علوم و تکنولوژی محیط زیست: 6 (6)

دسترسی آزاد مقاله

1 - اولویت بندی میزان آلودگی فلزات با استفاده ازشاخص های بار آلودگی و پتانسیل خطرات بیولوژیک در رسوبات سطحی رودخانه‌های سواحل جنوب شرقی دریای خزر
صحابه طالش پور لعبت تقوی حسن نصراله زاده ساروی

10.22034/jest.2021.23986.3307

زمینه وهدف: رسوبات به‌عنوان مهم ترین محل ذخیره و جذب فلزات و آلاینده های دیگر در اکوسیستم‌های آبی محسوب می‌شوند و می‌توانند کیفیت سیستم‌های آبی را منعکس کنند. در این مطالعه میزان آلودگی رسوبات به فلزات روی، مس، سرب و کادمیوم براساس شاخص بار آلودگی (PLI) و ارزیابی میزان چکیده کامل

زمینه وهدف: رسوبات به‌عنوان مهم ترین محل ذخیره و جذب فلزات و آلاینده های دیگر در اکوسیستم‌های آبی محسوب می‌شوند و می‌توانند کیفیت سیستم‌های آبی را منعکس کنند. در این مطالعه میزان آلودگی رسوبات به فلزات روی، مس، سرب و کادمیوم براساس شاخص بار آلودگی (PLI) و ارزیابی میزان خطرات عناصر فلزی بر روی موجودات زنده براساس شاخص اولویت‌بندی پتانسیل خطرات بیولوژیک (MERMQ) در رسوبات سطحی رودخانه‌های سواحل جنوبی شرقی دریای خزر انجام شد. روش بررسی: به منظور سنجش و تعیین شاخص‌های آلودگی فلزات، نمونه‌برداری از رسوبات سطحی مصب و فاصله 1000متر از مصب برخی رودخانه های سواحل جنوب شرقی دریای خزر شامل گرگان‌رود، قره سو، نکاءرود ، تجن ، تالار و بابلرود انجام پذیرفت. نمونه‌ها در آزمایشگاه با استفاده از مخلوط سه اسید نیتریک، فلوریدریک و کلریدریک آماده‌سازی گردید و سپس به وسیله دستگاه جذب اتمی مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر، گویای آن است کهمیزان شاخص MERMQ عناصر فلزی در رسوبات رودخانه‌های سواحل جنوبی دریای خزر بین 073/0 تا 12/0 و میزان شاخص آلودگی PLI بین 36/0 تا 58/0 متغیر بوده است. نتایج مقایسه غلظت فلزات در نمونه‌های رسوب سطحی با استاندارد کیفیت رسوب (NOAA) نشان داد که در تمام ایستگاه‌های مورد مطالعه مقدار عناصر اندازه‌گیری شده کم‌تر از مقدار ERL می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج شاخص اولویت‌بندی پتانسیل خطرات بیولوژیک ((MERMQ برای رسوبات نشان داد که در مصب رودخانه های قره‌سو، تالار و فاصله 1000متر از مصب رودخانه بابلرود از لحاظ اولویت‌بندی میزان خطرات بیولوژیک در سطح اولویت پایین تا متوسط قرار دارد و در دیگر ایستگاه های مورد مطالعه در اولویت پایین قرار گرفته اند. نتایج شاخص آلودگی PLI نشان داد که میزان آلودگی رسوبات به فلزات در سطح آلودگی کم می باشد. نهایتاً می توان اشاره نمود که اعمال رهنمودهای مدیریتی صحیح از قبیل، دفع اصولی فاضلاب های شهری، روستایی و صنعتی، استفاده از آفت‌کش های مناسب و همچنین مطالعات هم‌زمان غلظت عناصر در آب، رسوب و جانداران در رودخانه ها به صورت دوره‌ای می تواند در بهبود وضعیت فعلی منطقه موثر باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در ایران
محمد شریف کریمی کیومرث سهیلی شیما برزگری

10.22034/jest.2019.29592.3818

زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به چکیده کامل

زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به جای سوخت‌های فسیلی است. از دیدگاه اقتصاد انرژی، ایجاد تنوع در منابع انرژی و بهره‌گیری از سبدی متشکل از سوخت‌های مختلف امری منطقی می باشد. همچنین، انتظار می‌رود آلودگی ناشی از تولید نیز با افزایش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران با استفاده از رویکرد کرانه های ARDL و مدل VECMمی باشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده ازنرم افزارEviews 9 و روش اقتصاد سنجی کرانه های ARDLو مدل VECMبه مطالعه موردی کشور ایران طی سال های 1360 تا 1393 پرداخته شده است. یافته ها: نتایج نشان می‌دهد در بلندمدت رابطه علیت بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی وجود ندارد و فقط بین نیروی کار و رشد اقتصادی رابطه یک‌طرفه برقرار است. ولی در کوتاه مدت رابطه یک‌طرفه‌ای از رشد اقتصادی به سوی مصرف انرژی‌های تجدید پذیر، همچنین رابطه یک‌طرفه ای از نیروی کار به رشد اقتصادی، مصرف انرژی تجدید پذیر و سرمایه در حال اجرا است. بررسی پویایی‌های کوتاه مدت الگو با استفاده از توابع عکس‌العمل آنی، نشان داد که شوک‌ها درنهایت اثرشان از بین می رود و غالباً روی متغیر پاسخ اثر مثبت دارند. بنابراین در بلندمدت، شوک‌های وارده از طرف متغیرهای مستقل از جمله مصرف سرانه انرژی‌های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی به تعادل می‌رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت و از لحاظ آماری، در اغلب موارد معنی دار متغیرهای مصرف انرژی تجدید پذیر، سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی در کشور ایران، پیشنهاد می شود که با صرفه جویی در مصرف انرژی، بهبود تکنولوژی های تولید، کاهش هزینه در استفاده از انرژی های نو، تقویت سیاست گذاری های مناسب و کارآمد و ایجاد قوانین حمایتی، باعث افزایش استفاده از انرژی تجدید پذیر که نقش بسزایی در اقتصاد و محیط زیست دارند، گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی آلودگی آب زیرزمینی محدوده پالایشگاه شازند به BTEX و MTBE
عبدالرضا واعظی هیر ساناز قبادیان علیرضا گلمحمدی

10.22034/jest.2018.17977.2693

زمینه و هدف: پالایشگاه شازند به عنوان بزرگ ترین واحد تولید بنزین در خاورمیانه در فاصله 22 کیلومتری جنوب غربی اراک و در شمال شرقی دشت شازند قرار گرفته است. به دلیل وجود تأسیسات پالایشی، مخازن متعدد نگهداری نفت خام و فرآورده های نفتی، خطوط لوله انتقال فراوده های نفتی مربو چکیده کامل

زمینه و هدف: پالایشگاه شازند به عنوان بزرگ ترین واحد تولید بنزین در خاورمیانه در فاصله 22 کیلومتری جنوب غربی اراک و در شمال شرقی دشت شازند قرار گرفته است. به دلیل وجود تأسیسات پالایشی، مخازن متعدد نگهداری نفت خام و فرآورده های نفتی، خطوط لوله انتقال فراوده های نفتی مربوط به پالایشگاه شازند، احتمال نشت مواد آلاینده از مخازن و لوله ها به محیط‌ خاک و آب زیرزمینی وجود دارد. آبخوان دشت شازند از نوع آزاد و متشکل از رسوبات آبرفتی دانه درشت بوده و جهت جریان از پالایشگاه به سمت چاه های کشاورزی، مرکز دشت می باشد. بنابراین، آلودگی آب زیرزمینی ناشی از آلاینده های نفتی پالایشگاه شازند مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این پژوهش، از 16 حلقه چاه در منطقه مورد مطالعه نمونه برداری در خرداد ماه 1394 صورت گرفت و جهت تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال گردید. آزمایش ترکیبات BTEX و MTBE براساس روش گازکروماتوگرافی با آشکارساز یونیزاسیون شعله ای (GC-FID) [1] انجام شد. جهت بررسی آلودگی منطقه مورد مطالعه، نتایج حاصل از آنالیز ترکیبات BTEX و MTBE با استانداردهای معتبر آب شرب و کشاورزی مقایسه گردید. یافته ها: نتایج نشان دهنده آلوده بودن 6 حلقه چاه واقع در قسمت شرق و جنوب پالایشگاه و شرق و شمال شرقی پتروشیمی نسبت به ترکیبات BTEX و MTBE است. بخشی از آلودگی های موجود در آب زیرزمینی منشأ جوی داشته و از طریق نزولات جوی وارد آب زیرزمینی منطقه شده است و بخش دیگر مربوط به نشت از تأسیسات، مخازن و خطوط انتقال می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به آلودگی موجود در منطقه و آلودگی های احتمالی دیگر، پیشنهاد می شود پیش از هر اقدام برای پاک سازی، منشأ دقیق آلودگی شناسایی و با توجه به شرایط منطقه و نظرات کارشناسی روش مناسب جهت پاک سازی منطقه انتخاب گردد. [1] -Gas Chromatography Flame Ionization Detector پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - مدل‌سازی روابط فضایی بارش- ارتفاع در شمال شرق کشور با استفاده از مدل GWR
مختار کرمی الهام کدخدا

10.22034/jest.2020.17257

زمینه و هدف: بارش از متغیرترین فراسنج های اقلیمی است. این تغییرات هم در بعد مکان و هم در بعد زمان در قالب اقلیم منطقه رخ می‌دهد. این مطالعه باهدف مدل‌سازی روابط فضایی بارش فصلی شمال شرق کشور با دوره آماری مشترک ماهانه 30 ساله (2010-1980) انجام‌شد. روش: به‌منظور دست‌یابی چکیده کامل

زمینه و هدف: بارش از متغیرترین فراسنج های اقلیمی است. این تغییرات هم در بعد مکان و هم در بعد زمان در قالب اقلیم منطقه رخ می‌دهد. این مطالعه باهدف مدل‌سازی روابط فضایی بارش فصلی شمال شرق کشور با دوره آماری مشترک ماهانه 30 ساله (2010-1980) انجام‌شد. روش: به‌منظور دست‌یابی به تغییرات فضایی بارش از روش‌های نوین آمار فضایی مانند خودهمبستگی فضایی، موران جهانی، شاخص پراکندگی آمار فضایی و مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی (GWR) از قابلیت‌های محیط بهره گرفته شد. نتایج: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تغییرات بارش در شمال شرق ایران دارای الگوی خوشه ای بالا یا همان مثبت می باشد. بطوریکه مقدار شاخص موران جهانی برای هر 4 فصل موردمطالعه و مجموع سالانه بالای 93/0 می‌باشد که بالاترین شاخص موران جهانی با مقدار 003219/1 مربوط به فصل تابستان بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از مدل GWR نشان داد که بارش در بخش‌های شمال منطقه موردمطالعه دارای خودهمبستگی فضایی مثبت و در بخش‌های جنوبی که غالباً مناطق کویری شمال شرق ایران تشکیل می‌دهند دارای خودهمبستگی فضایی منفی بوده است. همچنین نتایج آماره‌های پراکندگی، حاصل پیوستگی الگوی خوشه‌ای بارش در شمال شرق کشور بود. بر اساس شاخص فراوانی خوشه ها یا ICF فصل زمستان بزرگ‌ترین خوشه‌های بارشی با مقدار عددی 46/264 در شمال شرق کشور ایجاد می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - استفاده از گاز فلر برای تولید سوخت مایع و جلوگیری از آلودگی محیط زیست (مطالعه موردی: پالایشگاه سوم- فازهای 4 و 5 پارس جنوبی )
محمد تقی ابدی محمد ایرانی احمد توسلی

10.22034/jest.2021.27339.3688

زمینه و هدف: در یک صد سال گذشته، افزایش استفاده از سوخت های فسیلی در صنایع مختلف اعم از پالایشگاهی، پتروشیمی، مجتمع های صنعتی و ... برای دست یابی به تولید بیش تر، ازدیاد آلاینده های مختلف در جهان را موجب گردیده است و نگرانی های محیط زیستی، هزینه های مختلف اقتصادی و هزین چکیده کامل

زمینه و هدف: در یک صد سال گذشته، افزایش استفاده از سوخت های فسیلی در صنایع مختلف اعم از پالایشگاهی، پتروشیمی، مجتمع های صنعتی و ... برای دست یابی به تولید بیش تر، ازدیاد آلاینده های مختلف در جهان را موجب گردیده است و نگرانی های محیط زیستی، هزینه های مختلف اقتصادی و هزینه سلامت به بشر تحمیل کرده است. یکی از مهم ترین منابع آلودگی محیط زیست، گازهای فلر صنایع می باشد. مطابق آمار جهانی ایران به عنوان سومین کشور سوزاننده این گازها شناخته می شود. کاهش انتشار این گازها از اهداف بزرگ جامعه جهانی می باشد. روش بررسی: بررسی روش های مختلف از جمله تبدیل گاز به مایع جهت بازیابی گاز فلر امری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق با استفاده از داده های خروجی گاز فلر یک پالایشگاه نمونه و نرم افزار .Aspen Hysys شبیه سازی واحد تبدیل گاز به مایع انجام شده است. یافته ها: خروجی شبیه سازی نشان می دهد وقتی گاز فلر به عنوان ماده اولیه واحد GTL استفاده شود از این واحد 1549 بشکه محصولات GTL در روز بدست خواهد آمد. بحث و نتیجه گیری: بررسی این مورد نشان می دهد یکی از راهکارهای مناسب برای بازیابی گاز فلر می تواند ایجاد واحد تبدیل گاز به مایع باشد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی غلظت فلزات کمیاب در پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به منظور پایش آلودگی در مرکز ایران (مطالعه موردی: شهر یزد)
حسان اخوان قالی باف محمدحسین ایران نژاد پاریزی فرهاد نژادکورکی محمودرضا همامی حمیدرضا عظیم زاده

10.22034/jest.2019.26024.3498

زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس چکیده کامل

زمینه و هدف: پرها به‌عنوان روشی عالی برای پایش فلزات کمیاب در محیط‌زیست از دهه 1960 تا هم‌اکنون استفاده‌شده‌اند. هدف از اینتحقیق استفاده از پرهای قمری خانگی (Streptopelia senegalensis) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست شهری می‌باشد. روش بررسی: غلظت فلزات کادمیوم، سرب، مس و روی در 58 نمونه‌ی پر قمری خانگی از 19 منطقه‌ی مختلف در محدوده‌ی شهرستانیزد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اندازه‌گیری غلظت فلزات کمیاب به روش هضم شیمیایی و از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. جهت بررسی شاخص عدم تقارن سطح دو بال از روش توزین با استفاده از ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 گرم استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات کمیاب برای سرب µg g-1 27/1 ± 13/20، کادمیوم µg g-104/0± 85/0، مس µg g-1 28/0± 56/15 و برای روی µg g-1 77/8 ± 72/209 بدست آمد. غلظت فلزات کمیاب (سرب، کادمیوم و روی) درمناطقمختلف با توجه به ناهمگنی محیط‌زیست شهری از نظر ساختارها و فعالیت‌های انسانی در مقیاس محلی دارای اختلاف معنی‌دار بود. در این پژوهش همبستگی بین فلزات سرب و کادمیوم با فلز روی مشاهده گردید. بحث و نتیجه‌گیری: الگوی همبستگی عناصر در پر می‌تواند درنتیجه‌ی ارتباط غلظت این عناصر در محیط‌زیست و نوعی بازخور مثبت به‌منظور حفاظت در برابر آلودگی سرب و کادمیوم باشد. نتایج نشان‌دهنده‌ی جذب قابل‌توجه فلزات کمیاب ناشی از فعالیت‌های انسانی توسط پر قمری ‌خانگی و کارایی استفاده از پر قمری خانگی به‌عنوان شاخص آلودگی فلزات کمیاب در محیط‌زیست شهری بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - جداسازی و شناسایی Proteus sp.مقاوم به کادمیوم و بررسی پتانسیل آن در حذف بیولوژیکی کادمیوم
مرجان میرحسینی نیا مریم قانع پریسا نجات خواه

10.22034/jest.2018.18266.2709

زمینه و هدف: آلودگی اکوسیستم ها با فلزات سنگین مبحث مهمی در دنیای امروز است. حذف فلزات سنگین از مکان های آلوده با استفاده از میکروارگانیسم ها، در مقایسه با روش های شیمیایی مقرون به صرفه تر است. هدف از این مطالعه جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به کادمیوم، تعیین کم تر چکیده کامل

زمینه و هدف: آلودگی اکوسیستم ها با فلزات سنگین مبحث مهمی در دنیای امروز است. حذف فلزات سنگین از مکان های آلوده با استفاده از میکروارگانیسم ها، در مقایسه با روش های شیمیایی مقرون به صرفه تر است. هدف از این مطالعه جداسازی و شناسایی باکتری های مقاوم به کادمیوم، تعیین کم ترین غلظت مهاری کادمیوم (MIC) و بررسی توانایی حذف کادمیوم توسط سویه ها بود. روش بررسی: جداسازی باکتری های مقاوم با روش غنی سازی در محیط کشت حاوی فلز کادمیوم صورت گرفت. MIC کادمیوم با روش رقیق سازی در آگار و میزان حذف کادمیوم با استفاده از دستگاه جذب اتمی بررسی شد. شناسایی با روش برگی ((Bergey و مطالعات فیلوژنتیک بر مبنای توالی ژنrRNA 16S انجام شد. یافته ها: در این مطالعه 40 سویة مقاوم به کادمیوم از رودخانه سالور در شهرستان اسلامشهر جدا شدند. نتایج نشان داد سویة ST1 که از رسوبات جدا شده بود، مقاومت بالایی به کادمیوم داشته و MIC کادمیوم برای این سویه mM 6 بود. این سویه توانایی حذف 2/65 % کادمیوم را از محلول mM 1 کادمیوم داشت. مطالعات مولکولی نشان داد که سویة جدا شده به جنس Proteus تعلق داشته و 99 % با Proteus mirabilis مشابهت دارد. سویه جدا شدهProteus sp. HM_AF12 نامیده شد و توالی نوکلئوتیدی آن در GenBank ثبت شد. این سویه توانایی تحمل محدوده وسیعی از pH (9-5/5) را داشته و در 5/7 % نمک نیز رشد می کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که Proteus sp. HM_AF12 می تواند یک جاذب زیستی کم هزینه و دوست دار محیط زیست باشد و کاربردهای مهمی در حذف کادمیوم از محیط های آلوده داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - تحلیل آلودگی آب زیرزمینی با استفاده از رویکرد رتبه‌بندی شبیه به حل ایده‌ال فازی (مطالعه موردی: دشت زنجان)
محمود محمدرضا پور طبری پویا صالحی دوپلانی

10.22034/jest.2020.10970

زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت آب در دسترس به خصوص جهت تأمین نیازهای شرب از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. لذا تهیه و تدوین رویکردی که بتواند با دقت بالاتر و با در نظر گرفتن عدم دقت های ناشی از خطاهای ابزاری و اندازه گیری، ارزیابی مناسب تری را ارایه دهد مهم و قابل توجه است. چکیده کامل

زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت آب در دسترس به خصوص جهت تأمین نیازهای شرب از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. لذا تهیه و تدوین رویکردی که بتواند با دقت بالاتر و با در نظر گرفتن عدم دقت های ناشی از خطاهای ابزاری و اندازه گیری، ارزیابی مناسب تری را ارایه دهد مهم و قابل توجه است. هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت زنجان بر پایه روش شبیه به حل ایده آل فازی است. روش بررسی: جهت دست‌یابی به این هدف، از اطلاعات 57 و 59 نمونه از آبخوان به ترتیب در دو فصل خشک و تر که در هر نمونه 28 پارامتر کیفی مورد آنالیز قرار گرفته است، استفاده گردید. با تعیین وزن هر یک از پارامترهای کیفی در محیط فازی بر اساس نظرات افرادخبره در این زمینه و تعیین ماتریس تصمیم فازی بر مبنای استانداردهای کیفی شرب، ضریب نزدیکی نسبی هر یک از نمونه ها تعیین و بر اساس آن رتبه آلودگی هر نمونه مورد محاسبه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان می دهد که نقاط آلوده تر عمدتاً در مرکز و شمال غربی دشت متمرکز بوده و این امر با موقعیت مراکز صنعتی (مانند مجتمع های سرب و روی) و خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان هماهنگی کامل دارد. جهت ارزیابی میزان دقت رتبه بندی انجام شده، نتایج روش پیشنهادی با حالت قطعی روش شبیه به حل ایده ال مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی پارامترهای کیفی مرتبط به رتبه 1 (کم‌ترین میزان آلودگی)، نشان دهنده این است که اغلب پارامترها در این رتبه که می‌بایست بیان‌گر کم‌ترین میزان آلودگی باشند، در روش قطعی نسبت به روش فازی دارای مقادیر بالایی می باشند (به عنوان نمونه مقدار پارامتر آرسنیک واقع در رتبه 1 روش قطعی و فازی به‌ترتیب برابر با 4/0 و 0 میکروگرم در لیتر می باشد) و این امر در خصوص رتبه 59 (بیش‌ترین میزان آلودگی) نیز به صورت عکس تکرارشده است که حاکی از مطمئن بودن نتایج رتبه ها و دقت بالای روش پیشنهادی می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بیان‌گر تمرکز رتبه های بالای آلودگی در مرکز دشت و تا حدودی در نواحی شمال و شمال غربی دشت به دلیل وجود صنایع آلاینده قابل توجه و دپوی انبارهای سموم و کودهای کشاورزی در این مناطق می باشد. بر مبنای رویکرد این مطالعه می توان بیان نمود که این روش به سادگی قابلیت اجرا در هر دشت را تنها با اندازه گیری پارامترهای کیفی داشته و می تواند با دقت بالایی رتبه‌آلودگی نمونه‌های کیفی را به خصوص در مواردی که ارزیابی کیفیت آب برای مصارف شرب مدنظر باشد، مورد محاسبه قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - اندازه‌گیری الکتروشیمیایی بیس فنول آ با استفاده از الکترود خمیر کربن اصلاح‌شده با آدنین و نانولوله‌های کربنی
هدی ازوجی مصطفی رحیم نژاد مریم اصغری فرید طالب نیا

10.22034/jest.2018.15897.2441

زمینه و هدف: بیس فنول آ، به عنوان جزء اصلی پلی کربنات ها و رزین های اپوکسی به طور گسترده ای در صنعت پلاستیک مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب، یک مختل کننده ی شناخته شده ی غدد درون ریز است که می تواند در عملکرد هورمونی طبیعی انسان ها و سایر جانداران مداخله کند و در چکیده کامل

زمینه و هدف: بیس فنول آ، به عنوان جزء اصلی پلی کربنات ها و رزین های اپوکسی به طور گسترده ای در صنعت پلاستیک مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب، یک مختل کننده ی شناخته شده ی غدد درون ریز است که می تواند در عملکرد هورمونی طبیعی انسان ها و سایر جانداران مداخله کند و در نتیجه تهدید بالقوه ای برای سلامت انسان ها و محیط زیست به شمار می آید. پلی کربنات ها و رزین های اپوکسی حاوی بیس فنول آ به طور معمول برای تولید شیشه های شیر کودکان، ظروف نگه دارنده ی مواد غذایی و بطری های نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرند؛ به این ترتیب بیس فنول آ امکان ورود به غذا و محیط زیست را پیدا می کند؛ بنابراین، یافتن یک روش آنالیتیکی ساده و با حساسیت بالا برای اندازه گیری میزان بیس فنول آ اهمیت بسزایی دارد. روش بررسی: در این پژوهش، یک حس گر الکتروشیمیایی بر پایه ی الکترود خمیر کربن اصلاح شده با آدنین و نانولوله های کربنی (Adenine/CNT/CPE) برای اندازه گیری بیس فنول آ ارایه شد. یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که الکترود اصلاح شده ی به کار رفته در این پژوهش، فعالیت کاتالیتیکی قوی نسبت به اکسایش بیس فنول آ داشته است؛ همچنین استفاده از آدنین و نانولوله های کربنی در پیکره ی الکترود خمیر کربن، سبب کاهش مقاومت در برابر انتقال الکترون و افزایش چشم گیر نرخ انتقال الکترون گشته است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، نوع اصلاح کننده ی مورد استفاده تأثیر بسزایی در میزان حساسیت و گزینش پذیری سنجش بیس فنول آ دارد؛ بنابراین یافتن عناصر سنجش با پایداری بالا، فعالیت کاتالیتیکی مطلوب و رسانایی مناسب، می تواند فرآیند اندازه گیری این ترکیب را بهبود بخشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی تاثیر بیوچارهای حاصل از بقایای گندم و ذرت بر جذب روی در محلول‌های آبی
حمیدرضا بوستانی هانیه عسکری

10.22034/jest.2018.19726.2863

زمینه و هدف: در سال های اخیر، برای کنترل آلودگی محلول های آبی حاوی فلزات سنگین، استفاده از بیوچار به عنوان جاذب، مورد توجه پژوهش گران قرار گرفته است. در این مطالعه کارایی بیوچار کاه گندم و کاه ذرت درجهت حذف روی از محلول های آبی تحت تاثیر فاکتورهای مختلف مانند pH ، زمان چکیده کامل

زمینه و هدف: در سال های اخیر، برای کنترل آلودگی محلول های آبی حاوی فلزات سنگین، استفاده از بیوچار به عنوان جاذب، مورد توجه پژوهش گران قرار گرفته است. در این مطالعه کارایی بیوچار کاه گندم و کاه ذرت درجهت حذف روی از محلول های آبی تحت تاثیر فاکتورهای مختلف مانند pH ، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت ماده جذب شونده مورد بررسی قرارگرفت. روش بررسی: جهت توصیف ایزوترم جذب از مدل های لانگمویر و فروندلیچ استفاده شد و مدل های سینتیکی شبه درجه اول و شبه درجه دوم جهت توصیف سینتیک جذب به کار برده شدند. یافته ها: pH بهینه جذب روی توسط هر دو بیوچار، pH 5 بود. با افزایش زمان تماس، بازده جذب روی توسط دو جاذب افزایش یافت و در زمان بیست و چهار ساعت به حالت تعادل رسید. با افزایش سطح دو جاذب تا 20 گرم در لیتر (8/0 گرم) درصد حذف روی از محلول افزایش یافت درحالی که سطوح بالاتر سبب کاهش کارایی جذب شد. نتایج نشان داد که مدل لانگمویر نسبت به مدل فروندلیچ برازش بهتری را بر داده های جذب روی نشان داد. بر این اساس، ظرفیت جذب روی توسط بیوچار کاه ذرت (60/9 میلی گرم بر گرم) از بیوچار کاه گندم (77/6 میلی گرم بر گرم) بیش تر بود. داده های سینتیکی جذب، توسط مدل شبه درجه دوم نسبت به مدل شبه درجه اول بهتر توصیف شدند، بنابراین به نظر می رسد که روند غالب جذب روی توسط بیوچار از نوع جذب شیمیایی باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بیوچارهای مورد استفاده در این آزمایش می توانند به عنوان یک جاذب موثر، ارزان قیمت و دردسترس جهت حذف روی از محلول های آبی استفاده شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - نقش جریانات باد بر منشأ غلظت گاز گلخانه‌ای دی‌اکسید‌کربن در مقیاس استانی
سید محسن موسوی سامره فلاحتکار منوچهر فرج زاده

10.22034/jest.2019.24708.3387

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین مشکلاتی که جهان با آن روبه رو شده افزایش تغییر آب و هوای جهانی به علت انتشار بیش از حد گازهای گلخانه ای می باشد. گاز دی اکسیدکربن به عنوان مهم ترین گاز گلخانه ای و اولین عامل در تغییر اقلیم شناخته شده است. عوامل مختلفی از جمله توپوگرا چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین مشکلاتی که جهان با آن روبه رو شده افزایش تغییر آب و هوای جهانی به علت انتشار بیش از حد گازهای گلخانه ای می باشد. گاز دی اکسیدکربن به عنوان مهم ترین گاز گلخانه ای و اولین عامل در تغییر اقلیم شناخته شده است. عوامل مختلفی از جمله توپوگرافی، بارندگی، جریانات هوا و وجود باد از عوامل مهم در پخش، رقیق کردن و جابه جای گازهای گلخانه ای موجود در اتمسفر محسوب می شوند. روش بررسی: در مطالعه حاضر با استفاده از داده های سرعت باد ECMWF و داده های دی اکسید کربن ماهواره GOSAT به صورت تخصصی به بررسی نقش باد در پی بردن به منابع محلی یا منطقه ای انتشار گاز دی اکسید کربن و هم چنین پی بردن به منابع احتمالی انتشار این گاز در مقیاس استانی پرداخته شد. یافته ها: . بیش ترین تجمع گاز گلخانه ای دی اکسید کربن در هر دو فصل سرد و گرم در منطقه جنوب و جنوب شرق ایران قرار دارد. البته گستره پراکندگی و غلظت بالاتر این گاز در فصل زمستان بیش تر از فصل تابستان است. نتایج نشان داد که به طور عمده در اکثر استان های ایران منابع محلی عامل افزایش انتشار غلظت گاز دی اکسید کربن موجود در جو در فصل زمستان می باشد. بحث و نتیجه گیری: بالا بودن غلظت گاز دی اکسید کربن در فصل زمستان می تواند نشان دهنده مصرف بیش تر سوخت های فسیلی برای گرمایش نسبت به فصل تابستان و عدم انجام فرایند فتوسنتز توسط گیاهان در فصل سرد باشد. در صورتی که در فصل تابستان مطابق با موقعیت جغرافیایی استان های مورد مطالعه نقش منابع منطقه ای در انتشار دی اکسید کربن بیش تر از منابع محلی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی نقش عوامل سازمانی و اثرات میانجی توسعه محصول جدید سبز بر عملکرد مالی شرکت های صنعت نانو فناوری ایران
محسن مرادیان حسنعلی آقاجانی

10.22034/jest.2019.15346.2396

زمینه و هدف: امروزه سازمان ها به منظور ترسیم تصویر اجتماعی مطلوب از خود ناگزیر به پذیرش مسؤولیت های زیست محیطی در ارایه محصولات و خدمات هستند. لذا آن ها باید قادر باشند با بهبود عملکرد زیست محیطی شان، ارزش های اخلاقی و اجتماعی را در سازمان خود ارتقا دهند و در عین حال بت چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه سازمان ها به منظور ترسیم تصویر اجتماعی مطلوب از خود ناگزیر به پذیرش مسؤولیت های زیست محیطی در ارایه محصولات و خدمات هستند. لذا آن ها باید قادر باشند با بهبود عملکرد زیست محیطی شان، ارزش های اخلاقی و اجتماعی را در سازمان خود ارتقا دهند و در عین حال بتوانند از موفقیت اقتصادی و مالی بنگاه خود اطمینان حاصل نمایند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر عوامل سازمانی واثرات میانجی موفقیت محصول جدید سبز بر عملکرد مالی سازمان های نانو فناوری کشور می باشد. بر این اساس، مدیران ارشد، مدیران فروش و کارکنان شرکت های تولیدی فعال در صنعت فناوری نانو به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده است. روش بررسی: روش تحقیق ماهیتی پیمایشی تحلیلی داشته و تعداد 150 نمونه از طریق نمونه گیری از پاسخ دهندگان در هشتمین نمایشگاه بین المللی صنایع فناوری نانو جمع آوری گردید. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسش نامه با تعیین روایی و پایایی آن استفاده شد. روایی شامل روایی محتوا و روایی سازه بود. روایی محتوا بر اساس نظرات اساتید راهنما و مشاور و همچنین تعدادی خبرگان مدیریتی مورد تأیید قرار گرفت. برای روایی سازه، از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. همچنین برای پایایی پرسش نامه از یک نمونه ی اولیه استفاده گردید و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و برای تمامی متغیرها از 7/0 بیش تر بدست آمد. همچنین داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار PLS تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: داده های تجربی جمع آوری شده تمام فرضیه های پژوهشی را مورد تایید قرار می دهد. همچنین به گونه ای که در مدل مفهومی پژوهش مشخص است، عوامل سازمانی به صورت مستقیم بر توسعه محصول جدید سبز و به صورت غیر مستقیم بر عملکرد مالی سازمان ها تاثیر گذار است. در واقع موفقیت محصول جدید سبز موجب موفقیت اقتصادی شرکت های نانو فناوری می گردد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق حاکی از این است که عوامل درونی سازمانی شامل تعهد زیست محیطی، الگوبرداری زیست محیطی، ادغام وظیفه ای و توانایی واحد تحقیق و توسعه بر موفقیت محصول جدید سبز تاثیر مثبت دارد. همچنین، عملکرد نوآوری محصول سبز بر عملکرد مالی شرکت های فناوری نانو تاثیر مثبت دارد. از طرفی، عوامل سازمانی بر عملکرد نوآوری محصول سبز و عملکرد مالی سازمان ها تاثیر مثبت و معنی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی گردشگری ساحلی و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت‌مندی گردشگران (مطالعه موردی: بندر گز)
کرامت اله زیاری محمدرضا رضوانی سجاد فردوسی

10.22034/jest.2019.24324.3332

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و چکیده کامل

زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و همچنین مشاهده میدانی و پرسش نامه جمع‌آوری شده است. برای تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی و همچنین به منظور فهم سطح رضایت گردشگران با توجه به انتظاراتشان از عملکرد خدمات مقصد، از مدل تحلیل اهمیت- عملکرد استفاده شده است. یافته‌ها: مطابق با نتایج به دست آمده ظرفیت تحمل فیزیکی برابر با 7089 نفر، ظرفیت تحمل واقعی 3863 نفر در روز و ظرفیت تحمل مؤثر نیز 1880 نفر برآورد گردیده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل اهمیت- عملکرد نشان می‌دهد که از بین 24 شاخص مورد بررسی، 8 شاخص در ربع دوم و 14 شاخص در ربع اول و همچنین 2 شاخص در ربع سوم قرار گرفته‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: مطابق با تحلیل اهمیت- عملکرد وجود بیش از 50 درصد شاخص‌ها در ربع اول، نشان می‌دهد که اغلب شاخص‌ها از دیدگاه پاسخ‌دهندگان بسیار مهم می‌باشند اما عملکرد مدیریت مقصد در این خصوص ضعیف بوده است که به موجب آن، ظرفیت تحمل مؤثر به نسبت 48.66 درصد ظرفیت تحمل واقعی کاهش یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی دانش و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی گردشگران شمال کشور (مطالعه موردی: استان‌های زنجان و گلستان)
محمد آبادی پرستو بیگ وردی عباسعلی زمانی عبدالحسین پری زنگنه

10.22034/jest.2018.13658.2223

مقدمه و هدف: امروزه هدف نهایی حفاظت از محیط‌زیست در پیوند با محیط اجتماعی، افـزایش آگاهی‌های محیط زیستی در سطح جامعه و تقویت فرهنگ محیط زیستی در بخش‌های مختلف اجرایی است. در این مقاله به بررسی میزان دانش محیط زیستی جامعه گردش گران ایرانی و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی چکیده کامل

مقدمه و هدف: امروزه هدف نهایی حفاظت از محیط‌زیست در پیوند با محیط اجتماعی، افـزایش آگاهی‌های محیط زیستی در سطح جامعه و تقویت فرهنگ محیط زیستی در بخش‌های مختلف اجرایی است. در این مقاله به بررسی میزان دانش محیط زیستی جامعه گردش گران ایرانی و عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی آن ها و بررسی دیدگاه مردم نسبت به توسعه پایدار در سطح کشور ایران پرداخته شده است. روش بررسی: جامعه آماری این تحقیق گردش گران مناطق شمالی کشور در استان‌های زنجان و گلستان بوده است. بدین منظور یک هزار پرسش نامه به روش مصاحبه و به صورت تصادفی از میان گردش گران در چند نقطه توریست پذیر واقع در محدوده مورد مطالعه توزیع، تکمیل و جمع آوری گردید. پس از تکمیل پرسش نامه ها، داده‌ها طبقه‌بندی و در جداول فراوانی‌های چندبعدی خلاصه گردید و به کمک تجزیه‌وتحلیل روش های آماری توصیفی و تحلیلی هم چون تحلیل واریانس(ANOVA)، دانکن(Duncan) و مان ویتنی(Mann _Whitney) روابط و تفاوت فی‌مابین متغیرهای ‌محیط زیستی موثر بر میزان آگاهی‌های فردی مشخص گردید. در تحلیل داده های بدست آمده از نرم افزارهای اس پی اس اس (SPSS) و اکسل(Excel) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از وجود مجموعه‌ای‌ از فاکتورهای مختلفی است که در میزان آگاهی‌های محیط زیستی‌ افراد جامعه تاثیرگذار می‌باشند، ازجمله می‌توان به فاکتورهای سطح سواد، طول دوران تحصیل و سن اشاره نمود. هم چنین بین فاکتورهایی چون جنس، وضیعت تاهل و سطح درآمد و نوع اشتغال رابطه معناداری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: شناسایی و ارزیابی فاکتورهای موثر در افزایش میزان دانش فردی به‌ ویژه در مسایل و مشکلات محیط زیستی در سطح کشور، برنامه‌ریزی صحیح و تلاش فراگیر، حفظ و ارتقا محیط‌ زیست کشور را همراه با افزایش مشارکت‌های افراد جامعه تضمین می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور توسعه جنگل با استفاده از AHP (مطالعه موردی، حوزه آبخیز ارنگه، استان البرز)
شادی شریفیان محمد رضوانی فرحناز رشیدی

10.22034/jest.2019.17176.2601

زمینه و هدف: با توجه به روند تخریب جنگل‌های طبیعی، افزایش جمعیت انسانی و نیاز روز افزون به خدمات اکوسیستمی، توسعه جنگل و جنگل‌کاری امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. در همین راستا، قبل از هر گونه اجرای پروژه جنگل‌کاری می‌بایست مکانیابی مناطق مستعد و ارزیابی توان اکولوژیکی من چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به روند تخریب جنگل‌های طبیعی، افزایش جمعیت انسانی و نیاز روز افزون به خدمات اکوسیستمی، توسعه جنگل و جنگل‌کاری امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. در همین راستا، قبل از هر گونه اجرای پروژه جنگل‌کاری می‌بایست مکانیابی مناطق مستعد و ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه مد نظر قرار گیرد. این تحقیق با هدف ارزیابی توان اکولوژیک حوزه آبخیز ارنگه واقع در استان البرز و مکانیابی عرصه‌های مناسب برای جنگل‌کاری صورت گرفته است. روش بررسی: با توجه به هدف تحقیق، به‌ منظور ارزیابی توان اکولوژیکی، معیارهای محیط‌زیستی اثر گذار شامل عوامل فیزیکی (فیزیوگرافی، اقلیم و خاک) و عوامل زیستی (پوشش گیاهی) شناسایی شدند. سپس، گردآوری اطلاعات منطقه شامل گزارشات و داده‌ها و همچنین تولید نقشه‌ها صورت پذیرفت. در مرحله بعد با رویهم‌گذاری و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، واحدهای همگن تولید شدند. با استفاده از منطق بولین، اراضی با محدودیت مطلق و دائمی از روند ارزیابی حذف شدند و در نهایت 108 واحد بدون محدودیت جهت ارزیابی شناسایی گردید. در ادامه وزن شاخص‌های اصلی با استفاده از روش AHP (مقایسات زوجی) و نظرات کارشناسی تعیین شدند. ارزش‌های کیفی شاخص‌های اصلی با استفاده از روش مقیاس دو قطبی فاصله‌ای به مقیاس کمی تبدیل شده و سپس ارزش نهایی هر واحد همگن توسط روش SAW محاسبه گردید. یافته‌ها: در این تحقیق، قابلیت‌های اراضی برای جنگل‌کاری در سه طبقه عالی به مساحت 5/9 هکتار، خوب به مساحت 9/1015 هکتار و متوسط به مساحت 5/578 هکتار تعیین شد و در نهایت، نقشه توان اکولوژیک برای توسعه جنگل تولید گردید. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان به این نتیجه رسید که در 15% از عرصه قابلیت توسعه‌ی جنگل‌کاری وجود دارد که در این مناطق توان اکولوژیکی شرایط نسبتاً مناسبی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - ارزیابی فنی و اقتصادی ساختمان تجاری انرژی خالص صفر در شهر اهواز با در نظرگرفتن قابلیت اطمینان
سیدمحمدامین موسوی سادات حسین محمد نژاد شورکایی سودابه سلیمانی

10.22034/jest.2018.21553.3076

زمینه و هدف : گسترش مولدهای برق وابسته به انرژی باد و خورشید، موجب توسعه ی ساختمان های مجهز به منابع تجدیدپذیر شده‌است. طراحی ساختمان انرژی صفر از بعد فنی و اقتصادی هدف اصلی این مقاله است. در بعد فنی ظرفیت منابع تجدیدپذیر، نوع مصالح، محل و جهت ساخت، ارتفاع با توجه به نو چکیده کامل

زمینه و هدف : گسترش مولدهای برق وابسته به انرژی باد و خورشید، موجب توسعه ی ساختمان های مجهز به منابع تجدیدپذیر شده‌است. طراحی ساختمان انرژی صفر از بعد فنی و اقتصادی هدف اصلی این مقاله است. در بعد فنی ظرفیت منابع تجدیدپذیر، نوع مصالح، محل و جهت ساخت، ارتفاع با توجه به نوع بارهای الکتریکی سرمایشی و گرمایشی تعیین می شود. در بعد اقتصادی، با کمک تحلیل هزینه ی فایده، به صرفه بودن احداث این گونه ساختمان ها مورد بررسی قرار می گیرد. روش بررسی : در این مقاله در ابتدا میزان پتانسیل انرژی خورشیدی محاسبه می شود، در ادامه با توجه به مشخصات اقلیمی شهر اهواز میزان بار الکتریکی، گرمایشی و سرمایشی محاسبه می شود و با استفاده از مدل های نرم افزاری این داده ها صحت سنجی می شوند. با بررسی نرم افزاری و مدل سازی با استفاده از نرم افزار AutoCAD و نرم افزارتحلیلی Design builder بهترین طرح فنی استخراج و برای انتخاب اندازه سیستم از نرم افزارSystem Advisor model (SAM) استفاده می شود و مدل نرم افزاری سیستم سرمایش خورشیدی با نرم افزار PISTACHE شبیه سازی می گردد و برای تحلیل اقتصادی از اندازه گیری ارزش خالص فعلی(NPW) و نرم افزار COMFAR استفاده می شود. چشم انداز در نظر گرفته شده برای طراحی ساختمان، 20 ساله می باشد. یافته ها : با استفاده از ارزیابی فنی به روش عددی و نرم افزاری انتخاب بهترین طرح فنی در ساختمان با کاربری تجاری با مساحت کل زمین 1500 متر مربع و زیر بنای460متر مربع با تعداد 15 واحد تجاری در دو طبقه بررسی شد که نتایج تحقیق نشان می دهد ساختمان با توجه به شرایط آب و هوایی در شهر اهواز 15 درجه نسبت به جنوب طراحی و احداث شود تا بیش‌ترین تابش به سمت بام ساختمان در تابستان و همچنین بدنه ی ساختمان در زمستان را داشته باشیم. علاوه بر این با در نظر گرفتن قابلیت اطمینان و متصل بودن ساختمان به برق شبکه ی سراسری مشخص گردید که مشکلات تامین بار در ساختمان به حداقل ممکن می رسد و ساختمان می تواند با شبکه داد و ستد داشته باشد به طوری که در تابستان باید از شبکه ی سراسری برق گرفت و در زمستان برق اضافی به شبکه تزریق گردد. بحث و نتیجه گیری : در پایان با استفاده از تحلیل فنی نشان داده می شود که نیازهای حرارتی و برودتی ساختمان را می توان از انرژی خورشیدی با در نظر گرفتن قابلیت اطمینان تامین کرد و همچنین با تحلیل اقتصادی نشان داده می شود که طراحی ساختمان انرژی صفر نسبت به حالت غیربهینه ی ساختمان دارای سود خالص می باشد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - تحلیل مناقشه تأمین حقابه محیط‌زیستی در سطح سازمان‌های تصمیم‌گیرنده
حسین زنجانیان محمد حسین نیک سخن مجتبی اردستانی حمید عبدل آبادی مهدی قربانی

10.22034/jest.2021.23374.3249

زمینه و هدف: از آن جا که برآورد نیاز محیط‌زیستی همواره با مناقشاتی میان سازمان های تصمیم گیرنده منابع آب همراه است، بررسی این مناقشات با در نظرگیری جوانب مختلف از ملزومات مهم به شمار می آید. این تحقیق با هدف تحلیل مناقشه تامین حقابه پایین دست سد ایلام، به بررسی تصمیمات چکیده کامل

زمینه و هدف: از آن جا که برآورد نیاز محیط‌زیستی همواره با مناقشاتی میان سازمان های تصمیم گیرنده منابع آب همراه است، بررسی این مناقشات با در نظرگیری جوانب مختلف از ملزومات مهم به شمار می آید. این تحقیق با هدف تحلیل مناقشه تامین حقابه پایین دست سد ایلام، به بررسی تصمیمات و اقدامات سازمان‌های مسئوول پرداخته و با لحاظ تاثیر شرایط اقلیمی نقاط تعادل مسأله مورد نظر را تشریح می‌نماید. روش بررسی: در این تحقیق، اقدامات و رفتار سازمان‌های ذی‌ربط در مواجه با موضوع مدیریت و تامین آب مورد نیاز هر بخش با کمک مدل گراف جهت حل مناقشه (GMCR+) بررسی شده است. سازمان های تصمیم گیرنده در این مناقشه با توجه به اهداف ساخت سد ایلام تعیین شدند. به منظور تعیین اقدامات سازمان‌های مذکور، مطالعات اهداف و اقدامات صورت‌گرفته پس از بهره‌برداری از سد، از سال آبی 84-85 تا سال 94-95 انجام پذیرفت و نتایج حاصل از تحلیل مناقشه با شرایط واقعی مقایسه شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان می دهد در نقاط تعادل 27 و 32 سازمان های جهادکشاورزی و آب و فاضلاب تمایل دارند در راستای رسیدن به اهداف خود به سمت سناریو دریافت حقابه بیش تر حرکت کنند و همین موضوع سبب می شود که سازمان محیط زیست برای دریافت حقابه محیط‌زیستی اقدام به شکایت کند و در این میان شرکت آب منطقه ای و استانداری به عنوان بازیگران کلیدی در جهت بخشیدن به آینده این مناقشه نقش بسیار تأثیرگذاری ایفا می نمایند. بحث و نتیجه گیری: در بررسی این مناقشه مشخص شد که سیاست‌گذاری و اقدامات هر سازمان نقش به سزایی در تصمیم دیگر سازمان های دخیل در مناقشه دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تاثیر کالبد بافت های ساحلی بر متغیرهای اقلیمی در مناطق گرم و مرطوب، (مطالعه موردی : بندرعباس)
شاهین حیدری حجت قائدی

10.22034/jest.2018.25993.3492

زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماع چکیده کامل

زمینه و هدف: ساختار شهر و فضاهای بین ساختمان ها، تاثیر عمده ای بر روی آب و هوای ناحیه و مطلوبیت اقلیمی شهر دارد. آب و هوای گرم و مرطوب بندرعباس به خصوص در تابستان های بلند، فعالیت های شهری را با مشکل روبرو می کند. خصوصا مردم خون گرم خطه خلیج فارس که به فعالیت های اجتماعی معروف هستند. ایجاد شرایط اقلیمی مطلوب برای فضاهای شهری ساحلی تعاملات اجتماعی ساکنین این منطقه را افزایش می دهد. روش بررسی: روش پژوهش تجربی است و از ابزار های الکترونیک برای برداشت داده های اقلیمی و نرم افزار Spss برای تحلیل داده ها استفاده شده است. این پژوهش رابطه بین کالبد شهری و اقلیم را مورد بررسی قرار داده است تا با استفاده از کالبد شهری مناسب شرایط اقلیمی مطلوب در کرانه های ساحلی حاصل شود. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بافت های ساحلی بومی نسبت به بافت های جدید شرایط اقلیمی قابل پیش بینی تری دارند. در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص ۲۸/۰ و در بافت جدید در معابر با ضریب تشخیص ۳۴/۰ رابطه معنا دار با سرعت جریان هوا پیدا شد. در ادامه در بافت های بومی در معابر با ضریب تشخیص 29/۰ و معابر با ضریب تشخیص ۹۵/۰ رابطه معنا دار با اختلاف دمای هوا پیدا شد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه پژوهش ارایه فرمول هایی مبنی بر رابطه بین متغیرهای کالبدی (فاصله از دریا و عرض معابر) و متغیرهای اقلیمی (دما و سرعت باد) برای استفاده طراحان و معماران است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی میزان تاثیر سامانه دیوار ترومب بر آسایش حرارتی در اقلیم معتدل و مرطوب (مطالعه موردی ساختمان مسکونی در گنبد کاووس)
نگین میررشید لیلا میرسعیدی

10.22034/jest.2018.24977.3427

زمینه وهدف: با توجه به بالا بودن مصرف انرژی در بخش ساختمان در ایران، استفاده از راهکارهایی چون کاربرد سامانه های ایستا در راستای کاهش مصرف انرژی فسیلی مناسب به نظر می رسد. استفاده از سامانه های ایستا، به بهبود شرایط آسایش داخلی فضا کمک می کند و موجب کاهش مصرف انرژی گرم چکیده کامل

زمینه وهدف: با توجه به بالا بودن مصرف انرژی در بخش ساختمان در ایران، استفاده از راهکارهایی چون کاربرد سامانه های ایستا در راستای کاهش مصرف انرژی فسیلی مناسب به نظر می رسد. استفاده از سامانه های ایستا، به بهبود شرایط آسایش داخلی فضا کمک می کند و موجب کاهش مصرف انرژی گرمایشی و سرمایشی در ساختمان می گردد. روش بررسی: در این پژوهش تاثیر استفاده از سامانه دیوار ترومب بر دمای هوا در داخل ساختمان در دو حالت گرمایش و سرمایش بررسی شده است. برای این کار از شبیه سازی حرارتی ساختمان با نرم افزار دیزاین بیلدر استفاده شده است. یافته ها: پس از انتخاب یک ساختمان مسکونی در گنبدکاووس به عنوان نمونه فرضی که اصول طراحی اقلیمی در آن به کار رفته است، شبیه سازی در دو حالت مدل پایه و مدل پیشنهادی دارای دیوار ترومب انجام شد و نتایج به دست آمده مقایسه شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این شبیه سازی نشان می دهد که سامانه دیوار ترومب می تواند در گرمایش در اقلیم مورد نظر مفید باشد ولی در بهبود شرایط سرمایشی ساختمان نقش کم تری دارد که با توجه به مسایل اقتصادی و فنی باید درباره نقش این سامانه در کاهش مصرف انرژی مطالعه بیش تری انجام گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - قابلیت الگوریتم‌های نظارت شده در تهیه نقشه پوشش اراضی در مقیاس محلی (مطالعه موردی: استان گیلان
سیداحمدرضا نورالدینی امیراسلام بنیاد

10.22034/jest.2021.25422.3481

زمینه و اهداف: امکان بررسی پوشش زمین در مقیاس گسترده با استفاده از داده های سنجش از دور وجود دارد. طبقه بندی پوشش زمین در استان گیلان با استفاده از سنجنده OLI و 4 کرنل ماشین بردار پشتیبان (SVM)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و حداکثر احتمال (ML) انجام شد. روش بررسی: طبقه بندی چکیده کامل

زمینه و اهداف: امکان بررسی پوشش زمین در مقیاس گسترده با استفاده از داده های سنجش از دور وجود دارد. طبقه بندی پوشش زمین در استان گیلان با استفاده از سنجنده OLI و 4 کرنل ماشین بردار پشتیبان (SVM)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و حداکثر احتمال (ML) انجام شد. روش بررسی: طبقه بندی ها بر اساس نمونه های تعلیمی 10 پوشش مختلف در کل استان صورت گرفت. برای بالابردن دقت نقشه ها، تصویر OLI با استفاده از محصولات MODIS با اعمال کد انتقال تابشی وکتوری در طیف خورشید (SV6) مورد تصحیح اتمسفری قرار گرفته است. تصویر بر مبنای معیار همگنی به 219000 پلی گون، سگمنت بندی گردید. به روش کاملاَ تصادفی 2% از پلی گون های همگن برای آموزش و آزمون استفاده گردید. با بازدید میدانی، پلی گون ها به کلاس ها برچسب داده شدند. یافته ها: به کارگیری تصاویر تصحیح شده با کد SV6 در طبقه بندی سبب ارتقاء صحت کلی الگوریتم های ANN، SVMو ML به ترتیب به میزان 11/0%، 8/0% و 9/1% گردیده است. ارزیابی نتایج بیان گر برتری کرنل شعاعی SVM به ترتیب با صحت کلی و ضریب کاپای آماری 6/75% و 72/0 است. در این الگوریتم صحت کلاس های کشاورزی، مراتع مشجر و آبی به ترتیب 16/93%، 55/72% و 57/96% است. نتایج بیان گر ارتقاء صحت کلی الگوریتم SVM در مقایسه با الگوریتم ML به میزان 67/1% است. بحث و نتیجه گیری: این تحقیق نشان دهنده برتری روش ناپارامتریکSVM در مقایسه با پارامتریک در تهیه نقشه پوشش اراضی استان گیلان است. اعمال تصحیحات دقیق اثرات اتمسفر بر روی تصاویر در مناطق با مقیاس محلی و بزرگ با توجه به تغییرات شرایط اتمسفر و خصوصیات زمین قابل پیشنهاد است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی پراکنش فیتوپلانکتون ها و تاثیر پارامترهای فیزیکوشیمیایی بر ازدیاد آنها در رودخانه شهر بیجار گیلان
خیزران ابراهیمی ثابت معصومه جمال امیدی جنت سرمد

10.22034/jest.2019.22885.3216

فیتوپلانکتون در ساختار و فعالیت اکوسیستم آبهای شیرین نقش مهمی ایفا میکنند. کیفیت و کمیت فیتوپلانکتون ها تا قسمتی به بار مغذی موجود درآب بستگی دارد. بنابراین استفاده از فیتوپلانکتون در اکوسیستمهای مختلف آبی برای ارزیابی کیفیت آب یا میزان آلودگی آب مورد استفاده قرار میگیر چکیده کامل

فیتوپلانکتون در ساختار و فعالیت اکوسیستم آبهای شیرین نقش مهمی ایفا میکنند. کیفیت و کمیت فیتوپلانکتون ها تا قسمتی به بار مغذی موجود درآب بستگی دارد. بنابراین استفاده از فیتوپلانکتون در اکوسیستمهای مختلف آبی برای ارزیابی کیفیت آب یا میزان آلودگی آب مورد استفاده قرار میگیرند. در این میان رودخانه شهر بیجار در محدوده گیلان که از مهمترین رودخانه های کشور می باشد ، علاوه بر منبع اصلی تامین آب شرب در منطقه برای مصارف مختلف در امر کشاورزی و اقتصادی حائز اهمیت می باشد. در این تحقیق، تاثیر عوامل فیزیکوشیمیایی بر ترکیب و فراوانی فیتوپلانکتون ها، در فصول مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه بیولوژیکی رودخانه شهر بیجار، بیانگر حضور 5 شاخه و 57 جنس در این منطقه می باشد. از نظر فراوانی شاخهBascillariophyta در تمام فصول بر شاخه های دیگر غالب بودند. همچنین با استفاده از نرم افزارSpss و بکارگیری آزمون کولموگروف-اسمیرنوف مشخص گردید که داده های جمع آوری شده برای تمام پارامترها دارای توزیع نرمال اند و همبستگی بین فیتوپلانکتون ها و پارامترهای فیزیکوشیمیایی نشان میدهد که تعداد فیتوپلانکتون ها با فاکتورهای دما و PH و نیتروژن همبستگی معنی داری دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی شهر سبز با رویکرد آینده‌پژوهی در کلان‌شهر مشهد
سید مصطفی حسینی محمد رحیم رهنما محمد اجزا شکوهی امید علی خوارزمی

10.22034/jest.2019.24055.3315

زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نس چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نسل‌های آینده حفظ کرد. براین اساس در این پژوهش سعی شده است با نگاهی آینده‌پژوهانه نسبت به رویکرد شهر سبز به شناسایی شاخص‌های پیشران و کلیدی پرداخته‌ شود تا از این طریق بتوان ‌به منظور دست‌یابی به الگوی شهر سبز در آینده، سناریوهایی متناسب با شرایط کلان‌شهر مشهد ارایه داد. روش تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از ماتریس تحلیل اثرات متقابل در نرم افزار آینده‌پژوهی میک مک انجام شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که شاخص پرشدگی داده‌ها با دو بار چرخش برابر با 04/79 درصد می‌باشد که این امر گویای میزان اثرگذاری بالای شاخص‌های شهر سبز بر یکدیگر می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد که شاخص مشارکت زیست محیطی با امتیاز 68 دارای بیش‌‌ترین میزان تأثیرگذاری مستقیم بر سایر شاخص‌های تحقیق است. بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع وضعیت پراکنش شاخص‌ها در نقشه اثر- وابستگی مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که کلان‌شهر مشهد از نظر شاخص‌های شهر سبز در شرایط ناپایداری قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی میزان غلظت ذرات معلق در ایستگاه های زیرزمینی متروی شهر تهران و مقایسه آن با غلظت های محیطی
آمنه بلورچی فریده عتابی فرامرز معطر مهدی علی احیایی

10.22034/jest.2021.29362.3791

زمینه و هدف: خطوط مترو 20 درصد از سهم کل جابجایی مسافر در شهر تهران را بر عهده دارند. ذرات معلق از مهمترین آلاینده‌ های اصلی موجود درایستگاه های مترو هستند و افزایش غلظت آن‌ها منجر به پیامدهای بهداشتی متعددی برای مسافران و کارکنان مترو می‌گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی چکیده کامل

زمینه و هدف: خطوط مترو 20 درصد از سهم کل جابجایی مسافر در شهر تهران را بر عهده دارند. ذرات معلق از مهمترین آلاینده‌ های اصلی موجود درایستگاه های مترو هستند و افزایش غلظت آن‌ها منجر به پیامدهای بهداشتی متعددی برای مسافران و کارکنان مترو می‌گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان غلظت PM10و PM2.5 در چهار ایستگاه زیرزمینی مترو (آزادی، انقلاب، توحید و ولی عصر) و مقایسه آن ها با غلطت این ذرات در هوای آزاد، انجام شد. روش بررسی: اندازه گیری غلظت های فصلی ذرات معلق (فروردین 1395 الی فروردین 1396) به مدت یک هفته در ماه های میانی هر فصل، در ساعات 8 صبح الی 12 ظهر و در سه نقطه در داخل هر ایستگاه (ورودی، میانی و خروجی) و محیط خارج آن انجام شد. سپس نتـایج حاصـله بـا اسـتانداردهای مربوطه مقایسه گردید . یافته ها: منابع اصلی ذرات معلق در ایستگاه های مترو ناشی از تردد مسافران، فعالیت پیستونی قطار، نظافت محیط داخل ایستگاه، عملیات تعمیر و نگهداری، ترمز، سایش چرخ و ریل و سیستم های تهویه ایستگاه بودند. نتایج اندازه گیری ها در این تحقیق نشان داد که میـانگین سالانه غلظـت PM10و PM2.5 در چهار ایسـتگاه های متروی مذکور به ترتیب 68 و 47 میکروگــرم برمترمکعــب و در هوای آزاد اطراف این ایستگاه ها به ترتیب 42 و 29 میکروگرم بر مترمکعب بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد کـه در محیط داخل چهار ایستگاه زیرزمینی متروی مورد نظر، میزان میانگین سالانه غلظت PM10و PM2.5 به ترتیب، 5/1 7/1 برابر مقدار غلظت آن ها در هوای آزاد بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - راه‌کارهای دست‌یابی به آب‌زی‌پروری پایدار در استان گیلان با تأکید بر ابعاد محیط‌زیستی آن
فاطمه قربانی پیرعلیدهی حسین آگهی کیومرث زرافشانی محمد کریم معتمد

10.22034/jest.2020.10920

زمینه و هدف: صنعت آب‌زی پروری به عنوان یک فعالیت کشاورزی بسیار مهم در شرایط کنونی تحت تأثیر مفهوم پایداری قرار دارد که می تواند با کم‌ترین آسیب به محیط زیست، متضمن امنیت و سلامت غذایی جامعه ی روستایی باشد. پژوهش حاضر با بررسی وضعیت فعلی آب‌زی پروری به دنبال تدوین راه‌کا چکیده کامل

زمینه و هدف: صنعت آب‌زی پروری به عنوان یک فعالیت کشاورزی بسیار مهم در شرایط کنونی تحت تأثیر مفهوم پایداری قرار دارد که می تواند با کم‌ترین آسیب به محیط زیست، متضمن امنیت و سلامت غذایی جامعه ی روستایی باشد. پژوهش حاضر با بررسی وضعیت فعلی آب‌زی پروری به دنبال تدوین راه‌کارهای دست‌یابی به آب‌زی پروری پایدار در استان گیلان با تأکید بر ابعاد محیط‌زیستی آن به انجام رسید. روش بررسی: رویکرد کلی این تحقیق، کیفی است که به منظور تحلیل داده های آن از روش تحلیل محتوای کیفی بهره گرفته شد. نمونه گیری به صورت هدف‌مند بوده و اعتبار یافته های تحقیق از طریق مثلث بندی تأیید شد. در تحقیق حاضر از روش های گوناگونی ( مصاحبه ی انفرادی و بحث گروهی) استفاده شد. هم‌چنین داده ها از منابع مختلف مانند اعضا و مدیران تعاونی های آب‌زی پروری، آب‌زی پروران و کارشناسان اداره کل شیلات استان گیلان به دست آمد. یافته ها و نتایج: نتایج تحقیق نشان داد که در شرایط فعلی برای دست‌یابی به آب‌زی پروری پایدار مدیریت نهاده، مدیرت تولید، مدیریت و کنترل پساب و بازاریابی مناسب مورد نیاز است. بر اساس یافته های تحقیق پیشنهادهایی ارایه گردید که می تواند به دست اندرکاران آب‌زی پروری استان جهت دست‌یابی به آب‌زی پروری پایدار کمک کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - بررسی اثرات زیست‌محیطی چهار رقم ذرت بر مبنای میزان مصرف کود نیتروژن با استفاده از ارزیابی چرخه حیات (LCA)
سید مصطفی صادقی سید علی نورحسینی

10.22034/jest.2019.23742.3284

زمینه و هدف: مصرف کودهای شیمیایی اثرات منفی زیادی بر محیط زیست تحمیل می کنند. لذا به منظور ارزیابی بررسی اثرات زیست محیطی چهار رقم ذرت بر مبنای مصرف کود نیتروژن تحقیقی با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات در منطقه لاهیجان انجام گرفت. روش بررسی: بدین منظور، آزمایش مزرعه ا چکیده کامل

زمینه و هدف: مصرف کودهای شیمیایی اثرات منفی زیادی بر محیط زیست تحمیل می کنند. لذا به منظور ارزیابی بررسی اثرات زیست محیطی چهار رقم ذرت بر مبنای مصرف کود نیتروژن تحقیقی با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات در منطقه لاهیجان انجام گرفت. روش بررسی: بدین منظور، آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سطوح مختلف کود نیتروژن (300، 400 و 500 کیلوگرم اوره در هکتار) به عنوان عامل اصلی و چهار رقم ذرت (KSC 647، KSC 700، KSC 704 و Local) به عنوان عامل فرعی بودند. در این مطالعه، شش گروه تأثیر گرمایش جهانی، اسیدیته، اوتریفیکاسیون خشکی، تخلیه منابع فسیلی، تخلیه منابع فسفات و تخلیه منابع پتاسیم بررسی شدند. اثرات در قالب واحد عملکردی تولید یک تن ذرت مطالعه شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بالاترین شاخص زیست محیطی (53/1) و شاخص تخلیه منابع (11/1) در تولید یک تن ذرت رقم محلی با مصرف 500 کیلوگرم کود اوره در هکتار به‌دست آمد. کم ترین مقدار شاخص زیست محیطی (39/0) و شاخص تخلیه منابع (45/0) نیز در تیمار مصرف 300 کیلوگرم کود اوره در تولید یک تن رقم KSC 647 مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه هرچند بین تیمارهای مختلف نیتروژن تفاوتی از لحاظ عملکرد ذرت وجود نداشت، اما انتخاب رقم برتر (KSC 647) از لحاظ عملکرد با کاهش مصرف نیتروژن باعث کاهش آسیب به محیط زیست شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - تعیین نقشه کاربری اراضی با استفاده از سنجندهETM+ (مطالعه موردی حوزه آبخیز هندودر)
رضوان داودپور حمید ترنج زر

10.22034/jest.2020.5723.1481

زمینه و هدف: رشد سریع جمعیت سبب استفاده بیش از حد ظرفیت و فشار مضاعف بر منابع طبیعی شده که در نتیجه آن تغییرات سریع کاربری اراضی اتفاق افتاده است. بنابراین شناخت سریع و دقیق انواع پوشش زمین می تواند نقش مؤثری در برنامه ریزی و مدیریت داشته باشد. داده های ماهواره ای به د چکیده کامل

زمینه و هدف: رشد سریع جمعیت سبب استفاده بیش از حد ظرفیت و فشار مضاعف بر منابع طبیعی شده که در نتیجه آن تغییرات سریع کاربری اراضی اتفاق افتاده است. بنابراین شناخت سریع و دقیق انواع پوشش زمین می تواند نقش مؤثری در برنامه ریزی و مدیریت داشته باشد. داده های ماهواره ای به دلیل دید وسیع و یکپارچه، در برگرفتن بخش عمده ای از طیف الکترومغناطیسی و به روز بودن تصاویر برای تهیه نقشه های کاربری اراضی مناسب می باشند. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقشه کاربری اراضی با استفاده از سنجندهETM+ (مطالعه موردی حوزه آبخیز هندودر) انجام گرفته است. روش بررسی: از تصاویر ماهواره ای لندست 7 برای تعیین پوشش و کاربری اراضی حوزه آبخیز هندودر استان مرکزی استفاده شد. برداشت موقعیت انواع کاربری و پوشش اراضی از سطح حوزه مورد نظر با نقاط تست و کنترل با استفاده ازGPS انجام گرفت. طبقه بندی به روش نظارت شده و با چهار الگوریتم مختلف طبقه بندی که شامل حداکثر احتمال، حداقل فاصله تا میانگین،Minimum Mahalanobis Distance و متوازی السطوح بر روی گروه های سه باندی صورت گرفت. یافته ها: جهت انتخاب بهترین گروه سه باندی از روش محاسبه حد شاخص مطلوبیت (OIF) برای باند های اصلی، شاخص ها و تجزیه مؤلفه ها استفاده شد. تصاویر ماهواره ای با استفاده از الگوریتم های طبقه بندی نظارت شده و اعمال نمونه های برداشتی از سطح منطقه، طبقه بندی گردید. از بین الگوریتم ها، الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال دارای نتایج بهتری از انواع پوشش و کاربری های اراضی بر روی تصاویر بود. بحث و نتیجه گیری: بهترین نتیجه طبقه بندی در مقایسه با نقشه واقعیت زمینی، با استفاده از مجموعه باند های b1، b4 و b7 با دقت کلی25/81 درصد در الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال به دست آمد که بیانگر قابلیت و کارایی نسبتاً خوب داده های ETM+ در تهیه نقشه نهایی کاربری اراضی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - پهنه‌بندی آسیب‌پذیری آبخوان دشت‌ آبرفتی اردبیل با استفاده از تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل دراستیک
حجت اله مردان بهمن یارقلی

10.22034/jest.2018.20118.2915

زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن می‌باشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال می‌باشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد چکیده کامل

زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن می‌باشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال می‌باشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد آبخوان‌ها می‌شود. هدف این تحقیق ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان آبرفتی دشت اردبیل برای مدیریت کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی‌های آتی آن می باشد. روش بررسی: در این تحقیق با هدف پهنه‌ بندی آسیب‌پذیری دشت اردبیل از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده و پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان به کمک آنها انجام شده است. همچنین با استفاده از نتایج موجود سنجش نیترات در منابع آب زیر زمینی منطقه، مدل دراستیک برای دشت اردبیل واسنجی شده است. یافته ها: نتایج حاصل از مدل دراستیک نشان می‌دهد که آسیب‌پذیری آبخوان دشت اردبیل بیش‌تر در گروه آسیب‌پذیری متوسط می‌باشد. طبق یافته‌های این تحقیق آسیب‌پذیری متوسط 3/39 درصد، آسیب‌پذیری کم 4/32 درصد و آسیب‌پذیری زیاد 1/21 درصد، آسیب‌پذیری خیلی کم 6 درصد و آسیب‌پذیری خیلی زیاد 1/1درصد به ترتیب بیش‌ترین سهم از مساحت دشت را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه گیری: بر پایه نتایج حاصل از مدل سازی، آسیب پذیری آبخوان دشت اردبیل تقریبا در نیمه‌شرقی در گروه آسیب پذیری کم و نیمه غربی در گروه آسیب‌پذیری زیاد قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که پتانسیل و میزان آلودگی آبخوان دشت اردبیل بالا می‌باشد. لذا با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی منطقه که برای اهداف مختلف بکار می‌رود، حفاظت این مناطق به منظور جلوگیری از آلودگی و مدیریت بهینه منابع آب ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - تعیین مقدار بهینه نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم در کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم/بنتونیت جهت ‌رنگ‌بری سونوفتوکاتالیستی رنگ متیل‌اورانژ
مهران یوسفی محمد قربانپور

10.22034/jest.2020.17251

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین آلاینده های محیط زیست در پساب صنایع، رنگ می باشد که برای انسان خطرناک بوده و محیط زیست را آلوده می نماید. هدف از این پژوهش تعیین مقدار بهینه نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم در کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم/بنتونیت جهت ‌رنگ‌بری سونوفتوکاتالیستی رنگ متی چکیده کامل

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین آلاینده های محیط زیست در پساب صنایع، رنگ می باشد که برای انسان خطرناک بوده و محیط زیست را آلوده می نماید. هدف از این پژوهش تعیین مقدار بهینه نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم در کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم/بنتونیت جهت ‌رنگ‌بری سونوفتوکاتالیستی رنگ متیل‌اورانژ بود. روش بررسی: در این بررسی، از بنتونیت به عنوان پایه برای تثبیت فتوکاتالیست دی‌اکسیدتیتانیوم استفاده شد و مقدار بهینه نانوذرات تثبیت شده دی‌اکسیدتیتانیوم در کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم/بنتونیت جهت ‌رنگ‌بری سونوفتوکاتالیستی رنگ متیل‌اورانژ مورد ارزیابی قرار گرفت و شرایط بهینه عملکرد فرایند سونوفتوکاتالیستی در حذف رنگ شامل اثر پارامترهای pH ، غلظت متیل اورانژ و غلظت نانوکامپوزیت نیز مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته‌ها:خواص ساختاری فتوکاتالیست‌های تثبیت شده و نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم بدون پایه با استفاده از آنالیزهای میکروسکوپ ‌الکترونی‌ روبشی، اسپکتروفتومتر طیف جذبی و پراش‌پرتوایکس مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، امکان استفاده مجدد از فتوکاتالیست در 3 دوره مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج میکروسکوپ‌الکترونی‌روبشی، کم کردن مقدار دی‌اکسیدتیتانیوم موجب کاهش تعداد نانو ذرات تشکیل شده بر روی سطح بنتونیت شد. آنالیزهای اسپکتروفتومترطیف‌جذبی و پراش‌پرتوایکس نشانگر تشکیل موفقیت آمیز کامپوزیت بود. مقدار بهینه نانوذرات دی‌اکسیدتیتانیوم در کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم/بنتونیت جهت ‌رنگ‌بری سونوفتوکاتالیستی رنگ متیل‌اورانژ با نسبت پودر دی‌اکسیدتیتانیوم به بنتونیت 5:1/2 بدست آمد. بحث و نتیجه گیری: تحقیق انجام شده نشان داد افزایش مقدار فتوکاتالیست در محیط واکنش باعث افزایش سرعت و راندمان واکنش رنگبری شده اما افزایش بیش از اندازه آن تاثیر منفی بر واکنش داشت. بهترین شرایط به دست آمده در تخریب رنگ مورد مطالعه با استفاده از نانو کامپوزیت دی‌اکسیدتیتانیوم / بنتونیت شامل pH اسیدی 4 بود. با توجه به نتایج به‌دست آمده، با افزایش غلظت رنگزا مدت زمان رنگبری افزایش ‌یافت. در نهایت بازده سونوفتوکاتالیستی کامپوزیت پس از سه بار استفاده مجدد قابل قبول بود پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات