آثار منظوم عطار سرشار از انواع تقابلهایی است که از سویی او را در القای مفاهیم عرفانی مورد نظرش یاری میرساند و از سوی دیگر در حکم عنصری تصویرساز، وجه زیباییشناختی شعر او را ارتقا میدهد. تقابلهای اسطورهای یکی از گونههای پربسامد تقابل در آثار عطار است. در این جستار چکیده کامل
آثار منظوم عطار سرشار از انواع تقابلهایی است که از سویی او را در القای مفاهیم عرفانی مورد نظرش یاری میرساند و از سوی دیگر در حکم عنصری تصویرساز، وجه زیباییشناختی شعر او را ارتقا میدهد. تقابلهای اسطورهای یکی از گونههای پربسامد تقابل در آثار عطار است. در این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایۀ دادههای کتابخانهای، پس از تبیین ارتباط میان اسطوره، زیباییشناسی و تقابل، با بررسی تقابلهای اسطورهای در آثار منظوم عطار، کوشش میشود به این پرسش پاسخ داده شود که تقابلهای اسطورهمدار در متون یادشده، از چه طریق و با چه سازکاری موجب ایجاد لذت زیباییشناختی در مخاطب میشود. هدف این پژوهش روشن ساختن جایگاه تقابلهای اسطورهای در بوطیقای شعر عطار و تبیین چرایی و چگونگی تأثیر زیباییشناختی تقابلهای اسطورهای در شعر اوست. نتایج این تحلیل نشان میدهد که از میان انواع عواملی که سببساز زیبایی یک شگرد ادبی هستند، ارزش زیباییشناختی تقابلهای اسطورهای در شعر عطار، بیش از هر چیز، برآمده از انواع عاطفهای است که به مخاطب منتقل میکنند. تقابلهای اسطورهای در شعر عطار از دو راه موجب انتقال عاطفه به مخاطب و بهتبع آن ایجاد لذت زیباییشناختی در او میشوند: 1- از راه بازنمایی و تمثیل؛ 2- از راه ایجاد حس یگانگی و وحدت.
پرونده مقاله