-
حرية الوصول المقاله
1 - تجلی روح خلوت بر خانه های برونگرای ایرانی(نمونه موردی:خانه کلبادی استان مازندران)
امیرحسین شیردل جمال الدین مهدی نژاد روشنک ناصری اکبرخلوت به عنوان یک نیاز مهم، نتیجه تنظیم تعامل بین انسان در محیط است. تأثیر پارادایم های جاری فعالیت و مسائل فرهنگی، اجتماعی و عقیدتی، خلوت مطلوب را به همراه دارد. ایجاد فضای مناسب برای خلوت در خانه های ایران، یک ویژگی بنیادین در معماری ایران است که از ابتدا تأثیر قابل تو أکثرخلوت به عنوان یک نیاز مهم، نتیجه تنظیم تعامل بین انسان در محیط است. تأثیر پارادایم های جاری فعالیت و مسائل فرهنگی، اجتماعی و عقیدتی، خلوت مطلوب را به همراه دارد. ایجاد فضای مناسب برای خلوت در خانه های ایران، یک ویژگی بنیادین در معماری ایران است که از ابتدا تأثیر قابل توجهی در ساختار خانه ها داشته است. در این راستا این سوال پیش می آید که آیا شهرهای حاشیه دریای خزر با معماری برونگرا، تحت تأثیر الگوهای خلوت قرار می گیرند؟ بررسی راهکارهایی معمارانه برای برطرف کردن خلوت در این نوع خانه ها، به طور کافی توجه پژوهشگران را به خود جلب نکرده است. لذا با هدف شناسایی الگوهای رایج در خانههای برونگرا، این پژوهش به روش کتابخانهای و مشاهدات میدانی به جمعآوری مطالب پرداخته است. مقاله حاضر در قالب یک پژوهش تفسیری-تاریخی تنظیم شده است که از اطلاعات جمع آوری شده به صورت توصیفی-تحلیلی برای تجزیه و تحلیل استفاده گشته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بسیاری از خانههای برونگرا در ایران در محوطههای بزرگ ساخته شدهاند و کاشت درختان در داخل حیاط به طور قابل توجّهی دید به داخل فضای زندگی را محدود میکند. همین عامل نقش بسزائی در تعریف مرز و حدود ساختمان دارد. ورودی نقشی اساسی در پیوند فضای عرصه خصوصی و عمومی در تأمین خلوت ایفا میکند. همچنین با ایجاد شکستگیها و زوایا و وجود اختلاف ارتفاع و قرارگیری اتاقها در طبقات بالای خانه، دید مستقیم محدود شده و حریم بصری و خلوت را برطرف میکند. نتایج حاصل از بررسی سازوکارهای مؤثر خلوت در خانه برونگرای عمارت خانه کلبادی نشان میدهد در عین وجود رابطه بین داخل و خارج بنا، نظم و سازوکارهایی برای حفظ و ایجاد حالت محرمانگی، خلوت و محدودیت اعمال میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسی رابطهی خلوت و تعامل در چند مجتمع مسکونی قزوین
ایمان رئیسی الهه السادات حسینیاین مقاله به بررسی رابطهی دو نیاز انسان در حوزهی روانشناسی محیط با عنوان خلوت و تعامل می پردازد که با مفاهیمی چون تراکم و ازدحام مرتبط است. هدف اصلی، بررسی تأثیر تأمین خلوت بر تعاملات انسانها در ساختمان های مسکونی قزوین می باشد. در این پژوهش از روش تحقیق همبستگی در ت أکثراین مقاله به بررسی رابطهی دو نیاز انسان در حوزهی روانشناسی محیط با عنوان خلوت و تعامل می پردازد که با مفاهیمی چون تراکم و ازدحام مرتبط است. هدف اصلی، بررسی تأثیر تأمین خلوت بر تعاملات انسانها در ساختمان های مسکونی قزوین می باشد. در این پژوهش از روش تحقیق همبستگی در ترکیب با روش تحقیق پیمایشی استفاده شدهاست. فرضیهی پژوهش با این مضمون که رسیدن به سطح مطلوب خلوت می تواند کیفیت تعاملات اجتماعی را بهبود بخشد، از طریق پرسشنامه در جامعهی نمونهی ساختمان های مسکونی شهر قزوین، به آزمون گذاشته شده است و این نتیجه حاصل شده است که تأمین خلوت مانع احساس ذهنی ازدحام و تنش بوده و در کیفیت روابط متقابل مردم تأثیرگذار است. لذا پیشنهاد شده است که سعی شود با رعایت اصول طراحی برای تأمین خلوت در ساختمانهای مسکونی، مانند طراحی موانع واقعی و نمادین، تعریف قلمروهای خصوصی و عمومی و افزودن عناصر کارکردی مناسب، تعامل انسانها افزایش یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - قلمروپایی در سکونتگاههای دانشجویی (مطالعه موردی: خوابگاه فاطمیه کوی دانشگاه تهران)
فهیمه معتضدیان قاسم مطلبیایجاد قلمرو نقشی اساسی در کیفیت زندگی در سکونتگاههای دانشجویی دارد. در این مقاله به بررسی قلمروپایی در سکونتگاه دانشجویی و تأثیر معماری بر تأمین نیازهای روانی دانشجویان پرداخته شده است. از آنجا که در روانشناسی محیطی مفاهیم ازدحام و تراکم، شخصی سازی، خلوت و قلمرو ارتباط أکثرایجاد قلمرو نقشی اساسی در کیفیت زندگی در سکونتگاههای دانشجویی دارد. در این مقاله به بررسی قلمروپایی در سکونتگاه دانشجویی و تأثیر معماری بر تأمین نیازهای روانی دانشجویان پرداخته شده است. از آنجا که در روانشناسی محیطی مفاهیم ازدحام و تراکم، شخصی سازی، خلوت و قلمرو ارتباط معنایی عمیقی دارند، به آنها پرداخته شده است. برای بررسی دقیقتر موضوع و مشاهده ی عملکردی قلمروپایی، سکونتگاه فاطمیه کوی دانشگاه تهران، یکی از بزرگترین سکونتگاه های دختران در خاورمیانه، به عنوان نمونه ی موردی انتخاب شد. به منظور دستیابی به پژوهش، به نقش قلمروپایی در دو مقیاس خرد یا فضای شخصی )درون اتاق( و مقیاس میانی که فضای عمومی شامل مجوعه ای از اتاق ها به همراه فضاهای نیمه عمومی می شود، صورت پذیرفته است. در هر مقیاس با بررسی وضعیت موجود جامعه ی آماری و میزان رضایت دانشجویان، مشکلات این سکونتگاه از دیدگاه روانشناسی محیطی واکاوی شده و پیشنهادهایی کاربردی برای طراحی سکونتگاه های دانشجویی در مقیاس های مختلف ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - پاسخی به اهل سیاست در نگاهی واقعی به ریاضت و انزواطلبی در عرفان اسلامی
عبدالرضا مظاهریاندیشة عرفانی، اندیشهای سیاسی نیز هست. به گواهی تاریخ، صوفیان و خانقاهها در امنیت و آبادانی و رشد سیاسی کشور ایران نقش اساسی داشتهاند و علت عقبماندگی سیاسی ایران، به ویژه پس از دورة مغول، علتی فرهنگی بوده است، نه زهد و انزواطلبی صوفیان. عارفان برای سلامتی نفس خود و أکثراندیشة عرفانی، اندیشهای سیاسی نیز هست. به گواهی تاریخ، صوفیان و خانقاهها در امنیت و آبادانی و رشد سیاسی کشور ایران نقش اساسی داشتهاند و علت عقبماندگی سیاسی ایران، به ویژه پس از دورة مغول، علتی فرهنگی بوده است، نه زهد و انزواطلبی صوفیان. عارفان برای سلامتی نفس خود و جامعه، وخدمت به مردم به ریاضت روی آوردهاند. آنها بهترین روانشناسان جامعهاند، زیرا با گزارش مراحل سلوک، راه حل اصلاح فردی و جمعی جامعه را بیان کردهاند و زهد حقیقی را نشان دادهاند. بحث خلوت در انجمن و قانون ترکیب، چگونگی حضور در جامعه و استفاده از تمتعات و مال دنیا، در عین زاهد بودن است و راه گذر از علم حصولی و رسیدن به معرفت شهودی همان ریاضت و انزواطلبی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - عوامل مؤثر بر مطلوبیت فضاهای شخصی در محیطهای آموزشی دانشگاهی (مطالعه موردی : دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی)
حمیدرضا عظمتی سمیه پورباقر منا محمدیزمینه و هدف: مطالعات و بررسی های صورت گرفته بیانگر مشکلاتی چون عدم تعریف مناسب از فضاهای شخصی، فقدان محرمیت و امنیت، نبود حس تعلق یا حس مکان و ازدحام، در فضاهای دانشگاهی است. این مسئله باعث عدم کارایی و کاهش حضور مؤثر دانشجویان در فضاهای آموزشی می گردد. هدف از پژوهش حاض أکثرزمینه و هدف: مطالعات و بررسی های صورت گرفته بیانگر مشکلاتی چون عدم تعریف مناسب از فضاهای شخصی، فقدان محرمیت و امنیت، نبود حس تعلق یا حس مکان و ازدحام، در فضاهای دانشگاهی است. این مسئله باعث عدم کارایی و کاهش حضور مؤثر دانشجویان در فضاهای آموزشی می گردد. هدف از پژوهش حاضر مرور نظریهها و رویکردهای روانشناسی محیطی و معماری در رابطه با مفاهیم حریم خصوصی و فضای شخصی است و سپس تحت نظر متخصصان، عوامل کالبدی و روانی مؤثر بر مطلوبیت فضاهای شخصی استخراج شده است. روش بررسی: این مطالعه برحسب نوع هدف،کاربردی است و به روش تحقیق پیمایشی انجام گردیده است. پیمایش اولیه بین تعدادی از متخصصین متشکل از اساتید معماری و روانشناسی که به روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند صورت گرفت. سپس پرسشنامه اولیه حاصل گشته و بعد از تعیین میزان اهمیت هر یک از عوامل، پرسشنامه اصلی تهیه و توسط کاربران مورد پیمایش قرار گرفت. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS صورت پذیرفت. یافته ها: مهمترین عوامل تأثیرگذار بر فضاهای شخصی در دو حوزه مؤلفههای کالبدی و مؤلفههای روانی استخراج گردید. در حوزه مؤلفههای کالبدی عواملی مانند: فردی سازی فضا، استفاده از مرزها برای تفکیک فضا و ایجاد فضاهای نیمه شخصی و خلوت به دست آمد و در حوزه مؤلفههای روانی مهمترین مؤلفهها شامل: امنیت، تراکم جمعیتی و در نظر گرفتن نیازهای متفاوت افراد حاصل شد. نتیجه گیری: در نظر گرفتن عوامل مؤثر حاصل شده از پژوهش حاضر در طراحی محیطی موجب مطلوبیت فضاهای شخصی در محیط های آموزشی دانشگاهی خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسى تطبیقى «سبب نظم کتاب» در مصباح الارواح و چند اثر عرفانى دیگر
داریوش کاظمىدر مقاله حاضر، بخشى از کتب عرفانى تحت عنوان سبب نظم کتاب بررسى شده است. بررسى همسانى و همگونى این بخش ها به دقت و توجه فراوان نیاز دارد؛ چنان که در این پژوهش نیز یکسانى آنها در مصباح الارواح تألیف شمس الدین محمد بردسیرى و دیگر آثار عرفانى به چشم می خورد. این بخش از آثار أکثردر مقاله حاضر، بخشى از کتب عرفانى تحت عنوان سبب نظم کتاب بررسى شده است. بررسى همسانى و همگونى این بخش ها به دقت و توجه فراوان نیاز دارد؛ چنان که در این پژوهش نیز یکسانى آنها در مصباح الارواح تألیف شمس الدین محمد بردسیرى و دیگر آثار عرفانى به چشم می خورد. این بخش از آثار معمولاً با صبحى مبارک، شبى نورانى یا سحرى فرخنده آغاز می شود که نماد لحظه تفکر و مراقبه است. مشخصه هاى این لحظه مبارک، نورانیت، سکون و سکوت، زیبایى و ماورایى بودن آن است. در لحظه اى دیگر، عارف با حالتى قدسى تصویر می شود که دست از همه مادیات شسته، سر بر زانوى تفکر نهاده و در بحر مکاشفت مستغرق شده است. در این لحظات، او غرق شعف و شادى است و آسمان ها زیر پاى او رار دارند. هم در این لحظه است که شخصى نورانى و خوش سیما بر او ظاهر می شود. او را به نام هاى مختلف می خوانند: یار، دوست، انس جلیس، معشوق پر یچهره، پیر نورانى و... او صفاتى قدسى دارد. او دنیایى نیست و از زمان و مکان برتر است؛ همه چیز مى داند و بر هر سرّى آگاه است. او عارف را خطاب مى کند و از او می خواهد به باغ و گلستان یا صحرایى که او مى نمایاند، پاى نهد. عارف همراه او به گلشن قدسى می رود و دیدنى ها مى بیند؛ آنچه که با چشم سر امکان دیدنش نیست. سپس پیر رهنما که در عمق وجود عارف خانه کرده است و کسى جز خرد برتر نیست، او را به تحریر آنچه دیده است، تشویق مى کند و عارف چنین مى کند و آنچه که خرد برتر به او تلقین کرده است، مى نویسد و این اثر او است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - فضای خلوت گزینی و کشفیّات عرفانی
ندا بصاری عزیز حجاجی کهجوق آرش مشفقیعارفان در خلوت و انزوای خود از رهگذر شهود و اشراق که ابزار معرفتی آنان است، به فضاهایی گام مینهند که عقل از ادراک آن عاجز و زبان از توصیف آن ناتوان است. فضاهایی که خاستگاه تجلّیات غیبی و مرموز آنان است. این فضاها به دستیاری وهم و خیال یا آمیزههایی از هر دو ایجاد میگر أکثرعارفان در خلوت و انزوای خود از رهگذر شهود و اشراق که ابزار معرفتی آنان است، به فضاهایی گام مینهند که عقل از ادراک آن عاجز و زبان از توصیف آن ناتوان است. فضاهایی که خاستگاه تجلّیات غیبی و مرموز آنان است. این فضاها به دستیاری وهم و خیال یا آمیزههایی از هر دو ایجاد میگردد. دشواری فهم این فضاها از آنجا برمیخیزد که عموماً خیال و وهم دو نام برای یک حال ذهنی تصوّر میشود درحالی که خیال به دلیل ابتنایش بر محسوسات، با وهم فرق دارد. اگر چه این هر دو در ساختن عالم رؤیا دخیلاند. به سخن دیگر رؤیا محصول تقابل و تعامل دو نیروی واهمه و تخیّل است که خود با جهان واقع رؤیاروی میگردد. هدف از این پژوهش بازنمود احوال عارف، در لحظههای شهودی ورود او به این فضاها و نحوة تأثیرپذیریاش از این احوال روحانی است. دستاورد عمدة این پژوهش درک این نکته است که انزوا و در خود فرورفتن عارف گاه زمینهساز رؤیاهای عارفانه و کشاندن عارف به وادی تجربههای ژرف، متفاوت و در عین حال توصیفناپذیر است. پژوهش حاضر دادههای خود را از طریق روش کتابخانهای به دست آورده و آنها را با بهرهگیری از روش توصیفی تحلیل کرده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی رابطه ی خلوت و تفکر در آثار و سیره ی اولیاء و عرفا به روایت متون زبان و ادبیات
سیاوش نریمان اسماعیل آذری نژاددر نظام معرفتی اولیا و اهل سلوک، خلوت نشینی و تفکر در آفاق و انفس، به وضوح دیده میشود. این سلسله، در طیّ طریقت و نیل به معرفت، از دو عنصر خلوت و تفکر، استفاده نمودهاند. در این جستار، با امعان نظر در متون و سیرهی عارفان، لطایف و نکات کشفی و ذوقی ارباب معرفت، در باره أکثردر نظام معرفتی اولیا و اهل سلوک، خلوت نشینی و تفکر در آفاق و انفس، به وضوح دیده میشود. این سلسله، در طیّ طریقت و نیل به معرفت، از دو عنصر خلوت و تفکر، استفاده نمودهاند. در این جستار، با امعان نظر در متون و سیرهی عارفان، لطایف و نکات کشفی و ذوقی ارباب معرفت، در بارهی دو ساحت خلوت و تفکر، مورد واکاوی قرار گرفته است. از نگاه عارفان و عرفان پژوهان، طیّ منازل روحانی و کسب مقامات معنوی، بدون توسل به این دو عنصر، میسر نمی باشد. در این نوشتار، مؤلفه های زیر مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است: چیستی خلوت و تفکر، جایگاه خلوت و تفکر در نظام هندسی معرفتی عرفا، نسبت خلوت با تفکر،(این ساحت به تفصیل مورد مداقه قرار گرفته است) و سیرهی اولیا و عرفا در خلوت و تفکر. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسى اندیشه هاى اجتماعى از نظر اقبال و مولانا
علی محمد موذنی شیوا حیدریدر فایل اصل مقاله موجود استدر فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - «بررسی آداب صحبت وخلوت در تصوّف»
مهدی جباری فرهاد طهماسبیآداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذش أکثرآداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذشتگی فراهم می کرده است وتبتّل و خلوت ، ضمن پالایش صفات مذموم از آن ها روح وضمیرشان را برای تجلی انوار الهی مستعد می ساخته است.برخی از صوفیان کسب رضای خداوندی رابه واسطه ی صحبت با خلق وتسامح با آنان طلب می کردند وبرخی با التزام به خلوت وانصراف از ماسوی الله و تزکیه ی باطن، درپی وصول بی واسطه به حق بوده اند. در این مقاله به بیان ماهیّت صحبت وخلوت، نزد اهل طریقت، وبررسی دلایل رویکرد متمایزآنان نسبت به مصاحبت با خلق یا اختیار عزلت، در سه گروه مختلفپرداخته می شود و تشابه وپیوند باطنی صحبت وخلوت صوفیانه در جهت وصول به هدفی مشترک،علی رغم وجود تفاوت ظاهریشان ،مورد واکاوی قرار می گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - چشم را ببند تا ببینی(فنای عاشقانه از نگاه خواجه قطب الدین بختیار کاکی)
نجمه دری مسعود دوست پرورخواجه قطب الدین بختیار کاکی یکی ازعارفان بزرگ طریقت چشتیه در هندوستان است. از وی دیوانی با 412 غزل باقی است که شیفتگی و شوریدگی وی را آیینگی می نماید. تمامی تذکره نویسان شیوه وی را در طریقت، ترک و تجرید می دانند. در افکار وی فنا و رفع تعین از وجود سالک و ازالت کثرات از أکثرخواجه قطب الدین بختیار کاکی یکی ازعارفان بزرگ طریقت چشتیه در هندوستان است. از وی دیوانی با 412 غزل باقی است که شیفتگی و شوریدگی وی را آیینگی می نماید. تمامی تذکره نویسان شیوه وی را در طریقت، ترک و تجرید می دانند. در افکار وی فنا و رفع تعین از وجود سالک و ازالت کثرات از جهان خارج، جایگاهی شاخص دارد. طالب با پشت سر نهادن عقبات در استهلاکی ارادی، تعینات وجودی خویش را مندک در هستی مطلق یافته، به مقام فنا نایل می گردد. عشق موهبت و میثاق ازلی است که بر اساس فیض عام در تمام ذوات سریان داشته و موجد وجود است. در مقاله حاضر به شیوه تحلیلی توصیفی برآنیم تا با معرفی دیوان وی دریابیم تعریف وی از فنا چیست؟ و سالک برای رسیدن به این مقام چه مراحلی را باید طی کند؟ دیدگاه وی در باره عشق، ارتباط آن با فنا و سریان آن در اعیان ثابته جیست؟و چگونه به عشق مجازی می نگرد؟ نتایج حاصل از دریافت و تشریح اشعار، متن عرفانی و اقوال منتسب به وی، با رویکرد تحلیل محتوایی، ناظر بر این حقیقت است که در گفتمان عرفانی او بر خلاف بسیاری از عرفا، فنا مقدمه عشق است و سالک بعد از استهلاک وجود موهوم خویش در ذات معبود، می تواند قدم در راه عشق بگذارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - مبانی سیر و سلوک از دیدگاه سید یحیی شیروانی
زینب السادات هاشمی مریم محمودی حسین آقاحسینیسیدیحیی بن بهاءالدین شیروانی، صوفی و شاعر و ادیب قرن نهم هجری (868 ق) است که در شهر شاماخی متولد شد. او ملقب به پیر ثانی و از مشایخ طریقت خلوتیه است. آثار و رساله هایی از عارف وجود دارد که در آن ها به شرح مسائل و آموزه های عرفانی پرداخته است. شیروانی در رساله منازل العا أکثرسیدیحیی بن بهاءالدین شیروانی، صوفی و شاعر و ادیب قرن نهم هجری (868 ق) است که در شهر شاماخی متولد شد. او ملقب به پیر ثانی و از مشایخ طریقت خلوتیه است. آثار و رساله هایی از عارف وجود دارد که در آن ها به شرح مسائل و آموزه های عرفانی پرداخته است. شیروانی در رساله منازل العاشقین چهل منزل عرفانی را معرفی می کند و تقسیمبندی هفت گانه او از مقامات عرفانی به اسفار صدرایی شباهت دارد. مقامات از نظر او عبارتند از: سیر الی الله، سیر لله، سیر علی الله، سیر مع الله، سیر فی الله، سیر عن الله، سیر بالله که ناشی از خودسازی درونی و پرورش روح با مجاهده، محبت و سیر در الله است. در رساله اطوار القلوب به حالات و مراتب قلب می پردازد و هفت طور را نام می برد که عبارتند از: صدر، قلب، شغاف، فؤاد، حبه القلب، سویدا و مهجه القلب. درباره رسیدن به حقیقت عقیده دارد که سالک به وسیله شریعت با رعایت طریقت سلوک به حقیقت نائل می شود.کلید واژه ها: تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - خودشناسی، ضرورت و راههای دستیابی به آن از منظر علامه طباطبایی(ره)
اکرم رضایی مریم بختیار سیدجاسم پژوهندهخودشناسی عبارت است از نوعی درون نگری و کنکاش در وجود خویشتن، جهت شناخت استعدادها، تمایلات و کششهای باطنی و در نهایت دستیابی انسان به کمال حقیقی خود. در خودشناسی، شناخت خود حقیقی و ملکوتی انسان، مد نظر است که، حقیقتی غیر مادی، غیر متکثر، ثابت و باقی در جمیع حالات و عوا أکثرخودشناسی عبارت است از نوعی درون نگری و کنکاش در وجود خویشتن، جهت شناخت استعدادها، تمایلات و کششهای باطنی و در نهایت دستیابی انسان به کمال حقیقی خود. در خودشناسی، شناخت خود حقیقی و ملکوتی انسان، مد نظر است که، حقیقتی غیر مادی، غیر متکثر، ثابت و باقی در جمیع حالات و عوارض است؛ به گونه ای که انسان برای اثبات آن در درون خویش نیاز به هیچ برهان و استدلالی ندارد و با علم حضوری آن را شهود میکند. دانشمندان بسیاری در حوزههای مختلف معرفتی به طور مستوفی در این زمینه سخن گفته اند لیکن نوع نگرش عارف سالک علامه طباطبایی(ره) در این باب (خودشناسی)، بسیار دقیق و پرمحتوا است. این مقاله به روش توصیفی –تحلیلی در آثار ایشان درصدد دست یابی به موضوع فوق الذکر به این نتایج دست یافته است: ایشان طریق معرفت نفس را نزدیک ترین راه به سوی خداشناسی میداند و بر این باور است که برای ورود و دستیابی به این طریق، باید از اسباب مذکور در شرع از قبیل: محاسبه، مراقبه، صمت، جوع، خلوت، شب زنده داری و دیگر اسباب یاد شده در منابع شرعی مدد گرفت و بر اعمال عبادی مجاهدت نمود . بدین ترتیب در اثر توجه به نفس به تدریج چهار عالم توحید افعال، توحید صفات، توحید اسماء و در پایان توحید در ذات بر شخص سالک منکشف خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - بررسی و تحلیل آیین های سماع کردن، خلوت گزینی و خرقه پوشی در مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه از عزالدین کاشانی با رویکرد به اصل فایده گرایی
سیدمحمد ساعدی مسعود خردمندپور عبداله مقامیان زاده امیر محمد اردشیر زادهتصوف اسلامی دارای مناسک متنوعی است که برای رساندن آدمی به سعادت حقیقی در نظر گرفته شدهاند. بنابراین، در یک نگاه کلی همۀ این مناسک دارای فواید معنوی و شناختی عمدهای هستند. عزالدین کاشانی در کتاب مصباحالهدایه به شماری از مناسک عرفانی و ابعاد سودرسانی آن پرداخته که از ا أکثرتصوف اسلامی دارای مناسک متنوعی است که برای رساندن آدمی به سعادت حقیقی در نظر گرفته شدهاند. بنابراین، در یک نگاه کلی همۀ این مناسک دارای فواید معنوی و شناختی عمدهای هستند. عزالدین کاشانی در کتاب مصباحالهدایه به شماری از مناسک عرفانی و ابعاد سودرسانی آن پرداخته که از این بین، سماع، خلوتگزینی و خرقهپوشی برجستهتر به نظر میرسند. به این اعتبار، در پژوهش حاضر با استناد به منابع کتابخانهای و روش توصیفی- تحلیلی، اعمال صوفیانۀ مذکور از دید اصل فایدهگرایی بررسی و کاویده میشود. دلیل گزینش نظریۀ فایدهگرایی، ظرفیتهای آن برای رسیدن به تحلیل نوآورانه از آراء کاشانی است. نتایج تحقیق نشان میدهد که کاشانی همچون فایدهگرایان به نتیجهای که از انجام یک عمل به دست میآید تأکید دارد و صرفاً خود عمل را خوب یا بد نمیداند. همچنین، فواید سماع عبارت است از: تأمین بخشی از نیازهای روحی سالک؛ رفع سآمت روحی و جسمی سالک؛ صیقل وجود آدمی؛ ایجاد محبت در دل سالک؛ آشکار کنندۀ اسرار الهی؛ برقراری ارتباط سالک با عالم لاهوت؛ تقویت ثبات و تمرکز روحی در سالک. فواید اصلی خلوتگزینی عبارت است از: بهرهمندی و آگاهی از علوم الهی و معنوی؛ حفظ دین سالک؛ دور ماندن سالک از خطرات درونی و بیرونی؛ مهار کردن نفس اماره و جهت دادن به آن؛ ارتباط-گیری سالک با خداوند؛ بیتوجهی به دنیا و مافیها؛ مصاحبت با خداوند و پیامبر. فواید خرقهپوشی نیز شامل این موارد است: ایجاد دگرگونیهای مطلوب در عادتهای سالک؛ رسیدن به تحولات ژرف درونی از دریچۀ تغییرات بیرونی و ظاهری. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - سیاستگذاری و تبیین مولفه¬های موثر مفهوم خلوت بر ارتقای امنیت محیطی در اقامتگاه¬های بوم¬گردی (مطالعه موردی: اقامتگاه¬های بوم¬گردی متین¬آباد و مزرعه قوها)
متین قلی پور جمال الدین سهیلیامروزه امنیت یکی از اساسیترین نیازهای جوامع بشری بعد از نیازهای فیزیولوژیک شناخته شده و عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت موثرند که در این میان نمیتوان نقش بسزای محیط و ادراک هر فرد از محیط که خلوت نام دارد را نادیده گرفت. بنابراین، اهداف تحقیق بررسی و دستیابی به شاخصها أکثرامروزه امنیت یکی از اساسیترین نیازهای جوامع بشری بعد از نیازهای فیزیولوژیک شناخته شده و عوامل گوناگونی در ایجاد امنیت موثرند که در این میان نمیتوان نقش بسزای محیط و ادراک هر فرد از محیط که خلوت نام دارد را نادیده گرفت. بنابراین، اهداف تحقیق بررسی و دستیابی به شاخصها و مولفههای کالبدی تاثیرگذار در تحقق خلوت در اقامتگاههای بومگردی و رابطه آنها در ایجاد و ارتقای امنیتمحیطی و احساس آن توسط گردشگران در این نوع از اقامتگاهها است. روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر روش پیمایشی، روش این تحقیق است. جامعه آماری، دو اقامتگاه بومگردی متینآباد در نزدیکی کاشان و مزرعهقوها در لاهیجان است. در تحلیل دادهها از نرم افزار SPSSبا ورژن 24 و برای پایایی سوالات، آلفای کرونباخ و بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف استفاده شده است. در بررسی فرضیه اول یعنی همبستگی بین دو متغیر امنیت محیطی و خلوت از آزمون همبستگی پیرسون، برای بررسی تأثیرگذاری متغیر خلوت بر امنیت محیطی، از آزمون رگرسیون خطی ساده و در بررسی فرضیه دوم یعنی رتبهبندی شاخصهای متغیر خلوت از آزمون ضریب فریدمن بهره گرفته شده است. در نهایت به این نتیجه دست یافتیم که تامین خلوت یکی از عوامل تاثیرگذار در راستای ارتقای امنیت محیطی در طراحی معماری اقامتگاههای بومگردی است و این دو متغیر با هم رابطه معناداری دارند و همچنین شاخصهای متغیر خلوت به لحاظ اهمیت و تاثیرگذاری آنها در طراحی اقامتگاه بومگردی با یکدیگر تفاوت معناداری دارند و در این میان شاخص تنوع پذیری از بیشترین اولویت برخوردار است. بنابراین بایستی به مولفههای کالبدی تامینکننده این شاخص یعنی تلفیق فضاهای باز، نیمه باز و بسته به صورت پراکنده در سایت، تعدد فضاهای باز با متراژ و کاربری متنوع بین فضاهای بسته، ایجاد فضای باز بزرگ بین اقامتگاهها اهمیت ویژه ای داده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - برّرسی تطبیقی ماهیت و جایگاه عزلت و خلوت در سیر و سلوک عرفانی (با تأکید بر احیاء العلوم غزّالی و منازلالسّائرین خواجهعبدالله انصاری)
زهرا شفاهی ابوالفضل ابراهیمی اوزینه سوسن نریمانیعزلت و خلوت در بیان غزّالی و انصاری مفهومی کلّی است بدون هیچ آداب و رسوم برساختۀ صوفیه. در واقع عزلت در بیان این دو عارف روشی برای زندگی است که تا پایان عمر سالک به صورت مستمر ادامه دارد. جستار حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی به برّرسی تطبیقی جایگاه عزلت و خلوت در سیر و أکثرعزلت و خلوت در بیان غزّالی و انصاری مفهومی کلّی است بدون هیچ آداب و رسوم برساختۀ صوفیه. در واقع عزلت در بیان این دو عارف روشی برای زندگی است که تا پایان عمر سالک به صورت مستمر ادامه دارد. جستار حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی به برّرسی تطبیقی جایگاه عزلت و خلوت در سیر و سلوک عرفانی (با تأکید بر احیاء العلوم غزّالی و منازلالسّائرین خواجه عبدالله انصاری) پرداختهاست. نتیجۀ حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که غزّالی توانسته به عنوان یک عارف انزوا و دوریگزینی از مردم را به خوبی برجسته کند و نشان دهد سعادت حقیقی و واقعی در عزلت و خلوت است و فوایدی برای این عزلت همانند باقی ماندن بر ستر خدا، درمان بیماریهای جسمانی و کسب معرفت قائل شده است. انصاری نگاهی متفاوت نسبت به خلوت دارد و آن را مایۀ خودشناسی و بازگشت به خویشتن میداند، البته نقاط مشترکی همانند فواید انزوا و دوری گزیدن از مردم را برای خلوت در برابر غزّالی دارد امّا دیدگاه انصاری به صورت آگاهی و تنبّه، غربت و تفکّر بیان شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - استخراج و تحلیل مولفههای خلوت در فضاهای باز مجموعههای مسکونی شهر همدان
سوده محمدی منوچهر فروتن سارا جلالیان نصراله عرفانیفضاهای بیرونی و باز مجموعههای مسکونی محل تعامل و ارتباط بین افراد با محیط پیرامونی است. از سویی دیگر خلوت مولفه ای موثر بر مطلوبیت فضاهای جمعی در مجتمعهای مسکونی است. در مجموعههای مسکونی جدید شهری، تامین خلوت در دو بعد اصلی خود، یعنی حفظ حریم خانوادگی و حریم خصوصی، ب أکثرفضاهای بیرونی و باز مجموعههای مسکونی محل تعامل و ارتباط بین افراد با محیط پیرامونی است. از سویی دیگر خلوت مولفه ای موثر بر مطلوبیت فضاهای جمعی در مجتمعهای مسکونی است. در مجموعههای مسکونی جدید شهری، تامین خلوت در دو بعد اصلی خود، یعنی حفظ حریم خانوادگی و حریم خصوصی، بهعنوان مولفهای موثر در تامین آرامش و آسایش ساکنان، در اولویت قرارگرفته است. این پژوهش با هدف استخراج مولفههای خلوت، سعی دارد میزان سهم هر یک از مولفه ها در پدید آوردن مفهوم خلوت در فضاهای باز مجموعه های مسکونی شهر همدان را تبیین نماید. ازاینرو روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی از نوع تودرتو (کیفی در کمی) با وزن دهی تحلیلی در بخش کمی است. در بخش کیفی به تدقیقسازی مولفههای متناسب با محدوده مطالعاتی با مصاحبه نیمه ساختاریافته از متخصصان و کارشناسان صورت پذیرفته است؛ برای تقلیل دادهای متنوعی که از مصاحبه بهدستآمده با استعانت از تکنیکهای گراند تئوری به کدگذاری باز و محوری کدهای مفهومی در نرمافزار Atlasti نسخه 23.1.1.0 پرداخته شد. در بخش کمی پس از تدوین پرسشنامه از مولفههای بهدستآمده و توزیع آن در بین کاربران فضایی نتایج وارد نرمافزار Originpro نسخه 2022 شده و مورد تحلیل با آمارههای استنباطی قرار گرفت. نمونهگیری در بخش کیفی با هیات دلفی در سه فاز و با مشخص نمودن ضریب کندال صورت گرفت. در بخش کمی حد بالای جدول مورگان به تعداد 384 نفر مشخص شد. نتایج نشان میدهند که کمترین همبستگی مربوط به متغیر فرم کلی ساختمان با مقدار (246/0) است و بیشترین مربوط به عدم اشرافیت با مقدار (883/0) با دیگر متغیرها است. طبق برداشت های صورت گرفته، در مجتمع های مسکونی موردمطالعه، مجتمع هایی که بعد از سال 1370 ه.ش. ساخته شده بودند، دارای خلوت بهینه هستند. فضاهای باز در مجتمع هایی که قبل از این سال احداث شده بودند به صورت فشرده ساخته شده بودند و به ایجاد خلوت توجه چندانی نشده بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - بررسی طیف خلوت و جایگاه آن در پاسخدهی به نیاز کاربر در فضای کار اشتراکی، نمونۀ موردی: فضای کار اشتراکی مترمربع مشهد
سیده مریم مجتبوی یگانه پوست چینیان مهلا رحمتیان طوسیاز اوایل قرن بیستم میلادی با شروع کار استارتاپها، تغییراتی در شکل فضاهای کاری ایجاد شد که متناسب با نیاز جوامع امروزی است. فضای کار اشتراکی علاوه بر تأمین بستری مناسب جهت حضور افراد با تفکر استارتاپی و خلاقانه، با پاسخگویی به نیاز اجتماعی کاربران، امکان برقراری تعاملات أکثراز اوایل قرن بیستم میلادی با شروع کار استارتاپها، تغییراتی در شکل فضاهای کاری ایجاد شد که متناسب با نیاز جوامع امروزی است. فضای کار اشتراکی علاوه بر تأمین بستری مناسب جهت حضور افراد با تفکر استارتاپی و خلاقانه، با پاسخگویی به نیاز اجتماعی کاربران، امکان برقراری تعاملات اتفاقی و رشد خلاقیت را ایجاد میکند. مجاورت فیزیکی بین افراد با تواناییها و استعدادهای مختلف، موجب افزایش امکان همکاری، کار تیمی، یادگیری غیر رسمی و رشد فردی میشود. از معدود نقاط ضعف فضای کار اشتراکی میتوان به حواسپرتی و عدم تمرکز کاربران اشاره نمود. لذا هدف این پژوهش، شناخت مراتب خلوت در فضای کار اشتراکی و واکاوی نقش آن در تأمین نیاز کاربران و بررسی آن در نمونۀ موردی (فضای کار اشتراکی مترمربع) است. روش پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت ترکیبی (کیفی-کمی) و به لحاظ هدف، کاربردی است و جهت گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد خلوت به عنوان یک عامل مهم در پاسخگویی به نیازهای کاربران در فضای کار اشتراکی، نقش مهمی ایفا میکند. با توجه به نقش وجودی خلوت در ایجاد تمرکز، خلاقیت، شکوفایی ایدهها، ارتقای بازدۀ کاری مخاطبین، تأمین خلوت فردی و جمعی در فضای کار اشتراکی ضروری است. بررسی طیف خلوت در مجموعۀ متر مربع نشان میدهد که فضاهای جمعی به لحاظ کمی، بیشترین مساحت فضا را به خود اختصاص داده و به لحاظ کیفی خلوت جمعی را برای کاربران ایجاد نموده است. اما فضاهای فردی به لحاظ کمی پاسخگوی کاربران نیست و به لحاظ کیفی نیز به اندازۀ کافی تمرکز، آرامش و خلوت فردی را برای مخاطبین فراهم نمیکند. لذا جهت تأمین خلوت بهینه (خلوت فردی و جمعی) راهکارهایی در راستای ارتقا خلوت ارائه شدهاست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - بررسی رابطه خلوت و تحقق پایداری اجتماعی در مسکن معاصر (مورد پژوهی آپارتمانهای مسکونی کوتاهمرتبه در شهر تهران)
آزاده رضایی محمدرضا پورزرگر وحید شالی امینیامروزه در پی رشد روز افزون جمعیت در کلانشهرها و توسعه آپارتماننشینی، مساحت آپارتمانهای مسکونی تنزل یافته است که این مهم منجر به کم توجهی معماران به شیوه خلوتگزینی ساکنین فضاهای سکونتی گردیده است. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش رابطه خلوتگزینی و تحقق ابعاد پایداری ا أکثرامروزه در پی رشد روز افزون جمعیت در کلانشهرها و توسعه آپارتماننشینی، مساحت آپارتمانهای مسکونی تنزل یافته است که این مهم منجر به کم توجهی معماران به شیوه خلوتگزینی ساکنین فضاهای سکونتی گردیده است. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش رابطه خلوتگزینی و تحقق ابعاد پایداری اجتماعی در آپارتمانهای مسکونی کوتاهمرتبه در شهر تهران است. روشتحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی–تحلیلی و پیمایشی میباشد. شیوه گردآوری دادهها، مبتنی بر دادههای کتابخانهای- اسنادی و پیمایشی بوده است. روش تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون T-Test، فریدمن، تحلیل عاملی و روش مدلسازی معادلات ساختاری می باشد. در این بخش از پژوهش از دو نرمافزار smartpls3 و spss20 بهره گرفته میشود. با استفاده از آزمون فریدمن اولویت گویههای بعد مشارکت، امنیت و کیفیت به ترتیب اهمیت گزارش شد؛ بر این اساس اهمیت گویه افزایش و تنوع فضاهای جمعی از بعد مشارکت به عنوان رتبه نخست، گویه رعایت تناسبات و مقیاسها از بعد امنیت به عنوان رتبه نخست و نهایتا گویه وجود مبلمان و فضاهای انعطافپذیر از بعد کیفیت عنوان رتبه نخست را به خود اختصاص گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که سه بعد مشارکت، امنیت و کیفیت تاثیر متفاوتی بر تحقق خلوت در مسکن معاصر به منظور ارتقا کیفیت پایداری اجتماعی ایفا میکنند. بر این اساس بعد مشارکت بیشترین تاثیر را از منظر چگونگی خلوتگزینی و تحقق آن در مسکن از سوی ساکنین به منظور ارتقا پایداری اجتماعی در فضای داخلی مسکن معاصر ایفا میکند. در ادامه ابعاد امنیت و کیفیت به ترتیب بعد از بعد مشارکت بیشترین تاثیر بر خلوتگزینی ساکنین آپارتمانهای مسکونی کوتاه مرتبه ایفا میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی خلوت قرارگاههای رفتاری در سکونتگاههای دانشجویی شهر قزوین براساس همساختی (رفتار- کالبد) (مطالعه موردی: سکونتگاههای دانشجویی لاله و نرگس دانشگاه آزاد اسلامی قزوین)
سارا شریعتی مهدی خاک زند فریبا البرزیمقدمه: قرارگاه رفتاری به عنوان محصول روانشناسی بوم شناختی بر نقش موقعیت فیزیکی در خلق رفتار انسان تاکید داشته و به تاثیر محیط فیزیکی بر مردمی که از آن بهره میبرند میپردازد. فضای سکونتگاه دانشجویی، به عنوان نوعی از زندگی سکونتی با تعریف شدن در عرصههای خصوصی تا عمومی، أکثرمقدمه: قرارگاه رفتاری به عنوان محصول روانشناسی بوم شناختی بر نقش موقعیت فیزیکی در خلق رفتار انسان تاکید داشته و به تاثیر محیط فیزیکی بر مردمی که از آن بهره میبرند میپردازد. فضای سکونتگاه دانشجویی، به عنوان نوعی از زندگی سکونتی با تعریف شدن در عرصههای خصوصی تا عمومی، سلسله مراتبی از قرارگاههای رفتاری است که در پیوند با هم نظامهای فعالیت را به وجود میآورند. ارتباط زنجیرهای قرارگاههای رفتاری با یکدیگر و شناسایی خردمکانهای رفتاری در درون یک پهنه و تلاش در جهت ساماندهی آنها و ایجاد پیوستگی میان آنها در جهت کیفیت محیطی از منظر خلوت درخواستی ساکنان در این مقر رفتاری بسیار حائز اهمیت است و در صورت عدم وجود کیفیات لازم، الگوهای رفتاری دچار اختلال می شود.هدف: این پژوهش به تاثیر الگوهای نظام فضایی سکونتگاههای دانشجویی بر رفتار مصرفکننده در فضای سکونتگاه دانشجویی بر پایه قرارگاه رفتاری دانشجو توجه دارد.روش شناسی تحقیق: بر این اساس ابتدا مولفه های کالبدی- رفتاری موثر بر کیفیت خلوت محیط رفتاری و علت ورود مفاهیم قرارگاه رفتاری در بررسی این مولفهها در فضاهای سکونتگاه دانشجویی در سه عرصه کلان، میانی و خرد بیان میشود و در ادامه نحوه تشکیل مدل مفهومی براساس نظریه قرارگاه رفتاری بارکر تبیین میشود. در پژوهش حاضر ثبت رویدادها به شیوه میدانی در نمونههای مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفته و از طریق پرسشنامه و تحلیل محتوای دادههای کیفی ضمن شناسایی مقرهای رفتاری، وزن مولفههای موثر در سکونتگاهها شامل الگوهای جامع رفتار، ویژگیهای کالبدی و هم ساختهای رفتار- ظرف کالبدی استخراج شدهاند. به موازات شیوه فوق به صورت کمی از تئوری نحو فضا با نرم افزار Depthmap به بررسی نقش شاخصهای چیدمان فضایی بر قرارگاههای رفتاری مصرف کنندگان سکونتگاهها و بررسی خلوت آنان پرداخته شده است و در نهایت استدلال منطقی به جمع بندی دادههای حاصل از شیوه پیمایشی و نرم افزار چیدمان فضا میانجامد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: نمونههای مورد بررسی جهت اعتبارسنجی مدل مفهومی، سکونتگاههای دانشجویی در مجتمع سکونتگاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین می باشد.یافته ها و بحث: یافته ها نشان میدهد که میان میزان خلوت پذیری فضای سکونتگاه دانشجویی با همنشینی مناسب عاملهای کالبدی- فضایی و ادراکی-رفتاری جهت تحقق الگوهای رفتاری پایدار مصرف کنندگان آن رابطه معناداری برقرار است و این عوامل بر مطلوبیت قرارگاه رفتاری اثرگذار خواهند بود.نتیجه گیری: هر دو شیوه نحو فضا و پیمایشی بر برتری همساختی مؤلفههای کالبدی – رفتاری در سکونتگاههای متمرکز نسبت به خطی اشاره دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمندان از فضای اداری (مطالعه موردی:نظام مهندسی استان کرمانشاه)
جمال الدین هنرور مریم ازنب سارا جلالیانفضاهای اداری مکان زندگی افراد کارمند محسوب میشوند، محیطی که هر فرد پر انرژی ترین اوقات بیداری خود را در آن میگذراند. لذا نقش عوامل محیطی در کیفیت فضای اداری در بلند مدت، تاثیرقابل ملاحظهای بر رضایت کارمندان دارد. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضای أکثرفضاهای اداری مکان زندگی افراد کارمند محسوب میشوند، محیطی که هر فرد پر انرژی ترین اوقات بیداری خود را در آن میگذراند. لذا نقش عوامل محیطی در کیفیت فضای اداری در بلند مدت، تاثیرقابل ملاحظهای بر رضایت کارمندان دارد. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمندان از فضای اداری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت روش از نوع پیمایشی و به لحاظ شیوه تحلیل دادهها، توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری کارمندان سازمان نظام مهندسی استان کرمانشاه به میزان 72 نفر است،که از نوع نمونهگیری تصادفی سیستماتیک سهمیهای میباشد. اطلاعات از طریق پرسشنامه با طیف لیکرت جمعآوری گردید. روایی پرسشنامه بر اساس اعتبار محتوایی سنجیده شد، به تائید اساتید و متخصصین معماری و روانشناسی محیط رسید و پایایی آن از طریق روش آلفای کرونباخ به میزان 0.718 تائید شد. تجزیهوتحلیل دادهها از طریق آزمونهایT و رگرسیون و تحلیل عاملی با نرم افزار Spss ,Lisrel انجام شد. از طریق آزمون تحلیل عاملی تأییدی مؤلفههای 5 گانه نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمندان از فضای اداری شناسایی و با میزان بار عاملی بالای 0.4 تائید شدند. با آزمون رگرسیون و میزان ضریب تعیین تعدیل شده مشخص شد، شاخصهای تحقیق به میزان 53% درصد واریانس رضایت کارمندان در محیط اداری را پیشبینی میکند و مؤلفهی محیطی بالاترین تأثیر را بر روی رضایت کارمندان دارد(beta=0.779). یافتههای تحقیق نشان میدهد که مؤلفههای کالبدی، اجتماعی، محیطی، عملکردی و فردی؛ بر رضایت کارمندان در محیط اداری تأثیر مثبت دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمندان از فضای اداری )مطالعه موردی:نظام مهندسی استان کرمانشاه(
جمال الدین هنرور مریم ازنب سارا جلالیانفضاهای اداری مکان زندگی افراد کارمند محسوب میشوند، محیطی که هر فرد پر انرژی ترین اوقات بیداری خود را در آن میگذراند. لذا نقش عوامل محیطیدر کیفیت فضای اداری در بلند مدت، تاثیرقابل ملاحظهای بر رضایت کارمندان دارد. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایتکار أکثرفضاهای اداری مکان زندگی افراد کارمند محسوب میشوند، محیطی که هر فرد پر انرژی ترین اوقات بیداری خود را در آن میگذراند. لذا نقش عوامل محیطیدر کیفیت فضای اداری در بلند مدت، تاثیرقابل ملاحظهای بر رضایت کارمندان دارد. هدف اصلی پژوهش بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایتکارمندان از فضای اداری است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت روش از نوع پیمایشی و به لحاظ شیوه تحلیل دادهها، توصیفی تحلیلیاست. جامعه آماری کارمندان سازمان نظام مهندسی استان کرمانشاه به میزان 22 نفر است،که از نوع نمونهگیری تصادفی سیستماتیک سهمیهای میباشد.اطلاعات از طریق پرسشنامه با طیف لیکرت جمعآوری گردید. روایی پرسشنامه بر اساس اعتبار محتوایی سنجیده شد، به تائید اساتید و متخصصین معماری وروانشناسی محیط رسید و پایایی آن از طریق روش آلفای کرونباخ به میزان 01230 تائید شد. تجزیهوتحلیل دادهها از طریق آزمونهای T و رگرسیون و تحلیلعاملی با نرم افزار Spss ,Lisrel انجام شد. از طریق آزمون تحلیل عاملی تأییدی مؤلفههای 5 گانه نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمنداناز فضای اداری شناسایی و با میزان بار عاملی بالای 014 تائید شدند. با آزمون رگرسیون و میزان ضریب تعیین تعدیل شده 4 مشخص شد، شاخصهای تحقیقبه میزان 51 % درصد واریانس رضایت کارمندان در محیط اداری را پیشبینی میکند و مؤلفهی محیطی بالاترین تأثیر را بر روی رضایت کارمنداندارد) beta=0.779 (. یافتههای تحقیق نشان میدهد که مؤلفههای کالبدی، اجتماعی، محیطی، عملکردی و فردی؛ بر رضایت کارمندان در محیط اداری تأثیرمثبت دارند. میتوان نتیجه گرفت با ارتقا هر یک از این مؤلفههای محیطی خالق خلوت؛ رضایت کارمندان در محیط اداری افزایش مییابد. طبق یافته ها مدلمفهومی بر اساس یافته های تحقیق برای بررسی نقش عوامل محیطی خالق خلوت در رضایت کارمندان از فضای اداری تدوین گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - جایگاه گرمابه در اندیشه، آثار و زندگی مولانا
پروانه سیدالماسی پرستو سیدالماسیگرمابههای آناتولی(1) از نظر تقسیم فضا و عناصر موجود، شباهت بسیاری به حمامهای ایرانی داشتند. مولانا با این حمامها مأنوس و حمام یکی از سه عنصر موردپسند وی در زندگی بود. بنا به روایات موجود، او بیشتر اوقات در این مکان به خلوت میپرداخت.در آثار وی به ردپای گرمابه و فضاها أکثرگرمابههای آناتولی(1) از نظر تقسیم فضا و عناصر موجود، شباهت بسیاری به حمامهای ایرانی داشتند. مولانا با این حمامها مأنوس و حمام یکی از سه عنصر موردپسند وی در زندگی بود. بنا به روایات موجود، او بیشتر اوقات در این مکان به خلوت میپرداخت.در آثار وی به ردپای گرمابه و فضاهای آن (جامهکن، خزینه، گلخن و ...)، عناصر (نقش گرمابه، قبه، روزن حمام و...)، مشاغل مرتبط (حمامی، دلاک، تون تاب و ...) و لوازم استحمام (طاس، گل سرشوی، شانه و ...) برمیخوریم که همه نمایانگر توجه و علاقة خاص مولانه به حمام است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - عرفانگرایی در برخی از توصیفات منظوم گرمابهها
پروانه سید الماسیدر بین آثار ادبی، اشعاری- اگرچه اندک- وجود دارند که منحصراً در وصف دما، ساختمان، عناصر و اجزایگرمابه و آداب استحمام سروده شدهاند. در تعدادی از این توصیفات منظوم، شاهد انعکاس تعلیمات عرفانی و آداب و اصطلاحات صوفیه هستیم؛ بدین طریق که ذهن شاعر پس از ایجاد شباهت بین خانقا أکثردر بین آثار ادبی، اشعاری- اگرچه اندک- وجود دارند که منحصراً در وصف دما، ساختمان، عناصر و اجزایگرمابه و آداب استحمام سروده شدهاند. در تعدادی از این توصیفات منظوم، شاهد انعکاس تعلیمات عرفانی و آداب و اصطلاحات صوفیه هستیم؛ بدین طریق که ذهن شاعر پس از ایجاد شباهت بین خانقاه و گرمابه، کوشیده است تا بیناین مکان و آداب مرتبط با آن، با مراحل اولیه سیروسلوک و برخی از رسوم خانقاهی پیوند برقرار کند و اصطلاحاتی مانند تجرید، ترک، خلوت، فیض، فتوح و... را فراخور سیر سخن، در ابیات بگنجاند. در این مقاله ضمن نشان دادن زیباییها و ریزهکاریهای ذوقی و فکری در چنین شعرهایی، به بررسی و شرح چگونگی و علل بازتاب برخی از مسائل عرفانی در اشعار توصیفیگرمابهها پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - بررسی خلوت و تحوّل آن در تصوّف
ذکیه فتاحی شهرام پازوکیخلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیّة نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معن أکثرخلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیّة نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معنوی، آداب و شروطی دارد و فواید و آثاری بر آن مترتب است. خلوت از ارکان اساسی سلوک به شمار می آید و همواره رهبران طریقت پیروان خود را به نوعی از خلوت سفارش نموده اند؛ در دوره های مختلف، در شیوه خلوت گزینی تحولاتی رخ داده است که این امر مبیّن پویایی عرفان عملی با توجه به مقتضیات زمان و اجتماع است. در این مقاله به بررسی مسأله خلوت در متون عرفانی و آداب آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة