زمینه و هدف: امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، اکوتوریسم برای دستیابی به رشد اقتصادی و همچنین حفاظت از محیط زیست و تنوعزیستی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکوتوریسم یکی از جامع ترین جنبه های گردشگری است که تأثیر زیادی بر تنوعزیستی دارد. ارزیابی تنوعزیستی به عنوان شاخ چکیده کامل
زمینه و هدف: امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، اکوتوریسم برای دستیابی به رشد اقتصادی و همچنین حفاظت از محیط زیست و تنوعزیستی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکوتوریسم یکی از جامع ترین جنبه های گردشگری است که تأثیر زیادی بر تنوعزیستی دارد. ارزیابی تنوعزیستی به عنوان شاخصی برای حفاظت بهتر پوشش گیاهی و تنوع گونه ها ضروری است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر اکوتوریسم بر پوشش گیاهی پارک ملی خجیر است.روش بررسی: این پژوهش در سال 1398 انجام شد و دو زون فشار اکوتوریسم کم (100 تا 150 متر از جاده) و فشار اکوتوریسم متوسط (50 تا 100 متر از جاده) انتخاب شد. سپس 36 قطعه نمونه (1 × 1 متر، 1 متر مربع) به صورت تصادفی در فواصل مختلف انتخاب شدند. گونه ها، درختچه ها و گیاهان در قطعه نمونه ثبت شد. شاخص های تنوعزیستی در نرم افزارهایEcological methodology و PAST ارزیابی شد.یافته ها: بر اساس نتایج، درصد پوشش در زون های کم و متوسط فشار اکوتوریسم اختلاف معنی دار داشت و به ترتیب 4/59 و 6/33 درصد بود که بیشترین آن مربوط به گونه درمنه است. شاخص غنای مارگالف تفاوت معنی داری را در زون های کم و متوسط فشار اکوتوریسم با 55/5 و 01/4 نشان داد. شاخص شانون-وینر نشان داد که زون کم اکوتوریسم بیشترین تنوع را نسبت به زون فشار اکوتوریسمی متوسط دارد.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی، زون فشار اکوتوریسم کم، تاثیر منفی کمی را بر روی گیاه و تنوع گونه ای دارد و با توجه به آن‎که این پارک از شاخصترین و غنی ترین بخش های طبیعی کشور به شمار می رود، بههمین دلیل حفاظت از زیستگاه ها و رویشگاه های گیاهی آن ضروری است.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: تغییرات شدید کاربری اراضی طی دهه های اخیر توان اکوسیستمها در عرضه خدمات را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. به همین جهت آگاهی از روند این تغییرات و تاثیر آن بر خدمات اکوسیستمی برای مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر تغییرات کارب چکیده کامل
زمینه و هدف: تغییرات شدید کاربری اراضی طی دهه های اخیر توان اکوسیستمها در عرضه خدمات را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. به همین جهت آگاهی از روند این تغییرات و تاثیر آن بر خدمات اکوسیستمی برای مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر خدمات اکوسیستمی مرتبط با تنوع زیستی حوزه آبخیز شفارود انجام گرفته است.روش بررسی: پژوهش حاضر شامل سه مرحله 1) استخراج نقشه کاربری اراضی گذشته و حال با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست و با بکارگیری نرم‎افزار ENVI 5.3 و ArcGIS 10.3 2) پیش‎بینی و استخراج نقشه کاربری اراضی آینده با استفاده از ابزار Scenario Genarator نرم‎افزار InVEST و در نهایت 3) ارزیابی کمی و مدلسازی تنوع زیستی با استفاده از مدل Habitat Quality نرم‎افزار InVEST می باشد.یافته ها: نتایج نشان داد که کیفیت زیستگاه در طول زمان، تحت تاثیر تغییرات کاربری اراضی به شدت کاهش یافته و تخریب زیستگاه به شدت افزایش پیدا کرده است به طوری که متوسط کیفیت زیستگاه برای کل محدوده مورد مطالعه برای سال های 2000، 2020 و 2040 به ترتیب برابر با 88/0، 64/0 و 41/0 است. همچنین متوسط تخریب زیستگاه برای کل حوزه آبخیز شفارود در سال 2000 برابر با 0021/0، در سال 2020 برابر با 0042/0 و برای سال 2040 برابر با 0061/0 است.بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج به دست آمده میتوان استدلال کرد که افزایش فعالیتهای توسعه ای انسانی با هدف تملک اراضی طبیعی و بهره کشی از آن، خسارات جبران‎ناپذیری را بر پیکره اراضی طبیعی و زیستگاه های گیاهی و حیوانی جانوری وارد آورده است و ادامه چنین روندی خطر نابودی کامل این منابع منحصر به فرد را به دنبال خواهد داشت.
پرونده مقاله