورنس بود. پس از یک و نیم ماه اجرای روش‌های آموزشی در گروه‌های آزمایشی یک و دو، و تحلیل داده‌ها به دست آمده با روش تحلیل کوواریانس، یافته‌های پژوهش نشان داد که روش کاوشگری برای پرورش خلاقیت، به طور کلی و مؤلفه‌های اصالت و بسط، در درس علوم مؤثرتر از روش تفکر استقرایی است. ولی برای پرورش مؤلفه‌های سیالی و انعطاف پذیری هر دو روش مؤثر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی از لحاظ میزان پرداختن به انواع پرسش‌های درسی
عطیه سادات حسینی یزدی مینا احمدیان

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی از لحاظ میزان پرداختن به انواع پرسش‌های درسی بود. در این پژوهش، از روش توصیفی جهت مشخص شدن انواع پرسش‌ها و از روش تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل میزان پرداختن کتب علوم تجربی به انواع پرسش‌ها استفاده ش چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی از لحاظ میزان پرداختن به انواع پرسش‌های درسی بود. در این پژوهش، از روش توصیفی جهت مشخص شدن انواع پرسش‌ها و از روش تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل میزان پرداختن کتب علوم تجربی به انواع پرسش‌ها استفاده شد. بدین منظور، واحد تحلیل، جملات پرسشی کتاب بود. با توجه به محدود بودن جامعه آماری که شامل کتب علوم تجربی دوره ابتدایی می‌شد، روش نمونه‌گیری اتخاذ نشد و کل جامعه آماری جهت بررسی انتخاب گشت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات چک لیست تحلیل محتوا بود که روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی تعیین گردید. همچنین پایایی ابزار به وسیله فرمول ویلیام اسکات محاسبه شد که ضریب توافق 81% را نشان داد. یافته‌ها حاکی از آن است که در کتاب درسی علوم تجربی سال اول ابتدایی، سؤال‌های هم‌گرا و فردمدار، بیشترین فراوانی و سؤال نتیجه مدار، کمترین فراوانی را دارا هستند. در کتاب درسی علوم تجربی سال دوم ابتدایی، سؤال‌های هم‌گرا و زمینه‌ای، بیشترین فراوانی و سؤال نتیجه مدار، کمترین فراوانی را دارا هستند. در کتاب‌های درسی علوم تجربی سال سوم و چهارم ابتدایی، سؤال‌های هم‌گرا و عملی، بیشترین فراوانی و سؤال نتیجه مدار، کمترین فراوانی را دارا هستند. در کتاب درسی علوم تجربی سال پنجم ابتدایی، سؤال‌های هم‌گرا و موضوع محور، بیشترین فراوانی و سؤال‌های نتیجه مدار و پیش‌بین، کمترین فراوانی را دارا هستند. همچنین نتایج آزمون خی دو نشان داد که بین مقادیر مشاهده شده و مورد انتظار در انواع سؤال‌های درسی در کلیه کتاب‌های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی، تفاوت معنادار وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - جایگاه حل مسأله در تمرین‌های کتاب‌های درسی علوم ابتدایی
بهروز مهرام علی برائی حسین کارشکی

مطالعات پیشین بر تأثیر یادگیری مسأله محور بر افزایش انگیزه درونی برای یادگیری، معناداری یادگیری و پایداری آموخته‌ها دلالت دارد. این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به فرایندحل مسأله در تمرین‌های کتاب‏های علوم دوره ابتدایی انجام و برای بررسی میزان توجه به فرایند حل مسأله ا چکیده کامل

مطالعات پیشین بر تأثیر یادگیری مسأله محور بر افزایش انگیزه درونی برای یادگیری، معناداری یادگیری و پایداری آموخته‌ها دلالت دارد. این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به فرایندحل مسأله در تمرین‌های کتاب‏های علوم دوره ابتدایی انجام و برای بررسی میزان توجه به فرایند حل مسأله از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل تمامی تمرین‌های موجود در کتاب‌های درسی علوم تجربی در پایه‌های پنجگانه دوره ابتدایی ( در سال تحصیلی 90 ـ 1389) بود که به شیوه سرشماری مورد مطالعه قرار گرفت. واحد ثبت در این پژوهش، تمرین بود. مقوله‌های کدگذاری بر اساس مراحل شش گانه حل مسأله که توسط دیویی ارائه شده است، تعیین شد. یافته‏های حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که در کتاب‌های علوم اول تا پنجم دوره ابتدایی، بیشترین توجه به مرحله چهارم از فرایند حل مسأله (ارائه راه حل) معطوف شده و کمترین توجه مربوط به مراحل «برخورد با مسأله»، «تغییر موقعیت» و «ساختن مسأله» بوده است. همچنین در کتاب علوم پایه اول کمترین توجه و در کتاب علوم پایه سوم بیشترین توجه به مراحل حل مسأله صورت گرفته و توجه به ضرورت چرخش از رویکرد پاسخ محوری به مسأله محوری در بازنگری تألیف کتاب‏های علوم دوره ابتدایی و افزایش توجه به ارتباط عمودی کتاب‌های درسی برای مواجه نمودن دانش‌آموزان با حل مساله، از جمله پیشنهادهای مورد تأکید در این مطالعه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه پنجم ابتدایی بر مبنای الگوی حل مسأله‌ دیویی
یونس امیراحمدی شهین ایروانی محمدرضا شرفی

پژوهش حاضر درصدد ارزیابی محتوای کتاب علوم تجربی پایه‌ پنجم ابتدایی بر مبنای دیدگاه حل مسأله‌ دیویی است. ملاک تحلیل محتوا، مراحل حل مسأله از دیدگاه دیویی و مهارت‌های ضروری آن است. تحلیل رویکرد عمومی کتاب به حل مسأله با استفاده از تکنیک ویلیام رومی و مطالعه‌ رویکرد کتاب ب چکیده کامل

پژوهش حاضر درصدد ارزیابی محتوای کتاب علوم تجربی پایه‌ پنجم ابتدایی بر مبنای دیدگاه حل مسأله‌ دیویی است. ملاک تحلیل محتوا، مراحل حل مسأله از دیدگاه دیویی و مهارت‌های ضروری آن است. تحلیل رویکرد عمومی کتاب به حل مسأله با استفاده از تکنیک ویلیام رومی و مطالعه‌ رویکرد کتاب به مراحل و مهارت‌های ضروری حل مسأله مطابق دیدگاه دیویی، به وسیله‌ دو چک لیست مراحل حل مسأله و مهارت‌های ضروری حل مسأله با پایایی 5/87 درصد انجام شد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در کتاب نسبت به حل مسأله، مراحل و مهارت‌های آن کم توجهی شده است؛ در سازمان‌دهی محتوا، تنها 3 درس از 11 درس کتاب چارچوب ارائه‌ محتوا، و فعالیت‌های آن با مراحل حل مسأله انطباق دارد. لذا زمینه‌ساز تدریس به شیوه‌ حل مسأله نیست. مهارت‌های ضروری حل مسأله نیز که در 10 مؤلفه‌ مهارت‌های مشاهده، طبقه‌بندی، اندازه‌گیری، کاربرد ابزار، جمع‌آوری اطلاعات، فرضیه‌سازی و پیش‌بینی، تفسیر یافته‌ها و نتیجه‌گیری، تشخیص متغیر‌ها، برقراری ارتباط، ارزیابی و طراحی تحقیق طبقه‌بندی شده، موردکم توجهی است و به طور یکنواخت نیز به کار گرفته نشده‌اند و تفاوت آنها طیفی از 0 تا 37 فراوانی را شامل می‌شود. بیشترین توجه به مهارت تفسیر، استنباط و نتیجه‌گیری و کمترین توجه نسبت به مهارت‌های تشخیص متغیرها و ارزیابی است. سایر مهارت‌ها نیز با فراوانی نامتوازن و نامتعادل میان این دو حیطه پراکنده هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تحلیل کتاب‌های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس بازنمایی مولفه‌های ماهیت علم با کاربست معادلات آنتروپی شانون
زهرا رجبی اصغر سلطانی مهرانگیز علی نژاد

10.30486/jsre.2022.1951189.2085

هدف پژوهش حاضر تحلیل کتاب‌های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس بازنمایی مولفه های ماهیت علم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش شامل کتاب های درسی علوم تجربی پایه‌های ششگانه دوره ابتدایی در سال 1400، روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده و حجم جامعه با ن چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر تحلیل کتاب‌های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس بازنمایی مولفه های ماهیت علم بود. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش شامل کتاب های درسی علوم تجربی پایه‌های ششگانه دوره ابتدایی در سال 1400، روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده و حجم جامعه با نمونه برابر بود. ابزار گرد آوری داده ها چک لیست تحلیل محتوای استاندارد (برگرفته از Phillips et al., 2015) بود. واحد تحلیل شامل جملات و پاراگراف ها، سوالات، شکل ها، جداول، نظرات حاشیه ای یا تعاریف و مراحل مختلف فعالیت آزمایشگاهی یا عملی بود. پایایی ابزار از طریق محاسبه شاخص هولستی 82/0 برآورد شد. تحلیل داده ها با استفاده از شیوه جبرانی‌ پردازش داده‌های فراوانی، یعنی آنتروپی شانون انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین توجه کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی مربوط به مولفه علم به عنوان شیوه پژوهش و کمترین میزان توجه کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی مربوط به مولفه علم به عنوان تعامل میان علوم، فناوری و جامعه بود . نتایج همچنین نشان داد که نسبت متوازنی در توزیع مولفه ها در کتاب های درسی علوم رعایت نشده است. نتیجه کلی پژوهش حاکی از آن بود که چگونگی توزیع مولفه‌های ماهیت علم در کتاب‌های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس یافته‌های این پژوهش نیازمند بازنگری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - تحلیل محتوای برنامه درسی درس علوم تجربی دوره ابتدایی از منظر توجه به مولفه های محیط زیست
زهرا ماشاءاللهی نژاد حسین جعفری ثانی بهروز مهرام محمود سعیدی رضوانی شیوا جلایری لایین

10.30486/jsre.2019.550328.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دورة ابتدایی از منظر توجه به مقوله‌های محیط‌زیست است. برای اجرای این پژوهش با توجه به ماهیت موضوع و هدف‌های آن، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در این راستا، محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دورة ابتدایی بر اساس چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، بررسی تحلیل محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دورة ابتدایی از منظر توجه به مقوله‌های محیط‌زیست است. برای اجرای این پژوهش با توجه به ماهیت موضوع و هدف‌های آن، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در این راستا، محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی دورة ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های آموزش محیط‌زیست و بر مبنای مدل ویسکانسین کدگذاری شد. واحد ثبت، جمله و تصویر بود. در فرایند کدگذاری، مؤلفه‌های مرتبط با استانداردهای آموزش محیط‌زیست مشتمل بر: 1. مهارت‌های پرسش و تحلیل، 2. دانش فرایندها و سیستم‌های طبیعی، 3. بررسی موضوعات زیست‌محیطی، 4. مهارت‌های عمل و تصمیم‌گیری و 5. مسؤولیت شهروندی و مدنی، مورد بررسی قرار گرفت. قلمرو این پژوهش شامل تمام محتوای کتاب‌های علوم تجربی دورة ابتدایی، مصوب وزارت آموزش‌وپرورش بود در سال تحصیلی 90- 1389 بود. یافته‌ها نشان داد که بیشترین میزان توجه کتاب‌های درسی علوم تجربی دورة ابتدایی به آموزش‌های محیط‌زیست، به ترتیب مربوط به پایة پنجم، چهارم، سوم، اول و دوم بوده است. به‌علاوه بیشترین توجه کتاب‌ها به آموزش‌های محیط‌زیست برحسب پنج استاندارد آموزش محیط‌زیست، به ترتیب مربوط به پرسش و تحلیل و پس‌ازآن به دانش فرایندها و سیستم‌های طبیعی، مهارت‌های بررسی موضوعات زیست‌محیطی و مسؤولیت شخصی و مدنی بوده و به آموزش مهارت‌های عمل و تصمیم‌گیری توجه نشده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - مقایسۀ اثربخشی روش تدریس همیاری و روش تدریس کاوشگری بر خلاقیت دانش‌آموزان دختر پایۀ پنجم ابتدایی
جواد جهاندیده اسماعیل سعدی پور

10.30486/jsre.2021.550691.0

هدف این پژوهش، بررسی مقایسۀ اثربخشی روش تدریس همیاری با روش تدریس کاوشگری بر خلاقیت دانش‌آموزان است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل همۀ دانش‌آموزان دختر پایۀ پنجم ابتدایی شهرستان کبودرآهنگ بود. بدین منظور از جامعۀ یادشده 40 نفر از دانش‌آموزان، در دو کلاس درس، به‌عنوان گروهای آ چکیده کامل

هدف این پژوهش، بررسی مقایسۀ اثربخشی روش تدریس همیاری با روش تدریس کاوشگری بر خلاقیت دانش‌آموزان است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل همۀ دانش‌آموزان دختر پایۀ پنجم ابتدایی شهرستان کبودرآهنگ بود. بدین منظور از جامعۀ یادشده 40 نفر از دانش‌آموزان، در دو کلاس درس، به‌عنوان گروهای آزمایشی یک و دو انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه‌های آزمایشی یک و دو بود. ابزار مورد استفادۀ محقق در این پژوهش آزمون تفکر خلاق تورنس (فرم A) بود. نتایج حاصل به روش آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت و مقایسۀ نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر دو گروه نشان داد که روش تدریس همیاری و روش کاوشگری بر هر دو گروه بهبود معناداری ایجاد کرده است و مقایسه دو روش با یکدیگر نشان داد که روش همیاری در مقایسه با روش کاوشگری بر خلاقیت دانش‌آموزان در درس علوم تأثیر معناداری داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - شناسایی اصول حاکم بر برنامۀ درسی علوم تجربی مبتنی بر نظریۀ کنشگر – شبکه بر اساس رویکرد فراترکیب
حسین لطفی محمد رضا امام جمعه غلامعلی احمدی علیرضا عصاره جواد حاتمی

10.30486/jsre.2022.1945131.2038

هدف پژوهش حاضر شناسایی اصول حاکم بر برنامۀ درسی علوم تجربی مبتنی بر نظریۀ کنشگر – شبکه براساس رویکرد فراترکیب می باشد. داده ها براساس یک طرح پژوهشی کیفی فراترکیب و با استفاده از گام های هفتگانۀ سندلوسکی و باروس جمع آوری شده اند. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر شناسایی اصول حاکم بر برنامۀ درسی علوم تجربی مبتنی بر نظریۀ کنشگر – شبکه براساس رویکرد فراترکیب می باشد. داده ها براساس یک طرح پژوهشی کیفی فراترکیب و با استفاده از گام های هفتگانۀ سندلوسکی و باروس جمع آوری شده اند. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مقالات و مجلات مرتبط با موضوع در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر در بازۀ زمانی 2005 تا 2020 است. نتیجۀ جستجو 99مقاله بوده که برای ارزیابی کیفیت مقالات انتخاب شده از برنامۀ مهارت ارزیابی حیاتی استفاده شده است .بر اساس این ارزیابی11مقاله برای تجزیه و تحلیل اطلاعات انتخاب و برای سنجش پایایی و کنترل کیفیت مطالعۀ حاضر از روش کاپا استفاده شد. ضریب کاپای محاسبه شده با نرم افزار SPSS برابر با 94/0بوده که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. در نهایت اصول حاکم بر برنامۀ درسی کنشگر – شبکه شاملِ تقارن تعمیم یافته، اصل ناهمگونی و چندگانگی، اصل تحلیل آزاد، اصل همبستگی، اصل شبکه‌ای بودن محیط یادگیری و اصل فرایند محوری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - شناسایی روشها و مؤلفه‌های تدریس و تدوین الگوی تفسیری آن بر مبنای تجارب زیستۀ معلمان در کشف استعداد علوم تجربی دانش‌آموزان ابتدایی
محمدرضا نظریان علی مهداد احمد عابدی محمد علی نادی

10.30486/jsre.2022.1947690.2060

هدف پژوهش، شناسایی روشها و مؤلفه‌های تدریس و تدوین الگوی تفسیری آن بر مبنای تجارب زیستۀ معلمان در کشف استعداد علوم تجربی دانش‌آموزان ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-98 بود. روش تحقیق، کیفی از نوع پدیدارشناسی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ معلمان پایۀ چهارم ابتدایی شهر اصفه چکیده کامل

هدف پژوهش، شناسایی روشها و مؤلفه‌های تدریس و تدوین الگوی تفسیری آن بر مبنای تجارب زیستۀ معلمان در کشف استعداد علوم تجربی دانش‌آموزان ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-98 بود. روش تحقیق، کیفی از نوع پدیدارشناسی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ معلمان پایۀ چهارم ابتدایی شهر اصفهان و نمونه شامل 68 نفر بودکه با روش نمونه‌گیری هدفمند و تا مرحلۀ اشباع از بین معلمان مجرب، خوش‌ذوق و توانمند در زمینۀ شناسایی و استعدادیابی دانش‌آموزان و با معرفی ادارات نواحی ششگانۀ آموزش و پرورش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبۀ نیمه ساختاریافته بود. در این روش تحلیل داده‌ها بر اساس هفت مرحلۀ کلایزی انجام شد. برای سنجش روایی یافته‌ها، از روایی محتوایی و برای سنجش پایایی، از روش پنل متخصصان استفاده شد؛ بدین روش که از تعداد5 نفر از استادان مجرب و متخصص در حوزۀ استعدادیابی تحصیلی، پس از بررسی کارشناسی، فرایند رفت و برگشتی، بازبینی و انجام اصلاحات ، تأیید نهایی اخذ گردید. اعتباربخشی این الگو با ارجاع به هر نمونه و پرسیدن دربارۀ یافته‌ها انجام شد. به طور کلی نتایجشان داد؛ الگوی تدریس پیشنهادی شامل 4 روش (روشهای فراشناخت، کارگاهی، کاوشگری و آزمایشگاهی) و16مؤلفه (دریافت، پردازش، نگهداری، انتقال اطلاعات، نمونه‌سازی، توصیف، استقرا، قیاس، پژوهش، ارائه، فعالیت و کار، مشارکت، طبیعت، تخیل، مشاهده و کنجکاوی) است. با شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های الگوی تدریس ارائه شده، می‌توان معلمان را در ارائۀ روش‌های فعال تدریس متناسب با شیوه‌های شناسایی استعداد دانش‌آموزان، توانمند نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه ‌درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط‌گرایی برای آموزش علوم تجربی
سعید اسدپور علیرضا عصاره غلامعلی احمدی محمدرضا امام جمعه

10.30486/jsre.2022.1942886.2014

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط گرایی برای آموزش علوم تجربی متوسطه اول انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته و طرح اکتشافی است. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار برای طراحی الگو و در بخش کمی از روش پیمایشی برا چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی زمینه- محور با تاکید بر ارتباط گرایی برای آموزش علوم تجربی متوسطه اول انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته و طرح اکتشافی است. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار برای طراحی الگو و در بخش کمی از روش پیمایشی برای اعتبارسنجی الگو استفاده شد. داده ها از طریق اسناد بالادستی و متون علمی در بازه زمانی 2020- 2000 و مصاحبه نیمه ساختار یافته به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی با 10 نفر از صاحب نظران گردآوری گردید. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی، کدگذاری استقرایی و در بخش کمی، تحلیل عاملی تأییدی، شاخص های توصیفی میانگین، انحراف معیار و آزمون استنباطی کندال (w) بود. پس از دستیابی به الگوی پیشنهادی از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 30 نفر از صاحب‌نظران به روش نمونه گیری هدفمند جهت اعتبارسنجی الگو نظرخواهی شد. از جمله نتایج به دست آمده در این پژوهش، 72 کد محوری مربوط به ویژگی های عناصر منطق، هدف، محتوا، نقش معلم، فعالیت های یادگیری، گروه بندی، منابع، زمان، مکان و ارزشیابی بود. در مرحله کمی، پس از تحلیل عاملی تأییدی پرسش نامه محقق ساخته توسط نرم افزار PLS، 2 متغیر به دلیل داشتن بار عاملی کمتر از 5/0 از الگوی اولیه حذف شده و الگوی اصلاح شده، با 70 متغیر، پس از تحلیل عاملی تأییدی و برازش مناسب و همچنین بررسی توافق صاحب نظران، اعتبارسنجی و ارائه شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - فراتحلیل اثربخشی آموزش‌های مبتنی بر رویکرد سازنده‌گرایی بر عملکرد تحصیلی در درس علوم تجربی
یاسر گراوند مرتضی امیدیان حمید فرهادی راد سیدعباس رضوی غلامحسین مکتبی

10.30486/jsre.2021.1898821.1639

پژوهش کاربردی حاضر با روش فراتحلیل در صدد ترکیب پژوهش های انجام شده در زمینۀ تأثیر آموزش های مبتنی بر سازنده‌گرایی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس علوم تجربی بود. میدان پژوهش شامل مطالعاتی بود که طی 15 سال گذشته در داخل و خارج کشور به صورت پایان نامه، مقاله های علمی چکیده کامل

پژوهش کاربردی حاضر با روش فراتحلیل در صدد ترکیب پژوهش های انجام شده در زمینۀ تأثیر آموزش های مبتنی بر سازنده‌گرایی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس علوم تجربی بود. میدان پژوهش شامل مطالعاتی بود که طی 15 سال گذشته در داخل و خارج کشور به صورت پایان نامه، مقاله های علمی پژوهشی و کنفرانس های علمی در پایگاه‌های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، بانک منابع اطلاعات جهاد دانشگاهی، بانک اطلاعات نشریات کشور ، سیویلیکا و مجلات علمی- پژوهشی در حوزۀ علوم‌تربیتی و روان شناسی، Science Direct، ERICT، Psych info،Scopusو Google Scholar در دسترس بود. بر اساس ملاک های ورود و خروج 14 اندازۀ اثر از میان 109 تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل پژوهش های اولیه اندازۀ اثر ترکیبی با دو مدل اثر ثابت و تصادفی استفاده شد و برای بررسی سوگیری انتشار از روش تحلیل حساسیت با استفاده از نمودار قیفی و شاخص آماری تعداد امن از تخریب و برای بررسی میزان ناهمگنی از آزمون Q کوکران و مجذور I استفاده شد و برای تبدیل اندازۀ اثر از ضریب Z فیشر استفاده گردید. نتایج مربوط به اندازۀ اثر ترکیبی برای مدل اثرات تصادفی (64/2) به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که متغیرهای نوع ابزار و نوع مداخله های به کار رفته تعدیل گر اثربخشی آموزش های مبتنی بر سازنده گرایی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس علوم تجربی‌اند. یافته های این فراتحلیل دارای پشتوانۀ نظری و تجربی مکفی است و لزوم بازنگری و استفاده از آموزش های مبتنی بر سازنده گرایی را در نظام آموزشی کشور موجّه می سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - طراحی الگوی بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی مبتنی بر دیدگاه یادگیری عمیق فولن: یک مطالعه سنتزپژوهی
رضا جعفری هرندی

10.30486/jsre.2023.1966202.2219

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی مبتنی بر یادگیری عمیق دیدگاه فولن بود. روش پژوهش کیفی و به روش سنتزپژوهی بر اساس مدل کلاین بود. حوزه پژوهش شامل متون مرجع در حوزه شناسایی اصلاحات آموزشی مورد نیاز به منظور بازنگری برنامه درسی علو چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی مبتنی بر یادگیری عمیق دیدگاه فولن بود. روش پژوهش کیفی و به روش سنتزپژوهی بر اساس مدل کلاین بود. حوزه پژوهش شامل متون مرجع در حوزه شناسایی اصلاحات آموزشی مورد نیاز به منظور بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دورۀ ابتدایی در سال‌های 1389 تا 1400 برای اسناد داخلی و سال‌های 2010 تا 2021 برای اسناد خارجی بود. بر این اساس 51 منبع با شیوه انتخاب هدفمند مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند و توقف فرایند نمونه گیری، بر مبنای اشباع نظری بود. در مرحله بعد، به منظور تأیید اعتبار اجزای استخراج شده، جامعۀ پژوهش شامل متخصصان حوزه علوم تربیتی دارای مدرک دکتری در رشته‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزش و پرورش دوره ابتدایی بودند. نمونه مورد مطالعه نیز 10 نفر از متخصصان حوزه برنامه‌ریزی درسی و آموزش و پرورش ابتدایی در شهر اصفهان در سال 1400 بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. با روش لاوشه، نسبت روایی محتوایی (CVR) برای هر مؤلفه استخراج شده و همچنین هر جزء از الگو ارزیابی شد. نتایج نشان داد الگوی بازنگری برنامه درسی علوم دورۀ ابتدایی مبتنی بر دیدگاه فولن با هدف دستیابی به یادگیری عمیق و اهداف جزئی تقویت شایستگی‌های دانش‌آموزان، توجه به عناصر طراحی آموزشی، اصلاح شرایط آموزش و تسهیل فرایند تحقیق مشترک، سودمندی و قابلیت اجرایی دارد. بنابراین به دست‌اندرکاران وزارت آموزش و پروش پیشنهاد می‌شود تا به منظور اعمال اصلاحات آموزشی در برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی، از الگوی طراحی شده استفاده نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس
فرانک اسماعیلیان زهرا زارع

10.30486/jsre.2022.1954104.2105

مطالعه حاضر با هدف تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس با استفاده از روش کیفی و طرح پژوهش حین عمل انجام شد. الگوی اولیه از طریق مصاحبه نیمه ساختار با دوازده متخصص یادگیری معکوس صورت بندی شد و طی جلسات مصاحبه با هفت تن از آنان ارزیابی و اصلاح شد. سپس، طرح چکیده کامل

مطالعه حاضر با هدف تدوین الگوی طراحی آموزشی بر پایه اصول یادگیری معکوس با استفاده از روش کیفی و طرح پژوهش حین عمل انجام شد. الگوی اولیه از طریق مصاحبه نیمه ساختار با دوازده متخصص یادگیری معکوس صورت بندی شد و طی جلسات مصاحبه با هفت تن از آنان ارزیابی و اصلاح شد. سپس، طرح های تدریس علوم پایه ششم براساس الگوی توصیه شده طی جلسات گروه های کانونی با ده معلم پایه ابتدایی تدوین گردیدند و مطابق با بازخوردهای آنان تغییراتی در الگوی آموزش معکوس اعمال شد. طرح های تدریس در یک کلاس پایه ششم اجرا شدند و نتایج حاصل از مشاهدات معلم و بازخوردهای دانش آموزان برای بهبود الگو استفاده شد. چارچوب نهایی با عنوان الگوی طراحی آموزشی معکوس معرفی شد که فرابند آموزش را مشتمل بر سه مرحله تحلیل و نیازسنجی، طراحی و تدوین، و اجرا و ارزشیابی توصیف می کند. در مرحله نخست، ویژگی های یادگیرندگان، طرح برنامه درسی و موقعیت یادگیری تحلیل می شوند تا مراحل بعدی با تکیه به بینش های برآمده از این تحلیل، تنظیم شوند. در مرحله دوم، درباره نحوه بیان اهداف آموزشی، سازماندهی مواد و منابع آموزشی و تنظیم محیط یادگیری تصمیم گیری می شود. مرحله سوم مشتمل است بر اقداماتی که در سه موقعیت پیش ازکلاس درس (مانند نحوه اشتراک مواد آموزشی و بیان انتظارات از یادگیرندگان)، حین کلاس درس (مانند ارزیابی تکالیف و ارائه بازخورد) و پس از کلاس درس (مانند معرفی منابع و طرح پرسش های تاملی) رخ می دهند. الگوی طراحی آموزشی معکوس حاصل این پژوهش می تواند بعنوان یک راهنما مورد استفاده طراحان آموزشی و معلمان قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - تحلیل و ارزیابی کتاب‌های (فارسی، نگارش فارسی و علوم تجربی) دوره ابتدایی ازنظر میزان توجه به آموزش مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه
ابوبکر کریمی

10.30486/jsre.2023.1958343.2144

هدف، تحلیل محتوای کتاب‌های دوره ابتدایی، بر اساس مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه است. پژوهش از نوع کیفی به روش تحلیل محتواست. میدان پژوهش، کتاب‌های فارسی، نگارش فارسی و علوم تجربی دوره آموزش ابتدایی (شش‌پایه) سال تحصیلی 99-1398 است. ابزار اندازه‌گیری، چک‌لیست مح چکیده کامل

هدف، تحلیل محتوای کتاب‌های دوره ابتدایی، بر اساس مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه است. پژوهش از نوع کیفی به روش تحلیل محتواست. میدان پژوهش، کتاب‌های فارسی، نگارش فارسی و علوم تجربی دوره آموزش ابتدایی (شش‌پایه) سال تحصیلی 99-1398 است. ابزار اندازه‌گیری، چک‌لیست محقق ساخته بر اساس پیشینه بوده که روایی آن با استفاده ازنظر صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از روش اسکات (۵/۸۹) و تکنیک تکرارپذیری (پایایی بین کدگذاران)، بررسی و تأیید گردید. داده‌های حاصل از تحلیل محتوا با استفاده از مراحل سه‌گانه آنتروپی شانون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. واحد تحلیل، عبارت است. بیشترین توجه با 182 فراوانی (32.6%) مربوط به مهارت توانایی برقراری روابط بین فردی سازگارانه و کمترین توجه با 108 بار (19.3%) مربوط به مهارت توانایی رویارویی با استرس‌ها است. سپس به ترتیب 148 بار (26.5%) به مهارت توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دیگران و 120 بار (21.6%) به مهارت توانایی رویارویی با هیجان‌ها در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی توجه شده است. در کتاب‌های فوق بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مهارت توانایی برقراری ارتباط مؤثر با دیگران (1739/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به توانایی رویارویی با استرس‌ها (1465/0) است. بیشترین توجه به مجموع مهارت‌ها مربوط به کتاب فارسی با 214 فراوانی (38.4%) وکمترین توجه مربوط به کتاب نگارش فارسی با 155 فراوانی (27.7%) است. با توجه به یافته‌ها نتیجه گرفته می‌شود که در کتاب‌های بررسی شده به آموزش مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه پرداخته‌اند، اما بین میزان توجه به هر یک از مؤلفه‌های مهارت‌ها و در کتاب‌های مختلف تفاوت وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - نقد و بررسی انگاره سرسیداحمدخان هندی از امور متافیزیکی و مکاشفات عرفانی از دیدگاه علامه‌طباطبایی (ره)
سیدعلی موسوی اصل

سیداحمدخان هندی با این استدلال که دین، قول خدا است و علم فعل خدا و فعل و قول خدا نمی توانند متعارض باشند، نظریات علوم تجربی برآمده از حسّ را قطعی و غیرقابل تغییر فرض کرده، با تمثیلی قرار دادن زبان دین، اقدام به تأویل مطلق آموزه های دینی، امور متافیزیکی و مکاشفات عرفانی چکیده کامل

سیداحمدخان هندی با این استدلال که دین، قول خدا است و علم فعل خدا و فعل و قول خدا نمی توانند متعارض باشند، نظریات علوم تجربی برآمده از حسّ را قطعی و غیرقابل تغییر فرض کرده، با تمثیلی قرار دادن زبان دین، اقدام به تأویل مطلق آموزه های دینی، امور متافیزیکی و مکاشفات عرفانی مطابق با یافته های علوم تجربی می کند و با ارائه تفسیری مادی از حقیقت نبوّت، وحی، معجزات انبیا، ملائکه و شیاطین، مکاشفات عرفانی، کرامات اولیاء و... همگی را خرافات و اوهام تلقی می کند. در مقابل علامه طباطبائی(ره) با ردّ این مدعیات تفسیر الفاظ را در پرتو معنای عرفی و لغوی آن ها می داند و در تعیین مصداق به آیاتی که ناظر و مفسّر آیات دیگر است استناد می جوید بدون این که آن مصداق را به گونه ای که ما بدان انس داریم، تعیین نماید و ضمن تبیین قانون علییّت، معجزات را در غالب و مجرای امور طبیعی لکن با تأثیرگذاری خداوند در شرایط، اسباب و زمان آن واقعه تبیین می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - مطالعه تأثیر آموزش روش کاوشگری بر تفکر انتقادی در درس علوم تجربی
مسیب یارمحمدی واصل بهناز نوشادی حمید رضا مقامی آرش بهرامی

هدف: یادگیری تفکر انتقادی به شیوه آموزش مناسب با آن نیازمند است که از طریق آن اندیشه، کاوش، استدلال، قیاس منطقی دانش آموزان تغییر یابد. بنابراین هدف این پژوهش آن است که آیا آموزش روش کاوشگری بر تفکر انتقادی دانش آموزان مؤثر است یا خیر؟ روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی چکیده کامل

هدف: یادگیری تفکر انتقادی به شیوه آموزش مناسب با آن نیازمند است که از طریق آن اندیشه، کاوش، استدلال، قیاس منطقی دانش آموزان تغییر یابد. بنابراین هدف این پژوهش آن است که آیا آموزش روش کاوشگری بر تفکر انتقادی دانش آموزان مؤثر است یا خیر؟ روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعه‌ آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر همدان در سال 1393 بود. در این تحقیق از شیوه نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد و تعداد 30 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه‌های تحقیق انتخاب شد ند و به صورت تصادفی 15 نفر در گروه کنترل و 15 نفر در گروه آزمایش قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا بود. آموزش کاوشگری توسط محقق به مدت 20 جلسه 45 دقیقه ای برای گروه آزمایش ارائه شد، داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین میزان تفکر انتقادی دانش‌آموزان گروه آزمایش و گروه کنترل در پیش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوت معنی‌داری وجود داشت، بنابراین آموزش با روش کاوشگری در درس علوم تجربی بر روی تفکر انتقادی دانش آموزان مؤثر بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش روش کاوشگری موجب تقویت تفکر انتقادی دانش آموزان در درس علوم تجربی می شود، لذا به معلمان این درس توصیه می شود به نقش آموزش روش کاوشگری جهت تقویت تفکر انتقادی آنان توجه کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تاثیر نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته بر میزان خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم در درس علوم تجربی
سجاد قربانی علیرضا صادقی قدسی احقر

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته بر میزان خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم در درس علوم تجربی انجام گردید.پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است.جامعه آماری کلیه دانش آموزان پایه پنجم مقطع ابتدای چکیده کامل

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته بر میزان خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم در درس علوم تجربی انجام گردید.پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است.جامعه آماری کلیه دانش آموزان پایه پنجم مقطع ابتدایی شهرستان طارم در سال تحصیلی 97-96 بود.از میان آنها تعداد 40 مدرسه در قالب دو گروه گواه و آزمایش و هر گروه به تعداد 20 مدرسه به صورت تصادفی خوشه ای در نظر گرفته شده است.پس از گرفتن پیش آزمون از مباحث فصل دوم "تغییرات مواد" علوم تجربی پنجم دبستان ،به مدت چهار جلسه آموزش با استفاده از نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته در مدرسه صرفا برای گروه آزمایش اجرا گردید و پس از اتمام دوره آزمایش،پس آزمون روی هر دو گروه اجرا شد.برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه پیشرفت تحصیلی علوم تجربی و آزمون سنجش خلاقیت عابدی استفاده شد.به منظورتعیین پایایی آزمون محقق ساخته، از روش الفای کرونباخ استفاده شد و پایایی ابزار برای پیش آزمون 838/0و برای پس آزمون856/0 تعیین گردید. داده ها با روش تحلیل کواریانس و با کمک نرم افزار آماری تی( T ) تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از چندرسانه ای آموزشی محقق ساخته بر میزان خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دا نش آموزان در درس علوم پنجم دبستان تاثیر مثبت داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجربی
عابدین دارابی عمارتی جعفر جهانی رحمت اله مرزوقی مریم شفیعی سروستانی

زمینه: رویکرد ریزوماتیک به عنوان یکى از روش‌هاى مؤثر در پرورش خلاقیت مى‌تواند به عنوان یک روش مناسب در آموزش علوم تجربى مورد توجه قرار گیرد. هدف: این پژوهش به منظور توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجر چکیده کامل

زمینه: رویکرد ریزوماتیک به عنوان یکى از روش‌هاى مؤثر در پرورش خلاقیت مى‌تواند به عنوان یک روش مناسب در آموزش علوم تجربى مورد توجه قرار گیرد. هدف: این پژوهش به منظور توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجربی انجام شد. روش: پژوهش به روش شبه آزمایشی انجام شد. جامعه آمارى تمام دانش‌آموزان پسر پایه ششم ابتدایی مدارس دولتی شهر صحنه در سال تحصیلی 98- 1397 بود. جهت انتخاب نمونه مناسب دو کلاس از کلاس‌های شهر صحنه که دارای امکانات آموزشی مناسب، معلمان خبره و دانش‌آموزان دارای معدل بالا بودند به عنوان نمونه انتخاب شد. یک کلاس 30 نفره به گروه آزمایش و یک کلاس 30 نفره به گروه گواه اختصاص یافت. ابزار پژوهش پرسشنامه خلاقیت تورنس بود. نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان داد الگوی توسعه یافته تفکر ریزوماتیک باعث افزایش خلاقیت دانش‌آموزان در درس علوم تجربی می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان: مطالعه ترکیبی
جعفر جهانی محسن فریادی رحمت اله مرزوقی مریم شفیعی سروستانی

زمینه: تفکر خلاق به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی کارایی دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف: هدف از انجام این پژوهش توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان از طریق مطالعه ترکیبی در س چکیده کامل

زمینه: تفکر خلاق به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی کارایی دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف: هدف از انجام این پژوهش توسعه و اعتبار یابی الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در درس علوم تجربی دوره اول متوسطه و تأثیر آن بر پرورش خلاقیت دانش آموزان از طریق مطالعه ترکیبی در سال تحصیلی 97-98 بود. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بوده که از دو بخش تشکیل‌شده است. بخش اول طراحی الگوی آموزش خلاقیت برای درس علوم تجربی بوده و بخش دوم، اثربخشی بر پرورش خلاقیت بود. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه‌ساختمند استفاده شد. در بخش کمی که هدف آزمایش تأثیر الگوی طراحی‌شده بر خلاقیت دانش آموزان دوره اول متوسطه بود؛ با استفاده از یک طرح نیمه آزمایشی(پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل) از بین دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر کرج (75نفر) به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. الگوی تعاملی آموزش خلاقیت در هردو گروه و در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون با ابزار مقیاس خلاقیت تورنس برای سنجش خلاقیت برای درس علوم تجربی مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی بعد از پیاده‌سازی بحث‌ها روی کاغذ، کدگذاری باز (خواندن خط به خط داده‌ها، استخراج مفاهیم و جملات اصلی، تشکیل مقولات و طبقات اولیه)، کدگذاری محوری (طبقه‌بندی داده‌ها، مشخص نمودن زیر مقوله‌ها، تشکیل طبقات نهایی)، کدگذاری انتخابی (پیوند مقوله‌ها به یکدیگر) مقوله‌ها استخراج شد. در بخش کمی، از روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. در بخش آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار، کوچک‌ترین و بزرگ‌ترین و در بخش آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس یک متغیره و آزمون تعقیبی به‌منظور مقایسه زوجی گروه‌ها با کمک نرم‌افزار SPSS-21 استفاده گردید. یافته‌ها: در بخش کیفی نتایج تحقیق منجر به طراحی تعاملی آموزش خلاقیت شد که نتایج در بخش کمی تحقیق نشان داد که الگوی طراحی‌شده موجب پرورش خلاقیت در گروه آزمایش‌شده است. بحث و نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود که از الگوی تعاملی آموزش خلاقیت طراحی‌شده به‌عنوان روشی مناسب برای دستیابی دانش آموزان به خلاقیت بهره گرفته شود پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - تحلیل محتوای کتاب درسی علوم تجربی سال دوم راهنمایی بر اساس عوامل خلاقیت گیلفورد
لیلا سلیمی علیرضا عصاره

زمینه : حل مسأله و خلاقیت از ممتازترین توانایی های شناختی انسان است. کشورهای دنیا پرورش قوه خلاقیت شاگردان را ارزشمندترین هدف تربیتی به شمار می‌آورند. روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع تحلیل محتوا و کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای کتاب چکیده کامل

زمینه : حل مسأله و خلاقیت از ممتازترین توانایی های شناختی انسان است. کشورهای دنیا پرورش قوه خلاقیت شاگردان را ارزشمندترین هدف تربیتی به شمار می‌آورند. روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-پیمایشی از نوع تحلیل محتوا و کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای کتاب درسی علوم تجربی دوم راهنمایی در سال تحصیلی 90- 1389 می باشد. حجم نمونه برابر با حجم جامعه آماری انتخاب گردیده است. ابزار این تحقیق فرم تحلیل محتوای محقق ساخته با توجه به الگوی عوامل خلاقیت گیلفورد می باشد. برای تحلیل محتوای کتاب درسی علوم تجربی دوم راهنمایی از یک طرح کد گذاری استفاده شده است. این کار در سه مرحله انجام شده است. در مرحله اول محتوای کتاب به چهار قسمت (متن، تکالیف و فعالیت ها، تصاویر و جداول) تقسیم شده؛ در مرحله دوم کلیه واحدها در تمامی قسمت ها با طبقه مورد نظر، از نظر شاخص های خلاقیت گیلفورد مطابقت داده شده و در جداول مربوطه ثبت شده؛ و در مرحله سوم واحدهایی که در سطح بالای عوامل خلاقیت گیلفورد قرار داشتند شناسایی و شمارش شده اند. روایی ابزار تحقیق بر اساس نظرات متخصصان تعلیم و تربیت قابل قبول بود و پایایی بر اساس فرمول هولستی مورد محاسبه قرار گرفته است (مقدار آن 93/0). داده های حاصل با استفاده از آمار توصیفی ( شامل فراوانی و درصد) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است . هدف: این مقاله به بررسی کتاب علوم تجربی ازنظرمحتوای آموزشی مناسب برای رشد خلاقیت پرداخته است. یافته ها: کتاب درسی علوم تجربی دوم راهنمایی تأکید بیش از حد به سطح حافظه شناختی و تفکر همگرا دارد و به تفکر واگرا و تفکر ارزشیاب در حد ضعیفی توجه نموده است. نتیجه گیری: درمحتوای کتاب درسی علوم تجربی دوم راهنمایی بین سطوح گوناگون خلاقیت گیلفورد تعادل مناسبی وجود ندارد و بایستی در این زمینه تمهیداتی اندیشیده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی مبتنی بر رویکرد اکتشافی بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانش آموزان
غلامعلی احمدی شوبو عبدالملکی

زمینه: با عنایت به اینکه رویکرداکتشافیبهعنوانیکىازروش‌هاىیادگیرىفعالمطرحاستاستفادهازاین رویکرد مىتواندبهعنوانیکروشتدریسمناسبدرآموزشعلومتجربىمورد توجهقرارگیرد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی مبتنی بر رویکرد اکتشافی بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانش چکیده کامل

زمینه: با عنایت به اینکه رویکرداکتشافیبهعنوانیکىازروش‌هاىیادگیرىفعالمطرحاستاستفادهازاین رویکرد مىتواندبهعنوانیکروشتدریسمناسبدرآموزشعلومتجربىمورد توجهقرارگیرد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی مبتنی بر رویکرد اکتشافی بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر سنندج است. روش: روش تحقیق در این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه می باشد،برای این منظور60نفر از بین دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر سنندج در سال تحصیلی91- 1390 به روش تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب و از نظر خلاقیت و انگیزه پیشرفت مورد آزمون قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایجحاصلازتجزیهوتحلیلاطلاعاتنشانداد رویکرداکتشافیبرخلاقیت و انگیزه پیشرفت دانش آموزانمؤثر است.همچنین در بررسی تأثیر رویکرد اکتشافی برمؤلفه‌های خلاقیت نتایج نشان داد که تفاوت میانگین نمرات سیالی، ابتکار و بسط دانش آموزان گروه آزمایش بیشتر از گروه گواه بوده است اما در مؤلفه‌ انعطاف پذیری تفاوت میانگین بین دو گروه مشاهده نشد. نتیجه گیری: تحلیلکوواریانس چند متغیره نشان داد رویکرد اکتشافی بر خلاقیت و انگیزه پیشرفت دانش آموزان تأثیر مثبت دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - ارزیابی محتوای کتب علوم تجربی دوره راهنمایی از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک
حسن ملکی زهرا افشار کهن بهزاد نوروزی

پیش زمینه: خلاقیت جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. لذا این تحقیق به بررسی میزان انطباق محتوای کتب درسی علوم تجربی دوره راهنمایی با مؤلفه‌های خلاقیت پلسک بر اساس معیارهای محاسباتی ویلیام رومی پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی اهداف چکیده کامل

پیش زمینه: خلاقیت جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. لذا این تحقیق به بررسی میزان انطباق محتوای کتب درسی علوم تجربی دوره راهنمایی با مؤلفه‌های خلاقیت پلسک بر اساس معیارهای محاسباتی ویلیام رومی پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی اهداف و محتوای کتب علوم تجربی دوره راهنمایی از دیدگاه چرخه آموزش خلاقیت هدفمند پلسک انجام شد. روش پژوهش: در این تحقیق از روش تحلیل محتوا به شکل ‌تجزیه و تحلیل کمّی استفاده شده‌ است. این روش توسط ویلیام رومی برای بررسی کتب علوم پیشنهاد گردیده ‌است و از طریق آن می‌توان میزان ارائه فعال محتوا را مورد بررسی قرار داد. یافته‌ها: جامعه آماری پژوهش، شامل کتاب‌های علوم مقطع راهنمایی بود. اطلاعات مربوط به نحوه ارائه محتوای کتب علوم تجربی پایه‌های اول تا سوم دوره راهنمایی با استفاده از طرح‌ پیشنهاد شده به وسیله ویلیام رومی جمع‌آوری شده در تجزیه و تحلیل اطلاعات از ضریب درگیری با محتوا که به وسیله ویلیام رومی پیشنهاد شده، استفاده گردید که ضریب درگیری حاصله 28/0 به دست آمد و سپس با استفاده از چرخه خلاقیت هدایت شده پلسک محتوای واحدهای خلاق مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت که نمایانگر پرداختن به سطح آمادگی بیش از سایر سطوح می‌باشد. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق می‌توان نتیجه گرفت برخی فصول کتب علوم تجربی دوره راهنمایی به لحاظ میزان انطباق با مؤلفه‌های خلاقیت نیاز به بازنگری مجدد دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی سال دوم دبستان با مؤلفه‌های خلاقیت و سطوح بالای حیطۀ شناختی بلوم
محمد حسن امیر تیموری محمد زارع راحله ساریخانی مصطفی سالاری

زمینه: خلاقیت، ویژگی مطلوب انسانی است که مدرسه‌ها باید برای آموزش و یا پرورش آن جدیت نشان دهند. آموزش خلاقیت و یا تربیت تفکر خلاق، یکی از هدف‌های اساسی و شناخته شده و جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. بنابر این، این پژوهش به بررسی میزان انطبا چکیده کامل

زمینه: خلاقیت، ویژگی مطلوب انسانی است که مدرسه‌ها باید برای آموزش و یا پرورش آن جدیت نشان دهند. آموزش خلاقیت و یا تربیت تفکر خلاق، یکی از هدف‌های اساسی و شناخته شده و جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. بنابر این، این پژوهش به بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی سال دوم دبستان با مؤلفه‌های خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالیت‌ها و آزمایش‌های درس بر اساس حیطۀ شناختی بلوم پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی دوم دبستان با مؤلفه‌های خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالیت و آزمایش‌ها بر اساس حیطۀ شناختی بلوم انجام شد. روش پژوهش: در این تحقیق، از روش تحلیل محتوا به شکل تجزیه و تحلیل کمّی استفاده شده است. پس از مشخص کردن مؤلفه‌های مورد نظر، از دیدگاه گیلفورد و بیکاردز به عنوان ملاک‌های تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی، به تحلیل محتوایِ متن و تصاویر کتاب اقدام شد. همچنین، محتوا، فعالیت و آزمایش‌های کتاب، با توجه به سطوح حیطۀ شناختی بلوم مورد تحلیل قرار گرفت. جامعة آماری پژوهش، شامل کتاب‌های علوم دورۀ دبستان بود. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد حدود 10% درصد از محتوا، فعالیت و آزمایش‌ها در سطوح بالای حیطۀ شناختی بلوم (تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) قرار دارند. همچنین، ضریب درگیری محتوا با مؤلفه‌های خلاقیت 23% درصد و ضریب درگیری تصاویر با مؤلفه‌های خلاقیت 31% درصد به دست آمد. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که تعداد فعالیت و آزمایش‌های کتاب علوم تجربی دوم دبستان در سطوح بالای حیطۀ شناختی بلوم (تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) بسیار اندک است. همچنین، کتاب مورد بررسی، از لحاظ توجه به مؤلفه‌های خلاقیت، به خصوص در بخش محتوای درس و تصاویر، نیاز به بازنگری و اصلاحات اساسی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - تحلیل سؤال‌های آزمون علوم تجربی پایه ی نهم استان کرمانشاه و هم ترازی آن‌ها با ابعاد طبقه بندی اندرسون و کراتول
فرامرز ملکیان سیدمحمدرضا مصطفایی فتانه خاکره زینب فرجی

هدف پژوهش حاضر تحلیل شاخص های روان سنجی و سطوح حیطه شناختی سؤال‌های امتحان علوم تجربی پایه نهم استان کرمانشاه در خرداد 1395 بر اساس طبقه‌بندی اندرسون و کراتول بود. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی، در گروه تحقیقات توصیفی و از نوع ارزشیابی بود. جامعه آماری شامل برگه های امتح چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر تحلیل شاخص های روان سنجی و سطوح حیطه شناختی سؤال‌های امتحان علوم تجربی پایه نهم استان کرمانشاه در خرداد 1395 بر اساس طبقه‌بندی اندرسون و کراتول بود. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی، در گروه تحقیقات توصیفی و از نوع ارزشیابی بود. جامعه آماری شامل برگه های امتحانی درس علوم تجربی پایه نهم مدارس پسرانه ناحیه 1 کرمانشاه بوده که تعداد آن‌ها 2007 برگه بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی نسبی تعداد 323 برگه از آن‌ها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری عبارت بود از فرمول های ضریب دشواری، ضریب تمیز، ضریب روایی محتوایی لاشه، ضریب پایایی کودر-ریچاردسون، ضریب آلفای کرانباخ و چک لیست اهداف شناختی طبقه بندی اندرسون و کراتول. یافته های پژوهش نشان داد سؤالات از ضریب دشواری مناسب و ضریب تمیز بالایی برخوردار بوده اند. ضریب روایی سؤالات و ضریب پایایی سؤالات عینی، پایین، اما ضریب پایایی سؤالات غیر عینی بالا بود. در مطابقت سؤالات با ابعاد فرایند شناختی و دانش طبقه بندی شناختی اندرسون و کراتول، بیشتر سؤالات در سطح به یادآوردن و در بعد دانش امور واقعی بوده و هیچ سؤالی در حیطه فرایندهای شناختی ارزشیابی کردن و آفریدن و بعد دانش فراشناختی طرح نشده بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی چرخه یادگیری هفت مرحله‌ای (7E) بر انگیزش به یادگیری در درس علوم تجربی
علی عبدی اقبال صفری

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی چرخه یادگیری7E بر انگیزش یادگیری در درس علوم تجربی پایه هفتم(سال اول دوره اول متوسطه) انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی و از طرح گروه‌های نامعادل با پیش آزمون- پس آزمون استفاده شد. 48 دانش‌آموز از دو کلاس یکی از دبیرستا چکیده کامل

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی چرخه یادگیری7E بر انگیزش یادگیری در درس علوم تجربی پایه هفتم(سال اول دوره اول متوسطه) انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی و از طرح گروه‌های نامعادل با پیش آزمون- پس آزمون استفاده شد. 48 دانش‌آموز از دو کلاس یکی از دبیرستان‌های شهر کامیاران در این پژوهش مشارکت داشتند که از طریق روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند ( 25 نفر گروه آزمایش و 23 نفر گروه کنترل). گروه آزمایش از طریق مدل چرخه یادگیری7E و گروه کنترل از طریق روش تدریس سنتی آموزش دیدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه انگیزش به یادگیری درس علوم تجربی استفاده گردید. جهت تحلیل داده‌های آماری از هر دو روش‌های آمار توصیفی(میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (کوواریانس یک راهه و چند راهه) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، دانش-آموزانی که از طریق مدل چرخه یادگیری هفت مرحله‌ای آموزش دیده بودند نمره انگیزش یادگیری بالاتری در مقایسه با دانش‌آموزان آموزش دیده با روش تدریس سنتی داشتند. این مطالعه به معلمان و برنامه‌ریزان درسی در شناخت و اجرای راهبردهای جدید تدریس در کلاس درس کمک خواهد کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - ارزیابی درونی کیفیت گروه آموزشی علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به منظور ارایه راهبردهایی برای بهبودکیفیت این گروه
صدرالدین ستاری

هدف از این پژوهش اجرای ارزیابی درونی کیفیت به عنوان رویکردی مطمئن برای نظام مدیریت آموزش عالی غیر دولتی در گروه آموزش علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به منظور آشکار کردن جنبه های مختلف کیفیت نظام گروه آموزشی مورد مطالعه و تلاش برای بهبود و ارتقای کیفیت آموزشی چکیده کامل

هدف از این پژوهش اجرای ارزیابی درونی کیفیت به عنوان رویکردی مطمئن برای نظام مدیریت آموزش عالی غیر دولتی در گروه آموزش علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به منظور آشکار کردن جنبه های مختلف کیفیت نظام گروه آموزشی مورد مطالعه و تلاش برای بهبود و ارتقای کیفیت آموزشی و پژوهشی آن بود. روش تحقیق مورد استفاده از لحاظ هدف، تحقیق کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه گروه علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل که شامل پنج زیر جامعه: مدیر گروه، هیات علمی، دانشجویان، فارغ التحصیلان و مسئولان کتابخانه بود؛ و ابزارهای گردآوری داده‌های تحقیق شامل پرسشنامه، مصاحبه و چک لیست بوده که سوالات آنها با توجه به رسالت و اهداف گروه، عوامل، ملاکها و نشانگرهای مناسب برای ارزیابی کیفیت گروه مورد مطالعه تدوین شده است. روایی ابزارهای مورد استفاده با استفاده از روایی محتوا و پایایی ابزارها با ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده است. یافته‌های این پژوهش در یک جمع بندی کلی حاکی از آن است که کیفیت گروه آموزش علوم تجربی با شاخص14 /2 در مقیاس لیکرت در سطح نسبتاً مطلوب می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - شناسایی بدساختاری دانش علوم تجربی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی بر اساس رویکرد شناختی- تشخیصی
اکبر علیلو جواد مصرآبادی غلامرضا گل محمد نژاد بهرامی ابوالفضل فرید

10.30495/jinev.2023.1989294.2885

هدف از پژوهش حاضر شناسایی بدساختاری دانش بر اساس رویکرد شناختی-تشخیصی است. بدساختاری دانش، زمانی اتفاق می افتد که در آن ساختار دانش مورد نظر در حیطه‌ی آموزشی به دلایل مختلف در فراگیران شکل نمی‌گیرد. در این پژوهش با استفاده از رویکرد شناختی- تشخیصی پدیده بدساختاری دانش د چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر شناسایی بدساختاری دانش بر اساس رویکرد شناختی-تشخیصی است. بدساختاری دانش، زمانی اتفاق می افتد که در آن ساختار دانش مورد نظر در حیطه‌ی آموزشی به دلایل مختلف در فراگیران شکل نمی‌گیرد. در این پژوهش با استفاده از رویکرد شناختی- تشخیصی پدیده بدساختاری دانش در بین دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی در درس علوم تجربی بررسی شد. تعداد 5 کلاس درسی با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. آزمون محقق ساخته بدساختاری دانش در سه موضوع تغییر فیزیکی، تغییر شیمیایی و رنگین کمان از کتاب علوم تجربی پنجم ابتدایی، بر اساس ساختار دانش مفاهیم مورد نظر تهیه گردید. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل شبکه‌های عصبی ( روش سلسله مراتبی صفت ) با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. شاخص برازش سلسله مراتب (HCI) برای هر سه موضوع به ترتیب 71/0 ، 77/0 و 73/0 به دست آمد که نشان داد مدل شناختی از برازش مناسبی برخوردار است. برای بررسی دقت تصمیم‌گیری در مورد سطوح تسلط آزمودنی‌ها در توانش‌ها بر اساس نمرات تشخیصی شاخص αAHM، برای صفت‌های موجود در ساختار دانش محاسبه گردید که مقدار آن برای توانش‌های مختلف بالای6/0 به دست آمد در حد مطلوب بوده و قابلیت گزارش نهایی را دارا می‌باشند. همچنین نمرات شناختی دانش‌آموزان بر اساس ترتیب پاسخ صحیح آنها به سوالات سلسله مراتبی برای بررسی بدساختاری مورد بررسی قرار گرفت. همچنین نتایج تحلیل نمرات شناختی دانش‌آموزان نشان داد که برخی از دانش‌آموزان در مفاهیم شناختی مختلف مشکلاتی دارند که نشان دهنده بدساختاری دانش در موضوع مورد نظر در دانش‌آموزان می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - اثربخشی سازمان دهنده‌های‌تصویری بر دانش، درک و کاربرد مفاهیم علوم تجربی
جواد مصرآبادی ابوالفضل فرید زهرا باغبانی

10.30495/jinev.2021.680634

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی استفاده از سازمان دهنده‌های‌تصویری بر دانش، درک و کاربرد مفاهیم علوم تجربی پایة ششم ابتدایی صورت گرفت. طرح پژوهشی مورد استفاده در این تحقیق یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس‌آزمون با گروه های مقایسه بود که اثربخشی آموزش مبتنی بر ارائه سازمان‌ چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی استفاده از سازمان دهنده‌های‌تصویری بر دانش، درک و کاربرد مفاهیم علوم تجربی پایة ششم ابتدایی صورت گرفت. طرح پژوهشی مورد استفاده در این تحقیق یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس‌آزمون با گروه های مقایسه بود که اثربخشی آموزش مبتنی بر ارائه سازمان‌دهنده های تصویری بر سه بازده شناختی دانش، درک، کاربرد بررسی شد. آزمودنی های این پژوهش 120 نفر از دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان بناب بودند که به روش‌نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله ای و دارای روایی و پایایی، انتخاب شدند. میزان یادگیری آزمودنی ها قبل و بعد از ارائه سازمان دهنده های تصویری در گروه‌ها از آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته روا و پایا استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که استفاده از سازمان دهنده های تصویری در حین تدریس و هنگام مرور و جمع بندی درس، تأثیر معنی داری بر افزایش یادگیری حیطه‌های شناختی فراگیران گذاشته است. یافته‌های این پژوهش تلویحات کاربردی استفاده از سازمان‌دهنده های تصویری در فرایند تعلیم و تربیت را نشان می‌دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - بررسی تأثیر آموزش به روش بدیعه‌پردازی بر تفکرخلاق دانش‌آموزان چهارم ابتدایی در درس علوم تجربی شهرستان سلماس
اسداله خدیوی ویدا بنائی‌کهنه‌شهری

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر روش تدریس بدیعه‌پردازی بر رشد تفکر خلاق دانش‌آموزان ابتدائـی پایـه چهارم در درس علوم تجربی در شهرستان سلماس در سال تحصیلی 92-1391 انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام دانش‌آموزان مقطع چهارم ابتدائی در سال تحصیلی 92-1391 می‌باشد که چکیده کامل

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر روش تدریس بدیعه‌پردازی بر رشد تفکر خلاق دانش‌آموزان ابتدائـی پایـه چهارم در درس علوم تجربی در شهرستان سلماس در سال تحصیلی 92-1391 انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام دانش‌آموزان مقطع چهارم ابتدائی در سال تحصیلی 92-1391 می‌باشد که جمعاً 50 دانش‌آموز دختر از بین دبستان‌های دخترانه به عنوان نمونه به روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شد. این پژوهش به روش شبه تجربی و با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شده و جهت جمع‌آوری اطلاعات از آزمون خلاقیت تورنس استفاده شده است. گروه آزمایش به مدت 3 ماه تحت آموزش به شیوه روش بدیعه‌پردازی در درس علوم تجربی قرار گرفته و گروه کنترل نیز به شیوه معمول و سنتی مدارس به یادگیری پرداختند. داده‌ها و اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون کواریانس تحلیل گردید. نتایج و یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از تأئید فرضیه‌های اساسی این تحقیق می‌باشد. در این بررسی نتایج فرضیه‌ها نشان می‌دهد که روش تدریس بدیعه‌پردازی در رشد قابلیت اصالت، سیالی و بسط وانعطاف‌پذیری پاسخ‌ها و ایده‌های دانش‌آموزان تأثیر مثبت دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - تأثیر نرم‌افزار آموزشی «میشا و کوشا» بر انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در درس علوم تجربی
حسین مومنی مهموئی مجید پاکدامن مجید دادمهر

هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر نرم‌افزار آموزشی میشا و کوشا بر انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مقطع ابتدایی شهرستان بیرجند بود. پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر چکیده کامل

هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر نرم‌افزار آموزشی میشا و کوشا بر انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مقطع ابتدایی شهرستان بیرجند بود. پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مقطع ابتدایی شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 92 – 1391 بود. از میان آنها تعداد 50 نفر به شیوه تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. یک گروه (25 نفر) به عنوان گروه آزمایش و گروه دیگر (25 نفر) به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. در گروه آزمایش، از آموزش نرم‌افزاری به مدت دو ماه و در گروه گواه از آموزش معمول کلاسی استفاده شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه انگیزه پیشرفت برنارد واینر با ضریب پایایی 72/0 و آزمون‌های پیشرفت تحصیلی محقق‌ساخته استفاده شد. به منظور تعیین پایایی آزمون‌های پیشرفت تحصیلی، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که 75/0 برای پیش‌آزمون و 71/0 برای پس‌آزمون به دست آمد. داده‌ها با روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که نرم‌افزار آموزشی میشا و کوشا بر انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم مقطع ابتدایی تأثیر مثبت دارد ( 001/0 > P). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - اثربخشی محتوای الکترونیکی درس علوم تجربی بر اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان هفتم متوسطه بر پایه مدل اسکورم
زهرا امینی اقبلاغی فائزه ناطقی محمد سیفی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان اثربخشی محتوای الکترونیکی درس علوم تجربی بر اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان هفتم متوسطه بر پایه مدل اسکورم انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر مت چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان اثربخشی محتوای الکترونیکی درس علوم تجربی بر اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان هفتم متوسطه بر پایه مدل اسکورم انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان پسر متوسطه هفتم شهر همدان در سال تحصیلی 1399-1398 بودند که از بین آن‌ها تعداد 30 نفر به روش در دسترس انتخاب و به‌ صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای انجام پژوهش ابتدا در شرایط یکسان از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه‌ اشتیاق تحصیلی Fredricks(2004) و سرزندگی تحصیلی‌Dehghanizadeh and Hossein Chari(2010) به عمل آمد و سپس محتوای الکترونیکی درس علوم تجربی براساس استاندارد اسکورم به گروه آزمایش آموزش داده شد بدین صورت که که گروه کنترل در کلاس درس به شیوه متداول آموزش دیده و گروه آزمایش همان مطالب را در قالب استاندارد اسکورم فرا گرفتند.. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش محتوای الکترونیکی سبب افزایش اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود. به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد برای افزایش اشتیاق تحصیلی و سرزندگی در دانش‌آموزان، استفاده از آموزش راهبردهای محتوای الکترونیکی موثر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - تأثیر روش تدریس مبتنی بر فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ایجاد یادگیری پایدار درس علوم تجربی سال سوم راهنمایی
جواد سلیمانپور علی خلخالی لیلا رعایت کننده فلاح

پژوهش حاضر مطالعه ای شبه تجربی است که با هدف تعیین تأثیر روش تدریس مبتنی بر فن&zwnj;آوری اطلاعات و ارتباطات در ایجاد یادگیری پایدار درس علوم تجربی دانش&zwnj;آموزان پایه ی سوم راهنمایی شهرستان رامسر در سال 1389 انجام شد. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی دانش&zwnj;آموزان چکیده کامل

پژوهش حاضر مطالعه ای شبه تجربی است که با هدف تعیین تأثیر روش تدریس مبتنی بر فن&zwnj;آوری اطلاعات و ارتباطات در ایجاد یادگیری پایدار درس علوم تجربی دانش&zwnj;آموزان پایه ی سوم راهنمایی شهرستان رامسر در سال 1389 انجام شد. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی دانش&zwnj;آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهرستان مذکور به تعداد 395 نفر بود. با توجه به نمونه های آماری در دسترس و جایگزینی آنها در دو گروه آزمایش و خطا، نمونه گیری تصادفی به تعداد 50 نفر صورت پذیرفت. به منظور بررسی اثر بخشی مقایسه ای روش تدریس مبتنی بر ICT و تدریس سنتی در یادگیری پایدار دانش&zwnj;آموزان، آزمون مجدد در دو مرحله به عمل آمد. مرحله ی اول یک ماه پس از اجرای اولیه و مرحله ی دوم سه ماه پس از آن انجام گرفت. جهت اجرای تدریس مبتنی بر فن&zwnj;آوری اطلاعات و ارتباطات آرایش کلاسی به صورت گروه های دو نفره شکل گرفت و هر گروه یک رایانه در اختیار داشت که به صورت شبکه با همدیگر و با رایانه اصلی یعنی دبیر مربوطه در ارتباط بودند. برای کنترل کاربرها و مدیریت کلاس از نرم&zwnj;افزار نت ساپورت اسکول استفاده گردید و موضوعات درسی از سه طریق ارائه گردید: الف) محتوای الکترونیکی تولید شده توسط دبیر ب) اتصال به شبکه اینترنت ج)کاربرد نرم&zwnj;افزارهای آموزشی. تجزیه و تحلیل داده&zwnj;های حاصله با نرم&zwnj;افزارSPSS انجام شد و روش آماری آزمون t دوگروه مستقل بود.نتایج حاصل از تحقیق، تأثیر روش تدریس مبتنی بر فن&zwnj;آوری اطلاعات و ارتباطات بر یادگیری پایدار دانش&zwnj;آموزان دردرس علوم تجربی را تأیید نمود. همچنین مشخص شد که میزان یادگیری پایدار در روش تدریس مبتنی بر فن&zwnj;آوری اطلاعات و ارتباطات بیش&zwnj;تر از روش تدریس سنتی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - بررسی جایگاه آموزش خودمراقبتی در برنامه درسی قصد شده علوم تجربی دوره دوم ابتدایی
حسن گلچین نژاد دزفولی خلیل غفاری علیرضا فقیهی

هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی جایگاه آموزش خودمراقبتی در برنامه درسی قصد شده علوم تجربی دوره دوم مقطع ابتدایی بود. روش ها: روش پژوهش از مطالعات تحلیل محتوا و با اهداف کاربردی بود. جامعه پژوهش کتاب علوم تجربی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی استفاده چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی جایگاه آموزش خودمراقبتی در برنامه درسی قصد شده علوم تجربی دوره دوم مقطع ابتدایی بود. روش ها: روش پژوهش از مطالعات تحلیل محتوا و با اهداف کاربردی بود. جامعه پژوهش کتاب علوم تجربی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی استفاده شد. پایایی داده ها از روش هولستی بررسی شد. نتایج: در دسته بندی اول مؤلفه های خود مدیریتی، مهارت های ارتباطی و مهارت کسب اطلاعات بررسی شد که مؤلفه مهارت های ارتباطی به طور قابل ملاحضه ای بیش از دو مؤلفه دیگر مورد توجه بود. دسته بندی دوم مؤلفه های فردی، رفتاری و محیطی به یک میزان مورد توجه بود. دسته بندی سوم مؤلفه حفظ سلامت نسبت به بیماری های جزئی، مزمن و حاد فراوانی بیشتری داشت. دسته بندی چهارم مؤلفه تنظیم کننده بر سایر مؤلفه ها یعنی پیشگیرانه، واکنشی و بازگرداننده سلامتی برتری داشت. دسته بندی پنجم مؤلفه جسمی نسبت به مؤلفه روانی، عاطفی، معنوی، مدرسه و جامعه بیشتر مورد توجه بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، همگونی در مؤلفه های مختلف خودمراقبتی در کتاب علوم تجربی رعایت نشده است و با توجه به این یافته ها به برنامه ریزان درسی پیشنهاد می شود، وضعیت آموزش خودمراقبتی در کتاب علوم تجربی دوره دوم ابتدایی بازنگری شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - همراهی دین و علم( الاهیات عملی ) در حل چالش های خانواده
منصوره حسینی

همراهی دین و علم ( الاهیات عملی) در حل چالش های خانوادههدف مقاله حاضر بررسی راهکارهای مواجهه خانواده دین دار با چالش هایی است که دنیای مدرن ایجاد کرده است. خصوصیت مهم جامعه مدرن عقلانیت و خردگرایی است؛ و این عقلانیت از نظر ماکس وبر عقلانیت ابزاری است. عقلانیتی که بی اعت چکیده کامل

همراهی دین و علم ( الاهیات عملی) در حل چالش های خانوادههدف مقاله حاضر بررسی راهکارهای مواجهه خانواده دین دار با چالش هایی است که دنیای مدرن ایجاد کرده است. خصوصیت مهم جامعه مدرن عقلانیت و خردگرایی است؛ و این عقلانیت از نظر ماکس وبر عقلانیت ابزاری است. عقلانیتی که بی اعتماد به سنت ها و شرایع دینی در جامعه سازی و اعتقاد به خود بسندگی انسان است. می خواهیم بدانیم فرد دینداری که درپی بهره مندی از پیشرفت های دنیای مدرن در چارچوب دین است چه تدبیری باید بیندیشد؟ مسیحیت کاتولیک برای این منظور به" الاهیات عملی" روی آورده است. الاهیات عملی به نظریاتی پیرامون روابط انسان و افعال آزادانۀ او نسبت به خدا می پردازد و از وسایلی سخن می گوید که خدا برای دستیابی به آن هدف در اختیار آدمی قرار داده است؛ در حوزۀ اسلامی می توان اخلاق و فقه را با شرایطی حیطۀ الاهیات عملی در اسلام معرفی کرد و با توسل به این روش از معضلاتی که دنیای مدرن، دینداران را با آن مواجه می کند عبور نمود. رویکرد این الاهیات، فلسفی است پس، گریزی از عقلانی کردن قواعد اخلاقی و فقهی نیست. ما در این نوع الاهیات ملزم به استفاده از علومی چون پزشکی، روانشناسی و جامعه شناسی ... هستیم. امید است با تربیت اندیشمندانی بهره مند از معرفت دینی و علوم جدید، به حل این چالشها پرداخته شود. فایدۀ این الاهیات شامل اصلاح بعضی فتاوا، بالا بردن قدرت تشریح و تبیین احکام و راههای تحقق بخشیدن به آرمان های دینی است. کلیدواژه ها: الاهیات عملی، چالشهای مدرن خانواده، فقه، مقاصدالشریعه، تجزی در اجتهاد، علوم تجربی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - همراهی دین و علم ( الاهیات عملی) در حل چالش های خانواده
منصوره حسینی

هدف مقاله حاضر بررسی راهکارهای مواجهه خانواده دین دار با چالش هایی است که دنیای مدرن ایجاد کرده است. خصوصیت مهم جامعه مدرن عقلانیت و خردگرایی است؛ و این عقلانیت از نظر ماکس وبر عقلانیت ابزاری است. عقلانیتی که بی اعتماد به سنت ها و شرایع دینی در جامعه سازی و اعتقاد به خو چکیده کامل

هدف مقاله حاضر بررسی راهکارهای مواجهه خانواده دین دار با چالش هایی است که دنیای مدرن ایجاد کرده است. خصوصیت مهم جامعه مدرن عقلانیت و خردگرایی است؛ و این عقلانیت از نظر ماکس وبر عقلانیت ابزاری است. عقلانیتی که بی اعتماد به سنت ها و شرایع دینی در جامعه سازی و اعتقاد به خود بسندگی انسان است. می خواهیم بدانیم فرد دینداری که درپی بهره مندی از پیشرفت های دنیای مدرن در چارچوب دین است چه تدبیری باید بیندیشد؟ مسیحیت کاتولیک برای این منظور به" الاهیات عملی" روی آورده است. الاهیات عملی به نظریاتی پیرامون روابط انسان و افعال آزادانۀ او نسبت به خدا می پردازد و از وسایلی سخن می گوید که خدا برای دستیابی به آن هدف در اختیار آدمی قرار داده است؛ در حوزۀ اسلامی می توان اخلاق و فقه را با شرایطی حیطۀ الاهیات عملی در اسلام معرفی کرد و با توسل به این روش از معضلاتی که دنیای مدرن، دینداران را با آن مواجه می کند عبور نمود. رویکرد این الاهیات، فلسفی است پس، گریزی از عقلانی کردن قواعد اخلاقی و فقهی نیست. ما در این نوع الاهیات ملزم به استفاده از علومی چون پزشکی، روانشناسی و جامعه شناسی ... هستیم. فایدۀ این الاهیات شامل اصلاح بعضی فتاوا، بالا بردن قدرت تشریح و تبیین احکام و راههای تحقق بخشیدن به آرمان های دینی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی جایگاه مؤلفه های توسعه پایدار در برنامه درس علوم تجربی دوره ابتدایی ایران و ارائه چارچوب مطلوب و اعتباربخشی آن
جعفر قهرمانی میرجلال حسینی ذبیح پیرانی

این مقاله با هدف بررسی جایگاه مؤلفه های توسعه پایدار در برنامه های درس علوم تجربی دوره ابتدایی ایران و ارایه چارچوب مطلوب و اعتباربینی آن انجام گرفت. جامعه آماری را گروه متخصصان ناظر بر مؤلفه های توسعه پایدار و نیزمجموعه کتب درسی علوم تجربی پایه های ششگانه دوره ابتدایی چکیده کامل

این مقاله با هدف بررسی جایگاه مؤلفه های توسعه پایدار در برنامه های درس علوم تجربی دوره ابتدایی ایران و ارایه چارچوب مطلوب و اعتباربینی آن انجام گرفت. جامعه آماری را گروه متخصصان ناظر بر مؤلفه های توسعه پایدار و نیزمجموعه کتب درسی علوم تجربی پایه های ششگانه دوره ابتدایی ایران در سال تحصیلی 96-95 تشکیل داد. حجم نمونه در گروه متخصصان به موجب جدول نمونه گیری مورگان 80 نفر و در مجموعه کتب درسی 12 جلد با احتساب کتب راهنمای معلم بود. روش گردآوری اطلاعات کیفی و کمی، کتابخانه ای و میدانی بود. ضریب پایایی پرسشنامه 81/0 بدست آمد. روش توصیف و تجریه و تحلیل داده ها بهره برداری از شاخصهای آمارتوصیفی ، آزمونهای تحلیل عاملی و ضرایب اهمیت آنتروپی شانون بود. پردازش داده ها و تحلیل آنها توسط نرم افزارهای SPSS و آنتروپی شانون انجام گرفت. در مجموع نتایج پژوهش حاکی از میزان تأکید برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی نسبت به مؤلفه های ششگانه توسعه پایدار در سطح متوسط بود، و نیازمند بازنگری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران
شیوا ابریشم باف

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران ، روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر تحلیل داده ها، جزء تحقیقات آمیخته ای ، از حیث روش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شا چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تکنولوژیکی، آموزشی و اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران ، روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر تحلیل داده ها، جزء تحقیقات آمیخته ای ، از حیث روش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان دوره اول متوسطه شهر تهران اعم از زن و مرد شامل1200نفر در سال تحصیلی 98-1397 که از این تعداد 291 نفر طبق جدول کرجسی و مورگان به روش طبقه ای نسبی و تصادفی ساده انتخاب وابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته با 51 گویه تدوین و روایی و پایایی پرسشنامه تأیید و داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار MAXQDA ، تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد؛ مولفه های(برخورداری از دانش فنی استفاده از تکنولوژی، سرعت نشر تکنولوژی، پیشرفت تکنولوژیهای مرتبط با آموزش، سرمایه گذاری در زمینه تکنولوژی آموزشی) جزء عوامل تکنولوژیکی، مولفه های(تناسب اهداف آموزشی با نیاز دانش آموزان، برخورداری از توانایی های روانشناختی، برخورداری از توانایی های علمی و برخورداری از توانایی های تدریس) جزء عوامل آموزشی و مولفه های (تخصیص اعتبار مناسب، توانایی دریافت اعتبار و توزیع اعتبار) جزء عوامل اقتصادی موثر بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دوره اول متوسطه شناسایی شد. بعلاوه از نظر معلمان عوامل یاد شده در راستای عوامل تکنولوژی و آموزشی و عوامل اقتصادی، تخصیص اعتبار مناسب و توانایی دریافت اعتبار، در وضعیت مطلوبی بسر می برند، اما شاخص توزیع اعتبار مناسب در حال حاضر در وضعیت مطلوبی بسر نمی برد. پرونده مقاله

فهرست مقالات علوم تجربی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی