-
حرية الوصول المقاله
1 - از فروید تا مزلو: دگرگونی پارادایمهای روانشناسی دین در دورة مدرنیته
حسین حیدری جواد روحانی رصاف خدیجه کاردوست فینیعلم روانشناسی جدید از آغاز تا امروز چهار موج مشخص و گسترده را پشت سر نهاده است: این چهار موج از زمان فروید و روان تحلیلگری در حدود سال 1900م آغاز میشود؛ حدود سال 1920م جنبش رفتارگرایی به وجود میآید؛ در سال 1940م رویکردهای انسانگرایانه پدیدار میشوند، و بالاخره در ح أکثرعلم روانشناسی جدید از آغاز تا امروز چهار موج مشخص و گسترده را پشت سر نهاده است: این چهار موج از زمان فروید و روان تحلیلگری در حدود سال 1900م آغاز میشود؛ حدود سال 1920م جنبش رفتارگرایی به وجود میآید؛ در سال 1940م رویکردهای انسانگرایانه پدیدار میشوند، و بالاخره در حدود سال 1960م، دیدگاه فرافردی شکل میگیرد. از آن زمان به بعد نیز ظاهراً موج پنجمی به وجود آمده است که میتوان آن را رویکردهای التقاطی وترکیبی بهشمار آورد. این مقاله به بررسی جایگاه دین در نظرات روانشناسان کلاسیک در دورة مدرنیته نخست، بهویژه فروید و یونگ، و باور منفی رفتارگرایان در باب دین، و همچنین روانشناسان جدید در مدرنیته از جمله ویلیام جیمز، رولومی، ویکتورفرانکل و اریک فروم میپردازد. سپس آراء روانشناسانه و انسانگرای کارل راجرز و آبراهام مزلو را گزارش و تحلیل میکند. در این جستار دیده میشود که برخلاف نظرات فروید و پارادایم غالب در بین روانشناسان پیشین، در نظرگاه آبراهام مزلو و دیگر اندیشمندان روانشناسی انسان گرا، معنویت ودین - البته با قرائتی خاص- رابطة بسیار نزدیکی با نیازهای درونی انسان دارد و ذاتی بشر است و زندگی معنوی و دینی، جنبهای از زیست انسانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - تحلیل مسیر اثر هوش معنوی و هوش اخلاقی بر خودشکوفایی و رضایت از زندگی در سالمندان شهر اصفهان
زهرا امامی حسین مولوی مهرداد کلانتریهدف از این پژوهش، تعیین اثر هوش معنوی و هوش اخلاقی بر خودشکوفایی و رضایت از زندگی در سالمندان شهر اصفهان براساس الگوی معادلات ساختاری بود. روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه 128581 نفر سالمندان شهر اصفهان در سال 1392 بود که حداقل 60 سال داشتند. از ا أکثرهدف از این پژوهش، تعیین اثر هوش معنوی و هوش اخلاقی بر خودشکوفایی و رضایت از زندگی در سالمندان شهر اصفهان براساس الگوی معادلات ساختاری بود. روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه 128581 نفر سالمندان شهر اصفهان در سال 1392 بود که حداقل 60 سال داشتند. از این جامعه 100 نفر (44 زن و 56 مرد)، با روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای از 8 نقطه شهر اصفهان انتخاب شدند. دادههای پژوهش به کمک پرسشنامههای خودشکوفایی (مزلو، 1977)، شاخص رضایت از زندگی سالمندان (LSI، نوگارتن و هوایرست، 1998)، هوش معنوی (کینگ، 2008) و هوش اخلاقی (لنیک و کیل، 2005) جمعآوری گردید. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرمافزار آماری SPSS-19 انجام گرفت. ضرایب آلفا و نیز برازش الگوی پیشنهادی با دادهها رضایتبخش بودند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که در الگوی بهدست آمده، اثر هوش اخلاقی بر خودشکوفایی و رضایت از زندگی معنادار است (001/0>P)، ولی اثر هوش معنوی بر این دو متغیر معنادار نبود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - رابطه بین شادکامی، خودشکوفایی، سلامت روان و عملکرد تحصیلی با دوگانگی جنسی در دانشجویان دختر و پسر واحد علوم و تحقیقات مرکز اهواز
پرویز عسگری حسن احدی محمدمهدی مظاهری میرصلاح الدین عنایتی علیرضا حیدریچکیده : در این پژوهش رابطه متغیرهای شادکامی، خودشکوفایی، سلامت روان و عملکرد تحصیلی با دوگانگی جنسی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی واحد علوم و تحقیقات مرکز اهواز بررسی شده است. روش پژوهش از نوع همبستگی است. بهمنظور دستیابی به اهداف پژوهش از بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی عل أکثرچکیده : در این پژوهش رابطه متغیرهای شادکامی، خودشکوفایی، سلامت روان و عملکرد تحصیلی با دوگانگی جنسی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی واحد علوم و تحقیقات مرکز اهواز بررسی شده است. روش پژوهش از نوع همبستگی است. بهمنظور دستیابی به اهداف پژوهش از بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم و تحقیقات مرکز اهواز 373 نفر (185 پسر و 188 دختر) با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. با توجه به نتایج بهدست آمده بین متغیرهای شادکامی و دوگانگی جنسی، بین خودشکوفایی و دوگانگی جنسی، بین سلامت روان و دوگانگی جنسی، بین شادکامی و خودشکوفایی، بین شادکامی و سلامت روان، بین خودشکوفایی و سلامت روان روابط معناداری بهدست آمد (001/0 P). در ضمن روابط بین متغیرها با توجه به تفکیک جنسیت مورد بررسی قرار گرفت که با توجه به نتایج بهدست آمده بین شادکامی و دوگانگی جنسی در دانشجویان پسر رابطۀ معناداری مشاهده نگردید (001/0 > P). ولی بین شادکامی و دوگانگی جنسی در دختران رابطه معناداری مشاهده گردید (001/0 P). از سوی دیگر بین شادکامی و خودشکوفایی و نیز بین شادکامی و سلامت روان و بین خودشکوفایی و سلامت روان هم در دختران و هم در پسران رابطه معناداری مشاهده گردید (001/0 P). تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - شناسایی باورهای معلمان در باب میزان ارزشمندی جهتگیریهای ششگانه برنامه درسی
نصراله نوروزی زهرا معرفت حبیب اله نعمتی زیارتی زهرا میرشکاریهدف پژوهش حاضر که پژوهشی توصیفی ـ پیمایشی است، شناسایی باورهای معلمان شهر شیراز پیرامون میزان ارزشمندی جهتگیریهای برنامه درسی بود. بدین منظور، از بین معلمان شاغل در مدارس این شهر در سال تحصیلی 91-1390 نمونهای به حجم 368 نفر با روش نمونهگیری طبقهای انتخاب و از طریق أکثرهدف پژوهش حاضر که پژوهشی توصیفی ـ پیمایشی است، شناسایی باورهای معلمان شهر شیراز پیرامون میزان ارزشمندی جهتگیریهای برنامه درسی بود. بدین منظور، از بین معلمان شاغل در مدارس این شهر در سال تحصیلی 91-1390 نمونهای به حجم 368 نفر با روش نمونهگیری طبقهای انتخاب و از طریق پرسشنامه جهتگیریهای برنامه درسی که روایی و پایایی آن محاسبه و تأیید گردیده بود، مورد پرسشگری قرار گرفتند. برای تجریه و تحلیل دادههای حاصله از روشهای آماری تی تکنمونهای، تحلیل واریانس اندازهگیریهای مکرر، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمونهای تعقیبی بونفرونی و شفه استفاده گردید. یافتهها نشان داد که معلمان بر این باورند که هر شش جهتگیری برنامه درسی دارای ارزش زیادی بوده و در این بین، جهتگیری رفتاری باارزشترین جهتگیری در برنامه درسی قلمداد گردید. همچنین، مشخص شد که بین باورهای معلمان دورههای مختلف تحصیلی در باب میزان ارزشمندی جهتگیریهای برنامه درسی تفاوت معناداری وجود دارد، در حالی که بین باورهای معلمان با سوابق خدمتی مختلف و نیز معلمان مرد و زن در زمینه این تفاوت معناداری مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - ارائۀ مدلی جهت ارزیابی عوامل مؤثر بر برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده در مدارس هوشمند
فرهاد شفیعپور مطلق محمدحسین یارمحمدیانهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده در مدارس هوشمند است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ معلمان مدارس هوشمند شهر تهران در سال تحصیلی 1390ـ 1388 تشکیل میدهد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. روش نمونهگیری، خوشهای چند مرحلهای أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده در مدارس هوشمند است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ معلمان مدارس هوشمند شهر تهران در سال تحصیلی 1390ـ 1388 تشکیل میدهد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. روش نمونهگیری، خوشهای چند مرحلهای بوده که در نهایت 360 نفر از معلمان بهطور تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق سه پرسشنامۀ محققساخته (یکی در خصوص عوامل مؤثر بر برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده، دیگری در خصوص مؤلفههای برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده و پرسشنامۀ دیگر در خصوص ایجاد انگیزۀ دانشآموزان مدارس هوشمند) بوده است. روایی آنها به لحاظ محتوا تأمین شده و ضریب اعتبار آنها براساس آلفای کرونباخ به ترتیب معادل 93/0، 89/0 و 87/0 بهدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند، از بین متغیرهای هفتگانۀ مورد مطالعه، توجه به تفاوتهای فردی (307/0)، توجه به یادگیری در حد تسلط (263/0)، و توجه به پژوهشمحوری (219/0)، به ترتیب بیشترین تأثیر کلی را بر برنامههای درسی پاسخگوی ادراک شده داشتهاند. براساس یافتههای به دست آمده از تحقیق 422/115= Chi-Square، 963/0=GFI، 921/0=AGFI، 000/0 =P-Value، 055/0 = RMSEA است. بر این اساس، برازش مدل مورد مطالعه در حد قابل قبول میباشد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - ارائه مدلی جهت تعیین رابطه بین شیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی و موفقیت تحصیلی با خودشکوفایی تحصیلی مبتنی بر میانجیگری جدیت تحصیلی
سیمین نقش فرهاد شفیع پور مطلقهدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین شیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی و موفقیت تحصیلی با خودشکوفایی تحصیلی مبتنی بر میانجی گری جدیت تحصیلی بوده است. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق را کلیه دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شه أکثرهدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین شیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی و موفقیت تحصیلی با خودشکوفایی تحصیلی مبتنی بر میانجی گری جدیت تحصیلی بوده است. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق را کلیه دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال تحصیلی 92- 1391 به تعداد 142380نفر (61067 نفرپسر و 81313 نفردختر) تشکیل دادهاند .برای انتخاب نمونه از روش تصادفی خوشهای چند مرحلهای استفاده شده است. بر اساس فرمول ذیل تعداد 382 نفر برای تحقیق به طور تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مشتمل بر 5 نوع پرسشنامه بوده است:1-پرسشنامه خلاقیت عابدی مشتمل بر ابعاد سیالی، بسط، ابتکار و انعطافپذیری 2-پرسشنامه محقق ساخته شیفتگی تحصیلی مشتمل بر 4 بعد رغبت تحصیلی اظهار شده، رغبت تحصیلی ابراز شده، رغبت تحصیلی آزمون شده، رغبت تحصیلی فهرست شده 3-پرسشنامه محقق ساخته موفقیت تحصیلی مشتمل بر 3 بعد ورود تحصیلی، حین تحصیلی و فارغ التحصیلی 4-پرسشنامه محقق ساخته جدیت تحصیلی 5- پرسشنامه محقق ساخته خودشکوفایی تحصیلی. از آلفای کرونباخ برای بررسی اعتبار و از روایی صوری نیز برای بررسی روایی پرسشنامهها استفاده شد. به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد، بین شیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی و موفقیت تحصیلی با خودشکوفایی تحصیلی، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. جدیت تحصیلی، رابطه بین عوامل سه گانه اثرگذار با خودشکوفایی تحصیلی را میانجی گری میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - بررسی اندیشههای عرفانی- تربیتی کتاب کشفالمحجوب هجویری بر اساس نظریة خودشکوفایی آبراهام مزلو
معصومه سامانی احمد حسنی رنجبرکشفالمحجوب یکی از متون مهم عرفانی است. این کتاب و نیز سایر متون عرفانی به دلیل مطرح نمودن مفهوم انسان کامل، قابلیت بررسی از دیدگاه روانشناسی کمال و به طور ویژه، نظریة خودشکوفایی آبراهام مزلو را دارند. مزلو در نظریة خود، ملاکهایی برای افراد خود شکوفا برمیشمارد. این م أکثرکشفالمحجوب یکی از متون مهم عرفانی است. این کتاب و نیز سایر متون عرفانی به دلیل مطرح نمودن مفهوم انسان کامل، قابلیت بررسی از دیدگاه روانشناسی کمال و به طور ویژه، نظریة خودشکوفایی آبراهام مزلو را دارند. مزلو در نظریة خود، ملاکهایی برای افراد خود شکوفا برمیشمارد. این ملاکها کمابیش در حالات و کردار عارفان قابل مشاهده است. به همین منظور در این پژوهش، پس از ذکر توضیحات لازم در مورد کتاب، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به نظریة مزلو بیان شده و شواهدی از متن ذکر شده است. میتوان گفت دیدگاه نویسندة کشفالمحجوب با نظریة خودشکوفایی مزلو شباهتهایی دارد، اما هنوز تا تطبیق کامل با آن فاصله دارد. توزیع فراوانی عوامل فردی خودشکوفایی نسبت به عوامل اجتماعی آن نشان میدهد که شیوة تربیت عرفانی هجویری در کتاب کشفالمحجوب، بیشتر یک شیوة خودسازی فردی است تا اجتماعی. بنابراین اگر چه هر دو نفر، ملاکهای کمال یا خودشکوفایی را بیان میکنند، اما نوع نگاه هجویری نسبت به مسألة خودشکوفایی با نگاه مزلو متفاوت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - کارکرد اضطرار عرفانی در رشد و تعالی روانی
یداله نصراللهی رحیم یوسفی جعفر غیبییکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه اضطرار تبلور یافته است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده می شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد أکثریکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه اضطرار تبلور یافته است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده می شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد و تعالی، از آن بهره مند شود. ما این موضوع را با مفاهیمی مانند عقده یونس و خودشکوفایی که از روان شناسی مکتب انسان گرایی وام گرفته ایم، تقویت کرده ایم، تا نقش و کارکرد ویژۀ اضطرار در عرفان اسلامی را که به نظر ما کشف ویژه عرفا از متون دینی و مؤلفۀ اصلی برای غلبه بر عقدۀ یونس و رسیدن به خودشکوفایی در عرفاست، معرفی نماییم. مطالب این مقاله به شیوۀ کتابخانه ای- اسنادی جمع آوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی، صورت حصولی پذیرفته است. حاصل اینکه برآورده شدن نیاز فرد مضطر در سخت ترین شرایط به خاطر بریدن از دستاویزهای مادی و توکل کامل به وقوع می پیوندد که درنهایت موجب غلبه بر عقدۀ یونس و خودشکوفایی وی می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - رابطه بین بهره گیری از مهارتهای خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی با پدیدار سازی برنامه درسی استارتاپساز ادراک شده در مدرسه کارآفرین
فرهاد شفیع پور مطلق مجتبی ملا احمدیچکیده هدف تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین بهره گیری از مهارتهای خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی و پدیدارسازی برنامه درسی استارتاپ ساز در مدرسه کارآفرین با واسطه گری درگیری تحصیلی بوده است. برنامه درسی استارتاپ ساز، برنامهای است که ذهنیت دانشآموزان را به گونهای پرورش دهد ک أکثرچکیده هدف تحقیق حاضر، تعیین رابطه بین بهره گیری از مهارتهای خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی و پدیدارسازی برنامه درسی استارتاپ ساز در مدرسه کارآفرین با واسطه گری درگیری تحصیلی بوده است. برنامه درسی استارتاپ ساز، برنامهای است که ذهنیت دانشآموزان را به گونهای پرورش دهد که بتوانند کسب و کارهای نوبنیادی را راه اندازی کنند.روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری کلیه معلمان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان به تعداد 3537 نفر در سال تحصیلی 97-1396 بوده است. شیوه نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای بوده که بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران و بطور تصادفی تعداد347 نفر برای تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل چهار دسته پرسشنامه بوده است که عبارتنداز: 1.پرسشنامه خودتنظیمی تحصیلی (سواری و عرب زاده، 1392)، 2.پرسشنامه خودشکوفایی تحصیلی (رضوانی منفرد و شفیع پور مطلق، 1395) 3.پرسشنامه درگیری تحصیلی دانش آموز (فردریکس، 2004) و 4. پرسشنامه محقق ساخته برنامه درسی استارتاپ ساز ادراک شده. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، درصد) و آمار استنباطی (آزمونهای کالموگروف-اسمیرنف و شاپیرو ـ ویلک، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه گام به گام و مدل معادله ساختاری) استفاده شده است. بطورکلی نتایج تحقیق نشان داد، بین خودتنظیمی و خودشکوفایی تحصیلی و پدیدارسازی برنامه درسی استارتاپ ساز در مدرسه کارآفرین در سطح 05/0>P رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نیز نتایج نشان داد، مدل تجربی پیشنهادی تحقیق از برازش مطلوبی برخوردار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - اثربخشی آموزش خودشکوفایی بر رشد فردی و پایستگی تحصیلی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان آمل
خدیجه موسوی شعبان حیدری سیده علیا عمادیانپژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودشکوفایی بر رشد فردی و پایستگی تحصیلی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان آمل انجام گردید. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با اجرای پیشآزمون پسآزمون و کنترل در دو گروه آزمایش و کنترل بوده است. از میان جامعه آماری پژوهش حاضر، نمونه آماری از أکثرپژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودشکوفایی بر رشد فردی و پایستگی تحصیلی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان آمل انجام گردید. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با اجرای پیشآزمون پسآزمون و کنترل در دو گروه آزمایش و کنترل بوده است. از میان جامعه آماری پژوهش حاضر، نمونه آماری از طریق نرمافزار g power به تعداد 30 نفر دانشجوی دختر(15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) در سال تحصیلی 1401-1400 انتخاب گردیدند. برای گردآوری دادهها پرسشنامه خودشکوفایی از برانیگان استفاده شده، جهت سنجش رشد فردی از پرسشنامه روبیتچک و همکاران وجهت سنجش پایستگی تحصیلی از پرسشنامه پایستگی تحصیلی مارتین و مارش استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی(تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر) استفاده شده است و دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین میانگین نمرههای متغیرها در مراحل پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری، تفاوت معناداری وجود دارد و همچنین میتوان گفت میزان تغییرات این متغیرها در طی مراحل پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری، در دو گروه کنترل و آزمایش یکسان نبوده است، لذا میتوان نتیجه گرفت آموزش خودشکوفایی بر رشد فردی و پایستگی تحصیلی مؤثر بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - A Study of the Relationship between Self-actualization of People and Their Attitude to Democracy
مهناز فرهمند سجاد ممبینی یاسین خرم آبادThe main objective of the present study is to investigate the relationship between the levels of self-actualization of people and their attitude of democracy. In this regard it has investigated the relationship among 384 Yazd university students in 2013-14 by survey met أکثرThe main objective of the present study is to investigate the relationship between the levels of self-actualization of people and their attitude of democracy. In this regard it has investigated the relationship among 384 Yazd university students in 2013-14 by survey method. Thus, after collecting data, through SPSS and statistical tests including Pearson Correlation, ANOVA and etc., the data have been analyzed. The results of this study suggest that if people have higher self-actualization, the attitude to democracy is stronger and there is no relationship among sex and marital status with attitudes to democracy. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - بررسی نیاز عشق در شخصیّت تهمینه و سودابه براساس نظریه آبراهام مزلو
فخری زارعی سیدکاظم موسوی علی محمدی آسیابادیآثار ادبی، از جهت حضور انسان، موضوع نقد روانشناختی واقع میشوند و بستر مناسبی برای این پژوهشها به شمار میآیند. ویژگی برخی از آثار، ارائة تصویری از انسان خودشکوفاست. انسانگرایی از جریانهای تأثیرگذار در روانشناسی است که انسان و رسیدنش به خودشکوفایی از مباحث مهم آن أکثرآثار ادبی، از جهت حضور انسان، موضوع نقد روانشناختی واقع میشوند و بستر مناسبی برای این پژوهشها به شمار میآیند. ویژگی برخی از آثار، ارائة تصویری از انسان خودشکوفاست. انسانگرایی از جریانهای تأثیرگذار در روانشناسی است که انسان و رسیدنش به خودشکوفایی از مباحث مهم آن بهشمارمیآید. مزلو، از پیشگامان انسانگرایی، الگویی ارائه میدهد که در آن نیازهای اساسی را در پنج سطح طبقهبندی میکند. این الگو در بعضی از آثار مانند شاهنامه که ماهیتی انسانمحور دارد، قابل بررسی است. هدف این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، بررسی عشق در شخصیت تهمینه و سودابه، براساس نظریة مزلو است که میتواند رهنمونی در بررسی دیگر شخصیتها، برای شناسایی انسان خودشکوفا باشد. از اینرو این دو شخصیت، براساس شاخصهای هرم مزلو سنجیده میشوند. با بررسی این دو شخصیت، تهمینه، الگوی افراد خودشکوفا و سودابه نمونة ناشکوفایی شخصیت معرفی میگردد و دلایل آن مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج این تحقیق نشان میدهد، شخصیتهای حماسی تا چه حد به رشد انسانی دست یافته و چه اندازه با الگوهای شخصیت رشدیافتة حوزة روانشناسی، منطبق هستند. در میان شخصیتهای شاهنامه، تهمینه از معاشیق داستانهای حماسی ـ غنایی است و میتوان شاهد ویژگیهای افراد خودشکوفا در رفتار او بود. عشق، موضوع مشترک داستانهای غنایی و نیازهای نظریة مزلو، تهمینه را تا خودشکوفایی پیش میبرد و باعث رشد او میشود. در تقابل با تهمینه، سودابه را میتوان مورد توجه قرارداد؛ بررسی شخصیت سودابه بیانگر ناکامی او در تأمین نیازها و گذر نکردن از پایینترین سطوح آن است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - مسألهمداری در اندیشه و شخصیت ناصرِخسرو (بر پایۀ نظریۀ خودشکوفایی آبراهام مزلو)
رضا جلیلی مهدی نوروزدر میان شخصیت های مطرح در عرصۀ شعر فارسی می توان به "ناصرِخسرو" اشاره کرد که دست کم در نیمۀ دوم زندگی خود همواره مسأله محور بوده و به واسطۀ آن سختی های بسیاری را تحمل کرده است. به این اعتبار، آنچه در پژوهش پیش رو بررسی می شود، تطبیق ویژگی های انسان خودشکوفا و مسأله محو أکثردر میان شخصیت های مطرح در عرصۀ شعر فارسی می توان به "ناصرِخسرو" اشاره کرد که دست کم در نیمۀ دوم زندگی خود همواره مسأله محور بوده و به واسطۀ آن سختی های بسیاری را تحمل کرده است. به این اعتبار، آنچه در پژوهش پیش رو بررسی می شود، تطبیق ویژگی های انسان خودشکوفا و مسأله محورِ مورد نظر مزلو با اندیشه و شخصیت ناصرِخسرو قبادیانی خواهد بود. روش تحقیق نیز، تطبیقی- تحلیلی است. به نظر می رسد که مهم ترین دغدغه های شاعر، هواداری از اسماعیلیان و دشمنی با عباسیان، خردورزی و دانش اندوزی، دوری گزینی از دنیا و مظاهر آن و نکوهش مداحی و ستایش آزادگی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - سیاوش شخصیتی خودشکوفا( بر اساس نظریه آبراهام مزلو)
محمد نامداری مهدی رضاییچکیده: در قرن بیستم میلادی مکاتب روانشناختی بسیاری ظهور کردند که به جنبه های مختلف روان آدمی پرداختند و به نتایج شگفت انگیزی دست یافتند. یکی از این مکاتب روانشناختی که برخلاف مکاتب روانی دیگر به جنبه های مثبت و روشن زندگی انسان پرداخته، روانشناسی انسانگرای آبراهام مز أکثرچکیده: در قرن بیستم میلادی مکاتب روانشناختی بسیاری ظهور کردند که به جنبه های مختلف روان آدمی پرداختند و به نتایج شگفت انگیزی دست یافتند. یکی از این مکاتب روانشناختی که برخلاف مکاتب روانی دیگر به جنبه های مثبت و روشن زندگی انسان پرداخته، روانشناسی انسانگرای آبراهام مزلوی آمریکایی است. او تحقیقات خود را بر روی سالم ترین افراد جامعه انجام داد و به این نتیجه رسید که درصد کمی از افراد جامعه هستند که اگر تمام نیازهای جسمی و روانی آن ها فراهم باشد به خودشکوفایی و کمال مطلوب خواهند رسید. شخصیت های بزرگ و انسان های متعالی بسیاری در شاهنامه فردوسی هستند که مصداق بارز انسانهای کامل و رشدیافته طرح و الگوی آبراهام مزلو بشمار می روند. یکی از این شخصیت ها سیاوش فرزند کی کاووس است که جزو عزیزترین پهلوانان شاهنامه است. در این نوشتار به روش توصیفی-تحلیلی و به کمک منابع کتابخانه ای ابتدا به مولفه های سلسله مراتب نیازهای آبراهام مزلو پرداخته ایم، سپس با بررسی اجمالی شخصیت سیاوش در شاهنامه فردوسی بر اساس مولفه های ارائه شده توسط مزلو درباره افراد خودشکوفا به این نتیجه رسیدیم که سیاوش با توجه به اخلاق، رفتار و تصمیماتی که در مواجهه با اتفاقات زندگی خود گرفته است مانند: پذیرش خود و دیگران، داشتن استقلال وحریم خصوصی، درک درست از واقعیت، قدرشناسی نسبت به پدیده های اطراف، روابط میان فردی قوی، حس همدردی و نوعدوستی، تجربه های متعالی وعارفانه، مقاومت در برابر فرهنگ پذیری، می تواند جزو نمونه های بارز افراد خودشکوفا و خواستاران تحقق خود بشمار رود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - تحلیل کنشهای اخلاقی و تعلیمیِ کتایون و هما در شاهنامۀ فردوسی، بر اساس نظریۀ خودشکوفایی مزلو
افسانه رخشانی حمید طبسی حبیب الله جدید الاسلامیدر نظریۀ اخلاقی خودشکوفایی مزلو، برخی صفات نیک و پسندیده، به عنوان الگوهای برتر اخلاقی، برای شکل گیری یک زندگی ایده آل و آرمانی ارائه شده است که بصورت بالقوه در همه افراد وجود دارد.پرداختن به ابعاد اخلاقی و تعلیمیِ اشخاص مختلف در شاهنامه، یکی از موضوعات ادبی قابل توجّه أکثردر نظریۀ اخلاقی خودشکوفایی مزلو، برخی صفات نیک و پسندیده، به عنوان الگوهای برتر اخلاقی، برای شکل گیری یک زندگی ایده آل و آرمانی ارائه شده است که بصورت بالقوه در همه افراد وجود دارد.پرداختن به ابعاد اخلاقی و تعلیمیِ اشخاص مختلف در شاهنامه، یکی از موضوعات ادبی قابل توجّه است که در تحقیقهای متعددی به آن پرداخته شده و با توجّه به نظریۀ خودشکوفایی مزلو، الگوهای برتر اخلاقی و تعلیمی دو تن از بانوان خاندان گشتاسپی در اشعار شاهنامه که سند و کارنامة فرهنگی و تاریخی ملّت ایران است و در هرم اخلاقی این نظریه وجود دارد، شناسایی شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی چنین نتیجه ای را نشان میدهد که در شاهنامه، کردارهای آموزندۀ بعضی از زنان در رویدادها، از جمله عوامل منحصر بهفرد و تأثیرگذار بوده که از نیازهای اصلی در استحکام بنیان خانواده است و با نظریه های روز دنیا، علی الخصوص نظریۀ مزلو همخوانی دارد؛ به عنوان مثال همانطورکه در شخصیت کتایون دختر قیصر روم میبینیم، در جریانات مختلف، نقش خلّاق و سازنده ای دارد و نمونهای بارز از گذشت و ایثار و عشق است که پایبند به همسر بوده، نه در بند زر و مال دنیا؛ همچنین حضور اخلاقمدارانۀ زن را در اجرای امر عظیم عدالت و سخاوت، میتوان در شخصیت هُما، همسر بهمن مشاهده کرد. خصایص ذکر شده از عناصر اصلی هرم خودشکوفاییِ اخلاقی مزلو است که باعث پیدایش جریانهای معناسازِ اخلاقی وآموزنده در حوزۀ ادب فارسی شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - انسان خودشکوفا و خودشکوفایی سعدی با رویکرد تطبیقی به نظریۀ مزلو
محمود مهدوی دامغانی علی رضا صادقیروانشناسی انسانگرا (Humanistic) از مکاتب روانشناختی نیمۀ دوم قرن بیستم است و سعی در کشف خودآگاهی، رشد و کمال، خودشکوفایی، خلاقیت و توانمندیهای بالقوه و بالفعل انسانی دارد. پدر معنوی اندیشههای این مکتب، آبراهام مزلو است. مزلو بر آن بود که رفتار انسان توسط سلسلهمرا أکثرروانشناسی انسانگرا (Humanistic) از مکاتب روانشناختی نیمۀ دوم قرن بیستم است و سعی در کشف خودآگاهی، رشد و کمال، خودشکوفایی، خلاقیت و توانمندیهای بالقوه و بالفعل انسانی دارد. پدر معنوی اندیشههای این مکتب، آبراهام مزلو است. مزلو بر آن بود که رفتار انسان توسط سلسلهمراتب نیازها برانگیخته میشود که در قالب یک هِرَم ترسیم میگردد. در رأس هرم سلسلهمراتب نیازهای مزلو خودشکوفایی (self-actualization) قرار دارد. در واقع مزلو نخستین روانشناسی بود که مفهوم خودشکوفایی را مطرح کرد. سعدی شاعری کمالطلب و کمالگراست. دو کتاب گلستان و بوستان او بهترین تصویر واقعگرایی و ایدئالگرایی اندیشههای او را به نمایش میگذارد. سعدی یکی از بزرگترین شاعران ادب فارسی است که علاوه بر آنکه سخنش در فصاحت، بلاغت و زیبایی در اوج قرار دارد، محتوای سرودهها و نوشتههایش نیز مورد توجه بوده و به شیوههای گوناگون مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. بسیاری از اندیشههای سعدی با مفاهیم روانشناختی امروز قابل تطبیقاند. در بسیاری از گفتار سعدی، مفهوم خودشکوفایی را مطابق آنچه مزلو بررسی کرده است، بهطور کاملاً واضح میتوان تشخیص داد. در این مجال، مفهوم خودشکوفایی و انسان خودشکوفا را در آثار و نوشتههای سعدی به بحث مینشینیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - بررسی مؤلفههای «خودشکوفایی» و «کمالطلبی» در تذکرۀ عرفانی کلام الملوک باباجان قزوینی و نظریات آبراهام مَزلو
آسیه ذبیح نیا عمرانتذکرۀ کلام الملوک از باباجان قزوینی در سال 1043 به فارسی تالیف شده است. موضوع کلام الملوک باباجان قزوینی درمقامات عرفانی، احوالات و سخنان عرفا و اولیاء است.توجه به کمال آدمی و شکوفایی فرد در آرای عرفانی باباجان بسیار مورد توجه بوده است. به علاوه انسان کامل محور اصلی عرف أکثرتذکرۀ کلام الملوک از باباجان قزوینی در سال 1043 به فارسی تالیف شده است. موضوع کلام الملوک باباجان قزوینی درمقامات عرفانی، احوالات و سخنان عرفا و اولیاء است.توجه به کمال آدمی و شکوفایی فرد در آرای عرفانی باباجان بسیار مورد توجه بوده است. به علاوه انسان کامل محور اصلی عرفان نظری است. آبراهام مزلو (1908- 1970م.) بنیان گذار روانشناسی انسان گرا است. استفاده از دستاوردهای دانش روان شناسی در ادبیّات، ابزاری سودمند در تحلیل شخصیّت ها در متون عرفانی است. موضوع انسان و الزامات حیاتی او سیر کمال درآرای مزلو و باباجان نقشی محوری دارد. این مقاله به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی با تلفیق الگو و تفکرکمال طلبی و خودشکوفایی شخصیت آبراهام مزلو و باباجان قزوینی تلاش دارد به این مهم دست یابد. از نتایج تحقیق برمی آید که تحلیل نگرش باباجان قزوینی بر پایۀ دیدگاه مزلو و در ارتباط با حسّ همدردی نشان می دهد که رفتار او همچون مزلو، در مناسبات بینافردی توأم با خشم و مهربانی بوده است. نگرش باباجان قزوینی نسبت به مخاطبان خود، کل نگر و فراگیر بوده و دغدغه های او شامل همۀ افراد جامعۀ انسانی می شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - بررسی مؤلّفه های «خودشکوفایی» در شخصیّت زال برپایة نظریة روانشناختی مزلو
فخری زارعی سید کاظم موسوی علی محمدی آسیابادیبررسی و پژوهش در حوزة ادبیات، در ارتباط با علوم مختلف ازجمله روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ، زبان شناسی و... نشان دهندة قابلیت های چندگانة گسترة ادبیات است. در میان علوم مختلف، روان شناسی رابطة تنگاتنگی با ادبیات دارد و می توان آن را در تحلیل آثار ادبی به کار برد. از می أکثربررسی و پژوهش در حوزة ادبیات، در ارتباط با علوم مختلف ازجمله روان شناسی، جامعه شناسی، تاریخ، زبان شناسی و... نشان دهندة قابلیت های چندگانة گسترة ادبیات است. در میان علوم مختلف، روان شناسی رابطة تنگاتنگی با ادبیات دارد و می توان آن را در تحلیل آثار ادبی به کار برد. از میان شاخه های متعدّد آن، روان شناسی شخصیّت ابزار مناسبی برای بررسی شخصیّت های داستانی است. در میان نظریات متعدّد شخصیّت، الگوی هرمی آبراهام مزلو، روان شناس انسان گرای امریکایی، شاخص و فرایندی است که می توان از آن در بازشناسی شخصیّت ها استفاده کرد. این هرم، الگوی مناسبی برای شناخت ویژگی های انسان کمال طلب و خواستارِ تحقّق خود، در متون ادبی است. آنچه از فرایند این نظریه بر روی شخصیّت ها و تبیین جایگاه آن ها مهم به نظر می آید، جنبة تعلیمی و الگویی و تربیتی آن است. اینکه شخصیّتِ به کمال رسیده و خودشکوفا چه آموخته ها و تجربیاتی کسب کرده است، از جنبة شاخص های تربیتی و اخلاقی بسیار مهم می نماید. از بین آثار مختلف ادبی، شاهنامة فردوسی از آثار انسان گراست؛ نژاد، گوهر، هنر و خرد، چهار عنصری است که به تأکید فردوسی می تواند فرد را در ذهن و عمل به تکامل برساند. انسان در شاهنامه از واقعیت و فراواقعیت، تعقّل و تعهّد و در کلامی گسترده، خرد و اسطوره برخوردار است. خویشکاری شخصیّت های شاهنامه زمینه ای است که می تواند در شناسایی مرتبة انسانی آن ها کمک کند. بازشناخت روانی و شخصیّتی آن ها و اینکه آیا با بررسی روان شناختی شخصیّت ها می توان به شناخت دیگر از آن ها رسید، پرسش محوری این پژوهش است. این پژوهش به شیوة توصیفی تحلیلی میکوشد تا نشان دهد در میان شخصیّت های متعدّد این اثر، زال می تواند مصداق فرد خودشکوفا در نظریة مزلو باشد. او از شخصیّت های برجستة شاهنامه است که از ویژگی کامل پیوند خرد و اسطوره برخوردار است و توانسته است به مرحلة خودشکوفایی برسد. یافتة مهم این جستار آن است که زال الگوی خواستاران تحقّق خود است و شخصیّت اسطوره ایـحماسی او دارای ویژگی های افراد اخلاق مدار و خودشکوفاست. از ویژگی های او، ادراک روشن از واقعیات، مسئله مداری، فرهنگ ناپذیری، خودانگیختگی، خوی مردم گرایی، پذیرش دیگران، خود و طبیعت است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - واکاوی نمودهای شخصیت خودشکوفا در بوستان و گلستان سعدی با رویکرد تطبیقی به نظریه راجرز
سیده فاطمه مظفرپور خوشرودی ناهید اکبرى حسینعلی پاشاپاسندینیمة دوم قرن بیستم، مکتب انسانگرایی پدیدار شد. هدف در این مکتب، تلاش برای بالابردن سطح خودآگاهی انسان و کشف توانمندیهای بشر امروزی است. یکی از طرفداران و نظریهپردازان این مکتب کارل راجرز (1902‑1987م.) بود. او ویژگیهایی را برای افراد در مسیر رشد و شکوفایی برگزید. از أکثرنیمة دوم قرن بیستم، مکتب انسانگرایی پدیدار شد. هدف در این مکتب، تلاش برای بالابردن سطح خودآگاهی انسان و کشف توانمندیهای بشر امروزی است. یکی از طرفداران و نظریهپردازان این مکتب کارل راجرز (1902‑1987م.) بود. او ویژگیهایی را برای افراد در مسیر رشد و شکوفایی برگزید. از میان حکیمان و بزرگان ادب فارسی، سعدی در دوران زندگی با مسائل گوناگون اجتماعی روبهرو بوده است. وی در قالب حکایت و شخصیتهای داستانی، راهکارهایی برای رسیدن انسان به رستگاری معرفی میکند. در این پژوهش، شخصیتهای دو اثر مهم و ارزشمند بوستان و گلستان سعدی برپایة الگوی انسان خودشکوفای راجرز بررسی میشود و مطابق با دیدگاه وی تطبیق مییابد. نگارندگان در این پژوهش، خودشکوفایی و انسان خودشکوفا را بحث و بررسی میکنند. نتیجة بررسیها نشان میدهد در این دو اثر تعلیمیِ ارزشمند که رهاورد سیر آفاقی و انفسی سعدی است، شخصیتهایی از اقشار گوناگون، ازجمله عالم، عارف، زاهد، ملکزاده و همسر مرد درویش نقش تأثیرگذاری داشتهاند. آنان با پذیرش روبهروشدن با دشواریهای زندگی، خلّاقیت و ارادة آزاد در تصمیمگیریها، مطابق نظریة راجرز، توانستهاند به خودآگاهی و کمال انسانی راه یابند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی شاخصه های تجربۀ اوج عرفانی در غزل های بیدل دهلوی بر اساس نظریّۀ خودشکوفایی آبراهام مزلو
رضا جلیلی نسرین فقیه ملک مرزبانبا استفاده از نقد روانشناسی که برای تحلیل متون ادبی به کار گرفته میشود، کنکاشی در لایههای زیرین شخصیّت صاحب اثر و متن آفریدهشده از سوی او، صورت میگیرد. انسانگرایی یکی از مکاتب روانشناسی است که در آن به جنبههای مثبت انسانی توجه شده است. آبراهام مزلو به عنوان چهرۀ أکثربا استفاده از نقد روانشناسی که برای تحلیل متون ادبی به کار گرفته میشود، کنکاشی در لایههای زیرین شخصیّت صاحب اثر و متن آفریدهشده از سوی او، صورت میگیرد. انسانگرایی یکی از مکاتب روانشناسی است که در آن به جنبههای مثبت انسانی توجه شده است. آبراهام مزلو به عنوان چهرۀ اصلی این مکتب، با ارائۀ نظریّۀ خودشکوفایی به توصیف انسان سالم و بالنده پرداخته است. تجربۀ اوج یکی از معیارهای اصلی نظریّۀ مذکور است که مبانی آن شباهتهای زیادی به آراء شاعران عارف مسلک مسلمان از جمله بیدل دهلوی در باب فنا، وصال، وحدت و اتّحاد دارد. دیوان بیدل سرشار از توصیف تجربیّات عاشقانهای است که سالک کمالجو با آن روبهرو شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، نمودهای تجربۀ اوج را در غزلهای بیدل با رویکرد به یافتههای مزلو کاویده است. نتایج پژوهش نشان میدهد مواردی مانند گشودهشدن افق نامحدود در برابر دیدگان، احساس شدید وجد و حیرتی فرامکانی و فرازمانی، احساس یکپارچگی و بیخویشتنی و گرایش به شعر، عرفان و مذهب در آزمودنیهای مزلو و تجربههای بیانشده از سوی بیدل مشابه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - کمال انسان در تطبیق نظریات سعادت فارابی و خودشکوفایی آبراهام مزلو
ریحانه داودی کهکیشناخت انسان در هر مکتبی بر غایت انگاری او تاثیر دارد که نوع زیست و نحوه حل تعارضات را تحت الشعاع قرار میدهد. مزلو در باب کمال انسانی نظریه خودشکوفایی خویش را بر مبنای مکتب انسان گرایی بنا نهاده و بیان میدارد که با گذر از نیازهای اولیه مبتنی بر کمبود میتوان ابعاد استع أکثرشناخت انسان در هر مکتبی بر غایت انگاری او تاثیر دارد که نوع زیست و نحوه حل تعارضات را تحت الشعاع قرار میدهد. مزلو در باب کمال انسانی نظریه خودشکوفایی خویش را بر مبنای مکتب انسان گرایی بنا نهاده و بیان میدارد که با گذر از نیازهای اولیه مبتنی بر کمبود میتوان ابعاد استعدادی را که موروثی هستند، به حد اعلی به منصه ظهور رساند. فارابی فیلسوف سعادت با اهتمام ویژه به کارکرد ذهن، تفکر و استعداد، کمال انسان را در زندگی مادی به کمال در زندگی دیگر پیوند میزند و نظریه جامعی را در باب کمال و سعادت در ساحت ذهن، با شکوفایی استعدادهای فطری که تابع اعطای عقول هستند، بیان میدارد. هر دو اندیشمند با زیست جهانی متفاوت در نگاه به انسان انضمامی، در نهایت کمال و سعادت او را در راستای شکوفایی و بهرهمندی از استعدادهای فطری میدانند که بر این اساس موضوعات اصلی زندگی آدمی چون رنج و لذت معنای دیگری مییابد و مفاهیم رضایتمندی و شادی جایگزین آن میگردد. در این نوشتار با مطالعهای تحلیلی_تطبیقی در آراء این دو اندیشمند از جهت نوع تعریفشان از کمال و سعادت، به نحوه حل تعارضات و مشکلات انسان در دنیای واقعی پرداختهایم و راه حل آنها را در در پنج مفهوم کمال جسمانی، ارتباطی، هیجانی، عقلانی و معنایی مورد بررسی قرار دادهایم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - شاخص های روانسنجی پرسشنامه بهزیستی مدرسه کونو، آلانن، لینتونن و ریمپلا 2002
فاطمه سلاطی جواد کاوسیان مهدی عرب زادههدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس بهزیستی مدرسه کونو، آلانن، لینتونن و ریمپلا برای استفاده در ایران است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان دبیرستان های دولتی شهر کرج بود که از میان آنها به روش نمونهگیری خوشهای چند مرح أکثرهدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس بهزیستی مدرسه کونو، آلانن، لینتونن و ریمپلا برای استفاده در ایران است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان دبیرستان های دولتی شهر کرج بود که از میان آنها به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحله ای 330 دانش آموز (170 دختر و 160 پسر) به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه بهزیستی مدرسه را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی انجام شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد. همسانی درونی (آلفای کرونباخ) از 0/69 تا 0/86 و (تتای ترتیبی) از 0/71 تا 0/88 متغیر بود که نشانگر پایایی مناسب ابزار می باشد. بررسی روایی ملاکی (همزمان) نشان داد که زیر مقیاسها از روایی قابل قبولی برخوردار می باشند. نتایج نشان داد، مقیاس بهزیستی مدرسه از روایی و پایایی مناسبی در جامعه دانشآموزان ایرانی برخوردار است و جهت پژوهشهای آتی در حوزه تعلیم و تربیت می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. تفاصيل المقالة