Allah

حرية الوصول المقاله

1 - الصحیح من سیرة النبی الاعظم (ص): رهیافتی نو به سیره نگاری
محمد سپهری

هرچند به دلایلی سیره نگاری با تأخیر نسبتا زیادی آغاز شد ، اما همواره زندگانیرسول خدا (ص) مورد توجه خاص مسلمانان بوده و تألیف در این موضوع همچنانادامه دارد . وابستگی های دینی و مذهبی، مبانی و معیارهایی که هر یک از سیره نگارانبدان ملتزم بوده اند و نیز شیوه تنظیم و تدوین ، أکثر

هرچند به دلایلی سیره نگاری با تأخیر نسبتا زیادی آغاز شد ، اما همواره زندگانیرسول خدا (ص) مورد توجه خاص مسلمانان بوده و تألیف در این موضوع همچنانادامه دارد . وابستگی های دینی و مذهبی، مبانی و معیارهایی که هر یک از سیره نگارانبدان ملتزم بوده اند و نیز شیوه تنظیم و تدوین ، سبک نگارش ، اصول و اهداف وانگیزه های نویسندگان به تألیفات بسیار متنوع و مختلفی در سیره انجامیده است . یکیاز نوشته های جدید در این حوزه، کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم (ص) نوشتهسید جعفر مرتضی عاملی است . نویسنده ضمن تب یین سیمای رسول خدا (ص) درکتب و روایات مکتب خلافت ، به بررسی پدید ۀ منع حدیث و نقش آن در تحریفحقایق تاریخی و رواج احادیث جعلی می پردازد و از نقش نو مسلمانان اه ل کتاب وقصه پردازان در ا ین باره به تفصیل سخن می گوید و پس از تشریح اصول و معیارهایآشفته در تدوین سیره ، اصول، ضوابط و معیارهایی برای انجام پژوهش علمی صحیحارائه می دهد، و بر پایۀ متون عم ده سنی و شیعی در حوز ه های تفسیر ، حدیث و تاریخمی کوشد تصویری درست از زندگانی رسول خدا (ص) ترسیم کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - سیاست فاطمیان در قبال اهل سنت در دو دوره «دعوت» و «شکل گیری» دولت
سید جمال موسوی نگار ذیلابی

سیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گر أکثر

سیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گرفت. اِعمال دو سیاست مختلف- صرف نظر از خصوصیّات فردی عاملان آن- معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره ها بود. سیاست ابوعبدالله متناسب با دوره دعوت، مبتنی بر جذب مخالفان، خاصّه مخالفان مذهبی بود تا زمینه شکل گیری دولت جدید فراهم گردد؛ اما سیاست عبیدالله در جهت تثبیت حکومت جدید با تاکید بر هویّت مذهب اسماعیلی آن بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - The Social Impact of the Architectural Components of Safavid Bridges in Isfahan (Case S‌tudy: Khaju and Allahverdi Khan Bridges)
Ghazaleh Hanaei Darab Diba Hamed Abedini Masoumeh Yavari

10.30495/ijaud.2021.16765

The target bridges in this s‌tudy were cons‌tructed during the Safavid era in Isfahan city and are considered as one of the mos‌t important components of the urban s‌tructure; during his‌tory. They have shown various functions in addition to their role as a connecting r أکثر

The target bridges in this s‌tudy were cons‌tructed during the Safavid era in Isfahan city and are considered as one of the mos‌t important components of the urban s‌tructure; during his‌tory. They have shown various functions in addition to their role as a connecting route, which has varied from individual scale to collective spaces over time. This research s‌tudy is trying to find out the architectural components affecting the public presence in these urban buildings, specifically in two bridges called, Allahverdi Khan (Si-o-se-pol) and Khajoo bridge in the contemporary era, to see if they would correspond the needs of today’s urban residents.To get this aim, the qualitative research approach was adopted based on an interview framework. To answer the ques‌tions was arranged based on three functional, physical, and s‌tructural aspects of these bridges, and a significant result was achieved by applying qualitative content analysis. The architectural components influencing the public presence were included eight general components and sub-components. These items were either in line with or opposite to each other, including the social functions and the contemporary space of bridges, the bridges’ cultural and physical s‌tructure, the shaping context of the bridges and the memorability of them, the environmental psychology and the related aes‌thetics aspects. According to the content analysis outcomes, a functional review of the space of these bridges in the future can lead to the qualitative improvement of architecture and space of them. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - بررسی تطبیقی توحید از نگاه خواجه عبدالله انصاری در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا در الهدایة الی فرائض القلوب
سیدعلی مستجاب الدعواتی مجید صادقی حسن آبادی

10.30495/jrs.2022.66926.10759

توحید یا نفی صفت وجود از غیر ‌حق مؤلفه بنیادی ادیان یهود و اسلام است که خواجه عبدالله انصاری (396-481 ق) عارف مسلمان در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا (د ح 514 ق) عارف یهودی در الهدایة الی فرائض القلوب آن را از جمله ابواب سلوکی قرار‌داده‌اند. یافته‌های این پژوهش که بر أکثر

توحید یا نفی صفت وجود از غیر ‌حق مؤلفه بنیادی ادیان یهود و اسلام است که خواجه عبدالله انصاری (396-481 ق) عارف مسلمان در منازل السائرین و بحیا بن‌پاقودا (د ح 514 ق) عارف یهودی در الهدایة الی فرائض القلوب آن را از جمله ابواب سلوکی قرار‌داده‌اند. یافته‌های این پژوهش که بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی _ تحلیلی صورت پذیرفته نشان می‌دهد که این دو عارف با وجود اشتراک در تعریف توحید، درباره جایگاه، شرح و تقسیم‌بندی آن اختلاف دارند. خواجه توحید را غایت منازل سلوکی قرارداده، اما ابن‌پاقودا آن را نخستین باب از ابواب ده‌گانه به محبت الهی دانسته‌‌است. خواجه که بنیان سلوکی خود را بر کتاب و نقل استوار نموده و به عقل توجهی ندارد، در بیان مختصر خود توحید را بر اساس درجه سالکان به سه درجه عامه، خاصه و خاصّ‌الخاص تقسیم کرده و آخرین درجه آن را غیرقابل وصف می‌داند، اما بحیا در قالب بیانی مبسوط و متأثر از منابع اسلامی، با تأکید بر استفاده از سه منبع عقل، کتاب و نقل بالاترین درجه توحید را ویژه یکتاپرستانی می‌داند که باور قلبی و زبانی خود را با استدلال همراه می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - رابطة سیروسلوک عرفانی با مفهوم اسقاط تدبیر در اندیشه‌های ابن عطاءالله اسکندرانی
رضا الهی‌منش نعیمه ابراهیمی

ابن ‌عطاءالله ‌اسکندرانی شاذلی به عنوان اولین نگارندة اندیشه‌های شاذلیه و گسترش‌دهندة این افکار شناخته شده است. اندیشه‌هایی که تماماً بر مبنای اسقاط تدبیر مفهوم پیدا می‌کنند. ابن عطاء، سالک را در ابتدای سلوک از تدبیر کردن منع می‌کند؛ چون اراده انسان در برابر اراده خداون أکثر

ابن ‌عطاءالله ‌اسکندرانی شاذلی به عنوان اولین نگارندة اندیشه‌های شاذلیه و گسترش‌دهندة این افکار شناخته شده است. اندیشه‌هایی که تماماً بر مبنای اسقاط تدبیر مفهوم پیدا می‌کنند. ابن عطاء، سالک را در ابتدای سلوک از تدبیر کردن منع می‌کند؛ چون اراده انسان در برابر اراده خداوند هیچ است و انجام تدبیر، حجابی برای سلوک ایجاد می‌کند. مقامات نه‌گانه ابن عطاء -یعنی توبه، زهد، صبر، شکر، خوف، رجاء، رضا، توکل، و محبت- اگر با اصل اسقاط تدبیر همراه شوند، صحت پیدا می‌کنند و حتی آخرین مقام یعنی محبت در نزد او کامل‌ترین مقام نیست؛ به دلیل آن که در مقام پایین‌تر آن یعنی رضا، اصل اسقاط تدبیر چشم‌گیرتر است و سالک در آن هیچ اراده‌ای از خود ندارد. احوال پنج‌گانة مدّ نظر او انس، قبض، بسط، فنا و بقا هستند. ابن عطاء رابطة میان مقامات و احوال و اعمال را این‌گونه روشن می‌کند که عمل نیکو نتیجه حال نیک است و حال نیک به سبب تحقق کامل مقامات در وجود سالک رخ می‌دهد و در نهایت تمام این راه سیرو سلوک به معرفة الله خواهد انجامید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - مروری بر آموزۀ «خلیفة اللّه» در اسلام
مسعود شاورانی

تلقی انسان به عنوان خلیفة اللّه فی ‌الأرض امروزه به عنوان آموزۀ مسلمی پذیرفته شده است؛ اما در قرآن کریم چنین اصطلاحی ذکر نشده و واژه خلیفة دو بار در قرآن ذکر شده است. معنای اصلی واژه خلیفة جانشینی و جایگزینی فرد حاضر به جای شخص غائب است و به نظر می‌رسد که مقصود قرآن از أکثر

تلقی انسان به عنوان خلیفة اللّه فی ‌الأرض امروزه به عنوان آموزۀ مسلمی پذیرفته شده است؛ اما در قرآن کریم چنین اصطلاحی ذکر نشده و واژه خلیفة دو بار در قرآن ذکر شده است. معنای اصلی واژه خلیفة جانشینی و جایگزینی فرد حاضر به جای شخص غائب است و به نظر می‌رسد که مقصود قرآن از به کار بردن این واژه و مشتقات آن همین معنا بوده است؛ و خلیفة اللّه دارای معنای متناقضی است؛ زیرا خدای حاضر و حاکم بر جهان که در قرآن کریم توصیف گردیده است، غائب نمی‌باشد که جانشین داشته باشد. از سوی دیگر بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که این اصطلاح در زمان پیامبر اسلام و اصحاب ایشان مقبولیّت نداشته است و از کاربرد آن پرهیز می‌کرده‌اند، ولی به تدریج شاید به دلایل سیاسی توسط خلفای اموی و عباسی در ادبیات سیاسی آن روزگار کاربرد و رسمیّت یافت و از حوزه سیاسی به حوزه‌های تفسیری، عرفانی، فلسفی و کلامی وارد گردید و انسان به عنوان خلیفه خداوند در زمین قلمداد گردید. این مقاله در پی بررسی و نقد معنای واژه خلیفة می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - شاخصه‌های وصول به فلاح در قرآن کریم
کریم پارچه‌باف دولتی فرشته معتمد لنگرودی

واژه "فلاح" جایگاهی اساسی در فرهنگ تعالیم اخلاقی اسلام و قرآن کریم دارد؛ زیرا اکثر انسان‌ها اعمال صالح و افعال اخلاقی خود را به امید نائل‌شدن به فلاح انجام می‌دهند. در کاربرد قرآنی، واژه فلاح به معنای پیروزی، ظفر، رستگاری و نجات است و دستیابی به سعادت نیز فلاح خوانده شد أکثر

واژه "فلاح" جایگاهی اساسی در فرهنگ تعالیم اخلاقی اسلام و قرآن کریم دارد؛ زیرا اکثر انسان‌ها اعمال صالح و افعال اخلاقی خود را به امید نائل‌شدن به فلاح انجام می‌دهند. در کاربرد قرآنی، واژه فلاح به معنای پیروزی، ظفر، رستگاری و نجات است و دستیابی به سعادت نیز فلاح خوانده شده است. با این توجه که فرد، موانع را شکافته و رخسار مطلوب را مشاهده می‌کند. انسان با توجه به ظرفیت سرشته در او، می‌تواند با تمسک به عواملی چون ایمان و عمل صالح، تقوا، تزکیه نفس، توبه، امر به معروف و نهی از منکر، و ذکر نعمت‌های الهی به سعادت و رستگاری نائل شود. در میان این عامل‌ها تقوا به عنوان اصل مسلم در رسیدن به سعادت و رستگاری است. در این مقاله برجسته‌ترین شاخصه‌های رسیدن به فلاح از دیدگاه قرآن بررسی شده است. یافته‌های بدست‌آمده از تحقیق گویای آن است که قرآن کریم هدف اصلی از رسیدن به فلاح را قرب الهی و تزکیه نفس می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - بررسی الگوی خانواده سالم در سیره پیامبر اسلام(ص)
جمال رضایی علی اصغر نراقی

نهاد خانواده از منظر اسلام، دارای جایگاه و قداست ویژه ای است که قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست. در حدیثی از پیامبر خدا (ص) آمده است: ما بُنِیَ بِناءٌ فی الإسلامِ أحَبَّ إلَی الله تَعالی مِن التَّزویجِ (شیخ صدوق، 1426ق، ج3:383). در اسلام هیچ بنیادی نزد خدا محبوب تر ا أکثر

نهاد خانواده از منظر اسلام، دارای جایگاه و قداست ویژه ای است که قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست. در حدیثی از پیامبر خدا (ص) آمده است: ما بُنِیَ بِناءٌ فی الإسلامِ أحَبَّ إلَی الله تَعالی مِن التَّزویجِ (شیخ صدوق، 1426ق، ج3:383). در اسلام هیچ بنیادی نزد خدا محبوب تر از ازدواج نیست. تشکیل خانواده، دارای حکمت ها و دلایل متنوّع روانی، اخلاقی، اجتماعی و دینی است که رسیدن به آرامش و ایجاد مودت و رحمت بین اعضای خانواده و بالتبع در جامعه از جمله آنهاست. از هم گسیختگی نظام خانواده در غرب و رویگردهای فمینیستی اخیر در جامعه باعث تضعیف و از هم پاشیدگی نهاد خانواده شده است. برای رفع این مشکلات و ایجاد آرامش در خانواده و جامعه نیاز به داشتن الگوها و معیارهای صحیح و کاملی برای تشکیل خانواده، انتخاب همسر و تقویت زندگی خانوادگی داریم که مبنای عمل قرار گیرد. خداوند متعال الگوپذیری راهبردی از همه ابعاد زندگی پیامبر اعظم (ص) را برای تکامل مومنان ضروری می داند و به ان دعوت می نماید. لَقَد کانَ لَکُم فی رَسول الله اُسوَة حَسَنَة(احزاب:21) تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - برکت و اسباب آن در قرآن و حدیث
جمال فرزندوحی زهرا زاهری روح الله زاهری

اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت‌های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارک أکثر

اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت‌های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارکه جمعاًً سی و دو بار به کار رفته است. این تحقیق به بررسی واژه برکت واسباب آن مانند قرآن کریم، نماز، حج، امر به معروف و نهی از منکر، عیادت از بیمار، صدقه، مکان‌ها و زمان‌ها، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها و حیوانات بابرکت از دیدگاه قرآن و حدیث می‌پردازد. روش تحقیق آن به‌صورت کتابخانه‌ای است که از قرآن کریم، منابع تفسیری و روایی و نرم افزارهای قرآنی و حدیثی استفاده شده است. آشنایی با اسباب و عوامل افزایش برکت در زندگی و بکارگیری عملی و کاربردی آن در زندگی از اهداف این نوشتار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - جهاد علمی در دانشگاه تراز انقلاب اسلامی از دیدگاه قرآن کریم با تأکید بر تفسیر المیزان
سید علی هاشمی خانعباسی رضا نوروز ولاشدی

جهاد یکی از الطاف و نعمت‌های بزرگ الهی است که از جانب پیامبر و اهل بیت(ع) بسیار سفارش شده و در قرآن بارها به آن تأکید شده است. جهاد نکردن منشأ بسیاری از انحرافات و یأس‌ها و گمراهی در زندگی می‌شود. یکی از راه‌های آرامش و پیشرفت در زندگی تقویت جهاد و تلاش در راه خداوند اس أکثر

جهاد یکی از الطاف و نعمت‌های بزرگ الهی است که از جانب پیامبر و اهل بیت(ع) بسیار سفارش شده و در قرآن بارها به آن تأکید شده است. جهاد نکردن منشأ بسیاری از انحرافات و یأس‌ها و گمراهی در زندگی می‌شود. یکی از راه‌های آرامش و پیشرفت در زندگی تقویت جهاد و تلاش در راه خداوند است. در این مقاله سعی شده است با توجه به تفسیر المیزان به چگونگی تأثیرات فردی و اجتماعی جهاد علمی در دانشگاه تراز انقلاب اسلامی پرداخته شود. گرچه جهاد و مبارزه چند قسم دارد، جهاد علمی با منطق قرآن سازگار و از آن به‌عنوان جهاد کبیر یاد شده است. نتیجه این پژوهش حاکی از آن است، عمل کردن یا نکردن به این فریضه الهی در محیط علمی دانشگاه در مقیاس فردی و اجتماعی بسیار تأثیرگذار بوده و در سعادت و هلاکت دنیایی و اخروی فرد نیز نقش تعیین کننده‌ای دارد. امید است با تبیین اهمیت موضوع و تلاش خالصانه در جهت رفع نیازهای جامعه نقش دانشگاه تراز انقلاب اسلامی با سه وجه اساسی آن (نشاط علمی، معنوی و سیاسی) مورد توجه همگان قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - جایگاه قطع دادرس در مذاهب خمسه با تکیه بر آیات و روایات
فیصل شریفی پور فاطمه شوری

در نظام آیین دادرسی ادله اثبات در امور کیفری رکن اساسی پرونده مطروح نزد قاضی را تشکیل می‌دهد. چراکه طبق اصل 37 قانون اساسی اصل بر برائت است و هیچ کس از نظر قانون مجرم شناخته نمی‌شود مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت شود. جواز استناد دادرس غیر معصوم به قطع خود در مقام أکثر

در نظام آیین دادرسی ادله اثبات در امور کیفری رکن اساسی پرونده مطروح نزد قاضی را تشکیل می‌دهد. چراکه طبق اصل 37 قانون اساسی اصل بر برائت است و هیچ کس از نظر قانون مجرم شناخته نمی‌شود مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت شود. جواز استناد دادرس غیر معصوم به قطع خود در مقام صدور حکم یکی از مسائل دیرینه و پرسابقه فقهی است که امروز خود مسأله‌ساز شده و دغدغه دستگاه قضایی می‌باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با تطور در آیات و روایات به بررسی جایگاه قطع دادرس در اثبات دعوا می‌پردازد و یادآور می‌شود که برخی از فقهای شیعه علم قاضی را، محکم‌ترین دلیل، جهت صدور رأی در جرایم حدی می‌دانند، بدین جهت به کتاب، سنّت، اجماع و عقل استناد می‌کنند. عده‌ای دیگر از فقهای شیعه علم قاضی را برای اجرای حدود حجت نمی‌دانند و ادله خود را آیات قرآن، روایات، عقل، و قاعده درأ بیان می‌کنند. عده‌ای دیگر در این زمینه تفصیلاتی را مطرح کرده و محدودیت‌هایی برای آن مشخص ساخته‌اند. نظر به مقنن نبودن ادله اهل سنت مقاله حاضر تلاش می‌کند با ارائه دلیلی منطقی، مستندات اهل سنّت را مورد نقد قرار دهد؛ و در نهایت میزان حجیت علم قاضی در اجرای حدود را با توجه به قانون مجازات اسلامی ذکر می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - جماليات السلالات البنيوية الدلالية في شعر إبراهيم نصرالله
آرمان محمدی محمدرضا بیگی

10.30495/cls.2023.1979545.1401

الملخصنتفحص قصائد إبراهيم نصرالله، الشاعر الفلسطيني العبقری الفحل، بمنهج وصفي-تحليلي ، بالاعتماد على الأساليب البنيوية الدلالية، لنتعرف على هذا المهم كيف استفاد من قدرة المحاور الثلاثة البنیه الفوقيه و البنیه العميقه والبناء الفوقي باعتبارها سلاسات الجمال الرئیسیه بغیه أکثر

الملخصنتفحص قصائد إبراهيم نصرالله، الشاعر الفلسطيني العبقری الفحل، بمنهج وصفي-تحليلي ، بالاعتماد على الأساليب البنيوية الدلالية، لنتعرف على هذا المهم كيف استفاد من قدرة المحاور الثلاثة البنیه الفوقيه و البنیه العميقه والبناء الفوقي باعتبارها سلاسات الجمال الرئیسیه بغیه بیان المواقف ومشاعره تجاه فلسطين وانعكاس مفاهيم المقاومة والنضال؟ و ایضا كيف ميزت هذه السلالات لغة وفحوی شعره؟ تشير نتائج الدراسه إلى أن نصرالله، فی مستوی البنیه الفوقيه من أجل الهروب من الحياة اليومية وركود اللغة التقليدية ، استعمل نسبيًا مكونات وأساليب فنية وبلاغية وتركيبات معجمية جديدة لإبراز الکلام وخلق الخلفیات الجماليه. تشير قراءة الهيكلیه العميقه إلى أن الموضوعات الرئيسية لقصائده هي فلسطين و معاناة الشعب الفلسطيني وحزنه ، والمقاومة ، والنضال ، والأمل في الحرية. ، و اخیرا البنية الفوقية الدلالية هي إحدى الأدوات التي لقد استخدمها عن هدفیه و عن وعي لیجعل الاعمال شاعريًا و یزداد من اثرائه ، ولیستفرز المخاطب ان يفكر ویبین المعنى بشکل أفضل.الكلمات المفتاحية: الجماليات، سلالات البناء الدلالي ، الشعر الفلسطيني، إبراهيم نصرالله. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - رمزیة الحلاج بین البیاتی وإقبال اللاهوری
مجید یعقوبی فیروز حریرچی

یعتبر الحلاج وما مر به، تجربة غامضة ومعقدة فی مسالک التاریخ، وعندما وقف بوجه النظام المستبد الحاکم آنذاک، حاصرته ریاح الظلم والإستبداد وانتهت معاناته مع صدور حکم الإعدام، حیث قدمت لنا هذه التجربة المأساویة مسربا صغیرا یفی بمشاهدة ما وقعت به الأرض الفجیعة. کان العصر الذی أکثر

یعتبر الحلاج وما مر به، تجربة غامضة ومعقدة فی مسالک التاریخ، وعندما وقف بوجه النظام المستبد الحاکم آنذاک، حاصرته ریاح الظلم والإستبداد وانتهت معاناته مع صدور حکم الإعدام، حیث قدمت لنا هذه التجربة المأساویة مسربا صغیرا یفی بمشاهدة ما وقعت به الأرض الفجیعة. کان العصر الذی یعیش فیه الحلاج عصر الرنسانس الحقیقی فی الفکرالإسلامی. ماسینیون یشبه هذا العصر بالقرن الخامس عشر فی الغرب، ولکن الحلاج کان ینتمی الی طبقة فقیرة اقتصادیا والی طبقة علیا فکریا و علمیا ولذلک کان له مصیر ملفت للنظر. لعبت شخصیة الحلاج کرمز دورا مهما فی الشعر الحدیث وأخذت حیزا هاما فی قصائد الشعراء المعاصرین کالبیاتی فی الأدب العربی وإقبال اللاهوری فی الأدب الفارسی وجعلوا هذا الرمز فی خدمة التشکیل الجماعی للصورة الفنیة والجانب الدلالی فیها من خلال انبثاقها فی أشعار هؤلاء الشعراء. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - الطبیعة الحیة فی أشعار إقبال اللاهوری وأبی القاسم الشابی
لیلا قاسمی حاجی آبادی زهرا مهاجر نوعی

الطبیعة الحیة فی أشعار إقبال اللاهوری وأبی القاسم الشابی الملخص إذا أمعنا النظر فی الشاعرین الکبیرین "أبی القاسم الشابی" و"إقبال اللاهوری" وجدناهما من أکبر الشعراء المصلحین الشرقیین الذین اهتموا بالنفس وشجعوا مواطنیهم علی معرفة النفس، لأنها مقدمة لمعرفة الله تعالی وبا أکثر

الطبیعة الحیة فی أشعار إقبال اللاهوری وأبی القاسم الشابی الملخص إذا أمعنا النظر فی الشاعرین الکبیرین "أبی القاسم الشابی" و"إقبال اللاهوری" وجدناهما من أکبر الشعراء المصلحین الشرقیین الذین اهتموا بالنفس وشجعوا مواطنیهم علی معرفة النفس، لأنها مقدمة لمعرفة الله تعالی وبالتالی التحرر من مخالب الاستعمار والأزمات الأخری لأن الإنسان حینما یعرف نفسه ویعرف ربّه رجاء للتقرب إلی الله وعالم المثال والاتحاد به لایخاف من کل صعوبة فی طریقه. یهدف هذا البحث إلی دراسة الظواهر المختلفة للحیاة فی شعر الشابی واللاهوری کما یهدف إلی الکشف عن حیاتهما وثقافتهما ثم البحث عن أهم الموضوعات التی تطرقا إلیها. فهما استخدما الرمز فی بیانهما للحیاة والطبیعة وهو أبرز ظاهرة یمثل أشعار الشابی واللاهوری فی الحیاة تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - بازنمایی بسترهای تسهیل‌کننده تصمیم‌گیری فرماندهان در عملیات والفجر8 (تحقیقی کیفی پیرامون سیاست تصمیم‌گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله)
محمدرضا محمودمولایی سنجر سلاجقه علیرضا منظری توکلی

10.22034/sej.2020.1902976.1250

هدف پژوهش حاضر شناسایی و فهم بسترهای تسهیل‌کننده تصمیم‌گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله در عملیات والفجر 8 بود. در این راستا، با ده نفر از فرماندهان این لشکر مصاحبه انجام شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌شناسی کیفی نظریه‌ی زمینه‌ای انجام گرفته است. شش مقوله‌ی أکثر

هدف پژوهش حاضر شناسایی و فهم بسترهای تسهیل‌کننده تصمیم‌گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله در عملیات والفجر 8 بود. در این راستا، با ده نفر از فرماندهان این لشکر مصاحبه انجام شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌شناسی کیفی نظریه‌ی زمینه‌ای انجام گرفته است. شش مقوله‌ی اصلی و یک مقوله هسته از خلال کدگذاری داده‌ها استخراج شدند. تفکّر نظامی و استراتژیک فرماندهان، طرح مانور و عملیات، عملیات شناسایی، مدار اطلاعات رزم، صورت‌بندی دیالکتیک مشورت، برآیند تصمیم‌گیری و سنتز تصمیم‌گیری بومی به مثابه رخداد پیروزی از مقوله‌های استخراجی به شمار می‌آیند. نتایج نشان داد، تصمیم‌گیری فرماندهان تحت تأثیر بسترهای تسهیل‌کننده‌ای چون تجارب خیبر و بدر، تفکّر برد، اطلاعات دقیق، تجزیه و تحلیل ایده‌ها، استفاده از تجربه‌ی نظامی فرماندهان در جهت دستیابی به یک پیروزی قاطعانه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - بررسی مفهوم آزادی از منظر قرآن کریم
شریف لک زایی نجمه کیخا

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - تجلّیات عقدة النقص الأدلریة لدی الشخصیة المحوریة في روایة طیور أیلول
زهرا فرید سعیده فرید فرزانه رحمانیان

يعتبر النقد الأدبي التحليلي النفسي من الحقول الجديدة في مجال النقد الأدبي، والذي یقوم فیه الناقد بتحلیل ودراسة الزوایا الخفیة والمظاهر النفسیة الموجودة في شخصیات العمل الأدبي، لكي يخضع النص لتحلیل أمثل. حاولنا في البحث الراهن إلى تحليل شخصية "منى" البطلة والشخصية المحور أکثر

يعتبر النقد الأدبي التحليلي النفسي من الحقول الجديدة في مجال النقد الأدبي، والذي یقوم فیه الناقد بتحلیل ودراسة الزوایا الخفیة والمظاهر النفسیة الموجودة في شخصیات العمل الأدبي، لكي يخضع النص لتحلیل أمثل. حاولنا في البحث الراهن إلى تحليل شخصية "منى" البطلة والشخصية المحورية في رواية "طيور أيلول" لإميلي نصر الله الكاتبة والروائية اللبنانية في ضوء نظرية أدلر في علم النفس الفردي؛ إذ أن هذه الرواية تناقش الإحباط والنبذ عند النساء في المجتمعات الريفية اللبنانية، حيث كن يعانين من الشعور بالنقص وانعدام الذات والوحدة؛ ومن ضمن هذه الشخصيات "منى" بطلة الرواية. اعتمدت الدراسة المنهج الوصفي- التحليلي ضمن إطار نظرية أدلر في علم النفس الفردي، وتبحث مسلّمة أساسية من مسلمات نظريته، وهي عقدة النقص وملامح تكوينها في شخصية "منى" وانعكاسات هذا الشعور في سلوكياتها، ثم اتخاذها آليات لتعويض ذلك الشعور. وتوصلت هذه الدراسة إلى أن بعض العوامل مثل البيئة الاجتماعية والتقالید القاسية خاصة وجهة نظر والد منى الاستبدادية والإحباط في الغرام، والفقر، أوجد عقدة النقص لديها، ولقد توسلت منى لتعويض هذا النقص بطرق غير اعتيادية ومتوهمة مثل اللجوء إلى التعويض الخيالي والهروب من الأسرة والواقع المعاش في المجتمع، والتي لا تترك في النهاية آثارًا إلا خيبة الأمل والشعور بانعدام الذات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - التناص في رواية حرب الكلب الثانية لإبراهيم نصر الله دراسة سيميائية وفق منهج غريماس
علاء حموزی رضا ناظمیان

إن المنهج السيميائي العاملي لغريماس يركز على العلاقات بين العوامل في النص لتحديد أطراف الصراع وما يساعدها وما يعارضها والدوافع المحفزة لنشوء الصراع والتنقيب عن دلالاته في البنى العميقة للنص. لقد استشرف الروائي إبراهيم نصرالله الخطر المستقبلي على مصير الإنسان في صراعه مع أکثر

إن المنهج السيميائي العاملي لغريماس يركز على العلاقات بين العوامل في النص لتحديد أطراف الصراع وما يساعدها وما يعارضها والدوافع المحفزة لنشوء الصراع والتنقيب عن دلالاته في البنى العميقة للنص. لقد استشرف الروائي إبراهيم نصرالله الخطر المستقبلي على مصير الإنسان في صراعه مع من يشابهه فضلا عمن يخالفه في روايته "حرب الكلب الثانية" واستخدم الكثير من الأساليب التجريبية وتقنياتها لتصوير الحروب المختلفة في الرواية والتناص إحدى التقنيات التي وظفها الكاتب مواكبا الصراع البشري المستمر على مر التاريخ. فجاءت هذه الدراسة بمنهج وصفي تحليلي معتمدة المنهج السيميائي وفق نظرية العوامل لغريماس للكشف عن أشكال التناص الديني والأدبي في الرواية وكيفية توظيف الكاتب لهما وإنتاج الدلالة السيميائية وبيان مواطن الابتكار في المعالجة وتطبيق آليات اشتغال النموذج العاملي والمربع السيميائي في تحليل التعالق السيميائي. ومن نتائج الدراسة أن التناص كان مضمونيا حواريا خارجيا وداخليا معلنا ومخفيا بأسلوب وتقنية ومعالجة جديدة مبالغة في العنف والتوحش. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - بناء الشخصیة فی روایة نجمة أغسطس لصنع الله إبراهیم
خلیل پروینی کبری روشنفکر علی رضا کاهه

بعد التحولات التی طرأت علی المجتمع المصری فی منتصف القرن العشرین وما بعدها، سعی الروائیون الواقعیون إلی الاقتراب من الحقیقة أکثر من ذی قبل لتقدیم رؤیة جدیدة عن الواقع الجدید، ومن ثمّ بدأوا یبحثون عن أسالیب جدیدة أکثر ثراء فی التعبیر عنه. وقد کان لعنصر الشخصیة دور کبیر ف أکثر

بعد التحولات التی طرأت علی المجتمع المصری فی منتصف القرن العشرین وما بعدها، سعی الروائیون الواقعیون إلی الاقتراب من الحقیقة أکثر من ذی قبل لتقدیم رؤیة جدیدة عن الواقع الجدید، ومن ثمّ بدأوا یبحثون عن أسالیب جدیدة أکثر ثراء فی التعبیر عنه. وقد کان لعنصر الشخصیة دور کبیر فی أی عمل روائی یکتبه الکتاب الواقعیون، ولکن الطریقة التی اتّبعها الواقعیون الجدد فی تقدیم شخصیاتهم السردیة، ورسم ملامحها، أصبحت مختلفة عن طرائق المتقدمین. ومن بین الروائیین المتطلعین إلی تجدید الکتابة الروائیة صنع الله ابراهیم الذی یعتبر أحد أدباء جیل الستینیات فی مصر، وأبرز الروائیین المنتمین لتیار الواقعیة الجدیدة فی إنتاجه الأدبی. تعدّ روایته نجمة أغسطس (1974م) نموذجاً لسعی هذا الروائی إلی الخروج من أسلوب السابقین فی رسم الشخصیة، إذ لا وجود فیها للبطل بمعناه التقلیدی؛ فالشخصیة الرئیسة رجل عادی لا یحمل اسماً وعنواناً، والحال نفسه بالنسبة للشخصیات الثانویة التی تبقی مسطّحة حتی نهایة الروایة، ولیس لها ملامح غیر أسمائها أو غیر وظائفها المحدّدة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - مکانة القرآن لدی إقبال وتأثره به فی شعره الفارسی
عبدالله رسول نژاد

یعتبر محمد إقبال لاهوری، من أعلام الشعر الإسلامی الملتزم فی العصر الحدیث، وهو لاینسب نفسه إلى وطن محدود ولا إلى طائفة معینة ولا یحصر غایته وفکرته فی إطار الجنسیات والحدود، بل یرى وطنه العالَم الإیمانیّ الذی لایعرف الحدود. وهو شاعر یلتزم برسالته الشعریة ویرى أن سر حیاة ک أکثر

یعتبر محمد إقبال لاهوری، من أعلام الشعر الإسلامی الملتزم فی العصر الحدیث، وهو لاینسب نفسه إلى وطن محدود ولا إلى طائفة معینة ولا یحصر غایته وفکرته فی إطار الجنسیات والحدود، بل یرى وطنه العالَم الإیمانیّ الذی لایعرف الحدود. وهو شاعر یلتزم برسالته الشعریة ویرى أن سر حیاة کلماته المکتوبة، لیس فی بریق الکلمات ولا فی موسیقی العبارات، بل یکمنُ فی قوّة إیمانه بمدلول الکلمات؛ فهو صاحب مدرسة شعریة فلسفیّة هادفة تعتقد بأنّ الشعر وارث النبوة، ورسالته إصلاح البشر والنهوض به إلی المستوی الذی أراد الله له. وتهدف هذه الدراسة، ملتزمة بالمنهج الوصفی التحلیلی إلى أن تلقی بعض الأضواء علی مکانة القرآن لدی إقبال وکیفیّة تأثره به واستنباطه المفاهیم الفکریّة والتربویّة منه مبیّنة نبذة من آرائه حول القرآن ودوره فی خلق الفرد المسلم المؤمن بذاته. وتشیر النتائج إلی أنّ إقبال، أقبل علی القرآن بالعقل والقلب لاستلهام تجربة روحیة وعلمیة معا. واستلهم مضامینه الشعریة خاصة فی أشعاره الفارسیة من القرآن ولم یکن إقباله علی القرآن کشاعر یستلهم من القرآن عبارات أو مفاهیم، یستخدمها لأهدافه الأدبیة ولتوسیع أغراضه الشعریة فحسب، بل کان إقباله علیه کمؤمن یستلهم منه أفکاره وقیمه وهو یبتعد فی ذلک عن التأویلات المعروفة لدی شعراء الصوفیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - شعر العلامة السید محمد حسین فضل الله فی ضوء النقد البنیوی (قصائد من دیوان فی دروب السبعین نموذجا)
سید محمد میرحسینی الهام مریمی

یحظى دیوان فی دروب السبعین للعلامة السید محمد حسین فضل الله بأهمیة خاصة بقصائده الکلاسیکیة والحدیثة ولغته الصوفیة والشعور المتقد تجاه رؤیة الخالق والتأمل فی حصیلة العمر. إن ما کان مؤثراً فی نقل رسالة الشاعر هو الصور البیانیة وبنیة القصیدة. تحاول البنیویة (structuralism) أکثر

یحظى دیوان فی دروب السبعین للعلامة السید محمد حسین فضل الله بأهمیة خاصة بقصائده الکلاسیکیة والحدیثة ولغته الصوفیة والشعور المتقد تجاه رؤیة الخالق والتأمل فی حصیلة العمر. إن ما کان مؤثراً فی نقل رسالة الشاعر هو الصور البیانیة وبنیة القصیدة. تحاول البنیویة (structuralism) شق طریقها فی سبیل الکشف عن العلامات الجدیدة وفهم العلاقات الداخلیة للعمل الأدبی. تحاول هذه المقالة التطرق إلى سیرة العلامة السید محمد حسین فضل الله وقریحته الشعریة والتعریف بدیوانه، إضافة إلى دراسة أسس النقد البنیوی فی بعض قصائده. لأجل ذلک، ستعنی المقالة بمستویین من مستویات اللغة الشعریة هما المستویات الخارجیة التی تمثل الوزن والقافیة الشعریة والبنیة الصوتیة والکلامیة والنحویة والترکیبات الحدیثة والمستویات الوسطی التی تتناول الصور الشعریة والعلامات والرموز مع الإشارة إلى الشواهد والأمثلة. یحاول هذا البحث تقدیم شرح أدق للأشعاربافتراض وجود نوع من الوحدة بین البنیة والمضمون. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - «بررسی آداب صحبت وخلوت در تصوّف»
مهدی جباری فرهاد طهماسبی

آداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذش أکثر

آداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذشتگی فراهم می کرده است وتبتّل و خلوت ، ضمن پالایش صفات مذموم از آن ها روح وضمیرشان را برای تجلی انوار الهی مستعد می ساخته است.برخی از صوفیان کسب رضای خداوندی رابه واسطه ی صحبت با خلق وتسامح با آنان طلب می کردند وبرخی با التزام به خلوت وانصراف از ماسوی الله و تزکیه ی باطن، درپی وصول بی واسطه به حق بوده اند. در این مقاله به بیان ماهیّت صحبت وخلوت، نزد اهل طریقت، وبررسی دلایل رویکرد متمایزآنان نسبت به مصاحبت با خلق یا اختیار عزلت، در سه گروه مختلفپرداخته می شود و تشابه وپیوند باطنی صحبت وخلوت صوفیانه در جهت وصول به هدفی مشترک،علی رغم وجود تفاوت ظاهریشان ،مورد واکاوی قرار می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - «جلوة عرفانی امام علی (ع) در «گنج الله» فانی خویی
علی اکبر افراسیاب پور

سید میرزا حسن زنوزی (1225-1172 ق) دیوانی موسوم به «گنج الله» دارد که در آن با دیدگاهی عرفانی به شخصیت امام علی (ع) نگریسته است. آن امام همام پیشوای عارفان و سرچشمة آموزه‌های آنان به شمار می‌آید که این امر در دیوان فانی خویی به خوبی جلوه‌گر شده است، یعنی موضوع اصلی سرود أکثر

سید میرزا حسن زنوزی (1225-1172 ق) دیوانی موسوم به «گنج الله» دارد که در آن با دیدگاهی عرفانی به شخصیت امام علی (ع) نگریسته است. آن امام همام پیشوای عارفان و سرچشمة آموزه‌های آنان به شمار می‌آید که این امر در دیوان فانی خویی به خوبی جلوه‌گر شده است، یعنی موضوع اصلی سروده‌های او آموزه‌های عرفان اسلامی است و تکیة اصلی او در این مضامین به تفسیر باطن‌گرایانه و عرفانی از جایگاه مولای متقیان در حوزة معنویت می‌باشد. اشعاری که دربارة آن پیشوای الهی سروده در دو نکتة ایمان حقیقی و خلوص باطنی و عمل صالح و مراحل خودسازی و در نهایت تربیت انسان کامل قابل مطالعه است، در مجموع این آموزه‌ها را جهت الگوگیری مطرح می‌نماید و به تحلیل‌های دقیقی از حقایقِ معنویِ ایشان اشاره می‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - اندیشۀ وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی
سید مهدی مسبوق مهری قادری بیباک

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیا أکثر

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیات عربی بازتاب گستردهای یافته و شاعران عارف مسلک آن را به گونههای مختلف در شعر خود بیان داشتهاند. از جملۀ از این شاعران عبدالغنی نابلسی عارف، شاعر و نویسندۀ دورۀ عثمانی است که موضوع وحدت وجود در شعر او جایگاه ویژهای داردو بن‌مایۀ اصلی سرودههای او در دیوان موسوم به «دیوان الحقائق و مجموع الرقائق» را تشکیل می‌دهد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا، به بررسی جنبه‌های مختلف مضمون وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی پرداخته است. برآیند پژوهش نشان میدهد که وحدت وجود در شعر نابلسی دارای سه لایۀ اصلی است؛ تجلی ذات خداوندی در مظاهر هستی، یگانگی روح انسان با روح خداوندی و به تعبیری دیگر فنای فیالله، و لایۀ سوم شامل استدلال ها و تمثیل‌هایی است که شاعر در دفاع از این عقیده بیان نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - مفهوم‌شناسی تأویل عرفانی «خلیفه الهی» در سوره بقره
محمد رضا آرام فاطمه رحمانی سیدشکری

پژوهش حاضر، تبیین معنای تأویل عرفانی واژه «خلیفه» درسوره بقره می‌باشد.نظربه اهمیت بررسی واژگان واصطلاحات قرآنی،این پژوهش پس ازبررسی معنای لغوی این واژه با تدبر درآیات 30الی39 سوره بقره به دریافت مفهوم عرفانی«خلیفه الهی»اقدام نموده وبا استفاده ازمفاهیم واژگان وعبارات کلی أکثر

پژوهش حاضر، تبیین معنای تأویل عرفانی واژه «خلیفه» درسوره بقره می‌باشد.نظربه اهمیت بررسی واژگان واصطلاحات قرآنی،این پژوهش پس ازبررسی معنای لغوی این واژه با تدبر درآیات 30الی39 سوره بقره به دریافت مفهوم عرفانی«خلیفه الهی»اقدام نموده وبا استفاده ازمفاهیم واژگان وعبارات کلیدی موجود در آیات مذکور،به نظرمی‌رسد به معنای عرفانی این لقب درانسان دست یافته است.درهمین راستا،ساختاروجودی«آدم»و رسالتش نیز مفهوم‌یابی شده است. دراین تحقیق،تأثیرتعلیم حقیقی«الاسماءکلها»درساختارانسان موردبررسی قرارگرفته است.نتیجه به دست آمده این است که:تجلی کامل اسماءالهی دروجود نوع انسان، شاید عامل اصلی برای تحقق صفت«خلیفه الهی»دراوباشد.وقوع این امر،فرمانبرداری قوای همه عالم راازانسان درپی خواهدداشت که درقالب سجده ملائکه برآدم درقرآن ازآن تعبیرشده است.درحقیقت ائمه علیهم‌السلام کسانی هستندکه اسماوصفات«رب العالمین»درمعنای اتم واکمل خود،درآن ها از قوه به فعل درآمده است واین معنای تأویل عرفانی «علم الاسماءکلها» است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - تحلیل رابطه معرفت امام به نورانیت با معرفت خداوند
عباس کیا شمشکی امیر توحیدی

برخی از روایات ائمه معصومین از نظر معاریض کلام و عمق آن جزء احادیث صعب مستعصب و دشواریاب است که برای درک حقیقت آن نیاز به فحص و دقت در روایات رسیده از لسان ائمه هدی علیهم السلام است. حدیث معرفت به نورانیت امیرالمؤمنین علیه السلام دارای فرازهایی است که برای دریافت صحیح آ أکثر

برخی از روایات ائمه معصومین از نظر معاریض کلام و عمق آن جزء احادیث صعب مستعصب و دشواریاب است که برای درک حقیقت آن نیاز به فحص و دقت در روایات رسیده از لسان ائمه هدی علیهم السلام است. حدیث معرفت به نورانیت امیرالمؤمنین علیه السلام دارای فرازهایی است که برای دریافت صحیح آن باید با دقت و حوصله به استخراج منظور آن پرداخت. در این مقاله سعی ما بر این است تا از مطلع روایت نورانیت فراز مَعرِفَتِی بِالنُّورَانِیهِ مَعرِفَهُ اللهِ وَ مَعرِفَهُ اللهِ مَعرِفَتِی بِالنُّورَانِیهِ وَ هُوَ الدِّینُ الخَالِصُ را مورد بررسی و کاوش قرار دهیم چه اینکه بعضاً برداشت های سوء از این روایت موجب استیحاش افراد ناآشنا به زبان روایات و کلام اهل بیت علیهم السلام می شود و قطعاً با تأمل و دقت در روایات می توان بسیاری از این معاریض را با دلالت روشن گره گشایی نمود. زیرا نحوه صحیح تفسیر و ترجمه این گونه روایات باید مبتنی بر عدم تساوی معرفت خالق و مخلوق، تفاوت معنی و معانی اسماء و مخلوق بودن اسماء الله به نص و تصریح روایات باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - The Concept of Quality in Public Courtyards: Explanations and Analyses. Case Study: Mausoleum of Shah Ni’mat-Allah Vali
Elham Khajehpour Djavad Rasooli

Quality is a highly esoteric concept which compels theorists to offer different explanations. Based on library resources, quality can be defined as an interaction between individuals and their environment, which is caused by a set of environmental components differing i أکثر

Quality is a highly esoteric concept which compels theorists to offer different explanations. Based on library resources, quality can be defined as an interaction between individuals and their environment, which is caused by a set of environmental components differing in each environment. This paper studied the concept of quality in public courtyards. The Mausoleum of Shah Ni’mat-Allah Vali, which provides a reasonable setting with four distinguished public courtyards was selected as the case study. Owing to traditional patterns and frameworks of Iranian architecture, these courtyards are immensely popular amongst Iranian scholars and architecture students, and a formal imitation of this pattern is prevalent, while the qualities of such spaces are often neglected. By employing a wide literature review, the different theories regarding dimensions and components of quality in public open spaces were categorized based on the year and author. In the Delphi panel, experts narrowed down the literature review and suggested that the main dimensions are Functional, Visual and Morphological, Experiential and Perceptual, Social and Ecological, each of which has several components. These components were achieved using the Delphi method. Moreover, the authors used the analytical hierarchy process (AHP) method to understand the importance and to prioritize the dimensions and components. Furthermore, by using questionnaires and interviews, this research analyses the public courtyards of the case study. Based on the results, individuals could perceive all the proposed components and dimensions of the research and consider them while labeling a place as a high-quality environment. This highlights the fact that individuals’ minds recognize the role of these components in the real-world, and consciously or unconsciously evaluating with the aim of discovering a place more pleasant, attractive, and with higher qualities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - Explaining the Role of Light on Quality of the Architectural Spaces in Iranian Mosques
Fariba Alborzi Farah Habib Iraj Etessam

The research analyses the essence and relationships between the variables in the context of light and architecture, and it aims to develop the knowledge and design based on the light and recognition of the space, an effort was made to analyze the role of light on qualit أکثر

The research analyses the essence and relationships between the variables in the context of light and architecture, and it aims to develop the knowledge and design based on the light and recognition of the space, an effort was made to analyze the role of light on quality of the Iranian architecture and three samples of the most precious mosques were selected as the instances of this phenomenon, eg., Nasir-Al-Molk Mosque in Shiraz, Sheikh Lotf-Allah Mosque in Isfahan and Vakil Mosque in Shiraz. Light processing has different specifications in each of the mentioned mosques, as it is applied in a specific way which deserves consideration and it represented a number of considerable beautiful aspects. According to the valuable role of light on definition and interpretation of the space, it is assumed that: light has a great value in the quality of the spaces in the architecture of Iranian mosques and the fact it plays an effective role in elevating the “quality” of the architectural space and to elevate the “spatial quality and value”, and it was employed to induct the concepts including “movement”, “stillness”, “calmness” and “silence”, “sanctity”, “focus”, “attention”, “passion and excitement”, “clarity”, “ambiguity”, “sequence”, “guidance”, “routing”, “inviting”, “reflection”, “beauty” and “esthetic” of the architectural space, developing a sense of “memorability” of the architectural space, “vitality” and “dynamism” of the space, “semanticization” of the architectural space, inducting a “special sense and spirit to the space”, and “spiritual” characteristics to space, heightening the “sense of spirituality”, creating “immaterial space”, shaping the sense of “movement”, “continuity of path”, “continuity of movement and routing”, “light and shadow in the path”, and “internal space essence change”, “Spatial perception”, inducting the “sense of place”, “sense of time”, “sense of belonging”, “identification”, and shaping the “sense of presence”, “contemplation” and “persistence” of people in the space. In the hypothesis of the research, light is the independent variable and quality of architectural space and concepts are the dependent variables. The research is done with a descriptive-survey method and the data was analyzed by the SPSS18, the results are presented in the form of charts and tables. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - سیاست داخلی و خارجی الناصرالدین الله در اداره ممالک اسلامی
ابراهیم باوفا

ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین الله که دوران وی از همه خلیفگان عباسی طولانی تر بوده، درحوزه سیاست داخلی و خارجی کوشش هایی کرد که شوکت دیرین خلافت را هم چون روزگار نخست آن بازپس آرد. کشاکش ها ومنازعات جانشینی میان سلاجقه از یک طرف ، و توسعه طلبی دولت خوارزمش أکثر

ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین الله که دوران وی از همه خلیفگان عباسی طولانی تر بوده، درحوزه سیاست داخلی و خارجی کوشش هایی کرد که شوکت دیرین خلافت را هم چون روزگار نخست آن بازپس آرد. کشاکش ها ومنازعات جانشینی میان سلاجقه از یک طرف ، و توسعه طلبی دولت خوارزمشاهیان و اصطکاک آنان با دولت غوریان از طرف دیگر، فرصت طلایی برای تحقق آرزوی خلیفه به منظور بالابردن وزنه خلافت به عنوان عالی ترین منصب دیپلماسی درجهان اسلام فراهم کرد. او با تشکیل اتحادی با زنگیان و ایوبیان در مصر و شام علیه دشمنی مشترک، یعنی صلیبی ها، توانست ضمن استقرار نفوذ خلافت در آن ممالک، از آنان چون سد دفاعی در برابر مهاجمان مسیحی استفاده کند و با این کار و با آسودگی خاطر، با اسماعیله ایران و غوریان نیز علیه دولت خوارزمی متحد گشت و به مهار قدرت آنان برآمد. در این مقاله، نویسنده کوشیده، پس از ارزیابی حیات مذهبی و علمی الناصر، مجموعه اقدامات و تحرکات او را در دروان چهل وهفت سال خلافتش در حوزه سیاست داخلی و خارجی مبنی بر پیشبرد مقاصد سیاسی حکومت مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - فرمانروایی امام قلی خان در فارس و نقش وی در اخراج پرتغالیها
امیر تیمور رفیعی محبوبه بمانی

یکی از مردان بزرگ و ارزنده تاریخ ایران امام قلی خان، فرزند الله وردی خان، در سال 1022 ق / 1613 م، به جای پدر، امیرالامرای کل فارس شد.اوابتدادر لاروسپس به جای پدرفارس فرمانداری کرد، چنانکه سراسر خاک فارس و کهگیلویه و لارستان و بنادر جنوب، از بندر جاسک تا شط العرب و تمام أکثر

یکی از مردان بزرگ و ارزنده تاریخ ایران امام قلی خان، فرزند الله وردی خان، در سال 1022 ق / 1613 م، به جای پدر، امیرالامرای کل فارس شد.اوابتدادر لاروسپس به جای پدرفارس فرمانداری کرد، چنانکه سراسر خاک فارس و کهگیلویه و لارستان و بنادر جنوب، از بندر جاسک تا شط العرب و تمام جزیره های خلیج فارس در قلمرو حکومت او قرار گرفت.شاه عباس اول به امام قلی خان به اندازه ای بود که در تمام دوران حکمرانی خود، هرگز به فارس نرفت و امام قلی خان همواره در نهایت اقتدار در قلمرو تحت حکومت خود فرمانروایی می کرد.حضور درخشان وی در تاریخ به لحاظ فتح جزیرة هرمز و اخراج پرتغالیها در سال 1031 ق / 1622 م، از سواحل جنوب ایران می باشد، که خصمانه در مقابل بیگانگان و عوامل آنها با همه قدرت و سیاستشان قد علم نمود. سپهسالار نامی ایران، امام قلی خان در عمران و آبادی و آثار نیکو و بناهای بسیار در قلمرو حکمرانی خود خصوصاً شیراز، که پاره ای از آنها هنوز باقی است کوشا بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - تجلی آیین ور در داستان های تاریخی ,و معاصر قوم بلوچ(نمونه موردی:داستان ملک شاه و الاهی)
محمدمسیح هاشمی نیا فاطمه جان احمدی حلیمه میرکازهی نژاد

آیین و رسوم عنصر سازنده فرهنگ و راهی به سوی پی بردن به تفکرات و نوع جهان بینی مردمان می‌باشند. تنوع آیین و رسوم به غنای فرهنگی می افزاید. قوم بلوچ یکی از اصیل‌ترین اقوام ایرانی است که در طول تاریخ توانسته است زبان و فرهنگ و آیین خود را حفظ نماید. یکی از آیین‌های این قوم أکثر

آیین و رسوم عنصر سازنده فرهنگ و راهی به سوی پی بردن به تفکرات و نوع جهان بینی مردمان می‌باشند. تنوع آیین و رسوم به غنای فرهنگی می افزاید. قوم بلوچ یکی از اصیل‌ترین اقوام ایرانی است که در طول تاریخ توانسته است زبان و فرهنگ و آیین خود را حفظ نماید. یکی از آیین‌های این قوم ایرانی تبار نال یا وَر می‌باشد.در بسیاری از داستان‌های بلوچی نیز به آن اشاره شده‌است. برای انجام پژوهش سعی بر آن نمودیم که از مردم بلوچ در مناطق مختلف بلوچستان در رابطه با این آیین کهن پرسش‌هایی به عمل آوریم. آنچه در خور توجه است این بود که این رسم باوجود گسترش دانش دینی هنوز در برخی مناطق صورت می‌گیرد و اعتقاد به آن پابرجاست و طبق پژوهش‌های به دست آمده در مواردی چون اتهام به دزدی، جادو و خیانت زمانی که هیچ ادله‌ای برای اثبات گناهکار بودن و بی‌گناهی متهم وجود نداشته باشد تصمیم بر اجرای نال گرفته می‌شود. اتفاقی که چشمگیر و حائز اهمیت است ماجرایی است که در منطقه سرحد در حدود سال 1250هجری شمسی رخ داده‌است و آن ماجرای ملک شاه و الاهی است. در این پژوهش قصد داریم به این اهداف دست یابیم که مراسم نال برای چه اتفاقاتی برگزار می‌شده است و کدام یک از اتهامات از بسامد بالایی برخوردار بوده‌است؟ طبق تحقیقات مراسم نال برای اتهاماتی چون دزدی، جادو و خیانت برگزار می‌شده‌است و در این میان اتهام به دزدی از بسامد بیشتری برخورداربوده‌است. این مقاله طبق شیوه تحلیلی-توصیفی و پژوهش میدانی انجام شده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - بررسی چگونگی رویارویی رضاشاه با مقوله ی دین و واکاوی رفتار شناختی او با روحانیت
محراب حاتمی منیژه صدری سمین فصیحی نازلی اسکندری نژاد

رضاخان در سالهای پس از کودتا و آغاز دستیابی به سلطنت حداقل به ظاهر رفتاری مذهبی از خود بروز می‌داد وتظاهر به مذهب می‌کرد، اما رفتار او از حدود سال های 1306ش تغییر یافت و کم کم دست به سخت گیری علیهبرخی مراسم مذهبی و اقدامات روحانیون زد. رضاشاه تحت تأثیر همتای ترک خود آتا أکثر

رضاخان در سالهای پس از کودتا و آغاز دستیابی به سلطنت حداقل به ظاهر رفتاری مذهبی از خود بروز می‌داد وتظاهر به مذهب می‌کرد، اما رفتار او از حدود سال های 1306ش تغییر یافت و کم کم دست به سخت گیری علیهبرخی مراسم مذهبی و اقدامات روحانیون زد. رضاشاه تحت تأثیر همتای ترک خود آتاتورک دین و روحانیت را مانعتجدد و نوسازی می دید. و با نوسازی در ارتش ونظام اداری، نظام حقوقی وساختارآموزشی وحتی در سازمان اوقافو نیز نوسازی در ساختار قدرت و دربار به دنبال ساختن ایرانی نو بود که در آن نقش دین و روحانیت کم رنگ‌ترباشد. آیا رضاشاه در طول پادشاهی، به طور یک نواخت با دین و علمای دینی روبه رو شده یا رفتار او در مقابل پدیدهی دین و روحانیون مذهبی در طول سالیان، دچار تغییر و تحول گردیده است. تنها می توان تا همین حد به قضاوتنشست که به هر دلیل، در سال های اولیه ی به قدرت رسیدن رضاخان، دین برای او اهمیت داشته، و روحانیت ومذهب شایسته ی احترام بوده است، اما به تدریج نحوه ی مواجهه ی رضاشاه با دین تحت الشعاع قدرت یابی او قرارمی گیرد. پژوهش حاضر درپی پاسخ به این سؤال اصلی است که به راستی چرا رضاخان در برهه ای از زمان سیاستمذهبی خود را تغییر داد؟ اگر او تا مقطعی تظاهر مذهبی داشت، چرا دیگر آن را ادامه نداد، بلکه به سیاست تقابل بامذهب و روحانیت روی آورد؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی و تحلیلی در نظر دارد به چالشهای بین روحانیون ورضاشاه و دلایل مخالفت این دو جناح بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - ارزیابی اثرات گردشگری در توسعه‌ی کارآفرینی مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای غریب محله)
محمد روشنعلی وحید ریاحی

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی من أکثر

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی منجر به توسعه مناطق روستایی می‌گردد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین اثرات گردشگری بر توسعة کارآفرینی در روستای غریب‌محله شهرستان بهشهر است که در آن برای دستیابی به اهداف، ترکیبی از روش-های توصیفی-تحلیلی و علّی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعة آماری پژوهش را کلّیّة سرپرستان خانوار ساکن در روستای غریب‌محله تشکیل می‌دهند که از میان آنها، 150 نفر به عنوان نمونة آماری انتخاب شده-اند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامة محقق‌ساخته است که روایی آن با کسب نظرات کارشناسان گردشگری و پایایی آن با انجام پیش‌آزمون و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (776/0)، به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد معناداری تفاوت میانگین عددی از مطلوبیت عددی مورد آزمون (که میانگین طیف لیکرت=3) در نظر گرفته شده است، در همه شاخص ها در سطح 99 درصد معنادار بوده و تفاوت همه مولفه‌های بررسی شده از حد مطلوب به شکل مثبت می‌باشد که این امر، بیانگر این نکته است که توسعه گردشگری در روستای مورد مطالعه، می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنین محلی ایجاد کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - تحول معنای واژۀ اَهْل از دورۀ پیشااسلامی تا عصر نزول قرآن کریم
سید حسین موسوی دره بیدی امیر احمد نژاد

مطالعۀ تحول معنایی واژگان قرآن از عصر پیش از نزول تا ادوار بعد یک ضرورت است و فهم‌صحیح معنای آیات بدون آن میسر نیست. از جملۀ مؤلفه‌‌های تأثیرگذار در معنای واژگان، روابط آنها با همدیگر در متن، به‌ویژه رابطۀ هم‌نشینی کلمات است. در این مطالعه به تبیین محور‌های هم‌نشینی اهل أکثر

مطالعۀ تحول معنایی واژگان قرآن از عصر پیش از نزول تا ادوار بعد یک ضرورت است و فهم‌صحیح معنای آیات بدون آن میسر نیست. از جملۀ مؤلفه‌‌های تأثیرگذار در معنای واژگان، روابط آنها با همدیگر در متن، به‌ویژه رابطۀ هم‌نشینی کلمات است. در این مطالعه به تبیین محور‌های هم‌نشینی اهل و مؤلفه‌‌های معنایی آن از دورۀ پیش از اسلام تا عصر نزول می‌پردازیم و می‌کوشیم نشان دهیم رابطۀ هم‌نشینی اهل و کاربست آن با ضمائر که در دورۀ پیش از اسلام مشاهده می‌شود به قرآن راه یافته، و همنشین‌‌های جدیدی نیز در عصر نزول به اهل افزوده شده که به توسعۀ کاربست‌‌های زبانی آن انجامیده است. واژۀ اهل فقط در قالب ترکیب اضافی در قرآن به‌کار رفته، و به لحاظ ساختار نحوی با اسم ظاهر و ضمیر هم‌نشین شده است. در میان اسم‌های ظاهر، واژۀ الکتاب و اسامی مکان بیش‌ترین هم‌نشینی را با اهل دارد؛ همچنان که اسامی پیامبران نیز، بیش‌ترین هم‌نشینی را همچون مرجع ضمائر متصل به اهل دارا است. همچنین، معنای اختصاص، تعلق و انس را در همۀ این همنشین‌ها می‌توان دید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - مفهوم شناسی تأویل عرفانی«خلیفه الهی»
فاطمه رحمانی سید شکری

پژوهش حاضر، بیان معنای تأویل عرفانی واژه خلیفه در سوره بقره می باشد . نظر به اهمیت بررسی واژگان و اصطلاحات قرآنی، این پژوهش پس از بررسی معنای لغوی این واژه، با تدبر در آیات 30الی39سوره بقره به دریافت مفهوم عرفانی خلیفه الهی اقدام نموده و با استفاده از مفاهیم واژگان و ع أکثر

پژوهش حاضر، بیان معنای تأویل عرفانی واژه خلیفه در سوره بقره می باشد . نظر به اهمیت بررسی واژگان و اصطلاحات قرآنی، این پژوهش پس از بررسی معنای لغوی این واژه، با تدبر در آیات 30الی39سوره بقره به دریافت مفهوم عرفانی خلیفه الهی اقدام نموده و با استفاده از مفاهیم واژگان و عبارات کلیدی موجود در آیات مذکور، به نظر میرسد به معنای عرفانی این لقب درانسان دست یافته است. درهمین راستا، ساختار وجودی آدم و رسالتش نیز مفهوم یابی شده است. دراین تحقیق، تأثیر تعلیم حقیقی الاسماءکلها در ساختار انسان مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه به دست آمده این است که: تجلی کامل اسماء الهی دروجو دنوع انسان؛ شاید عامل اصلی برای تحقق صفت خلیفه الهیدر او باشد. وقوع این امر، فرمانبرداری قوای همه عالم را از انسان، در پی خواهد داشت که در قا لب سجده ملائکه برآدم درقرآن از آن تعبیرشده است. عینیت این ویژگی در شخصیت اولیاء الهی (در رأس آنها اهل بیت علیهم السلام) درعالم مُلک ،به تدریج خود را آشکار می سازد؛ پس هدف از هبوط آدم به ارض (که عالم ماده و تدریج است) نمایش کسب مقامخلیفت الهی به شکل تدریجی آن است که در نهایت، سبب رسیدن اولیاء الهی به مقامات عالیۀ مظاهرک امل اسماء الهی خواهد شد و قرب کامل به الله را به دنبال خواهد داشت.آنگاه است که امامت در آنها به منصه ظهور می رسد؛پس وظیفه اصلی خلیفه الهی در امر امامت ،خود را نشان میدهد. در حقیقت ائمه علیهم السلام کسانی هستندکه اسما و صفات رب العالمین در معنای اتم و اکمل خود، در آنها از قوه به فعل درآمده است. و این معنای تأویل عرفانی علم الاسماءکلها است. در مورد دیگر انسان ها، به تناسب ایمان و عمل آنها، و همچنین به میزان پیروی آنها از اهل بیت علیهم السلام-که مصداق حقیقی انسان کامل هستند-خداوند مرتبه ای ازمراتب کمال انسانی و خلیفـه الهی بودن را به آنان عطا می فرماید که خود عاملی است برای بهره مندی ازمراتب قُرب الهی واولیاء مقرب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - تحلیل داستان کوتاه «صبر‌ کن‌ الله تی‌تی» اثر قاسم کشکولی بر اساس نظریه «بالدشویلر»
زهرا اسحقی سکینه گریوانی احمد فروزانفر

داستان کوتاه‌ شاعرانه یا غنایی از جمله گونه‌های داستان پست‌مدرن به شمار می‌رود که بنا بر؛ نظریه آیلین بالدشویلر ذهنیت و دنیای درونِ شخصیت‌ها با تصویری مستقیم و بی‌واسطه و با زبانی غنایی روایت می‌شود و حالات روحی و فراز و فرود احساسات و عواطف شخصیت اصلی را درباره موضوعی أکثر

داستان کوتاه‌ شاعرانه یا غنایی از جمله گونه‌های داستان پست‌مدرن به شمار می‌رود که بنا بر؛ نظریه آیلین بالدشویلر ذهنیت و دنیای درونِ شخصیت‌ها با تصویری مستقیم و بی‌واسطه و با زبانی غنایی روایت می‌شود و حالات روحی و فراز و فرود احساسات و عواطف شخصیت اصلی را درباره موضوعی خاص نشان می‌دهد. هدف از این جستار بررسی داستان کوتاه غنایی صبر کن الله تی‌تی از مجموعه داستانِ زن در پیاده‌رو راه می‌رود نوشته قاسم کشکولی، بر اساس نظریه‌ی بالدشویلر است. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با مراجعه به کتابخانه و گردآوری اطلاعات جمع‌آوری گردیده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نویسنده هیجانات عاطفی و دنیای درون شخصیت اصلی را با روش بیان رخدادهای بیرونی پررنگ‌تر کرده است و از این طریق تداعی‌های متفاوتی را بیان می‌کند. زبان ایجاز و غنایی از جمله مهارت‌های نویسنده در تألیف این داستان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - تحلیل جایگاه ذکر در قرآن و بازتاب آن در عرفان اسلامی
طاهر خوشحال دستجردی مرضیه کاظمی

ذکر و یاد خداوند به عنوان یکی از مهمترین عبادات اسلامی، نقش مهمّی در تکامل معنوی انسان به عهده دارد و به همین علت، خداوند در قرآن، آیات متعددّی را دربارة آن نازل فرموده است. خداوند در قرآن، همواره مؤمنان را به ذکر و یاد خویش سفارش می‌کند و عواقب اعراض از آن را به آنان أکثر

ذکر و یاد خداوند به عنوان یکی از مهمترین عبادات اسلامی، نقش مهمّی در تکامل معنوی انسان به عهده دارد و به همین علت، خداوند در قرآن، آیات متعددّی را دربارة آن نازل فرموده است. خداوند در قرآن، همواره مؤمنان را به ذکر و یاد خویش سفارش می‌کند و عواقب اعراض از آن را به آنان گوشزد کرده، به انذار آنها می‌پردازد. جایگاه رفیع ذکر در عرفان اسلامی نیز، تا حدّ بسیاری تحت تأثیر آیات و احادیثی است که عظمت و ارزش این عمل عبادی را بیان می‌کند. عرفا و بزرگان طریقت با درک عظمت و اهمیت ذکر در سلوک الی الله ، همواره در سخنان خود و یا در آثار منظوم و منثور خویش، مریدانشان را به مداومت بر ذکر و یاد حضرت حق فرا می‌خوانند و با استناد به‌ آیات قرآن، سالکان طریق حق را متوجه جایگاه مهمّ این عمل عبادی در سیر و سلوک می‌نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - بررسی تطبیقی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نائینی
فرامرز میرزازاده شهین دخت پاکزاد

برای گذار از جامعه‌ای که دچار بحران شده است صاحب‌نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه‌های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می‌شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه ش أکثر

برای گذار از جامعه‌ای که دچار بحران شده است صاحب‌نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه‌های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می‌شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه، انطباق دیدگاه دو عالم بزرگ عصر مشروطیت، دربارة ویژگی‌های جامعة در حال گذار از بحران است. به عبارتی دیگر، کدام دیدگاه برای گذار از بحران به توسعه‌یافتگی منجر می‌شود: جامعه‌ای که بر طبق اصول فکری شیخ فضل‌الله بنا شود یا جامعه‌ای که بر اساس طرز تفکر میرزای نایینی استقرار یابد؟ روش تحقیق تطبیقی- تحلیلی است. بدین صورت که ابتدا حق و تکلیف مردم و حاکم نسبت به هم، از دیدگاه دو شخصیت مورد بحث، از بطن متون مرجع تحلیل شده، سپس مقایسه صورت گرفته است. نتیجة بدست آمده این است که اگر جامعه‌ای طبق نظرات علامه نایینی اداره شود متوازن و جامعه‌ای که مطابق آرای شیخ فضل‌الله بر پا شود، نامتوازن و توسعه نیافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - تاثير قارچ مایکوریزا، تنش آب و سال بر عملکرد گل و برخی خصوصیات گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در منطقه یاسوج
علی رحیمی

شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گی أکثر

شناسايي زمان بحراني و زمانبندي آبیاری گياه بر مبناي يك برنامه دقيق و اساسي، كليدي براي نگهداري آب، بهبود عمليات آبياري و قابليت تحمل گياه به كمبود آب در كشاورزي است. در سال‌هاي اخیر براي مقابله با کم‌آبی و تنش خشکی قارچ‌هاي مایکوریزاي وزیکولار آربوسکولار در بسیاري از گیاهان مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تکرار، در سال¬های¬ 1394 و 1395 در منطقه یاسوج اجرا ¬گردید. تنش آب به‌عنوان عامل اصلی بصورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي¬متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A و قارچ مایكوريزا به‌عنوان عامل فرعی بصورت عدم کاربرد، کاربرد Glomus mosseae و کاربرد Glomus intraradices در نظر گرفته شد. نتایج نشان¬ داد که برهمکنش آبیاری و قارچ مایکوریزا بر فسفر گل، عملکرد گل¬، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گاوزبان معنی¬دار بود. در سطوح آبیاری پس از 60، 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر، کاربرد قارچ¬¬¬های مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices نسبت به عدم وجود قارچ به ترتیب موجب افزایش عملکرد گل گیاه (04/30 و 35/27 درصد)، (2/92 و 98/90 درصد)، (1/94 و 21/93 درصد) و (73/81 و 86/78 درصد) شدند، همچنین در این سطوح از آبیاری، عملکرد زیستی و کارایی مصرف آب گل گاوزبان در شرایط حضور قارچ مایکوریزا نسبت به عدم کاربرد قارچ افزایشی معنی¬دار حاصل نمودند. کاربرد هر دو سویه قارچ مایکوریزا Glomus mosseae و Glomus intraradices در سطوح آبیاری پس از 90، 120 و 150 میلی¬متر تبخیر آب از تشتک تبخیر نسبت به عدم کاربرد قارچ مایکوریزا به ترتیب موجب افزایش معنی¬دار شاخص برداشت گل گاوزبان (55/44 و 36/43 درصد)، (21/13 و 96/15 درصد) و (6/5 و 41/5 درصد) و فسفر گل (69/44 و 45/20 درصد)، (150 و 125 درصد) و (74/267 و 48/235 درصد) شدند. قارچ مایکوریزا توانست باعث تعدیل اثرات منفی تنش کم‌آبی و موجب افزایش صفات فوق در آن سطوح آبیاری گردد و بر اساس نتایج این بررسی، تیمار آبیاری پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر + کاربرد قارچ‌ مایکوریزای Glomus mosseae توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - تأثر مولانا از بهاء ولد در مقولة روح
مهدی پرهام

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در أکثر

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در مواردی خلاف آن چیزی می‌نماید که در میان صوفیان رایج بوده و بیان شده است. جلال‌الدین محمد در بحث‌هایی مانند منشأ و مبدأ روح، ویژگی‌های متنوع روح، روح دیگر موجودات جهان برین و فرودین، و نیز غایت و منتهای روح، با پدر خود هم عقیده است. با نگاهی گذرا به هم‌گونی‌های محتوایی ـ صوری و بدون دقیق شدن در ریشه‌های مباحث، می‌توان تأکید کرد که جلال‌الدین محمد از اندیشه‌های پدر متأثر بوده است. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات Allah

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية