معرفي نشريه
علمی
مجوز انتشار مجله طبق نامه شماره 87/312212 مورخ 87/9/17 دفتر گسترش تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی صادر شده و در مورخ 1390/10/11 به استناد رای هشتاد و سومین و هشتاد و چهارمین جلسه کمسیون بررسی و تأیید مجلات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مورد تأیید قرار گرفت.
- کشور محل چاپ : ایران
- سال آغاز انتشار: زمستان 1387
- اعتبار نشریه: علمی
- شماره مجوز : /87/312212
- نوع مقالات قابل انتشار: پژوهشی
- وضعیت انتشار: چاپی و الکترونیکی
- شاپای چاپی:2322-5661
- شاپای الکترونیکی:
- تناوب انتشار: فصلنامه
- زبان نشریه: فارسی (چکیده انگلیسی)
- حوزه تخصصی: جامعه شناسی و حوزه های تخصصی
- نوع داوری: داوری بدون نام و حداقل 2 داور
- زمان بررسی اولیه: یک هفته
- میانگین زمان داوری: یک الی 2 ماه
آخرین مقالات منتشر شده
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - واکاوی عوامل مؤثر بر کاهش جمعیت در بستر فرهنگی استان لرستان بر اساس دیدگاه خبرگان علمی (مطالعه‌ای دلفی)
مرجان زرندی خالدی حسن اسماعیل زادهشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403هدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایین‌بودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت به‌عنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانه‌ای، متخصصان روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، جمعیت‌شناسی و چکیده کاملهدف: تحقیق حاضر باهدف دلایل پایین‌بودن رشد جمعیت در استان لرستان انجام شده است. نظریه تعاملی جمعیت به‌عنوان رویکرد نظری غالب در تحقیق حاضر است.روش: روش پژوهش کیفی و از نوع دلفی است. جامعۀ آماری پژوهش کلیۀکارشناسان رسانه‌ای، متخصصان روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، جمعیت‌شناسی و کارشناسان مذهبی استان لرستان هستند. از این تعداد در 20 نفر به شیوۀ هدفمند انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بهره گرفته شد. مدت مصاحبه‌ها 30 دقیقه و تحلیل آنها به روش کلایزی انجام پذیرفت.یافته‌ها: فردگرایی منفی، رواج مدرنیته غربی مبتنی بر مصرف و تنوع‌طلبی، تغییرات هویتی زنان، مشکلات مسکن، مشکلات مربوط به ازدواج، مهاجرت جوانان، بیکاری، تحصیلات، گسترش طلاق، تغییر نگرش به ازدواج، گسترش رسانه‌های مجازی، عدم امنیت شغلی، ضعف اقتصادی، بالابودن هزینه‌های فرزند، تغییرات ارزشی، تعدد فرزندان به‌مثابه امری ناپسند، نگرش به فرزند به‌عنوان کالای لوکس، عدم اعتماد، ابهام در آینده کشور، عدم صراحت برنامه‌ریزان، خلأ پژوهش علمی و تئوریک و اهمیت شرایط اقلیمی، از دلایل کاهش جمعیت در استان لرستان است که در قالب عوامل اقتصادی در رتبه اول، عوامل فرهنگی و عوامل اجتماعی، عوامل محیطی و اقلیمی طبقه‌بندی شدهاند. وضعیت حاضر در دو بعد ازدواج جوانان و تحدید موالید قابل‌تبیین است.نتایج: در مجموع می‌توان نتیجه گرفت چنانچه بسترهای اجتماعی و اقتصادی و تسهیل ساز در زمینه تغییر نگرش جامعه نسبت به فرزندآوری محقق شود، با کمک رسانه‌ها همسو با سیاست‌گذاری‌های کلان می‌توان مسئله کاهش جمعیت استان را تا حدودی برطرف نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تبیین تاریخی تأثیر ناهنجاری‌ها بر خلقیات ایرانیان با تأکید بر بی‌تفاوتی اجتماعی نمونه موردی : دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
کاوه حق پرست غلامرضا جعفرنیا رضا دشتیشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403هدف پژوهش حاضر، تبیین تاریخی تأثیر ناهنجاری‌های اجتماعی بر خلقیات ایرانیان با تأکید بر بی‌تفاوتی‌اجتماعی (نمونه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر) است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و به صورت میدانی از نوع همبستگی و از نظر ابزار، پیمایشی بوده است. در چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، تبیین تاریخی تأثیر ناهنجاری‌های اجتماعی بر خلقیات ایرانیان با تأکید بر بی‌تفاوتی‌اجتماعی (نمونه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر) است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و به صورت میدانی از نوع همبستگی و از نظر ابزار، پیمایشی بوده است. در تحقیق حاضر، جهت بررسی متغیرها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمونرگرسیون گام به‌گام و سطح معناداری (05/0P<) استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین پیشینه اجتماعی و بعد احساسی بی‌تفاوتی‌اجتماعی رابطه معکوس معنا دار وجود دارد. همچنین بین پیشینه اقتصادی و ابعاد احساسی و شناختی موثر بر تبیین تاریخی بی‌تفاوتی‌اجتماعی رابطه معکوس معنا دار وجود دارد. همچنین بین پیشینه فرهنگی و سیاسی با ابعاد احساسی و رفتاری موثر بر تبیین تاریخی بی‌تفاوتی‌اجتماعی رابطه معکوس معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیانگر آن است که هرچه توجه و آگاهی دانشجویان نسبت به عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر تبیین تاریخی بی تفاوتی‌اجتماعی بیشتر شود، میزان بی تفاوتی‌اجتماعی در آنان کاهش خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تدوین مدل معادلات ساختاری پیش بینی کیفیت زندگی بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی استان ایلام
مجید بازی سید سعید آقایی طهمورث شیریشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403مطالعه و تحلیل کیفیت زندگی یکی از مهمترین حوزههای مطالعات اجتماعی در کشورهای مختلف است و مطالعات گسترده‌ای در بخش‌های مختلف جوامع انجام شده است. بر همین اساس این پژوهش به دنبال تدوین مدل معادلات ساختاری پیش بینی کیفیت زندگی بازنشستگان تأمین اجتماعی استان ایلام است. روش چکیده کاملمطالعه و تحلیل کیفیت زندگی یکی از مهمترین حوزههای مطالعات اجتماعی در کشورهای مختلف است و مطالعات گسترده‌ای در بخش‌های مختلف جوامع انجام شده است. بر همین اساس این پژوهش به دنبال تدوین مدل معادلات ساختاری پیش بینی کیفیت زندگی بازنشستگان تأمین اجتماعی استان ایلام است. روش تحقیق از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل تمام بازنشستگان استان ایلام بود که به کمک فرمول کوکران 374 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب و به کمک پرسشنامه، اطلاعات آماری از آنها جمع‌آوری شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه همه مؤلفه‌های استخراجی بر کیفیت زندگی بازنشستگان معنادار بوده است و در بخش مدلسازی معادله ساختاری همه اثرها با ضرایب قابل قبولی معنادار شدهاند. اثر بسترهای اثرگذار (آشفتگی هویت‌شغلی با هویت‌بازنشستگی، تحلیل استقلال و شایستگی و کاهش معنای زندگی) بر کیفیت زندگی نابسامان بازنشستگان با ضریب 49/0 بیشترین اثر را داشته و پس از آن شرایط علی اثر گذار با مؤلفه‌های (نابسامانی مالی، سلامت پایین و سیاست‌های دولتی ضعیف) بر کیفیت زندگی نابسامان بازنشستگان با ضریب 35/0 اثر مستقیم و معنی‌داری داشته و استراتژی‌های؛ عدم صیانت از حقوق بازنشستگان، تأمین مالی ضعیف، ضعف صندوق‌های بازنشستگی و برنامه غذایی نامنظم روی هم رفته توانسته‌اند با ضریب 30/0 بر کیفیت زندگی نابسامان بازنشستگان تأثیر داشته باشند. همزمان نیز اثر پیامدها و شرایط مداخله‌گر نیز با ضرایب 16/0 و 13/0 توانسته‌اند اثر معنی‌داری بر کیفیت زندگی نابسامان بازنشستگان داشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بازتاب انقلاب اسلامی در داستان‌های رضا براهنی از منظر جامعه‌شناسی ادبیات با تکیه بر روش تحلیل محتوا
وحیده جداری علی رمضانی رضا آقایاری زاهدشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403رضا براهنی(1314ـ 1401) منتقد، شاعر و داستان‌نویس برجسته معاصر است، در حوزه داستان‌نویسی اغلب آثارش انعکاسی از شرایط سیاسی ایرانِ قبل از انقلاب اسلامی و حوادث دوره انقلاب است. داستان‌های آواز کشتگان، رازهای سرزمین من، چاه به چاه و بعد از عروسی چه گذشت را با محوریت انقلاب چکیده کاملرضا براهنی(1314ـ 1401) منتقد، شاعر و داستان‌نویس برجسته معاصر است، در حوزه داستان‌نویسی اغلب آثارش انعکاسی از شرایط سیاسی ایرانِ قبل از انقلاب اسلامی و حوادث دوره انقلاب است. داستان‌های آواز کشتگان، رازهای سرزمین من، چاه به چاه و بعد از عروسی چه گذشت را با محوریت انقلاب اسلامی نوشته است. در این داستان‌ها براهنی، به عنوان یک روشنفکر دانشگاهی در صدد توصیف جامعه عصر پهلوی و بیان مشکلات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه است و به درگیری نیروهای انقلابی با عناصر رژیم تأکید کرده است. در پژوهش حاضر، با روش تحلیل محتوا به شیوه کیفی، چهار داستان مورد نظر با رویکرد جامعه-شناسی ادبیات بررسی شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد: مقوله‌های مقابله مردم انقلابی با عناصر رژیم، مبارزه روشنفکرانه، اعتراضات دانشجویی، تظاهرات خیابانی، فعالیت‌های مسلحانه چریکی علیه رژیم، تلاش‌های مردم درمقابل عناصر رژیم جزو اندیشه‌های محوری براهنی است و در تقابل آنها شکنجه مبارزان و کشتن مبارزان، تلاش برای سرکوب تظاهرات انقلابی فعالیت عناصر رژیم در مقابل مردم است. خفقان، استبداد، فقر و فساد ویژگی‌های اصلی جامعه است که در یک طرف شرایط سخت را برای مردم و در طرف دیگر زندگی مبتذل عناصر رژیم را نشان می‌دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - مشارکت اجتماعی و عوامل فرهنگی مؤثّر بر آن (مورد مطالعه: شهرستان‌های جوانرود و روانسر)
شهرام فاضلی عبدالرضا ادهمی فیض الله نوروزیشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403این پژوهش بر آن است تا از منظر جامعه شناختی به بررسی میزان مشارکت اجتماعی و عوامل فرهنگی مؤثّر بر آن در شهرستان های کمترتوسعه یافته جوانرود و روانسر استان کرمانشاه بپردازد. روش تحقیق، پیمایشی (کمی) است و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آما چکیده کاملاین پژوهش بر آن است تا از منظر جامعه شناختی به بررسی میزان مشارکت اجتماعی و عوامل فرهنگی مؤثّر بر آن در شهرستان های کمترتوسعه یافته جوانرود و روانسر استان کرمانشاه بپردازد. روش تحقیق، پیمایشی (کمی) است و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شهروندان 18 سال به بالای ساکن در شهرستان های جوانرود و روانسر است. حجم نمونه این تحقیق 384 نفر بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. یافته های پژوهش، حاکی از میزان مشارکت اجتماعی متوسّط در شهرستان های جوانرود و روانسر است و رابطه معناداری بین متغیّرهای مستقل (کم اهمّیّت دادن به عامل زمان و پایین بودن سطح آرزوها و تمایلات) با متغیّر وابسته (مشارکت اجتماعی) وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیّرهای مستقل 7/12 از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین می کنند و از بین عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی، متغیّر های پایین بودن سطح آرزوها و تمایلات و کم اهمّیّت دادن به عامل زمان به ترتیب بیش ترین تأثیر را داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - فراترکیب اثر گذاری شکافهای اجتماعی بر مشارکت سیاسی؛ مطالعه موردی انتخابات ریاست جمهوری 1400_1376
مجتبی میری مجتبی مقصودی حجت الله درویش پورشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403مشارکت سیاسی و روند روبه رشد آن در کشورها و نظر به اهمیت اثر گذاری شکاف های اجتماعی بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ، از دهه‌های گذشته مطالعاتی پیرامون این موضوع انجام شده؛ اما مطالعات حول یک سؤال مشترک، غالباً ً نتایج ناهمسویی را داشته‌اند. با توجه به کتب و مقالات متعدد و چکیده کاملمشارکت سیاسی و روند روبه رشد آن در کشورها و نظر به اهمیت اثر گذاری شکاف های اجتماعی بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ، از دهه‌های گذشته مطالعاتی پیرامون این موضوع انجام شده؛ اما مطالعات حول یک سؤال مشترک، غالباً ً نتایج ناهمسویی را داشته‌اند. با توجه به کتب و مقالات متعدد و بهره‌گیری از روش‌های مختلف پژوهشی در زمینه مشارکت سیاسی- انتخاباتی و اثر گذاری شکافهای اجتماعی بر آن، تاکنون نگاه فراترکیبی نسبت به این مسأله صورت نگرفته است هدف این پژوهش با نگاه فراترکیب، بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ریاست جمهوری در ایران به منظور کشف نتیجه ای منسجم از یاقته های پژوهشی آنهاست. روش پژوهش حاضر از نوع فراترکیب و با نگاهی جامع و کلی مطالعات علمی _ پژوهشی انجام شده در بازه زمانی 1400_1376 در زمینه اثر گذاری شکاف های اجتماعی _ اقتصادی بر مشارکت سیاسی انتخاباتی ایران می باشد . حجم نمونه 35 مقاله و با توجه به کیفیت مقاله، علمی _ پژوهشی بودن و ارتباط آن با موضوع شکاف های اجتماعی و مشارکت سیاسی انتخاباتی ریاست جمهوری انتخاب شده اند. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد که شاخص های اجتماعی _ اقتصادی(منزلت،پایگاه اجتماعی، موقعیت اجتماعی، طبقه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تحصیلات، شغل، درآمد، کسب زندگی بهتر، مسائل اقتصادي، طبقه متوسط، فشار اجتماعی، مرکز،پیرامون، توزیع عادلانه ثروت، فاصله طبقاتی و محرومیت) با فراوانی 15 نسبت به دیگر شکافهای اجتماعی اثر گذاری بیشتری بر مشارکت سیاسی انتخاباتی داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - اصلاح سیاستگذاری ارضیِ ایران و رفع موانع اجتماعی آن برطبق نظریۀ منطقۀ الفراغ
محمد پیران محمدحسین مختاری اسماعیل شفیعیشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403خردی و پراکندگی زمینهای کشاورزی مانع استفادۀ بهینه از منابع آب‌وخاک شده، امنیت غذایی کشورمان را به مخاطره می‌اندازد. اعتقادات مذهبی قاطبه ملت اقتضا میکند که ایجاد تغییرات ساختاری در فرایند توسعه اقتصادی بر مبنای باورهای دینی آنان باشد. ازاین‌رو، مقالۀ حاضر ضرورت یکپار چکیده کاملخردی و پراکندگی زمینهای کشاورزی مانع استفادۀ بهینه از منابع آب‌وخاک شده، امنیت غذایی کشورمان را به مخاطره می‌اندازد. اعتقادات مذهبی قاطبه ملت اقتضا میکند که ایجاد تغییرات ساختاری در فرایند توسعه اقتصادی بر مبنای باورهای دینی آنان باشد. ازاین‌رو، مقالۀ حاضر ضرورت یکپارچه‌سازی و رفع موانع اجتماعی آن را در چارچوب نظریۀ شهید صدر تبیین نموده که فقیهی مسلط بر مسائل نظام سیاسی و حکومتی بود. موضوع با روش تحلیل اسنادی تجزیه‌وتحلیل شده، یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند: برخی از مالکین اراضی خُرد به استناد قانون مالکیت خصوصی و احکام ارث مانع اجرای یکپارچه‌سازی می‌شوند. پدیدۀ اجتماعیِ ناشی از کنش اجتماعی آنها مانع اجرای طرح در سطح جامعه میشود. برطبق نظریۀ شهید صدر، حکومت می‌تواند بنا بر مصلحت جامعۀ مسلمین مفسدۀ سیاست‌گذاری‌های قبلی را در ظرف وجودی منطقۀ الفراغ منتفی سازد. مالکیت خصوصی افراد بر اراضی خُرد را به استناد قاعدۀ لاضرر سلب کند و قانون ارث را ضمن ایجاد تغییر در نحوۀ اجرای آن مهار نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بازسرایی تجارب نوجوانان به منظور شناسایی هویت های دوگانه در فضای مجازی و واقعی
بهجت شهابی عنبران علی جعفری شهناز هاشمی محمد سلطا نی فرشماره 62 , دوره 17 , بهار 1403هدف از پژوهش حاضر بازسرایی روایات و تجارب نوجوانان به منظور شناسایی هویت های دوگانه در فضای مجازی و واقعی بود. روش پژوهش کیفی و از نوعِ بازسرایی بود که با مشارکت کنندگان مصاحبه به عمل آمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان اردبیل بود. حجم نمونه چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بازسرایی روایات و تجارب نوجوانان به منظور شناسایی هویت های دوگانه در فضای مجازی و واقعی بود. روش پژوهش کیفی و از نوعِ بازسرایی بود که با مشارکت کنندگان مصاحبه به عمل آمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان اردبیل بود. حجم نمونه شامل 16 نفر از دانش آموزان بود که به روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اصل اشباع نظری انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و عمیق و برای اطمینان پذیری آن از روش بازخوانی مجدد روایت ها و ارجاع مجدد کل روایت مکتوب به برخی از مشاوران مدارس استفاده شد. داده ها بر اساس تحلیل مضمون، تجزیه و تحلیل شد. نتایج بازسرایی روایت های نوجوانان نشان داد که فضای واقعی و مجازی منجر به شکل گیری هویت های متفاوت و بعضاً دوگانه در نوجوانان شده است. این دوگانگی هویتی در ابعاد دینی، خانوادگی، جنسی، ملی، قومی و فرهنگی قابل مشاهده است. هویت نوجوانان در فضای واقعی شکل‌یافته‌تر، منسجم‌تر و واقعی‌تر و در فضای مجازی به نسبت سیّار، ناپایدار و متکثر بود. هویتی که با توجه به برخی ویژگی‌ها، می‌توان آن را هویت مدرن یا بازاندیشانه نامید. نوجوانان در کنار اینکه در جهان واقعی سعی در پاسداشت منابع سنتی هویت داشتند در فضای مجازی خود را طرفدار هویت جهانی یا جهان وطنی نشان می‌دادند. پرونده مقاله
پربازدیدترین مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی شهروندان شهرسقز
احمد قادری نعمت‌الله ت قویشماره 19 , دوره 6 , تابستان 1392سرمایه اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزه علوم اجتماعی است که به سرعت جایگاه خود را در حوزههای دیگری چون پزشکی، روان شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه ریزی شهری و ... پیدا کرده است. این مفهوم در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط می‌تواند دروازه ورود مفهوم چکیده کاملسرمایه اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزه علوم اجتماعی است که به سرعت جایگاه خود را در حوزههای دیگری چون پزشکی، روان شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه ریزی شهری و ... پیدا کرده است. این مفهوم در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط می‌تواند دروازه ورود مفهوم سرمایه اجتماعی به برنامه ریزی شهری باشد. موضوع اساسی در این زمینه، سنجش رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی درمیان شهروندان شهرسقز است. روش تحقیق دراین پژوهش پیمایشی است. این پژوهش با استفاده ازپرسشنامه 69 سؤالی که روایی آن توسط چند تن از اساتید جامعه‌شناسی مورد تأیید قرارگرفت و پایایی آن با استفاده از روش پیش آزمون از طریق آلفای کرونباخ 90/0 میباشد، استخراج و نتایج آن با استفاده از نرم افزار spss از یک نمونه 382 نفری در شهر سقز است که نتایج زیر به دست آمد: رابطه معنی‌داری بین کیفیت زندگی باسرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی، میزان درآمد فرد پاسخگو و سطح تحصیلات فرد پاسخگو با اطمینان 99% وجود دارد. در بین متغیّرهای بررسی شده متغیّراعتماد اجتماعی با بیشترین همبستگی یعنی 559/0r= تأثیر فزاینده ای درکیفیت زندگی افراد دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - فرهنگ و تمدن ایرانی و جهانی شدن؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
محمد یوسفی‌جویباری نجات محمدیفرشماره 12 , دوره 4 , پاییز 1390جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلات چکیده کاملجهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می کند. این مفهوم تا اوایل دهه 1980 اعتبار علمی چندانی نداشت ولی از آن به بعد، کاربرد آن کاملاً جهانی شده است. پدیده جهانی شدن برای کشورها فرصت ها و چالش های فراوانی به همراه دارد؛ در این بین کشور ایران به دلیل ویژگی های جغرافیایی و تاریخی خاص خودکه آن را به نوعی درچهار راه فرهنگی و تمدنی جهان قرار داده است همواره در طول تاریخ ارتباطات گسترده ای با ملل مختلف جهان داشته است که عمدتاً این امر متاثر از موقعیت استراتژیک و سوق الجیشی ایران بوده است که همواره کشورهای غربی سعی داشتند از این موقعیت درجهت تحقق اهداف و منافع خاص خود بهره برداری کنند. این ارتباطات در یک قرن اخیر به خصوص از اواخر حکومت قاجار صورت جدیدی یافت که عمدتاً جنبه استعماری به خود گرفت این روند با فراز و نشیب های متعددی در دوران حکومت پهلوی نیز ادامه داشت. با پیروزی انقلاب روند ارتباط ایران با جهان پیرامون شکل تازه ای پیدا کرد که بعضاً این امر متأثر از فضای انقلابی و مقتضیات خاص آن بوده است. به تدریج با پایان یافتن جنگ تحمیلی و فروکش کردن احساسات انقلابی امکان بیشتری برای افزایش ارتباطات ایران با جهان به وجود آمد این فرایند جنبه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... داشته است که در این بین جنبه فرهنگی آن به دلیل ویژگی های خاص خود نمود بیشتری داشته است. کشور ایران به دلیل سابقه طولانی تمدنی و فرهنگی از ظرفیت بسیار بالایی جهت تاثیر گذاری بر روندهای جهانی برخوردار است. جنبه های فرهنگی، تمدن ایرانی همواره در جهان نمود و جلوه قابل توجهی داشته است که این امر بیانگر ظرفیت بسیار بالای فرهنگ ایرانی برای حفظ خود و حتی تاثیرگذاری بر فرهنگ دیگر ملل می باشد، مسئله ای که امروزه به نظر می رسد باید مورد توجه خاص اصحاب قدرت و مسئولین فرهنگی به عنوان متولیان اصلی امور فرهنگی قرار گیرد مسئله معرفی و عرضه نمودهای فرهنگ ملی به گونه ای نو و قابل فهم و جذاب برای نسل امروزی و پرهیز از هرگونه جزم گرایی و تعصب در امور فرهنگی می باشد. این مقاله پس از بیان دیدگاه های فرهنگی در مورد جهانی شدن، به بررسی جایگاه فرهنگ ایرانی و نقش آن در فرایند جهانی شدن و چالش ها و فرصت های فرا روی آن می پردازد و در ادامه راهکارها و پیشنهادهایی را جهت مقابله با چالش ها و استفاده از این فرصت ها ارائه می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - مطالعه تطبیقی لیبرال دموکراسی با مردم‌سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه جامعه‌شناسی سیاسی
شهرام طهماسبی مهرداد جواهری‌پور رضاعلی محسنیشماره 43 , دوره 12 , تابستان 1398چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و چکیده کاملچکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و سپس به مقایسه این اصول:1.اصل حاکمیت مردم؛ 2.برابری سیاسی؛3. آزادی سیاسی؛4. نظارت همگانی؛5. اصالت قانون، با نظام سیاسی جمهوری اسلامی، پرداخته شده است. نتیجه به دست آمده بیانگر آن است که اصول لیبرال دموکراسی تفاوت ماهوی با نظام جمهوری اسلامی دارد اما به این معنا نیست که نوع نظام سیاسی حاکم درایران دموکراتیک نیست بلکه علی رغم برخی ویژگی های اقتدارگرایانه در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران در مجموع این نوع نظام سیاسی صورتی از الگوی سیاسی برآمده از مبانی دین اسلام و سنت ایرانی است، به عبارتی حکومتی است که به اراده اکثریت مردم، مقید به اصل حاکمیت دین اسلام در شئونات زندگی افراد و اجتماع است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن در شهرستان نقده
سمیه ابراهیمی حسین بنیفاطمهشماره 17 , دوره 5 , زمستان 1391هدف پژوهش حاضر تعیین میزان طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن درمیان زنان متاهل شهر نقده میباشد روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن از طریق پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. تعداد چکیده کاملهدف پژوهش حاضر تعیین میزان طلاق عاطفی و عوامل مرتبط با آن درمیان زنان متاهل شهر نقده میباشد روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن از طریق پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. تعداد نمونه آماری دراین مطالعه ازطریق جدول مورگان 378 نفرتعیین گردید و از روش نمونه گیری خوشه‌ای برای انتخاب نمونه‌ها استفاده شد. نتایج یافته‌ها حاکی از آن است که میزان طلاق عاطفی در بین زنان در سطح متوسط به پایین قرار دارد. عواملی هم چون میزان دین داری، همسان همسری، برآورده نشدن انتظارات، تفاوت عقاید و وضعیت اجتماعی- اقتصادی تأثیرگذار بوده‌اند. در این تحقیق متغیرهای دین داری و همسان همسری رابطه مستقیم و معکوس داشتند و متغیرهای برآورده نشدن انتظارات و تفاوت عقاید، رابطه مستقیم با متغیر طلاق عاطفی را داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - عوامل اجتماعی بالا رفتن سن ازدواج جوانان
علی محمدپور نعمت‌الله ت قویشماره 20 , دوره 6 , پاییز 1392ازدواج و تأخیر آن امری اجتماعی است. شکل گیری و تغییرپذیری آن در نزد افراد، در فرایند تعامل خود باجامعه و تحت تأثیر سطوح مختلف کلان، میانی و خرد بوده است. تئوری های مطرح دراین خصوص عبارتند از: تئوری بی سامانی اجتماعی مرتن، تئوری کارکردگرایی دورکیم، تئوری مدرنیته گیدنز، ت چکیده کاملازدواج و تأخیر آن امری اجتماعی است. شکل گیری و تغییرپذیری آن در نزد افراد، در فرایند تعامل خود باجامعه و تحت تأثیر سطوح مختلف کلان، میانی و خرد بوده است. تئوری های مطرح دراین خصوص عبارتند از: تئوری بی سامانی اجتماعی مرتن، تئوری کارکردگرایی دورکیم، تئوری مدرنیته گیدنز، تئوری مدرنیزاسیون ویلیام گود و تئوری گزینش معقولانه هکتر. این تحقیق به روش پیمایشی در بین جوانان 40ـ20 ساله شهر تبریز انجام شده است. تعداد آن ها برابر 823450 نفر بودکه بااستفاده از نمونه گیری کوکران، 280 نفر ازآنان برای مطالعه انتخاب و براساس نمونه گیری سهمی گزینش شده اند. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشانگر آن است که میان متغیرهایی چون سخت گیری و انتظارات بالای خانواده ها، سطح انتظارات جوانان، بی اعتمادی اجتماعی افراد، لذت بردن از دوران تجرد، تحصیلات و جنسیت پاسخگویان، با بالا رفتن سن ازدواج ارتباط معنی داری وجود دارد. در نهایت، نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که پنج متغیر مستقل تحصیلات، سطح انتظارات، بی اعتمادی اجتماعی، سخت گیری و انتظارات بالای خانواده ها و لذت بردن از دوران تجرد می توانند 1/51 درصد از واریانس متغیر وابسته (سن ازدواج) را تبیین نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه‌پذیری دینی و سیاسی دانش‌آموزان متوسطه شهر پارس‌آباد
رحیمه قلعه محمود علمیشماره 45 , دوره 12 , زمستان 1398جامعه پذیری نوعی فرآیند کنش متقابل اجتماعی است که درآن، فرد هنجارها، ارزش ها و دیگر عناصر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی موجود در گروه یا محیط پیرامون خود را فرا می گیرد، آن را درونی و با شخصیت خود، یگانه می کند. هدف کلی این تحقیق، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه پذیری دینی چکیده کاملجامعه پذیری نوعی فرآیند کنش متقابل اجتماعی است که درآن، فرد هنجارها، ارزش ها و دیگر عناصر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی موجود در گروه یا محیط پیرامون خود را فرا می گیرد، آن را درونی و با شخصیت خود، یگانه می کند. هدف کلی این تحقیق، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه پذیری دینی و سیاسی دانش آموزان متوسطه شهر پارس آباد می باشد. روش تحقیق، روش توصیفی از نوع پیمایش و به لحاظ هدف، تحقیق کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان متوسطه اول و دوم پارس آباد در سال تحصیلی 98-1397 می باشد که تعداد کل آن ها 10446 نفر بود. حجم نمونه بر اساس روش کوکران 313 نفر به دست آمد. نمونه آماری مدارس به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن بر اساس اعتبار صوری به تایید رسید و میزان پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ در حد قابل قبول برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین عوامل اجتماعی مرتبط باجامعه پذیری دینی و سیاسی دانش آموزان پسر و دختر متوسطه شهر پارس آباد رابطه معنی داری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی عوامل موثر در مهاجرت روستائیان به شهر میاندوآب در سال 1389
سیروس فخرایی مسعود عبدیشماره 13 , دوره 4 , زمستان 1390در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان به شهر میاندوآب پرداخته شده است. متغیرهای مستقل عبارت بودند از تفاوت درآمدها در شهر و روستا، سن مهاجران، وضعیت تأهل، فاصله مبدأ و مقصد، امکانات رفاهی، بهداشتی، تفریحی و آموزشی در شهر، اندازه زمین زیر کشت و متغیر وابس چکیده کاملدر تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان به شهر میاندوآب پرداخته شده است. متغیرهای مستقل عبارت بودند از تفاوت درآمدها در شهر و روستا، سن مهاجران، وضعیت تأهل، فاصله مبدأ و مقصد، امکانات رفاهی، بهداشتی، تفریحی و آموزشی در شهر، اندازه زمین زیر کشت و متغیر وابسته که به عنوان مسئله تحقیق در نظر گرفته شده است مهاجرت روستاییان به شهر می باشد. در این تحقیق از روش پیمایشی در سطح خرد استفاده کرده ایم، گردآوری اطلاعات و داده ها توسط پرسشنامه صورت گرفته است و هم چنین از روش نمونه گیری گرجسی و مورگان استفاده گردیده است. جامعه آماری در این تحقیق 1886 نفر بوده و نمونه آماری ما 310 نفر می باشد. در این بررسی با استفاده از تحقیقات قبلی صورت گرفته در داخل کشور استفاده نیز شده است. تئوری های مورد استفاده در این تحقیق شامل نظریه های راونشتاین، نظریه تفاوت ها و نظریه کارکردگرایی می باشد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که میان عوامل و متغیرهای مستقل و مهاجرت رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد به غیر از متغیر مستقل اندازه زمین زیر کشت که رابطه معنی داری یافت نشد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از معنادار بودن تمام فرضیه ها شامل رابطه بین میزان مهاجرت و سن، وضعیت تأهل، امکانات بهداشتی، آموزشی، رفاهی و فاصله بین شهر و روستا می باشد. به جز فرضیه آخر یعنی اندازه زمین زیر کشت و میزان مهاجرت رابطه معناداری یافت نشد و رابطه معکوس مشاهده گردید. در خاتمه هم چنین پیشنهادها و راهکارهایی نیز ارائه گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - مطالعه جامعه‌شناختی جنگ نرم در بافت‌های شهری با تاکید بر راهبردهای رسانه ملی در شهر ایرانی- اسلامی
شهرزاد چرامی باقر ساروخانی مصطفی ازکیاشماره 38 , دوره 11 , بهار 1397امروزه با گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی نوین بسیاری از مفاهیم نظیر جنگ، قدرت، پیروزی و شکست دارای معانی و راهبردهای جدیدی شده است که از تحقق حاکمیت و هژمونی نظام سلطه و استیلای فرهنگ بیگانه با استفاده از فضای رسانه ای حاکم بر جهان حکایت دارد. دستاورد جنگ نرم در با چکیده کاملامروزه با گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی نوین بسیاری از مفاهیم نظیر جنگ، قدرت، پیروزی و شکست دارای معانی و راهبردهای جدیدی شده است که از تحقق حاکمیت و هژمونی نظام سلطه و استیلای فرهنگ بیگانه با استفاده از فضای رسانه ای حاکم بر جهان حکایت دارد. دستاورد جنگ نرم در بافت های شهری، توصیف کاملی از مبارزه خاموش و بی صدا با نگرش ها، گرایش ها، مفاهیم و شاخص های مذهبی است که در نهایت این عناصر به مرور زمان، رو به فراموشی رفته اند. این در حالی است که ایرانیان با توجه به فرهنگ خود، به حضور چنین فضاهایی وابسته هستند. این فضاها در گذشته روابط تعاملی و موثری با پیرامون خود داشته اند که می توانند در آینده نیز داشته باشند. حصول این امر از طریق مسئله یابی تضادهای موجود و تدوین راه حل های برخورد با آن، با اتکا به نوعی برنامه ریزی عقلایی اجتناب ناپذیر و البته امکان پذیر است که در سایه ایجاد راهبرهای رسانه شهری قابل تحقق است. در این مقاله، سعی بر آن است تا با شناسایی دو گونه متفاوت (بافت پر و خالی برخوردار از عناصر شاخص مذهبی) و بهره گیری از روش های میدانی، کتابخانه ای و پیمایشی با رویکرد علی، شناختی جامع در مبانی نظری و مطالعات میدانی آن حاصل گردد و با در تقابل قراردادن این دو، به اصول سازمان دهی فضایی موثر در جهت مقاوم سازی بافت های شهری در مقابله با جنگ نرم شهری، دست یافت. مهم ترین نتایج مستخرج از این پژوهش تدوین اصول سازماندهی فضایی جنگ نرم در بافت های شهری است که 3 موضوع راهبردی به عنوان الگویی برای برنامه ریزی و طراحی بافت های شهری برخوردار از عناصر شاخص مذهبی در برابر جنگ نرم شهری ارائه می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - مطالعه کیفی تربیت جنسی نوجوانان و عوامل زمینه‌ساز آن با تاکید بر روابط میان فردی با والدین مطالعه موردی: دختران و پسران نوجوان دوره متوسطه ساکن شهر تهران
سروناز تربتی سمیه تاجیک اسماعیلی نیکا خسرویشماره 45 , دوره 12 , زمستان 1398تربیت جنسی به کارگیری شیوه هایی برای ایجاد صفات و رفتارهای جنسی سالم و در عین حال زدودن صفات و رفتارهای جنسی ناشایست از مجموعه وجودی انسان است. به عبارت دیگر تربیت جنسی ارائه سلسله ای از اطلاعات ضروری روان شناختی، جسمانی و دینی در حوزه زمینه های جنسی مرتبط با فرد و به ه چکیده کاملتربیت جنسی به کارگیری شیوه هایی برای ایجاد صفات و رفتارهای جنسی سالم و در عین حال زدودن صفات و رفتارهای جنسی ناشایست از مجموعه وجودی انسان است. به عبارت دیگر تربیت جنسی ارائه سلسله ای از اطلاعات ضروری روان شناختی، جسمانی و دینی در حوزه زمینه های جنسی مرتبط با فرد و به همراه آن ارائه اطلاعات و آگاهی هایی به فرد در زمینه آشنایی بیشتر با خصوصیات جنس مخالف است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه تربیت جنسی نوجوانان شهر تهران و عوامل زمینه ساز آن با تاکید برروابط میان فردی با والدین است. برای این منظور از روش تحقیق کیفی و تکنیک مصاحبه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نطریه زمینه ای استفاده شده است. داده های به دست آمده به شکل گیری مقولاتی مانند آگاهی از مسائل دینی در رابطه با تربیت جنسی، آگاهی والدین از مسائل جنسی و اثرات جسمی و روحی آن، ارائه رفتارهای مناسب در خانواده از سوی والدین، آگاهی و مسلط بودن والدین به یک سری از مهارت های ارتباطی در جهت ارتباط بهتر با کودکان، تربیت جنسی درقالب آموزش مدارس، آموزش والدین و اجتماعی کردن و انتقال درست هنجارها و ارزش های جنسیتی به فرزندان، وجود ارتباط عاطفی در خانواده، نظارت مدارس بر فعالیت های کودکان و نوجوانان در مدرسه و همکاری با والدین در این زمینه منتهی شده است. این مفاهیم در سه دسته عوامل خانوادگی، آموزشی یا برون خانوادگی و اجتماعی دسته بندی شدند. نهایتاً بر اساس نتایج به دست آمده، یکی از دلایل اصلی تاثیرگذار بر تربیت جنسی در این پژوهش، وجود آگاهی در بین خانواده ها و در راس آن در بین والدین می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی یا محلی و دینی) دانش آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن
صمد صباغ آرزو شالفروش شتربانیشماره 1 , دوره 1 , زمستان 1387پژوهش حاضر به منظور بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی و دینی) دانش‌آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن به انجام رسیده است. پرسش اصلی این است که دانش‌آموز در درجه اول با کدام یک از هویت‌های (جهانی، ملی، قومی و دینی) خود را به دیگران معرفی کرده و در برابر آن احساس تع چکیده کاملپژوهش حاضر به منظور بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی و دینی) دانش‌آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن به انجام رسیده است. پرسش اصلی این است که دانش‌آموز در درجه اول با کدام یک از هویت‌های (جهانی، ملی، قومی و دینی) خود را به دیگران معرفی کرده و در برابر آن احساس تعهد و تعلق میکند و در ضمن چه عواملی با آن در ارتباط است؟ متغیرهای مستقل تحقیق عبارتند از: گستره شبکه روابط، سطح آگاهی، پنداشت از خود، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و بی عدالتی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و جنسیت دانش‌آموزان، که رابطه آنها با ابعاد هویتی یا هویت غالب به عنوان متغیر وابسته سنجیده شده است. نوع روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی میباشد و جامعه آماری آن را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع دوم متوسطه شهر تبریز تشکیل می‌دهد که حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر بدست آمد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری مطبق نمونه‌ها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق ساخته بود و اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ محاسه گردید و مشخص شد که پرسشنامه مورد استفاده به لحاظ روایی و پایایی در سطح بالایی بودند تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از بسته آماری SPSS نسخه 17 تحلیل گردید و آزمون‌های تحلیل واریانس یکطرفه، آزمون تعقیبی LSD ، آزمون x2 و برای تعیین شدت رابطه بین متغیرها از آزمون V کرامر و آزمون ضریب فی استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها بیانگر آن است که هویت غالب در نزد دانش‌آموزان هویتی دینی بوده و هویت‌های ملی، جهانی و قومی بترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند. از میان متغیرهای مورد بررسی گستره شبکه روابط، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و جنسیت رابطه معناداری را نشان داده‌اند. اما دو متغیر دیگر (پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و پنداشت از خود) فاقد چنین رابطه‌ای بودند. یافته‌های نظری این پژوهش مؤید دیدگاه کنش متقابل در سطح خرد و دیدگاه جامعه‌شناسانی مثل گیدنز در سطح میانی میباشد. پرونده مقاله
