فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - قابلیت گیاه یونجه در پالایش خاک آلوده به نیکل و سرب
  صمد ظاهرمند محمود وفاییان محمد حسین بازیار
  10.30495/jest.2019.31761.4031
  زمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهم‌ترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور چکیده کامل

  زمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهم‌ترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی وضعیت آلودگی خاک پالایشگاه گچساران با استفاده از شاخص‌های زیست‌محیطی ضریب آلودگی، شاخص درجه آلودگی و شاخص اصلاح ‌شده درجه آلودگی و بررسی پتانسیل گیاه‌پالایی یونجه که بومی منطقه گچساران است.روش بررسی: از خاک پالایشگاه گچساران در سال 1396 بعنوان مرکز آلودگی، چهار محدوده 500-0 متر، 1000-500 متر، 1500-1000 متر و 2000-1500 متر انتخاب گردید. در هر محدوده 5 نمونه خاک از عمق 0 تا 30 سانتیمتر سطح خاک برداشت گردید. برای اندازه‌گیری فلزات سنگین از دستگاه ICP-OES استفاده شد. از نرم‌افزار SPSS برای تجزیه آماری استفاده شد.یافته‌ها: آنالیز شاخص‌های زیست‌محیطی منطقه موردمطالعه را نسبت به عنصر نیکل با درجه آلودگی قابل‌توجه و نسبت به عنصر سرب با آلودگی بسیار بالا نشان می‌دهد. مقایسه میانگین غلظت نیکل و سرب در نمونه‌های خاک کشت‌شده با گیاه یونجه اختلاف معنی‌داری با میانگین غلظت نیکل و سرب در محدوده موردبررسی دارد.بحث و نتیجه‌گیری: به‌طورکلی گیاه یونجه به‌عنوان گیاه بومی منطقه می‌تواند در شرایط نامناسب آلودگی باعث جذب و استخراج نیکل و سرب از خاک شود. نتایج نهایی این پژوهش نشان می‌دهد که توانایی گیاه یونجه در گیاه‌پالایی عنصر نیکل در خاک آلوده به مواد نفتی بیشتر از عنصر سرب در محدوده پالایشگاه گچساران می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - پیش‌بینی اثرات تغییرات اقلیمی بر دما و بارش با استفاده از مدل‌های گردش عمومی جو، راهکاری برای کشاورزی پایدار (مطالعه‌ی موردی: شهرستان کرمانشاه)
  سمیره صی محمدی محسن توکلی کیومرث زرافشانی حسین مهدی زاده فرزاد امیری
  10.30495/jest.2018.22114.3137
  زمینه و هدف: نگرانی در مورد تغییرات آب و هوا و اثرات آن بر جنبه های مختلف زندگی انسان در تولید به طور کلی و کشاورزی به طورخاص در حال رشد است، لذا هدف اصلی این مطالعه بررسی و پیش بینی اثرات تغییرات اقلیمی بر دما و بارش در شهرستان کرمانشاه است. روش بررسی: واسنجی و اعتبارس چکیده کامل

  زمینه و هدف: نگرانی در مورد تغییرات آب و هوا و اثرات آن بر جنبه های مختلف زندگی انسان در تولید به طور کلی و کشاورزی به طورخاص در حال رشد است، لذا هدف اصلی این مطالعه بررسی و پیش بینی اثرات تغییرات اقلیمی بر دما و بارش در شهرستان کرمانشاه است. روش بررسی: واسنجی و اعتبارسنجی داده ها با استفاده از مدل HadCM3 برای داده های روزانه دما و بارش از سال 1961 تا 2001 انجام شد، بدین صورت که از داده های سال 1961 تا 1990 برای دوره واسنجی و از سال 1991 تا 2001 برای اعتبارسنجی استفاده شد. به منظور ریزمقیاس نمایی آماری داده های بزرگ مقیاس مدل گردش عمومی هوا از نرم افزار SDSM4.2 استفاده شد. یافته ها: اختلاف کم بین داده های مشاهداتی و شبیه سازی شده در دوره واسنجی و اعتبارسنجی نشان داد که انطباق قابل قبولی بین داده های مشاهداتی و شبیه سازی شده توسط مدل وجود دارد. لذا با توجه به این مورد، قابلیت و توانایی مدل در داده سازی مورد تأیید قرار گرفت. در این مطالعه از سناریوی انتشار A2 برای مدل سازی تغییرات اقلیمی در سه دوره سی ساله (2020، 2050 و 2070) استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: طبق مدل شبیه سازی شده، بارش روند کاهشی و دما روند افزایشی خواهد داشت، لذا نتایج این مطالعه می تواند برای مدل های بهینه تخصیص کاربری اراضی کشاورزی به کار رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای (ANP)
  اصلان اگدرنژاد نیاز علی ابراهیمی پاک هادی محمدی والا زهرا قربانی محسن احمدی
  10.30495/jest.2022.34181.4157
  زمینه و هدف: در حال حاضر منابع آب‌ زیرزمینی از جمله مهم‌ترین منابع برای مصارف آبیاری است. لذا تعیین تغییرات کیفیتی آن‌ها در سطح یک دشت یا منطقه به منظور استفاده بهینه، ضروری است. این مطالعه با هدف پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش چکیده کامل

  زمینه و هدف: در حال حاضر منابع آب‌ زیرزمینی از جمله مهم‌ترین منابع برای مصارف آبیاری است. لذا تعیین تغییرات کیفیتی آن‌ها در سطح یک دشت یا منطقه به منظور استفاده بهینه، ضروری است. این مطالعه با هدف پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) انجام یافته است. روش بررسی: این تحقیق در دشت مختاران واقع در عرض جغرافیایی ‘13 ˚ 32 تا ‘46 ˚32 شمالی و طول جغرافیایی ‘40 ˚58 تا ‘45 ˚59 شرقی در استان خراسان جنوبی در سال 1393 انجام یافت. در این آزمایش، لایه‌های مختلف کیفیت آب زیرزمینی بر اساس عوامل نسبت جذبی سدیم، سختی کل، درصد سدیم محلول، بی‌کربنات سدیم، شاخص نفوذپذیری، نسبت جذبی منیزیم و نسبت کلایز در محیط GIS ایجاد و توسط روش تحلیل شبکه‌ای وزن‌دهی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مناطق شرقی دارای کیفیت بهتری از لحاظ آب زیرزمینی نسبت به مناطق غربی است. هم چنین، 72/40٪ سطح دشت دارای کیفیت مطلوب (28/3، 09/17 و 35/20٪ به ترتیب در بازه‌های خیلی خوب، خوب و نسبتاً خوب) و 28/50 درصد سطح دشت دارای کیفیت نامطلوب (11/49، 35/7 و 82/2٪ به ترتیب در بازه‌های نسبتاً بد، بد و خیلی بد) بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: براساس نتایج به دست آمده، استحصال آب آبیاری از نقاط شرقی و شمالی دشت می‌بایست افزایش یافته و کشاورزی دیم در سایر نقاط مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی پرتوزایی محیطی در نمونه‌های رسوب، آب و گیاه نی در محل ورودی پساب تصفیه‌خانه فاضلاب اراک به تالاب بین المللی میقان
  رضا پورایمانی رامین فرداد محمود میرزایی
  10.30495/jest.2019.41198.4522
  زمینه و هدف هسته های پرتوزا به صورت طبیعی و مصنوعی در آب، خاک، گیاهان و هوا وجود دارند. امروزه آلاینده های صنعتی و شهری نیز در بالا بردن سطح آن موثر هستند. در این پژوهش تاثیر آب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب اراک در ناحیه ورودی به تالاب میقان بر پرتوزایی محیطی این ناحیه مورد چکیده کامل

  زمینه و هدف هسته های پرتوزا به صورت طبیعی و مصنوعی در آب، خاک، گیاهان و هوا وجود دارند. امروزه آلاینده های صنعتی و شهری نیز در بالا بردن سطح آن موثر هستند. در این پژوهش تاثیر آب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب اراک در ناحیه ورودی به تالاب میقان بر پرتوزایی محیطی این ناحیه مورد بررسی قرارگرفته است.روش بررسی: در این پژوهش 10 نمونه رسوب، 10 نمونه آب و 10 نمونه گیاه نی از محل ورودی آب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب اراک به تالاب میقان، تهیه گردید. فعالیت‌ویژه هسته های پرتوزا با استفاده از روش بیناب نگاری گاما و با استفاده از آشکارساز فوق‌خالص ژرمانیومی(HPGe) تعیین شد و نقشه توزیع هسته های پرتوزا در این ناحیه برای نمونه های رسوب و آب رسم گردید.یافته ها: مقادیر میانگین فعالیت ‍‌ویژه هسته های 226Ra، 232Th،40K و 137Cs در نمونه های رسوب به ترتیب 86/22، 26/27، 04/409و 34/6، در نمونه آب به ترتیب 57/2، 04/3، 7/23و 37/0 و در نمونه های نی نیز به ترتیب 8/8، 59/9، 66/45و 26/2 برحسب Bqkg-1 به-دست آمد. مقدار فعالیت رادیوم معادل در نمونه رسوب در محدوده 14/84 تا 55/104 تغییر می کند.بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد رسوبات این ناحیه آلوده به 137Cs است که نمایانگر انتقال غبار ناشی از سوانح هسته ای از خارج از مرزهای کشور می باشد. مقدار میانگین Raeq درنمونه ی رسوب مورد مطالعه Bqkg-1 34/93 به دست آمده است که از مقدار میانگین جهانی (Bqkg-17/139) کم تر است. به نظر می رسد که آلاینده ها در حوضچه های آرامش حذف می گردند و مواد پرتوزای کمی وارد تالاب می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تحلیل زمانی و مکانی وقوع گرد و غبار در استان لرستان
  رضا چمن پیرا ابراهیم کریمی سنگچینی علی اکبر نوروزی
  10.30495/jest.2021.53171.5086
  زمینه و هدف: در حال حاضر مدیریت خطر گردوغبار در مقیاس جهانی و به‌ویژه در منطقه خاورمیانه به یک چالش جدی تبدیل شده است. این تحقیق در استان لرستان با هدف تحلیل زمانی و مکانی وقوع گرد و غبار جهت تسکین و کنترل ریسک در راستای آمایش و توسعه پایدار انجام شده است.روش بررسی: تغی چکیده کامل

  زمینه و هدف: در حال حاضر مدیریت خطر گردوغبار در مقیاس جهانی و به‌ویژه در منطقه خاورمیانه به یک چالش جدی تبدیل شده است. این تحقیق در استان لرستان با هدف تحلیل زمانی و مکانی وقوع گرد و غبار جهت تسکین و کنترل ریسک در راستای آمایش و توسعه پایدار انجام شده است.روش بررسی: تغییرات طوفان گردوغبار برای 8 ایستگاه سینوپتیک استان در یک دوره زمانی 17 ساله (2016-2000) مورد آنالیز قرار گرفت. برای تغیرات مکانی مدل‌های مختلف درون‌یابی برازش داده شد و مدل با کمترین MAE و RMSE ان‍ت‍خاب‌ شده است. س‍پ‍س‌ ب‍ه‌ ک‍م‍ک‌ م‍دل‌ درون‌یابی کوکریجینگ درون‍‌ی‍اب‍ی‌ ب‍ا ه‍م‍س‍ای‍گ‍ی‌ه‍ای‌ م‍خ‍ت‍ل‍ف‌ ان‍ج‍ام‌ شده است که‌ ح‍اص‍ل‌ آن‌ ت‍عداد زیادی‌ ن‍ق‍ش‍ه‌ اس‍ت‌. این نقشه‌ها به شبکه سلولی در محیط GIS تبدیل گردید.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی سالیانه پدیده طوفان گردوغبار نشان داد که ایستگاه خرم‌آباد با میانگین فراوانی ۴۵روز سال، بیش ترین تعداد روزها را در کل استان مورد مطالعه دارد. بیش‌ترین فراوانی طوفان گردوغبار در ماه‌های ژوئن و ژوئیه و کم‌ترین فراوانی در ماه نوامبر و دسامبر می‌باشد. استان لرستان از نظر تعداد روزهای زیر ۱۰ و یک کیلومتر، به ترتیب بیش از ۲۳ و ۷۱ درصد احتمال خطر بالای طوفان گردوغبار را دارد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به خطر بالای گرد وغبار، برنامه‌های پیش‌گیری و کنترل و نیز برنامه‌های سازگاری توسعه‌ای استان پیشنهاد می‌شود که بتوان به اهداف آمایش و حفاظت جهت جلوگیری از توسعه بیابان‌زایی دست یافت. این مطالعه به عنوان یک پژوهش کاربردی می‌تواند نسخه خوبی برای مسئولان، مدیران و دست‌اندرکاران بلایای طبیعی و توسعه استان لرستان محسوب شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - چگونگی وضعیت ترابری و نگه‌داشت شاخص آلودگی اشرشیاکولی با سطوح شوری مختلف در ستون اشباع
  سحر اخوان سهیلا ابراهیمی مریم نوابیان محمود شعبانپور علی مجتهدی علیرضا موحدی نایینی
  10.30495/jest.2022.28580.3736
  زمینه و هدف: اشرشیاکولی معمول‌ترین کلیفرم روده‌ای کود گاوی است که به عنوان شاخص آلودگی آب‌های زیرزمینی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف مطالعه ترابری ترجیحی و نگه داشت باکتری اشرشیاکولی به‌عنوان یک باکتری شاخص آلودگی در شرایط استفاده از آب شور ان چکیده کامل

  زمینه و هدف: اشرشیاکولی معمول‌ترین کلیفرم روده‌ای کود گاوی است که به عنوان شاخص آلودگی آب‌های زیرزمینی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف مطالعه ترابری ترجیحی و نگه داشت باکتری اشرشیاکولی به‌عنوان یک باکتری شاخص آلودگی در شرایط استفاده از آب شور انجام گرفته است. روش بررسی: مطالعات آزمایشگاهی در سیستم جریان ترجیحی با ماکروپورهای مصنوعی با قطر و تیمار شوری مختلف تحت جریان اشباع در سال ۱۳۹۵ انجام یافت. در بررسی اثر سطوح مختلف شوری آب از بیو ردیاب اشرشیاکولی و کلراید استفاده شد. نمونه‌های پساب به‌طور مداوم در طول آزمایش انتقال در فواصل زمانی مشخص جمع‌آوری شدند. در پایان آزمایش از سه عمق نمونه خاک از هر ستون در دو منطقه ماکروپور و ماتریکس برداشت شد. سپس غلظت‌های باکتری و کلراید آنالیز شدند. یافته‌ها: بیشترین غلظت اشرشیاکولی در زهاب جمع آوری شده مربوط به کمترین شوری 1 دسی زیمنس بر متر و حداقل مقدار آن در شوری 4 دسی زیمنس بر متر مشاهده گردید. در عمق 5 سانتی‌متر میزان نگه‌داشت باکتری حداکثر و برابر باCFUL-1 105× 3/1 بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بیشتر باکتری‌های پالایش شده در لایه‌های سطحی خاک نگه داشته شدند و با افزایش عمق خاک میزان آلاینده عبوری از خاک کمتر شد، به طوری که به ازای هر ۵ سانتی متر افزایش عمق، ۱۰% میزان نگه داشت آن کاهش پیدا کرد. هم چنین بالا بودن غلظت باکتری خروجی از ستون‌های خاک تیمار شده با شوری زیاد به علت نقش املاحی مانند نمک در انتقال باکتری است. بنابراین، شوری آب مـی توانـد نقـش مهمـی در کاهش آلودگی منابع آب زیرزمینی داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - استخراج واندازه‌گیری سم دیازینون به وسیله نانوذرات NiZnS-C با تکنیک ریز استخراج به کمک امواج فراصوت و طراحی آزمایش از آب‌های محیطی به کمک HPLC-UV
  سعید خدادوست محمد شریف طالبیان پور
  10.30495/jest.2021.50606.4981
  زمینه و هدف: ترکیبات اورگانوفسفره اساس بسیاری از سموم و گازهای شیمیایی جنگی می باشند. سموم فسفره آلی دسته ای از مواد شیمیایی هستند که عموما بعنوان بازدارنده های کولین استراز عمل می کنند و بواسطه عملکرد بسیار موثرشان در مقابل حشرات کاربرد گسترده ای در کشاورزی دارند. هدف چکیده کامل

  زمینه و هدف: ترکیبات اورگانوفسفره اساس بسیاری از سموم و گازهای شیمیایی جنگی می باشند. سموم فسفره آلی دسته ای از مواد شیمیایی هستند که عموما بعنوان بازدارنده های کولین استراز عمل می کنند و بواسطه عملکرد بسیار موثرشان در مقابل حشرات کاربرد گسترده ای در کشاورزی دارند. هدف اصلی این تحقیق ارائه یک روش استخراج جدید سم دیازینون از آب های محیطی است.روش بررسی: در این تحقیق نانو ذرات NiZnS نشانده شده بر روی کربن فعال سنتز شدند و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن با تکنیک های XRD، FT-IR و TEM تعیین شدند. نانو مواد با میانگین اندازه 45 نانومتر توسط روش ریزاستخراج براساس پخش نانو مواد نانو-کمک شده با امواج فراصوت برای استخراج سم دیازینون در نمونه های آب های محیطی (بهار سال 1399) قبل از اندازه گیری با دستگاه HPLC-UV به کار گرفته شد. مقادیر بهینه متغیرهای اثر گذار بر روش استخراج توسط روش طرح مرکب مرکزی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: روش بهینه سازی شده ریزاستخراج براساس پخش نانو مواد نانو- کمک شده با امواج فراصوت جفت شده با HPLC-UV برای اندازه گیری مقادیر ناچیز دیازینون در نمونه های آبی به کار گرفته شده است. مزایای روش پیشنهادی بر اساس نانو مواد جدید شامل آسانی نسبی، ساده بودن و ارزان بودن روش سنتز، سریع و راحت بودن عمل استخراج، امکان پذیری برای نمونه های با حجم بالا، حساسیت، دقت و صحت بالا در پیش تغلیظ و اندازه گیری دیازینون است.بحث و نتیجه گیری: در شرایط بهینه مقدار 5/15 میلی گرم از نانو ذرات NiZnS-C، 5/5 دقیقه زمان اختلاط و 5/5 دقیقه زمان اعمال فراصوت حاصل شد. ارقام شایستگی روش شامل دامنه خطی در محدوده µgmL-110 001/0 با حد تشخیص µgmL-1 0005/0 و انحراف استاندارد کمتر از 6 درصد بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - شبیه‌سازی اثر تغییر اقلیم بر عملکرد و کارایی مصرف آب سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) در اردبیل
  آتوسا شفارودی عبدالقیوم قلی پوری برومند صلاحی
  10.30495/jest.2021.49801.4934
  زمینه و هدف: تغییر اقلیم باعث تغییراتی در الگوهای بارش، دما و مقدار آن ها می شود و این تغییرات می تواند عملکرد گیاهان را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه، به بررسی کارایی مدل DSSAT در شبیه سازی عملکرد غده و کارایی مصرف آب گیاه سیب زمینی تحت تغییر اقلیم آینده، در تیماره چکیده کامل

  زمینه و هدف: تغییر اقلیم باعث تغییراتی در الگوهای بارش، دما و مقدار آن ها می شود و این تغییرات می تواند عملکرد گیاهان را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه، به بررسی کارایی مدل DSSAT در شبیه سازی عملکرد غده و کارایی مصرف آب گیاه سیب زمینی تحت تغییر اقلیم آینده، در تیمارهای مختلف کم آبیاری و رقم به عنوان یک راهکار سازگاری، پرداخته شد.روش بررسی: به این منظور از داده های تولیدی بارش، دمای حداقل و حداکثر مدل ریزمقیاس نمایی آماری LARS-WG5 با استفاده از مدل گردش عمومی HadCM3 و تحت سناریوی A1B در دوره های آتی 2040-2011، 2070-2041 ،2100-2071 و دوره پایه 2016-1988 استفاده شد. برای شبیه سازی رشد و عملکرد سیب زمینی نیز از مدل DSSAT و زیر مدل SUBSTOR-Potato استفاده شد. قبل از استفاده، توسط داده های مزرعه ای جمع آوری شده از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، واسنجی و صحت سنجی انجام شد. سپس مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب در دوره های آتی، برای این مطالعه تحت سه تیمار آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد (FI)، آبیاری گیاه به میزان 15 درصد کمتر از تیمار شاهد (LI1) و آبیاری گیاه به میزان 30 درصد کمتر از تیمار شاهد (LI2) با پنج رقم سیب زمینی (آگریا (عرف منطقه)، کایزر، ساوالان و کلون های 1-397081 و 10-397082 با 3 تکرار و در دو سال زراعی 95 و 1394 شبیه سازی شد.یافته ها: با توجه به نتایج، تحت سناریوی A1B در سطوح آبیاری FI و LI1، برای دوره 2040 و 2070 نسبت به دوره پایه، مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب شبیه سازی شده بیشترین درصد افزایش را نشان دادند. همچنین با انتخاب ارقام ساوالان، 1-397081 و 10-397082 بیشترین افزایش برای مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب برای دوره های 2040 و 2070 شبیه سازی شد.بحث و نتیجه گیری: همانطور که نتایج نشان می دهد، کاهش درصد کمتر عملکرد در تیمارهای کم آبیاری نسبت به آبیاری کامل، در دوره های آتی نسبت به دوره پایه مؤید امکان جایگزینی تیمار کم آبیاری (LI1) به جای تیمار آبیاری کامل (FI) می باشد. در نتیجه تیمار آبیاری به میزان 15 درصد کمتر از آبیاری کامل، جهت آبیاری مزارع سیب زمینی با توجه به اهمیت حفظ و صرفه جویی منابع آب در دوره های آتی با تغییر اقلیم توصیه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - مدل‌سازی حریم زمین لغزش با مدیریت استراتژی در برنامه ریزی شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)
  زیبا بهشتی علیرضا قراگوزلو سید مسعود منوری میر مسعود خیرخواه زرکش
  10.30495/jest.2022.50588.4985
  زمینه و هدف: توسعه و گسترش ساخت و ساز غیراصولی بر روی تپه‌های رسی و مارنی در بخشی از شهر تبریز به دلیل کیفیت و ویژگی‌های نامطلوب خاک و خاصیت روانگرایی آن در هنگام زمین لرزه، باعث گردیده که این منطقه در معرض خطر زمین لغزش هم قرار گیرد. هدف اصلی این تحقیق، مدل‌سازی حریم ز چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه و گسترش ساخت و ساز غیراصولی بر روی تپه‌های رسی و مارنی در بخشی از شهر تبریز به دلیل کیفیت و ویژگی‌های نامطلوب خاک و خاصیت روانگرایی آن در هنگام زمین لرزه، باعث گردیده که این منطقه در معرض خطر زمین لغزش هم قرار گیرد. هدف اصلی این تحقیق، مدل‌سازی حریم زمین لغزش با مدیریت استراتژی در برنامه ریزی شهر تبریز می باشد. روش بررسی: ارزیابی حساسیت زمین لغزش با مدل عملکرد باور شهودی ((Evidential Belief Function انجام گرفت، ارزیابی آثار زیست محیطی زمین لغزش توسط مدل پرومته 2 در سه فاز زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و برنامه استراتژی زمین لغزش جهت کمک به تصمیم گیران ذیربط ارایه گردید. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد 9/82% از مناطق شهر تبریز در خطر وقوع زمین لغزش است و تراکم‌های ساختمانی زیاد با قطعات مسکونی زیر 75 مترمربع در این مناطق شناسایی گردید. میزان دسترسی به شبکه راه های شهر کمتر از 30% است. 142هکتار کمبود در مراکز درمانی، 853 هکتار در تاسیسات و تجهیزات شهری،430 هکتار در فضای سبز شهر شناسایی گردید و بیش از 70% از مراکز مهم و حیاتی شهر نیازمند مقاوم‌سازی شناخته شد، آمار مورد استفاده در این تحقیق با توجه به انجام آن، مربوط به سال 1395 می باشد. بحث و نتیجه گیری: پهنه‌های مورد نیاز در کاربری‌های درمانی، امنیتی، فضای سبز شهری،مراکزامدادرسانی، تاسیسات و تجهیزات شهر شناسایی گردید و با پایش مناطق لغزشی میانگین سرعت حرکت زمین لغزش در سال 1335 تا 1398 به میزان 65/41 متر است که شیب و اختلاف زیاد محل، جنس زمین و لایه‌های رسوبی غیرمتراکم آن، دامنه‌های شمالی برفگیر، جنس ریزدانه، فرسایش تدریجی رسوبات در ایجاد زمین لغزش‌ها در طول زمان موثر بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماند خانگی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران)
  صادق صالحی ژیلا احمدی
  10.30495/jest.2020.19279.2811
  زمینه و هدف: تفکیک پسماند از مبدا، از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت پسماندهای خانگی محسوب می شود. برای نیل به این هدف، سیاست گذاری های مختلف و متفاوتی از سوی برنامه ریزان و مدیران شهری اتخاذ می شود که میزان وصول به اهداف نیز بر اساس نوع سیاست گذاری می تواند متفاوت باشد چکیده کامل

  زمینه و هدف: تفکیک پسماند از مبدا، از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت پسماندهای خانگی محسوب می شود. برای نیل به این هدف، سیاست گذاری های مختلف و متفاوتی از سوی برنامه ریزان و مدیران شهری اتخاذ می شود که میزان وصول به اهداف نیز بر اساس نوع سیاست گذاری می تواند متفاوت باشد. جهت بررسی تاثیر سیاست گذاری ها در مدیریت پسماندهای خانگی در قالب امکانات، فرصتها و ابزارهای تشویقی، پژوهش حاضر در مرداد ماه 1394 در منطقه 8 شهرداری تهران انجام یافته است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق تعداد400 نمونه از شهروندان تهرانی به شیوه نمونه گیری سهمیه ای- تصادفی انتخاب شدند. جمع آور ی اطلاعات با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام یافت و برای سنجش اعتبار و روایی سؤالات، ازاعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزارSpss نسخه16 و آماره های توصیفی و استنباطی صورت گرفت.یافته ها: نتایج حاصل ازآزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که متغیر امکانات و فرصت های تفکیک پسماند با رفتار تفکیک پسماند همبستگی دارد. اما متغیر مشوق اقتصادی با تفکیک پسماند رابطه معنی داری ندارد و این فرضیه رد شد. با بررسی بیشتر مشخص گردید که ابزارهای تشویق اقتصادی از طریق عواملی مانند ترویج مساله تفکیک پسماند با استفاده از منابعی مانند نویسندگان، اخبار صدا و سیما و...و همچنین آگاهی شهروندان از سیاست ها و برنامه های اجرایی شهرداری در حوزه مدیریت پسماند( قانون مدیریت پسماند، روشهای جمع آوری پسماندهای خشک ، نحوه ارتباط با شهرداری و...) می توانند بر تفکیک پسماند موثر باشند.بحث و نتیجه گیری: یافته های به دست آمده، پیچیده بودن شناسایی و تعیین عوامل تاثیرگذار بر رفتار تفکیک پسماند و به طور کلی لزوم مدنظر قراردادن مجموعه ای از عوامل اجتماعی را در پیش بینی رفتار زیست محیطی یادآور می شود. تاکید صرف بر ابزارها و مولفه های تشویقی به تنهایی نمی توانند بر رفتار تفکیک پسماند تاثیری داشته و یا مشارکت و همکاری شهروندان را در پی داشته باشند. عدم اطلاع رسانی مناسب به شهروندان در ارتباط با برنامه های شهرداری مانند اجرای طرح تفکیک پسماند و یا عدم آگاهی در ارتباط قانون مدیریت پسماند از عواملی هستند که اجرای موفق این طرح را با چالش مواجه ساخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - بررسی ضمانت‌ها و الزامات حقوقی مقابله با آلودگی‌های دوربرد و فرامرزی (در کشورهای منطقه خاورمیانه در قالب تفاهم منطقه‌ای)
  الهام حیدرزاده احمد وروایی منصور پورنوری ناصر قاسمی
  10.30495/jest.2021.39488.4454
  در این مقاله تلاش شده است تا با استناد به عرف بین‌المللی در زمینه‌ الزامات و مسئولیت‌های موجود در راستای مهار ریزگردها، به بررسی اقدامات مورد نظر در سطح منطقه خاورمیانه پرداخته شود.در این مقاله الزامات حقوقی و آیین‌نامه‌های موجود در زمینه‌ مقابله با آلودگی‌های دوربرد و چکیده کامل

  در این مقاله تلاش شده است تا با استناد به عرف بین‌المللی در زمینه‌ الزامات و مسئولیت‌های موجود در راستای مهار ریزگردها، به بررسی اقدامات مورد نظر در سطح منطقه خاورمیانه پرداخته شود.در این مقاله الزامات حقوقی و آیین‌نامه‌های موجود در زمینه‌ مقابله با آلودگی‌های دوربرد و فرامرزی (همچون اصل احتیاط و اصولی مشابه)، در کنار نمونه‌هایی از تعهد‌نامه‌ها و تفاهم‌نامه‌های تصویب‌شده‌ بین‌المللی مورد مطالعه قرار گرفته، و با توجه به مشکلات موجود در منطقه‌ خاورمیانه، اصول و الزامات موجود در تعهدها و تفاهم‌نامه‌های تصویب شده در این منطقه‌، به روش توصیفیتحلیلی با رویکرد تطبیقی مورد واکاوی قرار گرفته است. در پایان نگارنده با توجه به موقعیت زیست محیطی منطقه‌، پیشنهادهایی در زمینه کمی و کاستی‌های موجود در تعهدها و تفاهم‌نامه‌های منطقه‌ای، مطرح شده است.مسلماً تدوین اصول یک کنوانسیون منطقه‌ای برای پیش‌گیری و مهار پدیده گردوغبار آن هم با استفاده از تجربه موفق کشورهای آسیای جنوب شرقی، نه تنها از نظر کارکردی اهمیت دارد، بلکه از نظر حقوقی نیز راهگشا برای موقعیت‌های بحرانی است. بهره‌‌گیری از تعهدات قراردادی در تدوین کنوانسیون‌های منطقه‌ای برای مقابله با پدیده ریزگردها، کارائی و قوت اجرائی بیشتری نسبت به تعهدات عرفی خواهد داشت. ضرورت اتخاذ تدابیر قضایی، قانونی و اجرایی در سطح منطقه‌ای؛ شامل اجرای سیاست‌های ممنوعیت تغییر کاربری اراضی جنگلی، تالابی و رودخانه‌ای؛ و پیش‌نویس طرح اجرایی همکاری چند جانبه میان کشورهای منطقه برای مقابله با ریزگردها از اقدامات پیشنهادی می‌باشد.علی‌رغم تلاش‌های سازمان‌های بین‌المللی محیط زیست؛ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد بدون وجود یک کنوانسیون منطقه‌ای در جهت مهار ریزگردها و دیگر بحران‌های زیست ‌محیطی امکان حل مسئله وجود نخواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - ارزیابی آلودگی نفتی و اولویت بندی راهبرد حفاظت محیط زیست دریای خزر بر اساس مدل SWOT
  امید نادری پرویز محمدی نسرین چوبکار حسین نوروزی سید احمد حسینی
  10.30495/jest.2022.57289.5236
  زمینه و هدف: ترکیبات نفتی مضر در محیط‌های آبی خطرات مختلفی بر موجودات دریایی و نیز انسان دارد، حال با این تهدید آلودگی نفتی در منابع آبی کشور به ویژه دریای خزر چه نقاط قوت و ضعفی برای مقابله با این تهدید می تواند وجود داشته باشد؟ هدف از انجام این پژوهش آشنایی با آلودگی چکیده کامل

  زمینه و هدف: ترکیبات نفتی مضر در محیط‌های آبی خطرات مختلفی بر موجودات دریایی و نیز انسان دارد، حال با این تهدید آلودگی نفتی در منابع آبی کشور به ویژه دریای خزر چه نقاط قوت و ضعفی برای مقابله با این تهدید می تواند وجود داشته باشد؟ هدف از انجام این پژوهش آشنایی با آلودگی نفتی و مشتقات آن و تبیین اولویت بندی راهبرد حفاظت از محیط زیست دریای خزر در مقابله با تهدیدات ناشی از آلودگی نفتی می‌باشد. روش بررسی: تجزیه و تحلیل قوت ضعف فرصت تهدید( SWOT) ابزاری مهم برای بررسی استراتژیک، تحلیل وضعیت و ارائه راه حل های مناسب برای دستیابی به بهترین پاسخ مدیریت زیست محیطی است .بنابراین استراتژی اصلی این مطالعه استفاده از مدل SWOT به عنوان ابزاری برای ارزیابی آلودگی نفتی دریای خزر می باشد. یافته ها: براساس نتایج، با اولویت بندی استراتژیک در کل سهم آلودگی نفتی خزر، دو تهدید (روسیه و آذربایجان) و سه فرصت (قزاقستان، ترکمنستان و ایران) وجود دارد که مهمترین ضعف و تهدید موجود، در منابع رودخانه ای و مهمترین توانمندی و فرصت در منابع شهری شناسایی شده است. بحث و نتیجه گیری: آنچه که در تحقیقات یاد شده کمتر به آن پرداخت شده است بهره گیری از تحلیل های تشخیصی فرامرزی می باشد زیرا این تحلیل ها، به عنوان گزارش های رسمی مورد تایید سازمان های محیط زیستی بین المللی، می توانند مبنایی برای ارزیابی های دوره ای قرار گیرد و براساس آن ها به تعیین اولویت بندی های استراتژیک در مدیریت کنترل آلودگی های حوزه خزر مبادرت شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - بررسی منحنی کوزنتس زیست‌محیطی برای انتشار گاز N2O در ایران با مدل ARDL
  مهدی صادقی شاهدانی علی اکبر محمدی سمچولی محمدجواد رستگاری کوپائی
  10.30495/jest.2022.57018.5232
  زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی، همچون افزایش گاز گلخانه‌ای خطرناک N2O، همواره با پیامدهای اقتصادی و توسعه‌ای مختلف همراه است. منحنی کوزنتس زیست‌محیطی بیان می‌دارد که افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا توسعه‌یافتگی یک کشور، با سطح تولید آن کشور رابطه‌ای مستقیم و پس از توسعه‌ چکیده کامل

  زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی، همچون افزایش گاز گلخانه‌ای خطرناک N2O، همواره با پیامدهای اقتصادی و توسعه‌ای مختلف همراه است. منحنی کوزنتس زیست‌محیطی بیان می‌دارد که افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا توسعه‌یافتگی یک کشور، با سطح تولید آن کشور رابطه‌ای مستقیم و پس از توسعه‌یافتگی، رابطه‌ای معکوس دارد. هدف از این مطالعه، بررسی منحنی کوزنتس زیست‌محیطی برای انتشار گاز گلخانه‌ای N2O در کشور ایران است. روش بررسی:‌ روش پاسخگویی به مساله مزبور، کمّی و از طریق تحلیل اقتصاد‌سنجی داده‌های سری‌زمانی در بازه زمانی 1960 الی 2017 بوده و از مدل خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) جهت بررسی و تحلیل متغیرها استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج مدل پویا به ما نشان می‌دهد که مساحت زمین‌های تحت کشت تاثیری منفی و تولید ناخلص داخلی (GDP) و صادرات، تاثیری مثبت بر انتشار N2O دارند. همچنین GDP2‌ علامتی مخالف جذر خودش دارد و رابطه درجه دوم معکوس برقرار است. در نتیجه فرض وجود منحنی کوزنتس در ایران رد نمی‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: نقطه حداکثری نمودار برای کشور ایران بر حسب تولید ناخالص داخلی سرانه، رقمی حدود 7500 دلار خواهد بود. بنابراین اگر از این میزان جلوتر برویم، میزان انتشار N2O کاهش پیدا خواهد کرد. در حال حاضر میزان تولید ناخالص داخلی سرانه کشور حدود 6900 دلار است و در مسیر صعودی منحنی کوزنتس قرار داریم. در نتیجه کاهش انتشار N2O بر رشد ایران تأثیری منفی خواهد داشت. بدین ترتیب، انجام برخی از سیاست‌ها برای کاهش میزان انتشار این گاز گلخانه‌ای بدون عواقب عمده در بخش‌های مختلف اقتصادی امکان پذیر نیست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - مدل‌سازی پراکنش ذرات معلق هوای شهر اصفهان با بهره‌گیری از روش‌های IDW و Cokriging
  سحر حیدری اصل حسین مرادی محسن سلیمانی
  10.30495/jest.2022.50105.4963
  زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگ چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگی هوا روش‌های درون‌یابی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی الگوهای پراکنش و مدل‌سازی ذرات‌معلق PM2.5 و PM10 هوای شهر اصفهان با استفاده از روش‌های درون یابی IDW و Cokriging است. روش بررسی: در راستای این پژوهش، غلظت آلاینده‌های PM2.5 و PM10 در فصول‌ زمستان و تابستان سال های 1396و1397 در 137 نقطه از محدوده‌ی شهری به صورت مسیری خطی و به‌وسیله‌ی دستگاه پرتابل اندازه‌گیری ذرات معلق آلودگی هوا (مدل CEM) اندازه‌گیری شد. نقشه‌های پهنه‌بندی برای هر آلاینده در دو فصل سرد و گرم در محیط ‌Arc GIS 10.6 تهیه شد. به‌منظور فرآیند صحت‌سنجی 30% از داده‌ها به صورت تصادفی کنار گذاشته شد. هم‌چنین مقادیر RMSE در هر دو روش‌ درون‌یابی مذکور موردمقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده در مورد توزیع آلاینده‌ها با منابع انتشار مهم ازجمله مناطق با ترافیک بالا و بعضی از مناطق نزدیک به مسیر رودخانه‌ی زاینده رود مطابقت داشت. روش Cokriging از نظر مقادیر RMSE کم‌تر از روش IDW عملکرد بهتری داشت اگرچه در فرآیند صحت‌سنجی، بین برازش روش های IDW و Cokriging اختلاف چندانی مشاهده نشد. بحث و نتیجه‌گیری: در نقشه‌های پهنه بندی، نقاط داغ آلودگی (حداکثرغلظت) در مناطق مرکزی محدوده مطالعاتی مشاهده شد که سهم عمده ای از آن به تردد بسیار وسایل نقلیه در سطح شهر اختصاص دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - طراحی پارک ورزشی در شهر همدان با کاربست رویکرد توسعه نشاط اجتماعی شهری
  بهاره خرم نسیم صحرائی نژاد محسن کافی
  10.30495/jest.2022.49541.4925
  زمینه و هدف: پیشرفت و توسعه اجتماعی پایدار در هر جامعه ای قطعا در گرو داشتن شهروندانی بانشاط و شاداب است که متاسفانه امروزه، به دلیل مسائل مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از یک سو و کاهش تعاملات اجتماعی شهروندان و فقدان زمینه های مناسب برای بروز فعالیت های همگانی در فضاها چکیده کامل

  زمینه و هدف: پیشرفت و توسعه اجتماعی پایدار در هر جامعه ای قطعا در گرو داشتن شهروندانی بانشاط و شاداب است که متاسفانه امروزه، به دلیل مسائل مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از یک سو و کاهش تعاملات اجتماعی شهروندان و فقدان زمینه های مناسب برای بروز فعالیت های همگانی در فضاهای شهری از سوی دیگر، شاهد مشکلات متعددی از جمله کاهش پدیده نشاط اجتماعی در شهرها هستیم که از دغدغه های اصلی برنامه ریزان شهری و نظام های مدیریت شهری است. شهر همدان نیز از این قاعده مستثنی نیست و اصولا به دلیل فقدان فضاهای مناسب و امکانات لازم برای بروز تعاملات اجتماعی، بیشتر در معرض آسیب های اجتماعی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق نزدیک تر کردن انسان به طبیعت و فضاهای سبز شهری و افزایش نشاط اجتماعی از طریق طراحی پارک شهری است. روش بررسی: این تحقیق ازنظر داده‌ها، کیفی و به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش تحقیق، توصیفی _ تحلیلی است و جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و برداشت میدانی بوده است. ابزار سنجش نظرات شرکت کنندگان نیز پرسشنامه می باشد. در اردیبهشت سال 1397 داده های موردنیاز از 383 نفر از شهروندان در سطح شهر همدان به صورت تصادفی جمع آوری شد که از آن طریق نوع نگرش و میزان نیاز شهروندان به توسعه نشاط اجتماعی و ورزش همگانی از طریق طراحی پارک ورزشی مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: از یافته های اصلی تحقیق پس از مطالعه مبانی نظری، برداشت میدانی و نتایج تحلیل پرسشنامه، در حقیقت تاکید بر وجود تأثیر مستقیم طراحی مناسب پارک ورزشی و توسعه و ترویج ورزش همگانی در شهر همدان بر افزایش نشاط اجتماعی شهری است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که با توجه به کمبود امکانات در دسترس برای شهروندان این شهر برای انجام فعالیت های ورزشی همگانی، طراحی اصولی پارک های ورزشی علاوه بر ارتقاء کیفیات بصری در شهر و افزایش بروز تعاملات اجتماعی متنوع در فضاهای شهری، به توسعه و ترویج فرهنگ ورزش همگانی، ارتقاء سلامت جسمی و روانی عمومی شهروندان و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی شهری کمک شایانی خواهد کرد. بحث و نتیجه گیری: بنابراین لازم است طراحی پارک ورزشی مورد نظر بر اساس اصول و ضوابط استاندارد و با هدف ارتقاء فرهنگ ورزش همگانی و افزایش نشاط اجتماعی در فضاهای شهری صورت گرفته و در همین راستا از همکاری رسانه های مختلف و نهاد های مربوط کمک گرفته شود و در نهایت معماران، طراحان و برنامه ریزان شهری نیز در جهت طراحی فضاهای جدید یا توسعه فضاهای شهری این ضرورت را در دستور کار خود قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - ارزیابی فعالیت ضد باکتری نانوذره های منیزیم اکسید در زئولیت ZSM-12 تهیه شده از پوسته برنج
  آزیتا آل بویه افشین پوراحمد حسن کفایتی
  10.30495/jest.2022.56054.5189
  زمینه و هدف: پوسته برنج یک فراورده فرعی کشاورزی است که حدودا %22 وزن برنج را تشکیل می دهد. بنابراین، پوسته برنج به عنوان پسماند کشاورزی به وفور در کشورهای تولیدکننده برنج موجود است. بخش عمده ای از پوسته تولید شده از فرآوری برنج به صورت زباله سوزانده می شود که باعث ایجاد چکیده کامل

  زمینه و هدف: پوسته برنج یک فراورده فرعی کشاورزی است که حدودا %22 وزن برنج را تشکیل می دهد. بنابراین، پوسته برنج به عنوان پسماند کشاورزی به وفور در کشورهای تولیدکننده برنج موجود است. بخش عمده ای از پوسته تولید شده از فرآوری برنج به صورت زباله سوزانده می شود که باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی و بهداشتی بخصوص در کشورهای فقیر و در حال توسعه می شود. بنابراین، یافتن مسیری برای استفاده کامل از پوسته برنج بسیار مهم است. روش بررسی: در این مطالعه، ساخت و شناسایی زئولیت ZSM-12 با استفاده از خاکستر پوسته برنج به عنوان یک منبع سیلیس ارزان، و سنتز، شناسایی نانوذره های منیزیم اکسید در بستر زئولیت به روش واکنش حالت جامد و تبادل یونی گزارش شده است. فعالیت ضد باکتری نانوذره ها به روش تعیین حداقل غلظت ممانعت کننده از رشد و انتشار از دیسک، در مقایسه با آنتی بیوتیک های استاندارد، علیه باکتری های گرم منفی اشرشیاکلی و گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نمونه های سنتز شده با استفاده از پراش اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف سنجی پراش انرژی پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی عبوری مورد ارزیابی و شناسایی قرار گرفتند. نتایج پراش پرتو ایکس، پیک های پراش هر دو ترکیب در نانوچندسازه MgO/ZSM-12 را نشان داد. بحث و نتیجه گیری: تصویر میکروسکوپ الکترونی عبوری نانوچندسازه اندازه نانوذره های منیزیم اکسید را حدود 35 نانومتر نشان داد. نانوکامپوزیت فعالیت ضد باکتری با حداقل غلظت مهار کنندگی g/mLµ 96 را در مقابل باکتری های اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - بررسی غلظت و الگوی پراکنش فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون با استفاده از زمین آمار در محیط GIS
  میرمهرداد میرسنجری فریبا هدایت زاده حمیدرضا پورخباز
  10.30495/jest.2020.31632.3988
  زمینه و هدف: در اکوسیستم های آبی فلزات سنگین به علت سمیت و پایداری بالا و نیز آثار فیزیولوژیکی شان بر موجودات زنده، بسیار حایز اهمیت هستند. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی میزان غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون و الگوی توزیع مکانی آن ها ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: در اکوسیستم های آبی فلزات سنگین به علت سمیت و پایداری بالا و نیز آثار فیزیولوژیکی شان بر موجودات زنده، بسیار حایز اهمیت هستند. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی میزان غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون و الگوی توزیع مکانی آن ها است.روش بررسی: برای بررسی میزان و چگونگی توزیع غلظت فلزات سنگین سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات رودخانه کارون، در تابستان و زمستان 1394، شش ایستگاه انتخاب و با استفاده از روش سیستماتیک تصادفی، از هر ایستگاه سه نمونه از رسوبات رودخانه برداشت شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، خشک کردن و هضم نمونه ها، سنجش فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله صورت گرفت. بعد از انجام تجزیه و تحلیل های آزمایشگاهی به منظور درون یابی توزیع غلظت عناصر سنگین از روش معکوس وزنی استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از اندازه گیری غلظت فلزات نشان داد که فلز روی بیش ترین تجمع و فلز کادمیوم کم ترین تجمع را در رسوبات سطحی رودخانه کارون داراست. میانگین غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در فصل تابستان به ترتیب 28/26، 36/72، 48/53 و 85/3 میکروگرم برگرم وزن خشک و در زمستان به ترتیب 47/13، 54/59، 26/30 و 42/0میکروگرم بر گرم وزن خشک اندازه گیری شد.بحث و نتیجه گیری: مقایسه میزان اندازه گیری شده فلزات سنگین مورد مطالعه با راهنمای کیفیت رسوب آمریکا و کانادا نشان داد که تنها غلظت فلز کروم در فصل تابستان از سطح TEL و فلز کادمیوم نیز از سطح PEL و TEL بیش تر بود. غلظت سایر فلزات بسیار کمتر از حدود راهنما به دست آمد. یافته های این تحقیق اطلاعات مناسبی را در مورد توزیع غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه کارون ارایه می کند که می تواند به فرایندهای پایش و ارزیابی رسوبات در منطقه مورد مطالعه کمک کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - طراحی سیستم کنترل هوشمند جدید جهت تهویه هوای ساختمان‌ به منظور کاهش اتلاف انرژی
  جعفر طاوسی مجید ولیزاده
  10.30495/jest.2022.49887.4938
  زمینه و هدف: امروزه به دلیل رشد جمعیت، نیاز روزافزون بشر و افزایش دمای سالیانه کره زمین، مصرف انرژی همواره روبه افزیش است. یکی از مصرف کنندگان عمده انرژی، ساختمان های با زیربنای بالای 2000 مترمربع هستند. بنابراین کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها بایستی بسیار مورد توجه قرار چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه به دلیل رشد جمعیت، نیاز روزافزون بشر و افزایش دمای سالیانه کره زمین، مصرف انرژی همواره روبه افزیش است. یکی از مصرف کنندگان عمده انرژی، ساختمان های با زیربنای بالای 2000 مترمربع هستند. بنابراین کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها بایستی بسیار مورد توجه قرار گیرد. به عبارت دیگر، هدف از این مقاله کنترل سیستم سرمایش در تابستان و کنترل سیستم گرمایش در زمستان است به نحوی که وضعیت دما و رطوبت کنونی اتاق در نظر گرفته شود و جهت اینکار از منطق فازی استفاده می شود.روش بررسی: در این تحقیق، کنترل منطق فازی برای سیستم تهویه هوای ساختمان جهت افزایش بازده انرژی و تامین محیط راحت بررسی شده است. یک مدل تئوریک از واحد فن‌کویل[1] و انتقال حرارت بین هوا و سیال خنک‌کننده استخراج می گردد. متغیرهای کنترلی، دمای اتاق و رطوبت نسبی و نتایج کنترلی، درصد نرخ جریان آب خنک و گرم شده در تابستان و درصد نرخ جریان آب داغ و بخار تزریقی در زمستان هستند.یافته ها: در این پژوهش متوجه شدیم که با استفاده از کنترل کننده هوشمند و منطبق بر سیستم فازی، می توان تا بالای 90% از اتلاف انرژی جلوگیری کرد.بحث و نتیجه گیری: نتایج کنترل فازی با کنترل متداول تناسبی-انتگرال‌گیر-مشتق‌گیر[2] مقایسه می گردد. ثابت می شود که کنترل‌کننده‌ی فازی کارایی بیشتری داشته و موجب مصرف انرژی کمتری در مقایسه با کنترل PID است.[1]- Fan Coil Unit (FCU)[2]- Proportional Integral Derivative (PID) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - بررسی کمی و کیفی جنگل شهری مناطق یک و پنج شهر تهران
  مریم داغستانی سارا کلهری نینا رجایی
  10.30495/jest.2022.37561.4371
  زمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محی چکیده کامل

  زمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محیطی است. هدف اصلی تحقیق داشتن اطلاعات دقیق از ساختار فضای سبز به منظور حفاظت و توسعه فضای سبز است.روش بررسی: این پژوهش به بررسی وضعیت کمی و کیفی و مقایسه دو منطقه از شهر تهران با هدف کسب اطلاعات برای حفاظت و توسعه بهینه فضای سبز می پردازد.به این منظور تعداد 83 درخت قطعه نمونه در دو منطقه به روش سیستماتیک تصادفی آماربرداری شدند. در درون کرت ها برخی مشخصه های رویش درخت ها اندازه گیری شدند و سپس شاخص‌های توصیفی، جداول توافقی آزمون‌های آماری برای بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت درختان مورد استفاده قرار گرفتند. داده های این تحقیق در سال 1397 جمع آوری شده اند.یافته ها: نتایج بیانگر وجود تفاوت معنی دار در تاج پوشش جنگل های شهری دو منطقه است و در سایر مشخصه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان داد که گونه چنار (Platanus orientalis)دارای بیشترین فراوانی در دو منطقه است. بین مشخصه های اندازه گیری شده درصد تاج پوشش دو منطقه تفاوت معنی داری را نشان داد. بین مشخصه شیب قطعه نمونه ها با ارتفاع، قطربرابرسینه، قطر بن، تعداد پایه در قطعه نمونه و تعداد پاجوش درخت ها رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.بحث و نتیجه گیری: علی رغم عدم تفاوت معنی دار در میانگین شادابی گونه های دو منطقه، نتایج نشان داد بالاترین میزان شادابی گونه ها در منطقه یک مربوط به بلوط (Quercus macranthera)، توت سفید (Morus alba)و تبریزی ( Populus nigra) و در منطقه پنج مربوط به اقاقیا (Robiniap pseudoacacia)و آیلان (Ailanthus altissima) بوده است. بنابراین گونه های ذکر شده برای توسعه جنگل های شهری در این مناطق قابل توصیه هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - جستاری حقوقی بر ارتباط سنجی تمرکز و مخاطرات طبیعی در تهران
  محمد زرشگی سید محمد هاشمی
  10.30495/jest.2022.35578.4252
  کلانشهر تهران به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب،عدم رعایت توسعه متوازن و آمایش سرزمین،عدم رعایت اصل احتیاط در مباحث زیست محیطی به عنوان اصلی پیشگیرانه و غیره همواره در معرض خطرات ناشی از مخاطرات طبیعی قرار داشته است.از جمله مخاطراتی که تهران را چکیده کامل

  کلانشهر تهران به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب،عدم رعایت توسعه متوازن و آمایش سرزمین،عدم رعایت اصل احتیاط در مباحث زیست محیطی به عنوان اصلی پیشگیرانه و غیره همواره در معرض خطرات ناشی از مخاطرات طبیعی قرار داشته است.از جمله مخاطراتی که تهران را تهدید می کند،زمین لرزه قریب الوقوع و معضلات زیست محیطی مستقر است.تراکم جمعیتی اصلی ترین علت وجودی و وجوبی معضلات زیست محیطی مستقر در تهران می باشد. مسلما با وقوع زلزله احتمالی در تهران و با وجود تراکم جمعیتی موجود در پایتخت که 19 برابر میانگین کشوری است،میزان آسیب ها و تلفات ناشی از وقوع آن می تواند منجر به یک فاجعه انسانی شود.لذا می توان اعمال اصول حقوقی را راهکاری موثر برای غلبه بر معضلات بالا دانست.بااجرای قوانین موجود در زمینه تراکم زدایی از تهران از جمله:توسعه متوازن وآمایش سرزمین در چارچوب اصل تساوی، اجرای دولت الکترونیک در چارچوب اصل انطباق،کوچک سازی دولت در پرتو بند 10 اصل سوم قانون اساسی،تحقق دولت رفاه به معنای واقعی در چارچوب اصل انتظار مشروع،اهتمام جدی برای کاهش آسیب های ناشی از وقوع زلزله احتمالی و معضلات زیست محیطی مستقر در تهران در پرتو اعمال اصل احتیاط و... می توان تا حدود بسیار زیادی به عمده مشکلات این ابرشهر فائق آمد.در پژوهش حاضر قصد داریم از منظری حقوقی به ارائه راهکارهایی جهت کاهش آسیب های محتمل ناشی از خطرات طبیعی یادشده بپردازیم.روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی و کاربردی است. پرونده مقاله