• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مدل‌سازی کیفیت آب رودخانه با استفاده از مدل QUAL2Kw(مطالعه موردی: رودخانه شاهرود)
        رزیتا آریایی نژاد مهدی سرائی تبریزی حسین بابازاده
        زمینه و هدف: مدل‌سازی کیفیت آب رودخانه‌ها می‌تواند به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارها در جهت مدیریت کیفیت آب رودخانه‌ها و کاهش تبعات مسایل محیط زیستی ناشی از ورود آلاینده‌ها به آن مورد استفاده قرار گیرد. هدف از مقاله حاضر استفاده از مدل معتبر QUAL2Kw.5.1 در راستای مدل‌ساز چکیده کامل
        زمینه و هدف: مدل‌سازی کیفیت آب رودخانه‌ها می‌تواند به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارها در جهت مدیریت کیفیت آب رودخانه‌ها و کاهش تبعات مسایل محیط زیستی ناشی از ورود آلاینده‌ها به آن مورد استفاده قرار گیرد. هدف از مقاله حاضر استفاده از مدل معتبر QUAL2Kw.5.1 در راستای مدل‌سازی کیفیت آب در رودخانه شاهرود می‌باشد. روش بررسی: در مقاله حاضر ازمدل QUAL2Kw.5.1 برای مدل‌سازی هفت پارامتر کیفیت آب شامل اکسیژن محلول، اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی، قلیاییت، کل مواد جامد محلول، هدایت الکتریکی، فسفر کل و نیتروژن کل در چهار دوره زمانی در رودخانه شاهرود استفاده شده است. به منظور واسنجی مدل از داده‌های آبان 1386 و تیر 1387 و برای صحت‌سنجی مدل از داده‌های شهریور 1387 و مهر 1387 استفاده شده است. واسنجی خودکار ضرایب مدل با استفاده از الگوریتم ژنتیک موجود در مدل انجام شده است. به منظور مقایسه نتایج شبیه‌سازی شده مدل با داده‌های مشاهداتی از دو پارامتر آماری شامل ضریب تبیین و میانگین قدرمطلق خطا استفاده شده است. یافته‌ها: مهم‌ترین ضرایب واسنجی شده در مدل مربوط به مواد جامد معلق، اکسیژن‌خواهی بیوشیمیایی، نیتروژن و فسفر می‌باشد. مدل در شبیه‌سازی پارامترهای pH و هدایت هیدرولیکی با مقادیر میانگین قدرمطلق خطای 19/0 و 89/163 در مرحله صحت‌سنجی به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین دقت را از خود نشان داد. به طور میانگین حداقل و حداکثر اکسیژن محلول اندازه‌گیری شده در رودخانه شاهرود در شهریور 1387 و مهر 1387 و به‌ترتیب برابر 93/6 و 99/9 میلی‌گرم بر لیتر اندازه‌گیری شده است. همچنین بیش‌ترین و کم‌ترین دقت مدل در شبیه‌سازی این پارامتر مربوط به تیر و مهر 1387 با میانگین قدرمطلق خطای برابر 86/0 و 29/1 می‌باشد. همچنین نتایج نشان داده که مدل‌سازی هیدرولیکی دقیق از تغییرات پارامترهای هیدرولیکی رودخانه و جریان در طول رودخانه تأثیر زیادی در مدل‌سازی کیفیت آب رودخانه دارد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مقاله حاضر دقت مناسب مدل QUAL2Kw.5.1را در شبیه‌سازی پارامترهای کیفیت آب رودخانه شاهرود نشان می‌دهد. از طرف دیگر دقت شبیه‌سازی هر پارامتر با توجه به مقدار تغییرات آن در طول رودخانه متغیر می‌باشد. به نحوی‌که هر چه تغییرات یک پارامتر در طول رودخانه و در بازه‌های مختلف کم‌تر باشد، دقت مدل در شبیه‌سازی این پارامتر بیش‌تر خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی هم‌زمان فاکتورهای فرآیندی موثر در تخریب رنگ‌زای راکتیو آبی 19 از آب‌های آلوده با کمک نانو اکسیدهای فلزی (TiO2/Fe2O3) بر پایه کلینوپتیلولایت
        آرسو اریمی مهرداد فرهادیان علیرضا سلیمانی‌نظر نیلا داوری
        زمینه و هدف: در این پژوهش با استفاده از زئولیت طبیعی و تثبیت هم زمان نانو ذرات اکسید آهن (III) و تیتانیم (IV) بر روی آن، نانوفتوکاتالیستی با قدرت تخریبی بیش تر، سنتز شد. عوامل مؤثر و نیز تداخلی در فرآیندی، تعیین شرایط بهینه عملیاتی بر بازده فرآیند تخریب رنگ زای راکتیو آ چکیده کامل
        زمینه و هدف: در این پژوهش با استفاده از زئولیت طبیعی و تثبیت هم زمان نانو ذرات اکسید آهن (III) و تیتانیم (IV) بر روی آن، نانوفتوکاتالیستی با قدرت تخریبی بیش تر، سنتز شد. عوامل مؤثر و نیز تداخلی در فرآیندی، تعیین شرایط بهینه عملیاتی بر بازده فرآیند تخریب رنگ زای راکتیو آبی 19 مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: مشخصه یابی نانوفتوکاتالیست سنتز شده با آنالیزهای XRD، XRF، FT-IR، FE-SEM و EDX انجام گرفت. توانایی نانوفتوکاتالیست در تخریب رنگ زای راکتیو آبی 19 با کمک اشعه فرابنفش در طول‌موج 254 نانومتر و به روش طراحی آزمایش‌های تاگوچی مورد بررسی قرار گرفت و عوامل pH اولیه (7-2)، غلظت‌ محلول رنگ زا (200-50 میلی‌گرم بر لیتر)، زمان پرتودهی (120-30 دقیقه) و غلظت نانوفتوکاتالیست (5/1-5/0 گرم بر لیتر) انتخاب شد. یافته‌ها: عوامل pH، غلظت محلول رنگ زا و زمان پرتودهی به ترتیب، بیش ترین اثر را بر بازده واکنش‌ها داشته‌اند.مقادیر بهینه‌ عوامل در تخریب کامل آلاینده برابر با غلظت رنگ زا 50 میلی‌گرم بر لیتر، زمان پرتودهی 120 دقیقه، 2=pH و غلظت نانوفتوکاتالیست 5/1 گرم بر لیتر به‌ دست ‌آمد. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که نانوفتوکاتالیست سنتزی بازده قابل قبولی در تخریب آلاینده زیست تخریب ناپذیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزیابی عدم قطعیت مدل‌های ANN و ANFIS در تخمین جریان ورودی به سد رئیس‌علی دلواری
        علی اسکندری روح اله نوری محمدرضا وصالی ناصح فریماه سعیدی
        زمینه و هدف: اطلاع دقیق از کمیت آب جاری در رودخانه‌ها تاثیر فراوان بر مدیریت کمی و کیفی منابع آب در جوامع وابسته با آن دارد. در این راستا هدف تحقیق حاضر ارزیابی عدم قطعیت در فرآیند تخمین جریان رودخانه شاپور، ورودی به سد رئیس‌علی دلواری، واقع در استان بوشهر می‌باشد. روش چکیده کامل
        زمینه و هدف: اطلاع دقیق از کمیت آب جاری در رودخانه‌ها تاثیر فراوان بر مدیریت کمی و کیفی منابع آب در جوامع وابسته با آن دارد. در این راستا هدف تحقیق حاضر ارزیابی عدم قطعیت در فرآیند تخمین جریان رودخانه شاپور، ورودی به سد رئیس‌علی دلواری، واقع در استان بوشهر می‌باشد. روش بررسی: برای تخمین جریان ماهانه ورودی به سد رئیس‌علی دلواری از مدل‌‌های هوش مصنوعی شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و سیستم استنتاج نروفازی تطبیقی (ANFIS) استفاده گردید. همچنین به منظور بهبود استفاده از نتایج این مدل‌ها در تصمیمات مدیریتی در بخش آب، تعیین عدم قطعیت هر یک از آن‌ها در فرآیند مدل‌سازی جریان انجام شد. در این راستا از نتایج شبیه‌سازی شده در اجرای هر مدل تحت الگوهای متفاوتی از داده‌های واسنجی، استفاده و برای ارزیابی عدم قطعیت هر مدل نیز از دو شاخص عرض محدوده اطمینان (d-factor) و 95 درصد عدم قطعیت پیش‌بینی‌ها واقع شده در این محدوده (95PPU) استفاده گردید. یافته‌ها: مطابق نتایج به دست آمده از مدل‌های ANN و ANFIS بهینه اجرا شده، مشخص گردید که اگر چه مقادیر آماره‌های ضریب تعیین (R2) و قدرمطلق میانگین خطاها (MAE) برای هر دو مدل از مقادیر مناسبی برخوردار بودند، اما عملکرد آن‌ها در برخی نقاط با دبی بالا با خطای قابل توجهی همراه بود. همچنین با بررسی نتایج عدم قطعیت مدل‌ها مشخص شد مدل ANFIS با مقدارd-factor کم‌تر و مقدار شاخص 95PPU بزرگ‌تر، از عدم قطعیت کم‌تری نسبت به مدل ANN برخوردار بود. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به عملکرد تقریباً یکسان هر دو مدل ANN و ANFIS در مراحل واسنجی و صحت‌سنجی، می‌توان مدل ANFIS را به عنوان مدل بهینه تخمین جریان ماهانه ورودی به سد رئیس‌علی دلواری به دلیل دارا بودن عدم قطعیت کم‌تر پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل و ارزیابی کنترل فرکانس مشارکتی ترکیبی ریز شبکه جزیره‌ای در حالت برون‌رفت پانل خورشیدی و تغییرات بار
        مریم رحمانی فرامرز فقیهی بابک مظفری
        زمینه و هدف: در این مطالعه هدف اصلی کنترل فرکانس ریز شبکه در حالت جزیره‌ای با سناریوهای ممکن الوقوع است. ریز شبکه‌ها قابلیت عملکرد در حالت مستقل از شبکه یا جزیره‌ای رادارند. یکی از مهم‌ترین مشکلات رایج در ریز شبکه‌ها در حالت عملکرد مستقل ناپایداری فرکانس و یا نوسانات فر چکیده کامل
        زمینه و هدف: در این مطالعه هدف اصلی کنترل فرکانس ریز شبکه در حالت جزیره‌ای با سناریوهای ممکن الوقوع است. ریز شبکه‌ها قابلیت عملکرد در حالت مستقل از شبکه یا جزیره‌ای رادارند. یکی از مهم‌ترین مشکلات رایج در ریز شبکه‌ها در حالت عملکرد مستقل ناپایداری فرکانس و یا نوسانات فرکانس است.روش بررسی: در جهت کنترل سریع فرکانس در هرلحظه باید تعادل توانی مابین تولید و مصرف برقرار شود که این مهم توسط منابع ذخیره انرژی از قبیل باتری قابل انجام است. واحد باتری همراه باواسط ادوات الکترونیک قدرت (سیستم ذخیره انرژی باتری) به دلیل دارا بودن زمان پاسخ دینامیکی خیلی سریع اگر به‌خوبی طراحی‌شده باشد می‌تواند به پایداری فرکانس سیستم از طریق تزریق یا جذب توان اکتیو کمک کند. با شبیه‌سازی در محیط MATLAB/SIMULINK و ارائه روش کنترلی مشارکتی دو سناریو تعریف می‌شود، سناریو اول ریز شبکه جزیره شده صرفاً با تغییرات بار است؛ اما در سناریو دوم علاوه بر تغییرات بار پانل خورشیدی هم از ریز شبکه خارج می‌شود.یافته‌ها: در هر دو سناریو با تغییرات بار و برون‌رفت پانل خورشیدی با روش کنترلی شبیه‌سازی‌شده پیشنهادی، مشاهده شد که نوسانات فرکانس در حد چند دهم ثانیه به 50 Hz بازمی‌گردد و در همین زمان باتری پس از اعمال توان به مقدار کمینه خود بازمی‌گردد. همچنین انحرافات ولتاژ را در محدوده‌ی نرمال خود نگاه می‌دارد. با تنظیم ضرایب کنترلی این روند میرایی برای فرکانس را می‌توان بهبود بخشید. نتیجه‌گیری: روش کنترل فرکانس مشارکتی جدید بانام کنترل فرکانس ترکیبی سیستم ذخیره انرژی باتری و دیزل ژنراتور ارائه داده شد. این کنترل مشارکتی روش کار آیی را در طول عملکرد جزیره‌ای برای کنترل نوسانات فرکانس و بازگرداندن توان سیستم ذخیره انرژی باتری به کمینه ارائه می‌دهد و با تنظیم ضرایب کنترلی این روند میرایی برای فرکانس را بهبود بخشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - حذف رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از محلول‌های آبی توسط مخلوط بیوپلیمر کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت موریلونیت
        بهجت فرخی نسیم ضیایی فر حسین شیخلویی
        زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزی چکیده کامل
        زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزیتی بر پایه کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور سدیم مونتموریلونیت به عنوان نانورس سنتز سپس برای مطالعه جذب مالاشیت سبز از نمونه های آبی مورد استفاده قرار گرفت. روش بررسی: آکریل آمید[1] به عنوان مونومر، متیلن بیس آکریل آمید[2] به عنوان شبکه ساز آلی و پتاسیم پر سولفات[3] به عنوان آغازگر مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی خصوصیات هیدروژل بدست آمده از پراش اشعه ایکس[4]، میکروسکوپ الکترونی روبشی[5] و مادون قرمز تبدیل فوریه[6] استفاده گردید. در این مطالعه اثر پارامترهای تجزیه‌ای مختلف نظیر pH، زمان تماس در حذف ماده رنگزا توسط هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده بررسی و شرایط بهینه حاصل گردید. یافته ها: با توجه به نتایج حاصل هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده به pH و تغییر مقدار کاراگینان و سدیم آلژینات حساس می‌‌باشند. زمان جذب تعادلی تعادلی 3 ساعت بدست آمد. ایزوترم جذب با مدل لانگمویر و سینتیک جذب با مدل سینتیک شبه درجه دوم مناسب‌تر تشخیص داده شد. بحث و نتیجه گیری: سرعت حذف رنگ مالاشیت با افزایش مقدار نانورس در محیط اسیدی افزایش می یابد. در نهایت می توان نتیجه گرفت که مخلوط پلیمر زیستی کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت‌موریلونیت جاذب مناسبی جهت حذف رنگ مالاشیت سبز از محلول های آبی است. 4- AAM 5- MBA 6- KPS 7- XRD 8- SEM 9- FTIR پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - لایه بندی حرارتی مخزن سد سیمره با استفاده از مدل دو بعدی هیدرودینامیکی و کیفی CE-QUAL-W2
        نسیم شعبانی علی رحمانی فیروزجائی عزیر عابسی
        زمینه و هدف: وجود لایه‌بندی حرارتی در مخزن سد عامل و بیانگر تغییرات کیفیت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب در ترازهای مختلف است. خصوصیات دمایی مخازن سدها را می توان با استفاده از مدل‌های ریاضی پیش‌بینی کرد. مدل CE-QUAL-W2یک مدلی دو بعدی هیدرودینامیکی و کیفی است که با توجه چکیده کامل
        زمینه و هدف: وجود لایه‌بندی حرارتی در مخزن سد عامل و بیانگر تغییرات کیفیت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب در ترازهای مختلف است. خصوصیات دمایی مخازن سدها را می توان با استفاده از مدل‌های ریاضی پیش‌بینی کرد. مدل CE-QUAL-W2یک مدلی دو بعدی هیدرودینامیکی و کیفی است که با توجه به قابلیت‌های فراوان آن، برای لایه‌بندی حرارتی از آن استفاده می‌گردد. روش بررسی: برای لایه‌بندی حرارتی سد سیمره در استان ایلام از مدل CE-QUAL-W2 استفاده گردید. گام نخست در مدل-سازی فرآیند کالیبرسیون است. کالیبراسیون یک فرآیند چند مرحله‌ای برای اصلاح پارامترها است تا بتوان بین داده‌های مشاهده شده و مدل تطابق ایجاد نمود. برای لایه‌بندی حرارتی در مدل CE-QUAL-W2 سه مرحله کالیبراسیون شامل کالیبراسیون هندسه مخزن، سطح آب و بهره‌برداری مخزن و دمایی وجود دارد که جهت اجرای بهینه مدل انجام گرفت. پس از انجام کالیبراسیون، نتایج لایه‌بندی برای ماه‌های مختلف سال استخراج شد. یافته‌ها: میزان خطای جذر میانگین مربعات برای کالیبراسیون که با مقایسه داده‌های واقعی و داده‌های مشاهده ای، به ترتیب 5/0، 05/0 و 62/1 محاسبه گردید، بیانگر آن است که مدل برای لایه‌بندی حرارتی دارای قابلیت مناسبی است. بر اساس اطلاعات مربوط به مدل‌سازی، مشخص گردیده است که سد سیمره دارای یک دوره لایه‌بندی حرارتی است. این لایه‌بندی از اسفند ماه تا دی ماه ادامه دارد و در پاییز به اوج می‌رسد. ضخامت لایه سطحی آب که رولایه نام دارد از ماهی به ماه دیگر متفاوت است. ضمن آن‌که این تفاوت در لایه میانی یا ترموکلاین نیز در ماه‌های مختلف دیده می‌شود. ضخامت رولایه در آذرماه بیش از سایر ماه‌ها می‌باشد. وجود این لایه‌بندی در مخازن باعث می‌شود تا به تدریج مواد آلی و رسوبات ته‌نشین شده در کف زیاد شده و در هنگام اختلاط مخزن موجب گسترش پدیده تغذیه‌گرایی در مخزن شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - کاربرد کریجینگ بیزین تجربی در پهنه‌بندی آلودگی خاک به فلزات سنگین (مطالعه موردی: شهرستان اسفراین)
        صفیه تیمورزاده روح اله میرزایی محمدآبادی محسن محمدی
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کر چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کریجینگ بیزین تجربی برای غلبه بر مشکلات کریجینگ معمولی معرفی شده است. روش بررسی: در این پژوهش، کارایی کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای تعیین الگوی مکانی عناصر نیکل، مس و روی در خاک سطحی اطراف مجتمع صنعتی اسفراین بررسی شده است. بدین منظور ۳۵ نمونه خاک سطحی (cm۲۰-0) در منطقه‌ای به وسعت تقریبی 87 کیلومترمربع برداشت شد و غلظت فلزات در نمونه ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله تعیین گردید. دو روش کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای درون یابی استفاده شد و ارزیابی متقابل به همراه آماره های ارزیابیRMSE ، NSE و PBIASبرای سنجش صحت و مقایسه کارایی دو روش استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از توصیف آماری نشان داد که میانگین غلظت عناصر نیکل، روی و مس در منطقه به ترتیب 61/23، 47/58 و 51/12 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده و در مقایسه با غلظت زمینه طبیعی، میانگین غلظت دو عنصر روی و مس بیش‌تر و در مورد عنصر نیکل این مقدار کم‌تر از غلظت طبیعی آن‌ها می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: در روش کریجینگ معمولی مدل‌های نمایی (مس و روی) و کروی (نیکل) بهترین مدل‌هایی بودند که به داده ها برازش داده شدند. نتایج ارزیابی متقابل نشان داد که روش کریجینگ بیزین تجربی نسبت به کریجینگ معمولی دارای کارایی بیش‌تری در برآورد غلظت عناصر مورد مطالعه بوده است اگرچه این تفاوت بسیار زیاد نبود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ارزیابی اثرات محیط زیستی محل پیشنهادی دفن پسماندهای جامد شهری، مطالعه موردی: شهر هیدج (استان زنجان)
        یونس خسروی عبدالحسین پری زنگنه میرعلی اصغر مختاری خدیجه صالحی
        زمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیده‌ای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیده‌ای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می‌تواند از اثرات نامطلوب ‌محیط زیست آن‌ها جلوگیری کند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف تعیین مکان بهینه برای دفن پسماندهای جامد در شهر هیدج در استان زنجان انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم افزار ArcGIS 10.3 استفاده شده است. بر این اساس و با توجه به پارامترهای مورد نیاز برای انتخاب مکان بهینه که نقش مؤثری در محل دفن پسماند و مکان‌یابی دارند، وزن دهی به روش سلسله مراتبی انجام پذیرفت و پس از هم پوشانی و تلفیق لایه های تهیه شده، مناطق مورد نظر برای دفن زباله در شهر هیدج در استان زنجان شناسایی شدند. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق و با حذف حریم‌های ممنوعه برای هر لایه، مناطق مناسب برای دفن پسماند در بخش شرقی شهر هیدج شناسایی شدند. مساحت زمین مورد نیاز جهت دفن با توجه به متوسط نرخ رشد جمعیت، چگالی زباله تولیدی، برآورد جرم و حجم پسماند و متوسط سرانه تولید زباله تعیین گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد منطقه انتخاب شده با احتمال بسیار زیاد، پتانسیل دفن زباله شهر هیدج را برای یک دوره 20 ساله آینده دارا می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه ایران خودرو تهران(EIA)
        رقیه یدالهی صابر محمد غفاریان بهرمان مریم علیزاده محمد رضا خطیبی زاده
        زمینه و هدف: اجرای پروژه های بهره برداری از سرزمین، از جمله احداث کارخانه ها و توسعه صنایع، مستلزم بررسی استعداد طبیعی سرزمین برای توسعه مورد نظر می باشد. در همین راستا انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب جهت دست یابی به اهداف توسعه پایدار است. چکیده کامل
        زمینه و هدف: اجرای پروژه های بهره برداری از سرزمین، از جمله احداث کارخانه ها و توسعه صنایع، مستلزم بررسی استعداد طبیعی سرزمین برای توسعه مورد نظر می باشد. در همین راستا انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب جهت دست یابی به اهداف توسعه پایدار است. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی جهت سوق دادن اهداف اجرای یک پروژه در راستای قوانین و مقررات محیط زیستی به کار گرفته شود. روش بررسی: تحقیق انجام شده شامل ارزیابی اثرات محیط زیستی کارخانه خودروسازی ایران خودرو با تأکید بر کاربرد روش ماتریس لئوپلد ایرانی که توسط مجید مخدوم تهیه شده، می باشد. برای امتیاز دهی برای هر اثر در این روش، از نظرات کارشناسان کارخانه ایران خودرو، سازمان محیط زیست و کارشناسان شهرداری منطقه 21 تهران استفاده شده است. نتیجه ماتریس ممکن است یکی از پنج حالت: پروژه مردود است، پروژه تایید است، پروژه با گزینه های اصلاحی قابل تایید است، پروژه با ارایه طرح های بهسازی تایید می شود و یا این که پروژه با ارایه طرح های بهسازی و گزینه های اصلاحی قابل تایید است، باشد. یافته ها:با تجزیه و تحلیل ماتریس لئوپلد مشخص گردید که تعداد اثرات میانگین جبری منفی درستون برابر با 8عدد و تعداد پیامدهای، میانگین جبری منفی در ردیف برابربا 9 عدد است که در این بین تعداد پیامد های منفی کم تر از 1/3- در ستون، فقط مربوط به اثرات آلاینده های هوا است. که برابر شده با میانگین جبری 3/3- . بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که پروژ مورد نظر درحالت پنجم قرار می گیرد، یعنی این که پروژه کارخانه ایران خودرو با ارائه طرح بهسازی و گزینه های اصلاحی مورد تایید است. در این حالت تعدادی از میانگین های رده بندی هم در ستون و هم در ردیف ها کم تر از 1/3- است، اما تعداد آن ها به 50درصد حالات نمی رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تعیین روزشمار یخ بندان بر اساس احتمال وقوع مطالعه موردی استان اردبیل
        مهری اکبری سهیلا مظفری
        زمینه و هدف: از آنجا که مخاطره ی یخ بندان زندگی انسان ها، فعالیت های عمرانی، رشد محصولات زراعی و مصرف انرژی به خصوص توزیع آن را را متاثر می کند؛ لذا آگاهی از رخداد یخ بندان و پیش بینی تاریخ وقوع یخ بندان ها به تفکیک انواع آن کمک شایانی به مدیریت این پدیده می کند. در این چکیده کامل
        زمینه و هدف: از آنجا که مخاطره ی یخ بندان زندگی انسان ها، فعالیت های عمرانی، رشد محصولات زراعی و مصرف انرژی به خصوص توزیع آن را را متاثر می کند؛ لذا آگاهی از رخداد یخ بندان و پیش بینی تاریخ وقوع یخ بندان ها به تفکیک انواع آن کمک شایانی به مدیریت این پدیده می کند. در این پژوهش برای اولین بار، پارامترهای موثر بر یخ بندان و به تفکیک نوع یخ بندان ها محاسبه شده و همچنین دوره بازگشت یخ بندان با سطوح احتمالات مختلف، برای هر دو نوع یخ بندان تابشی و فرارفتی صورت گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش پس از بررسی دماهای حداقل در ایستگاه های سینوپتیک استان اردبیل، تاریخ های عبور دمای صفر درجه و کم تر برای اولین بار در پاییز و آخرین بار در بهار استخراج و بر اساس نوع یخ بندان تفکیک شدند. در ادامه سری های زمانی آغاز و خاتمه یخ بندان های فرارفتی و تابشی با توزیع های آماری برازش شده و مناسب ترین توزیع انتخاب و تاریخ های آغاز و خاتمه ی یخ بندان در سطوح احتمالاتی 50 ، 70، 80، 90 و 99 درصد با استفاده از توزیع نرمال در پایگاه آماری smada محاسبه شد. یافته ها: براساس نتایج تحقیق، بیشتر ین و کم ترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب مربوط به ایستگاه های خلخال و پارس آباد و در رژیم ماهانه یخ بندان، بیشترین و کم ترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب در ژانویه و اکتبر است. واکاوی رخداد یخ بندان های تاریخی نشان داد زودترین تاریخ آغاز یخ بندان های تابشی و فرارفتی (خلخال) به ترتیب در 19 سپتامبر و 10 اکتبر و دیرترین آغاز (پارس آباد) به ترتیب در 12 نوامبر و 12 دسامبر رخ داده است. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی در استان اردبیل 47 درصد یخ بندان ها با یخ بندان تابشی و 53 درصد با یخ بندان فرارفتی آغاز می شوند که این مساله خطر سرمازدگی محصولات کشاورزی در اواخر فصل تابستان را در این استان افزایش می دهد و بایستی در پاییز قبل از فرارفت هوای سرد (25 مهر، بر اساس نتایج این پژوهش)، محصولات کشت تابستانه برداشت شوند. 73 درصد یخ بندان ها با یخ بندان تابشی و 27 درصد با یخ بندان فرارفتی خاتمه یافته اند و در فصل بهار، امکان مبارزه با یخ بندان های تابشی و کاهش چشمگیر خسارات وجود دارد. بر اساس تحلیل احتمالات وقوع یخ بندان، اولین یخ بندان های تابشی و فرارفتی در ایستگاه سینوپتیک اردبیل با احتمال 90% به ترتیب در 18 و 23 آبان رخ می دهد. تاریخ شروع یخ بندان فرارفتی در ایستگاه اردبیل با احتمال 50%، 9 آبان، در پارس آباد 22 آذر، در خلخال 26 مهر و در مشگین شهر 18 آبان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی درستی فرضیه پناهندگی آلودگی در صنعت چوب ایران و شرکای تجاری آن
        زهره خلیلی اردلی کامران عادلی حامد نقوی مریم اصغری
        زمینه و هدف: افزایش حجم تجارت منجر به کاهش کیفیت محیط زیست و در واقع انتشار بیش تر گاز دی اکسید کربن می شود. در این راستا اثرات مربوط به جهانی شدن و آزادسازی تجارت در بخش صنعت چوب موجب رشد اقتصادی گردیده است. مطابق با ادبیات موضوعی به دنبال آزادسازی تجاری، انتقال صنایع چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش حجم تجارت منجر به کاهش کیفیت محیط زیست و در واقع انتشار بیش تر گاز دی اکسید کربن می شود. در این راستا اثرات مربوط به جهانی شدن و آزادسازی تجارت در بخش صنعت چوب موجب رشد اقتصادی گردیده است. مطابق با ادبیات موضوعی به دنبال آزادسازی تجاری، انتقال صنایع آلاینده از کشور هایی با سیاست های زیست محیطی شدید به سمت کشور هایی با سیاست های زیست محیطی ملایم افزایش می یابد. هدف از این پژوهش بررسی فرضیه پناهندگی آلودگی صنعت چوب می باشد. روش بررسی: روش کار این پژوهش استفاده از روش پانل دیتا و رهیافت اثرات ثابت در کشور ایران و 16 شریک تجاری چوبی آن، طی بازه زمانی 2015-1995 می باشد. یافته ها: نتایج تصریح مدل دلالت بر این دارد که اثر متقابل شدت تجارت و درآمد سرانه دارای ضریب مثبت و مقدار50/6 می باشد. همچنین ضریب متغیر اثر متقابل شدت تجارت با مجذور درآمد منفی می باشد و به ازای هر واحد افزایش این متغیر، سطح آلودگی سرانه به میزان 54/7 کاهش خواهد یافت. بحث و نتیجه گیری: از این رو مطابق با پایه تئوریِ یافته های مقاله، فرضیه پناهندگی مورد تایید قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در استان کرمانشاه مطالعه موردی: حوزه آبخیر قره سو و مرگ (سال های 1984، 2000 و 2016)
        فاطمه مردانی یاقوتی مهرداد خانمحمدی پیمان کرمی
        زمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین چکیده کامل
        زمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در حوزه آبخیز قره سو و مرگ در استان کرمانشاه است.روش بررسی: به منظور پایش تغییرات از تصاویر ماهواره لندست در تاریخ های ETM+) 2000 ،(TM) 1984) و 2016 (OLI-TIRS) استفاده شد. طبقه‌بندی با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی (MLP) انجام گرفت. پوشش موجود در هفت طبقه تقسیم شد. متریک‌های Patch Density) PD ،(Number of Patch) NP ،PLAND) و Edge Density) ED)در سطح کلاس،Contagion) CONTAG ،(Largest Patch Index) LPI ،NP) و Shannon's diversity index) SHDI) در سطح سیمای سرزمین برای منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. یافته ها: بر اساس نتایج، بیشترین درصد پوشش منطقه در سالهای مورد مطالعه مربوط به اراضی کشاورزی و سپس مراتع متوسط است. تعداد لکههای اراضی کشاورزی در بازه زمانی 2000-1984 به علت تبدیل مراتع متوسط به اراضی کشاورزی افزایش و در بازه زمانی 2016 -2000 به دلیل تبدیل به مراتع متوسط با نرخ کمتر کاهش یافته و همچنین تعداد لکههای جنگلی در بازه زمانی اول به علت تبدیل به مراتع متوسط کاهش و در بازه زمانی دوم افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: بررسی متریکهای سیمای سرزمین بیانگر افزایش پیوستگی سیمای سرزمین، کاهش تکه تکه شدگی و تنوع در بازه زمانی اول است و در مقابل در بازه زمانی دوم کاهش پیوستگی، افزایش تکه تکه شدگی و تنوع دیده می شود. با توجه به اینکه، روند تغییرات سیمای سرزمین در دو بازه زمانی متفاوت است؛ به طور کلی می توان ذکر کرد که تکه‌تکه شدن و تنوع سیمای سرزمین کمتر و پیوستگی لکه های آن بیشتر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - مطالعه میزان پالایندگی گیاه اسطوخودوس Lavandula spica L.تحت شرایط آلودگی با سرب
        آناهیتا کیارستمی وحید عبدوسی پژمان مرادی
        زمینه و هدف: باتوجه به افزایش روز افزون آلودگی در قسمت های مختلف زیست محیطی،گیاهان زینتی و دارویی_زینتی همانند گیاه اسطوخودوس به علت در دسترس بودن و قابل استفاده بودن در فضای سبز شهرها مورد توجه قرار گرفته اند. گیاه پالایی روشی کم هزینه و جدید است که میتوان از این روش د چکیده کامل
        زمینه و هدف: باتوجه به افزایش روز افزون آلودگی در قسمت های مختلف زیست محیطی،گیاهان زینتی و دارویی_زینتی همانند گیاه اسطوخودوس به علت در دسترس بودن و قابل استفاده بودن در فضای سبز شهرها مورد توجه قرار گرفته اند. گیاه پالایی روشی کم هزینه و جدید است که میتوان از این روش در شهر های بزرگ برای کاهش آلودگی فلزات از خاک، آب و اتمسفر استفاده نمود. در این پژوهش تلاش شده است تاثیر سرب بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه اسطوخودوس به عنوان آلاینده ای خطرناک برای سلامتی انسان و سایر جانداران مورد ارزیابی قراربگیرد. روش بررسی:در پژوهش تحمل آلودگی به فلز سرب در گیاه اسطوخودوس بر اساس آزمایش طرح بلوک کاملاً تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل: سرب در 2 غلظت(0و 100 میلی گرم) و DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید)در 2 غلظت(1و2 میلی مولار)بود. یافته ها: نتایج نشان داد که تنش فلزات سنگین موجب کاهش برخی صفات مورد ارزیابی گردید و با اضافه نمودن DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید)مقدار جذب فلز سنگین سرب در گیاه اسطوخودوس کاهش یافت. نتیجه گیری: با افزودن ماده کلات کننده DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید) میزان جذب این فلز سنگین توسط گیاه مورد مطالعه بطور چشمگیری کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - استفاده از روش ارزیابی چرخه‌ی حیات برای مقایسه آثار محیط زیستی بام سبز و بام معمولی
        الما محمدی سید حامد میرکریمی مرجان محمدزاده
        زمینه و هدف: بام سبز از جمله گزینه های بهبود مشکلات محیط زیست شهری است. اما برخی نگرانی ها پیرامون آثار محیط زیستی ایجاد بام های سبز وجود دارد، زیرا برخلاف فواید محیط زیستی بی شمار پوشش گیاهی آن ها، لایه هایی چون عایق رطوبتی در بام های سبز اکثراً از مواد پلیمری ساخته چکیده کامل
        زمینه و هدف: بام سبز از جمله گزینه های بهبود مشکلات محیط زیست شهری است. اما برخی نگرانی ها پیرامون آثار محیط زیستی ایجاد بام های سبز وجود دارد، زیرا برخلاف فواید محیط زیستی بی شمار پوشش گیاهی آن ها، لایه هایی چون عایق رطوبتی در بام های سبز اکثراً از مواد پلیمری ساخته می شود. در این تحقیق آثار محیط زیستی یک بام سبز گسترده در طی حیاتش با یک بام معمولی مقایسه گردید. روش بررسی: در این مطالعه از روش ارزیابی چرخه ی حیات استفاده شد. با توجه به تعدد روش های ساخت بام سبز ابتدا روش های متفاوت ایجاد و مواد مختلف مورد استفاده در لایه های آن بررسی و گردآوری شد. سپس آثار محیط زیستی چند روش ساخت با یک دیگر مقایسه و گزینه ی بهینه ساخت انتخاب شد، و در مرحله ی بعد ارزیابی چرخه ی حیات گزینه ی بهینه با بام معمولی انجام گرفت. مقایسه ی آثار محیط زیستی بین روش های مختلف ساخت و هم چنین گزینه ی بهینه با بام معمولی به وسیله ی نرم افزار openLCA انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بام سبز در طول حیات خود به نسبت بام معمولی آثار محیط زیستی منفی کم تری دارد. هم چنین مشخص شد که بیش تر بودن آثار منفی محیط زیستی بام سبز نسبت به بام معمولی در برخی طبقات اثر به دلیل استفاده از عایق پی وی سی و ورق ژئوتکستایل (فایبرگلاس و پلی استر) در لایه های آن بوده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق را می توان با اندازه گیری فواید ایجاد بام سبز (برای مثال کاهش کمی و کیفی میزان رواناب) و نیز استفاده از مواد جایگزین با آثار منفی محیط زیستی کم تر در لایه های آن بهبود داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - ارائه الگوی ساده سنجش عملکرد محیط زیست در مدیریت شهری توسط AHP
        منوچهر امیدواری مریم قندهاری
        زمینه و هدف: محیط زیست از مهمترین مسایلی است که امروزه مورد توجه اکثر مدیران شهری است. ممیزی مدیریت محیط زیست بعنوان یک چالش مهم در مدیریت شهری مطرح است. ارزیابی درست تاثیر توسعه شهری بر محیط زیست می تواند از اثرات منفی توسعه بر محیط زیست جلوگیری نماید. یک الگوی سیستمات چکیده کامل
        زمینه و هدف: محیط زیست از مهمترین مسایلی است که امروزه مورد توجه اکثر مدیران شهری است. ممیزی مدیریت محیط زیست بعنوان یک چالش مهم در مدیریت شهری مطرح است. ارزیابی درست تاثیر توسعه شهری بر محیط زیست می تواند از اثرات منفی توسعه بر محیط زیست جلوگیری نماید. یک الگوی سیستماتیک ممیزی سبب می شود که قضاوت های ارزیاب ها به حداقل رسیده و ارزیابی واقعی تری را داشته باشند. هدف از این تحقیق ارائه یک الگویی جهت ارزیابی عملکرد مدیریت محیط زیست در حوزه مدیریت شهری بود. روش کار: این تحقیق با استفاده از نظر خبرگان در حوزه مدیریت شهری و با استفاده از تلفیق روش AHP با مدیریت ریسک انجام شده است. این الگو قادر است ارزیابی دقیقی را بدون تاثیر قضاوت های شخصی از عملکرد مدیریت شهری در حوزه محیط زیست انجام دهد. نتایج: نتایج نشان داد مهمترین مشکلات در حوزه مدیریت محیط زیست در کلان شهر تهران، حمل و نقل و مدیریت ترافیک، تاسیسات فاضلاب و مدیریت پسماند های جامد و نسبت فضای سبز بوده که در برخی از نواحی مورد مطالعه دارای شرایط نامطلوب بوده است. نتیجه گیری: یکی از مهمترین مسایل در ارزیابی عملکرد، تاثیر بالقوه قضاوت شخصی ارزیاب ها بر فرایند ارزیابی است. در الگوی ارائه شده میزان وزن عوامل موثر و پارامتر های موثر بر عملکرد محیط زیست مدیریت شهری مشخص شد. بر اساس این اوزان می توان استراتژی های کنترلی را تعریف نمود. الگوی ارائه شده قادر به تعیین نقاط ضعف سیستم مدیریت شهری در عملکرد محیط زیست شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تأثیر ترکیب مواد ورودی بر کیفیت کمپوست تولیدی به روش توده‌های استاتیک با هوادهی فعال در مناطق روستایی(مطالعه موردی: روستای سولقان)
        قاسمعلی عمرانی محمد علی عبدلی مهیار صفا
        زمینه و هدف: بررسی فرایند تولید کمپوست از پسماندهای تفکیک شده روستایی به روش توده‌های ساکن با هوادهی فعال از نظر درصد ترکیب مواد تشکیل‌دهنده آنها، شرایط و مدت زمان فرایند عمل‌آوری، تحلیل پارامترهای کلیدی حاکم بر فرایند، کیفیت محصول نهایی و نیز ارزیابی اقتصادی هزینه‌ها و چکیده کامل
        زمینه و هدف: بررسی فرایند تولید کمپوست از پسماندهای تفکیک شده روستایی به روش توده‌های ساکن با هوادهی فعال از نظر درصد ترکیب مواد تشکیل‌دهنده آنها، شرایط و مدت زمان فرایند عمل‌آوری، تحلیل پارامترهای کلیدی حاکم بر فرایند، کیفیت محصول نهایی و نیز ارزیابی اقتصادی هزینه‌ها و درآمد، از مهم‌ترین اهداف این تحقیق می‌باشد. روش بررسی:در این مطالعه پس از تفکیک پسماندهای روستایی، دو توده کمپوست یکی شامل ۱۰۰ درصد پسماند فسادپذیر و توده دیگر شامل ۷۵ درصد پسماند فسادپذیر و ۲۵ درصد فضولات گاوی ایجاد گردید. برای تخمین بهتر متغیرهای مربوط به فرایند رسیدگی و شناسایی خطاهای مشاهده، از سه تکرار استفاده گردید. چهار متغیر اصلی رطوبت، اسیدیته، دمای محیط و درون توده و نسبت C/N برای هر یک از توده‌ها اندازه‌گیری شد. تحلیل آماری جامع از نظر مقایسه پارامترها، بررسی همبستگی متغیرها و تحلیل واریانس یک طرفه بر روی پارامترهای اندازه‌گیری شده، انجام گرفت. یافته‌ها:میزان کاهش کل کلیفرم‌ها در هر دو بستر در حدود ۳log ملاحظه گردید. میزان کاهش تخم انگل در توده‌های حاوی ۱۰۰ درصد پسماند در حدود ۸/۷۵ درصد و در توده‌های مخلوط با فضولات گاوی در حدود ۹۵ درصد بدست آمد. فلزات سنگین سرب، کادمیوم و نیکل در هیچ کدام از توده‌ها، شناسایی نشدند. میانگین نسبت C/N در محصول نهایی در این روش برابر با ۳۵/۱۲ و میانگین pH نیز برای کمپوست رسیده برابر ۰۵/۸ ثبت گردید. بحث و نتیجه‌گیری:مقایسه محصول نهایی با استانداردهای ایران، آمریکا و کانادا نشان می‌دهد که روش استاتیک در هر دو ترکیب سبب تثبیت پسماندهای جامد و در نهایت منجر به تولید کمپوست مناسب شده‌ است. از نظر ارزیابی اقتصادی ملاحظه شد که نرخ بازده داخلی برای تولید کمپوست به روش استاتیک برابر با ۴/۱۲ درصد می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارزیابی وضعیت تاب آوری شهری در برابر جزایر حرارتی شهری (مطالعه موردی: مناطق 11 و 6 شهرداری تهران)
        آرش پاک اندیش فرح حبیب نسیم خانلو
        زمینه و هدف: امروزه جزایر حرارتی شهری موجب تغییر در شرایط اقلیمی شهرها می‌شود که این امر در شرایط زیست شهری تأثیرگذار بوده و موجب کاهش آسایش اقلیمی در شهر می گردد. لذا برای مقابله با جزایر حرارت شهری، مدیران و برنامه ریزان شهری باید طرح ها و برنامه‌هایی در نظر بگیرند که چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه جزایر حرارتی شهری موجب تغییر در شرایط اقلیمی شهرها می‌شود که این امر در شرایط زیست شهری تأثیرگذار بوده و موجب کاهش آسایش اقلیمی در شهر می گردد. لذا برای مقابله با جزایر حرارت شهری، مدیران و برنامه ریزان شهری باید طرح ها و برنامه‌هایی در نظر بگیرند که علاوه بر ایجاد آسایش اقلیمی در شهر از مصرف بی رویه انرژی در شهر نیز جلوگیری به عمل آید. مقاله حاضر با هدف بررسی وضعیت تاب آوری مناطق 6 و 11شهر تهران در برابر جزایر حرارتی شهری انجام شده است. روش بررسی: برای انجام تحقیق حاضر، از منطقه 6 شهر تهران محلات میدان ولیعصر و دانشگاه تهران و از منطقه 11 محله جمالزاده حشمت الدوله و محله ی فلسطین- انقلاب انتخاب گردیده است. در ابتدا معیارهای اثر گذار بر تاب آوری تعیین و اثر آن ها نیز مورد بررسی قرار گرفت و پرسش نامه مربوطه به وزن دهی معیارها در اختیار خبرگان قرار گرفته در نهایت اطلاعات پرسش نامه در نرم افزار expert choice تحلیل و اوزان مولفه و معیارهای مورد نظر استخراج گردید. با استفاده از مدل AHP وزن دهی شد و در محیط GIS به صورت لایه های رقومی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: نتایج نشان داد در محله دانشگاه تهران بخش های تاب آور به صورت پراکنده در بین بخش های با تاب آوری کم تر قرار گرفته و از توزیع یکسانی برخوردار نیست. در منطقه 11 نیز بخش شرقی محله فلسطین- انقلاب از تاب آوری بیش تری نسبت به بخش های غرب برخوردار است. محله حشمت الدوله جمال زاده نیز به طور کلی نسبت به محله فلسطین انقلاب از تاب اوری کمتری برخوردار بوده و تنها در بخش های کوچکی در بخش های شمالی از تاب آوری بیش تری برخوردار است. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی و طبق یافته ها، در منطقه 6 ، محله ولیعصر به استثنای بخش های شمال شرق و جنوب غرب نسبت به محله دانشگاه تهران از تاب آوری بیبش تری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی مدیریت پسماند شهرخمارلودر تابستان سال 1393
        سید علیرضا موسوی عبداله درگاهی فرناز عزیزی
        مقدمه:افزایش میزان و تنوع پسماند تولیدی و عدم مدیریت صحیح آن،از مهم ترین معضلات جامعه بشری است.که نتیجه آن آلودگی محیط زیست و افزایش خطرات بهداشتی می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی وضعیت مدیریت پسماند شهر خمارلو و ارائه راهکارهای مناسب در تابستان 1392 انجام گرفته است چکیده کامل
        مقدمه:افزایش میزان و تنوع پسماند تولیدی و عدم مدیریت صحیح آن،از مهم ترین معضلات جامعه بشری است.که نتیجه آن آلودگی محیط زیست و افزایش خطرات بهداشتی می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی وضعیت مدیریت پسماند شهر خمارلو و ارائه راهکارهای مناسب در تابستان 1392 انجام گرفته است.مواد روش‌ها: این مطالعه بصورت توصیفی- مقطعی با بازدید میدانی از وضعیت مدیریت پسماند در سال 1393 در شهر خمالو انجام گرفت. به منظور تعیین مشخصات فیزیکی پسماند تولیدی در یک دوره 3 ماه (تیر، مرداد و شهریور) با بررسی در محل دفع پسماند شهر انجام گرفت. به دلیل کم بودن مقدار تولید روزانه پسماند شهری (یک کانتینر)، کل پسماند روزانه به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. برای توزین از یک ترازوی 50 کیلوگرمی استفاده شد. برای تعیین دانسیته، زباله تولیدی را در ظرفی با حجم مشخص تخلیه، و از تقسیم وزن به حجم دانسیته پسماند ها بدست آمد.یافته‌ها:براساس نتایج تحقیق متوسط سرانه زباله تولیدی در این شهر در فصل تابستان02/2 می باشد. میانگین درصد وزنی مواد فساد پذیر 31/59، پلاستیک91/17، کاغذ 14/7، فلز 97/1، شیشه 58/3، منسوجات 09/3، چوب 87/3 و سایر 13/3 بدست آمد. میانگین وزن مخصوص3/358 شد. همچنین بیشترین درصد مواد آلی و کاغذ به ترتیب در مرداد و تیر ماه بودند.بحث ونتیجه‌گیری:با توجه به یافته ها 59% پسماند ها را موادتر و 41% مابقی را مواد خشک تشکیل می دهد. که شرایط برای اثرات نامطلوب زیست محیطی و بهداشتی مهیا می باشد. لذا آموزش همگانی برای کاهش حجم پسماند تولیدی با تأکید بر تفکیک در مبدأو در پی آن مدیریت صحیح پسماند توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - سایت‏ موزه‏ کشاورزی, راهبردی آموزشی جهت ارتقاء محیط زیست شهری
        ندا زرکش رضا سامه محمدمهدی ضرابی
        زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میر چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میراث ارزشمندی برخوردار است، کوچک شمردن این امر در یک کشور مستعد، نه‌ تنها تأمین غذا را تهدید می کند، بلکه سلامت محیطی را نیز به خطر می اندازد. از آنجایی که مسائلی چون افزایش جمعیت و تغییرات آب ‌و هوایی، لزوم توجه به محیط‌ زیست را ایجاب می کند، بنابراین هدف این مقاله ارتقاء شرایط محیطی از طریق ایجاد سایت موزه کشاورزی و برقراری ارتباط میان محیط انسان ‌ساخت و بسترهای طبیعی است تا بتوان شرایط مناسبی را جهت آموزش، ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی و توسعه‌ی فضای تفرجگاهی فراهم کرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ روش با اتکاء به شیوه‌ی توصیف و تحلیل انجام گرفته است. بدین‌ترتیب که پس از بیان پیشینه ای پیرامون نمونه های اجرا شده در رابطه با موضوع و عملکرد آنها، به رویکردها و اهداف مرتبط جهت آموزش کشاورزی در شهر و حومه‌ی آن پرداخته شده است که در نهایت عملکردهای پیشنهادی در سایت موزه‌‌‌ی کشاورزی به شش عامل دسته بندی و تأثیر آنها بر هریک از رویکردهای بیان شده تحلیل می گردد. یافته‎ها و نتایج: یافته های تحقیق بیان می کند که اختصاص زمین هایی در شهر و حومه آن به زمین های مثمر همچون سایت موزه کشاورزی علاوه بر بهبود جنبه‌های فرهنگی، تفریحی و جذب مخاطب می تواند پایداری زیست محیطی و شرایط اکولوژیکی مناسب را فراهم کند و نقش سازنده ای در افزایش کیفیت منظر شهری داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی ابعاد تمایز رابطه ناظر با منظر مثمر و منظر زینتی در باغ‌های ایرانی
        سیدمحمدرضا خلیل نژاد محمدعلی بیدختی
        زمینه و هدف: مقاله حاضر با بررسی باغ‌های ایرانی مختلف از دیدگاه رابطه ناظر و منظر سبز باغ در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی، سعی در پی یافتن تاثیر نظام گیاهی در کیفیت نظام بصری باغ و اهمیت توجه توامان به دو مقوله زیبایی‌شناختی و کارکرد در طراحی باغ ایرانی است. روش بررسی چکیده کامل
        زمینه و هدف: مقاله حاضر با بررسی باغ‌های ایرانی مختلف از دیدگاه رابطه ناظر و منظر سبز باغ در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی، سعی در پی یافتن تاثیر نظام گیاهی در کیفیت نظام بصری باغ و اهمیت توجه توامان به دو مقوله زیبایی‌شناختی و کارکرد در طراحی باغ ایرانی است. روش بررسی: روش تحقیق در مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به شیوه موردپژوهی، کتابخانه‌ای و مصاحبه، به همراه مطالعات میدانی بر روی 8 باغ تاریخی می‌باشد. انجام مطالعات میدانی در شهریورماه سال 1393 انجام گرفت که مصاحبه با مدیران و مشاوران با سابقه باغ‌ها و همچنین اخذ اطلاعات از باغبانان قدیمی نیز به تکمیل مطالعات میدانی کمک نمود. باغ‌های مورد مطالعه عبارتند از: باغ‌های اکبریه، رحیم‌آباد، امیرآباد، بهلگرد (باغ‌های تاریخی بیرجند)، باغ شاهزاده (ماهان)، باغ پهلوانپور (مهریز)، باغ دولت‌آباد (یزد) و باغ فین (کاشان). برای این منظور باغ‌های فوق‌الذکر از نظر رابطه ناظر و منظر در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها و نتایج: - در باغ‌های ایرانی کیفیت رابطه ناظر با منظر مثمر متفاوت و متمایز از رابطه با منظر زینتی است. - دسترسی فیزیکی به منظر مثمر به عنوان بخش تولیدی باغ‌ها مدیریت شده بوده و نظام گیاهی و نظام بصری به نحوی بوده است که در باغ‌های حکومتی-تشریفاتی محدودیت‌های دسترسی عموم به بخش تولیدی باغها اعمال گردد. - تغییر نظام گیاهی باغ‌های تاریخی، در اثر تعویض گونه‌ها، خشکیدگی و یا حذف عناصر گیاهی اصیل، می‌تواند تاثیرات نامطلوبی بر کیفیت و تنوع رابطه ناظر و منظر گذاشته و تمایز اصیل ارتباط ناظر با صحنه‌های مثمر و زینتی را کم نماید. پرونده مقاله