• فهرست مقالات Tabriz City

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - An Analysis of the Spatial Structure of Cities from the Perspective of Spatial Balance in the Distribution of Functions and the Formation of Multi-Core Pattern (Case Study: Tabriz City)
        Ahmad Asadi Mohsen Ahadnejad Reveshty Hossein Tahmasebi Moghaddam
        The multi-core spatial structure is one of the important and basic topics in urban planning studies, which is considered both as a framework for evaluating urban development and as a basic spatial development goal. Considering the importance of the multi-core spatial st چکیده کامل
        The multi-core spatial structure is one of the important and basic topics in urban planning studies, which is considered both as a framework for evaluating urban development and as a basic spatial development goal. Considering the importance of the multi-core spatial structure pattern, especially for large cities with high populations and diverse and complex activities, the present study aims to evaluate the spatial structure of Tabriz city from the perspective of multi-core pattern development based on the spatial distribution of functions and population across the city. The present study employs a Quantitative Correlational Research method. The documentary method is used for data collection, and various techniques such as mean center, standard deviational ellipse, kernel density estimation, location quotient (L.Q.), nearest neighbor index, and geographically weighted regression are applied for data analysis. The study examines six functions: religious, educational, commercial, healthcare, industrial, and administrative. The findings suggest that the spatial distribution of functional cores, except for industrial and commercial functions, exhibits a single-core spatial structure in the city center. Also, the results indicate that the correlation between functional cores and the population of Tabriz city, based on the spatial regression test, is moderate. Accordingly, an imbalance in the distribution of functional cores in Tabriz City is evident. Therefore, Tabriz is located in a single-core state, and due to the increase in the distribution of administrative and medical functions in the eastern and industries in the western, it can become a multi-core model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - اولویت بندی عوامل و مقوله های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی
        صیاد ایرانی هریس مجیدولی شریعت پناهی بیژن رحمانی
        گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، چکیده کامل
        گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، برنامه ریزی لازم را بر پایه هر گروه و خوشه از عوامل تاثیرگذار در تقاضای گردشگری خارجی انجام دهند. شهر تبریز با داشتن سرمایه های گردشگری مختلف، یکی از مقصدهای گردشگری برای گردشگران خارجی به شمار می رود. ضرورت توسعه بهینه گردشگری خارجی شهر تبریز، شناخت عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی شهر و خوشه بندی و اولویت بندی آن است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، خوشه بندی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی در شهر تبریز به منظور برنامه ریزی راهبردی آتی می باشد. برای این منظور از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی، مجموعه عوامل موثر بر تقاضای گردشگری تبریز، شناسایی شده و پس از ارزیابی میزان این عوامل از طریق 221 گردشگر خارجی ورودی به شهر تبریز که نمونه آماری حاصل از فرمول کوکران در این پژوهش بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تحلیل مفاهیم شهر خلاق در بافت های تاریخی شهرهای معاصر نمونه موردی تبریز
        رضا خلیلی کریم حسین زاده دلیر محمدرضا پورمحمدی
        بافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده‌ی آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربری‌های مختلط، اولویت‌دادن به حمل و نقل عمومی و تردد پیاده، فراهم‌آوردن شرایط زیست‌محیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغا چکیده کامل
        بافت قدیم شهرها اغلب در برگیرنده‌ی آثار و نواحی تاریخی است. امروزه مدیران موفق در پی احیای مناطق تاریخی با رجوع به شهرسازی بومی، استفاده از کاربری‌های مختلط، اولویت‌دادن به حمل و نقل عمومی و تردد پیاده، فراهم‌آوردن شرایط زیست‌محیطی سالم، ایجاد رونق اقتصادی پایدار، اشتغال بومی، جذب مشارکت محلی و توجه به میراث فرهنگی و گردشگری هستند. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات و مشاهدات کتابخانه ای و میدانی به بیان اهمیت بافت تاریخی شهر تبریز می پردازد. هدف این پژوهش تبیین راه کار برای حیات بخشی و بازآفرینی بافت تاریخی شهر تبریز و بهره‌مندی از فضای ارزشمند شهری با رویه‌ای انسان‌محور می باشد. بی تردید می-توان با احیاء و باز‌زنده سازی فضاهای واجد ارزش تاریخی- فرهنگی شهر تبریز زمینه و بستر لازم را برای توسعه ی پایدار شهری فراهم ساخت. در نهایت عوامل یادشده باعث شکوفایی و سرزندگی شهر به ویژه در محور فرهنگی- تاریخی آن با استفاده از مشارکت شهروندان بومی و طبقه ی خلاق و ارتقای مطلوب و قابل قبول فضای زندگی و حیات در بافت تاریخی شهرهای معاصر خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی تاثیر اقلیم در برنامه ریزی و طراحی مسکن معاصر شهر تبریز (مطالعه‌ی موردی محلات زعفرانیه، ولی‌عصر و رشدیه)
        محمد جدیری عباسی شهریار شقاقی جلال سالک زمانخانی سهیلا حمیدزاده خیاوی
        هزاران سال پیش آب و هوا با شرایط محیطی کاملا متعادل بوده و شرایط زندگی برای بشر مناسب‌تر بوده است، اما امروزه ساختمانها بیش از نیمی از مصرف انرژی در سراسر جهان را بر عهده دارند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و ه چکیده کامل
        هزاران سال پیش آب و هوا با شرایط محیطی کاملا متعادل بوده و شرایط زندگی برای بشر مناسب‌تر بوده است، اما امروزه ساختمانها بیش از نیمی از مصرف انرژی در سراسر جهان را بر عهده دارند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر اقلیم در برنامه ریزی و طراحی مسکن معاصر شهر تبریز می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و به‌منظور گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده، جامعه‌ی آماری شامل کل جمعیت سه محله (رشدیه، زعفرانیه و ولیعصر) 136351 نفر بوده ، حجم نمونه 382 نفر تعیین شد که از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که براساس آن ضریب پایایی سوالات معادل 898/0 دست آمد. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک Vikor استفاده شده است. براساس یافته‌های تحقیق ارزیابی و رتبه‌بندی محله‌های زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه شهر تبریز با توجه به فاکتورهای طراحی معماری و برنامه یزی اقلیمی در ساخت مساکن معاصر با استفاده از مدل ویکور، نتایج نشان می دهد که از بین 3 محله (زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه) شهر تبریز، محله ولیعصر با امتیاز (990/0) در رتبه اول، محله زعفرانیه با امتیاز (819/0) در رتبه دوم، محله رشدیه با امتیاز (701/0) در رتبه سوم، قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل و نقل بافت قدیم شهر تبریز
        هوشنگ سرور امید مبارکی صدیقه امیری
        مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح است. هدف این تحقیقبررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل بافت قدیم شهر تبریز می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش تحلیلی، توصیفی، کتابخانه ای و نوع آن کاربردی است واستفاده شده است. GIS برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاریافته ها: ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری، و همچنین موقعیتفضایی کاربر یها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم شهر، نارسایی در سامانه حملونقل عمومی، نامنسجم بودن تردد عابران پیاده و وسایل نقلیه و وجود گره های زیاد ترافیکیهمگی در افزایش ترافیک بافت قدیم شهر تبریز موثر بوده اند.نتیجه گیری: برای بهبود و ساماندهی سیستم های حمل نقل شهری در بافت مرکزی شهرتبریز، راهی جز حفظ تعادل و توازن بین سه عنصر جمعیت، خدمات و حمل ونقل از طریقتلفیق برنامه ریزی حمل و نقل با برنام هریزی کاربری زمین و هماهنگی آنها با تغییرات تراکموجود ندارد بنابراین می توان با بهبود مدیریت حمل و نقل شهری، افزایش کارایی سیستماتوبوس رانی، اخذ هزینه های واقعی حمل و نقل از وسائط نقلیه شخصی و بهبود شبک ههای پیادهو دوچرخه در شهرها به حمل و نقل پایدار در چارچوب شهر فشرده دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - شناخت استانداردهای برنامه ریزی فضاهای سبز و مکانیابی آن ها در راستای دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهرها (مورد مطالعه: شهر تبریز)
        رضا جهان بین پخشان خضر نژاد
        زمینه و هدف: پیش از هر نوع برنامه ریزی برای توسعه فضاهای سبز شهری، باید معیارها و استانداردهای توسعه فضای سبز مشخص شود. از اصول بسیار مهم دانش شهرسازی، پرداختن به کاربری ها از لحاظ استانداردها و سرانه و مکانیابی آن هاست. آلودگی های هوا، صوتی و بصری ارمغان زندگی شهرنشینی چکیده کامل
        زمینه و هدف: پیش از هر نوع برنامه ریزی برای توسعه فضاهای سبز شهری، باید معیارها و استانداردهای توسعه فضای سبز مشخص شود. از اصول بسیار مهم دانش شهرسازی، پرداختن به کاربری ها از لحاظ استانداردها و سرانه و مکانیابی آن هاست. آلودگی های هوا، صوتی و بصری ارمغان زندگی شهرنشینی است که امروزه جوامع بشری با آن دست به گریبانند. به همین جهت پرداختن به کاربری فضای سبز بعنوان تلطیف کننده هوا و سامان دهنده فضا، در راستای دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهرها ضروری به نظر می رسد. هدف از مقاله حاضر، شناخت معیارهای برنامه ریزی فضای سبز و مکانیابی مطلوب آن هاست که دستاورد آن ارائه راهکارهایی به منظور عملیاتی نمودن [i]اصول کلی توسعه فضای سبز است به طوری که قابل تعمیم به موارد مشابه باشد. روش بررسی: الگوی تحقیق حاضر بنیادی- کاربردی و روش بررسی و تبیین موضوع، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و اسنادی(مراجعه به کتابخانه ها و منابع اسنادی موجود، مراکز علمی- تحقیقاتی و دستگاه های اجرایی مرتبط) بهره گرفته شده است. تحلیل داده ها عمدتاً مبتنی بر روش تحلیل کیفی و نیز بهره گیری از نرم افزار ARC/GIS بوده است. یافته ها: یافته های این پژوهش بیانگر آن است که هیچ کدام از سرانه های موجود در شهر تبریز از دیدگاه شهرسازی و از دیدگاه زیست محیطی، با استانداردها، هماهنگی ندارند. از دیدگاه شهرسازی، در طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهر(جامع)، سرانه ای در حدود 15 مترمربع برای هر نفر پیشنهاد شده که این سرانه در وضع موجود برای شهر تبریز برابر با 69/1 می باشد. از دیدگاه زیست محیطی نیز در طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهر، بین 15- 50 مترمربع برای هر نفر بوده و سرانه شهر در وضع موجود برابر با 69/11 مترمربع محاسبه شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در شهر تبریز معیارها و اصول توسعه و برنامه ریزی فضای سبز و معیارهای مکانیابی آن ها از جمله؛ سرانه ها در سایر محلات، معیارهای محیطی و اکولوژیک و معیارهای مکانی از قبیل مرکزیت، سلسله مراتب و دسترسی، رعایت نشده است. بنابراین وضعیت کاربری فضای سبز وضع موجود شهر تبریز با پیشنهادات طرح جامع و تفصیلی و با استانداردهای ملی و بین المللی مطابقت ندارد و همچنین عدم توزیع بهینه آن در سطح شهر کاملا مشهود است.در این میان محاسبه سطح مناسب فضای سبز و پراکنش متعادل آن در شهر، کلید موضوع است تا بدین طریق فرایند دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهر میسر گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مطالعه‌ی تطبیقی معماری مساجد معاصر تبریز، بر پایه‌ معیارهای طراحیِ منتج از مفاهیم دینی
        بهناز منتظر جمال الدین سهیلی
        زمینه و هدف: در طی تاریخ، مساجد همواره ابعاد مختلفی از کالبد، کارکرد و معنا را به خود اختصاص داده‌اند. این 3 پارامتر، همچون لایه‌هایی بر روی یکدیگر قرارگرفته‌اند که فقدان هریک، می‌تواند بر کاراییِ مساجد معاصر، نسبت به کاراییِ الگوهای کهن، لطمه واردکند. در این راستا، پژو چکیده کامل
        زمینه و هدف: در طی تاریخ، مساجد همواره ابعاد مختلفی از کالبد، کارکرد و معنا را به خود اختصاص داده‌اند. این 3 پارامتر، همچون لایه‌هایی بر روی یکدیگر قرارگرفته‌اند که فقدان هریک، می‌تواند بر کاراییِ مساجد معاصر، نسبت به کاراییِ الگوهای کهن، لطمه واردکند. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی تطبیقی نمونه‌های معاصر، در راستای مدل مفهومی پژوهش، مبنی بر معیارهای تأثیرگذار بر الگوهای طراحی معماری به‌واسطه‌ی مفاهیم دینی در مساجد پرداخته است. روش بررسی: به منظور استخراج مولفه های معماری منتج از مفاهیم دینی، از روش گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است؛ تا بدین ترتیب، ارتباط مفاهیم دینی با پارامترهای معماریِ مؤثر در هر 3 بُعد مشخص گردد. در گام دوم، پس از تدوین مدل مفهومی پژوهش، به ارزیابی میدانی (سال 97) و امتیازبندیِ مؤلفه‌های معماری در جامعه نمونه (مساجد منتخب معاصر تبریز) که به کمک نمونه گیری هدف دار توسط متخصصان و خبرگان این حوزه انتخاب شده ، پرداخته شده است. یافته ها: مولفه های طراحی معماری مساجد در راستای مفاهیم دینی را می توان در 3 حیطه ی مولفه های کارکردی (ورودی شاخص، همجواری، مکان یابی و طراحی فضاهای مختلف)، مولفه های معنایی (خوانایی، تعلق به مکان و سلسله مراتب) و مولفه های کالبدی (جهت، توجه به نور و طراحی مناسب محراب، گنبد، مناره و صحن) طبقه بندی نمود. بحث و نتیجه گیری: با ارزیابی میزان تاثیرپذیری مساجد معاصر تبریز در هر یک از سه بُعد، می توان دریافت که به زیرمولفه وجودِ "فضاهای مختلف" در بُعد کارکردی، زیرمولفه "تعلق به مکان" در بُعد معنایی و زیرمولفه "نور" در بُعد کالبدی بیشترین توجه شده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که معماری مساجد معاصر تبریز، از بُعد معناییِ الگوها، نسبت به 2 بُعد دیگر، بیشترین تبعیت را داشته‌اند. همچنین مسجد امام رضا(ع) دارای بیشترین تطابق با الگوها از منظر الگوهای طراحی معماریِ مبتنی بر مفاهیم دینی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - سنجش پایداری محیطی شهر تبریز براساس شاخص های زیست محیطی رشد هوشمند شهری
        علی زینالی عظیم الهام حاتمی گلزاری اسلام کرمی سولماز بابازاده اسکویی
        زمینه و هدف: با توجه به پراکندگی شهری در دنیا که در اثر توسعه شهرنشینی ایجاد شده است. تغییرات گسترده در شهرها و جمعیت آنها منجر به بحران های جمعیتی و زیست محیطی شده است. استراتژی‌های جدیدی از جمله رشد هوشمند برای غلبه بر این چالش با رویکرد هدایت شهرها به سمت رویکرد زیس چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به پراکندگی شهری در دنیا که در اثر توسعه شهرنشینی ایجاد شده است. تغییرات گسترده در شهرها و جمعیت آنها منجر به بحران های جمعیتی و زیست محیطی شده است. استراتژی‌های جدیدی از جمله رشد هوشمند برای غلبه بر این چالش با رویکرد هدایت شهرها به سمت رویکرد زیست محیطی پایدارتر ارائه شده است. هدف از این تحقیق سنجش پایداری محیطی شهر تبریز براساس شاخص های زیست محیطی رشد هوشمند شهری می باشد.روش بررسی: تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی بصورت توصیفی- تحلیلی بوده؛ و جمع آوری اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه ای و پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق تحقیق شامل کل متخصصین و اساتید محیط زیست و شهرسازی در شهر تبریز است. حجم نمونه 25 نفر از متخصصین می باشد، برای تحلیل دادها از روش معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزار Smart Pls استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برای پایداری محیطی در شهر تبریز از بین شاخص های زیست محیطی رشد هوشمند شهری شاخص آلودگی هوا، فضای سبز و فضای باز به ترتیب با ضرایب استخراج شده بر اساس مدل ساختاری تحقیق 825/0، 799/0 و 781/0 دارای بیشترین و تولید زباله با ضریب 705/0 کمترین اثرگذاری می باشد.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه باید برای رسیدن به پایداری محیطی در شهر تبریز باید به شاخص های زیست محیطی رشد هوشمند توجه زیاد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تحلیل نمای‌ دو پوسته‌ متحرک‌ در بهره‌وری‌ مصرف‌ انرژی‌ در پایداری ساختمانهای مسکونی شهر تبریز
        سیدمهدی قدوسی فر مهسا فرامرزی اصلی
        زمینه و هدف: نماهای دو پوسته یک عنصر معماری جالب و مهم در ساختمان‌ها هستند زیرا از نظر بصری بسیار جذاب هستند و در عین حال می‌توانند عملکرد بهتری نسبت به نماهای تک پوسته داشته باشند. نماهای دو پوسته باید به درستی طراحی و اجرا شوند، در غیر این صورت ممکن است مزایای بالقوه چکیده کامل
        زمینه و هدف: نماهای دو پوسته یک عنصر معماری جالب و مهم در ساختمان‌ها هستند زیرا از نظر بصری بسیار جذاب هستند و در عین حال می‌توانند عملکرد بهتری نسبت به نماهای تک پوسته داشته باشند. نماهای دو پوسته باید به درستی طراحی و اجرا شوند، در غیر این صورت ممکن است مزایای بالقوه آنها از بین برود. به همین دلیل، فرآیندهای فیزیکی که در یک نمای دوپوسته رخ می‌دهند باید به خوبی درک و پیش‌بینی شوند. با این حال، آنها بسیار پویا و ثابت هستند. هدف تحقیق حاضر تحلیل نمای‌ دو پوسته‌ متحرک‌ در بهره‌وری‌ مصرف‌ انرژی‌ در ساختمانهای مسکونی شهر تبریز می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی و همچنین از معادلات عددی، نرم افزار دیزاین بیلدر، کانورج و آنالیز حساسیت استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که برای نمای دو پوسته در فصلهای سرد با مسدودکردن بالا و پایین نمای دو پوسته، هوای محبوس شده در بین دو پوسته به صورت عایق عملکرده و هدررفت انرژی کاهش می‌یابد. همچنین در فصلهای گرم از طریق باز گذاشتن بالا و پایین پوسته و ایجاد جریان هوا از بین دو پوسته انتقال حرارت از ساختمان افزایش یافته و در نتیجه دمای داخل آن کاهش می‌یابد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از حل عددی معادلات دینامیک سیالات محاسباتی در نرم افزار دیزاین بیلدر نشان داد که با استفاده از این روش در شهر تبریز میزان بار سرمایشی سالانه را 45 درصد و میزان بار گرمایشی سالانه را 5 درصد کاهش می‌‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - The Effect of Designing Urban Public Spaces on Place Attachment (Case study: Tabriz, Iran)
        Dariush Sattarzadeh
        Today, a major range of studies in architecture and urban design have been devoted to concepts such as place attachment, place identity, and etc. In all these studies, human-human interaction, human-place interaction and the impact of place on people are fundamental sub چکیده کامل
        Today, a major range of studies in architecture and urban design have been devoted to concepts such as place attachment, place identity, and etc. In all these studies, human-human interaction, human-place interaction and the impact of place on people are fundamental subjects of analysis. Place attachment is closely related to satisfaction, emotional characteristics, physical characteristics, attitudes and experiences in a place, belief, and etc. With the growth of urban population, changes in the work and life patterns, increased distancing from the natural origins as the setting which provides peace of mind and thought for people in modern life, the need for focusing on design factors that are effective in increasing social interactions in urban spaces has gained further significance, and has turned into one of the major needs. The aim of this paper is to explore the concept of place attachment in the context of urban spaces design factor. In this research, Tabriz-Iran has been chosen as the sample for this study. Cochran’s formula was used to determine sampling volume and questionnaires were distributed among citizens; then the required data have been collected and analyzed via SPSS software. The research findings show that: Designing urban spaces with an approach toward third place has a significant impact on the level of place attachment. Therefore, factors that are effective in promoting place attachment, the sense of belonging, and the dynamics of space, should always be given a further consideration by architects and urban planners in designing these areas. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - Evaluating Quality of Life in a Different Social Setting (Case Study: Magsudiyeh District, MollaZeynal District, and Roshdiyeh District in Tabriz, Iran)
        Aynaz Samadi Ahari Dariush Sattarzadeh
        Complex situations of today's life have led to the complexity of urban life issues and not pay attention to the quality of life. Studies in this field are increasingly gaining the attention of urban planners and policymakers due to its usefulness in assessing and monito چکیده کامل
        Complex situations of today's life have led to the complexity of urban life issues and not pay attention to the quality of life. Studies in this field are increasingly gaining the attention of urban planners and policymakers due to its usefulness in assessing and monitoring public policies, also they can use as effective tools in urban management and planning. This study investigated the QOL in a different social setting, using subjective and objective indicators. In this research Tabriz City, Iran has been chosen as the sample for this study. Three different social setting were selected by stratified random sampling method. 42 indicators which cover different dimensions of quality of life have been selected through literature review. Multi-stage sampling technique for sampling has been applied. In the first stage by application of Cochran sampling method, the required sample size has been determined. Then by use of systematic sampling method, questionnaires have been distributed among the residents of the neighborhood. The required data has been collected and are analyzed via SPSS software. Results indicate that: In all three case studies, unemployment is the main problem of residents in this city, which causes many problems in the society; In three districts, 4 dimensions of subjective and 3 dimensions of objective QOL are identified. Also, the results show that the respondents' different levels of education, income, occupation status, etc. are important factors that influence people's attitudes toward the quality of life. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - Ranking of urban areas based on quality of life indicators associated with Urban Prosperity Case study: Tabriz city
        Mohsen Ahadnejhad Reveshty Safiye Hazeri
        Abstract In 2013, UN-HABITAT provided the City Prosperity Index (CPI) to evaluate policies and guide urban decision-makers. Quality of life is one of the five dimensions of urban prosperity, which is one of the newest theories in the field of urban planning. The concept چکیده کامل
        Abstract In 2013, UN-HABITAT provided the City Prosperity Index (CPI) to evaluate policies and guide urban decision-makers. Quality of life is one of the five dimensions of urban prosperity, which is one of the newest theories in the field of urban planning. The concept of urban quality of life has been invigorated in the wake of social welfare and social justice schools. In Iran, from the past, there have been several discussions and attempts to improve the urban quality of life. This paper identifies the indicators and factors affecting urban prosperity in the dimension of quality of life in Tabriz and then the urban areas of Tabriz based on Indicators of the quality of life associated with urban prosperity are ranked using the PROMETHEE model. The Consolidated Approach of AHP and PROMETHEE have been used for this purpose. GIS has been used to prepare the relevant maps, the AHP method has been used to weighing quality of life indicators associated with urban prosperity and, finally, the PROMETHEE model has been used to ranking quality of life in urban areas. The results of the study show that areas 2-3, 2-2 and 3-3 have high quality of life. And areas 7-6, 7-3, and 7-5 are in the last three places in terms of quality of life indicators associated with urban prosperity. It can be said that the findings from the research and ranking the PROMETHEE model are consistent with what is true in the city. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - بررسی نحوه گندزدایی آب آشامیدنی روستایی استان آذربایجان شرقی تبریز
        احمد اصل هاشمی سهیلا زارع منش
        تأمین آب آشامیدنی سالم برای جوامع بشری از اهمیتی حیاتی برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین اهمیت و عملکرد کلرزنی در شبکه توزیع آب آشامیدنی در میزان مطلوبیت کیفیت میکروبی و وضعیت کلرزنی در شهرستان تبریز و روستاهای اطراف آن می‌باشد. این مطالعه توصیفی-تحلیلی و بررسی محیط چکیده کامل
        تأمین آب آشامیدنی سالم برای جوامع بشری از اهمیتی حیاتی برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین اهمیت و عملکرد کلرزنی در شبکه توزیع آب آشامیدنی در میزان مطلوبیت کیفیت میکروبی و وضعیت کلرزنی در شهرستان تبریز و روستاهای اطراف آن می‌باشد. این مطالعه توصیفی-تحلیلی و بررسی محیطی و کتابخانه ای و اطلاعات لازم با استفاده از داده های جمع آوری شده از سایر مقالات و شرکت آب و فاضلاب شهرستان تبریز تهیه شده و پس از اخذ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی نشان داد روش کلرزنی مورد استفاده در روستاها از نوع کلرزنی مایعی و یا روش کوزه ای است. در روش مایعی تزریق کلر با فشار انجام می شود. نوع کلر استفاده شده پرکلرین بصورت پودر یا کریستال است. 5/95 درصد جمعیت روستایی استان آذربایجان شرقی از تاسیسات آب بهره مند می باشند. روزانه مراحل مختلفی همچون کلرزنی، کلرسنجی، نمونه برداری و آزمایش در آزمایشگاه 7 گانه سطح استان انجام می شود تا مردم با خیالی آسوده از آبی سالم بهره مند گردند .مرکز بهداشت نیز همواره ناظر بر عملکرد شرکت بوده و مجاری تامین آب و ورود و خروج آب را کنترل می کند تا آب تامین شده، عاری از هرگونه آلودگی باشد . از مجموع 127 روستای بالای 20 خانوار فاقد لوله کشی، لوله کشی 95 روستا درقالب مجتمع های روستایی و یا تک روستایی در حال اجرا می باشد. حدود 400 روستا یعنی 20 درصد جمعیت استان دارای تاسیسات آب بوده ولی تحت پوشش این شرکت نیست .با توجه به اینکه در سال های اخیر امر مهم کلرزنی مخازن آب روستایی به شرکت آب و فاضلاب روستایی محول شده و شاید آب داران محترم این شرکت ضرورت مسأله را به خوبی درک نکرده اند، در بسیاری از روستاهای کشور که تحت پوشش این شرکت هستند بایستی به کلرزنی اهمیت بیش تری داده گردد و همچنین روستاهایی که تحت پوشش این شرکت نیستند عملاً در بلاتکلیفی قرار گرفته اند و ارگانی مسؤولیت کلرزنی را به عهده نمی گیرد که لازم است در این خصوص هر چه سریع تر تصمیمات مناسب و کاربردی اتخاذ شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - Modeling of Accumulated Energy Ratio (AER) for Estimating LiqueFaction Potential Using Artificial Neural Network (ANN) and Gene Expression Programming (GEP) (using data from Tabriz)
        Armin Sahebkaram Alamdari Rouzbeh Dabiri Rasoul Jani Fariba Behrouz Sarand
        Presenting a model specific to the city of Tabriz to estimate the liquefaction potential due to the region's seismicity and the high groundwater level can be effective in dealing with and predicting solutions to deal with this phenomenon. In recent years, the accumulati چکیده کامل
        Presenting a model specific to the city of Tabriz to estimate the liquefaction potential due to the region's seismicity and the high groundwater level can be effective in dealing with and predicting solutions to deal with this phenomenon. In recent years, the accumulation energy ratio (AER) as a parameter for estimating the liquefaction potential in the energy-based method proposed by Kokusho (2013) has been considered by many researchers. In this research, using perceptron multilayer (MLP) and radial base function (RBF) methods in artificial neural network (ANN) and genetic expression programming (GEP), the accumulation energy ratio using seismic and geotechnical data is modeled for the city of Tabriz. These modeling’s performed by all three methods are well consistent with the outputs. Still, the modeling performed using the Perceptron Multilayer (MLP) method is very compatible with the outputs and can estimate the results with an acceptable percentage. The relationship presented by genetic expression programming (GEP), which is trained with local data, can also yield satisfactory results from estimating the rate of accumulated energy in the study area and provided an independent and accessible relationship trained. With data specific to the study area, there is another advantage. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - سالمندان و فعالیت‌های فیزیکی: یک روش کیفی
        محمد مصطفی عبدی محمد عباس زاده کمال کوهی
        چکیدههدف از این تحقیق شناسایی وضعیت سلامت جسمانی/ فیزیکی در بین سالمندان شهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی بود. در این تحقیق، از ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته به منظور جمع‌آوری داده‌ها استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش پدیدار چکیده کامل
        چکیدههدف از این تحقیق شناسایی وضعیت سلامت جسمانی/ فیزیکی در بین سالمندان شهر تبریز می‌باشد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی بود. در این تحقیق، از ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته به منظور جمع‌آوری داده‌ها استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل سالمندان شهر تبریز می‌باشد. نمونه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. به عنوان حجم نمونه آماری تحقیق با 15 نفر از سالمندان در مناطق مختلف شهر تبریز مصاحبه به عمل آمد. در این تحقیق برای احراز قابلیت اعتبار یافته‌های تحقیق حاصل از مصاحبه‌ها از تکنیک تثلیث، و نیز تکنیک کسب اطلاعات دقیق موازی و ارائه‌ی تحلیل‌های داده ای و نتایج آن به متخصصان امر استفاده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که عوامل مهم و تاثیر گذار بر محدود سازی فعالیتهای فیزیکی سالمندان شامل مشکلات جسمی، مشکلات روانشناختی، مشکلات جنسی، رضایت مندی از شرایط زندگی و حمایت خانوادگی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - بررسی و تحلیل پایداری و سرزندگی مناطق تبریز با تاکید بر امنیت شهری با نگرش جامعه‌شناختی
        محمدرضا پورمحمدی میرستار صدرموسوی علی آذر
        طبق اطلاعات جمع آوری شده 52% از پاسخ دهند گان، تأمین بیش‌تر و ایجاد حریم خصوصی را دلیل اصلی گذاشتن درب عنوان کرده‌اند و جلوگیری از عبور خودروها با 28% و جلوگیری از ورود افراد متفرقه با 20% علل دیگر خصوصی‌سازی این‌گونه از محیط های شهری است. یکی از معیارهای مهم در زمینه چکیده کامل
        طبق اطلاعات جمع آوری شده 52% از پاسخ دهند گان، تأمین بیش‌تر و ایجاد حریم خصوصی را دلیل اصلی گذاشتن درب عنوان کرده‌اند و جلوگیری از عبور خودروها با 28% و جلوگیری از ورود افراد متفرقه با 20% علل دیگر خصوصی‌سازی این‌گونه از محیط های شهری است. یکی از معیارهای مهم در زمینه پایداری اجتماعی محله‌های شهری و تأمین امنیت مناطق مختلف آن، مشارکت‌اجتماعی مردم و میزان ارتباطات اجتماعی کنشگران می‌باشد. در مناطقی که مشارکت ‌اجتماعی ساکنین در سطح بالایی قرار دارد، امنیت شهری و میزان جرایم شهری کم می‌باشد. بین مشارکت ساکنین و امنیت شهروندان همبستگی مستقیم که برابر 87/. است، وجود دارد. هم‌چنین یک همبستگی مثبت برابر 7/. بین دو متغیر میزان‌درآمد و سرزندگی افراد وجود دارد. بر این اساس بالا بودن میزان تعلق به محیط، بیش‌تر بودن سابقه سکونت و بالا بودن سطح درآمدها از دلایل اصلی پایداری اجتماعی-کالبدی محدوه مورد مطالعه می‌باشد. طبق نظر ساکنین، دلیل انتخاب محل سکونتی آن‌ها، بالا بودن امنیت در این‌گونه از کوی‌ها و محیط‌های شهری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی با بیگانگی اجتماعی- فرهنگی در بین جوانان شهر تبریز
        آذر علیمحمدی خانقاه محمدباقر علیزاده‌اقدم
        تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه بین سرمایه فرهنگی با بیگانگی اجتماعی- فرهنگی دربین جوانان شهر تبریز انجام گرفت. احساس بیگانگی اجتماعی- فرهنگی در میان افراد جامعه، همنوایی، وفاق اجتماعی و همبستگی گروهی را درجامعه کمرنگ کرده و سبب می شود تا افراد جامعه با اهداف فرهنگی، انتظ چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه بین سرمایه فرهنگی با بیگانگی اجتماعی- فرهنگی دربین جوانان شهر تبریز انجام گرفت. احساس بیگانگی اجتماعی- فرهنگی در میان افراد جامعه، همنوایی، وفاق اجتماعی و همبستگی گروهی را درجامعه کمرنگ کرده و سبب می شود تا افراد جامعه با اهداف فرهنگی، انتظارات جمعی و آن چه جامعه به عنوان الگوهای عمل برای اعضا خود در نظر می گیرد همسو نشوند. یکی از عوامل مرتبط با بیگانگی، سرمایه فرهنگی است که فرد آن را به طور انتسابی و اکتسابی در خانواده، جامعه و مدرسه کسبمی کند. روش تحقیق پیمایش از نوع همبستگی است. از نظر هدف، تحقیق کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها جزء روش های میدانی می باشد. به لحاظ زمانی تحقیق حاضر مقطعی می باشد. جامعه آماری این تحقیق جوانان 29-18 سال شهر تبریز است. نتایج حاصل نشان می دهد که بین ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی با بیگانگی اجتماعی– فرهنگی همبستگی معکوس وجود دارد یعنی با افزایش میزان سرمایه فرهنگی از میزان بیگانگی اجتماعی– فرهنگی کاسته می شود. رابطه معنی داری بین بیگانگی اجتماعی– فرهنگی و متغیرهای زمینه ای سن و جنسیت مشاهده نگردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - تدوین و اولویت‌بندی استانداردهای عملکرد مدیران آموزشی دوره‌ی ابتدایی شهر تبریز
        سیده مهتاب حلیمی اسکندر فتحی آذر
        هدف این پژوهش، تدوین و اولویت‌بندی استانداردهای عملکرد مدیران آموزشی دوره‌ی ابتدایی مدارس دولتی شهر تبریز است. برای تحقق این هدف ابتدا پیشینه و مبانی نظری در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت و پس از استخراج 6 مؤلفه‌ی اصلی و 40 زیر مؤلفه‌ از چند تن از اساتید و کارشناسان خو چکیده کامل
        هدف این پژوهش، تدوین و اولویت‌بندی استانداردهای عملکرد مدیران آموزشی دوره‌ی ابتدایی مدارس دولتی شهر تبریز است. برای تحقق این هدف ابتدا پیشینه و مبانی نظری در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت و پس از استخراج 6 مؤلفه‌ی اصلی و 40 زیر مؤلفه‌ از چند تن از اساتید و کارشناسان خواسته شد تا در مورد آنها نظر بدهند. سپس پرسشنامه‌ای تدوین شد و بعد از تصویب نهایی، به نمونه آماری پژوهش که شامل 80 نفر از مدیران مدارس ابتدایی دولتی شهر تبریز بود ارایه شد و از آنها خواسته شد ابتدا مؤلفه‌ها را اولویت‌بندی کرده، و سپس برای بررسی وضعیت استانداردهای تدوین شده در حال حاضر به پرسشنامه‌ای حاوی 40 سؤال پاسخ دهند. روایی پرسشنامه توسط سه نفر از اساتید تأیید گردید و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کورنباخ محاسبه شده که برابر 91/0 است. داده‌های حاصل با استفاده از روشهای آماری نظیر: تحلیل فراوانی، میانگین، انحراف معیار و آزمون آماریt و از طریق نرم افزار SPSS تحلیل شد. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اولویت‌بندی مؤلفه‌های اصلی استانداردها از دیدگاه جامعه آماری به ترتیب بدین شرح است: 1) اخلاق و ارزشها، 2) وظایف، 3) ویژگی‌ها، 4)‌مهارت‌ها، 5) نقش‌ها، 6) حصول نتیجه. البته در اولویت‌بندی زیر مؤلفه‌‌ها بین اولویت‌های برتر از دید مدیران با آنچه که در عمل ملاحظه می‌شود تفاوتهایی وجود دارد که به تفصیل در متن تحقیق بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - ارزیابی معیارهای پویایی در بازار تاریخی شهر تبریز
        هوشنگ سرور امید مبارکی سجاد فلاح پور
        یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارک چکیده کامل
        یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیرای انبوهی از جمعیت می‌باشد. با گذشت زمان، بازارها برای پاسخگویی به نیازهای روز تحولات کالبدی و فضایی زیادی را تجربه کرده‌اند. در بسیاری از شهرهای قدیمی ایران از جمله شهر تبریز کالبد بازار در قالب طرحهای مرمت و ساماندهی دچار تغییرات زیادی گردیده است. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پویایی و سرزندگی در بازار تاریخی شهر تبریز انجام شده است. نوع پژوهش به لحاظ ماهیت توصیفی –تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات بصورت ترکیبی از روش اسنادی-کتابخانه ای و مطالعات میدانی (پرسشنامه‌ای) می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها و اطلاعات از نرم‌افزار مینی تب، و آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای و خی‌دو استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که 90 درصد از افراد مراجعه کننده به بازار، به سؤالات مطرح شده در ارتباط با وجود مؤلفه‌های پویایی و سرزندگی در بازار پاسخ مثبت داده و در مجموع می‌توان بصورت نسبی تحولات کالبدی و فضایی بازار تبریز را ارگانیگ محسوب نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی و ارزیابی میزان رضایتمندی حاشیه‌نشینان کلان‌شهر تبریز از عملکرد شهرداری و شورای اسلامی در سه دوره گذشته (1378-1392) در سه دوره گذشته
        علی آذر افسانه رحیمی اسکلو
        امروزه بیش از 30 درصد از جمعیت کلان‌شهرها را حاشیه نشین‌ها تشکیل می‌د‌هند. گذر سریع از زندگی روستانشینی به شهرنشینی به ویژه بعد از اصلاحات اراضی، سبب پیدایش و تکوین محلات حاشیه‌ای در اطراف شهرها گردید. یکی از نهادهای اصلی برنامه‌ریزی برای حاشیه نشینان، شورای شهر است. هد چکیده کامل
        امروزه بیش از 30 درصد از جمعیت کلان‌شهرها را حاشیه نشین‌ها تشکیل می‌د‌هند. گذر سریع از زندگی روستانشینی به شهرنشینی به ویژه بعد از اصلاحات اراضی، سبب پیدایش و تکوین محلات حاشیه‌ای در اطراف شهرها گردید. یکی از نهادهای اصلی برنامه‌ریزی برای حاشیه نشینان، شورای شهر است. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تحقق و عدم تحقق سیاست‌های توانمندسازی حاشیه‌نشینی شهرداری و شورای اسلامی شهر تبریز در سه دوره گذشته (1392-1378) است. این پژوهش از نوع کاربردی - توسعه‌ای و روش انجام آن تحلیلی - توصیفی بوده و برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز نیز از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. بر اساس آزمون T تک نمونه‌ای میانگین رضایت حاشیه‌نشینان تبریز از عملکرد شورای اسلامی این شهر 7/2 می‌باشد که در مقایسه با میانگین معیار (5>1با میانه 3) مقدار پایینی می‌باشد. همچنین از بین مؤلفه‌های مورد بررسی پیرامون عملکرد شهرداری تبریز در زمینه اجرای طرح‌ها ،بیشترین میزان رضایتمندی ساکنین محلات حاشیه‌نشین مربوط به عملکرد شهرداری در بهبود وضع دسترسی معابر محلات حاشیه‌نشین بوده و کمترین میزان رضایتمندی آنان از عملکرد شهرداری نیز مربوط به عدم استفاده شهرداری از منابع در دسترس در جهت بهبود شرایط محل زندگی ساکنین محلات حاشیه‌نشین بوده است. بر اساس آزمون T تک نمونه‌ای، میانگین شاخص ترکیبی رضایت حاشیه‌نشینان تبریز از عملکرد شهرداری این شهر 98/2 می‌باشد که در مقایسه با میانگین معیار (5>1با میانه 3) پایین است. نتایج نشان می‌دهد که از نظر ساکنین محلات حاشیه‌نشین شهر تبریز، سیاست‌های توانمندسازی این محلات توسط شورای اسلامی شهر و شهرداری تبریز رضایت بخش نبوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - تحلیل چالشها، راهکارها و ارائه مدل مطلوب جذب گردشگران خارجی(مورد مطالعه: شهر تبریز)
        صیاد ایرانی هریس مجید ولی شریعت پناهی بیژن رحمانی
        گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شنا چکیده کامل
        گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه‌های شهری، شناخت تقاضای گردشگری و مدل‌های توسعه گردشگری خارجی در شهرها بودند. ضرورت توسعه مطلوب گردشگری خارجی تبریز، شناخت عوامل موثر، تقاضای گردشگری خارجی شهر و ارائه مدل مطلوب توسعه گردشگری شهری است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، ارائه مدل پیشنهادی مطلوب برای توسعه گردشگری خارجی در شهر تبریز می‌باشد. برای این منظور ابتدا از طریق روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی و با داده‌های حاصل از مردم، گردشگران داخلی و خارجی، کارشناسان و مشاهدات میدانی، مقوله‌ها و عوامل اصلی موثر بر گردشگری خارجی شهر تبریز شناسایی شد و سپس با تکمیل پرسشنامه از 221 گردشگر خارجی، تقاضای گردشگری بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که تقاضای گردشگری در شهر تبریز دارای کشش پذیری بالایی است و توان‌های گردشگری و امنیت بالا و برنامه‌های تازه در کنار رقبای گردشگری، چالش‌های شهری و ضعف حفاظت و مسائل قومی و نژادی در شکل گیری سیستم گردشگری خارجی تبریز، نقش آفرین هستند. در نهایت مدل مطلوب توسعه گردشگری در این شهر بر پایه گردشگران چند کارکردی، آژانس‌های چند منظوره، فرهنگ سازی گردشگری، تجربه‌های گردشگری، رقبای گردشگری، مدیریت یکپارچه گردشگری، تطبیق محصول – بازار گردشگری، نوآوری و کارآفرینی و پیوندهای قومی و فرهنگی طرح ریزی و ارائه شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بازتاب ساختار اجتماعی در پیکره‌بندیی فضایی مسکن با تاکید بر تئوری نحو‌فضا (مطالعه موردی:خانه‌های سنتی و معاصر بافت فرهنگی تاریخی تبریز)
        عاطفه فتح بقالی محمد جواد مقصودی تیلکی معصومه هدایتی مرزبالی
        خانه ها بعنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می‌بایست به نیازها، ﺑﺎورﻫﺎ وارزشﻫﺎی ساکنان آن پاسخ دهند. شکل و کالبد فضا بر شیوه زندگی و رفتار انسان تاثیر می‌گذارد. دراین تحقیق به واکاوی پیچیدگی‌های روابط اجتماعی و فرهنگی در ساختار فضایی خانه‌های دوره سنتی و معاصر شهر چکیده کامل
        خانه ها بعنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می‌بایست به نیازها، ﺑﺎورﻫﺎ وارزشﻫﺎی ساکنان آن پاسخ دهند. شکل و کالبد فضا بر شیوه زندگی و رفتار انسان تاثیر می‌گذارد. دراین تحقیق به واکاوی پیچیدگی‌های روابط اجتماعی و فرهنگی در ساختار فضایی خانه‌های دوره سنتی و معاصر شهر تبریز، با استفاده از تئوری نحو‌‌فضا پرداخته شده است. تحقیق پیش رو تلاش می کند تا ازمنظر معیارهای نحو فضا، تغییرات عرصه بندی و ساختار فضایی خانه ها را استخراج و معرفی نماید. برای تحقق این هدف، پس از انتخاب نمونه موردی از بافت فرهنگی و تاریخی شهر تبریز، از نرم‌افزار ای‌گرف برای ترسیم و دسته بندی نمونه ها و تحلیل ساختار فضایی، و نمودار توجیهی آنها استفاده شده است. سپس شاخص های همپیوندی و عمق نسبی فضاها با استفاده از روابط ریاضی نحو فضا و شاخص های قابلیت دید، مخروط دید با استفاده از نرم افزار دپس‌مپ برای هر نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که رابطه‌ای مستقیم میان متغیر ساختارهای اجتماعی با متغییر چیدمان فضا وجود دارد.این امر بدان معناست که شاخص‌های ساختارهای اجتماعی حاکم بر جامعه از جمله تعاملات، سلسه مراتب و محرمیت از ارزش‌های مهم معماری خانه‌های سنتی بوده ولی در خانه‌های معاصر به علت داشتن دیدگاه کالبدی صرف و عدم شناخت کافی از ساکنین و نیازهای آنها، تغییرات زیادی در بحث مسکن به وقوع پیوسته که منجر به عدم تعلق ساکنین به خانه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - پهنه‌بندی و تحلیل فضایی مناطق شهری به لحاظ ناهنجاری‌های اجتماعی و شناسایی کانون‌های جرم‌خیز شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
        سیامک محمدی امناب کریم حسین زاده دلیر پرویز نوروزی ثانی
        این پژوهش با هدف شناسایی و ارائه‌ی تصویری از کانون‌های جرم‌خیز و ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح مناطق شهر تبریز ارائه گردیده است. در این پژوهش ترکیبی از روش‌های توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به کار گرفته شده است و به منظور تحلیل الگوهای فضایی جرائم در سطح مناطق شهر تبریز با استف چکیده کامل
        این پژوهش با هدف شناسایی و ارائه‌ی تصویری از کانون‌های جرم‌خیز و ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح مناطق شهر تبریز ارائه گردیده است. در این پژوهش ترکیبی از روش‌های توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به کار گرفته شده است و به منظور تحلیل الگوهای فضایی جرائم در سطح مناطق شهر تبریز با استفاده از نر‌م‌افزارهای اختصاصی تحلیل فضایی بزهکاری در محیط سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی، روش های آماری تحلیل واریانس و آزومون توکی، آزمون خوشه‌بندی (شاخص نزدیک‌ترین همسایه) و روش درون‌یابی به کار گرفته شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که مهم‌ترین کانون‌هاجرم‌خیزشهری تبریزدرمناطق 10 و 4 و 6 واقع شده است که جزء محدوده‌ هایپرازدحام و متراکم شهر که دارای ساختار کالبدی نامناسب با امکان کنترل کم‌تر می‌باشد، شکل گرفته است. با توجه به مقایسه میانگین‌ها و ترتیب آن ها، مناطق 2 و 9 به ترتیب کمترین نمره را به لحاظ ناهنجاری اجتماعی دریافت کرده‌اند. جهت نشان دادن الگوی توزیع متغیرهای مورد مطالعه از مدل نزدیکترین همسایه استفاده شد که در تمامی متغیرها با توجه به مدل، الگوی توزیع کاملاً پراکنده است. در ادامه جهت پهنه‌بندی متغیرهای مورد مطالعه در سطح مناطق شهر تبریز با توجه به نتایج مطالعه میدانی از مدل درون‌یابی استفاده شد که پهنه‌بندی متغیر شرارت در شهر تبریز، در سطح مناطق 10 و 4 و 6 بیشترین تراکم را دارند و مناطق 2 و 1 و 8 کمترین تراکم این متغیر را دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - تدوین چارچوب برنامه‌ریزی و طراحی توسعه‌ی فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)
        مسعود توپچی خسروشاهی آرش ثقفی اصل داریوش ستارزاده حسن ستاری ساربانقلی
        مقدمه: امروزه طراحی و مدیریت مناسب فضاهای عمومی شهری با توجه به نقش تأثیرگذار آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامت روحی-جسمی، سرزندگی و به‌طور کلی ارتقاء کیفیت زندگی به‌عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ی شهری تبدیل شده است.هدف: هدف از پژوهش حاضر شناس چکیده کامل
        مقدمه: امروزه طراحی و مدیریت مناسب فضاهای عمومی شهری با توجه به نقش تأثیرگذار آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامت روحی-جسمی، سرزندگی و به‌طور کلی ارتقاء کیفیت زندگی به‌عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ی شهری تبدیل شده است.هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی معیارهای تأثیرگذار برنامه‌ریزی و طراحی بر توسعه‌ی فضاهای عمومی در شهر تبریز و تدوین چارچوبی استاندارد می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی- توسعه‌ای و روش گردآوری اطلاعات پیمایشی و پرسشگری از مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل شهری و همچنین نخبگان دانشگاهی می‌باشد. قابل ذکر است با توجه به مشخص نبودن حجم جامعه‌ی آماری، با استفاده از روش نمونه‌گیری دلفی هدفمند، 100 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین شده است که نحوه‌ی دسترسی به آنها بر مبنای روش گلوله‌برفی می‌باشد. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: فضاهای عمومی شهری شهر تبریز در گونه‌های مختلف و مناطق 10گانه‌ی آن قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر محسوب می‌شوند.یافته ها: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بیشترین اثرگذاری در توسعه‌ی فضاهای عمومی شهر تبریز مربوط به مؤلفه‌های توجه به محتوای طرح‌ها و برنامه‌ها در برنامه‌ریزی‌ها و طراحی مناسب عملکردی فضاهای عمومی به ترتیب با ارزش 92/0 و 78/0 بوده است. همچنین در بین متغیرهای فرعی، موضوع شناسی و بررسی دقیق متغیرهای تأثیرگذار بر ارتقای فضاهای عمومی؛ انسجام و ارتباط مناسب بین اجزا و عناصر برنامه‌ریزی فضاهای عمومی در ابعاد مختلف اجتماعی، کالبدی، زیست‌محیطی و عملکردی؛ همه‌شمولی و طراحی بر مبنای گروه‌های سنی و جنسی؛ و قابلیت شخصی‌سازی (حس تعلق مکانی) به ترتیب با ارزش 91/0، 87/0، 84/0 و 83/0 دارای بیشترین تأثیرگذاری بر توسعه‌ی فضاهای عمومی شهر می‌باشند.نتایج: متأسفانه در شهر تبریز و سایر شهرهای ایران توجه به ارتقای کیفی فضاهای عمومی از رویکرد برنامه‌ریزی نامناسبی برخوردار است و بایستی محتوای طرح‌ها و برنامه‌ها، فرایند برنامه‌ریزی‌ها و اجرای طرح‌ها و برنامه‌ها مورد بازنگری اساسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - تدوین الگوی معماری ماندگار در طراحی مجتمع‌های تجاری عصر پساکرونا (مورد پژوهی: شهر تبریز)
        الهام حاتمی گلزاری
        مقدمه: معماری به‌عنوان ظرفی برای زندگی انسان در نظر گرفته می‌شود و در این راستا نیاز است که تداوم/تحول در ابعاد ماندگاری بناهای معماری و تأثیرگذاری عوامل بیرونی مورد توجه طراحان و معماران شهری قرار گیرد تا تعامل و کنش متقابل اجتماعی میان فرد و آن اثر بر مبنای تعامل میان چکیده کامل
        مقدمه: معماری به‌عنوان ظرفی برای زندگی انسان در نظر گرفته می‌شود و در این راستا نیاز است که تداوم/تحول در ابعاد ماندگاری بناهای معماری و تأثیرگذاری عوامل بیرونی مورد توجه طراحان و معماران شهری قرار گیرد تا تعامل و کنش متقابل اجتماعی میان فرد و آن اثر بر مبنای تعامل میان ویژگی‌های اثر و تصویر ذهنی مخاطب شکل یابد.هدف: با توجه به اهمیت مانایی معماری در بستر زمان و تأثیرپذیری از عوامل مختلف، هدف از پژوهش حاضر تدوین الگوی معماری ماندگار (تداوم/تحول) در طراحی مجتمع‌های تجاری شهر تبریز در عصر پساکرونا می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق نیز آمیخته (ترکیبی از روش‌های کمّی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی- زمینه‌یابی بوده و در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار AMOS استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل شهر تبریز و مجتمع‌های تجاری آن می‌باشد.یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در بین متغیرهای درونی (خود معماری) بیشترین تأثیرگذاری بر ماندگاری معماری مربوط به استحکام سازه‌ای، توجه به تکنولوژی و فناوری در معماری و تأکید بر ارزش‌ها و فرهنگ جامعه به ترتیب با ارزش 92/0، 88/0 و 85/0، و در بین متغیرهای بیرونی (تأثیر کرونا) مربوط به تنوع در خدمات به‌منظور بهره‌مندی ساکنان حوزه (منطقه) و عدم جابه‌جایی‌های گسترده، در نظر گرفتن یک پیش فضا در ورودی مجتمع برای ضدعفونی کردن و به‌کارگیری مصالح نوین با ویژگی آنتی باکتریال به ترتیب با ارزش 84/0، 70/0 و 66/0 می‌باشد.نتایج: نتایج حاکی از آن است که الگوی معماری ماندگار مجتمع‌های تجاری بر مبنای توجه به عوامل زمینه‌ای (خود معماری) و بیرونی (تأثیرات همه‌گیری) در سه بعد کالبد، عملکرد و هویت- معنا قابل تدوین است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - تحلیل اثر رفتارهای محیط‌زیست‌گرایانه بر بهزیستی فردی- اجتماعی با میانجی‌گری دلبستگی به مکان در محله سرخاب تبریز
        علی زینالی عظیم بهرام محمدیان مهدی پوراکبر پویا قلی زاده لیدا اخلاقی
        مقدمه: مشکلات و چالشهای محیط زیستی از نگرانیهای عمدۀ جامعه امروزی است. بیشتر این چالش‌ها ناشی از رفتار انسانها است که می‌توان از طریق تغییر در نگرش و رفتار ایشان و آگاهی بخشیدن از پیامدهای این مشکلات بر آنها فائق آمد. برخی از مهمترین رفتارهای محیط‌زست‌گرایانه دارای مزای چکیده کامل
        مقدمه: مشکلات و چالشهای محیط زیستی از نگرانیهای عمدۀ جامعه امروزی است. بیشتر این چالش‌ها ناشی از رفتار انسانها است که می‌توان از طریق تغییر در نگرش و رفتار ایشان و آگاهی بخشیدن از پیامدهای این مشکلات بر آنها فائق آمد. برخی از مهمترین رفتارهای محیط‌زست‌گرایانه دارای مزایای شخصی، اجتماعی و محیط‌‌زیستی فراوانی هستند که بهبود این‌ها خود بر دلبستگی به مکان تاثیر می‌گذارد. دخیل شدن در رفتارهای محیط‌زیست‌گرایانه ساکنان را به انجام کاری خوب برای خودشان، برای اجتماعشان، و برای مکانی که در آن زندگی می‌کنند وا می‌دارد، و این نوع رفتار سطح بهزیستی و دلبستگی به مکان آنها را افزایش می‌دهد.هدف: این تحقیق به تحلیل اثر رفتارهای محیط‌زیست‌گرایانه بر بهزیستی فردی- اجتماعی با میانجی‌گری دلبستگی به مکان در محله سرخاب تبریز می‌پردازد. روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق ساکنان محله سرخاب است که براساس فرمول کوکران 373 نفر بدست آمد. برای تحلیل داده‌ها از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزارAmos و Spss استفاده گردید. قلمرو جغرافیایی تحقیق: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، محله سرخاب شهر تبریز می باشد.یافته‌ها: تحلیل‌های معادلۀ ساختاری حاکی از یک تاثیر مثبت مستقیم رفتار محیط‌زیست‌گرایانه بر بهزیستی فردی - اجتماعی و همین‌طور دلبستگی به مکان بود. دلبستگی به مکان تا حدی واسط ارتباط بین رفتارهای محیط‌زیست‌گرایانه و بهزیستی فردی - اجتماعی بود. این تحقیق از این لحاظ که داده‌های جدیدی دربارۀ اینکه رفتارهای محیط‌زیست‌گرایانه چطور بهزیستی فردی و اجتماعی را با تضمین بالقوۀ مزایای بلند مدت افزایش می‌دهند قابل توجه و مهم است. نتایج: در نتیجه این تحقیق نشان داد که تحریک، برانگیختن و توصیۀ این نوع رفتارها اهمیت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - فرآیند تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان شهر تبریز و علل اجتماعی آن
        طیبه علی اصغر پور اصل ممقانی مهرداد نوابخش
        مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که فرآیند تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان شهر تبریز به چه صورت بوده و چه عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر این فرآیند وجود دارد؛ که بر مبنای دیدگاه‌های تلفیقی خرد و کلان در تحلیل و تبیین تصمیم‌گیری در رفتارهای سیاسی و نقش علل اجتماعی از جمله اع چکیده کامل
        مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که فرآیند تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان شهر تبریز به چه صورت بوده و چه عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر این فرآیند وجود دارد؛ که بر مبنای دیدگاه‌های تلفیقی خرد و کلان در تحلیل و تبیین تصمیم‌گیری در رفتارهای سیاسی و نقش علل اجتماعی از جمله اعتماد، تعلق، امنیت و بی‌هنجاری و بی قدرتی اجتماعی در آن استفاده شد. روش پژوهش پیمایش و ابزار تحقیق پرسش‌نامه بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای نمونه‌های آماری انتخاب شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که متغیر تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان ساکن شهر تبریز متأثر از عوامل اجتماعی است که در تحقیق حاضر، رابطه و تأثیر معنی‌داری اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی، بی‌هنجاری اجتماعی، بی‌قدرتی اجتماعی، تعلق اجتماعی با تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان تبریز مشاهده و تأیید شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که علل اجتماعی ازجمله احساس بی‌قدرتی و احساس تعلق اجتماعی بیش‌ترین نقش و تأثیر را بر تصمیم‌گیری در رفتار سیاسی شهروندان شهر تبریز دارد. به عبارتی می‌توان نتیجه گرفت شهروندانی که در فرآیند تصمیم‌گیری رفتار سیاسی متأثر از امنیت و اعتماد موجود در جامعه بهره‌مند باشند، احساس تعلق اجتماعی آنان تقویت‌شده و احساس بی‌قدرتی اجتماعی نمی‌کنند و در نتیجه با احساس تعلق نسبت به ارزش‌های سیاسی در سرنوشت و امور جامعه نقش به‌سزایی خواهند داشت. پرونده مقاله