زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکارهای نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگلهای خیرود کنار نوشهر در قالب مدلسازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدلس چکیده کامل
زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکارهای نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگلهای خیرود کنار نوشهر در قالب مدلسازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدلسازی تنوع بتا از سازههای آشفتگی با هفت نمایه، ناهمگنی محیطی با چهار نمایه، خاک با ده نمایه، پوشش زمین و درصد تاج پوشش با پنج نمایه استفاده گردید. تمامی گونههای گیاهی آوندی در 100 پلات و 6 پهنه همگن مکانی در قالب نمونهبرداری خوشهای در گرادیان آشفتگی آماربرداری شد. نمایههای تنوع بتا برای هر خوشه محاسبه گردید و به همراه نمایههای سایر سازهها وارد مدلسازی معادلات ساختاری گردید.یافتهها: نتایج نشان داد که نمایههای باقی مانده در مدل به خوبی قادر به تبیین تنوع بتا (R2=0.761) هستند. همچنین، قدرت پیشبینی مدل برای سازه تنوع بتا بسیار قوی (Q2= 0.422) بدست آمد.بحث و نتیجهگیری: مهمترین نمایههای آشفتگی در این مدل به ترتیب میزان دسترسی، تعداد دورههای مدیریتی بهرهبرداری از جنگل، عکس فاصله از آخرین سال بهرهبرداری از جنگل، تعداد روزهای چرا و تراکم دام بود. نمایههای خاک اثرگذار بر تنوع بتا به ترتیب شامل درصد موادآلی، میزان نیتروژن، درصد آهک، تراکم موثر خاک و میزان پتاسیم بود. اثر درصد تاج پوشش و پوشش لاشبرگ بر تنوع بتا در پژوهش حاضر منفی بود و ناهمگنی محیطی نقش تعدیلگری معنیدار بر کاهش اثر سازه آشفتگی بر تنوع بتا داشت. با توجه به مقیاس سازه آشفتگی و ناهمگنی مکانی، بررسی تنوع بتا میتواند جهت مقایسه بین جوامع مورد استفاده قرار گیرد.
پرونده مقاله