• فهرس المقالات Kriging

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی منطقه دهرود و تنگ ارم دشتستان با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI)
        مهدیه عیدی فاضل امیری
        10.30495/jrnr.2022.66817.10240
        ارزیابی کیفیت آب‌های زیرزمینی می‌تواند در مدیریت این منابع و برنامه ریزی ها برای آینده بسیار حایز اهمیت باشد. هدف این تحقیق، پایش کیفیت آب های زیرزمینی دشت دهرود- تنگه ارم در استان بوشهر در جنوب ایران با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI) است. برای این منظور، 10 منبع آب ز أکثر
        ارزیابی کیفیت آب‌های زیرزمینی می‌تواند در مدیریت این منابع و برنامه ریزی ها برای آینده بسیار حایز اهمیت باشد. هدف این تحقیق، پایش کیفیت آب های زیرزمینی دشت دهرود- تنگه ارم در استان بوشهر در جنوب ایران با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI) است. برای این منظور، 10 منبع آب زیرزمینی در داخل دشت انتخاب و کیفیت آب آنها در سال های 1392 و 1399 در دو فصل خشک و تر اندازه‌گیری شد. شاخص کیفیت آب با استفاده از پارامترهای اسیدیته، کل مواد جامد محلول در آب، سختی کل، نیترات، سولفات، بی‌کربنات، کلرور، کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان داد بهترین شاخص کیفیت آب با میانگین 142 متعلق به چاه شماره 5 (نزدیک آبادی تنگ‌ارم) و بدترین شاخص کیفیت آب با میانگین 789 مربوط به چاه 10 (نزدیک آبادی دهرود) است. از مقایسه نقشه‌های پهنه‌بندی که با استفاده از روش کریجینگ رسم شدند، مشخص گشت چاه‌های نزدیک به آبادی تنگ‌ارم از کیفیت بهتری برخوردار هستند و هرچه به سمت آبادی دهرود در جنوب‌شرقی آبخوان حرکت شد از کیفیت آب زیرزمینی کاسته گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - ارزیابی روش های مختلف درونیابی به منظور تخمین بارندگی روزانه مطالعه موردی: استان فارس
        علی اکبر متکان علیرضا شکیبا آزاده یزدانی
        آب، راز ماندگاری جهان و از عناصر اصلی بقا و دوام چرخش زندگی در کره زمین است . بدون تردید کشورایران همانند دیگر کشورهای خاورمیانه در سال های پیش رو با بحران جدی ناشی از کمبود آب روبه رو خواهد بود .بنابراین شناخت و معرفی هر چه بیشتر منابع بهینه آب، الگوی درست مصرف و بهره أکثر
        آب، راز ماندگاری جهان و از عناصر اصلی بقا و دوام چرخش زندگی در کره زمین است . بدون تردید کشورایران همانند دیگر کشورهای خاورمیانه در سال های پیش رو با بحران جدی ناشی از کمبود آب روبه رو خواهد بود .بنابراین شناخت و معرفی هر چه بیشتر منابع بهینه آب، الگوی درست مصرف و بهره گیری صحیح و مناسب از منابعزیرزمینی و آب های جاری مقوله ای است که سیاست گذاران و برنامه ریزان امور آب با نگرانی و دقت به آنپرداخته اند.ریزش های جوی مهم ترین منبع طبیعی آب برای انواع فعالیت های بشری (صنعتی، کشاورزی و شرب ) است.از آن جا که ریزش های جوی با متغیرهای زمانی و مکانی زیادی همراه هستند اطلاعات موجود در خصوص توزیع آبو هوایی و عوامل سینوپتیکی ریزش های جوی بسیار اندک است.در ایران شبکه مشاهدات زمینی به اندازه کافی متراکم نبوده و بسیار پراکنده و نامنظم است . فاصلهایستگاه های مشاهداتی زمینی به خصوص در مناطق کوهستانی (مانند استان فارس ) با توجه به عامل توپوگرافی ازچند کیلومتر تا چند صد کیلومتر متفاوت است . بنابراین بررسی باران به روش سنتی که نیاز به شبکه باران سنجیمتراکم دارد هم از لحاظ اجرایی و هم از لحاظ اقتصادی امکا نپذیر و مقرون به صرفه نمی باشد. در مقاله حاضر به منظور تخمین بارندگی روزانه استان فارس از دو روش درون یابی کریجینگ (Kriging) و معکوس وزنی فاصله (IDW) استفاده گردید . سپس دقت نتایج حاصل از اجرای مدل ها از طریق تست آماری RMSE مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج حاصل از اجرای مدل و ارزیابی دقت آن ها نشان داد که روش کریجینگ نسبت به روش IDW از دقت بیشتری برخوردار می باشد . همچنین نتایج نشان داد که در بین روش های کریجینگ، روش معمولی دایره ای و نمایی از کم ترین خطا نسبت به سایر رو شهای کریجینگ برخوردار می باشند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - توسعه و ترکیب مدل‌های زمین‌آمار و محاسبات نرم در برآورد توزیع مکانی سطح آب‌زیرزمینی
        سامان معروف پور احمد فاخری فرد جلال شیری
        از اساسی‌ترین موارد در مدیریت کمی منابع آب زیرزمینی، تخمین سطح آب با استفاده از داده‌های برداشت شده از شبکه چاه‌های مشاهده‌ای است. هدف از این پژوهش، میان‌یابی سطح آب ‌زیرزمینی با استفاده از زمین‌آمار و محاسبات نرم در منطقه ای از دشت‌های بم نرماشیر و رحمت‌آباد (استان کرم أکثر
        از اساسی‌ترین موارد در مدیریت کمی منابع آب زیرزمینی، تخمین سطح آب با استفاده از داده‌های برداشت شده از شبکه چاه‌های مشاهده‌ای است. هدف از این پژوهش، میان‌یابی سطح آب ‌زیرزمینی با استفاده از زمین‌آمار و محاسبات نرم در منطقه ای از دشت‌های بم نرماشیر و رحمت‌آباد (استان کرمان) با مساحت 19028 کیلومتر مربع به عنوان نمونه می باشد. از روش‌های کریجینگ ساده و عکس فاصله وزنی و همچنین مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی، سیستم استنتاج فازی-عصبی انطباقی و برنامه‌ریزی بیان ژن برای پیش‌بینی توزیع مکانی سطح آب‌زیرزمینی استفاده و بهترین مدل از بین مدل‌های هوشمند و زمین آماری انتخاب و برای نمونه‌برداری بیشتر در منطقه مورد مطالعه استفاده شد. بدین منظور از اطلاعات مربوط به نمونه‌های حاصل از 65 حلقه چاه در طول آماری سال 1381 تا 1390 استفاده شد. برای مقایسه مدل‌ها معیارهای آماری RMSE، R2، AARE و MAE به کار بسته شدند. نتایج نشان داد در بین مدل‌های هوشمند با ورودی طول جغرافیایی و عرض جغرافیایی، شبکه عصبی مصنوعی و در بین مدل‌های زمین ‌آماری، روش عکس فاصله وزنی با داشتن کمترین RMSE (به‌ترتیب 138/7 و 062/15 متر) و AARE(به ترتیب 33 و 47 درصد) و بیشترین R2 (به ترتیب 606/0 و 591/0 ) مناسب‌ترین مدل جهت برآورد به ترتیب نقطه‌ای و ناحیه‌ای سطح آب‌زیرزمینی می‌باشد. در نهایت مدل هیبرید IDW-ANN جهت تخمین و پهنه‌بندی سطح آب‌زیرزمینی در آینده انتخاب شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تعیین تعداد بهینه حسگرهای رطوبت خاک بر مبنای تحلیل تغییرات مکانی رطوبت برای برنامه‌ریزی آبیاری و حفاظت از منابع آب و خاک
        محدثه السادات فخار بیژن نظری محمود فاضلی سنگانی
        10.30495/wsrcj.2021.18080
        توسعه یک روش جدید برای تعیین تعداد بهینه حسگر رطوبت خاک گامی مهم و اساسی در مطالعات آب و خاک و حفاظت از منابع آب و خاک در کشاورزی است. هدف از تحقیق ارائه روشی برای تعیین تعداد بهینه حسگر رطوبت خاک با استفاده از روش‌های زمین آماری و پایش هوشمند وضعیت آب در خاک بود. در ای أکثر
        توسعه یک روش جدید برای تعیین تعداد بهینه حسگر رطوبت خاک گامی مهم و اساسی در مطالعات آب و خاک و حفاظت از منابع آب و خاک در کشاورزی است. هدف از تحقیق ارائه روشی برای تعیین تعداد بهینه حسگر رطوبت خاک با استفاده از روش‌های زمین آماری و پایش هوشمند وضعیت آب در خاک بود. در این پژوهش، 87 نمونه به‌صورت یک شبکه منظم از عمق سطحی (30-0) سانتی‌متری برداشت شد. برای بررسی اثرتعداد حسگر، سه سطح متفاوت (همه حسگر‌ها، 45 و 30 حسگر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد با کاهش تعداد حسگر از دقت تخمین کاسته شده و اثر قطعه‌ای که نشان‌دهنده افزایش بخش تصادفی و غیر‌ساختاری خصوصیت است، بیشتر می‌شود. در حالت ماکزیمم تعداد حسگر برازش مدل به طور میانگین 2/1% درصد بیشتر از تعداد متوسط حسگر و 7/2% بیشتر از تعداد حداقل حسگر بوده است. کاهش تعداد حسگر در محاسبه واریوگرام باعث افزایش شعاع تأثیر و کاهش نسبت واریانس ساختاردار به غیر‌ساختاردار شده است. شعاع تاثیر ظرفیت زراعی در زمانی که تعداد حسگر در ماکزیمم حالت خود قرار دارد، نسبت به دو حالت دیگر به ترتیب 8/36% و 4/38% کمتر برآورد شده است. لذا با کاهش تعداد حسگر در هکتار، خطای تخمین به شدت افزایش می‌یابد. بر اساس یافته‌ها، استفاده از تعداد حسگر بین 20 تا 30 نمونه در 100 هکتار بهتربن نتیجه را ایجاد کرده و همچنین روش کریجینگ یک تخمین‌گر ممتاز برای میانیابی رطوبت شناخته شد. روش مطالعه می‌تواند در تعیین تعداد حسگر‌ بهینه برای برنامه‌ریزی آبیاری مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مدلسازی پراکنش ماده آلی خاک با استفاده از سنجش از دور و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان
        فاطمه شیرانی تبار مژگان احمدی ندوشن
        10.30495/wsrcj.2022.66981.11297
        زمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگی‌های خاک برای بسیاری از کار أکثر
        زمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگی‌های خاک برای بسیاری از کاربردهای محیط زیستی، اقلیمی، اکولوژیکی و هیدرولوژیکی ضروری است. هدف این مطالعه مدل‌سازی پراکنش ماده آلی و کربن آلی خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنتینل 2 و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان است.روش پژوهش: در این مطالعه‌ ، نقشه‌های رقومی چهار پارامتر اصلی خاک شامل کربن آلی خاک، مواد آلی خاک، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک با استفاده از روش جنگل تصادفی و کریجینگ در محدوده شهرستان لنجان تهیه شد. براساس واحدهای زمینی همگن، در مجموع 110 نقطه در محدوده منطقه مورد مطالعه تعیین و از عمق 0 تا 30 سانتی متری سطح خاک در این نقاط اقدام به نمونه برداری شد. نمونه برداری در تیرماه 1400 انجام گرفته و تصاویر ماهواره ای سنتینل-2 نیز از همین ماه دریافت شد زیرا در این ماه به علت ابر کمتر و افزایش بازتاب مستقیم از سطح خاک، اطلاعات بهتری دسترس قرار می گیرد. به علاوه از 16 متغیر محیطی تاثیرگذار بر پراکنش پارامترهای خاک استفاده شد. متغیرهای کمکی مختلف از جمله NDVI، NDWI، DEM، Slope که همگی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از تصاویر ماهواره ای استخراج شده بود برای پیش بینی استفاده شد.یافته‌ها: نقشه های به دست آمده از روش جنگل تصادفی از صحت بسیار بهتری نسبت به روش کریجینگ برخوردار بوده است. نقشه‌ی پهنه بندی تهیه شده با استفاده از روش جنگل تصادفی جزئیات بسیار بیشتری را نسبت به نقشه کریجینگ نمایش می‌دهد. خروجی مدل جنگل تصادفی با ترکیب متغیرهای کمکی مختلف به ترتیب مقادیری معادل 312/0، 54/0، 73/0و 16/0 از خطای مدل سازی کربن آلی، مواد آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک را نشان داد. در منطقه مورد مطالعه، مقادیر بیشینه کربن آلی و مواد آلی خاک در کاربری شهری و بیشترین مقدار هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک در زمین‌های کشاورزی مشاهده شد. مهم ترین متغیرهای موثر بر توزیع فضایی کربن آلی و مواد آلی خاک clay، slope و silt بودند. در حالی که در مدل‌سازی هدایت الکتریکی، silt، BI و Aspect و در مدل سازی اسیدیته متغیرهای MNDWI، NDWI و DEM مهم تر از سایر متغیرها ثبت شدند.نتایج: به طور کلی این مطالعه نشان داد که مدل های رگرسیون کاربری اراضی براساس روش جنگل تصادفی می‌تواند به ترسیم سریع تر و کارآمدتر پارامترهای خاک کمک کند. نیاز به روش های کارآمد و دقیق، از جمله رگرسیون کاربری اراضی، برای نظارت مستمر بر تغییرات کیفیت خاک در سیماهای سرزمین های مختلف به شدت وجود دارد. رگرسیون کاربری اراضی می‌تواند به توسعه نقشه‌های پیشرفته پارامترهای کیفیت خاک با استفاده از اطلاعات مکانی مقرون به صرفه و در دسترس کمک کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - تغییرات زمانی و مکانی شوری آب زیرزمینی دشت ارومیه
        رضا سکوتی‌اسکوئی
        روند تشدیدی کاهش سطح دریاچه ارومیه موجب پایین آمدن کیفیت آب، لب شور و غیرقابل برداشت شدن آن در چاه های حاشیه دریاچه شده است. از این نظر، تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات شوری سطح آب زیرزمینی دشت ارومیه در سه دوره زمانی انجام شد. برای ارزیابی شوری آب زیرزمینی، داده های مر أکثر
        روند تشدیدی کاهش سطح دریاچه ارومیه موجب پایین آمدن کیفیت آب، لب شور و غیرقابل برداشت شدن آن در چاه های حاشیه دریاچه شده است. از این نظر، تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات شوری سطح آب زیرزمینی دشت ارومیه در سه دوره زمانی انجام شد. برای ارزیابی شوری آب زیرزمینی، داده های مربوط به تعداد 57 چاه در سه مقطع زمانی1380، 1384 و 1387 بررسی و با استفاده از روش کریجینگ معمولی در محیط GIS و نرم افزارهای GS+ و ARCVIEW8 نقشه های تغییرات شوری آب زیرزمینی دشت تهیه شد. نتایج به دست آمده نشان داد نیم تغییر نمای تجربی با مدل کروی، شعاع تاثیر 26860 متر و خطای برآورد 288/0 دسی زیمنس بر متر برای برآورد شوری آب زیر زمینی دشت مناسب تر است. ضریب همبستگی برای مدل برازش یافته برابر 999/0 بدست آمد. بر اساس نقشه های شوری آب زیرزمینی تهیه شده، مساحت اراضی با شوری آب زیرزمینی بیش از 2 دسی زیمنس بر متر در سال 1380 برابر 1924 هکتار بود که در سال 1387 به 8331 هکتار رسیده است. همچنین طی این سال ها، مساحت اراضی با شوری آب زیرزمینی کمتر از 1 دسی زیمنس بر متر معادل 14675 هکتار کاهش یافته است. مقادیر بیشینه شوری مشاهده شده نیز از 91/1 دسی زیمنس بر متر در سال 1380 به 8/5 دسی زیمنس بر متر در سال 1387 افزایش یافته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - کارآیی برخی تخمین‌گرهای زمین‌آماری در میان‌یابی و پهنه‌بندی شماری از ویژگی‌های کیفی خاک
        سیده محبوبه موسوی فرد حمید رضا ممتاز حبیب خداوردیلو
        طراحی و اجرای برنامه‌های حفاظت خاک نیازمند پهنه‌بندی دقیق و بهینه ویژگی‌های خاک است. از جمله عوامل بسیار موثر در پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک، روش درون‌یابی کاربردی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی شماری از روش‌های رایج درون‌یابی أکثر
        طراحی و اجرای برنامه‌های حفاظت خاک نیازمند پهنه‌بندی دقیق و بهینه ویژگی‌های خاک است. از جمله عوامل بسیار موثر در پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک، روش درون‌یابی کاربردی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی شماری از روش‌های رایج درون‌یابی به منظور تخمین و پهنه‌بندی برخی ویژگی‌های کیفی خاک سطحی شامل درصد رس، هدایت الکتریکی، درصد کربنات کلسیم معادل و کربن‌آلی در اراضی زراعی منطقه نقده واقع در استان آذربایجان غربی با مساحتی حدود 8300 هکتار بود. به این منظور تعداد 282 نمونه خاک سطحی (30-0 سانتیمتری) به صورت تصادفی جمع‌آوری و مورد تجزیه آزمایشگاهی قرار گرفت. روش‌های قطعی (توابع پایه شعاعی و چند جمله‌ای فراگیر) و زمین آماری (کریجینگ معمولی) به منظور پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک بکار گرفته شدند. هدایت الکتریکی بیشترین (14/90) و رس کمترین (97/28) میزان تغییرپذیری را نشان دادند. مدل‌های نمایی، گوسی و کروی بر تغییرنما‌های تجربی برازش داده شدند. ‌رس و هدایت الکتریکی با مدل نمایی، کربنات کلسیم معادل با مدل گوسی و کربن‌آلی با مدل کروی بهترین برازش را داشتند. نتایج نشان داد که روش کریجینگ معمولی دارای کمترین مقدار شاخص توازن خطا واریانس (BVTO) برای تخمین مقدار رس، شوری، آهک و کربن‌آلی بود و روش توابع پایه شعاعی با مدل نواری کم ضخامت بیشترین مقدار خطا را در برآورد این متغیرها داشت. در نهایت با در نظر گرفتن بهترین روش درون‌یابی، نقشه‌های پهنه‌بندی ویژگی‌های خاک در محیط GIS تهیه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - ارزیابی زمین آماری کیفیت آب زیرزمینی دشت داراب استان فارس
        وحید غفوری نصرت الله ملک پور امین مردانی
        روش های زمین آمار یکی از پیشرفته ترین تکنیکها جهت ارزیابی و پایش کیفیت منابع آب زیرزمینی می باشد. در این تحقیق سه روش درون یابی، عکس فاصله وزن دار، کریجینگ وکوکریجینگ جهت پیش بینی برخی از شاخص های کیفی از قبیل SO42- Na+، TH، EC، SAR، Cl-، Ca2+، Mg2+، مورد استفاده قرار گ أکثر
        روش های زمین آمار یکی از پیشرفته ترین تکنیکها جهت ارزیابی و پایش کیفیت منابع آب زیرزمینی می باشد. در این تحقیق سه روش درون یابی، عکس فاصله وزن دار، کریجینگ وکوکریجینگ جهت پیش بینی برخی از شاخص های کیفی از قبیل SO42- Na+، TH، EC، SAR، Cl-، Ca2+، Mg2+، مورد استفاده قرار گرفته است. داده ها از 75 چاه مشاهده ای در دشت داراب جمع آوری شده است. بعد از نرمال سازی داده ها، واریوگرام محاسبه شد. مدل مناسب جهت برازش به واریوگرام تجربی براساس کمترینRMSE انتخاب شد. سپس با استفاده از ارزیابی متقابل وRMSE بهترین روش درون یابی انتخاب گردید. نتایج نشان داد برای تمام شاخص های کیفی آب زیرزمینی، کوکریجینگ بهتر از سایر روشها، شاخص های فوق را شبیه سازی می کند. در نهایت با استفاده از روش کوکریجینگ، نقشه های کیفیت آب زیرزمینی در محیط GIS تهیه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - کاربرد کریجینگ بیزین تجربی در پهنه‌بندی آلودگی خاک به فلزات سنگین (مطالعه موردی: شهرستان اسفراین)
        صفیه تیمورزاده روح اله میرزایی محمدآبادی محسن محمدی
        10.22034/jest.2018.15735.2423
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کر أکثر
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کریجینگ بیزین تجربی برای غلبه بر مشکلات کریجینگ معمولی معرفی شده است. روش بررسی: در این پژوهش، کارایی کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای تعیین الگوی مکانی عناصر نیکل، مس و روی در خاک سطحی اطراف مجتمع صنعتی اسفراین بررسی شده است. بدین منظور ۳۵ نمونه خاک سطحی (cm۲۰-0) در منطقه‌ای به وسعت تقریبی 87 کیلومترمربع برداشت شد و غلظت فلزات در نمونه ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله تعیین گردید. دو روش کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای درون یابی استفاده شد و ارزیابی متقابل به همراه آماره های ارزیابیRMSE ، NSE و PBIASبرای سنجش صحت و مقایسه کارایی دو روش استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از توصیف آماری نشان داد که میانگین غلظت عناصر نیکل، روی و مس در منطقه به ترتیب 61/23، 47/58 و 51/12 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده و در مقایسه با غلظت زمینه طبیعی، میانگین غلظت دو عنصر روی و مس بیش‌تر و در مورد عنصر نیکل این مقدار کم‌تر از غلظت طبیعی آن‌ها می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: در روش کریجینگ معمولی مدل‌های نمایی (مس و روی) و کروی (نیکل) بهترین مدل‌هایی بودند که به داده ها برازش داده شدند. نتایج ارزیابی متقابل نشان داد که روش کریجینگ بیزین تجربی نسبت به کریجینگ معمولی دارای کارایی بیش‌تری در برآورد غلظت عناصر مورد مطالعه بوده است اگرچه این تفاوت بسیار زیاد نبود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی رابطه تغییرات آب زیرزمینی و شاخص خشکسالی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شریف آباد در استان قم)
        الهام فروتن فاطمه گلپایگانی
        10.22034/jest.2018.29165.3774
        زمینه و هدف: پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان ها تأثیر می گذارد. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص های خشکسالی در م أکثر
        زمینه و هدف: پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان ها تأثیر می گذارد. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص های خشکسالی در مقیاس ماهانه و سالانه مورد بررسی قرار گیرد که اهمیت بارش در تغذیه آب زیرزمینی مشخص شود. روش بررسی: حوزه آبخیز مورد مطالعه، حوزه آبخیز شریف آباد واقع در استان قم با وسعت آبخوان 2/27035 هکتار می باشد. در این منطقه 16 چاه مشاهداتی دارای آمار می باشند که در این مطالعه، سطح ایستابی چاه های مشاهداتی منطقه در طی بازه زمانی 1384-1394 با استفاده از مدل های واریوگرامی مورد بررسی قرار گرفت و متوسط سطح ایستابی در هر سال با استفاده از بهترین مدل تعیین گردید. سپس شاخص SWI در حوزه آبخیز محاسبه شد. همچنین در این تحقیق از شاخص SPI که یکی از شاخص های خشکسالی است استفاده شده و با استفاده از ضریب پیرسون، همبستگی این شاخص ها در مقیاس ماهانه و سالانه بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در میان مدل های واریوگرامی که برای درون یابی داده های ماهانه سطح ایستابی اعمال شد، مناسب ترین مدل کریجینگ است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین دو شاخص SWI و SPI در مقیاس ماهانه و در سطح اعتماد 99% در چاه های مورد بررسی معنی دار نمی باشد. همچنین این ضریب همبستگی در مقیاس سالانه نیز معنی دار نیست. نتیجه گیری: در این تحقیق معنی دار نبودن همبستگی بین شاخص خشکسالی SPI و شاخص آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه در مقیاس ماهانه و سالانه بیانگر آن است که اگر بیلان آبی در این گونه مناطق درنظر گرفته شود، بارش سهم ناچیزی در تغذیه آب زیرزمینی دارد. لذا می توان نتیجه گیری نمود بخش اعظم بارش منطقه به علت تبخیر و تعرق زیاد از دسترس خارج می شود و قادر به تغذیه آبخوان نمی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - پهنه‌بندی تعداد روز طوفانی در کشور ایران با استفاده از روش‌های زمین‌آماری و ریاضی
        حسن فتحی زاد علی خنامانی محمد زارع
        10.22034/jest.2020.32968.4076
        زمینه و هدف: تعداد روز طوفانی به وسیله عوامل گوناگونی مانند سرعت وزش باد، میزان بارش، رطوبت خاک و غیره قرار دارد. بررسی این شاخص در کشور می تواند در برنامه ریزی های گوناگون مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق پهنه بندی تعداد روزهای طوفانی در کشور و انتخاب بهترین أکثر
        زمینه و هدف: تعداد روز طوفانی به وسیله عوامل گوناگونی مانند سرعت وزش باد، میزان بارش، رطوبت خاک و غیره قرار دارد. بررسی این شاخص در کشور می تواند در برنامه ریزی های گوناگون مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق پهنه بندی تعداد روزهای طوفانی در کشور و انتخاب بهترین مدل بر اساس داده های 150 ایستگاه هواشناسی در دوره آماری 25 ساله 2010-1986میلادی است. روش بررسی: بعد از تعیین ایستگاه ها با پراکندگی مناسب، داده های تعداد روز طوفانی در کشور ایران مربوط به دوره ی زمانی 2010-1986 در سال 1395 جمع آوری شد. به منظور بررسی نرمال بودن داده ها از روش کلموگروف- اسمیرنف استفاده گردید. جهت نشان دادن همبستگی مکانی بین داده های تعداد روز طوفانی از واریوگرام استفاده شد. وایروگرام گوسین با میزان همبستگی 96/0، بهترین همبستگی بین داده ها را مدل سازی نمود و برای درون یابی از روش کریجینگ استفاده گردید. سپس با استفاده از روش های مختلف زمین آماری و ریاضی، نقشه تعداد روزهای طوفانی در کشور ترسیم شد. به این منظور از روش های درون یابی ریاضی شامل روش عکس فاصله (IDW)، درون یاب چند جمله ای جهانی (GPI)، تابع شعاعی (RBF)، درون یاب موضعی (LPI) و روش زمین آماری کریجینگ استفاده شد. جهت انتخاب بهترین روش درون یابی از شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات (RMS) و میزان همبستگی داده های مشاهداتی و پیش بینی شده استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که پیش بینی روش کریجینگ شاخص (Kriging Indicator) دارای بیشترین میزان همبستگی با داده های مشاهداتی است (R2=0.74). همپنین مناطق جنوب شرقی و جنوب غربی کشور دارای بیشترین میزان تعداد روز طوفانی در کشور می باشند. بحث و نتیجه گیری: بالا بودن این شاخص در جنوب شرق ناشی از خشک شدن دریاچه هامون و وجود بادهای 120 روزه ی سیستان و در جنوب غرب کشور ناشی از گرد و غبار ورودی از کشورهای عربی است. نوار شمالی کشور نیز دارای کمترین میزان شاخص تعداد روز طوفانی در کشور است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - برآورد تاج پوشش جنگل با استفاده از سنجش از دور و زمین‌آمار (مطالعه موردی: جنگل‌های باغان مریوان)
        ساسان وفایی رحیم ملک نیا حامد نقوی امید فتحی زاده
        10.30495/jest.2018.20376.2940
        زمینه و هدف: کسب اطلاعات به هنگام از وضعیت کمی و کیفی جنگل‌ها در تشریح پایداری اکوسیستم، طراحی طرح های مدیریتی و حفاظتی مفید است. با توجه به نقش جنگل های زاگرس در حفاظت از آب ‌و خاک و اهمیت تاج پوشش در جنگل های زاگرس و هزینه زیاد و زمان‌بر بودن اندازه گیری آن از طریق رو أکثر
        زمینه و هدف: کسب اطلاعات به هنگام از وضعیت کمی و کیفی جنگل‌ها در تشریح پایداری اکوسیستم، طراحی طرح های مدیریتی و حفاظتی مفید است. با توجه به نقش جنگل های زاگرس در حفاظت از آب ‌و خاک و اهمیت تاج پوشش در جنگل های زاگرس و هزینه زیاد و زمان‌بر بودن اندازه گیری آن از طریق روش های میدانی، کارایی فنون سنجش از دور و زمین‌آمار در برآورد تاج پوشش جنگل های منطقه باغان شهرستان مریوان بررسی شد.روش بررسی: ابتدا 89 قطعه ‌نمونه 1/0 هکتاری در منطقه پیاده و تاج پوشش درختان و موقعیت قطعات نمونه برداشت شد. در روش سنجش از دور از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست و مدل رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. بدین ترتیب پس از پردازش تصاویر، ارزش های متناظر قطعات نمونه از باندهای اصلی و باندهای حاصل از شاخص های گیاهی و تجزیه مؤلفه‌های اصلی، استخراج شد. در روش زمین‌آمار از مدل نمایی برازش داده شده بر نیم تغییرنما به روش کریجینگ معمولی استفاده شد.یافته ها: نتیجه واریوگرافی نشان از ساختار مکانی قوی دارد و نتایج ارزیابی برآورد، نشان از نااریب بودن برآورد متغیر تاج پوشش است، بنابراین نقشه تاج پوشش جنگل با استفاده از روش کریجینگ با دقت مناسبی تهیه شد. نتایج کلی نشان‌دهنده دقت بیشتر مدل کریجینگ در برآورد درصد تاج پوشش (69/0R2= ، 21/9 RMSE=) در مقایسه با روش سنجش از دور (52/0R2= ، 47/16 RMSE=) بود.نتیجه گیری: نتایج این تحقِق نشان داد که زمین‌آمار می تواند ابزاری کارآمد برای تهیه نقشه میزان تاج پوشش جنگل در نواحی رویشی مشابه (رویشگاه زاگرس) باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - مدل‌سازی پراکنش ذرات معلق هوای شهر اصفهان با بهره‌گیری از روش‌های IDW و Cokriging
        سحر حیدری اصل حسین مرادی محسن سلیمانی
        10.30495/jest.2022.50105.4963
        زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگ أکثر
        زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگی هوا روش‌های درون‌یابی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی الگوهای پراکنش و مدل‌سازی ذرات‌معلق PM2.5 و PM10 هوای شهر اصفهان با استفاده از روش‌های درون یابی IDW و Cokriging است. روش بررسی: در راستای این پژوهش، غلظت آلاینده‌های PM2.5 و PM10 در فصول‌ زمستان و تابستان سال های 1396و1397 در 137 نقطه از محدوده‌ی شهری به صورت مسیری خطی و به‌وسیله‌ی دستگاه پرتابل اندازه‌گیری ذرات معلق آلودگی هوا (مدل CEM) اندازه‌گیری شد. نقشه‌های پهنه‌بندی برای هر آلاینده در دو فصل سرد و گرم در محیط ‌Arc GIS 10.6 تهیه شد. به‌منظور فرآیند صحت‌سنجی 30% از داده‌ها به صورت تصادفی کنار گذاشته شد. هم‌چنین مقادیر RMSE در هر دو روش‌ درون‌یابی مذکور موردمقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده در مورد توزیع آلاینده‌ها با منابع انتشار مهم ازجمله مناطق با ترافیک بالا و بعضی از مناطق نزدیک به مسیر رودخانه‌ی زاینده رود مطابقت داشت. روش Cokriging از نظر مقادیر RMSE کم‌تر از روش IDW عملکرد بهتری داشت اگرچه در فرآیند صحت‌سنجی، بین برازش روش های IDW و Cokriging اختلاف چندانی مشاهده نشد. بحث و نتیجه‌گیری: در نقشه‌های پهنه بندی، نقاط داغ آلودگی (حداکثرغلظت) در مناطق مرکزی محدوده مطالعاتی مشاهده شد که سهم عمده ای از آن به تردد بسیار وسایل نقلیه در سطح شهر اختصاص دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - کاربست مدل های زمین آماری در برآورد توزیع فضایی آلاینده های هوای شهر تهران
        منصور حلیمی زهرا زارعی چقابلکی وحیده صیاد حسن جمس
        10.22034/jest.2017.11216
        زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از معضلات اصلی شهرهای پرجمعیت و صنعتی می باشد که در مور کلان شهر تهران نیز همواره به چشم میخورد . آگاهی از وضعیت غلظت آلاینده های هوا و توزیع فضایی آن ها در مناطق مختلف شهری امکان برنامه ریزی و مدیریت بهتری را فراهم مینماید. هدف این تحقیق ارا أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از معضلات اصلی شهرهای پرجمعیت و صنعتی می باشد که در مور کلان شهر تهران نیز همواره به چشم میخورد . آگاهی از وضعیت غلظت آلاینده های هوا و توزیع فضایی آن ها در مناطق مختلف شهری امکان برنامه ریزی و مدیریت بهتری را فراهم مینماید. هدف این تحقیق ارایه یک مدل مناسب برای برآورد یک سطح پیوسته بهینه از 4 آلاینده منو اکسید کربن، دی اکسید ازت، ازن و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون، در سطح شهر تهران است که از طریق آن بتوان دقیق ترین برآورد را از غلظت هر آلاینده در موقعیت های فاقد ایستگاه کنترل کیفی هوا انجام داد روش بررسی: در این راستا ابتدا داده آلاینده ها برای 21 ایستگاه سنجش کنترل کیفی هوا از شرکت کنترل کیفیت هوای تهران برای یک دوره دو ساله (1391 تا 1392) برای ساعت UTC 00 اخذ شد. 4 دسته از مدل های درون یاب زمین آماری به نام های کریجینگ عام، ساده، معمولی و کوکریجینگ با نیم تغییرنمای گاوسین، برای 4 آلاینده یاد شده، اجرا گردید و در نهایت 16سطح پیوسته برای آلاینده ها تولید شد. حال برای ارزیابی وگزینش روش برآورد بهینه برای هرکدام از آلاینده ها، از 3 شاخص اعتبارسنجی آماری خطاهای مطلق و اریبی و جذر مربع خطاها استفاده شد. در نهایت سطوح عدم قطعیت نقشه های برآورد ی برا ی هر آلاینده در سطح اطمینان 95/0(P_value =0.05) نیز ارایه گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد با به کارگیری متغیرهای کمکی که همبستگی معنی داری با دو آلاینده COوNO2 دارند، مدل کوکریجینگ معمولی با نیم تغییرنمای گاوسین، به عنوان مدل بهینه برآورد این دو آلاینده انتخاب شد. در حالی که برای دو آلاینده PM10 و O3 مدل کریجینگ ساده به عنوان مدل بهینه انتخاب گردید. نقشه های برآورد ی با استفاده از مدل های بهینه نشان داد که غلظت دو آلاینده NO2 و CO در مناطق مرکزی و شمالی شهر تهران به ویژه مناطق 1 تا 4 بیشتر از سایر نواحی است.در حالی که دو آلاینده O3 و PM10 در حواشی شهر تهران دارای بالاترین تراکم هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با به روز کردن داده های این مدل های بهینه می توان از اطلاعات آن ها برای برآورد مقادیر الاینده ها در مکان هایی که فاقد ایستگاه است استفاده نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - پردازش زمین‌آماری پتانسیل رسوب‌گذاری و خورندگی آب زیرزمینی دشت لردگان
        یاسر استواری حبیب‌الله بیگی‌هرچگانی علیرضا داودیان
        زمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم کیفیت آب، پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آن است. رخداد یکی از این دو پدیده می تواند هزینه های نگهداری سامانه های ذخیره، انتقال و توزیع آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی را افزایش، عمر آن ها کاهش و نیزبر جنبه های بهداشتی و زیباشناختی آب موثر باش أکثر
        زمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم کیفیت آب، پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آن است. رخداد یکی از این دو پدیده می تواند هزینه های نگهداری سامانه های ذخیره، انتقال و توزیع آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی را افزایش، عمر آن ها کاهش و نیزبر جنبه های بهداشتی و زیباشناختی آب موثر باشد. روش بررسی:هدف اصلی از انجام این تحقیق، ارزیابی پتانسیل رسوب گذاری و خورندگی آب زیرزمینی دشت لردگان و تهیه نقشه های شاخص های خورندگی و رسوب گذاری بود. برای این منظور از داده های 32 حلقه چاه، 5 قنات و 5 چشمه واقع در دشت لردگان برای محاسبه دو شاخص لانژلیه و رایزنر استفاده شد. از روش کریجینگ برای تهیه نقشه های شاخص های پایداری استفاده شد. بحث و نتایج: بر اساس شاخص لانژلیه 93 درصد نمونه ها پتانسیل رسوب گذاری کم تا متوسط و تنها 7 درصد نمونه ها پتانسیل رسوب گذاری شدید دارند. بر اساس شاخص رایزنر6 درصد نمونه ها دارای پتانسیل خورندگی کم تا متوسط و 38 درصد نمونه ها پتانسیل خورندگی شدید دارند. به طور کلی، به دلیل حضور سازندهای کربناتی پتانسیل رسوب گذاری آب زیرزمینی این دشت بر پتانسیل خورندگی آن غلبه دارد. بر اساس شاخص لانژلیه 76 درصد آبخوان دشت لردگان (4500 هکتار) دارای پتانسیل رسوب گذاری کم و بر اساس شاخص رایزنر 84 درصد از آبخوان دشت لردگان (5040 هکتار) پتانسیل خورندگی کم تا متوسط داشت. با توجه به این که بیشترین مساحت آبخوان دشت لردگان دارای پتانسیل رسوب گذاری کم است، لذا به نظر می رسد مشکل رسوب گذاری در مجاری و مخازن انتقال آب و سیستم های آبیاری قطره ای قابل ملاحضه نخواهد بود. این نتایج فقط برای درجه حرارت های معمولی آب صادق است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تغییرپذیری مکانی ویژگی‌های کیفی آب‌های زیرزمینی با استفاده از زمین آمار (مطالعه موردی: دشت سگزی، اصفهان)
        زهرا اژدری سید زین‌العابدین حسینی
        10.22034/jest.2018.13256
        زمینه و هدف: آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب های زیرزمینی یک منطقه ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های شیمیایی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که انتخاب روش مناسب بسته به هدف، شرایط منطقه و أکثر
        زمینه و هدف: آگاهی از میزان تغییرات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و پهنه‌بندی آن‌ها نقش مهمی در مدیریت بهینه آب های زیرزمینی یک منطقه ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های شیمیایی آب‌های زیرزمینی وجود دارد که انتخاب روش مناسب بسته به هدف، شرایط منطقه و وجود آمار و اطلاعات دارد. روش‌های زمین‌آماری وGIS می‌توانند در این راستا ابزار مفیدی باشند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی و انتخاب بهترین روش پهنه بندی جهت مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت سگزی است. روش بررسی: در این مقاله، توزیع آلاینده‌های کیفیpH, TDS, Hco3, EC, Ca, Mg, TH, Na وSo4 در سطح آب‌های زیرزمینی دشت سگزی شهرستان اصفهان با استفاده از روش معین عکس فاصله و روش‌های زمین‌آماری تخمین‌گر توابع شعاعی، تخمین‌گر موضعی، تخمین‌گر عام و روش کریجینگ معمولی در نرم‌افزارARCGIS9.3 مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس نمونه‌های آب زیرزمینی 445 چاه، چشمه و قنات مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی واریوگرام و مشخص شدن مکانی بودن تغییرات پارامترهای مورد بررسی، اقدام به میان‌یابی پارامترها شد و با استفاده از فن ارزیابی متقابل و ریشه دوم میانگین مربع خطا، بهترین مدل ارزیابی با کمترین مقدار RMSE انتخاب شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کلیه پارامترها با استفاده از روش کریجینگ معمولی کمترین مقدار RMSE را داشته است و جهت تهیه نقشه توزیع مکانی پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی از این روش استفاده شد. نتایج پهنه‌بندی نشان داد که پارامترهای Na, Ca, Mg, So4, Hco3, pH به لحاظ شرب بدون محدودیت و پارامترهای EC, TH وTDS محدودیت ایجاد کرده‌اند. نتایج بیانگر استفاده بیش از حد منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج استفاده از کریجینگ معمولی به دلیل دقت بیشتر و محاسبات کمتر در بین روش‌های مختلف درون‌یابی برای پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی توصیه می‌شود. همچنین مدیریت منابع آب با استفاده از نتایج تحقیق قابل دسترس خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - الگوی پراکنش مکانی برخی فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) در اراضی مرکزی استان زنجان
        علی افشاری حسین خادمی
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش أکثر
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکه بندی تصادفی (عمق 10-0 سانتی متر) برداشت شد. به منظور بررسی تأثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین، از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونه برداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصاره گیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشه ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب، روی، نیکل، کادمیم، مس، کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشه های پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن، منگنز، نیکل، کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمین شناسی است. در حالی که غلظت های بالای عناصر سرب، روی، مس و کادمیم بیش تر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاک های کشاورزی دیده می شود. آنالیز نمونه سنگ ها نشان داد که در بین سنگ های آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد. بحث و نتیجه گیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - ارزیابی شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GWQI) و پردازش زمین‌آماری آن در آبخوان دشت لردگان
        یاسر استواری محمدحسین روانبخش علیرضا داودیان
        10.22034/jest.2017.11271
        زمینه و هدف: شاخص کیفیت آب زیرزمینی یکی از شاخص های مهم در تعیین کیفیت برای شرب است. لذا هدف از انجام این مطالعه ارزیابی شاخص کیفیت آب زیرزمینی در آبخوان دشت لردگان و پهنه بندی آن بود. روش بررسی: برای این منظور از 32 حلقه چاه کشاورزی در 4 نوبت در سال 1389 نمونه برداری و أکثر
        زمینه و هدف: شاخص کیفیت آب زیرزمینی یکی از شاخص های مهم در تعیین کیفیت برای شرب است. لذا هدف از انجام این مطالعه ارزیابی شاخص کیفیت آب زیرزمینی در آبخوان دشت لردگان و پهنه بندی آن بود. روش بررسی: برای این منظور از 32 حلقه چاه کشاورزی در 4 نوبت در سال 1389 نمونه برداری و pH، هدایت الکتریکی، کدورت، کل جامدات حل شده و معلق، سختی کل، نیترات، سولفات، کلرید، کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم در نمونه ها اندازه گیری شد. با استفاده از داده های کیفی حاصل، شاخص کیفیت آب زیرزمینی برای هر نمونه محاسبه گردید. در این مطالعه از روش زمین آماری کریجینگ معمولی برای پهنه بندی شاخص کیفیت آب زیرزمینی در محیط GIS استفاده شد. یافته‌ها: دامنه مقدار شاخص کیفیت آب زیرزمینی از 44 تا 74 متغیر بود که بر اساس آن، آب زیرزمینی لردگان در دو کلاس کیفیت خوب و ضعیف برای آشامیدن طبقه بندی شد. مدل واریوگرام گوسی با دامنه تأثیر 3350 متر توزیع مکانی، شاخص کیفیت آب زیرزمینی را توصیف کرد. بر اساس پهنه بندی شاخص کیفیت آب زیرزمینی ، قسمت اعظم و بخش شمالی آبخوان دارای کیفیت متوسط و آب زیرزمینی جنوب آبخوان دارای کیفیت مناسب بود. کدورت و هدایت الکتریکی بیشترین تأثیر را بر شاخص کیفیت آب زیرزمینی داشتند. هم چنین شاخص کیفیت آب زیرزمینی نسبت به این دو مؤلفه حساس تر بود. بحث و نتیجه‌گیری: مطالعات بیشتری لازم است تا تناسب شاخص کیفیت آب زیرزمینی برای آبخوان لردگان تعیین و یا نحوه ی طبقه بندی کیفیت آب بر اساس شاخص کیفیت آب زیرزمینی برای آبخوان هایی مانند لردگان واسنجی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - پهنه‌بندی برخی ویژگی‌های سطحی و عمقی پروفیل خاک با استفاده از تکنیک زمین آمار در بخشی از اراضی دشت قزوین
        عباس طاعتی فریدون سرمدیان حمید رضا متقیان سید روح اله موسوی
        شناخت و الگوی تغییر‌پذیری مکانی ویژگی‌های خاک سطحی و عمقی خاک به منظور شناخت توانمندی‌های اراضی، اختصاص آن‌ها به بهترین و سودآورترین انواع بهره‌وری، همچنین مدیریت پایدار منابع خاک ضروری می‌باشد. این تحقیق با هدف پهنه‌بندی زمین آماری برخی ویژگی‌های سطحی و عمقی پروفیل خاک أکثر
        شناخت و الگوی تغییر‌پذیری مکانی ویژگی‌های خاک سطحی و عمقی خاک به منظور شناخت توانمندی‌های اراضی، اختصاص آن‌ها به بهترین و سودآورترین انواع بهره‌وری، همچنین مدیریت پایدار منابع خاک ضروری می‌باشد. این تحقیق با هدف پهنه‌بندی زمین آماری برخی ویژگی‌های سطحی و عمقی پروفیل خاک در 17000 هکتار از اراضی دشت قزوین انجام شد. بدین منظور الگوی نمونه‌برداری به صورت شبکه‌بندی منظم، با فواصل1300×1300 انتخاب شد. پس از حفر 61 پروفیل، از افق‌های خاک نمونه‌برداری صورت گرفت. ویژگی‌های هدایت الکتریکی عصاره اشباع، pH، رس، سیلت و شن به صورت میانگین‌گیری وزنی در دو عمق 30-0 و 100-0 سانتی‌متری اندازه‌گیری شد. در دو عمق پروفیل‌های خاک، هدایت اکتریکی و pH به ترتیب دارای بیشترین وکمترین ضریب تغییرات به دست آمد. تغییر پذیری مکانی ویژگی‌های فوق با استفاده از تغییرنما و نسبت واریانس اثر قطعه‌ای به واریانس حد آستانه مورد بررسی قرار گرفت و برای تهیه نقشه‌های ویژگی‌ها از تخمین‌گر کریجینگ موجود در نرم افزار ArcGIS 10 استفاده شد. نتایج نشان داد بهترین مدل برای خصوصیات pH و سیلت در هر دو عمق نمائی و برای هدایت الکتریکی عصاره اشباع، رس و سیلت گوسی می‌باشد. کلاس وابستگی مکانی نیز برای خصوصیات مطالعه شده متوسط تا قوی می‌باشد، دامنه وابستگی مکانی برای همه خصوصیات بیشتر از 1430 متر به دست آمد. نقشه‌های حاصل از کریجینگ نشان داد که دامنه پراکنش مقادیر ویژگی‌های خاک در منطقه زیاد می‌باشد؛ که دلیل این تغییرات گسترده را می‌توان به وسعت زیاد منطقه، واحد‌های فیزیوگرافی مختلف و شرایط مدیریتی نسبت داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در کاربری‌های کشاورزی و مرتع (مطالعه موردی: شهر صنعتی شازند اراک)
        لیلا زارعی سهیلاسادات هاشمی مهدی نجفی قیری
        10.30495/girs.2023.689614
        خاک محیط طبیعی برای رشد گیاهان است و به دلیل اهمیت آن، بررسی توزیع عناصر سنگین جهت پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست ضروری است. این مطالعه باهدف بررسی توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های سطحی بخشی از شهرستان شازند صورت گرفت. ۷۶ نمونه خاک‌های سطحی از عمق ۳۰-0 سان أکثر
        خاک محیط طبیعی برای رشد گیاهان است و به دلیل اهمیت آن، بررسی توزیع عناصر سنگین جهت پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست ضروری است. این مطالعه باهدف بررسی توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های سطحی بخشی از شهرستان شازند صورت گرفت. ۷۶ نمونه خاک‌های سطحی از عمق ۳۰-0 سانتی‌متری از منطقه مطالعاتی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیائی خاک‌ها و مقدار کل عناصر سرب، کادمیم، نیکل، روی و مس در آنها تعیین شد. میانگین غلظت سرب، روی، مس، کادمیم و نیکل به ترتیب برابر 20/31، 12/54، 11/23، 05/2 و 36/59 میلی‌گرم بر کیلوگرم محاسبه شد. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عناصر نیکل با مس (01/0>p، 41/0 r=) و روی (01/0>p، 5/0 r=) مشخص شد. هم‌چنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین مقدار مس با روی (01/0>p، 4/0r=) مشاهده شد. تغییرنمای همه جهته عناصر مورد مطالعه ترسیم گردید و سپس الگوی مناسب برآن برازش داده شد. نتایج تجزیه‌های زمین‌آماری نشان داد که مدل کروی بهترین مدل برازش داده‌شده برای غلظت عناصر مورد مطالعه است. در نهایت به‌وسیله روش کریجینگ معمولی نقشه پراکنش مکانی عناصر مورد مطالعه ترسیم گردید. همبستگی مکانی قوی (نسبت اثر قطعه‌ای به حد آستانه کمتر از 25/0) برای عنصر سرب بدست آمد. براساس حد استاندارد، سرب و کادمیم بیشترین آلودگی را به ترتیب در کاربری مرتع و کشاورزی در منطقه نشان دادند. توصیه می‌شود جهت افزایش کیفیت خاک و کاهش دادن تخریب آن از آلاینده‌ها، عملیات حفاطتی مناسب بکار برده شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - کاربرد آمار مکانی در پهنه بندی و تحلیل فضایی سرعت صوت در خلیج فارس
        مهیار مجیدی نیک حامد دلدار
        هدف از این تحقیق، یافتن توزیع سرعت صوت تحت تاثیر پارامترهای فیزیکی آب، کاربرد روش های نوین زمین آمار برای پیش‌بینی فضایی در اقیانوس شناسی، پیش بینی میزان پارامترهای فوق برای کل منطقه خلیج فارس و پهنه‌بندی سرعت صوت، بوده است. در این تحقیق، سرعت صوت با استفاده از فرمول چن أکثر
        هدف از این تحقیق، یافتن توزیع سرعت صوت تحت تاثیر پارامترهای فیزیکی آب، کاربرد روش های نوین زمین آمار برای پیش‌بینی فضایی در اقیانوس شناسی، پیش بینی میزان پارامترهای فوق برای کل منطقه خلیج فارس و پهنه‌بندی سرعت صوت، بوده است. در این تحقیق، سرعت صوت با استفاده از فرمول چن- میلرو و داده های فشار، شوری و دما محاسبه گردید. داده های مورد استفاده با مش بندی منظم و فواصل 25/0 درجه از اطلس اقیانوسی جهانی 2013 استخراج شد. جهت پهنه بندی سرعت صوت در لایه های مختلف خلیج فارس سه روش کریجینگ، کوکریجینگ و عکس فاصلة موزون با یکدیگر مقایسه و در نهایت با بهترین روش به پیش بینی و تهیه نقشه های پهنه بندی سرعت صوت پرداخته شد. نتایج حاکی از کمتر بودن خطاهای برآورد ریشه دوم میانگین مربع خطا و میانگین خطای مطلق در روش کوکریجینگ نسبت به دیگر روش ها است. آزمون همبستگی پیرسون بین سرعت صوت و متغیرهای مستقل اجرا و بیشترین همبستگی مشاهده شده بین دما و سرعت صوت است. به همین جهت پارامتر دما به عنوان متغیر کمکی در روش کوکریجینگ برای پهنه‌بندی سرعت صوت در نظر گرفته شد. نتایج اعتبارسنجی متقابل نشان دهندة پیش بینی بهتر مدل در فصل سرد در مقایسه با فصل گرم منطقه می باشد. نتایج پهنه بندی نشان داده است که با حرکت از سمت تنگة هرمز به سمت شمال غرب خلیج، سرعت صوت در تمامی لایه ها در حدود m/s20 کاهش یافته است. همچنین همواره بیشترین مقادیر سرعت صوت در مناطق کم عمق جنوبی و بعلت افزایش شوری اتفاق افتاده است. در تمامی ایستگاه های بررسی شده سرعت صوت با افزایش عمق به علت کاهش دما، کاهش می‌یابد و کانال صوتی مشاهده نمی‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - تهیة نقشه کربنات کلسیم معادل و مقدار رس خاک سطحی با استفاده از روش‌های زمین آماری(مطالعة موردی: پارک چیتگر، تهران)
        ابراهیم محمودآبادی علیرضا کریمی کارویه
        در دهه‌های اخیر، روش‌های سنجش از دور به‌دلیل کاهش هزینه‌های در مطالعات شناسایی خاک، به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه دو روش سنجش از دور و زمین‌آمار به منظور تخمین و تهیة نقشه مقادیر رس و کربنات کلسیم معادل خاک سطحی در پارک جنگلی چیتگر به أکثر
        در دهه‌های اخیر، روش‌های سنجش از دور به‌دلیل کاهش هزینه‌های در مطالعات شناسایی خاک، به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه دو روش سنجش از دور و زمین‌آمار به منظور تخمین و تهیة نقشه مقادیر رس و کربنات کلسیم معادل خاک سطحی در پارک جنگلی چیتگر به مساحت 665 هکتار صورت گرفت. بدین منظور تعداد 116 نمونه سطحی (20-0 سانتی متری) به صورت شبکه منظم و با فاصله250 متر از عمق 20-0 سانتیمتری خاک برداشته شد. برای مدل‌سازی از دو روش زمین‌آماری کریجینگ و وزن‌دهی معکوس فاصله و دو تکنیک‌ سنجش از دور آنالیز مادون قرمز نزدیک و برداشت پیوسته استفاده شد. نتایج حاصل از ارزیابی تقاطعی نشان داد که دقت روش کریجینگ در تخمین مقادیر رس و کربنات کلسیم مناسب بود. استفاده از روش مادون قرمز نزدیک برای تخمین و تهیة نقشه کربنات کلسیم معادل به دلیل همبستگی پایین با باندهای این سنجنده مناسب ارزیابی نشد، اما این روش برای تخمین و تهیة نقشه مقدار رس (52/0=R2) مناسب بود. روش برداشت پیوسته برای هیچ کدام از متغیرهای مقدار رس و کربنات کلسیم از دقت لازم برخوردار نبود. بر اساس ضریب کاپا و صحت کلی نقشه های تولیدی، روش کریجینگ دقت بیشتری نسبت به روش سنجش از دور نشان داد. اگرچه، دقت مناسب روش‌های زمین‌آماری به دلیل استفاده از داده‌های اصلی دور از انتظار نیست، ولی دقت قابل قبول روش مادون قرمز نزدیک برای مدل سازی مقدار رس، با توجه به هزینه کمتر روش‌های سنجش از دور می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - Nonlinear disjunctive kriging for the estimating and modeling of a vein copper deposit
        Ali Akbar Daya
        10.30495/ijes.2019.667381
        Estimation of mineral resources and reserves with low values of error is essential in mineral exploration. The aim of this study is to estimate and model a vein type deposit using disjunctive kriging method. Disjunctive Kriging (DK) as an appropriate nonlinear estimatio أکثر
        Estimation of mineral resources and reserves with low values of error is essential in mineral exploration. The aim of this study is to estimate and model a vein type deposit using disjunctive kriging method. Disjunctive Kriging (DK) as an appropriate nonlinear estimation method has been used for estimation of Cu values. For estimation of Cu values and modeling of the distribution of Cu in Chelkureh, samples have been taken from 48 drill holes in Chelkureh, and the values of Cu have been analyzed. Resulting data from analyzing Cu values were converted to standard normal values using Hermite polynomials. Variography has been done in the Chelkureh deposit. After studying variograms in different directions, it was found out that the ore deposit has a mild anisotropy. The best-fitted variogram model was considered for disjunctive kriging estimation. The model consists of a pure nugget effect with 0.46 amplitude plus a spherical scheme with sill 1.20 and range 140 m. Consequently, a three-dimensional model of estimated value and error estimated value was provided by disjunctive kriging to divide the ore into an economic and uneconomic part. The models based on the estimate of the DK method in the study area exhibited an increasing trend of concentration from the center to North. Finally, validation between the disjunctive kriging carried out by using cross-validation. The result showed that the correlation of estimated values and real values was strong (63.4%). تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - Testing the Exactitude of Estimation Methods in the Presence of Outliers: An accounting for Robust Kriging
        Shahrokh Paravarzar Nasser Madani Abbas Maghsoudi Peyman Afzal
        Estimation of gold reserves and resources has been of interest to mining engineers and geologists for ages. The existence of outlier values shows the economic part of the deposits subject to the fact that don’t depend on the human or technical errors. The presence أکثر
        Estimation of gold reserves and resources has been of interest to mining engineers and geologists for ages. The existence of outlier values shows the economic part of the deposits subject to the fact that don’t depend on the human or technical errors. The presence of these high values causes a pseudo dramatically increment in variance estimation of economical blocks when applying conventional methods as such as kriging. Conventional approach such as replacing the upper limit (capping), log-normal and Median-indicator kriging have been somehow resolved the problem of estimations but they still have numerous drawbacks. The Zarshuran gold deposit is one of the nominated gold deposits in Iran that choosing the appropriate method is a great chance in the estimation procedure. Robust kriging is a method that is able to reduce the allocated pseudo kriging weights to the blocks surrounding with high value data, and correct them in a manner that not only enhance the accuracy of the estimation but also reduce the estimation variance to the reasonable level. In this method, the estimation can be implemented in the presence of outlier and do not need to eliminate, reduce or transfer the data to another space (normalization). In this paper an attempt has been made for estimating the gold in the ore used to be compared with capping high value method. Results showed that this method has a high efficiency and is able to run estimation properly and produces high precision due to the high value reduction. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - ارزیابی پراکنش عناصر غذایی پرمصرف، به منظور بهینه سازی مصرف کود در گندم
        علی باقرزاده مهدی عباس زاده احسان افشار
        10.30495/sarj.2023.1976445.1111
        در این پژوهش با استفاده از روش زمین آمار پراکنش مقادیر کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل استفاده در اراضی زراعی منطقه جلگه رخ از توابع شهرستان تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور تعداد بالغ بر ۱۰۰ نمونه خاک در سال ۱۴۰۰ از مزارع منطقه ته أکثر
        در این پژوهش با استفاده از روش زمین آمار پراکنش مقادیر کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل استفاده در اراضی زراعی منطقه جلگه رخ از توابع شهرستان تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور تعداد بالغ بر ۱۰۰ نمونه خاک در سال ۱۴۰۰ از مزارع منطقه تهیه شد. مقادیر پارامترهای مذکور برای هر نمونه در آزمایشگاه خاکشناسی اندازه گیری گردید. معیارهای ارزیابی در این مطالعه، میانگین خطا مطلق و ریشه دوم میانگین مربعات خطا باقیمانده با استفاده از روش اعتبارسنجی ارزیابی متقابل بودند. تغییر نما برای کلیه عناصر ترسیم شد. پس از تعیین مدل نیم تغییر نما، اعتبار سنجی الگوی برازش داده شده بوسیله خطای تخمین بررسی گردید. پس از تأیید صحت واریوگرام، روش درون یابی کریجینگ انتخاب و نقشه پراکنش عناصر غذایی تولید شد. نتایج نشان دادکه عناصر دارای پراکنش مکانی متفاوت می باشند. بطوریکه در ۹۰ درصد اراضی میزان کربن آلی خاک کمتر از نیاز گندم، پتاسیم و فسفر قابل جذب به ترتیب در 32/2 و ۴۶ درصد اراضی بیش از حد بحرانی برای گندم بود. در مجموع تهیه نقشه پراکنش عناصر غذایی می تواند نشان دهنده کمبود و یا بیش بود عناصر غذایی در خاک و از آن در بهینه سازی مصرف کودها استفاده گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - Zoning hydraulic conductivity using different geostatistical methods (Case study Shavoor)
        محمد سلاخ پور عباس ملکی علی مختاران
        In studies of irrigation and drainage projects for drainage, it is necessary to extend the data from the sampling point to the network. Therefore, based on available data from observational wells, estimating the state of hydraulic conductivity (K) in the surrounding are أکثر
        In studies of irrigation and drainage projects for drainage, it is necessary to extend the data from the sampling point to the network. Therefore, based on available data from observational wells, estimating the state of hydraulic conductivity (K) in the surrounding area. The estimation process values for locations where there is no information for them based on viewing areas called wells spatial interpolation. In this study, based on data from 49 observational wells were constructed in the plains Shavoor in Khuzestan province, was generalized point data as well (Ernst), to the network. Then the accuracy of different interpolation methods were compared using scientific methods include a variety of kriging method, Thiessen and interpolation weight. Due to the geographical position coordinates observational wells, hydraulic conductivity was prepared digital map of the study area, using Civil 3D software. Spatial modeling software environment was then the Arc Gis and ArcMap. Statistical methods were used to compare with other software GS +. By drawing statistical methods and software GS + and ArcGIS ArcMAP, had the lowest error ordinary kriging process shift mode. Therefore, in this study, were used for zoning and expansion of hydraulic conductivity of ordinary Kriging interpolation method. Finally, in the research area of study in 11,500 hectares by Krynjyng conventional zoning were the three areas hydraulic conductivity with ranges 2,300 hectares less than 2 meters per day, 7900 between 2 and 3 meters per day and 1,300 hectares more 3 meters per day.According to the results, estimation of subsurface drainage Shdmhasbh are planted in three areas 50.70 and 80 m. As can be seen, if the estimate for hydraulic conductivity within the Project area, the method is invalid and an error, Perhaps increased costs due to estimation error in the drainage network designs are to be laid underground drains. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - Groundwater Quality Assessment Based on geostatistical analyses for agricultural use(Case study: Boushehr Province)
        مسعود صفوی حسین اسلامی
        Ground water is the main sources for agricultural uses. Because of Less risk of pollution, groundwater use has increased rather than surface water even in areas where there is no shortage of surface water seen. Accurate estimation of quantitative and qualitative charact أکثر
        Ground water is the main sources for agricultural uses. Because of Less risk of pollution, groundwater use has increased rather than surface water even in areas where there is no shortage of surface water seen. Accurate estimation of quantitative and qualitative characteristics of groundwater takes time and costs. Thus, interpolation methods as a proper option in estimating water quality parameters will be used. The aim of this study was to determine the most appropriate interpolation method to analyze spatial variations in groundwater (EC and SAR) of the Boushehr province. For this purpose, the method of inverse distance weighted, kriging and co-kriging was used. The results showed that co-kriging method due to having lower RMSE is more suitable for the preparation of spatial variation map of EC and SAR. EC and SAR values from the north and northwest to the East and Southeast decreases. In most areas, the quality of ground water is salty and very salty. Small parts of East and South East have saline ground water quality and can be used for agriculture With some consideration. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - پردازش داده های اکتشافی زرشوران و طراحی شکل توده و تعیین ذخیره
        آرش گورابجیری پور بهرام ابوالقاسمی علیرضا نجفی مهناز طاهری
        محدوده زرشوران در جنوب شرق استان آذربایجان غربی قرار دارد و از نظر زمین شناسی بخشی از زون البرز-آذربایجان استو پی سنگ پرکامبرین پسین رخنمون غالب ناحیه زرشوران را تشکیل داده و از کربناتها و سنگهای آتشفشانی اسیدی تا متوسط تشکیل شده و با یک دگر شیبی مشخص توسط لایه های قرمز أکثر
        محدوده زرشوران در جنوب شرق استان آذربایجان غربی قرار دارد و از نظر زمین شناسی بخشی از زون البرز-آذربایجان استو پی سنگ پرکامبرین پسین رخنمون غالب ناحیه زرشوران را تشکیل داده و از کربناتها و سنگهای آتشفشانی اسیدی تا متوسط تشکیل شده و با یک دگر شیبی مشخص توسط لایه های قرمز الیگومسیون پوشیده می شوند.مهمترین ساختار زمین شناسی که در شکل کانسار نیز موثر است ،طاقدیس بیضوی ایمان خان است.چهره های ساختاری دیگر در کانسار زرشوران،ساختمانهای شکل پذیر و شکنا در راستای شکستگی اصلی با امتداد شمال غرب-جنوب شرق است که مرتبط با کانی زایی هستند.کانی سازی طلا در این کانسار از جهات مختلفی مشابه کانسار اپی ترمال پراکنده در سنگهای رسوبی و به خصوص کربناته(تیپ کارلین کانسار طلا) می باشد.دگرسانی از نوع سیلیسی،سیلیسی-آرژیلی،سریسیتی-آرژیلی،و آلونیتی در محدوده قابل مشاهده است.در اجرای این تحقیق داده های مراحل مختلف در این محدوده جمع آوری شده و سپس در نرم افزارDatamine Studio3 مورد پردازش قرار گرفت.ابتدا نمونه های ژئوشیمی خاک شامل 1427 نمونه بررسی و بالاترین پتانسیل کانی سازی در محدوده مشخص و پاراژنزهای طلا مشخص گردید.سپس با تعیین مقاطع و فضای تخمین بر اساس گمانه های حفاری شده و بررسی آماری بر روی داده و تعیین بهترین روش تخمین که کریجینگ معمولی بود،ارزیابی ذخیره صورت گرفت.در نهایت بر اساس ضخامت ماده معدنی در بخش های مختلف و خطای تخمین بهترین نقاط حفاری جهت بررسی تکمیلی محدوده در شبکه های 50،100،200 متری مشخص شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - تعیین چاه های پیزومتری شاخص در پیش‌بینی سطح آبهای زیرزمینی با لحاظ اطلاعات مکانی و زمانی چاه ها
        نوید هوشنگی
        دقت تخمین سطح آب های زیرزمینی تابعی از تراکم، مکان و دقت نقاط برداشت‌شده می باشد. هرچه تراکم چاه های پیزومتری افزایش یابد دقت تخمین سطح بهتر می شود، اما حفر و نگه داری چاه های پیزومتری همواره هزینه بر و زمان بر است. هدف اصلی این تحقیق کمینه کردن تعداد چاه های پیزومتری و أکثر
        دقت تخمین سطح آب های زیرزمینی تابعی از تراکم، مکان و دقت نقاط برداشت‌شده می باشد. هرچه تراکم چاه های پیزومتری افزایش یابد دقت تخمین سطح بهتر می شود، اما حفر و نگه داری چاه های پیزومتری همواره هزینه بر و زمان بر است. هدف اصلی این تحقیق کمینه کردن تعداد چاه های پیزومتری و مشخص کردن چاه های شاخص جهت پیش بینی دقیق سطح آب های زیرزمینی می باشد. نوآوری اصلی این تحقیق لحاظ نمودن اطلاعات مکانی و زمانی در بهینه سازی تعداد چاه ها می باشد. این تحقیق در سه مرحله ی اصلی انجام شد: 1) اخذ اطلاعات 75 چاه پیزومتری دشت تبریز و جست وجوی اکتشافی آن ها، 2) پیاده سازی الگوریتم جامعه مورچه ها در تلفیق با روش کریجینگ ساده و مشخص کردن چاه های شاخص در هر سال، 3) محاسبه ی ارزش نهایی چاه ها متناسب با تعداد دفعاتی که هر چاه در محاسبات مربوط به سال های 1394 تا 1396 حضور داشته اند.نتایج نشان می دهد که از 75 چاه موجود، در هر ماه به‌طور متوسط 18 چاه اطلاعات محدودی به محاسبات اضافه می کند. از این 75 چاه تنها دو چاه در هیچ کدام از محاسبات 36 ماه مورد بررسی به عنوان چاه با ارزش شناخته نشده اند و 15 چاه همواره جز چاه ها با ارزش نسبی کمتر از 11 درصد هستند. لذا تعداد چاه های پیزومتری را می توان به اندازه ی 20 درصد (15 چاه) کاهش داد، بدون این که در تخمین سطح آب زیرزمینی منطقه کم بود داده ای حس شود. نتایج نشان می دهد با استفاده از اطلاعات زمانی چاه ها و روش پیشنهادی می توان چاه های شاخص را شناسایی و با صرفه‌جویی در زمان و هزینه ی کمتر تا حدی به دقت سطح اولیه رسید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - Assessment of the Rainfall Erodibility Factor uing Different Statistical Methods
        Hassan Fathizadea Ali Khenamanib Mohammad Ali Hakimzadeh Ardakanic
        The aim of this research is to evaluate the rain erosion index in Iran by using the rainfall records from 150 stations over the period of 25-year (2010-1986), using geo-statistical methods. To calculate the rainfall erodibility, factor, and using Fournier index equation أکثر
        The aim of this research is to evaluate the rain erosion index in Iran by using the rainfall records from 150 stations over the period of 25-year (2010-1986), using geo-statistical methods. To calculate the rainfall erodibility, factor, and using Fournier index equation, the R factors for all stations were received. The rainfall erosivity factor map was depicted to show the spatial correlation between rainfall erosivity statistics, depicting of variogram become used that the linear to sill variogram with the value of 0.80 confirmed the quality correlation the various facts and was used for the interpolation. Also, to evaluate the amount of rainfall erosivity indexes four extraordinary interpolation methods (IDW) had been used: (GPI), (RBF) local, (LPI), and kriging. Moreover, to choose the satisfactory approach of interpolation, correlation of Geo-statistical techniques with the observational data has been estimated. Kriging simple method with R2 = 0.74 has been chosen as the satisfactory technique. Based on the result of kriging simple and DEM maps of Iran, the area of 8.98-27.19 has the best stage (22.5) and is as much as to 4777 m. The lowest level is allocated to regain 2.12.49, which covers approximately 4.2% of the entire area of Iran. The evaluation confirms the immoderate indices of erosivity for the northern strip and the west provinces of country due to the heavy monthly rainfall. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - Geostatistical Analysis of Spatial and Temporal Changes of Pressure Breakers and Water Reservoirs in District 2 of Tehran
        Mehrdad Tavakolzadeh
        Pressure, as one of the practical and controllable factors in water distribution networks, has an essential role in how water is distributed. On the other hand, pressure control in implemented networks, is possible only by adjusting the control valves. In order to stand أکثر
        Pressure, as one of the practical and controllable factors in water distribution networks, has an essential role in how water is distributed. On the other hand, pressure control in implemented networks, is possible only by adjusting the control valves. In order to standardize and improve the quality of water supply projects along with minimizing economic problems, the use of relevant rules, criteria, and standards is inevitable and necessary. In the present study, using the spatial information of the study area, including the raster layer of the digital model of region’s elevation and the layer point of the location of pressure breakers and water tanks, a data bank was first prepared. Interpolation maps were generated with 95% accuracy, and six-month periods were compared based on these maps. The results showed that the first and fourth periods of the study of water pressure fluctuations were similar. This study established the effect of time on the spatial distribution of water pressure based on the final maps. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی خطر وقوع فروچاله‌ها در آبخوان‌های جنوب استان اصفهان با تاکید بر نقاط کارستی
        شیلا حجه فروش نیا مسعود برهانی
        افزایش تقاضای آب جهت مصارف کشاورزی، شرب و صنعت در دهه های اخیر حفر چاه های آب را بدنبال داشته که در موارد زیادی این حفاری ها بدون مجوز بوده است. این برداشــت های بی رویــه از منابــع آب زیرزمینی اســتان اصفهان به همراه کاهش نزولات جوی، خسارات جبران ناپذیری را به منابع آ أکثر
        افزایش تقاضای آب جهت مصارف کشاورزی، شرب و صنعت در دهه های اخیر حفر چاه های آب را بدنبال داشته که در موارد زیادی این حفاری ها بدون مجوز بوده است. این برداشــت های بی رویــه از منابــع آب زیرزمینی اســتان اصفهان به همراه کاهش نزولات جوی، خسارات جبران ناپذیری را به منابع آب استان تحمیل و دشــتهای آن را با خطر فرونشســت و فروچاله مواجه کرده است. شهرستان سمیرم در جنوب استان، یکی از مناطق تحت تأثیر برداشت های بی رویه از سفره های آب زیرزمینی است. در این تحقیق با ایجاد پروفیل های خاک در قسمتهای مختلف منطقه، شناسایی محیط های کارستی، بررسی خصوصیات ژئومورفولوژیکی و شناسایی چاه های مجاز و غیر مجاز، افت سطح آب های زیرزمینی بررسی و نقشه پهنه بندی خطر ایجاد فروچاله توسط مدل فازی تهیه گردید. نتایج حاصل از نقشه های خروجی بیشترین احتمال وقوع پدیده فروچاله را مربوط به منطقه کمه واقع در بخش پادنا در جنوب غربی شهرستان سمیرم در فاصله 65 کیلومتری از مرکز شهرستان نشان می دهد. نقشه پهنه بندی خطر فروچاله بیانگر آن است که 2/13 درصد از مساحت در پهنه ریسک خیلی زیاد، 9/56 درصد ریسک زیاد، 51/16درصد ریسک متوسط و 2/13 درصد ریسک کم را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل هیدروگراف و تغییرات به وجود آمده در حجم ذخیره آبی آبخوان ها و شواهد آن نشان داد که کاهش تغییرات حجم آبخوان ها در شهرستان سمیرم به طور متوسط سالانه10/5 میلیون متر مکعب می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪﻯ قدرتﻓﺮﺳﺎﻳﻨﺪﮔﻰ باران به روش فورنیهبا استفاده از برخی روﺵﻫﺎﻯ ﺩﺭﻭﻥﻳﺎﺑﻰ(مطالعه موردی: استان قزوین)
        حسن احمدی
        چکیده در تحقیق حاضر فرسایندگی باران در استان قزوین از طریق مدل فورنیه و بر اساس دوره ﺁماری 20 ساله(1368-1387) ایستگاﻩﻫﺎﻱ سازمان هواشناسی (سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی) و سازمان ﺁب منطﻘﻪﺍﻯ مدﻝﺳﺎﺯﻯ و برﺁورد شده است. جهت تعمیم دادﻩﻫﺎﻯ ﻧﻘﻄﻪﺍﻯ مقادیرقدرت فرسایندگی در م أکثر
        چکیده در تحقیق حاضر فرسایندگی باران در استان قزوین از طریق مدل فورنیه و بر اساس دوره ﺁماری 20 ساله(1368-1387) ایستگاﻩﻫﺎﻱ سازمان هواشناسی (سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی) و سازمان ﺁب منطﻘﻪﺍﻯ مدﻝﺳﺎﺯﻯ و برﺁورد شده است. جهت تعمیم دادﻩﻫﺎﻯ ﻧﻘﻄﻪﺍﻯ مقادیرقدرت فرسایندگی در مدل فورنیه به سطح، در استان قزوین از روش کریجینگ و IDWاستفاده شد و برای ارزیابی روﺵﻫﺎﻯ دروﻥﻳﺎﺑﻰ از روش ارزیابی متقابل و معیار RMSEبهره گرفته شد که بر اساس ﺁن روشIDW به دلیل کمتر بودن خطای مجذور مربع میانگین(59/6) مناﺳﺐﺗﺮ از روش کریجینگ (23/7) تشخیص داده شد. همچنین از واریوگرام با مدل نمایی به عنوان مدل مناسب جهت برازش استفاده گردید. مدﻝﺳﺎﺯﻯ و برﺁورد فرسایندگی باران در استان قزوین ازطریق توابع تحلیل مکانی سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرﻡﺍﻓﺰﺍﺭ انجام گرفت.نتایج نشان داده که میزان قدرت فرسایندگی باران در نواحی شمال و ﺷﻤﺎﻝﺷﺮﻕ استان با میانگین حداقل و حداکثر بارش سالانه(1/216 و 9/776) و چند نقطه در جنوب غرب استان با میانگین حداقل و حداکثر بارش سالانه (2/205 و751) بیشﺗﺮﯾﻦ مقدار ضریب فرسایندگی باران را دارا هستند که چنین تغییراتی ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ متاثر از الگوی توزیع بارندگی، شدت ﺁن و خصوصیات توپوگرافی باشد. نهایتاً سطح استان به 4 پهنه فرسایشی ناچیز، کم، متوسط و زیاد تقسیم شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - کاربرد آمار مکانی در ارزیابی تغییرات پوشش تاجی گونه مرتعی علف گوسفندی
        امیر حسین کاویانپور اردوان قربانی غلامعلی حشمتی
        با توجه به وجود تغییرات مداوم در اکوسیستم های طبیعی بویژه مراتع، تنوع عوامل تأثیرگذار و هزینه زیاد اندازه گیری مستقیم، کاربرد تکنیک های جدید در مطالعات مختلف ضروری می باشد. در این تحقیق کارایی تکنیک های آمار مکانی در ارزیابی تغییرات پوشش تاجی گونه Festuca ovina L. مورد أکثر
        با توجه به وجود تغییرات مداوم در اکوسیستم های طبیعی بویژه مراتع، تنوع عوامل تأثیرگذار و هزینه زیاد اندازه گیری مستقیم، کاربرد تکنیک های جدید در مطالعات مختلف ضروری می باشد. در این تحقیق کارایی تکنیک های آمار مکانی در ارزیابی تغییرات پوشش تاجی گونه Festuca ovina L. مورد بررسی قرار گرفت. پوشش تاجی با استفاده از پلات های نمونه برداری در 45 رویشگاه ثبت شد. سپس از روش معکوس وزنی فاصله و کریجینگ برای درونیابی و تخمین پوشش تاجی گونه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزارهایGS+5 و ArcGIS10 استفاده شد. نتایج نشان داد بهترین واریوگرام، واریوگرام نمایی و بهترین روش میانیابی روش کریجینگ ساده (SK) و معمولی (OK) در مقایسه با سایر روشها با توجه به ارزیابی صحت نقشه های تهیه شده می باشد. دامنه تاثیر درصد تاج پوشش گونه F .ovina (48300 متر) نزدیک به دامنه تاثیر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل اسیدیته عمق دوم (51500 متر)، ماده آلی عمق دوم (47710 متر)، رس عمق اول، شن عمق اول و دوم (49400 متر) می باشد. تغییرات مکانی خصوصیات ذکر شده خاک، درصد تاج پوشش گونه F. ovina را تحت تاثیر قرار داده و در فواصل بیشتر از دامنه تاثیر، وابستگی مکانی بین نمونه ها وجود ندارد. به منظور بررسی روابط بین ویژگی های ذکر شده خاک و درصد تاج پوشش گونه F. ovina، فاصله بهینه نمونه برداری را میتوان 47710 تا 49400 متر در نظر گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که از روش آمار مکانی می توان در ارزیابی تغییرات پوشش تاجی گونه های مرتعی استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسی تغییرات زمانی و مکانی خطر خشکسالی استان خوزستان با استفاده از شاخص استاندارد شده بارش(SPI )
        فاطمه ظهرابزاده حسین اسلامی
        خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که ماهیتی اقلیمی داشته و عمدتاٌ از ناهنجاریها و بی نظمی های ایجاد شده در بارش بوجود می آید. در این مقاله به بررسی پدیده خشکسالی و تغییرات زمانی مکانی آن در استان خوزستان پرداخته شده است. در راستای تعیین درجه شدت های خشکسالی از شاخص استاند أکثر
        خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که ماهیتی اقلیمی داشته و عمدتاٌ از ناهنجاریها و بی نظمی های ایجاد شده در بارش بوجود می آید. در این مقاله به بررسی پدیده خشکسالی و تغییرات زمانی مکانی آن در استان خوزستان پرداخته شده است. در راستای تعیین درجه شدت های خشکسالی از شاخص استاندارد شده بارش(SPI ) به دلیل مزایایی که در تحلیل مکانی و ایجاد ارتباط زمانی بین رخدادهای خشکسالی دارد، استفاده شده است. در پژوهش حاضر از آمار بارندگی 48 ایستگاه باران سنجی و سینوپتیک استان خوزستان در سال های (1393-1361) استفاده شده است. نقشه های پهنه بندی شاخص SPI ایستگاه ها با استفاده از روش میان یابی کریجینگ طی دوره آماری مورد مطالعه ترسیم گردید و خشک ترین و ترترین سال مشخص شد. بر این اساس سال های 1378 و 1387 شدیدترین خشکسالی ها و سال 1371 ترسالی شدید رخ داده است. طبق نتایج به دست آمده سال های 78، 86 و 87 سالهای با بیشترین درصد مساحت خشکسالی و سالهای 70، 71 ، 76 و 80 سالهای با بیشترین درصد مساحت ترسالی هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی از لحاظ شرب (مطالعه موردی: دشت گلگیر)
        سعادت صالحی کاهکش حسین اسلامی مجید رزاز
        ﺑﺎ توجه به کمبود منابع آبهای سطحی و افزایش نیاز به آب، ﺗﺎﻣﯿﻦ آب ﺷﺮب از ﻣﻨﺎﺑﻊ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ بسیار مهم است. برای استفاده از آبهای زیرزمینی جهت شرب، بررسی تناسب کیفی این منابع اهمیت دارد و به منظور مدیریت مکانی آن، تهیه نقشه های توزیع مکانی پارامترهای کیفی بایستی مد نظر باشد. ا أکثر
        ﺑﺎ توجه به کمبود منابع آبهای سطحی و افزایش نیاز به آب، ﺗﺎﻣﯿﻦ آب ﺷﺮب از ﻣﻨﺎﺑﻊ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ بسیار مهم است. برای استفاده از آبهای زیرزمینی جهت شرب، بررسی تناسب کیفی این منابع اهمیت دارد و به منظور مدیریت مکانی آن، تهیه نقشه های توزیع مکانی پارامترهای کیفی بایستی مد نظر باشد. اﯾﻦ مقاله با هدف ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ دﺷﺖ گلگیر برای ﺷﺮب اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. به این منظور در اﯾﻦ دﺷﺖ از اﻃﻼﻋﺎت 10 ﺣﻠﻘﻪ ﭼﺎه روستایی در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی TDS، ﺳﺨﺘﯽ ﮐﻞ ، ﮐﻠﺮ، ﺳﺪﯾﻢ، کلسیم، منیزیم، بی کربنات و ﺳﻮﻟﻔﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. اﯾﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس نمودار ﺷﻮﻟﺮ ارزیابی شدند و با استفاده از نرم افزار ARC GIS و از ﻃﺮﯾﻖ روش زمین آماری کریجینگ درون یابی شده و توزیع مکانی پارامترها در دشت گلگیر بررسی شد. با توجه به نمودار شولر بیشتر پارامترها در اکثر نمونه ها در طبقه خوب و قابل قبول قرار گرفتند و برای شرب مناسب هستند. همچنین با توجه به نقشه های ﺗﻐﯿﯿﺮات مکانی ﮐﯿﻔﯽ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ دشت گلگیر، توزیع پارامترها در دشت الگوی خاص و منظمی نداشته و تقریبا آب زیرزمینی در تمان سطح دشت برای شرب مناسب است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - ارزیابی تناسب کیفیت آب زیرزمینی دشت گلگیر برای استفاده در کشاورزی
        سعادت صالحی کاهکش حسین اسلامی مجید رزاز
        برای استفاده از آبهای زیر زمینی برای کشاورزی باید از لحاظ کیفی بررسی های لازم را انجام نمود. یکی از روشهای مرسوم و مناسب ارزیابی کیفی جهت کشاورزی روش ویلکوکس است. در این تحقیق کیفیت آب زیرزمنی دشت گلگیر با استفاده از 10 نمونه چاه روستایی جهت استفاده در کشاورزی با نمودار أکثر
        برای استفاده از آبهای زیر زمینی برای کشاورزی باید از لحاظ کیفی بررسی های لازم را انجام نمود. یکی از روشهای مرسوم و مناسب ارزیابی کیفی جهت کشاورزی روش ویلکوکس است. در این تحقیق کیفیت آب زیرزمنی دشت گلگیر با استفاده از 10 نمونه چاه روستایی جهت استفاده در کشاورزی با نمودار ویلکوکس بررسی شد. پارامترهای EC و SAR ارزیابی شده و نمونه ها به نمودار ویلکوکس منتقل شدند. نتایج نشان داد که همه نمونه ها در طبقه C2S1 قرار گرفتند که در محدوده کمی شور - مناسب برای کشاورزی هستند بنابراین محدودیتی برای استفاده در کشاورزی موجود نیست. همچنین نقشه های تغییرات مکانی پارامترهای EC و SAR با روش میان یابی زمین آماری کریجینگ تهیه شد. نتایج نشان داد که به دلیل مقادیر کم پارامترها الگوی خاصی در تغییرات مکانی دیده نشده و نیاز به مدیریت و اقدام خاصی نیست و آب زیرزمنین تمام محدوده مورد بررسی قابل استفاده در کشاورزی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - ارزیابی توزیع مکانی نیترات آب زیرزمینی ( مطالعه موردی: دشت دزفول)
        محمدحسین عیسوندزیبایی حسین اسلامی
        بررسی کیفیت و پایش مکانی آب زیرزمینی از نظر آلودگی نیترات بسیار اهمیت دارد. به این منظور تغییرات مکانی نیترات آبهای زیرزمینی با استفاده از روشهای میان یابی و تهیه نقشه این تغییرات بررسی شد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که بر روی منابع آب شرب روستاهای شهرست أکثر
        بررسی کیفیت و پایش مکانی آب زیرزمینی از نظر آلودگی نیترات بسیار اهمیت دارد. به این منظور تغییرات مکانی نیترات آبهای زیرزمینی با استفاده از روشهای میان یابی و تهیه نقشه این تغییرات بررسی شد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که بر روی منابع آب شرب روستاهای شهرستان دزفول انجام شد. به این منظور از 20 چاه آب شرب نمونه‌برداری صورت گرفته و درنهایت 80 نمونه در چهار فصل مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش میان یابی کریجینگ دایره ای با مقدار خطای کمتر می‌تواند بهینه‌ترین پهنه‌بندی را نسبت به روشهای اسپلاین، عکس فاصله وزنی و نزدیک ترین همسایه انجام دهد. فصل تابستان بیشترین مقدار نیترات و زمستان کمترین مقدار را دارد. در نهایت با بررسی نقشه پهنه‌بندی مشخص گردید که مناطق غربی شرقی و مرکزی بیشترین مقدار نیترات را دارند و شمال دشت از نظر نیترات وضعیت مطلوبی را دارا است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - بررسی روند تغییرات مقادیر حدی دما در استان خوزستان
        هدایت الله هرمزی رضا برنا منیژه ظهوریان
        افزایش غلظت گازهای گلخانه ای به دلیل فعالیت های انسانی منجربه گرمایش جهانی شده و در نتیجه سبب تغییر در نمایه های حدی اقلیمی می شود. جهت انجام این تحقیق از داده‌های سازمان هواشناسی کشور در مقیاس روزانه و ماهانه شامل داده‌های میانگین دما، کمینه دما، بیشینه دما برای ایستگا أکثر
        افزایش غلظت گازهای گلخانه ای به دلیل فعالیت های انسانی منجربه گرمایش جهانی شده و در نتیجه سبب تغییر در نمایه های حدی اقلیمی می شود. جهت انجام این تحقیق از داده‌های سازمان هواشناسی کشور در مقیاس روزانه و ماهانه شامل داده‌های میانگین دما، کمینه دما، بیشینه دما برای ایستگاه‌های سینوپتیک استان خوزستان، برای یک دوره 30 ساله(2016- 1987) استفاده شده است. محاسبه شاخص های مربوط به دما که توسط گروه کارشناسی ETCCDMI تعریف شده، با نرم افزار RClimdex برآورد شد. همچنین از آزمون ناپارامتری من کندال برای بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی استفاده شد. جهت تخمین آمارمکانی داده های دما از روش کریجینگ معمولی و ساده با مدل های مختلف استفاده شد. با توجه به نتایج بدست آمده، روش کریجینگ معمولی با مدل درجه دوم منطقی با کمترین میزان خطا نسبت به سایر روش ها انتخاب گردید. دامنه تاثیر تغییر نمایه های برازش شده بر مقادیر متوسط دمای ماهانه بین 250 تا 314 کیلومتر متغیر است. نتایج تجزیه و تحلیل دما نشان داد شاخص های حدی گرم روند افزایشی دارند که این روند برای شاخص هایی مانند روزهای تابستانی، شب های گرمسیری، روزها و شب های گرم در سطح 5 درصد معنا دار بود. شاخص های سرد در دوره مورد مطالعه روند کاهشی دارند. نتایج تجزیه و تحلیل دما، با گرم شدن منطقه مطابقت داشته و از کاهش شدت و فراوانی رویدادها و روزها و شب های سرد حکایت دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - مقایسه روشهای زمین آماری برای بهینه سازی شبکه ایستگاههای باران سنجی استان خوزستان
        حسین اسلامی مجتبی محمدیان
        طراحی شبکه باران سنجی به منظور کاهش هزینه ها و افزایش دقت در تخمین مقادیر بارش، نیازمند یافتن موقعیت بهینه ایستگاه های باران سنجی می باشد. بیشتر خطاهای تخمین بارش، ناشی از موقعیت باران سنج ها می باشد که طراحی بهینه شبکه باران سنجی می تواند خطاهای مرتبط با اندازه گیزی با أکثر
        طراحی شبکه باران سنجی به منظور کاهش هزینه ها و افزایش دقت در تخمین مقادیر بارش، نیازمند یافتن موقعیت بهینه ایستگاه های باران سنجی می باشد. بیشتر خطاهای تخمین بارش، ناشی از موقعیت باران سنج ها می باشد که طراحی بهینه شبکه باران سنجی می تواند خطاهای مرتبط با اندازه گیزی بارش را کاهش دهد. در این تحقیق روشهای مختلف میان یابی زمین آماری کریجینگ و کوکریجینگ برای محاسبه خطای تخمین و تهیه نقشه های پراکنش مکانی بارندگی روزانه استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. برای تهیه نقشه های تغییرات مکانی نیاز به برآورد مقدار بارندگی در نقاط مجهول بین ایستگاهها دارد. در این تحقیق از اطلاعات 49 ایستگاه باران سنجی برای 6 واقعه بارندگی روزانه استفاده شد. پس از تعیین بهترین مدل نیم تغییرنما و بهترین روش زمین آماری، در مرحله اول، بارانسنج هایی که به کمک سایر باران سنج های شبکه، تخمین مقدار بارندگی در آنها با دقت کافی امکان پذیر بود، مشخص گردید. نتایج نشان دهنده دقت بالاتر روش میان یابی کریجینگ دارد و بیشتر بارشهای روزانه منطبق بر مدل گوسی بودند. در مرحله دوم، با استفاده از ارزیابی میزان خطای تخمین شبکه باقیمانده از مرحله اول، نقاطی که ایجاد باران سنج جدید در آنها مورد نیاز بود مشخص شد. در نهایت تعداد 7 ایستگاه باران سنج غیر ضروری در شبکه مشخص گردید و 5 باران سنج جدید به شبکه اضافه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - APPLICATION OF KRIGING METHOD IN SURROGATE MANAGEMENT FRAMEWORK FOR OPTIMIZATION PROBLEMS
        B. Azarkhalili M. Rasouli P. Moghadas B. Mehri
        In this paper, Kriging has been chosen as the method for surrogate construction. The basic idea behind Kriging is to use a weighted linear combination of known function values to predict a function value at a place where it is not known. Kriging attempts to determine th أکثر
        In this paper, Kriging has been chosen as the method for surrogate construction. The basic idea behind Kriging is to use a weighted linear combination of known function values to predict a function value at a place where it is not known. Kriging attempts to determine the best combination of weights in order to minimize the error in the estimated function value. Because the actual function value is not known, the error is modeled using probability theory and then minimized. The result is a linear system of equations that can be solved to find a unique combination of weights for a given point at which interpolation is to be performed. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - پیش بینی عملکرد بیولوژیک گندم نان با استفاده از روشهای زمین آمار (شمال شهرستان داراب)
        عبداله ستوده مرضیه مکرم وحید براتی
        چکیده هدف از این مطالعه تعیین همبستگی بین عملکرد بیولوژیک گندم نان و فاکتور‌های مؤثردر آن و تعیین مناسب ترین صفات تاثیرگذار بر عملکرد بیولوژیک، همچنین تهیه نقشه پهنه بندی عملکرد بیولوژیک گندم در شهرستان داراب بود. به منظور دستیابی به اهداف این پژوهش، شصت نمونه گیاه تهیه أکثر
        چکیده هدف از این مطالعه تعیین همبستگی بین عملکرد بیولوژیک گندم نان و فاکتور‌های مؤثردر آن و تعیین مناسب ترین صفات تاثیرگذار بر عملکرد بیولوژیک، همچنین تهیه نقشه پهنه بندی عملکرد بیولوژیک گندم در شهرستان داراب بود. به منظور دستیابی به اهداف این پژوهش، شصت نمونه گیاه تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. در این نمونه‌ها، ارتفاع گیاه، وزن دانه، شاخص برداشت و تعداد پنجه اندازه گیری شد. همچنین، طول و عرض جغرافیایی برای مکان هر یک از نمونه ها با استفاده از دستگاه موقعیت یاب ماهواره‌ای تعیین شد. نتایج حاصل از همبستگی ساده بین این صفات نشان داد که وزن دانه با عملکرد بیولوژیک بالاترین ضریب همبستگی (**97/0r = ) را داشت. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که جهت تهیه‌ی نقشه پهنه بندی عملکرد بیولوژیک گندم و پارامتری که بیشترین همبستگی با آن را داشت (وزن دانه) از روش کریجینگ و روش میانگین عکس فاصله (IDW)، استفاده شد. نتایج حاصل از درون‌یابی نشان داد که روش کریجینگ (مدل گوسی) با حداقل ریشه میانگین مربعات خطا (98/0= RMSE) برای عملکرد بیولوژیک و 97/0= RMSE برای وزن دانه) بهترین مدل برای تعیین پهنه بندی این پارامترها (ارتفاع گیاه، وزن دانه، شاخص برداشت و تعداد پنجه اندازه‌گیری) در منطقه مورد مطالعه محسوب می‌شود. استفاده از این روش‌ها مشخص شد که وزن دانه و عملکرد بیولوژیک دارای انطباق نسبی در پهنه بندی بودند. بنابراین، با توجه به نتایج می‌توان از وزن هزار دانه به عنوان صفت جایگزین عملکرد بیولوژیک در اندازه گیری عملکرد بیولوژیک در این منطقه استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - کارایی روش کریجینگ در پهنه‌بندی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: ذخیره گاه جنگلی ارغوان، استان ایلام)
        جواد میرزایی نیشتمان خسروپور شایسته غلامی
        اطلاعات کمی در خصوص الگوی پراکنش مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی وجود دارد. آگاهی از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی جنگل بسیار مفید است. این تحقیق به منظور بررسی الگوی مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی و امکان استفاده از روش کریجینگ در پهن أکثر
        اطلاعات کمی در خصوص الگوی پراکنش مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی وجود دارد. آگاهی از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی جنگل بسیار مفید است. این تحقیق به منظور بررسی الگوی مکانی تراکم، تاج پوشش و تنوع گونه‌های درختی و امکان استفاده از روش کریجینگ در پهنه‌بندی و تهیۀ نقشه آن‌ها در عرصه‌ای به مساحت 200 هکتار در جنگل‌های تنگه ارغوان در استان ایلام انجام گرفت. نمونه‌برداری به صورت تصادفی روی ترانسکت‌هایی موازی که با فاصله 300 متر از یکدیگر قرار داشتند انجام شد. سپس با توجه به ساختار مکانی مناسب واریوگرام‌های تجربی برای متغیرهای تراکم، تاج پوشش، تنوع، یکنواختی و غنا محاسبه شدند. نتایج مربوط به اعتبار سنجی نشان داد که نمی‌توان نقشۀ کریجینگ را برای متغیرهای تاج پوشش، تراکم، تنوع، یکنواختی و غنا ایجاد کرد. علاوه بر این، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از روش کریجینگ برای تهیۀ نقشه‌های زمین مرجع مدیریتی مفید، کارایی زیادی ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - مطالعه ارتباط مکانی خصوصیات خاک با عملکرد گندم در شرایط تداخل با علف‌های هرز با استفاده از روش زمین‌آماری
        عباس نصیری دهسرخی احمد قنبری حسن مکاریان محمد رضا اصغری پور
        هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط مکانی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد گندم در شرایط رقابت با علف‌های هرز در شرایط آب و هوایی اصفهان بود. در سال زراعی 99-1398، آزمایش مزرعه‌ای در قالب سیستم شبکه‌ای با فاصله 2 × 2 متر انجام شد. در هر نقطه شبکه، خصوصیات خاک، عم أکثر
        هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط مکانی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد گندم در شرایط رقابت با علف‌های هرز در شرایط آب و هوایی اصفهان بود. در سال زراعی 99-1398، آزمایش مزرعه‌ای در قالب سیستم شبکه‌ای با فاصله 2 × 2 متر انجام شد. در هر نقطه شبکه، خصوصیات خاک، عملکرد دانه گندم و تراکم علف هرز سلمه‌تره اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد ویژگی‌های خاک، تراکم علف هرز و عملکرد گندم در سطح مزرعه، توزیع یکنواخت یا تصادفی نداشت بلکه دارای پراکنش لکه‌ای یا تجمعی بود. نتایج نشان داد علف هرز سلمه‌تره دارای همبستگی مکانی متوسط با محتوای شن و EC خاک و همبستگی مکانی قوی با پتاسیم خاک بود، درحالی‌که این علف هرز در خاک‌های با مقادیر پایینی از محتوای فسفر، رس، سیلت و pH خاک، تجمع بیشتری داشت. کراس سمی‌واریوگرام برازش داده شده نشان داد عملکرد دانه دارای همبستگی مکانی قوی با صفات فسفر، پتاسیم، pH و رس خاک به ترتیب به میزان 8/85، 0/80، 3/80 و 9/80 درصد در دامنه 9/2، 6/3، 0/4 و 8/2 متر بود. مناطقی که عملکرد گندم در آن‌جا کمتر بود غالباً منطبق بر مناطقی بود که محتوای شن و EC خاک در آن‌جا بیشترین میزان را دارا بودند. در مجموع، نتایج حاکی از آن بود که عملکرد دانه گندم در سطح مزرعه از مکانی به مکان دیگر تغییر می‌نمود یا به عبارتی دارای توزیع لکه‌ای بود که این تغییرات تحت تأثیر خصوصیات خاک و علف هرز قرار می‌گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - Pollution Assessment of Trace Metals in Ground Waters (Case Study: Meshgin Shahr County)
        Nafiseh Rezapour Andabili Mahsa Safaripour
        10.22034/jchr.2020.1902942.1150
        In this research, the data of wells in operation, deep and semi-deep wells were studied for assessment of trace elements of wells in Meshgin Shahr plain zone. Digital data were obtained using Arc GIS software. Using systematic random selection method, 46 wells were cons أکثر
        In this research, the data of wells in operation, deep and semi-deep wells were studied for assessment of trace elements of wells in Meshgin Shahr plain zone. Digital data were obtained using Arc GIS software. Using systematic random selection method, 46 wells were considered as the statistical population. For preparing zoning maps, after investigating a spatial correlation among the observed values, feasibility of preparing the underlying maps was studied using geostatistics methods such as inverse square distance and Kriging methods. Findings of the study indicated presence of trace metals (zinc and copper) in water. Considering continued trend of pollution and limited amount of aquifers, it will have, certainly, various environmental risks in long term. Hence, qualitative and quantitative protection and preventing increasing pollution of water, due to limited water resources in Meshgin Shahr plain, are among the main principles of planning in line with population and industrial development and excessive exploitation of Meshgin Shahr plain aquifer should be considered as the main factor in generation of chemical pollution. Findings of the study indicated that there is a significant difference between concentration of zinc and copper elements in the studied well waters. The highest average concentration is related to zinc element and the lowest concentration of trace metal is related to copper. The main reasons of trace elements presence are maternal stones storage capacity and transferring it to the ground waters. The two elements of zinc and copper are above the related standards specially at the north part of the area. Although type of the lithology affects amount of silicate and non-silicate minerals and considering diversity of lithology and concentration of human activities and residence at the elevation aligned foothills and plain lands have caused human factors (using chemical fertilizers, detergents) they cause accumulative effects on the above mentioned elements. تفاصيل المقالة

سند

Sanad is a platform for managing Azad University publications

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية

حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام SANAD Press Management. © 1442-1446

الصفحة الرئيسية| دخول| معلومات عنا| اتصل بنا|
[English] [فارسی] [en] [fa]