-
حرية الوصول المقاله
1 - بررسی جذب و تجمع کادمیوم در نهال‌های سه‌ماهه آکاسیا ویکتوریا (Acacia victoriae)
خدیجه خرمن دار علی مهدویامروزه آلودگی محیط به فلزات سنگین در نتیجه فعالیتهای بشر به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم در ارتباط با حفاظت منابع آب و خاک است. گیاه پالایی روشی است که در آن از گیاهان برای جذب آلاینده‌ها استفاده شده و می‌تواند به‌طور بالقوه برای احیای آب‌ها و خاکهای آلوده به‌فلز أکثرامروزه آلودگی محیط به فلزات سنگین در نتیجه فعالیتهای بشر به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم در ارتباط با حفاظت منابع آب و خاک است. گیاه پالایی روشی است که در آن از گیاهان برای جذب آلاینده‌ها استفاده شده و می‌تواند به‌طور بالقوه برای احیای آب‌ها و خاکهای آلوده به‌فلزات سنگین به‌کار رود. پژوهش حاضر با هدف بررسی توانایی نهال‌های سه‌ماهه آکاسیا ویکتوریا ((Acacia victoriae در تجمع کادمیوم در اندام‌های خود (شاخساره و ریشه)، انتقال آن از بخش ریشه به‌شاخساره و درک اثر تجمع کادمیوم در برخی از صفت‌های مورفولوژی این‌گونه اجرا گردید. برای این منظور 12 نهال سه‌ماهه آکاسیا ویکتوریا((Acacia victoriae در چهار غلظت (0، 10، 50، 100 میلی‌گرم برلیتر) کادمیومبرای یک‌‌دوره 45 روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش جذب کادمیوم ارتفاع، زی‌توده و مقاومت گیاه در مقایسه بانمونه‌های شاهد به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند و علائم سمیت کادمیوم درغلظت بالا به‌صورت کلروز، نکروز و کاهش تعداد برگ‌ها، کاهش انشعابات و تغییر رنگ ریشهها قابل‌‌‌ملاحظه بود. همچنین تجمع کادمیوم در ریشه و اندام‌های هوایی گیاه با افزایش غلظت کادمیوم افزایش یافتندو میزان تجمع کادمیوم در بافت ریشه نسبت به‌اندام‌های‌‌هوایی درهمه تیمارها بیشتر بود. بهطوری که در ریشه، ساقه و برگ‌های این‌گونه به‌ترتیب، بیش‌‌‌‌‌از 72 درصد (33/19433 میلی‌گرم برکیلوگرم)، کمتر از 17 درصد (4630 میلی‌گرم برکیلوگرم) و کمتر از 11 درصد (33/2853 میلی‌گرم برکیلوگرم) کادمیوم، درغلظت 100میلی‌گرم بر لیترتجمع یافتند. ضریب تجمع زیستی ریشه و ساقه،فاکتور انتقال، ضریب غنی‌‌‌‌‌سازی و شاخص جذب نیز به‌ترتیب9/184، 20/71، 39/0، 014/0، 73/7697 میلی‌گرم برکیلوگرم در بالاترین غلظت تخمین زده شد. در واقع Acacia victoriaeبا تجمع کادمیوم در ریشهها این توانایی را دارد که از انتقال این فلز به‌بخش‌های هوایی و بروز سمیت درگیاه جلوگیری کند. بنابراین میتوان از این‌گونه بیابانی به‌منظور پالایش خاکهای آلوده به‌کادمیوم، به‌روش تثبیت گیاهی بهره برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تاثیر مدیریت آبیاری بر میزان سرب در دسترس در خاک و تجمع آن در اندام هوایی برنج
امیر رحمانی سامانی مهدی قبادی نیا عبدالرزاق دانش شهرکی سیدحسن طباطبایی محمدحسن صالحیسرب یکی از آلاینده‌های محیط زیست است که به علت خواص سمی و تجمع پذیری و همچنین ماندگاری طولانی، عوارض زیادی بر سلامتی انسان دارد. در این پژوهش تاثیر چهار مدیریت مختلف آبیاری در کشت برنج شامل غرقاب کامل، کنترل سطح ایستابی در 20 و 36 سانتی‌متری زیر سطح خاک و آبیاری تناوب أکثرسرب یکی از آلاینده‌های محیط زیست است که به علت خواص سمی و تجمع پذیری و همچنین ماندگاری طولانی، عوارض زیادی بر سلامتی انسان دارد. در این پژوهش تاثیر چهار مدیریت مختلف آبیاری در کشت برنج شامل غرقاب کامل، کنترل سطح ایستابی در 20 و 36 سانتی‌متری زیر سطح خاک و آبیاری تناوبی بر میزان سرب در دسترس خاک و جذب شده در اندام هوایی گیاه برنج مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا" تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد انجام شد. نتایج نشان داد نحوه مدیریت سطح ایستابی بر میزان سرب در دسترس و جذب شده در اندام هوایی گیاه برنج تاثیر معنی‌داری دارد و رطوبت ناحیه توسعه ریشه، در جذب و انتقال این عنصر از خاک به اندام گیاه نقش بیشتری ایفا می‌کند. کاربرد مدیریت آبیاری تناوبی (آبیاری متناوب به صورت استغراق کامل خاک و قطع آبیاری تا مصرف آب توسط گیاه و رسیدن سطح ایستابی تا 4سانتی‌متری زیر سطح خاک)، کنترل سطح ایستابی در 20 سانتی‌متری زیر سطح خاک (50 درصد استغراق کامل خاک) و کنترل سطح ایستابی در 36 سانتی‌متری زیر سطح خاک (10 درصد استغراق کامل خاک) به‌ترتیب موجب کاهش 78/8، 53/21 و 09/40 درصد در میزان سرب در دسترس در خاک، کاهش 71/26، 82/35 و 01/52 درصد در میزان سرب جذب شده در ساقه و برگ و کاهش 80/15، 19/44 و 28/49 درصد در میزان سرب جذب شده در دانه گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - ارزیابی آلودگی ، بررسی ریسک سلامت و شاخص ریسک اکولوژیک عناصر بالقوه سمی در خاکهای سطحی(منطقه مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان بندرعباس)
طاهره مقتدری شهلا محمودی عطا شاکری محمدحسن مسیح آبادیخاک در بخش جنوبی بندرعباس به‌دلیل وجود صنایع فلزی، غیرفلزی و پایانه صادراتی در معرض آلودگی عناصر بالقوه سمی قرار دارد. از این‌رو، تعیین سطح آلودگی و منشاء، ارزیابی شاخص ریسک اکولوژیک و همچنین ریسک سلامت برای تعیین کمّیت خطرات سرطان‌زایی و غیرسرطان‌زایی عناصر بالقوه سمی أکثرخاک در بخش جنوبی بندرعباس به‌دلیل وجود صنایع فلزی، غیرفلزی و پایانه صادراتی در معرض آلودگی عناصر بالقوه سمی قرار دارد. از این‌رو، تعیین سطح آلودگی و منشاء، ارزیابی شاخص ریسک اکولوژیک و همچنین ریسک سلامت برای تعیین کمّیت خطرات سرطان‌زایی و غیرسرطان‌زایی عناصر بالقوه سمی از اهداف اصلی این تحقیق است. بدین‌منظور تعداد 66 نمونه خاک جمع آوری و غلظت عناصر بالقوه سمی در آنها اندازه‌گیری گردید و فاکتور غنی‌شدگی و تحلیل مؤلفه اصلی برای تعیین منشاء عناصر، مورد استفاده قرار گرفت. پتانسیل شاخص ریسک اکولوژیک بر اساس فاکتور سمیت بیولوژیکی هر عنصر برای تعیین سطح آلودگی محاسبه شد. ارزیابی ریسک سلامت و شاخص خطر از روش ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا از سه طریق بلع، تنفس و جذب پوستی به‌دست آمد. یافته‌ها حاکی از این است که میانگین ضریب غنی‌شدگی در نمونه‌های خاک به ترتیب مس، کادمیم، سرب، روی، آرسنیک، نیکل و کروم کاهش می‌یابد. مقدار میانگین ریسک اکولوژیک به ترتیب نشان‌دهنده ریسک متوسط و زیاد برای عناصر مس و کادمیم است. مقدار کل نسبت خطر برای تمام عناصر انتخابی از طریق بلع، تنفس و جذب پوستی در کودکان بیشتر از بزرگسالان است. نتایج شاخص‌های ژئوشیمیایی و آماری نشان داد که کادمیم، سرب، آرسنیک، مس و روی از نظر منشاء، بیشتر تحت تأثیر فعالیتهای انسانزاد قرار دارند. آرسنیک، کروم و کادمیم به-عنوان عناصری که سلامت انسان را به مخاطره می‌اندازند شناسایی شدند و ریسک سرطان‌زایی در محدوده قابل تحمل برای سلامت انسان به‌دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - بررسی و تعیین میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در خاک سطحی کارخانجات نفت و گاز مسجد سلیمان ) مطالعه موردی: کارخانه بهره برداری و نمک زدایی هفت شهیدان)
آتوسا احمدی اعظم السادات حسینی الهاشمیزمینه و هدف: آلودگی به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای یکی از شایع ترین آلودگی ها در منطقه نفت خیز استان خوزستان می باشد. هدف از مطالعه بررسی و تعیین میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در خاک کارخانه ی بهره برداری و نمک زدایی هفت شهیدان مسجدسلیمان بود که نمونه أکثرزمینه و هدف: آلودگی به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای یکی از شایع ترین آلودگی ها در منطقه نفت خیز استان خوزستان می باشد. هدف از مطالعه بررسی و تعیین میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای در خاک کارخانه ی بهره برداری و نمک زدایی هفت شهیدان مسجدسلیمان بود که نمونه برداری از خاک، از (7) ایستگاه در دو فصل زمستان و بهارسال 94-93 انجام شد. روش بررسی: نمونه خاک پس از جمع آوری و انتقال به آزمایشگاه، همگن شده و PAHs موجود در آن ها استخراج و با استفاده از دستگاه GC-MS مقادیر 16 ترکیب PAHs اندازه گیری شدند. علاوه بر آن مقادیر pH، EC ،مواد آلی و دانه بندی موجود در خاک مورد سنجش قرارگرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین PAHs خاک ایستگاه 1 الی 7 در فصل زمستان به ترتیب 81/265، 78/55 ،04/31 ، 33/46 ، 61/62 ، 70/33،ND و در فصل بهار 82/310، 69/63 ، 12/38 ، 36/55 ، 14/77، 62/44،ND میلی گرم بر کیلو گرم وزن خشک بودند.بین میزان PAHsموجود در خاک و مقادیر پارامترهای EC و pH در سطح 01/0 همبستگی منفی و با مواد آلی همبستگی مثبت مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از نسبت های مولکولی PAHs نشان داد که منشأ PAHs کلیه ایستگاه ها مخلوطی از منابع پایرولیتیک و پتروژنیک می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در ایستگاه های شماره(1،2،5،6) به علت نزدیکی به تأسیسات و مخازن و نشت نفت (نفت ریزی)غلظت ترکیبات PAHs در آن ها بالا است. طبق نتایج حاصل در تمامی ایستگاه ها ترکیبات بنزو بی فلورانتن، بنزو کا فلورانتن، دی بنزو (ah) آنتراسن،و فنانترن بالاتر از استاندارد کیفی خاک کانادا می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - زیست‌پالایی باکتریایی آلودگی های نفتی خاک سطحی محوطه پالایشگاه تبریز
رضوان آقامحمدی کمال سیاه چشم غلامرضا زرینی علی کدخداییزمینه و هدف: امروزه استفاده از باکتری‌ها برای پاک سازی آلودگیهای نفتی از آب و خاک مورد توجه دانشمندان قرارگرفته است. زیرا این روش نسبت به روش‌های دیگر از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و باعث ایجاد ترکیبات سمی در محیط نمی‌شود. روش بررسی: در تحقیق حاضر نتایج فرایند زی أکثرزمینه و هدف: امروزه استفاده از باکتری‌ها برای پاک سازی آلودگیهای نفتی از آب و خاک مورد توجه دانشمندان قرارگرفته است. زیرا این روش نسبت به روش‌های دیگر از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و باعث ایجاد ترکیبات سمی در محیط نمی‌شود. روش بررسی: در تحقیق حاضر نتایج فرایند زیست پالایی جهت شناسایی بهینه‌ترین جدایه های باکتریایی تجزیه کننده مواد نفتی در شرایط فیزیکو شیمیایی و بافتی خاک آلوده پالایشگاه تبریز ارایه شده است. برای ارزیابی نرخ حذف هیدروکربن‌ها از روش آنالیزی کروماتوگرافی گازی با آشکار‌ساز گرمایونی (Gc-FID) استفاده شد. یافته ها: در این مطالعه 7 جدایه ی باکتریایی مختلف از خاک جداسازی شد و جدایه ای از سودوموناس با بیش ترین بازدهی معرفی شد. بحث و نتیجه‌گیری: باکتری سودوموناس میزان هیدروکربن‌های نفتی موجود در خاک را بعد از 30 روز به میزان 25/65 درصد کاهش داد در حالی که جدایه ای از اسینتوباکتر توانست مجموع هیدروکربن‌های نفتی را به میزان 39/42 درصد کاهش دهد. باتوجه به نتایج این پژوهش، روش زیست پالایی باکتریایی برای پاک سازی هیدروکربن‌های نفتی در خاک های آلوده به دلیل سادگی اجرا، سازگاری با محیط زیست، مطمئن، ایمن و کم هزینه بودن برای انجام تحقیقات مشابه در سایر پالایشگاه‌های نفتی کشور نیز پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - قابلیت گیاه یونجه در پالایش خاک آلوده به نیکل و سرب
صمد ظاهرمند محمود وفاییان محمد حسین بازیارزمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهمترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهمترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور أکثرزمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهمترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهمترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی وضعیت آلودگی خاک پالایشگاه گچساران با استفاده از شاخص‌های زیست‌محیطی ضریب آلودگی، شاخص درجه آلودگی و شاخص اصلاح شده درجه آلودگی و بررسی پتانسیل گیاه‌پالایی یونجه که بومی منطقه گچساران است.روش بررسی: از خاک پالایشگاه گچساران در سال 1396 بعنوان مرکز آلودگی، چهار محدوده 500-0 متر، 1000-500 متر، 1500-1000 متر و 2000-1500 متر انتخاب گردید. در هر محدوده 5 نمونه خاک از عمق 0 تا 30 سانتیمتر سطح خاک برداشت گردید. برای اندازه‌گیری فلزات سنگین از دستگاه ICP-OES استفاده شد. از نرم‌افزار SPSS برای تجزیه آماری استفاده شد.یافته‌ها: آنالیز شاخص‌های زیست‌محیطی منطقه موردمطالعه را نسبت به عنصر نیکل با درجه آلودگی قابل‌توجه و نسبت به عنصر سرب با آلودگی بسیار بالا نشان می‌دهد. مقایسه میانگین غلظت نیکل و سرب در نمونه‌های خاک کشت‌شده با گیاه یونجه اختلاف معنی‌داری با میانگین غلظت نیکل و سرب در محدوده موردبررسی دارد.بحث و نتیجه‌گیری: به‌طورکلی گیاه یونجه به‌عنوان گیاه بومی منطقه می‌تواند در شرایط نامناسب آلودگی باعث جذب و استخراج نیکل و سرب از خاک شود. نتایج نهایی این پژوهش نشان می‌دهد که توانایی گیاه یونجه در گیاه‌پالایی عنصر نیکل در خاک آلوده به مواد نفتی بیشتر از عنصر سرب در محدوده پالایشگاه گچساران می‌باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - ارزیابی توان گیاه درمنه دشتی در گیاه پالایی سرب و نیکل در منطقه دفن پسماند محمدآباد قزوین
ساناز خرمی پور رویا مافی غلامی علی جهانیزمینه و هدف: این پژوهش در مرکز دفن زباله محمدآباد قزوین با هدف بررسی تعیین غلظت فلزات سنگین (سرب و نیکل) در گیاه درمنه دشتی ((Artemisia sieberi و خاک منطقه صورت گرفت. روش بررسی: به منظور انجام مطالعه سه پلات استقرار یافت. در هر پلات از گیاه مورد مطالعه با ۱۰ تکرار نمون أکثرزمینه و هدف: این پژوهش در مرکز دفن زباله محمدآباد قزوین با هدف بررسی تعیین غلظت فلزات سنگین (سرب و نیکل) در گیاه درمنه دشتی ((Artemisia sieberi و خاک منطقه صورت گرفت. روش بررسی: به منظور انجام مطالعه سه پلات استقرار یافت. در هر پلات از گیاه مورد مطالعه با ۱۰ تکرار نمونه برداری انجام گردید. همچنین ۱۰ نمونه از خاک نیز تهیه گردید. به منظور بررسی تفاوت معنی دار غلظت فلزات، داده ها مورد تجزیه واریانس دو طرفه برای گیاه و تجزیه واریانس یک طرفه برای خاک قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین ها نیز از آزمون دانکن استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که خاک سه پلات از نظر غلظت فلزات تفاوت معنی داری ندارند. همچنین با انجام آزمون t غیرجفتی این نتیجه حاصل گردید که بین اندام هوایی و ریشه گونه از نظر غلظت سرب تفاوت معنی داری وجود ندارد اما از نظر غلظت نیکل این اختلاف در سطح ۵ درصد معنی دار گردید. میانگین غلظت سرب در اندام های هوایی و ریشه A.sieberi به ترتیب (mgkg-1) 35/2 و (mgkg-1) 19/3 و برای فلز نیکل (mgkg-1) 44/ 2و (mgkg-1) 99/ 2 می باشد. بحث و نتیجه گیری: فاکتورهای تجمع و انتقال نشان داد که گیاه مورد مطالعه با 33/0و10/1=BCF و 81/0و78/0=TF به ترتیب برای فلزات سرب و نیکل، برای پالایش فلز سرب از خاک های آلوده مناسب است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - تأثیر علف‌کش‌ها و حشره‌کش‌های مختلف بر برخی از شاخص‌های اکوفیزیولوژیک و شیمیایی خاک
اکبر قویدل فاطمه مولوی منیژه عیوضیزمینه و هدف: به‌منظور بررسی تأثیر آفت‌کش‌ها بر کیفیت زیستی خاک، اثر سه نوع علف‌کش و سه نوع حشره‌کش پرمصرف بر شاخص‌های اکوفیزیولوژیک و شیمیایی خاکمورد آزمایش قرار گرفت.روش بررسی: آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد که شامل فاکتور آفت‌کش در هفت سط أکثرزمینه و هدف: به‌منظور بررسی تأثیر آفت‌کش‌ها بر کیفیت زیستی خاک، اثر سه نوع علف‌کش و سه نوع حشره‌کش پرمصرف بر شاخص‌های اکوفیزیولوژیک و شیمیایی خاکمورد آزمایش قرار گرفت.روش بررسی: آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد که شامل فاکتور آفت‌کش در هفت سطح (سه علف‌کش و سه حشره‌کش به همراه خاک شاهد) و فاکتور زمان در دو سطح (یک ماه و دو ماه پس از کاربرد آفت کش) بود. آزمایش در گلدان به مدت دو ماه در شرایط گلخانه انجام گرفت. برخی از شاخص‌های زیستی و اکوفیزیولوژیک خاک پس از یک ماه و نیز پس از دو ماه اندازه گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در اثر کاربرد آفت‌کش‌ها، جمعیت باکتری‌ها و قارچ‌ها و شاخص‌های اکوفیزیولوژیک شامل تنفس پایه، تنفس‌برانگیخته، کربن زی‌توده‌ی میکروبی، نیتروژن زی‌توده‌ی میکروبی و بهره میکروبی پس از گذشت یک ماه کاهش و بهره متابولیک خاک افزایش معنی داری نسبت به شاهد داشته است. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد آفت‌کش‌ها بر مقدار کربن آلی تأثیری نداشته است. مقایسه نتایج نشان داد که با وجود کاهش شاخص‌های اکوفیزیولوژیک خاک پس از گذشت یک ماه، شاخص‌های فوق پس از آن روند افزایشی داشته و در پایان ماه دوم به مقدار قبل از کاربرد آفت‌کش رسیده‌اند. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای آفت‌کش، علف‌کش توفوردی بیشترین تأثیر منفی و حشره‌کش کلروپیریفوس کمترین تأثیر منفی را را بر شاخص‌های اندازه گیری شده داشته است.بحث و نتیجه گیری: میتوان نتیجه گرفت که به‌کارگیری آفت‌کش‌های مورد استفاده در این تحقیق موجب کاهش کیفیت زیستی خاک در کوتاه مدت می‌گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، کروم، روی، نیکل) در خاک محل دفن زباله شهری سرایان با استفاده از شاخص های آلودگی
مهدی کارگر قاسم ذوالفقاریزمينه و هدف: نحوه تولید زباله های شهری در اکثر مناطق شهری در ایران نگران کننده است. افزایش تراکم جمعیت، صنعتی شدن و میزان زباله های تولید شده، از اهمیت زیادی برخوردار است. ورود فلزات سنگین از طریق زباله های شهری به اکوسیستم های طبیعی، به ویژه خاک ها یکی از مهمترین نگران أکثرزمينه و هدف: نحوه تولید زباله های شهری در اکثر مناطق شهری در ایران نگران کننده است. افزایش تراکم جمعیت، صنعتی شدن و میزان زباله های تولید شده، از اهمیت زیادی برخوردار است. ورود فلزات سنگین از طریق زباله های شهری به اکوسیستم های طبیعی، به ویژه خاک ها یکی از مهمترین نگرانی های زیست محیطی است. هدف از این تحقیق، تعیین غلظت برخی از فلزات سنگین ( سرب، کروم، روی، نیکل) در خاک محل دفن زباله شهری سرایان می باشد. روش بررسی: بدین منظور 20 نمونه خاک از محل دفن زباله شهری در سال 1396 جمع آوری گردید و در آزمایشگاه با استفاده از دستگاه جذب اتمی Contraa 700 آنالیز شد. سپس داده ها با تکنیک های آماری و نرم افزارهای Excel و IBM SPSS statistics نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه، از شاخص های فاکتور آلودگی (CF) و زمين انباشتگي (Igeo) استفاده گردید. يافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین مقدار فاکتور آلودگی مربوط کروم سطحی و کمترین آن مربوط به سرب سطحی است و ميزان شاخص زمين انباشتگي (Igeo) براي فلز کروم بين 1 تا 3 به دست آمد. بحث و نتيجه گيری: با توجه به بررسی های انجام شده فلز کروم در طبقات کمی آلوده و خیلی آلوده و سایر نمونه های جمع آوری شده فلزات در کلاس غیر آلوده تا کمی آلوده قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - ارزیابی آلودگی نفتی و اولویت بندی راهبرد حفاظت محیط زیست دریای خزر بر اساس مدل SWOT
امید نادری پرویز محمدی نسرین چوبکار حسین نوروزی سید احمد حسینیزمینه و هدف: ترکیبات نفتی مضر در محیط‌های آبی خطرات مختلفی بر موجودات دریایی و نیز انسان دارد، حال با این تهدید آلودگی نفتی در منابع آبی کشور به ویژه دریای خزر چه نقاط قوت و ضعفی برای مقابله با این تهدید می تواند وجود داشته باشد؟ هدف از انجام این پژوهش آشنایی با آلودگی أکثرزمینه و هدف: ترکیبات نفتی مضر در محیط‌های آبی خطرات مختلفی بر موجودات دریایی و نیز انسان دارد، حال با این تهدید آلودگی نفتی در منابع آبی کشور به ویژه دریای خزر چه نقاط قوت و ضعفی برای مقابله با این تهدید می تواند وجود داشته باشد؟ هدف از انجام این پژوهش آشنایی با آلودگی نفتی و مشتقات آن و تبیین اولویت بندی راهبرد حفاظت از محیط زیست دریای خزر در مقابله با تهدیدات ناشی از آلودگی نفتی می‌باشد. روش بررسی: تجزیه و تحلیل قوت ضعف فرصت تهدید( SWOT) ابزاری مهم برای بررسی استراتژیک، تحلیل وضعیت و ارائه راه حل های مناسب برای دستیابی به بهترین پاسخ مدیریت زیست محیطی است .بنابراین استراتژی اصلی این مطالعه استفاده از مدل SWOT به عنوان ابزاری برای ارزیابی آلودگی نفتی دریای خزر می باشد. یافته ها: براساس نتایج، با اولویت بندی استراتژیک در کل سهم آلودگی نفتی خزر، دو تهدید (روسیه و آذربایجان) و سه فرصت (قزاقستان، ترکمنستان و ایران) وجود دارد که مهمترین ضعف و تهدید موجود، در منابع رودخانه ای و مهمترین توانمندی و فرصت در منابع شهری شناسایی شده است. بحث و نتیجه گیری: آنچه که در تحقیقات یاد شده کمتر به آن پرداخت شده است بهره گیری از تحلیل های تشخیصی فرامرزی می باشد زیرا این تحلیل ها، به عنوان گزارش های رسمی مورد تایید سازمان های محیط زیستی بین المللی، می توانند مبنایی برای ارزیابی های دوره ای قرار گیرد و براساس آن ها به تعیین اولویت بندی های استراتژیک در مدیریت کنترل آلودگی های حوزه خزر مبادرت شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - ارزیابی میزان آلودگی و توزیع عناصر کروم، نیکل و کبالت در خاک منطقه افیولیتی جغتای (شمال غرب سبزوار)، بر اساس تحلیل های آماری و استخراج ترتیبی
حجت اله جغتایی رحیم دبیری محمد الیاس مسلم پوربررسی نتایج آنالیز عناصر سنگین در نمونه های خاک منطقه مورد مطالعه نشان از غلظت بالای برخی عناصر از قبیل کروم، نیکل و کبالت در بخش های جنوبی منطقه دارد. ارزیابی فلزات سنگین در خاک های منطقه جغتای توسط روش های آماری چند متغیره( ضریب همبستگی پیرسون، آنالیز خوشه ای و تحلیل أکثربررسی نتایج آنالیز عناصر سنگین در نمونه های خاک منطقه مورد مطالعه نشان از غلظت بالای برخی عناصر از قبیل کروم، نیکل و کبالت در بخش های جنوبی منطقه دارد. ارزیابی فلزات سنگین در خاک های منطقه جغتای توسط روش های آماری چند متغیره( ضریب همبستگی پیرسون، آنالیز خوشه ای و تحلیل مولفه اصلی) نشان دهنده همبستگی مثبت و قوی عناصر کبالت، نیکل، کروم، آهن، منگنز و منیزیم می باشد که ناشی از منشا یکسان آنها ( واحدهای افیولیتی و الترامافیکی منطقه ) می باشد. محاسبه شاخص های آلودگی ( فاکتور زمین انباشتگی، فاکتور غنی شدگی، فاکتور آلودگی و درجه آلودگی اصلاح شده) نشان می دهد که خاک های منطقه نسبت به عناصر کروم و نیکل آلودگی شدید و نسبت به عنصر کبالت آلودگی متوسط دارند. آزمایش استخراج ترتیبی بر روی نمونه های آلوده نشان داد که عناصر نیکل و کروم با غلظت بیش از 50 درصد در فاز تبادل پذیرتمرکز یافته اند. به عبارت دیگر وجود واحد های افیولیتی و معدنکاری بر روی واحدهای کرومیتی در منطقه سبب آزاد شدن این عناصر گردیده است ، به طوری که با دور شدن از واحدهای افیولیتی، غلظت این عناصر کاهش می یابد. همچنین گونه سازی عناصر در فاز های مختلف نشان داد که سایر عناصر اغلب در فازهای باقی مانده تمرکز یافته و منشا لیتوژنیک دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - ارزیابی نشت هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای از سایت های آلوده به ترکیبات نفتی
اکبر باغوند علی دریا بیگی زند علی وثوقچکیده زمینه و هدف: هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای[1] از مهم ترین آلاینده های محیط می باشند که نشت آن ها از خاک به منابع آب زیرزمینی یکی از مهم ترین نگرانیهای محیط زیستی می باشد. با توجه به حجم بالای فعالیت های نفتی، سایت های متعددی در کشور آلوده به ترکیبات نفتی شده أکثرچکیده زمینه و هدف: هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای[1] از مهم ترین آلاینده های محیط می باشند که نشت آن ها از خاک به منابع آب زیرزمینی یکی از مهم ترین نگرانیهای محیط زیستی می باشد. با توجه به حجم بالای فعالیت های نفتی، سایت های متعددی در کشور آلوده به ترکیبات نفتی شده اند. تصمیم گیری در خصوص پالایش یا عدم پالایش خاک های آلوده به مواد نفتی با توجه به هزینه های بسیار بالای پالایش خاک نیازمند ارزیابی دقیق می باشد. روش کار: در این مطالعه از آزمایش نشت ستونی به عنوان ابزاری نوین و کارآمد در پیش بینی نشت PAHs از خاک استفاده شد. بدین منظورخاک آلوده به ترکیبات نفتی که زمین های آلوده در اطراف پالایشگاه نفت تهران تهیه شده بود ابتدا در هوا خشک نموده و سپس از الک 2 میلی متر عبور داده شد. نوع خاک مورد استفاده سیلتی رسی بوده و حاوی 21/3 درصد کربن آلی بود. آزمایش ها در ستون های شیشه ای با ظرفیت تقریبی 600 سانتی متر مکعب (با قطر داخلی 6 سانتی متر و ارتفاع 21 سانتی متر) انجام گرفت. یافته ها و نتایج: نتایج این تحقیق نشان داد تنها مقادیر اندکی از PAH های موجود در فاز جامد(خاک) به درون آن نشت کردند. وجود غلظت بالای ترکیبات PAHs در فاز جامد الزاماً به مفهوم خطر جدی برای آب زیرزمینی نبوده و مقادیر قابل توجهی از PAHs می توانند به مدت زیاد در خاک باقی بمانند. [1] -Polycyclic Aromatic Hydrocarbons(PAHs) تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - بررسی غلظت نیکل درخاک و تعدادی از گونه های گیاهی طبیعی اطراف معدن سرب و روی آهنگران در استان همدان
فرخ لقا امینی نورالله میرغفاری بهروز عشقی ملایریفلزات سنگین از آلاینده های خطرناک زیست محیطی هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات بهداشتی برای انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده می شوند. در خاک های آلوده به فلزات سنگین، استفاده از گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند، به عنوان یکی از ر أکثرفلزات سنگین از آلاینده های خطرناک زیست محیطی هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات بهداشتی برای انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده می شوند. در خاک های آلوده به فلزات سنگین، استفاده از گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند، به عنوان یکی از روش های پاک سازی این خاک ها مطرح است. این روش را گیاه پالایشی[1] می نامند. در این تحقیق، غلظت نیکل در خاک و شش گونه گیاهی شاملCentaurea virgata lam. (گل گندم بوته ای)، Euphorbia cheiradenia (فرفیون خوشه ای)، orientalis Scariorbia (گاو چاق کن)، Cardaria droba (ازمک)، Gundelia tourmefotii (کنگر خوراکی)، Euphorbia macroclada (فرفیون شاخه ضخیم) در اطراف معدن سرب و روی آهنگران، واقع در جنوب شرقی استان همدان اندازه گیری گردید. تجزیه آماری داده ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی نامتعادل انجام گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت غلظت نیکل در ریشه و اندام هوایی گونه های گیاهی در سطح احتمال پنج درصد معنی دار است. بیشترین و کم ترین مقدار جذب نیکل در اندام هوایی به ترتیب درEuphorbia macroclada و . lam Centaurea virgata با مقادیر 23 و 7/6 میلی گرم بر کیلوگرم ماده خشک بود. غلظت نیکل در اندام هوایی گیاهان با pH (331/0- =r )، ظرفیت تبادل کاتیونی (83/0- =r ) و درصد ماده آلی (46/0- =r ) خاک همبستگی معکوس و با شوری (37/0=r )، غلظت کل (2/0=r ) و قابلیت جذب نیکل (7/0=r ) در خاک همبستگی مستقیم نشان می دهد. 4-Phytoremediation تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - بررسی آلودگی فلزات سنگین در خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز
محسن پورنیا میر حسن موسوی زینب جاسمی زرگانیمقدمه: هدف از این تحقیق بررسی میزان و شدت آلودگی خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز به فلزات سنگین است. روش کار: 16 نمونه خاک سطحی از عمق 5-0 سانتی متری جمع آوری شده و توسط دستگاه ICP-OES، غلظت فلزات کبالت، کروم، مس، نیکل، سرب و روی آنالیز شد. هم چنین یک نمونه أکثرمقدمه: هدف از این تحقیق بررسی میزان و شدت آلودگی خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز به فلزات سنگین است. روش کار: 16 نمونه خاک سطحی از عمق 5-0 سانتی متری جمع آوری شده و توسط دستگاه ICP-OES، غلظت فلزات کبالت، کروم، مس، نیکل، سرب و روی آنالیز شد. هم چنین یک نمونه جهت تعیین کانی شناسی توسط دستگاه X-ray مورد بررسی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: فراوانی فلزات سنگین اندازه گیری شده در خاک های سطحی به صورت زیر کاهش می یابد: Cr>Ni>Zn>Pb>Cu>Co. کانی های تشخیص داده شده در نمونه مورد آنالیز ترکیبی از کانی های کوارتز، کلسیت و هالیت به عنوان کانی اصلی و دولومیت و آلونیت به عنوان کانی فرعی است. نتایج حاکی از این است که تمرکز فلزات سنگین در خاک های سطحی به علت بافت دانه ریز خاک، مقادیری کانی رسی، pH قلیایی، وجود کربنات کلسیم، پتاسیم و اکسید آلومینیوم در آن است. براساس معیارهای ژئوشیمیایی از قبیل عامل غنی شدگی (EF)، شاخص زمین انباشتگی (Igeo) و شاخص آلودگی (PI)، خاک های محدوده مورد مطالعه نسبت به فلزات کروم، نیکل و سرب در محدوده آلودگی متوسط و نسبت به فلزات کبالت، مس و روی در محدوده غیر آلوده قرار گرفته اند. نتایج محاسبه شده عامل فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشتگی و شاخص آلودگی به صورت زیر می باشد: Ni>Pb>Cr>Zn>Cu>Co. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - بررسی منشأ و دسترسی بیولوژیکی عناصر سنگین در خاک ارتفاعات شمال غرب تهران
عبدالرضا کرباسی غلامرضا نبی بیدهندی فرامرز معطر زهره برزگریخاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود به ثبت برساند و لذا از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به آلودگی های منطقه پی برد. در این تحقیق نمونه های خاک اراضی شمال غرب تهران مورد استفاده قرار گرفت، در مجموع 16 نمونه خاک از سطح منطقه جمع آوری شد. با استفاده از روش های أکثرخاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود به ثبت برساند و لذا از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به آلودگی های منطقه پی برد. در این تحقیق نمونه های خاک اراضی شمال غرب تهران مورد استفاده قرار گرفت، در مجموع 16 نمونه خاک از سطح منطقه جمع آوری شد. با استفاده از روش های آزمایشگاهی میانگین غلظت سرب ppm 173، میانگین غلظت روی ppm101، میانگین غلظت نیکل ppm62 ومیانگین غلظت وانادیوم ppm44 به دست آمد. نتایج نشان می دهد که غلظت فلز سنگین سرب در منطقه بسیار بالاتر از سایر عناصر مورد بررسی می باشد. مقایسه میانگین غلظت سرب در مطالعه حاضر با غلظت آن در پوسته زمین نشان می دهد که غلظت این عنصر در اراضی واحد علوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واقع در ارتفاعات شمال غرب تهران، حدود 1200% بیشتر از پوسته زمین است که علت افزایش غلظت سرب به دلیل آلودگی هوا می باشد. در ادامه تحقیق نسبت به شناسایی دسترسی بیولوژیک عناصر اقدام شد. میزان دسترسی بیولوژیک فلزات سنگین مختلف در خاک های مورد مطالعه به ترتیب زیر می باشد: (ppm 0) VNiFe Zn Pb آنالیز خوشه ای برای منشاءیابی عناصر نشان داد که سرب دارای منشاء آلی می باشد و دو عنصر نیکل و وانادیوم تحت ضریب تشابه مثبت و معنی دار به هم متصل شده اند. از آن جایی که وانادیوم به عنوان شاخص آلودگی نفتی شناخته شده ، می توان نتیجه گرفت که نیکل به لحاظ مصرف سوخت در خاک های این اراضی پراکنده شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - بررسی تاثیر میزان فاصله از منبع آلودگی بر غلظت فلزات سنگین در خاک اطراف کارخانه سیمان شهرستان نکا
سمیه دریواسی کیوان صائب مریم ملاشاهیزمینه و هدف: آلودگی هوا از پیامدهای فعالیت بشر، به ویژه در قرن بیستم است که در این راستا کارخانجات سیمان از جمله آلاینده های مهم به شمار می آیند. مواد آلاینده ناشی از صنایع سیمان شامل انواع ترکیبات کربن دار، فلزات سنگین، اکسیدهای گوگرد و اکسیدهای ازت و غیره می باشد. هدف أکثرزمینه و هدف: آلودگی هوا از پیامدهای فعالیت بشر، به ویژه در قرن بیستم است که در این راستا کارخانجات سیمان از جمله آلاینده های مهم به شمار می آیند. مواد آلاینده ناشی از صنایع سیمان شامل انواع ترکیبات کربن دار، فلزات سنگین، اکسیدهای گوگرد و اکسیدهای ازت و غیره می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی غلظت فلزات سنگینی چون Al, As, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mn, Ni در خاک و در فواصل متفاوت از حاشیه کارخانه سیمان و نیز بررسی میزان تاثیر کارخانه سیمان نکا بر افزایش ترسیب این عناصر و غلظت آن ها در خاک و مقایسه آن با استانداردهای جهانی می باشد. روش بررسی: در این تحقیق جهت بررسی غلظت فلزات سنگین (Al، As، Cd، Co، Cr، Cu، Fe، Hg، Mn و Ni) موجود در گردوغبارهای منتشر شده از کارخانه سیمان نکا، از نمونه های خاک استفاده شده است. نمونه گیری در مهرماه سال 1391 انجام یافت. برای این کار 4 نقطه نمونه برداری (فواصل 10، 400 و 800 متری از کارخانه و نیز نقطه شاهد) در نظر گرفته شد. در هر نقطه برای اطمینان از کافی بودن نمونه ها اقدام به برداشت 4 نمونه خاک گردید. در مرحله بعد نمونه ها در فضای باز خشک و سپس با استفاده از روش هضم شیمیایی تجزیه و با استفاده از دستگاه ICP غلظت عناصر اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد که غلظت اکثر عناصر در ایستگاه شماره 1 یعنی فاصله 10 متری از کارخانه بیش ترین میزان را داشته است. هم چنین با فاصله گرفتن از حاشیه کارخانه از غلظت آن ها کاسته شده است. نتیجه گیری: غلظت اکثر فلزات اندازه گیری شده بالاتر از استانداردهای جهانی بوده و این نمایانگر میزان آلایندگی این کارخانه می باشد. در بین عناصر مورد مطالعه عناصر Co, Cr, Cu, Cd, Mn, Ni, Zn بیش ترین تفاوت را با استانداردهای جهانی نشان دادند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - بررسی تاثیر آبیاری با استفاده از فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین در خاک
مسعود طبری آزاده صالحیبه منظور بررسی تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین (آهن، منگنز، کروم، سرب و کادمیم)، لایه های خاک دو توده دست کاشت کاج تهران ( Pinus eldarica Medw.) 1- آبیاری شده با فاضلاب شهری و 2- آبیاری شده با آب چاه، در حومه شهر تهران، مطالعه شد. در هر توده مورد مطالعه، أکثربه منظور بررسی تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین (آهن، منگنز، کروم، سرب و کادمیم)، لایه های خاک دو توده دست کاشت کاج تهران ( Pinus eldarica Medw.) 1- آبیاری شده با فاضلاب شهری و 2- آبیاری شده با آب چاه، در حومه شهر تهران، مطالعه شد. در هر توده مورد مطالعه، پروفیل های خاک حفر و نمونه ها از عمق‌های 15-0، 30-15 و 60-30 سانتی متری جمع‌آوری گردید. نمونه های آب (فاضلاب شهری و آب چاه) در طول 6 ماه (از ابتدای تیر تا پایان آذرماه) با 3 تکرار در هر ماه برداشت شد. نتایج نشان داد که فاضلاب شهری به طور معنی داری (01/0>p) مقادیر بیشتری از فلزات سنگین آهن (Fe)، منگنز (Mn)، سرب (Pb) و کروم (Cr) را در مقایسه با آب چاه دارا می باشد. سطح این فلزات در فاضلاب شهری بیش از حد مجاز توصیه شده توسط WHO برای آبیاری اراضی بود. غلظت این فلزات سنگین در خاک آبیاری شده با فاضلاب شهری حدود 5/1 برابر آن ها در خاک آبیاری شده با آب چاه و در هر دو توده در لایه سطحی (عمق 15-0 سانتی متری) بیشتر از لایه های زیرین بود. غلظت فلزات سنگین خاک، به استثنای Pb، زیر حد بحرانی بود. هیچ غلظتی از کادمیم (Cd) در نمونه های آب و خاک مشاهده نشد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، با توجه به بالا بودن سطح فلزات سنگین فاضلاب شهری، استفاده طولانی مدت از آن در امر آبیاری می تواند باعث افزایش بیش از حد مجاز فلزات سنگین در خاک شود. بنابراین مقرراتی باید در زمینه استفاده از فاضلاب شهری به عنوان آب آبیاری به منظور 1- کنترل محتوای فلزات سنگینی که ممکن است به خاک اضافه شوند و 2- کاهش خطر تاثیرات منفی روی سلامت اکوسیستم مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - تاثیرآلودگی هوا برغلظت عناصر سنگین در خاک پارک ملت
عبدالرضا کرباسی فرامرز معطر مسعود منوری سعیده سادات مسیبیخاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود به ثبت برساند و لذا از طریق آنالیز شیمیایی خــاک می تــوان بـه آلودگی های منطقه پی برد. هدف از این تحقیق میزان عناصر سنین نیکل، روی و سرب در خاک پارک ملت و تاثیر آلودگی هوا بر روی افزایش میزان این عناصر مورد بررسی قرار گرفت ، أکثرخاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود به ثبت برساند و لذا از طریق آنالیز شیمیایی خــاک می تــوان بـه آلودگی های منطقه پی برد. هدف از این تحقیق میزان عناصر سنین نیکل، روی و سرب در خاک پارک ملت و تاثیر آلودگی هوا بر روی افزایش میزان این عناصر مورد بررسی قرار گرفت ، در مجموع 15 نمونه خاک از سطح پارک جمع آوری شد. میانگین غلظت سرب 145، روی 33و نیکل 62به دست آمد. نتایج نشان می دهد که غلظت فلز سرب در منطقه بسیار بالاتر از سایر عناصر مورد بررسی می باشد. مقایسه میانگین غلظت سرب در مطالعه حاضر با غلظت آن در پوسته زمین نشان می دهد که غلظت این عنصر در پارک ملت بیشتر از پوسته زمین است که علت افزایش غلظت سرب به دلیل آلودگی هوا می باشد. درادامه تحقیق نسبت به شناسایی دسترسی بیولوژیک عناصر اقدام شد. میزان دسترسی بیولوژیک فلزات سنگین مختلف درخاک های مورد مطالعه به ترتیب زیر می باشد: Pb(55mg/kg) >Ni(37mg/kg)>zn (16mg/kg) با توجه به آنالیز خوشه ای نمی توان گفت که سرب دارای منشا آلی است زیراضریب تشابه پایین بین سرب و موادآلی برقرار شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی با تأکید بر آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) در کلان‌شهر اهواز
محمدعلی فیروزی مصطفی محمدی ده‌چشمه جعفر سعیدیچکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دستیابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محی أکثرچکیده زمینه و هدف: شهرها به‌عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می‌روند، در واقع با توجه به پیچیدگی ذاتی شهرها از لحاظ زیست‌محیطی، شناخت عوامل اصلی در جهت دستیابی به پایداری شهری ضروری به نظر می‌رسد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی کلان‌شهر اهواز با تأکید بر شاخص‌های آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا است. روش بررسی: تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. در این راستا، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری و شناخت معیارهای موردنظر، با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص‌های کمی انجام شد و شاخص و زیرشاخص‌ها در چارچوب مدل وزنیAHP، اولویت‌بندی گردیدند. برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌ها، از نرم‌افزار GIS استفاده شد و مهمترین شاخص‌های تبیینی برای ارزیابی شاخص‌های ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز، با تأکید بر شاخص آلودگی آب، آلودگی خاک و آلودگی صدا مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که از لحاظ شاخص آلودگی آب، منطقه پنج با ضریب اثر 327/0 بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه شش با وزن 033/0 کمتر از مناطق دیگر باعث آلودگی آب رودخانه کارون می‌شود. از لحاظ شاخص آلودگی خاک منطقه چهار با ضریب اثر 331/0 با بیشترین میزان آلودگی خاک روبرو است و منطقه هشت، با ضریب اثر 024/0 از آلودگی کمتری برخوردار می‌باشد. از لحاظ شاخص آلودگی صدا هم منطقه یک با ضریب اثر 336/0 بالاترین ارزش وزنی را در بین سایر مناطق دارد، از طرف دیگر منطقه هشت، با ضریب اثر 02/0 از آلودگی کمتری برخوردار است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان دادکه شهر اهواز بر اساس معیارهای مورد بررسی، در شرایط زیست‌محیطی ناپایداری قرار دارد و ساختار زیست‌محیطی کنونی شهر اهواز با معیارهای پایداری فاصله قابل توجهی دارد. در این راستا آگاهی از وضعیت پایداری زیست‌محیطی نواحی مختلف شهری و شناخت وضع موجود می‌تواند نقش مهمی در ارتقای مدیریت و برنامه‌ریزی و تخصیص بهینه منابع جهت بهبود رفاه ساکنین داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی پراکنش عنصر مس در خاک تحت تاثیر فعالیت های معدن مس میدوک (شهربابک)
محمد صادق غضنفری مقدم جواد اورعیزمینه و هدف: افزایش فعالیتهای صنعتی توأم با تولید آلاینده‌ها ازجمله فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی آلاینده‌ی آب و خاک به شمار می‌رود. یکی از فعالیت های بشری که باعث آلودگی منابع طبیعی از جمله خاک می شود فعالیت های معدنی است. روش بررسی: در این پژوهش پهنه بندی غلظت عنصر أکثرزمینه و هدف: افزایش فعالیتهای صنعتی توأم با تولید آلاینده‌ها ازجمله فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی آلاینده‌ی آب و خاک به شمار می‌رود. یکی از فعالیت های بشری که باعث آلودگی منابع طبیعی از جمله خاک می شود فعالیت های معدنی است. روش بررسی: در این پژوهش پهنه بندی غلظت عنصر مس به عنوان آلودگی خاک در اطراف معدن مس میدوک مورد مطالعه قرار گرفت. دو مسیر نمونه برداری با توجه به موقعیت روستا های اطراف در نظر گرفته شد. نمونه برداری به صورت سیستماتیک از 360 نقطه نمونه گیری انجام شد. هضم نمونه ها و اندازه گیری غلظت در آزمایشگاه و به روش جذب اتمی انجام شد. در این پژوهش از شاخص زمین انباشتگی مولر برای بررسی درجه‌ی آلودگی خاک به فلزات سنگین استفاده شد. در نهایت با استفاده از روش کریجینگ نرمال غلظت عنصر مس و درجه آلودگی خاک پهنه بندی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که غلظت عنصر مس در مسیر نمونه‌برداری D در نقطه نمونه‌برداری 3D و برابر 5/697 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده و کم ترین غلظت عنصر مس در این مسیر در نقطه D11 برابر با 35/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده است. شاخص زمین انباشتگی نشان می‌دهد که آلودگی عنصر مس در مسیر نمونه D ( جنوب معدن) بیش تر است، که می‌تواند به دلیل قرار گرفتن این مسیر در راستای معدن و بر روی شیب در جهت باد غالب جنوبی باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد بافاصله گرفتن از معدن از درجه آلودگی مس در هر دو مسیر کاسته می‌شود که می‌تواند نشان دهنده نقش معدن در ایجاد آلودگی عنصر مس در خاکهای منطقه باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - مقایسه روش‌های درون‌یابی مکانی جهت پهنه‌بندی غلظت فلزات سنگین در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل
یونس سیفی روح اله میرزاییزمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غ أکثرزمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غلظت کادمیوم، روی و مس در خاک سطحی است. روش بررسی: در مجموع 135 نمونه خاک سطحی از شهرستان آران و بیدگل جمع‌آوری شد و غلظت کادمیوم، روی و مس در نمونه‌ها تعیین گردید؛ سپس با استفاده از روش های مختلف درون یابی شامل کریجینگ معمولی، کوکریجینگ، وزن دهی معکوس فاصله، چند جمله ای موضعی و توابع پایه شعاعی، تغییرات مکانی غلظت عناصر در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل ارزیابی شد. ارزیابی متقابل و آماره های MSE، MBE،RMSE ، NSE و PBIAS به منظور صحت سنجی روش ها استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج ارزیابی متقابل روش کریجینگ معمولی (مدل کروی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت کادمیوم و مس و روش کریجینگ معمولی (مدل نمایی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت روی در خاک این منطقه بود. همچنین با افزایش توان وزن دهی در روش چند جمله ای موضعی (LPI)، برای عناصر کادمیوم و مس، صحت درون یابی افزایش و برای عنصر روی، صحت درون یابی کاهش یافت؛ در حالی که با افزایش توان وزن دهی در روش وزن دهی معکوس فاصله [1](IDW)، صحت درون یابی برای عناصر کادمیوم و روی کاهش و برای عنصر مس افزایش یافت. بحث و نتیجه گیری: اگرچه تمام روش های آزموده شده دارای صحت پیش بینی غلظت میانگین فلزات بودند اما با توجه به شاخص های ارزیابی متقابل، روش کریجینگ عملکرد بهتری نسبت به سایر روش ها داشت. 3- Inverse Distance Weighted تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - ارزیابی توزیع مکانی کادمیوم در خاکهای سطحی اراضی اطراف پالایشگاه شیراز با استفاده از زمین آمار
علیرضا نوروزی محمدحسین روانبخشزمینه و هدف: خاک در کلیه انواع حیات، به گونه‌ای نقش دارد. خاک یک محیط نهایی برای تجزیه مواد محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت آلودگی خاک، بررسی امکان آلودگی خاک توسط صنایع گوناگون ضرورت پیدا می‌کند. خصوصیات توزیع مکانی آلودگی در خاکهای آلوده عامل مهمی جهت شناسایی نقاط آلو أکثرزمینه و هدف: خاک در کلیه انواع حیات، به گونه‌ای نقش دارد. خاک یک محیط نهایی برای تجزیه مواد محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت آلودگی خاک، بررسی امکان آلودگی خاک توسط صنایع گوناگون ضرورت پیدا می‌کند. خصوصیات توزیع مکانی آلودگی در خاکهای آلوده عامل مهمی جهت شناسایی نقاط آلوده و بر طرف کردن آن می‌باشد. فلزات سنگین از مهمترین آلاینده‌های زیست محیطی به شمار می‌روند. لذا این مطالعه با هدف ارزیابی توزیع مکانی کادمیوم در خاکهای سطحی اراضی اطراف پالایشگاه شیراز با استفاده از زمین آمار انجام یافته است. روش بررسی: تعداد 40 نمونه ترکیبی از عمقcm 5-0 خاک تهیه شد. درصد کربنات کلسیم، میزان هدایت الکتریکی، pH و غلظت کل و قابل دسترس Cd اندازه‌گیری شد. سپس داده‌ها مورد تحلیل قرار گرفت و با استفاده از نرم‌افزار‌های GS+ و ILWIS نقشه‌های توزیع مکانی عناصر مذکور تهیه شد. یافته‌ها: میزان pH خاکهای منطقه در محدوده pH خنثی به سمت قلیایی بوده و به طور متوسط خاکهای منطقه دارای درصد کربنات کلسیم بالایی می‌باشند و شوری خاکها در حد متوسط است. به طور میانگین غلظت کادمیوم قابل دسترس و کل نسبت به استاندارد جهانی بسیار بیشتر و بیشترین غلظت در منطقه نزدیک به پالایشگاه می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی میتوان بیان کرد که فعالیت پالایشگاه در منطقه باعث افزایش غلظت کادمیوم در خاک سطحی منطقه شده است. این افزایش به نحوی بوده که باعث شده غلظت آن از حد مجاز نیز بیشتر شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - بررسی و تعیین ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) در پسماندهای حفاری (مطالعه موردی : میدان نفتی آزادگان جنوبی)
مهدیس میرزاطاهرمستوفی اعظم السادات حسینی الهاشمیزمینه و هدف: آلودگی به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای یکی از شایع ترین آلودگی ها در منطقه نفت خیز استان خوزستان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای ((PAHs در پسماند های گل حفاری میدان نفتی آزادگان جنوبی بود که نمونه برداری از گل أکثرزمینه و هدف: آلودگی به هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای یکی از شایع ترین آلودگی ها در منطقه نفت خیز استان خوزستان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی میزان هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای ((PAHs در پسماند های گل حفاری میدان نفتی آزادگان جنوبی بود که نمونه برداری از گل حفاری ، از 6 دکل حفاری نفت و هم چنین یک نمونه خاک شاهد در دو فصل زمستان و بهار 94-93 انجام شد. روش بررسی: نمونه ها پس از جمع آوری و انتقال به آزمایشگاه، همگن شده و PAHs موجود در آن ها استخراج و با استفاده از دستگاه GC-MS مقادیر 16 ترکیب PAHs اندازه گیری شدند. علاوه بر آن مقادیر pH ، EC ، مواد آلی و دانه بندی موجود در گل مورد سنجش قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان PAHs گل حفاری ایستگاه های Pad69،Pad20 ، Pad78 ، Pad15 ، Pad56 و Pad51 در فصل زمستان به ترتیب 51/284 ، 03/866 ، 59/358 ، 84/299 ، 93/612 و 47/386 و در فصل بهار 54/317 ، 92/1209 ، 61/427 ، 48/491 ، 73/750 و 38/ 602 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بودند. نتایج به دست آمده از نسبت های مولکولی نشان داد منشاء PAH کلیه ایستگاه ها مخلوطی از منابع پایرولیتیک و پتروژنیک می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: طبق نتایج حاصل در تمامی ایستگاه ها ترکیبات بنزو بی فلورانتن ، بنزو کا فلورانتن و دی بنزو(ah)آنتراسن بالاتر از استاندارد کیفی خاک کانادا و نیز نمونه خاک شاهد فاقد آلودگی و عاری از ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای بود . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - بررسی اثر نیکل و آهن بر اسیدیته خاک و برخی از پارامترهای رشد گیاه مرتعی Stipa capensis (مطالعه موردی: منطقه نفت خیز گچساران)
کامبیز حسین پور حمید سودائی‌زاده مهدیه تجملیانچکیده زمینه و هدف: انتخاب گونه های مقاوم وبومی که قابلیت تطابق با شرایط محیطی در محل آلوده را دارند، یک عامل کلیدی در موفقیت زیست پالایی گیاهی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر غلظت های مختلف نیکل و آهن بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه مرتعی Stipa capensis در شرایط کنترل شد أکثرچکیده زمینه و هدف: انتخاب گونه های مقاوم وبومی که قابلیت تطابق با شرایط محیطی در محل آلوده را دارند، یک عامل کلیدی در موفقیت زیست پالایی گیاهی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر غلظت های مختلف نیکل و آهن بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه مرتعی Stipa capensis در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی می باشد. روش بررسی: جهت اجرای تحقیق از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع ماده آلاینده با دو سطح (آهن و نیکل) و غلظت ماده آلاینده با 4 سطح (ppm 0، 100، 150 و 200) بود. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثر مقادیر مختلف آهن و نیکل بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه در سطح یک درصد (01/0p<) معنی دار بوده است. به طوری که با افزایش غلظت عنصر از درصد سبزشدنو ارتفاع گیاه کاسته شد. همچنین اثر نوع عنصر بر درصد جوانه زنی در سطح یک درصد و بر ارتفاع گیاه در سطح پنج درصد (05/0p<) معنی دار بود. درصد سبز شدن بذور (25/51%) و ارتفاع بوته (35/11سانتی متر) در گلدان های حاوی عنصر آهن به طور معنی داری بیش تر از حالتی بود که عنصر نیکل به خاک اضافه شده بود. اثر متقابل نوع عنصر و مقدار عنصر اضافه شده نیز تنها بر درصد سبز شدن بذردر سطح پنج درصد معنی دار بود. به طوری که بیش ترین درصد سبز شدن بذر مربوط به شاهد و کم ترین میزان (10 %) مربوط به عنصر نیکل با مقدار ppm 200 بود. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق بیانگر اثر منفی عناصر نیکل و آهن بر درصد سبز شدن بذر و ارتفاع گیاه Stipa capensisبود. با این حال سبز شدن گیاه در بالاترین غلظت عناصر، بیانگر تحمل نسبی این گونه گیاهی به مواد آلاینده مورد بررسی در این مطالعه بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - پهنه بندی غلظت آلاینده های کروم ونیکل در اراضی شهرک صنعتی با تاکید بر پساب فرایند صنعت آبکاری (مطالعه موردی : صنایع آبکاری شهرک صنعتی صفا دشت کرج)
فریده همراز آزیتا بهبهانی نیازمینه و هدف : در اثر توسعه صنایع و ورود پساب کارخانجات صنعتی به محیط، اکوسیستم اطراف کارخانه‌ها، خاک و آب‌های سطحی و زیرزمینی، در خطر آلودگی می‌باشند. در این پژوهش به بررسی تاثیر پساب رهاسازی شده صنعت آبکاری در شهرک صنعتی صفادشت کرج بر غلظت فلزات سنگین خاک منطقه، در فص أکثرزمینه و هدف : در اثر توسعه صنایع و ورود پساب کارخانجات صنعتی به محیط، اکوسیستم اطراف کارخانه‌ها، خاک و آب‌های سطحی و زیرزمینی، در خطر آلودگی می‌باشند. در این پژوهش به بررسی تاثیر پساب رهاسازی شده صنعت آبکاری در شهرک صنعتی صفادشت کرج بر غلظت فلزات سنگین خاک منطقه، در فصل بهار و تابستان پرداخته شد. روش بررسی : نمونه برداری از خاک از فاصله 70، 120، 220، 320 و 430 متری از اطراف مجتمع صنعتی در مسیر رها سازی پساب، انجام شد. از روش هضم تر و دستگاه جذب اتمی شعله، جهت سنجش میزان کروم و نیکل در نمونه ها استفاده شد. یافته ها : نتایج میانگین عناصر نمونه های خاک در فصل بهار 15/1 تا 12/2 برای کروم و 07/1 تا 73/1 میکروگرم بر گرم برای نیکل و در فصل تابستان 39/1 تا 46/3 برای کروم و 83/1 تا 13/3 میکروگرم بر گرم برای نیکل به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج مقایسه میزان عناصر کروم و نیکل خاک در فصل بهار و تابستان با استانداردهای جهانی نشان می دهد، در تمام ایستگاه ها در هر دو فصل میزان عناصر کروم و نیکل کمتر از حد استانداردهای جهانی می باشد. نتایج پهنه بندی نشان می دهد که با افزایش فاصله از محل رها سازی پساب به محیط در فاصله 430 متر، غلظت عناصر در نمونه ها بیشتر شده است. علت آن می تواند رهاسازی پساب و شسته شدن آن بوسیله رواناب ها در طول فصول از اطراف مجتمع صنعتی به فواصل دورتر باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - کاهش آلودگی محیط زیست با تبدیل پسماندهای آلی به هیدروچار و مصرف آن در خاک
یاسر عظیم زاده نصرت اله نجفیزمینه و هدف: آلودگی محیط زیست با انواع آلاینده های آلی و معدنی، عوامل بیماری زا، سموم و آفت کش ها و گرم شدن کره زمین از مهم ترین مسائل زیست محیطی امروز بشر به شمار می روند. فرآیند تبدیل انواع زیست توده به هیدروچار فن آوری نوینی است که به علت ظرفیت آن در کاهش آلودگی محی أکثرزمینه و هدف: آلودگی محیط زیست با انواع آلاینده های آلی و معدنی، عوامل بیماری زا، سموم و آفت کش ها و گرم شدن کره زمین از مهم ترین مسائل زیست محیطی امروز بشر به شمار می روند. فرآیند تبدیل انواع زیست توده به هیدروچار فن آوری نوینی است که به علت ظرفیت آن در کاهش آلودگی محیط زیست در دهه اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش تبدیل انواع پسماندهای آلی به هیدروچار در کاهش آلودگیهای محیط زیست بود.روش بررسی: در این بررسی برای جمع‌آوری اطلاعات از روش مرور و بررسی منابع استفاده شد؛ بهطوری که جدیدترین یافته‌های علمی در منابع مختلف به صورت مروری بررسی شد. یافته‌ها: نتایج بررسی‌ها نشان داد که تبدیل پسماندهای آلی به هیدروچار و کاربرد آن در خاک موجب ترسیب کربن و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از خاک، افزایش حاصلخیزی خاک و کاهش مقدار آب و کود مورد استفاده در کشاورزی می‌شود.بحث و نتیجه‌گیری: با افزودن هیدروچار به خاک، دی اکسیدکربن اتمسفر در ساختمان هیدروچار تثبیت می شود (ترسیب کربن). علاوه برآن، انتشار گازهای گلخانه ای مهم نظیر اکسید نیتروژن (N2O) و متان (CH4) از خاک کاهش می یابد. هیدروچار با بهبود ویژگی های فیزیکی خاک، نفوذپذیری و ظرفیت نگهداری آب خاک را افزایش داده و با نگهداری عناصر غذایی و آلاینده‌ها در خاک و کاهش فرسایش از هدررفت و ورود عناصر غذایی و آلاینده‌ها به آب های سطحی و زیرسطحی جلوگیری می کند. همچنین، هیدروچار به علت داشتن سطح ویژه و گروه های عاملی زیاد می تواند به عنوان جاذب انواع آلاینده ها به‌ویژه فلزات سنگین در تصفیه آب، پساب و فاضلاب ها مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - بررسی منابع، ساختار شیمیایی، اثرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین در خاک
حمید عباسی تبار عیسی سلگی کامران شایسته ثمر مرتضویزمینه و هدف : خاک یکی از مهمترین اجزاء اکوسیستم است که محیطی مناسب برای ذخیره عناصر غذایی و انجام فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی می باشد و به عنوان یک فیلتر طبیعی با نگهداری و انتقال آلاینده ها، اثرات مضر آنها را کاهش می دهد. این پژوهش با هدف بررسی منابع، ساختار شیمیایی أکثرزمینه و هدف : خاک یکی از مهمترین اجزاء اکوسیستم است که محیطی مناسب برای ذخیره عناصر غذایی و انجام فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی می باشد و به عنوان یک فیلتر طبیعی با نگهداری و انتقال آلاینده ها، اثرات مضر آنها را کاهش می دهد. این پژوهش با هدف بررسی منابع، ساختار شیمیایی و اثرات بهداشتی و محیط زیستی برخی فلزات سنگین موجود در خاک انجام گرفت.روش بررسی : روش تحقیق به صورت نظری و استفاده از منابع کتابخانه ای بود. در ابتدا منابع و سپس ساختار و اثرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین در خاک بررسی گردید.یافته ها : نتایج نشان می دهد که فلزات سنگین بر خلاف آلوده کننده های آلی، تغییر ناپذیر و غیر قابل تجزیه و دارای اثرات فیزیولوژی بر موجودات زنده می باشند و در غلظت های کم حائز اهمیت می باشد. فلزات سنگین به طور طبیعی در خاک بر اثر فرآیندهای پدوژنیک ایجاد می شوند. عواملی انسانی همچون توسعه مناطق صنعتی، پسماندهای معدنی، استفاده از کودهای شیمیایی، آفت کشها، لجن فاضلاب و آبیاری زمینهای کشاورزی با فاضلاب، باقی مانده های ناشی از سوختن زغال سنگ، پتروشیمی ها و رسوبات اتمسفری می توانند غلظت این فلزات را افزایش داده و باعث آلودگی خاک به فلزات سنگین شوند.بحث و نتیجه گیری : خاک نقش بسیار مهمی در تامین غذا برای انسان و دیگر موجودات دارد و آلوده شدن آن توسط فلزات سنگین می تواند اثرات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. شناخت کافی از غلظت، منابع، ساختار شیمیایی و پتانسیل خطرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین، برای پیشگیری از آلودگی و انتخاب روش مناسب جهت اصلاح و بازسازی خاک ضروری است. ایجاد منابع قابل دسترس برای تولیدات کشاورزی و افزایش امنیت غذایی از اهداف اصلاح خاک های آلوده می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - تاثیر اتیلن دی آمین تترا استیک اسید بر ویژگی های مورفولوژیک و توانایی گیاه پالایی خردل هندی (brassica juncea L) در خاک های آلوده به نیکل
منصوره تشکری زاده مصطفی علیزادهآلودگی خاک به فلزات سنگین یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی در دنیا محسوب می شود. پالایش گیاهی، یکی از روش های آلودگی زدایی و جلوگیری از پتانسیل خطرات فلزات سنگین در خاک می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) بر خصوصیات مورفولوژیک و أکثرآلودگی خاک به فلزات سنگین یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی در دنیا محسوب می شود. پالایش گیاهی، یکی از روش های آلودگی زدایی و جلوگیری از پتانسیل خطرات فلزات سنگین در خاک می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) بر خصوصیات مورفولوژیک و کارایی آن در افزایش غلظت نیکل محلول در خاک و بررسی اثر آن بر توانایی جذب نیکل توسط گیاه خردل هندی (brassica juncea L) بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نمونه های خاک با 600 میلی گرم در کیلوگرم نیکل از منبع سولفات نیکل مخلوط و بذر های گیاه در خاک گلدان ها کاشته شدند. فاکتور آزمایشی شامل پنج سطح EDTA (0، 1، 5، 10و 12میلی مول) بود که بعد از کشت بذر به خاک اضافه شدند. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که با افزایش غلظت EDTA، ویژگی های مورفولوژیکی به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافتند ولی غلظت نیکل محلول در خاک و انتقال آن به داخل گیاه با افزایش غلظت EDTA صعود معنی داری داشت که این صعود مانع رسیدن عناصر مورد نیاز برای رشد، به اندام های مختلف و در نتیجه جلوگیری از رشد طبیعی گیاه گردید. به طور کلی نتایج نشان داد که گونه مورد بررسی قابلیت تحمل نیکل را دارد و EDTA پتانسیل افزایش جذب نیکل در گونه گیاهی مورد مطالعه را داشته ولی با توجه به تاثیرات بازدارنده این مواد بر رشد گیاه باید در غلظت های کم استفاده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - Feasibility Study on Reducing Lead and Cadmium Absorption in Sweet Basil (Ocimum basilicum L.) With Using Active Carbon
Solmaz Divani Farzad Paknejad Hossein Ghafourian Mojtaba Alavifazel Mohammad Reza ArdakaniIn order to reducing the risk of heavy metals concentration in plant tissues which areamong the edible plants by human, find the active carbon ability in heavy metals removalfrom Lead (Pb) and Cadmium (Cd) contaminated soils and its effect on growthand nutrient absorpti أکثرIn order to reducing the risk of heavy metals concentration in plant tissues which areamong the edible plants by human, find the active carbon ability in heavy metals removalfrom Lead (Pb) and Cadmium (Cd) contaminated soils and its effect on growthand nutrient absorption of Sweet basil, this greenhouse experiment was conducted inthe faculty of agriculture, Islamic Azad University, Karaj branch, Iran. The experimentwas conducted in factorial in the form of a completely randomized design with fourreplications and three treatments: different levels of active carbon (0. 5, 10, 15 and 20g.kg-1soil), Lead (0 and 4 g.kg-1 soil) and Cadmium (0 and 0.08 g.kg-1 soil). Resultsshowed that active carbon significantly affected the sweet basil trials. It was observedthat the Pb and Cd absorption was reduced in soil contaminated with heavy metalwhen active carbon was applied. The optimum results were obtained through the applicationof active carbon in 20 g.kg-1 soil treatment. Totally, our results showed that activecarbon could improve the basil growth in heavy metal contaminated soil by inhibitionof Pb and Cd translocation into the plant tissues. Moreover, it was found thatSweet basil has a high ability in heavy metals removals in polluted regions. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در خاک کشاورزی جنوب بردسکن (استان خراسان رضوی )
محمد ابراهیم فاضل ولی پورهمگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده های زیست محیطی ودرصدرآن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین درخاک های سطحی زمین های کشاورزی جنوب بردسکن واقع دراستان خراسان رضوی انجام شده است. أکثرهمگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده های زیست محیطی ودرصدرآن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین درخاک های سطحی زمین های کشاورزی جنوب بردسکن واقع دراستان خراسان رضوی انجام شده است. برای این منظورنمونه های خاک ازعمق 10 تا30 سانتی متری سطح خاک برداشت گردید. با فت خاک غالب گراول ماسه ای وPH خاک 7.3 ونیمه قلیایی است.میانگین غلظت کل کادمیوم،مس،منگنز ومولیپدن به ترتیب0.66 و215،2167و6.67(برحسبppm) اندازه گیری شدند.بیشترین مقدارشاخص زمین انباشتگی ،فاکتورغنی شدگی وشاخص آلودگی به ترتیب مربوط به مس(0.6)،مولیپدن(6.26) ومولیپدن(4.44) است.شاخص جامع آلودگی که ازمیانگین شاخص آلودگی کلیه فلزات محاسبه شد برابربا 2.36 است ودرکلاس آلودگی متوسط قرار گرفت. بالا بودن غلظت فلزات سنگین مس،مولیپدن،منگنز وکادمیوم درجنوب بردسکن می تواند تهدیدی برای کشاورزی دراین منطقه باشد.وجود رخساره های سنگی مختلف همرا ه باساختارهای زمین شناسی مانند گسل ها وفعالیت های انسانی مانند معدن کاری، کشاورزی وصنعتی می تواند زمینه های لازم را برای آلودگی خاک به فلزات سنگین فراهم نماید وموجب افزایش غلظت فلزات سنگین درخاک های کشاورزی منطقه شده باشد . نظارت مستمر برغلظت آلاینده ها درخاک ومحصولات کشاورزی برای حفظ منابع تولید ودست یابی به امنیت غذایی ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - ارزیابی زیست محیطی آلودگی خاک منطقه فرومد به فلزات سنگین با استفاده از استخراج ترتیبی
مجید اطاری رحیم دبیری سلیمه اسحاقی ایل بیگی حجت اله جغتاییعواملی از قبیل استخراج منابع معدنی و معدنکاری باعث ایجاد آلودگی منابع خاک به فلزات سنگین می گردد. در این تحقیق نمونه‌های رسوب برداشت شده از منطقه معدنی کرومیت فرومد با استفاده از روش استخراج ترتیبی، فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفت تا منشا این فلزات در رسوبات منطقه مشخص أکثرعواملی از قبیل استخراج منابع معدنی و معدنکاری باعث ایجاد آلودگی منابع خاک به فلزات سنگین می گردد. در این تحقیق نمونه‌های رسوب برداشت شده از منطقه معدنی کرومیت فرومد با استفاده از روش استخراج ترتیبی، فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفت تا منشا این فلزات در رسوبات منطقه مشخص گردد. آنالیز نمونه های خاک نشان داد،غلظت عناصر کروم و نیکل در رسوبات منطقه بالاتر از مقدار آن در شیل جهانی می باشد. نقشه توزیع عنصر کروم و نیکل در خاک های منطقه نشان داد، بیشترین مقدار غلظت کروم و نیکل مربوط به نمونه ای است که از رسوبات باطله داخل معدن کرومیت فرومد برداشت شده است و با توجه به میانگین غلظت کروم و نیکل در شیل جهانی، میتوان بالا بودن مقدار کروم در رسوبات منطقه را منتسب به فعالیت های معدنی دانست. بر اساس آزمایش و مطالعات صورت گرفته بر روی رسوبات منطقه نشان داد که نیکل و کروم با غلظت بیش از 45 درصد در فاز تبادل پذیر قرار داشته،که این امر نشان از منشاءآنتروپوژنیک می باشد. فعالیت معدنکاری نقش مهم در افزایش غلظت این عناصر در فاز تبادل پذیر داشته است. عناصر کادمیم، سرب، روی و آهن با غلظت بیشتر از 30 درصد در فاز باقیمانده ، مرتبط با منشاء لیتوژنیک می باشد. نتایج حاصل از استخراج ترتیبی همخوانی قابل توجهی با ضریب آلودگی محاسبه شده در منطقه مورد مطالعه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - پهنه‌بندی غلظت فلزات سنگین در خاک محدوده اکتشافی کانسار طلای هیرد
شهرام بیک پور مهسا اسکندری امید اردبیلیدر این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک أکثردر این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک و آنتیموان به ترتیب 5550 و 910 ppm می باشد. با توجه به وضعیت زمین شناسی منطقه و توجه به منشأ خاکهای منطقه نشان می دهد که افزایش غلظت آنها بیشتر منشأ طبیعی داشته و به مقدار کمتری توسط فعالیتهای انسانی پدید آمده است. فاکتور غنی شدگی برای عناصر آرسنیک، آنتیموان و کادمیوم به ترتیب 1.89 ، 2.05 و 0.03 می باشد. که نشان دهنده ی آلودگی متوسط دو عنصر آرسنیک و آنتیموان و عدم آلودگی منطقه نسبت به عنصر کادمیوم می باشد. براساس شاخص زمین انباشت ، درجه آلودگی عناصر آرسنیک و آنتیموان 1بوده که بیانگر آلودگی متوسط این دو عنصر در منطقه و برای عنصر کادمیوم کمتر از 1 می باشد. شاخص آلودگی نیز در منطقه برای عناصر آرسنیک و آنتیموان در حد متوسط و برای عنصر کادمیوم عدم آلودگی را نشان می دهد که خاکهای منطقه مورد بررسی از نظر شاخص های آلودگی در زمره خاکهای غیرآلوده تا آلودگی متوسط قرار دارند و بیشترین این آلودگی در خاکهای مجاور معدن می باشد. به طور کلی خاکهای منطقه مورد مطالعه دارای مقادیر بالایی از عناصر مورد نظر (بالاتر از مقدار زمینه طبیعی) می باشند و در صورت عدم کنترل آن در آینده، آلودگی به حد بحرانی خواهد رسید و مشکلات زیادی برای افراد ساکن در منطقه ایجاد خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در خاک کشاورزی جنوب بردسکن (استان خراسان رضوی)
محمد ابراهیم فاضل ولی پورهمگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده‌های زیست محیطی و درصدر آن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین در خاکهای سطحی زمینهای کشاورزی جنوب بردسکن واقع در استان خراسان رضوی انجام شده أکثرهمگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده‌های زیست محیطی و درصدر آن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین در خاکهای سطحی زمینهای کشاورزی جنوب بردسکن واقع در استان خراسان رضوی انجام شده است. برای این منظور نمونه‌های خاک از عمق 10 تا 30 سانتی‌متری سطح خاک برداشت گردید. بافت خاک غالب گراول ماسه‌ای وPH خاک 7.3 و نیمه قلیایی است. میانگین غلظت کل کادمیوم، مس، منگنز و مولیپدن به ترتیب 0.66 و 215، 2167 و6.67 (برحسب ppm) اندازه‌گیری شدند. بیشترین مقدار شاخص زمین انباشتگی، فاکتور غنی‌شدگی و شاخص آلودگی به ترتیب مربوط به مس(0.6)، مولیپدن (6.26) و مولیپدن (4.44) است. شاخص جامع آلودگی که از میانگین شاخص آلودگی کلیه فلزات محاسبه شد برابر با 2.36 است و در کلاس آلودگی متوسط قرار گرفت. بالا بودن غلظت فلزات سنگین مس، مولیپدن، منگنز و کادمیوم در جنوب بردسکن می‌تواند تهدیدی برای کشاورزی در این منطقه باشد. وجود رخساره‌های سنگی مختلف همراه با ساختارهای زمین‌شناسی مانند گسل‌ها و فعالیتهای انسانی مانند معدن کاری، کشاورزی و صنعتی می‌تواند زمینه‌های لازم را برای آلودگی خاک به فلزات سنگین فراهم نماید و موجب افزایش غلظت فلزات سنگین در خاکهای کشاورزی منطقه شده باشد. نظارت مستمر بر غلظت آلاینده‌ها در خاک و محصولات کشاورزی برای حفظ منابع تولید و دستیابی به امنیت غذایی ضروری است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - اثرات کانیهای رس در آلودگی خاک
پیمان عزیزیخاک علاوه بر اینکه تأمین کننده مواد غذایی می باشد، خاصیت تصفیه کنندگی نیز دارد. این خاصیت خاک در اثر خواص فیزیکی (عمل نفوذ و حرکت آب از منافذ)، شیمیایی (جذب سطحی و…) و بیولوژیکی خاک (تجزیه و فساد مواد آلی) حاصل می گردد. کانیهای رس تبادل کننده کاتیونی بوده و در خا أکثرخاک علاوه بر اینکه تأمین کننده مواد غذایی می باشد، خاصیت تصفیه کنندگی نیز دارد. این خاصیت خاک در اثر خواص فیزیکی (عمل نفوذ و حرکت آب از منافذ)، شیمیایی (جذب سطحی و…) و بیولوژیکی خاک (تجزیه و فساد مواد آلی) حاصل می گردد. کانیهای رس تبادل کننده کاتیونی بوده و در خاکها تأثیر مهمی بر روی ظرفیت نگهداری و تحرک فلزات سنگین در محیط دارند. رابطه مثبتی بین ظرفیت تبادل کاتیونی و جذب فلزات سنگین وجود دارد. کانی کائولینایت همبستگی معنی دار با مقدار فلزات سنگین نشان نمی دهد و ضعیف ترین پیوند کاتیون - رس را تشکیل می دهد. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که عناصر آلاینده به همراه این کانی وجود ندارد. کانیهای گروه اسمکتایت تبادل کننده کاتیونی قوی بوده و حضور آنها می تواند بر تحرک عناصر سمی مؤثر باشد. مطالعات همبستگی مثبت بین حضور ورمیکولایت و فلزات سنگین را تایید می نماید که احتمالاً به علت سطوح ویژه و ظرفیت پیوندی بیشتر این نوع کانی می باشد. کانیهایی که دارای بار الکتریکی متغیر هستند مثل اکسیدهای آهن و آلومینیوم که دارای بارهای متنوعی از مثبت تا منفی وابسته به pH خاک هستند دارای ظرفیت نگهداری زیادی می باشند. جذب سطحی و آزادسازی فلزات سنگین در خاکها بطور قابل توجهی بوسیله مقدار و نسبت کانیهای اکسیدی ثانویه کنترل می شود. بنابراین کانیهای رسی فیلوسیلیکاتی و اکسیدی به عنوان یک عامل جذب سطحی کننده برای اصلاح و درمان آلودگیهای بالقوه محیطی تأثیرگذار هستند و ظرفیت به دام انداختن و جذب سطحی فلزات سنگین بوسیله آنها می تواند یک پارامتر مهمی برای ارزیابی آسیب پذیری ژئوشیمیایی برای یک اکوسیستم باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - آلودگی فلزات سنگین و ارزیابی سلامتی برخی برنج‌های وارداتی و کشت شده پایین‌دست رودخانه کارون (مطالعه موردی: شهرستان شادگان)
آتنا اسکندری مریم محمدی روزبهانی خوشناز پایندهفلزات سنگین از جمله مهمترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آنها با برنج أکثرفلزات سنگین از جمله مهمترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آنها با برنج های وارداتی هندی انجام شد. بدین منظور 4 مزرعه در روستای ام الغزلان (حدفاصل اهواز ـ دارخوین) در نظر گرفته شد. نمونه های خاک و برنج محلی در آذرماه 1396 از دو نقطه موجود در هر مزرعه با 3 تکرار جمع آوری شدند و در مجموع جامعه آماری تعداد 24 نمونه برنج کشت شده و 24 نمونه خاک را در برگرفت. دو نوع برنج وارداتی هندی نیز با 3 تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در برنج های مزارع پایین‌دست رودخانه کارون به‌ترتیب 40/60، 05/28، 43/23 و 26/14 میلی گرم بر کیلوگرم و در برنج های وارداتی به‌ترتیب با مقدار 77/57، 24/23، 79/15 و 76/9 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک به‌دست آمد. مقادیر جذب روزانه فلزات سرب، کادمیوم، نیکل و آرسنیک در چهار مزرعه آزمایش شده، بالاتر از برنج وارداتی بود. بالاترین شاخص جذب روزانه در برنج وارداتی مربوط به فلز سرب (70/90) و کمترین میزان این شاخص با (33/15) به فلز کادمیوم اختصاص داشت. مقادیر جذب روزانه فلزات نیکل و آرسنیک در رتبه های دوم و سوم قرار داشتند. در برنج مزارع مورد بررسی کمترین میزان جذب روزانه مربوط به فلز کادمیوم و در مزرعه شماره 1 (16/17) و بالاترین میزان این شاخص مربوط به فلز سرب و در مزرعه شماره 4 (31/98) اختصاص داشت. در مجموع مخاطره مصرف برنج های محلی نسبت به برنج های وارداتی هندی بیشتر برآورد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - ارزیابی تاثیر صنایع آلاینده بر میزان فلزات سنگین در خاکهای اطراف آن (مطالعه موردی: کارخانه سیمان ایلام)
بتول نوروزی نورالدین رستمی محسن توکلی محمود رستمی نیاامروزه آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به مسئله ای جهانی تبدیل شده است. فلزات سنگین می توانند از طریق منابع انسانی و طبیعی وارد محیط زیست شوند. خاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود نگه دارد و از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به این آلودگی ها پی برد. هدف از این أکثرامروزه آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به مسئله ای جهانی تبدیل شده است. فلزات سنگین می توانند از طریق منابع انسانی و طبیعی وارد محیط زیست شوند. خاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود نگه دارد و از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به این آلودگی ها پی برد. هدف از این تحقیق میدانی، بررسی میزان آلودگی خاکهای اطراف کارخانه سیمان ایلام به فلزات سنگین و سمی می باشد. در این راستا تعداد 20 نمونه خاک در جهات مختلف برداشت و غلظت عناصر روی، کبالت، منگنز، مولیبدن، کادمیوم، مس، سرب، کروم و نیکل در نمونه های خاک با استفاده از دستگاه جذب اتم اندازه گیری شد. به منظور درک بهتر چگونگی پراکنش فلزات مورد مطالعه از روش های زمین انباشت، فاکتور آلودگی، درجه آلودگی اصلاح شده و شاخص بار آلودگی استفاده شد. نتایج نشان داد که هرچند منطقه مورد مطالعه نسبت به همه فلزات سنگین غیر آلوده بوده است اما ضریب همبستگی عناصر در جهات مختلف نشان می دهد که بیشترین ضریب همبستگی برای عناصر به طرف شمال غرب منطقه و همسو با باد غالب منطقه می باشد. بنابراین جهت وزش باد در پراکنش عناصر مؤثر بوده و در اکثر نقاط با دور شدن از کارخانه غلظت عناصر کاهش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - افزایش زیست فراهمی سرب به منظور پالایش گیاهی آن از خاکهای آلوده
زهرا عربی مهدی همایی محمد‌اسماعیل اسدیدر این پژوهش تأثیر کی‌لیت مصنوعی HEDTA در محلول کردن سرب در خاک‌هایی که به طور مصنوعی آلوده شده‌اند و نیز توانایی آنها در استخراج سرب توسط گیاه تربچه با نام علمیL. Raphanus sativus متعلق به تیره کلمیان (Brassicaceae) مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. این آزمایش با استفاده أکثردر این پژوهش تأثیر کی‌لیت مصنوعی HEDTA در محلول کردن سرب در خاک‌هایی که به طور مصنوعی آلوده شده‌اند و نیز توانایی آنها در استخراج سرب توسط گیاه تربچه با نام علمیL. Raphanus sativus متعلق به تیره کلمیان (Brassicaceae) مورد تحقیق و بررسی قرار گرفت. این آزمایش با استفاده از یک طرح فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای غلظت برای سرب با استفاده از نمک کلرید سرب دارای غلظت 0، 50، 100، 600 و 1000 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک بودند. پس از رشد نهایی گیاهان، کی‌لیت HEDTA با غلظت‌های mMkg-1 5/1 به هر گلدان اضافه شد. یک تیمار شاهد بدون کی‌لیت نیز درنظر گرفته شد. 10 روز پس از افزودن کی‌لیت، برای به دست آوردن شدت جذب آلاینده‌ها در پایان فصل رشد، از گیاهان و خاک گلدان‌ها نمونه‌برداری و غلظت سرب در آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در تمام تیمارها، سرب محلول خاک در مقایسه با تیمار شاهد که کی‌لیت به آن اضافه نشده، بیشتر بوده است. در تمام تیمارهایی که HEDTA به آنها اضافه شده تجمع سرب در ساقه و ریشه‌های تربچه بیشتر از تیمار شاهد است. همچنین مقدار جذب سرب توسط ریشه‌های تربچه بیشتر از ساقه‌های آن بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - Performance of purslane (Portulaca oleracea) in nickel and cadmium contaminated soil as a heavy metals-removing crop
Mehrab YadegariSpecific plants can remove heavy metals from the soil and contribute to pollution remediation in cropping systems. Determining the level of highest heavy metals that a super-accumulator crop can withstand without reducing its yield is important for management. The objec أکثرSpecific plants can remove heavy metals from the soil and contribute to pollution remediation in cropping systems. Determining the level of highest heavy metals that a super-accumulator crop can withstand without reducing its yield is important for management. The objective of this study was to investigate the heavy metal-removing capacity of purslane by studying different stress criteria and by tracking its nickel and cadmium removal from germination to harvest. Therefore, pot experiments in outdoor condition were performed by heavy metal levels including nickel (0, 30, 60, 120 mg/kg) and cadmium (0, 10, 20, 40 mg/kg) in two seasons. The results of this research showed that different levels of nickel and cadmium had significant effects on the morphological and physiological characteristics of purslane and increased heavy metals concentration decreased significantly these characteristics. Comparisons of mean shoot and root dry weight and extraction percentage showed that the highest level belonged to the control plants while the lowest level was observed in the plants under combined treatment of nickel (120 mg/kg) and cadmium (40 mg/kg) and the single treatment of cadmium (40 mg/kg). Perhaps heavy metals by their effect on dry and fresh matter made negative influence on extraction. Furthermore, the toxic properties of cadmium were more than nickel and decreased most of the measured characteristics. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - Distribution of Lead and cadmium Levels in the soil of Borkhar District of Isfahan province
A, Gandomkar M, HadiThis study aimed to evaluate regional soil Borkhar of the metals lead and cadmium has been made. In this field study fires visits to the regions. The limit of this study located in the East refineries, petrochemical and power plant to 20 km was selected. The 41 soil sam أکثرThis study aimed to evaluate regional soil Borkhar of the metals lead and cadmium has been made. In this field study fires visits to the regions. The limit of this study located in the East refineries, petrochemical and power plant to 20 km was selected. The 41 soil samples from depths of 0 to 10 cm in area and were randomized. Soil samples were transported to the laboratory and by air was dry and passed through 2-mil thickness sieve. In the laboratory of physical and chemical characteristics and concentrations of total absorption was measured. The results showed that the concentration of Cadmium in soil is higher than the standard limit and the amount of lead in soil in many parts of the range higherthan the standard limit. Survey maps show that the lead spatial distribution of the region does not special pattern. [A, Gandomkar and M, Hadi. Distribution of Lead and cadmium Levels in the soil of Borkhar District of Isfahan province. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2011; 1(2):55-59]. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - واکنش رشد گیاه بابونه آلمانی L.) (Matricaria chamomilla به آلودگی کادمیوم و سرب در شرایط گلخانه و مزرعه
محمد باقری حمیدرضا جوانمرد محمدرضا نادری درباغ شاهیاستفاده از گیاهان دارویی در شرایط آلودگی خاک با فلزات سنگین، از نظر گیاه پالایی، و همچنین اثر بر ویژگی‌های مرفولوژیکی گیاه حائز اهمیت است. اثر فلزات کادمیوم و سرب بر رشد ریشه و اندام هوایی و همچنین تعداد گل گیاه بابونه آلمانی ) Matricaria chamomilla L.) در شرایط گلخانه أکثراستفاده از گیاهان دارویی در شرایط آلودگی خاک با فلزات سنگین، از نظر گیاه پالایی، و همچنین اثر بر ویژگی‌های مرفولوژیکی گیاه حائز اهمیت است. اثر فلزات کادمیوم و سرب بر رشد ریشه و اندام هوایی و همچنین تعداد گل گیاه بابونه آلمانی ) Matricaria chamomilla L.) در شرایط گلخانه و مزرعه، در مراحل مختلف رشد با گلدان‌های 10 کیلوگرمی حاوی خاک آلوده شده با کادمیوم (صفر، 10 و 40 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و سرب (صفر، 60 و 180 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، در سال زراعی 98-97 در دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان مورد آزمایش قرار گرفت. اثر شاخص‌های آزمایش شامل غلظت فلز در سطح احتمال پنج درصد، مرحله و محل رشد و اندام گیاه، و همچنین اثر برهمکنش آنها بر ماده خشک معنی‌دار بودند. با افزایش غلظت کادمیوم و سرب از تعداد گل در شرایط مزرعه کاسته و بر تعداد گل در شرایط گلخانه افزوده شد. با افزایش غلظت عناصر سنگین، رشد گیاه بصورت معنی‌دار کاهش یافت، به طوری که میانگین سطح اول 39/480 گرم، سطح دوم 00/416 گرم، و سطح سوم برابر 33/399 گرم بود. بیشترین رشد گیاه در مرحله گلدهی (78/500 گرم) و پنجه زنی (67/511 گرم) به دست آمد که بصورت معنی‌دار از مرحله ساقه‌دهی (28/283 گرم) بیشتر بودند. افزایش غلظت کادمیوم در مقایسه با سرب، بصورت معنی‌دار در سطح احتمال پنج درصد سبب کاهش بیشتر رشد گیاه (11/333 گرم در برابر 44/407 گرم) شد. از گیاه بابونه آلمانی با قابلیت رشد در شرایط آلودگی خاک با فلزات سنگین میتوان برای پاکسازی محیط های آلوده استفاده نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - آلودگی نفتی و منشا آن در رسوب و گاماروس در سواحل جنوبی دریای مازندران
افتخار شیروانی مهدوی پریسا نجات خواه معنوی آیدا جان پرور آیدانیدر مطالعه حاضر به بررسی میزان و نوع آلودگی نفتی در گاماروس Pantogammarus maeoticus و رسوب در سواحل جنوبی خزر در 4 ایستگاه (ساری، چالوس، انزلی، آستارا) در خرداد 1394 پرداخته شده است. نمونه های رسوبات سطحی و گاماروس از هر منطقه جمع آوری شد و به صورت منجمد به آزمایشگاه منت أکثردر مطالعه حاضر به بررسی میزان و نوع آلودگی نفتی در گاماروس Pantogammarus maeoticus و رسوب در سواحل جنوبی خزر در 4 ایستگاه (ساری، چالوس، انزلی، آستارا) در خرداد 1394 پرداخته شده است. نمونه های رسوبات سطحی و گاماروس از هر منطقه جمع آوری شد و به صورت منجمد به آزمایشگاه منتقل شدند. برای ارزیابی میزان و نوع ترکیبات نفتی نمونه ها از دستگاه کروماتوگرافی گازی- جرمی استفاده شد. بیشترین میزان ترکیبات نفتی در گاماروس منطقه چالوس (1/0±10 ppm) بدست آمد. بر اساس نتایج تفاوت معنادار در میزان هیدروکربن ها درگاماروس در ایستگاه چالوس در مقایسه با سایر مناطق وجود داشت(05/0 >P). در میزان ترکیبات نفتی در رسوبات مناطق اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتایج بررسی ماهیت و منشاء آلودگی های هیدروکربن ها نشان داد که در مناطق آستارا و انزلی هیدروکربن های با جرم مولی کمتر از 20 دارای منشاء پتروژنیک بود، درحالیکه در مناطق چالوس و ساری هیدروکربن هایی با جرم مولی بیشتر از 20 بدست آمد که نشان دهنده ی منشاء بومی و انسانی آلودگی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - Use of Festuca ovina L. in Chelate Assisted Phytoextraction of Copper Contaminated Soils
Mahdieh Ebrahimi Fernando Madrid DíazFestuca ovina L. is a hyperaccumulating plant which has aroused considerableinterest with respect to its possible use for phytoremediation of contaminated soils. Thisstudy has been conducted to evaluate the potentials of F. ovina L. to serve as aphytoremediation plant i أکثرFestuca ovina L. is a hyperaccumulating plant which has aroused considerableinterest with respect to its possible use for phytoremediation of contaminated soils. Thisstudy has been conducted to evaluate the potentials of F. ovina L. to serve as aphytoremediation plant in the cleaning up of Cu in the polluted soils and to identifyextraction efficiency of Ethylene Diamine Tetraacetic Acid (EDTA) for desorbing copperin relation to chelator dosage. Seeds have been sown in control and Cu contaminated pots(artificially contaminated with 150 mg kg-1 Cu). Results revealed that Cu negativelyaffected growth and tolerance indices of F. ovina and the root length was the mostsensitive parameter among all measured parameters. The treatments used for assessingEDTA efficiency were 1.5, 3, 6, 15+1.5, 3+3 mmolkg-1, control (C: uncontaminated soilwithout EDTA) and W (contaminated soil without EDTA). Results showed that theapplication of 1.5 mmolkg-1 of EDTA did not significantly improve the phytoextraction ofCu and statistically, there was no significant difference in Cu uptake between single andsplit applications of 1.5 mmolkg-1 of EDTA. A sharp increase in root Cu concentration wasobserved when 3 mmolkg-1 of EDTA was applied. The highest amount of Cu extracted forthe plant tissues was achieved at the doses of 6 mmolkg-1 and 3+3 mmolkg-1 EDTA,respectively. Higher Remediation Factors (RF) were obtained for the plants grown incontaminated soil and the highest RFs (0.08% and 0.07%) were recorded after the additionof 6 and 3+3 mmolkg-1, respectively. Application of EDTA showed a relatively decrease inTI (Tolerance Index) value and the lowest value of TI was recorded in 6 mmolkg-1 EDTAtreatment. According to the experiment, EDTA has appeared to be an efficient amendmentwhen Cu phyto-extraction with F.ovina was addressed. But further studies would beneeded on investigating the reduction of percolation risk by the amount and process ofchelate application. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - Characterizing Changes of Heavy Metals in the Soils from Different Urban Location of Borujerd, Lorestan Province, Iran
Eisa Solgi Abolfazl Khodadadi Mohsen Mohammadi GalangashiAs more people live in cities and urban areas, evaluation of urban environmental quality is nowadays an unavoidable necessity. Urbanization gives off heavy metals into urban soils and threatens the human health. In this study, urban soil samples were acquired from diffe أکثرAs more people live in cities and urban areas, evaluation of urban environmental quality is nowadays an unavoidable necessity. Urbanization gives off heavy metals into urban soils and threatens the human health. In this study, urban soil samples were acquired from different locations (Public parks, streets, and squares) from Borujerd, Iran. The levels of Cd and Pb in the soils, along with soil pH, electrical conductivity (EC), and particle size distribution (texture), were analyzed. Kriging method by Surfer software was employed to create the spatial distribution maps of Cd, Pb, and geoaccumulation index (Igeo). The average Cd and Pb concentrations in the surface soil samples were 2.50±1.14, and 50.37±34.77 mg/kg dry weight, respectively. The highest mean concentration of Cd was found in street soils and as for Pb in square soils. The interpolation maps illustrated the same behavior for Cd and Pb with elevated concentrations located in the southeast. The mean values of geoaccumulation index (Igeo) showed that soils are moderately/strongly contaminated with Cd and moderately contaminated with Pb. In this study, traffic emission, textile industries and probably released untreated municipal wastewater into the soil are anthropogenic sources of Pb and Cd. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - Changes Germination, Growth and Anatomy Vicia ervilia in Response to Light Crude Oil Stress
Bahareh Lorestani Nasrin Kolahchi Mahshid Ghasemi Mehrdad CheraghiThepetroleum concentrations are contaminant important sources in the environment. Hydrocarbon’s contaminants depend on their type and concentration can cause variable toxicity in soils, on the other hand, different kinds of plants also response concentration of contam أکثرThepetroleum concentrations are contaminant important sources in the environment. Hydrocarbon’s contaminants depend on their type and concentration can cause variable toxicity in soils, on the other hand, different kinds of plants also response concentration of contaminant differently, because of the diversity of physiological and morphological characteristics. In this study the effect of different concentrations of light crude oil was investigated on stem length, germination and anatomical of Vicia ervilia. A factorial experiment was used with a randomized complete block design (RCBD) with three replications. The results showed that the germination and stem lengths decreased significantly (p≤ 0.05) with increasing concentrations of petroleum. Anatomical studies the changes of parenchyma, vascular bundles, epidermal and increase crack showed. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - Survey the Effect of Oil Pollution on Morphological Characteristics in Faba Vulgaris and Vicia Ervilia
B. Lorestani N. kolahchi M. Ghasemi M. Cheraghi N. YousefiPollution results when a change in the environment harmfully affects the quality of human life including effect on animals, microorganisms and plants. Among the broad range of organic pollutants contaminating soil-water environment, polycyclic aromatic hydrocarbons are أکثرPollution results when a change in the environment harmfully affects the quality of human life including effect on animals, microorganisms and plants. Among the broad range of organic pollutants contaminating soil-water environment, polycyclic aromatic hydrocarbons are of great environment concern. Oil contaminated soil will affect germination, plant height, leaf area and biomass production. The aim of this research was to elucidate effects of oil pollution on morphological characteristics in Fabaceae family. For this purpose species of Faba vulgaris and Vicia ervilia were planted in different concentrations of oil in soil. For morphological studies, studied species were removed from polluted and non polluted soils separately and some morphological characters were studied in these species, then these characters were compared in plants, collected from polluted and non polluted soil. Finally, the level of significance of these differences was elucidated by using of SPSS. Obtained results showed that oil pollution can cause some abnormalities in structure of vegetative parts in plants grown on polluted soils. Decreasing of plant length and stem diameter and changing the leaf shape was among the most important effects of oil on morphological characteristics in Faba vulgaris and Vicia ervilia. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - Tolerance and Accumulation of Heavy Metals by Descurainia sophia L.
Hoda Karamooz Akbar Safipour Afshar Fatemeh Saeid Nematpour Saeid NematpourToday, biosphere pollution has accelerated strongly with start of industrial revolution by toxicity of heavy metals. One of existing pollution is soil pollution. Unfortunately, soil pollution by metals is as intensive environmental stress for plant hence for human. Plan أکثرToday, biosphere pollution has accelerated strongly with start of industrial revolution by toxicity of heavy metals. One of existing pollution is soil pollution. Unfortunately, soil pollution by metals is as intensive environmental stress for plant hence for human. Plants, which are able to store heavy metals in their organs, can be used for phytoremediation of polluted soils and utilization of these plants is effective for phytoremediation as a cheap and economic method. In this research, the absorption rate of Cd (II), Ni (II) by Descurainia sophia was considered in hydroponic conditions. Plants were grown in Hoagland media containing different concentrations of Cd (II), Ni (II). An experiment in a completely randomized design with three replications was conducted. Two weeks after treatment of plants the sample were gathered and metal concentration was measured by atomic absorption spectroscopy. Besides, the content of chlorophyll and proline was measured. The results showed the chlorophyll content in high concentrations of the metals (Cd (II), Ni (II)) was decreased in plants that were sign of pigment degradation in presence of heavy metals. Similarly, the proline content in plants was increased under stress which was sign of damage of heavy metal stress on plant and activation of defensive mechanisms in this condition. The effects of toxic concentration of nickel and cadmium on metal accumulation in these plants showed that roots were able to absorb more than shoots, which is sign of elements connection to root cell wall. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - Lead Contamination in Playgrounds in Tuzla (Bosnia and Herzegovina)-environmental and Children Health Risk Assessment
Maida Šljivić Husejnović Esmeralda Dautović Adaleta SoftićSoil contamination with heavy metals has pervaded many parts of the world which can influence on human health. Environmental and health risk assessment processes are key steps in obtaining information on potential adverse effects on human health which may arise as a res أکثرSoil contamination with heavy metals has pervaded many parts of the world which can influence on human health. Environmental and health risk assessment processes are key steps in obtaining information on potential adverse effects on human health which may arise as a result of exposure to heavy metals from the environment. Thirty samples of soil were collected in summer 2018, from 10 municipal playgrounds in Tuzla (Bosnia and Herzegovina) to perform health risk assessment for children exposed to lead (Pb) from soil during their outdoor play activities. The Pb concentrations were determined by ICP-AES. Soil contamination was assessed using contamination factor and geoaccumulation index. Non-cancer risk due to exposure to Pb from soil thorough ingestion, dermal contact and inhalation pathway was estimated using a deterministic methodology. The results of the risk assessment indicated that the highest risk is associated with the ingestion of soil particles compared to two other exposure pathways. The mean total Hazard Index value calculated was 5.34E-02, below the threshold value of 1, indicating there was no increased health risk due to children’s exposure to Pb. Although, the study showed there was no increased risk for children’s health due to exposure to Pb from soil, there is still a rising concern regarding possible adverse effects of Pb on children’s health. It is of great importance to monitor environmental pollution and continuously assess the risk to human health, not only thorough soil, but also through other important pathways of exposure such as food, water, air, toys, etc. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - مقایسه اثرات سمیت دو ماده پارس 2 و گملن به عنوان پراکنده‌سازهای آلودگیهای نفتی بر روی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
سیما نیکبخت مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجوآلودگی های نفتی به یکی از چالش های پیش رو و اصلی اکوسیستم های دریایی تبدیل شده است. نشت نفت از نفتکش ها، حوادث دریایی و انتشار از سکوهای نفتی همواره به عنوان آلودگی های نفتی در محیط زیست دریایی شناخته شده اند. در این تحقیق سمیت پراکنده ساز های پارس2، گملن، نفت و ترکیب ن أکثرآلودگی های نفتی به یکی از چالش های پیش رو و اصلی اکوسیستم های دریایی تبدیل شده است. نشت نفت از نفتکش ها، حوادث دریایی و انتشار از سکوهای نفتی همواره به عنوان آلودگی های نفتی در محیط زیست دریایی شناخته شده اند. در این تحقیق سمیت پراکنده ساز های پارس2، گملن، نفت و ترکیب نفت با هر کدام از این پراکنده ساز ها بر روی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایشات بر روی ماهی کپور معمولی (50/37 ± 500 گرم) در شرایط آزمایشگاهی یکسان صورت گرفته است. تعداد تلفات در هرکدام از تیمارها در هر 24 ساعت مورد شمارش قرار گرفت. تعداد تلفات در نرم افزار اکسل وارد گردید و با استفاده از نرم افزار تخصصی Probit مقادیر LC50 هر یک از ترکیبات محاسبه گردید. مقادیر به دست آمده از طریق نرم افزار آماری SPSS بررسی شد. بر اساس نتایج آماری میزان سمیت پراکنده ساز گملن بسیار بیشتر از پراکنده ساز پارس2 ارزیابی شد. با توجه به این موضوع که هرچقدر میزان LC50 بیشتر باشد، سمیت ماده کمتر است، می توان نتیجه گرفت که پراکنده ساز پارس2 سمی تر از پراکنده ساز گملن است. مقدار LC50 نمی تواند به تنهایی بیان کننده کیفیت یک پراکنده ساز باشد. RET محاسبه شده برای پراکنده ساز پارس2 بیشتر از میزان محاسبه شده برای پراکنده ساز گملن بود. بنابر اطلاعات بدست آمده به نظر می رسد که پراکنده ساز گلمن دارای کارایی بیشتر و سمیت کمتری برای آبزیان نسبت به پراکنده ساز پارس2 می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - Application of Steam Enhanced Extraction method on BTEX contaminated soil in a Nigerian petroleum depot and Automobile workshop sites in Ilorin metropolis, Nigeria.
ismail muhibbu-din isaac ayodele. Benzene, toluene, ethyl benzene and xylene (BTEX) are major causes of contaminated soil. This is due to fuel leakages or spillages, various forms hydrocarbon burning/combustion and land disposal petroleum base oil.Contaminated soil samples were excavated from two diff أکثر. Benzene, toluene, ethyl benzene and xylene (BTEX) are major causes of contaminated soil. This is due to fuel leakages or spillages, various forms hydrocarbon burning/combustion and land disposal petroleum base oil.Contaminated soil samples were excavated from two different locations within Ilorin metropolis; pipelines and products marketing company, a Nigerian petroleum depot, Ilorin depot and auto mechanic workshop of over ten years. Steam enhanced extraction method was employed through injection of steam to contaminated soil from steam generator into soil pot where contaminated soil was placed. After the remediation process the steam soil samples were taken to the laboratory where the sonication extraction technique was used to extract the contaminants (BTEX) from the steamed soil samples of 30, 60 and 90 minutes respectively. The extract from the steamed soil samples of 30, 60 and 90 minutes were subjected Gas Chromatography fitted with flame ionization detector analysis to determine the exact amount of BTEX removed after remediation process.Pre-treated soil sample of auto mechanics workshop was found to be 4.5004 x 10-1 mg/kg and post-treated soil samples were found to be 1.8164 x10-1 mg/kg, 8.7519 x10-1 mg/kg and 5.7006 x10-2 mg/kg for 30, 60 and 90 minutes respectively after remediation process while Pre-treated soil sample of a Nigerian petroleum depot was found to be 6.6049 x 10-1 mg/kg and post-treated soil samples were found to be 2.9320 x10-1 mg/kg, 1.9855 x10-1 mg/kg and 1.0237 x10-1 mg/kg for 30, 60 and 90 minutes respectively after remediation process تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - اثر بیوچار بر میزان جذب سرب در گیاه پالایی خاکهای آلوده توسط ذرت علوفه‌ای( Zea mays L.)
امید حاجی نجفی محمدرضا ممیزی حسینعلی شیبانیبیوچار حاصل فرآیند گرماکافت ترکیبات آلی است و با داشتن خصوصیات ویژه این ماده می تواند در جذب، آبشویی عناصر غذایی و همچنین فلزات سنگین تاثیر بگذارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر بیو چار بر میزان جذب سرب توسط گیاه ذرت علوفه ای(Zea mays L.) در شرایط گلخانه ای در محل مزرعه أکثربیوچار حاصل فرآیند گرماکافت ترکیبات آلی است و با داشتن خصوصیات ویژه این ماده می تواند در جذب، آبشویی عناصر غذایی و همچنین فلزات سنگین تاثیر بگذارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر بیو چار بر میزان جذب سرب توسط گیاه ذرت علوفه ای(Zea mays L.) در شرایط گلخانه ای در محل مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال زراعی 1394 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمار ها شامل عنصر سرب در غلظت های صفر، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلو گرم از منبع نمک سولفات سرب Pb SO4(به ترتیب P0، P1، P2 و P3) و مصرف بیوچار (تهیه شده از چوب بادام) با نسبت صفر، 20 و 40 درصد وزنی (به ترتیب B0، B1 و B2) بود. نتایج نشان داد اثرات ساده بیوچار و سرب بر صفات وزن تازه و خشک اندام هوایی، وزن تازه ریشه، غلظت سرب در ریشه و برگ در سطح احتمال پنج درصد معنی دار گردید و تجزیه واریانس اثرات متقابل بیوچار و میزان سرب بر وزن خشک ریشه و غلظت سرب در برگ در سطح احتمال یک درصد و وزن خشک اندام هوایی، غلظت سرب در ریشه و ساقه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. بیش ترین میزان وزن خشک اندام هوایی از تیمار عدم مصرف بیوچار و 50 میلی گرم سرب در کیلو گرم با 43/1 گرم و کم ترین وزن خشک اندام هوایی از تیمار 200 میلی گرم سرب در کیلو گرم و عدم مصرف بیوچار با 261/0 گرم و بیش ترین میزان وزن خشک ریشه مربوط به تیمار عدم مصرف سرب و 20 درصد وزنی بیوچار با 35/0 گرم و کم ترین وزن خشک ریشه مربوط به تیمار 150 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و 20 درصد وزنی بیوچار با 01/0 گرم و بیش ترین میزان غلظت سرب در ریشه مربوط به تیمار 100 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و40 درصد وزنی بیوچار با 368/1میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در ریشه مربوط به تیمار شاهد (عدم مصرف سرب) و 20 درصد وزنی بیوچار با 617/0 میـلی گرم بر کیلو گرم و بیـش ترین میزان غلظت سرب در ساقه مربوط به تیمار 200 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و عدم مصرف بیوچار با 239/1 میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در ساقه مربوط به تیمار عدم مصرف سرب و20 درصد وزنی بیوچار با میانگین 001/1گرم بر گرم و بیش ترین میزان غلظت سرب در برگ از تیمار 40 درصد وزنی بیوچار با 941/1میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در برگ مربوط به تیمار 100 میلی گرم بر کیلو گرم سرب و 40 درصد وزنی بیوچار با 166/0 میلی گرم بر کیلو گرم بود. نتایج نشان داد که آلودگی سرب، آثار منفی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه ذرت دارد. تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications
الروابط
المراكز ذات الصلة
دعامة
الصفحات الرسمية
حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام SANAD Press Management. © 1442-1445