زمینه و هدف: آگاهی از شرایط توده و جایگزینی تدریجی گونههای درختی در مراحل و فازهای تحولی، اطلاعات مناسبی در زمینه دخالتهای پرورشی در راستای مدیریت همگام با طبیعت فراهم میسازد. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت مطالعه خشکه دار در جنگل ، با هدف برآورد کمی و کیفی میزان خشکهد چکیده کامل
زمینه و هدف: آگاهی از شرایط توده و جایگزینی تدریجی گونههای درختی در مراحل و فازهای تحولی، اطلاعات مناسبی در زمینه دخالتهای پرورشی در راستای مدیریت همگام با طبیعت فراهم میسازد. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت مطالعه خشکه دار در جنگل ، با هدف برآورد کمی و کیفی میزان خشکهدارها و مرگ و میر درختان در فاز تشکیل روشنه در روند تحول توده های کمتر دستخورده راش انجام شد.
روش بررسی: به منظور بررسی مرگ و میر درختان و ویژگیهای کمی و کیفی خشکهدارها در فاز تحولی تشکیل روشنه در جنگلهای اسالم، سه قطعه نمونه یک هکتاری انتخاب و سپس آماربرداری صد درصد از مشخصههای خشکهدارها، شامل گونه، نوع، قطر و ارتفاع یا طول و درجه پوسیدگی آن ها انجام شد. پس از تعیین نوع گونه، خشکه دارها براساس میزان پوسیدگی در یکی از کلاسه های پوسیدگی طبقهبندی شدند. همچنین خشکه دارها به چهار کلاسه قطری کم قطر، میان قطر، قطور و خیلی قطور طبقه بندی شدند. به منظور بررسی نرخ مرگ و میر در طبقات قطری از نسبت تعداد درختان خشک به تعداد درختان زنده در هر طبقه قطری استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد در این فاز از تحول توده بیشترین میزان نرخ مرگ و میر در طبقه قطری 95 سانتیمتری و در کلاسه قطری بزرگتر از 75 سانتیمتری رخ می دهد. میانگین تعداد و حجم در هکتار خشکه دارها در مجموع سه قطعه نمونه به طور متوسط به ترتیب 13 اصله و 03/36 مترمکعب در هکتار به دست آمد. همچنین 68 درصد از فراوانی خشکهدارها به صورت خشکه دار افتاده و 32 درصد آن ها خشکه دار سرپا بودند. بر اساس نتایج حجم خشکهدارهای سرپا و افتاده، به ترتیب، 7/50 و 3/49 درصد است.
بحث و نتیجهگیری: با توجه به حضور بیش از نیمی از خشکهدارها در این فاز تحولی در مراحل ابتدایی پوسیدگی قرار داشتند و اینکه مرگ و میر درختان در این فاز در طبقات قطری بالا رخ می دهد، که این موضوع سبب ایجاد روشنه در پوشش تاجی درختان می گردد. باز شدن تاج پوشش حاصل از افتادن خشکه دار، عامل مؤثری در استقرار نهال و رویش بذور جنگلی میباشد. بنابراین توصیه می شود نتایج این بررسی در انتخاب درختان در شیوه جنگلشناسی تک گزینی مورد عمل قرار گیرد.
پرونده مقاله