-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ارزیابی شاخص توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد
سید یعقوب زراعت کیش منصور کریمی مریم مرواریدیهدف از این مطالعه ، بررسی شاخصهای توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد میباشدکه خود متشکل از سه زیرشاخص امید به زندگی، آموزش و درآمد است . روش مورد استفاده تحقیق توصیفی- تحلیلی است که دادههای تحقیق با استفاده از آمار و اطلاعات برگرفته از سالنامههای آما چکیده کاملهدف از این مطالعه ، بررسی شاخصهای توسعه انسانی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد میباشدکه خود متشکل از سه زیرشاخص امید به زندگی، آموزش و درآمد است . روش مورد استفاده تحقیق توصیفی- تحلیلی است که دادههای تحقیق با استفاده از آمار و اطلاعات برگرفته از سالنامههای آماری، مراکز آموزشی و بهداشتی، سازمان آموزش و پرورش و سایر ادارات و سازمانهای زیربط استان صورت گرفته است.نتایج نشان میدهد که وضعیت توسعه انسانی در روستاهای استان نسبت به سالهای گذشته بهبود یافته و از 446/0 در سال 1375، به 703/0 در سال 1390 افزایش یافته است یعنی از توسعه انسانی پایین به توسعه انسانی میانه یا متوسط رسیده است. همچنین نتایج نشان میدهد شاخص درآمد نتوانسته سهم قابل قبولی در روند شاخص توسعه انسانی مناطق روستایی استان داشته باشد. لذا توجه به سیاستها و راهکارهایی جهت افزایش درآمد سرانه خانوارها ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی کشورهای جنوب غرب آسیا با رویکرد دینامیک
سیدمحمدقائم ذبیحی محمدطاهر احمدی شادمهری نرگس صالح نیا نساء کمالیانتأثیر مطبوعات آزاد بر توسعه شاید هرگز به درستی ارزیابی نشده است. محاسبه چنین تأثیری اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است. با اینحال، هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در مجموعهای از 21 کشور جنوب غرب آسیا در بازه زمانی سالیانه 2002 چکیده کاملتأثیر مطبوعات آزاد بر توسعه شاید هرگز به درستی ارزیابی نشده است. محاسبه چنین تأثیری اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار است. با اینحال، هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی (HDI) در مجموعهای از 21 کشور جنوب غرب آسیا در بازه زمانی سالیانه 2002 الی 2020 است. به جهت بررسی و سنجش این ارتباط از روش اقتصادسنجی دادههای تابلویی پویا و رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته دو مرحلهای سیستمی (SGMM) استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل تصریح شده مبین آن است که آزادی رسانه بر شاخص توسعه انسانی تأثیر مثبت و معناداری داشته و با یک واحد افزایش در شاخص آزادی رسانه شاخص توسعه انسانی به میزان 4.290 واحد افزایش مییابد. همچنین سایر متغیرهای این پژوهش از جمله تولید ناخالص داخلی سرانه و تعداد کاربران اینترنت نیز با یک درصد افزایش شاخص توسعه انسانی را به ترتیب به میزان 2.290 و 6.101 واحد افزایش میدهند و بر این اساس یک رابطه مثبت و معنادار برای هر دو متغیر به دست آمد. همچنین متغیر شاخص کنترل فساد نیز بر شاخص توسعه انسانی تأثیر منفی و معناداری داشته و با یک واحد افزایش در شاخص کنترل فساد شاخص توسعه انسانی به میزان 0.006 واحد کاهش خواهد یافت پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (نوآوری) بر رشد اقتصادی و شاخص توسعه انسانی با بهره گیری از روش رگرسیون بهظاهر نامرتبط (SUR) (شواهدی از کشورهای منا (MENA))
سیدمحمدقائم ذبیحی مصطفی سلیمی فر محمدظاهر احمدی شادمهری نرگس صالح نیااقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکانها رشد میکنند، رونق میگیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست مییابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایا چکیده کاملاقتصاددانان حداقل از زمان کتاب ثروت ملل آدام اسمیت در سال 1776 همواره در پی پاسخ به این سوال هستند که چرا برخی مکانها رشد میکنند، رونق میگیرند و به استانداردهای زندگی بالاتری دست مییابند. از این رو، داشتن رشد و توسعه بالا، سبب برخورداری آحاد جامعه از امکانات و مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیاری می شود. هدف از این مقاله بررسی رابطه تجربی بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و رشد و شاخص توسعه انسانی در کشورهای حوزه منا است. بدین منظور در این پژوهش از داده های پانل در بازه سالانه 2000 تا 2019 برای کشورهای عضو منا استفاده شده است. نتایج تجربی بهدستآمده با استفاده از روش رگرسیون بهظاهر نامرتبط (SUR) نشان میدهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی به میزان 0.003 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به میزان 0.192 واحد در کشورهای منا تأثیر مثبت و معناداری داشته است. همچنین سایر متغیرهای پژوهش از جمله بازبودن تجاری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثبات ناخالص بر رشد اقتصادی به ترتیب به میزان 0.002، 0.001 و 0.001 درصد و بر شاخص توسعه انسانی به ترتیب به میزان 0.380، 0.071 و 0.321 واحد تأثیر مثبت و معناداری داشته اند. همچنین شایان ذکر است که در معادله رشد اقتصادی متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی معنادار به دست نیامده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی در کشورهای منتخب عضو اوپک
منیره دیزجیهدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی می باشد. امروزه انرژی نقش برجستهای را در حوزههای مختلف اقتصادی و سیاسی ایفا می کند. جوامع به دلیل محدودیت و کمیابی منابع انرژی، فشار هزینه ای ناشی از افزایش قیمت انرژی، همچنین آثار محیط زیستی ناشی از مصرف انرژ چکیده کاملهدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی می باشد. امروزه انرژی نقش برجستهای را در حوزههای مختلف اقتصادی و سیاسی ایفا می کند. جوامع به دلیل محدودیت و کمیابی منابع انرژی، فشار هزینه ای ناشی از افزایش قیمت انرژی، همچنین آثار محیط زیستی ناشی از مصرف انرژیهای فسیلی، بدنبال راهکارهایی هستند تا مصرف انرژی را بدون آسیب زدن به روند رشد اقتصادی کاهش دهند. همچنین با توجه به نقش و اهمیت گستردهی انرژی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها، تعیین عوامل تاثیر گذار بر تقاضای انرژی از اهمیت خاصی بر خوردار است. افزایش دانش و آگاهی، بهبود سرمایه انسانی و در نتیجه افزایش سطح توسعه انسانی منجر به درک بهتر اهمیت حفظ محیط زیست و کاهش مصرف انرژی های تجدید ناپذیر می شود. از سوی دیگر با توجه به گستردگی منابع انرژی در کشورهای عضو اوپک و ارتباط بین مصرف انرژی و توسعه انسانی، تعیین کم و کیف رابطه بین این دو متغیر می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی کمک موثری کند. تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و با استفاه از روش پانل دیتا طی دوره 2019 1998 تاثیر شاخص توسعه انسانی بر مصرف انرژی در پنج کشور عضو اوپک (ایران، اکوادور، ونزوئلا، قطر و نیجریه) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر مثبت متغیرهای شهرنشینی و ارزش افزوده بخش صنعت بر مصرف انرژی و تاثیر منفی شاخص توسعه انسانی و قیمت نفت بر مصرف انرژی در کشورهای مورد مطالعه میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تاثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب (با تاکید بر نقش نهادهای محیطی)
شیوا اسدزاده محمد نقیبیتحقیق حاضر به بررسی تأثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی با توجه به نقش نهاد های محیطی می پردازد. این تحقیق شامل اطلاعات کلان اقتصادی 20 کشور با نهادهای محیطی سالم و ناسالم براساس گزارشات موسسه فریزر برای دوره زمانی 2002 تا 2015 می باشد که بدین منظور برای بررسی تأثیر توسعه ب چکیده کاملتحقیق حاضر به بررسی تأثیر توسعه بیمه بر رشد اقتصادی با توجه به نقش نهاد های محیطی می پردازد. این تحقیق شامل اطلاعات کلان اقتصادی 20 کشور با نهادهای محیطی سالم و ناسالم براساس گزارشات موسسه فریزر برای دوره زمانی 2002 تا 2015 می باشد که بدین منظور برای بررسی تأثیر توسعه بیمه بر میزان رشد اقتصادی را با مدل های رگرسیونی انتقال ملایم تابلویی (PSTR) مورد ارزیابی قرار می دهیم. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار متغیرهای تورم و شاخص توسعه مالی بر رشد اقتصادی و تأثیر منفی و معنی دار ضریب نفوذ بیمه، نهاده های محیطی و مخارج دولت در رژیم حدی اول، همچنین تأثیر مثبت و معنی دار ضریب نفوذ بیمه، نهاده های محیطی و مخارج دولت و تأثیر منفی و معنی دار متغیرهای تورم و درجه باز بودن اقتصاد در رژیم حدی دوم بر روی رشد اقتصادی می باشد. در نهایت مقدار حد انتقال 0476/0- به دست آمد که نشان گر قرار گرفتن در رژیم حدی اول یا دوم و مقدار سرعت انتقال نیز 98/5 شد که نشان دهنده جهش در انتقال از رژیم حدی اول به رژیم حدی دوم می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کاهش فقر( مطالعه موردی 13 کشور منتخب)
عباس معمار نژاد محمدعلی تقوی اولفناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) از دهه 1990 به بعد تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم خود را در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی کشورهای مختلف نشان داد .مطالعات بسیاری از ابعاد تأثیرگذاری فاوا بر عملکرد متغییرهای گوناگون اقتصادی صورت گرفته است اما هدفی که ما در این مقاله به چکیده کاملفناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) از دهه 1990 به بعد تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم خود را در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی کشورهای مختلف نشان داد .مطالعات بسیاری از ابعاد تأثیرگذاری فاوا بر عملکرد متغییرهای گوناگون اقتصادی صورت گرفته است اما هدفی که ما در این مقاله به دنبال آن هستیم اثر گذاری فاوا بر جنبه های غیر اقتصادی چون فقر یا توسعه انسانی است که با پی بردن به اهمیت این تأثیرگذاری می توان به اهداف بلندمدتی که سیاست بسیاری از کشورهای در حال توسعه در ریشه کن نمودن فقر است دست یابیم.با توجه به هدف مقاله که در پی بررسی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کاهش فقر می باشد ، قلمرو تحقیق مطالعه بدلیل همگن بودن برخی زیرساخت ها از 13 کشور در حال توسعه ای چون ایران، بنگلادش، برزیل، مصر، هند، تایلند ، مالزی، ، فیلیپین، پاناما،پاکستان ،سنگال، اندونزی و ترکیه میباشد که برای دوره زمانی 2008- 1995 با استفاده از روش داده های تلفیقی (پانل دیتا) ارزیابی گردیده است . در برآورد الگوی تجربی اثر فاوا بر کاهش فقر کشورهای مورد بحث از اجزای شاخص ICT چون تعداد خطوط تلفن ثابت ،تعداد خطوط تلفن همراه و تعداد کامپیوترهای شخصی هر کدام به ازای هر 100 نفر و همچنین میزان سرمایه گذاری در فاوا در کنار شاخص توسعه انسانی(HDI) بر روی شاخص فقر انسانی (HPI) مبیین وجود یک رابطه معنی دار و قوی دارد. طبقه بندی JEL: O15 ، O33 ، C23 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - واکاوی اثر درآمدهای ناشی از تولید انرژی بر شاخص توسعه انسانی در ایران
علی سلمانپور زنوز سیامک شکوهی فرد محرم ابوالحسن زاده اصلتوسعه انـسانی به عنوان هدف نهائی فعالیـت های بشری و از جمله اهداف فرآیند توسـعه می باشد که نشانگر رفاه اجتماعی می باشد . توسعه انسانی بر حسب تعریف عبارت اســت از افزایـش دامنه انتخاب افراد به طوری که منجر به دستیابی به زندگی مثمرتر ، سالم تر و طولا نی تر شود. هم چنین ان چکیده کاملتوسعه انـسانی به عنوان هدف نهائی فعالیـت های بشری و از جمله اهداف فرآیند توسـعه می باشد که نشانگر رفاه اجتماعی می باشد . توسعه انسانی بر حسب تعریف عبارت اســت از افزایـش دامنه انتخاب افراد به طوری که منجر به دستیابی به زندگی مثمرتر ، سالم تر و طولا نی تر شود. هم چنین انرژی به عنوان یکی از نهادههای مهم تولید جایگاه ویژهای در توسعه اقتصادی هر کشور دارد. کشور ما نیز به لحاظ برخورداری از منابع انرژی و نیروی انسانی، از غنی ترین کشورهای جهان است. بنابراین منطقی است که از این مزیت در جهت توسعه اقتصادی، حداکثر بهره برداری لازم صورت گیرد. بنابراین باتوجه به اهمیت موضوع در این پژوهش اثر درآمدهای ناشی از تولید انرژی بر روی شاخص توسعه انسانی کشور مورد بررسی گرفته است و در این راستا از داده های سری زمانی سال های 1393 - 1358 و روش خودرگرسیونی برداری استفاده می گردد. الگــوی برآوردی تحقیق شش متغیر بیکاری ، شاخص توسعه انسانی ، تولید ناخالص داخلی ، سرمایه گذاری کل ، متغیر موهومی جنگ و درآمد انرژی وارد مدل شدند و از دو معیار تابع عکس العمل و تجزیه واریانس استفاده می گردد. بعد از انجام آزمون های مانایی ، هم جمعی وعلیت گرنجر، با استفاده از برآورد مدل خود رگرسیونی برداری نهایتا نتایج به دست آمده بیانگر این است که، درآمد ناشی از انرژی تاثیر مثبت بر روی شاخص توسعه انسانی دارد و همچنین تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبت ، بیکاری و دوران جنگ تأثیر منفی بر روی شاخص توسعه انسانی دارند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی عملکرد ایران در دستیابی به شاخص توسعهی انسانی (مطالعه موردی: کشورهای منطقه منا)
تقی ترابی سمانه طریقی محمدرضا پاکروان حسین سلطانینژادشاخص توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به چکیده کاملشاخص توسعه انسانی، شاخصی چند بعدی است که سطج توسعه ی انسانی موجود در یک کشور را نمایه می سازد. استفاده بهینه از امکانات موجود برای دستیابی به بالاترین مقدار این شاخص، می تواند موجبات پیشرفت یک کشور را با هزینه های کمتر فراهم سازد. لذا بررسی عملکرد یک کشور در دستیابی به این شاخص، می تواند مسیر لازم برای ارائهی سیاستهای موثر بر روند تغییرات آن را میسر سازد. در مطالعه حاضر، عملکرد کشور ایران در بین کشورهای منطقه ی منا در دستیابی به شاخص توسعه انسانی، با استفاده از رهیافت تحلیل پوششی داده ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان میدهدکه با توجه به ورودیها و خروجی های منتخب، ایران در دستیابی به شاخص توسعه ی انسانی دارای 88 درصد کارایی و 12 درصد ناکارایی می باشد. طبق این نتیجه، اگر کشور ایران در استفاده از منابع و ظرفیت های موجود، حداکثر کارشناسی و دقت لازم را داشته باشد، می تواند شاخص HDI را از مقدار 702/0 به 837/0 ارتقاء دهد. لذا، پیشنهاد می شود که سیاست گذاران، مدیران اجرائی و نهادها، در جهت استفاده بهینه از موجودی منابع برای افزایش سطح توسعه یافتگی افراد جامعه، گام های اساسی بردارند.طبقه بندی JEL: پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - رشد اقتصادی، توسعه انسانی و آلودگی آب ناشی از فعالیت های اقتصادی در کشور های منتخب جهان
منیره دیزجی سلماز غلامی نژاد دیزگاهپژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نی چکیده کاملپژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نیاز بیو شیمیایی اکسیژن آب) به عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخص رشد اقتصادی ، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین شاخص توسعه انسانی تعدیل شده که شامل متغیرهای اجتماعی بسیاری از قبیل سلامت، حقوق سیاسی، آزادی های مدنی، نسبت ثبت نام و نسبت سواد بزرگسالان می باشد و نیز سهم ارزش افزوده بخش صنعت از تولید نا خالص داخلی، تراکم جمعیت و درجه باز بودن اقتصاد متغیرهای دیگری هستند که در قالب این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرند. نتایج بررسی ، نشان دهنده یک رابطه U معکوس میان آلودگی و رشد اقتصادی می باشد که تایید کننده فرضیه زیست محیطی کوزنتس می باشد. با توجه به نقطه بازگشت منحنی زیست محیطی کوزنتس می توان نتیجه گرفت که کشورهای توسعه یافته در شاخه نزولی منحنی و کشورهای کمتر توسعه یافته در شاخه صعودی منحنی کوزنتس قرار دارند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، آلودگی محیط زیست یک رابطه منفی با شاخص توسعه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد دارد و از طرفی دارای رابطه مثبت با ارزش افزوده بخش صنعت می باشد. طبقه بندی JEL: HO , O10, D19 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تاثیر مخارج بهداشتی (دولتی - خصوصی) بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب با سطوح درآمدی بالا، متوسط و پایین: 2010 – 2000
محسن بارونی تورج هراتی خلیل آباد جواد هراتیمقدمه: در دهههای اخیر، شاخص توسعه انسانی به یکی از کاربردیترین شاخصها برای اندازهگیری سطح توسعه کشورها تبدیل شده است. عوامل متعددی وجود دارند که بر توسعه انسانی موثر میباشند. مخارج بهداشتی از عوامل مهمی است که بر رشد و توسعه اقتصادی اثر میگذارد. این مخارج میتواند چکیده کاملمقدمه: در دهههای اخیر، شاخص توسعه انسانی به یکی از کاربردیترین شاخصها برای اندازهگیری سطح توسعه کشورها تبدیل شده است. عوامل متعددی وجود دارند که بر توسعه انسانی موثر میباشند. مخارج بهداشتی از عوامل مهمی است که بر رشد و توسعه اقتصادی اثر میگذارد. این مخارج میتواند در کنار نیروی انسانی و سرمایه فیزیکی موجب افزایش توسعه انسانی گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر مخارج بهداشتی در دو بخش دولتی و خصوصی بر شاخص توسعه انسانی میباشد. روش پژوهش: در این مطالعه دادههای پنل برای سالهای 2000 تا 2010 برای 16 کشور با سطوح درآمدی بالا، و13 و 22 کشور با سطح درآمدی متوسط و پایین مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور تعیین اثر مخارج بهداشتی بر شاخص توسعه انسانی، مدلهای رگرسیونی پنل دیتا با اثرات ثابت و تصادفی مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین تحلیل دادهها به کمک نرم افزار Eviews6 انجام شده است. یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که به ترتیب مخارج کل بهداشتی، دولتی و خصوصی در کشورهای با سقف درآمد متوسط دارای تاثیر مثبت و معنیداری (008/0، 012/0، 01/0) بر شاخص توسعه انسانی در کشورهای مختلف میباشد. همچنین مخارج بهداشتی دولتی در کشورهای با سطح درآمدی پایین دارای اثر بیشتری بر شاخص توسعه انسانی میباشد (005/0). نتیجهگیری: نتایج مطالعه بیانگر تاثیر معنیدار مخارج بهداشتی در بهبود وضعیت بهداشتی و توسعه کشورهای مورد مطالعه میباشد. همچنین افزایش هزینههای مراقبتهای بهداشتی گام مهمی در دستیابی به اهداف توسعه کشورها میباشد. به همین منظور لازم است تا مدیران و سیاستگذاران نظام سلامت کارایی در تخصیص مخارج بهداشتی در دو بخش خصوصی و دولتی را مد نظر قرار دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - شاخصهای توسعه انسانی، مرگ و میر کووید19، رهیافت پانل همجمعی (تحلیل اقتصاد سلامت در کشورهای در حال توسعه منتخب)
سودابه جمال اف مریم شریف نژاد دکتر محمدحسن فطرس احمد سرلکمقدمه: با توجه به تهدید کووید-19 برای سلامت عمومی جهان، سازمان بهداشت جهانی برای نشان دادن علاقه بین المللی به هماهنگی واکنش های بین المللی به این بیماری، وضعیت اضطراری بهداشت عمومی را مطرح و پس از آن، مسئله کووید-19 جهانی اعلام گردید. در جهانی به شدت بهم پیوسته با پیون چکیده کاملمقدمه: با توجه به تهدید کووید-19 برای سلامت عمومی جهان، سازمان بهداشت جهانی برای نشان دادن علاقه بین المللی به هماهنگی واکنش های بین المللی به این بیماری، وضعیت اضطراری بهداشت عمومی را مطرح و پس از آن، مسئله کووید-19 جهانی اعلام گردید. در جهانی به شدت بهم پیوسته با پیوندهای قوی بین کشورها، اثرات شیوع بیماری فراتر از مرگ و میر و عوارض ناشی از بیماری دیده میشود. زیرا با کاهش فعالیتهای اقتصادی عملکرد زنجیره تامین جهانی نیز مختل خواهد شد. با توجه به اهمیت این موضوع و پیامدهای مخرب شیوع این ویروس بر اقتصاد جهانی، لازم است که در جهت کاهش این مشکل گامی برداشته شود. بنابراین هدف این مطالعه بررسی و تحلیل اثرات بلند مدت شاخص توسعه انسانی و مولفه های آن(امید به زندگی، سواد، درآمد سرانه، شهرنشینی و اشتغال) بر مرگ و میر ناشی از کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب (30 کشور در حال توسعه با شاخص توسعه انسانی نسبتا بالا) در دوره زمانی 2022-2019 است. روش پژوهش: بدین منظور از روش های FMOLS و DOLS بهره گرفته شده است. یافتهها: نتایج حاکی از این است که شاخص توسعه انسانی و مولفه های آن(امید به زندگی، سواد، درآمد سرانه، شهرنشینی و اشتغال) در بلند مدت تاثیر منفی و معناداری بر میزان مرگ و میر کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب دارد. نتیجهگیری: از آنجایی که شاخص توسعه انسانی بر مرگ و میر کرونا در کشورهای در حال توسعه منتخب در بلند مدت اثر منفی و معنادار دارد، پس بهبود شاخصهای سلامتي، اجتماعي و اقتصادی مي تواند موجب كاهش میزان میرایی کرونا در جوامع گردد. بنابراين، لازم است دولت ها در بخشهای جامعه به ويژه اقتصاد، آموزش و امنیت نیز مداخلاتي انجام دهند تا تقويت كننده اصلاحات بخش سلامت باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - مطالعه و بررسی رابطه بین شاخص های توسعه انسانی و فساد اداری در کشورهای منتخب طی سال های 2010 الی 2012
مریم نجار نهاوندی حمید خورسنداسیابردر این تحقیق به کمک اطلاعات ارائه شده توسط سازمان های UNDP وTransparency International طی سال های 2010 تا 2012، به بررسی نوع و قدرت رابطه بین فساد اداری و توسعه انسانی در جوامع پرداخته شده است. مدل تئوریک به دست آمده حاکی از وجود رابطه دو طرفه بین شاخص فساد اداری (CPI) چکیده کاملدر این تحقیق به کمک اطلاعات ارائه شده توسط سازمان های UNDP وTransparency International طی سال های 2010 تا 2012، به بررسی نوع و قدرت رابطه بین فساد اداری و توسعه انسانی در جوامع پرداخته شده است. مدل تئوریک به دست آمده حاکی از وجود رابطه دو طرفه بین شاخص فساد اداری (CPI) و شاخص توسعه انسانی (HDI) می باشد. فساد اداری به صورت غیر مستقیم با تأثیر منفی بر میزان درآمد ناخالص ملی و رشد اقتصادی میزان توسعه انسانی را محدود می کند و فرایند توسعه انسانی نیز به صورت مستقیم با وضع قوانین جدید و افزایش اقتدار و درآمد دولت بر افزایش فساد اداری تأثیرگذار است. اطلاعات موجود توسط مدل های رگرسیونی مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج حاکی از وجود رابطه معنادار آماری قوی بین دو شاخص توسعه انسانی (HDI) و فساد اداری (CPI) در سال های 2010 تا 2012 می باشد. همچنین نتایج نشان می دهد زیرشاخص های توسعه انسانی (امید به زندگی، پیشرفت تحصیلی و درآمد ناخالص ملی) به عنوان متغیرهای مستقل در میزان شاخص فساد اداری (CPI) تأثیرگذار بوده و بیشترین سهم در این رابطه نیز متعلق به زیرشاخص درآمد ناخالص ملی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - سنجش ومدیریت کیفیت زندگی در مناطق شهری)مطالعه موردی : مناطق 18گانه شهر زاهدان(
کریم حمدی رحیم سرور علی شعاع برآبادی محسن رنجبربا طرح رویکرد های جدید در حوزه مدیریت توسعه و برنامـه ریـزی شـهری همچـون دیـدگاه نیـاز هـای اساسـی،حکمروایی شهری ، سرمایه اجتماعی ، اقتصاد سیاسی فضا و عدالت در فضا توجه به کیفیت زنـدگی شـهروندان وسنجش آن در کانون توجه محققان قرار گرفت ، امروزه توجـه بـه کیفیـت زنـدگی بـ چکیده کاملبا طرح رویکرد های جدید در حوزه مدیریت توسعه و برنامـه ریـزی شـهری همچـون دیـدگاه نیـاز هـای اساسـی،حکمروایی شهری ، سرمایه اجتماعی ، اقتصاد سیاسی فضا و عدالت در فضا توجه به کیفیت زنـدگی شـهروندان وسنجش آن در کانون توجه محققان قرار گرفت ، امروزه توجـه بـه کیفیـت زنـدگی بـه ویـژه از نظـر شـهروندان وبرداشتی که از آن دارند برای مدیریت توسعه شهری مهم تلقی می شود زیرا یکی از مبنـا هـا بـرای برنامـه ریـزیشهری محسوب می شود .مقاله حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که با هدف سنجش شاخص های کیفیت زندگی در مناطق 18گانه شهرزاهدان به بررسی 25شاخص در قالب 3گروه پرداخته است. عمده کار ایـن تحقیـق پیمایشـی بـوده و از طریـقبررسیهای میدانی و پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان منـاطق 18گانـه شـهر زاهـدانبوده و در تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای Excel ، Spssو همچنـین از مـدل مـوریس؛ شـاخص لـرد وشاخص هزینه استفاده شد. یافته های تحقیق حکایت از وجود نابرابری های زیاد از نظر شاخص های توسـعه بـینمناطق مختلف شهر زاهدان بوده و راهبرد اصلی مدیریت شهری در قـدم اول اتخـاذ راهکارهـایی بـرای رفـع عـدمتوازنهای موجود بین محلات شهری می باشد چرا که شهر دو قطبی چه برای طبقات مرفه و چه برای طبقات فقیرمحیط مناسبی جهت زندگی نمی باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تحلیلی بر درجهبندی شاخصهای توسعهیافتگی در نواحی روستایی
علی شمسالدینیسکونتگاههای روستایی در قامت اولین زیست بومهای انسانی به ویژه در جوامع درحال توسعه با توجه به روندهای اقتصادی- اجتماعی و سیاسی حاکم بر این کشورها با فقر مضاعف، نابرابری و عدم توسعهیافتگی روبهرو شدهاند. در این زمینه تلاش در جهت رفع نابرابریهای روستایی و کم برخورداری چکیده کاملسکونتگاههای روستایی در قامت اولین زیست بومهای انسانی به ویژه در جوامع درحال توسعه با توجه به روندهای اقتصادی- اجتماعی و سیاسی حاکم بر این کشورها با فقر مضاعف، نابرابری و عدم توسعهیافتگی روبهرو شدهاند. در این زمینه تلاش در جهت رفع نابرابریهای روستایی و کم برخورداری حاصل از آن در روستاها نیازمند شناخت همه جانبه از وضعیت توسعه یافتگی اینگونه مراکز جمعیتی میباشد. در تحقیق پیشرو به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استناد به دادههای کتابخانهای میدانی ضمن شناخت؛ به ارزیابی درجه توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان رستم با موردشناسی دهستان رستم دو اقدام شده است. سنجش دادهها با استفاده از شاخص های توسعه انسانی و شاخص مرکزیت انجام گرفته است. در این پژوهش با 17 شاخص و متغیر اقتصادی، زیرساختی، آموزشی و بهداشتی سطوح توسعه یافتگی روستاها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادهایم. نتایج تحقیق نشان میدهد که: روستاهای مورد مطالعه به لحاظ درجه برخورداری و توسعه یافتگی از سطح بسیار پایینی برخوردارند که این امر سبب مهاجرت روستائیان به شهرهای پیرامون شده است. فقط شهرک دهنو به عنوان مرکز دهستان دارای ضریب برخورداری بالایی بوده و دیگر روستاها از رتبه بسیار پایینی برخوردارند. همچنین به لحاظ شاخص های آموزش و بهداشتی روستاهای دهستان در شرایط مطلوب تری قرار گرفتهاند. از نظر اشتغال و شاخص های اقتصادی نیز تمام روستاها توسعه نیافته و کم برخوردار هستند. در نهایت بررسی شاخصها بیانگر غیربرخورداری و نیمه توسعه یافتگی روستاهای مورد مطالعه است، که این موضوع نیازمند برنامهریزی یکپارچه در جهت ایجاد تعادل و زمینه سازی به منظور توسعه یافتگی در اینگونه مراکز سکونتگاهی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - اهمیت سنجی شاخصهای سنجش توسعهیافتگی کشاورزی: یک مطالعه تجربی در جنوب کرمان
مینا فاریابی مصطفی احمدوند آیت اله کرمیپژوهش حاضر بر مبنای هدف کاربردی و از نوع توصیفی ـ تحلیلی و در جهت سنجش اهمیت شاخص های سنجش توسعه یافتگی کشاورزی انجام شد. بدین ترتیب بهمنظور تعیین میزان اهمیت هر یک از شاخص های موردمطالعه از فرآیند تعیین اعتبار وزنی بهره گرفته شد. اطلاعات موردنیاز از طریق منابع اَسناد چکیده کاملپژوهش حاضر بر مبنای هدف کاربردی و از نوع توصیفی ـ تحلیلی و در جهت سنجش اهمیت شاخص های سنجش توسعه یافتگی کشاورزی انجام شد. بدین ترتیب بهمنظور تعیین میزان اهمیت هر یک از شاخص های موردمطالعه از فرآیند تعیین اعتبار وزنی بهره گرفته شد. اطلاعات موردنیاز از طریق منابع اَسنادی ـ کتابخانه ای و پرسشنامه ای محقق ساخته به دست آمد. جامعه آماری در سنجش اهمیت شاخص های توسعه یافتگی کشاورزی شامل تمامی مدیران و کارشناسان (150 نفر) سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان بود که نمونه موردمطالعه از طریق نمونه گیری هدفمند گلوله برفی شامل 19 نفر از مدیران و کارشناسان (15 نفر کارشناس و چهار نفر مدیر) سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان شدند. داده پردازی نیز با استفاده از نرم افزار SPSS19 انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که شاخص های توسعه یافتگی کشاورزی به هشت گروه شاخص های توسعه زیرساختی، نهادی، نیروی انسانی، مکانیزاسیون، دام و تولیدات دامی، بهداشت دام، باغداری و زراعت قابل دسته بندی هستند که از این میان سه گروه شاخص های توسعه بهداشت دام، نیروی انسانی و زیرساختی بهعنوان مهم ترین شاخص های سنجش توسعه یافتگی کشاورزی نشان داده شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بررسی و تعیین شاخصهای توسعه انسانی-آموزش در استانهای کشور (در سالهای 1387 و 1388)
رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجریچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کاملچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روشهای آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استانها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آنها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی جغرافیای توسعهیافتگی استانهای ایران با استفاده از شاخص توسعه انسانی
قاسم محمدیمفهوم توسعه انسانی، رویکردی کلنگر به زندگی بهتر است که به پرورش استعدادها و قوای ذهنی در کنار مصرف کالاها و خدمات تأکید دارد و با هدف قرار دادن زندگی بهتر افق پویایی را فراروی انتخابهای انسانی قرار میدهد. در افق چشمانداز بیستساله ایران آمده است: ایران توسعهیافته، چکیده کاملمفهوم توسعه انسانی، رویکردی کلنگر به زندگی بهتر است که به پرورش استعدادها و قوای ذهنی در کنار مصرف کالاها و خدمات تأکید دارد و با هدف قرار دادن زندگی بهتر افق پویایی را فراروی انتخابهای انسانی قرار میدهد. در افق چشمانداز بیستساله ایران آمده است: ایران توسعهیافته، برخوردار از دانش پیشرفته، فرصتهای برابر، توزیع مناسب درآمد و برخوردار از سلامت است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر آن است تا وضعیت موجود استانهای کشور را از نظر برخورداری از شاخصهای توسعه انسانی را برمبنای سرشماریهای سالهای 1390 و 1395 ارزیابی کند. براساس یافتههای تحقیق میانگین شاخص آموزش در کشور 503/. شاخص سلامت 673/. و شاخص استاندارد زندگی 336/. و شاخص ترکیبی توسعه انسانی 749/. است. شاخص سلامت بیشترین میزان و شاخص استاندارد زندگی کمترین رقم را در سطح کشور دارد. مطلوبترین وضعیت شاخص توسعه انسانی به ترتیب مربوط به استانهای تهران با 936/. البرز با 926/. و یزد با 862/. است. نامطلوبترین وضعیت این شاخص به ترتیب مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان با 446/. و کردستان با 561/. است. استان سیستان و بلوچستان در تمامی شاخصهای توسعه انسانی نامطلوبترین وضعیت را دارد. هرچند که سطحبندی استانها براساس شاخص توسعه انسانی حاکی از آن است که ردة بسیار محروم منطبق با استانهای مرزی و ردة استانهایی که مطلوبترین وضعیت را دارا هستند مربوط به مناطقی است که اغلب در مرکز کشور واقع شدهاند اما براساس نتایج در اغلب استانهای کشور در بین دو سرشماری رشد مشاهده شده بهطوری که استانهای محروم بیشترین رشد را داشتهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی تاثیر توسعه اقتصادی بر تلفات ترافیک جادهای در کشورهای با درآمد بالا و متوسط با رویکرد گشتاورهای تعمیمیافته
اشکان رحیم زادهچکیدههدف این تحقیق بررستتی تاثیر توستتعه اقتصتتادی و توستتعه انستتانی بر تلفات ترافیک جادهای در دو گروهکشورهای با درآمد بالا و متوسط میباشد . دادهها در این تحقیق از مجموعه شاخص های توسعه بانک جهانی( WDI ( مربوط به دو گروه کشتتتورهای با درآمد بالا و متوستتتط که بر استتتا چکیده کاملچکیدههدف این تحقیق بررستتی تاثیر توستتعه اقتصتتادی و توستتعه انستتانی بر تلفات ترافیک جادهای در دو گروهکشورهای با درآمد بالا و متوسط میباشد . دادهها در این تحقیق از مجموعه شاخص های توسعه بانک جهانی( WDI ( مربوط به دو گروه کشتتتورهای با درآمد بالا و متوستتتط که بر استتتاس گزارش ستتتازمان ملل2121 بهدستتتآمده استتت. - طبقهبندیشتتدهاند، در دوره زمانی 2111 با توجه به اینکه اطلاعات بهکار گرفتهشده در این تحقیق ناهمگون بوده از آزمون همجمعی پدرونی ا ستفاده شده ا ست. نتایج این آزمون دلالت برآن دارد که متغیرهای مدل در بلندمدت، با یکدیگر ارتباط دارند. نتایج برآورد مدل به روش گشتتتتاورهایتعمیمیافته ن شان میدهد در مجموعه ک شورهای منتخب با درآمد بالا، تأثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی،نرخ بیکاری و شتتتاخص توستتتعه انستتتانی بر تلفات جاده ای منفی و معنادار بوده در حا لی که در مجموعهکشتتورهای منتخب با درآمد متوستتط تأثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی ستترانه و نرخ بیکاری بر تلفاتجادهای مثبت و معنادار و تأثیر شاخص توسعه انسانی منفی و معنادار بهدستآمده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تحلیل تأثیر شاخصهای اقتصاد دانشمحور بر تولید ناخالص داخلی کشورها
کاظم امجدی غلامرضا رهبری بنائیان غلامرضا سلطانی فسقندیساهمیت روز افزون نقش دانش در اقتصاد به تفکر اقتصاد دانش محور منجر شده است. اقتصاد دانش محور را میتوان نوعی از اقتصاد تصور کرد که در آن تولید و بهرهبرداری از دانش نقش عمدهای در ایجاد ثروت ایفا میکند. بر همین اساس نیز هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش چکیده کاملاهمیت روز افزون نقش دانش در اقتصاد به تفکر اقتصاد دانش محور منجر شده است. اقتصاد دانش محور را میتوان نوعی از اقتصاد تصور کرد که در آن تولید و بهرهبرداری از دانش نقش عمدهای در ایجاد ثروت ایفا میکند. بر همین اساس نیز هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر شاخص های اقتصاد دانش محور بر تولید ناخالص داخلی کشورها می باشد. در راستای هدف اصلی مقاله پنج فرضیه مطرح شده است. این تحقیق بر اساس هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و توسعه ای و بر اساس ماهیّت انجام کار از نوع توصیفی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کشورهایی می باشد که داده های مربوط به درجه اقتصاد دانش محور بودن آنها در پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی موجود می باشد. تعداد این کشورها بر اساس داده های این پایگاه 148 کشور می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از آزمون های آماری کلموگروف- اسمیرنوف و آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که توسعه انسانی، رژیم اقتصادی و مشوق های اقتصادی، سیستم نوآوری و ابداع، آموزش و منابع انسانی و زیر ساخت های اطلاعاتی بر تولید ناخالص داخلی کشورها تأثیر دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - سنجش توسعه انسانی و کیفیت مسکن و شناخت نسبت آنها با استفاده از روشهای آمار فضایی (محدوده مطالعاتی: استانهای کشور)
قاسم محمدیتوسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازهگیریهای تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخابهای انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفتهای انسانی را در چکیده کاملتوسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازهگیریهای تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخابهای انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفتهای انسانی را در سه بعد آموزشی، سلامت و استانداردهای زندگی میسنجد. با تکیه بر این رویکرد، استانهای کشور مورد سنجش و سطحبندی قرار گرفت. روش مطالعاتی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی میباشد. شاخصهای مسکن نیز متغیر دیگری است که در این تحقیق در سطح استانهای کشور ارزیابی شد. با استفاده از مدلهای موریس، تاپسیس، ویکور، کپلند و ضریب پراکندگی وضعیت توسعه یافتگی استانها بررسی و تحلیل شد و در انتها با روشهای آمار فضایی، خود همبستگی فضایی شاخصها بر روی نقشه نشان داده شد. نتایج نشان دهنده تمرکز توسعهیافتگی (انسانی، مسکن) در نواحی مرکزی کشور و نواحی کم برخوردار منطبق با مناطق پیرامونی و مرزی کشور میباشد. در شاخص HDI سه استان تهران، البرز و یزد استانها برتر و استانهای سیستان و بلوچستان، کردستان و خراسان شمالی کمترین امتیاز را در این شاخص دارند. در شاخصهای مسکن نیز تهران، البرز و قم بهترین وضعیت و استانهای سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی پایینترین سطح را دارند. همچنین آزمون همبستگی پیرسون با ضریب 70 درصد رابطه بین شاخص توسعه انسانی و شاخص مسکن را نشان داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - دولت توسعه گرای لولا داسیلوا (2003-2011)و شاخص توسعه انسانی در برزیل
عبدالرضا سیفی احمد ساعیبرزیل به عنوان بزرگترین کشور امریکای لاتین و پنجمین کشور وسیع جهان،کمتر از نیمی از وسعت امریکای جنوبی را به خود اختصاص داده است. اقتصاد برزیل در سال های اخیر با رشد و توسعه قابل توجهی مواجه بوده و در سال 2017 به هشتمین اقتصاد برتر جهان تبدیل شده است.اگر چه پس از جنگ جها چکیده کاملبرزیل به عنوان بزرگترین کشور امریکای لاتین و پنجمین کشور وسیع جهان،کمتر از نیمی از وسعت امریکای جنوبی را به خود اختصاص داده است. اقتصاد برزیل در سال های اخیر با رشد و توسعه قابل توجهی مواجه بوده و در سال 2017 به هشتمین اقتصاد برتر جهان تبدیل شده است.اگر چه پس از جنگ جهانی دوم و طی حضور دولت های مختلف روند نسبی توسعه در برزیل وجود داشته اما در سالهای اخیر و پس از روی کار آمدن لولا داسیلوا، توسعه در این کشور با تحولی اساسی مواجه شده و این کشور توانسته است بر بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه خود مانند فقر،سطح پایین سواد،شکاف طبقاتی،بیکاری و...فائق آید. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی بدنبال پاسخ به این سوال است که دولت توسعه گرای لولا داسیلوا چه تاثیری بر شاخص توسعه انسانی در برزیل داشته است؟ در این مقاله با استفاده از داده ها مختلف آماری مشخص می گردد که لولا داسیلوا با ایجاد یک دولت توسعه گرا و اتخاذ سیاست های راهبردی مانند برنامه کمک هزینه خانواده،برنامه مبارزه با گرسنگی،برنامه رشد پرشتاب توانست در دوران ریاست جمهوری هشت ساله خود شاخص توسعه انسانی در برزیل را به میزان مشهودی ارتقا دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی و تعیین شاخصهای توسعه انسانی-آموزش در استانهای کشور (در سالهای 1387 و 1388)
رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجریچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کاملچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روشهای آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استانها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آنها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تعیین سطح توسعه یافتگی روستاهای ناحیه ساحلی غرب استان گیلان با استفاده از شاخص توسعه روستایی (RDI)
معصومه حسن زاده دوگوری صدیقه حسنی مهر رفعت شهماری اردجانی حسین اصغریامروزه توسعه به عنوان یک فرآیند، مهمترین بحث کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه است، مهمترین هدف توسعه پایدار بر طرف کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسانی میباشد. تحقیق حاضر بر آن است تا سطح توسعهیافتگی شاخصهای بهداشتی و آموزشی روستاهای ناحیه ساحلی چکیده کاملامروزه توسعه به عنوان یک فرآیند، مهمترین بحث کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه است، مهمترین هدف توسعه پایدار بر طرف کردن احتیاجات و بهبود بخشیدن به شرایط کیفی زندگی انسانی میباشد. تحقیق حاضر بر آن است تا سطح توسعهیافتگی شاخصهای بهداشتی و آموزشی روستاهای ناحیه ساحلی غرب گیلان را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور اطلاعات مربوط به 4 شاخص بهداشتی و 6 شاخص آموزشی برای سه دوره سرشماری 1385، 1390 و 1398 از سایت استانداری استان گیلان دریافت گردید. سپس با استفاده از شاخص توسعه روستایی (RDI)، شاخص ترکیبی نتایج (CRI) و آماره t جفتی اقدام به تعیین میزان توسعهیافتگی شاخصهای بهداشتی و آموزشی در 8 بخش ناحیه ساحلی در طی زمان گردید. نتایج بدست آمده نشان داد میزان RDI محاسبه شده براساس فراوانی شاخصها و همچنین نسبت فراوانی به تعداد روستای هر بخش، از تفاوت مکانی برخوردار است. اما رتبهبندی شاخص CRI با وجود تغییرات جزئی در مقدار آن، تغییرات سطح توسعه را طی سه دوره نشان نمیدهد. این موضوع در شاخص CRI حاصل از نسبت فراوانی به تعداد روستا هم مصداق دارد. معنیداری تفاوت شاخصها در طی سه دوره سرشماری برای دو حالت مورد بررسی، تغییرات معنیداری که نشان از ارتقاء سطح توسعه باشد نشان نمیدهد، و بین نتایج شاخص CRI سالهای 1390 و 1398 تفاوت معنیداری در سطح α=0.05 مشاهده نگردید. نتایج نشان داد رتبه توسعه در این ناحیه نیز Dو C است که بیانگر پایین بودن سطح توسعهیافتگی ناحیه ساحلی غرب استان گیلان در راستای شاخصهای بهداشتی و آموزشی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - محاسبه و بررسی شاخص توسعه انسانی استانهای ایران در سالهای 90،1385 و 95
حسین عسکری پور لاهیجی رضا عطوفت شمسیبهبود شاخص توسعه انسانی بهترین سازوکار توانمندسازی انسانها برای دستیابی به هدف ارتقای سطح زندگی آنها است که از طریق بهرهگیری از توانمندهای انسانی حاصل میشود. ارتقای سطح کیفیت زندگی افراد یک جامعه درگرو تحول اساسی در متغیرهای اقتصادی، آموزشی و بهداشتی است. پژوهش حاضر چکیده کاملبهبود شاخص توسعه انسانی بهترین سازوکار توانمندسازی انسانها برای دستیابی به هدف ارتقای سطح زندگی آنها است که از طریق بهرهگیری از توانمندهای انسانی حاصل میشود. ارتقای سطح کیفیت زندگی افراد یک جامعه درگرو تحول اساسی در متغیرهای اقتصادی، آموزشی و بهداشتی است. پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت استانهای کشور را ازنظر شاخص توسعه انسانی برای سالهای 1385، 90 و 95 بررسی کند. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و از حیث نوع پژوهش کاربردی است. میانگین شاخص توسعه انسانی استانها برای سالهای 1385، 90 و 95 به ترتیب برابر با 660/0، 650/0 و 627/0 است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که استانهای دارای شاخص توسعه انسانی پایین منطبق بر استانهای مرزی کشور است. همچنین استانهایی که دارای وضعیت مطلوبی در شاخص توسعه انسانی هستند اغلب در مرکز کشور واقعشدهاند. بهطورکلی بافاصله گرفتن از مرکز کشور به سمت مناطق مرزی، شاخص توسعه انسانی کاهش میابد. ملاحظه میگردد که شاخص آموزش استانها، نقطه قوت شاخص توسعه انسانی استانها است. درمجموع نابرابری شدیدی بین استانهای کشور مشاهده میشود و این نابرابری در شاخص رفاه اقتصادی بیش از دو شاخص آموزش و بهداشت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - نقش نظام تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی در ایران
نارسیس امین رشتی عاطفه قربانی ولیک چالیگسترش پوشش های بیمه ای و حمایتی و نظام تأمین اجتماعی سبب افزایش امید به زندگی، بهبود وضعیت و کیفیت زندگی افراد، افزایش سطح فرهنگی و بهداشتی، کاهش فقر و متعادل نمودن توزیع درآمد، کاهش ریسک و نااطمینانی نیروی کار در سال های آتی (بازنشستگی) و تأثیر کلی آن در عرصه های مختلف چکیده کاملگسترش پوشش های بیمه ای و حمایتی و نظام تأمین اجتماعی سبب افزایش امید به زندگی، بهبود وضعیت و کیفیت زندگی افراد، افزایش سطح فرهنگی و بهداشتی، کاهش فقر و متعادل نمودن توزیع درآمد، کاهش ریسک و نااطمینانی نیروی کار در سال های آتی (بازنشستگی) و تأثیر کلی آن در عرصه های مختلف زندگی (اقتصادی ـ اجتماعی) می شود، لذا در مطالعه حاضر ارتباط تأمین اجتماعی با شاخص توسعه انسانی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق با استفاده از الگوهای نظری و تجربی، بر اساس داده های سری زمانی 89-1370 مدل مورد نظر برآورد شده است. نتایج برآورد مدل نشان می دهد که شاخص نسبت تعداد بیمه شدگان بیمه های اجتماعی به جمعیت فعال اقتصادی و نسبت مددجویان تحت پوشش به جمعیت فعال، دارای تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص توسعه انسانی بوده، در نتیجه فرضیه تحقیق ـ مبنی بر تأثیر مثبت و معنادار شاخص های تأمین اجتماعی بر توسعه انسانی ایران ـ را تأیید می نماید، اما نسبت مستمری بگیران به جمعیت فعال اقتصادی دارای تأثیر منفی بوده، در نتیجه، این شاخص فرضیه تحقیق مبنی بر تأثیر مثبت پوشش بیمه ای بر شاخص HDI را رد می نماید. همچنین سایر عوامل تاثیرگذار (سرمایه انسانی و تولید ناخالص داخلی) نیز دارای تأثیر مثبت و معنادار بر شاخص توسعه انسانی هستند. بنابراین نتایج در کل نشان می دهد که تأمین اجتماعی می تواند در کنار سایر عوامل در جامعه به بهبود شاخص توسعه انسانی کمک نماید. بنابراین برای بهبود شاخص توسعه انسانی لازم است تا توجه بیشتری به پوشش های همگانی بیمه ای و حمایتی شود. Extending the insurance coverage and protection, and social security system lead to an increase in life expectancy, improving the quality of individual lives, enhancing the cultural competency of healthcare, reduction of poverty, balancing the income distribution, risk reduction, uncertainty of the labor force in the coming years (retirement) ,and its overall impact on various aspects of life (economic and social). Therefore, in the present study the relation between social security and human development index in Iran is investigated. In this study, using experimental and theoretical models, based on time-series data of 1370-89, the model case is estimated. The resultsobtained from the estimation of the model show that the index of the ratio of the number of those insured by social security to the economically active population, and the proportion of the covered social-worker to the active population have positive and significance impact on the human development index, and as a result, approves the research hypothesis based on positive effect and significance of the social security indexes on human development in Iran. But the ratio of the pensioners to the economically active population has negative impact, and therefore the human development index rejects the research hypothesis based on positive effect of insurance coverage on HDI index. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - اثرات تمرکززدایی مالی بر شاخص توسعه انسانی در ایران
محمد نقیبی مجید تنهایی دیلمقانیشاخص توسعه انسانی به عنوان یک پروکسی برای توصیف رفاه عمومی بیان میگردد، بنابراین، بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن حائز اهمیت می باشد. تمرکززدایی مالی به عنوان سیاست های مالی از عوامل مهم اثر گذار روی شاخص توسعه انسانی است. در این تحقیق برآن شدیم تا اثر تمرکززدایی مالی را چکیده کاملشاخص توسعه انسانی به عنوان یک پروکسی برای توصیف رفاه عمومی بیان میگردد، بنابراین، بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن حائز اهمیت می باشد. تمرکززدایی مالی به عنوان سیاست های مالی از عوامل مهم اثر گذار روی شاخص توسعه انسانی است. در این تحقیق برآن شدیم تا اثر تمرکززدایی مالی را روی بهبود شرایط شاخص توسعه انسانی، با بهرهگیری از رهیافت خودرگرسیونی با وقفه های گسترده (ARDL)، طی سال های 1391-1371 برای داده های کشور ایران مورد بررسی قرار دهیم. نتایج تخمین مدل نشان می دهدکه بخش های تمرکززدایی مالی (شامل تمرکززدایی سهم هزینه، تمرکززدایی سهم درآمد و قدرت خودگردانی) بر شاخص توسعه انسانی تأثیر معنی دار دارند. از این رو مهمترین توصیه سیاست گذاری این تحقیق آن است که دولت با سیاست های اقتصادی و اختصاص بودجه و توانمندسازی نیروی انسانی و ارتقاء سطح آموزش و بهداشت از طریق تقویت بخشهای تمرکززدایی مالی، موجبات توسعه پایدار، رشد اقتصادی، برابری توزیع درآمد و رفاه را در جامعه فراهم نماید. Human Development Index as a proxy for the general welfare of expression is described, therefore, it is important to investigate the factors that influence. Fiscal decentralization as fiscal policy is an important factor affecting the human development index. In this study, we decided to investigate the effect of fiscal decentralization on improving the human development index, using auto regressive approach with wide intervals (ARDL), during years 1391-1371 to study the data in iran country. The estimation results show that the model of fiscal decentralization(Including decentralization of spending, decentralization revenue share And power autonomy) have a significant impact on the human development index. Therefore, the most important recommendation is that the government by Economic policies funding policy research and capacity building of human resources and the promotion of education and health sectors by strengthening fiscal decentralization, leading to sustainable development, economic growth, equitable distribution of income and wealth in the society. Keywords: Human Development Index, Fiscal Decentralization, Auto regressive approach Classification JEL: O15، G38 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تاثیر توسعه مالی بر توسعه انسانی در کشورهای درحال توسعه با تمرکز بر ویژگیهای نهادی، اجتماعی و اقتصادی
سجاد برخورداری حمید ابریشمی مجتبی ذوالفقاریپیوند میان توسعه مالی و توسعه انسانی از مقوله های مهم و اساسی در روند دستیابی به توسعه می باشد. در فرایند توسعه دستیابی به زندگی بهتر و افزایش رفاه با تمرکز بر دسترسی به یک زندگی مادی آبرومند، سلامت و دسترسی به دانش حاصل می شود. این مطالعه به بررسی ارتباط توسعه مالی و ت چکیده کاملپیوند میان توسعه مالی و توسعه انسانی از مقوله های مهم و اساسی در روند دستیابی به توسعه می باشد. در فرایند توسعه دستیابی به زندگی بهتر و افزایش رفاه با تمرکز بر دسترسی به یک زندگی مادی آبرومند، سلامت و دسترسی به دانش حاصل می شود. این مطالعه به بررسی ارتباط توسعه مالی و توسعه انسانی متمرکز شده است. سه شاخص سنجش توسعه مالی شامل نسبت بدهی های نقدی سیستم مالی بر تولید ناخالص داخلی، نسبت دارایی بانک های تجاری بر کل دارایی سیستم بانکی و نسبت اعتبارات اختصاص یافته به بخش خصوصی بر تولید ناخالص داخلی، با اطلاعات مربوط به شاخص توسعه انسانی و شاخص های توسعه مالی در برخی کشورهای درحال توسعه ارزیابی شده است. با منظور نمودن متغیرهای کنترلی نهادی، اجتماعی و اقتصادی و در قالب یک مدل اقتصاد سنجی در چارچوب مدل های پانل دیتا، برآوردها نشان می دهد که در کشورهای درحال توسعه، از سه شاخص توسعه مالی، تنها شاخص نسبت دارایی بانک های تجاری بر کل دارایی سیستم بانکی دارای ارتباط معنادار و مستقیم با شاخص توسعه انسانی دارد. نتایج نشان داد که در کشورهای درحال توسعه شاخص کارایی حاکمیت، ارتباط معناداری با HDI ندارد، اما دو متغیر کنترلی دیگر، یعنی نسبت جمعیت شهری به کل جمعیت و درآمد ملی سرانه (برحسب PPP) ارتباط مستقیم و قوی با HDI دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - رتبه بندی مناطق روستایی استان فارس براساس سطح توسعه یافتگی با استفاده از منطق فازی
رضا شاهدی حمید محمدی محمدرضا رضاییاین مطـالعه با هدف رتبه بندی مناطق روستایی شـهرستانهای اسـتان فارس بر اسـاس سطح توسعهیافتگی صورت گرفت. مجموعه شاخصهای مورد استفاده در شاخص تلفیقی توسعهیافتگی شامل شاخصهای جمعیتی، بهداشت و سلامت، ارتباطات، آموزش تسهیـلات عمومـی و تفریحی و شاخصهای اقتـصادی و رفاهی چکیده کاملاین مطـالعه با هدف رتبه بندی مناطق روستایی شـهرستانهای اسـتان فارس بر اسـاس سطح توسعهیافتگی صورت گرفت. مجموعه شاخصهای مورد استفاده در شاخص تلفیقی توسعهیافتگی شامل شاخصهای جمعیتی، بهداشت و سلامت، ارتباطات، آموزش تسهیـلات عمومـی و تفریحی و شاخصهای اقتـصادی و رفاهی است. گروههای یاد شده مشتمل بر چند شاخص جزیی میباشد. اطلاعات مورد استفاده مربوط به سرشماری سال 1385 در استان فارس است.در میان مناطق روستایی استان بالاترین تفاوت به شاخصهای اقتصادی و رفاهی مربوط بود که بیش از 37 درصد از وزن شاخص تلفیقی را شامل شد. در مورد ویژگیهای جمعیتی و آموزش نیز تفاوت بالایی دیده شد. به گونهای که این دو گروه بیش از 36 درصد از وزن شاخص تلفیقی را به خود اختصاص دادند. اما از نظر شاخصهای بهداشت و سلامت، ارتباطات و تسهیلات عمومی و تفریحی تفاوت میان مناطق مختلف اندک بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - ارائه مدل نوین ارزیابی عملکرد مبتنی بر توسعه انسانی و تاثیر آن بر چابکی با استفاده از مدل سازی تفسیری ساختاری
سید حیدر میرفخرالدینی پوریا خالصی علی مروتی شریف آبادیامروزه مدل مورد قبول برای توسعه یک کشور،همانند گذشته صرفا بر اقتصاد توجه ندارد و در مدل توسعه انسانی سازمان ملل متحد،توسعه کشور را در گرو توسعه و تعالی مردم آن جامعه میدانند.بنابراین،کشوری را توسعه یافته میدانیم که مردم آن به طور همزمان در سه بعد سلامت،دانش،اقتصاد پیشرو چکیده کاملامروزه مدل مورد قبول برای توسعه یک کشور،همانند گذشته صرفا بر اقتصاد توجه ندارد و در مدل توسعه انسانی سازمان ملل متحد،توسعه کشور را در گرو توسعه و تعالی مردم آن جامعه میدانند.بنابراین،کشوری را توسعه یافته میدانیم که مردم آن به طور همزمان در سه بعد سلامت،دانش،اقتصاد پیشرو باشند.یکی از مهم ترین لازمه های چنین توسعه ای،این است که سازمان ها در مسیر توسعه باشند تا در کنار تحقق اهداف سازمان،سلامت، دانش و معیشت افراد راتقویت نموده و طبیعتا منجر به توسعه یافتگی کشور شوند.بنابراین هدف ما از انجام این تحقیق ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد است که جنبه داخلی سازمان و کلان کشور را به طور همزمان مورد توجه قرار می دهد .در این پژوهش پس از استخراج شاخص ها از گزارش توسعه انسانی سازمان ملل متحد،کتب،مقالات علمی،روایی آن ها را با روش دلفی فازی و برهم کنش شاخص های به دست آمده با یکدیگر و تاثیر آن ها بر چابکی سازمانی را با روش ISM مورد بررسی قرار دادیم.نتیجه تحقیق نشان میدهد که شاخص های،بیمه اجتماعی کارکنان،میزان تحصیلات،سهم نیروی کار از سود سازمان،قدرت خرید کارکنان سازمان ماهیت مستقل دارند،شاخص های،ارگونومی،رضایت شغلی،آموزش ضمن خدمت، افزایش مهارت و قابلیت انطباق،میزان،سواد(تعریف یونسکو)،توجه به نوآوری،کیفیت تکنولوژی،میزان عملکرد تحقیق و توسعه،میزان سودآوری مالی،ماهیت پیوندی،شاخص های برنامه های رفاهی کارکنان،توجه به محیط زیست و توسعه پایدار،خودمختار و شاخص های میزان اشتغال زایی،توجه به صادرات ماهیت وابسته دارند.همچنین عدد وابستگی(15) چابکی نسبت به مدل،حاکی از اثر گذاری مثبت مدل ارزیابی عملکرد HDI بر چابکی دارد. پرونده مقاله