اثر بیوچار بر میزان جذب سرب در گیاه پالایی خاک‌های آلوده توسط ذرت علوفه‌ای( Zea mays L.)

الموضوعات : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

امید حاجی نجفی ¹ (گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران.)
محمدرضا ممیزی ² (گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران)
حسینعلی شیبانی ³ (گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران.)

تاريخ الإرسال : 18 الأربعاء , ذو القعدة, 1436 تاريخ التأكيد : 30 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 19 الإثنين , ذو القعدة, 1437

الکلمات المفتاحية: ذرت, سرب, گیاه پالایی, آلودگی خاک, بیوچار,

ملخص المقالة :

بیوچار حاصل فرآیند گرماکافت ترکیبات آلی است و با داشتن خصوصیات ویژه این ماده می تواند در جذب، آبشویی عناصر غذایی و همچنین فلزات سنگین تاثیر بگذارد. این تحقیق به منظور بررسی اثر بیو چار بر میزان جذب سرب توسط گیاه ذرت علوفه ای(Zea mays L.) در شرایط گلخانه ای در محل مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال زراعی 1394 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمار ها شامل عنصر سرب در غلظت های صفر، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلو گرم از منبع نمک سولفات سرب Pb SO4(به ترتیب P0، P1، P2 و P3) و مصرف بیوچار (تهیه شده از چوب بادام) با نسبت صفر، 20 و 40 درصد وزنی (به ترتیب B0، B1 و B2) بود. نتایج نشان داد اثرات ساده بیوچار و سرب بر صفات وزن تازه و خشک اندام هوایی، وزن تازه ریشه، غلظت سرب در ریشه و برگ در سطح احتمال پنج درصد معنی دار گردید و تجزیه واریانس اثرات متقابل بیوچار و میزان سرب بر وزن خشک ریشه و غلظت سرب در برگ در سطح احتمال یک درصد و وزن خشک اندام هوایی، غلظت سرب در ریشه و ساقه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. بیش ترین میزان وزن خشک اندام هوایی از تیمار عدم مصرف بیوچار و 50 میلی گرم سرب در کیلو گرم با 43/1 گرم و کم ترین وزن خشک اندام هوایی از تیمار 200 میلی گرم سرب در کیلو گرم و عدم مصرف بیوچار با 261/0 گرم و بیش ترین میزان وزن خشک ریشه مربوط به تیمار عدم مصرف سرب و 20 درصد وزنی بیوچار با 35/0 گرم و کم ترین وزن خشک ریشه مربوط به تیمار 150 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و 20 درصد وزنی بیوچار با 01/0 گرم و بیش ترین میزان غلظت سرب در ریشه مربوط به تیمار 100 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و40 درصد وزنی بیوچار با 368/1میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در ریشه مربوط به تیمار شاهد (عدم مصرف سرب) و 20 درصد وزنی بیوچار با 617/0 میـلی گرم بر کیلو گرم و بیـش ترین میزان غلظت سرب در ساقه مربوط به تیمار 200 میلی گرم سرب بر کیلو گرم و عدم مصرف بیوچار با 239/1 میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در ساقه مربوط به تیمار عدم مصرف سرب و20 درصد وزنی بیوچار با میانگین 001/1گرم بر گرم و بیش ترین میزان غلظت سرب در برگ از تیمار 40 درصد وزنی بیوچار با 941/1میلی گرم بر کیلو گرم و کم ترین غلظت سرب در برگ مربوط به تیمار 100 میلی گرم بر کیلو گرم سرب و 40 درصد وزنی بیوچار با 166/0 میلی گرم بر کیلو گرم بود. نتایج نشان داد که آلودگی سرب، آثار منفی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه ذرت دارد.