-
دسترسی آزاد مقاله
1 - Spatial Planning in Border Areas with an Emphasison Passive DefenceConsiderations (Case Study: from Konarak to Guater Gulf, Iran)
Hamed Akhgar Reza Ardekani Hossein ZabihiSpatial planning in border areas in Iran because of long borders and settling more than half ofthe provinces in the country's international borders with neighbouring countries play particular role in the planningsystem. This article aims to clarify the position of borde چکیده کاملSpatial planning in border areas in Iran because of long borders and settling more than half ofthe provinces in the country's international borders with neighbouring countries play particular role in the planningsystem. This article aims to clarify the position of border areas spatial planning in the country planning system,identifying its elements, elucidating how these elements relate to other elements, as well as explaining the importanceand urgency of addressing border areas planning. Southeast region of Iran, particularly Konarak to Guater Gulf, whichdue to underdevelopment and drugs issues urgently needs to spatial planning, review as the case study. According tothe importance of this district in soil and water boundaries of Iran, passive defence approach is examined in spatialplanning. This paper tries to explain spatial planning in mentioned border area in the framework of passive defencestrategy by using descriptive analytical research method. On this basis, according to the features and potentials ofthe study area and with emphasis on the growth poles strategy, plans with increasing the development capacity andpromoting the area's security(passive defence) In four dimension economic, cultural, management and physical. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - Institutionalism in Strategic Structural Plans (A Grounded Theory Approach)
Maryam Daneshvar Ali Ghafari Hamid MajediNowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic چکیده کاملNowadays, planning is no longer considered merely a scientific and technical career nor agovernment responsibity. It rather functions as a bridge connecting the planners to institutional changes. In otherwords, the planning theory does not develop in a social, economic and political vacuum, but is formulated byindividuals in social situations with the aim of clarifying the enviroment recommending appropriate procedures andprocesses. The purpose of this research was to identify the explanatory and normative capability of the StrategicStructural Plans theory in the context of institutionalism so as to enhance the capacity of its application in practice. Forthis purpose, the grounded theory was adopted as a research strategy within the framework of qualitative methodology.The data collection instruments involved desk study, interviews with experts, managers and specialists, collaborativeobservations on the environment. The research environment included macro and micro levels. At the macro level, thefocus was on comprehensible conditions and components of Iranian spatial planning system, while the micro levelserved to examine on the local scale the urban planning and management through sample mining in Mashhad, Iran.As a result of this analysis, a total of 159 concepts, 44 categories and 9 major categories and 6 topics were recognized.Among the categories identified, institutionalism in the theory of Strategic Structural Plans was selected because of thefrequent appearance in the data and its relation to other categories as axial category, where the paradigm model wasoutlined emphasizing on the causal and context condition, intervention, strategies and consequences. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکرد آینده پژوهی
بابک جعفریان رحیم سرور رضا برنانوشتار حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکردآینده پژوهی انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ راهبرد هدفگذاری کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و بر اساس روشهای آینده پژوهی، تبیینی میباشد. داده-های نظری با روش اسنادی و دادههای چکیده کاملنوشتار حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران با رویکردآینده پژوهی انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ راهبرد هدفگذاری کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی و بر اساس روشهای آینده پژوهی، تبیینی میباشد. داده-های نظری با روش اسنادی و دادههای تجربی با روش پیمایشی بر اساس روش دلفی تهیه شده است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصان شهری صاحبنظر در حوزه برنامهریزی منطقهای، فضایی و آمایشی بهصورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بود. جهت تجزیهوتحلیل اطلاعات بهدستآمده از روشهای دلفی، تحلیل اثرات متقاطع و از نرمافزار MIC MAC استفادهشده است. نتایج این پژوهش نشان داد پراکندگی متغیرهای کلیدی و مؤثر بر وضعیت آینده آمایش سرزمین استان تهران، سیستمی ناپایدار دارند و پژوهش حاکی از آن میباشد که از میان 64 عامل بررسیشده در این تحقیق، 22 عامل بهعنوان عامل کلیدی مؤثر بر آینده وضعیت تحققپذیری طرحهای آمایش سرزمین استان تهران، انتخابشدهاند. بخش عمدهای از این عوامل کلیدی در گروه متغیرهای تاثیرگذار و دوگانه تمرکز داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی و تحلیل ساختار فضایی سکونتگاه های شهری و روستایی با رویکرد آمایش سرزمین ( نمونه موردی بخش سلفچگان قم )
مصطفی توکلی نغمه سعید زنگنه شهرکی علیرضا دربان آستانه امیر تلخاببرنامه ریزی سازمان فضایی عبارت است از : برنامه ریزی به منظور توزیع مکانی فضایی بهینه امکانات و تسهیلات و خدمات زیر بنایی در میان سکونت گاه های شهری و روستایی در سطح منطقه و ناحیه.برنامه ریزی سازمان فضایی در قالب ساختار فضایی منطقه و ناحیه عینیت میابد. در این مطالعه که ب چکیده کاملبرنامه ریزی سازمان فضایی عبارت است از : برنامه ریزی به منظور توزیع مکانی فضایی بهینه امکانات و تسهیلات و خدمات زیر بنایی در میان سکونت گاه های شهری و روستایی در سطح منطقه و ناحیه.برنامه ریزی سازمان فضایی در قالب ساختار فضایی منطقه و ناحیه عینیت میابد. در این مطالعه که با روش توصیفی و تحلیلی و با هدف کاربردی ، با تکیه بر منابع کتابخانه ای و داده های به دست آمده از مرکز آمار ایران و سایر ارگان های ذیربط انجام شده است ، هدف بررسی و تحلیل ساختار فضایی بخش سلفچگان شهرستان قم بوده است نتایج پژوهش که با تکیه بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) در بخش درون یابی امکانات و تسهیلات و مدل تاپسیس در بخش سطح بندی سکونتگاه ها صورت گرفته است نشان می دهد که از حیث برخورداری از خدمات و تسهیلات سکونتگاه های جنداب ، طایقان ، راهجرد، به عنوان توسعه یافته ترین سکونتگاه های بخش سلفچگان و سکونتگاه های طرلاب ، فتح آباد ، نیچه و به عنوان سکونتگاه های محروم شناخته شده انددر پایان این مطالعه پیشنهاداتی به منظور تکمیل فرآیند پژوهش و ارائه ایده هایی به منظور برنامه ریزی فضایی بهتر در آینده این منطقه ارائه گردیده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شناخت مناطق همگن برنامهریزی فضایی در منطقه کلانشهری تهران با استفاده از روش خوشهبندی k-mean
کرامت ا.. زیاری رامین قربانی ابراهیم فرهادی بهنام الماسیبرنامهریزی فضایی عبارتست از، نحوه توزیع و سازمانیابی انسان و فعالیتها در پهنه سرزمین. در اصل برنامه فضایی، برنامهریزی ساختار کالبدی و فعالیتی سطح مورد برنامهریزی است.نخستین کار در فرآیند برنامهریزی در سطوح کلان،تعیین مناطقی به عنوان واحدهای همگن برنامهریزی میباش چکیده کاملبرنامهریزی فضایی عبارتست از، نحوه توزیع و سازمانیابی انسان و فعالیتها در پهنه سرزمین. در اصل برنامه فضایی، برنامهریزی ساختار کالبدی و فعالیتی سطح مورد برنامهریزی است.نخستین کار در فرآیند برنامهریزی در سطوح کلان،تعیین مناطقی به عنوان واحدهای همگن برنامهریزی میباشد.از این رو هدف این پژوهش تعیین مناطق همگن برنامهریزی در سطح استان تهران با تأکید بر نظام برنامهریزی شهری و روستایی در این منطقه کلانشهری است.نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی است. در این مقاله برای تعیین مناطق همگن از3 شاخص پایه:محیط انسانساخت، محیط اجتماعی ـاقتصادی و محیط طبیعی با زیرمجموع 22 شاخص استفاده شده است. برای تعیین مناطق همگن برنامهریزی از روش خوشهبندی k-mean استفاده شده است.خوشهبندی روشهایی را شامل میشود که با استفاده از آنها دادههای چند متغیری را در میان گروهها یا خوشهها سازمان میدهد، البته بر اساس همگنی میان اشیاء بطوریکه مواردی که در گروه یکسان قرار میگیرند از شباهت بسیار زیادی برخوردار هستند. برای انجام خوشهبندی، لایهها پس از طی فرآیند پردازش، تغییر و انجام محاسبات در محیطهای نرمافزاری Arc gis و Matlab،به صورت 4 منطقه پایه و همگن برنامهریزی در قالب نقشه نمایش و محدودههای هریک از پهنهها مشخص و برای هرکدام راهبردهایی ارائه شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - آمایش ژئومورفولوژیکی بهمنظور توسعه سکونتگاهی با استفاده از مدل AHP-Fuzzy، مطالعه موردی شهرستان تفرش
عبدالکریم ویسی عباس علی پور سجاد باقری مصطفی هاشمیتوسعه و ایجاد سکونتگاه در ارتباط مستقیم با بستر طبیعی و پدیدههای ژئومورفولوژیکی است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت توانها و تنگناهای ژئومورفولوژیکی منطقه جهت ایجاد و توسعه سکونتگاههای انسانی در سطح شهرستان تفرش میباشد. در همین راستا از مدل تلفیقی AHP-Fuzzy در ارتب چکیده کاملتوسعه و ایجاد سکونتگاه در ارتباط مستقیم با بستر طبیعی و پدیدههای ژئومورفولوژیکی است. بنابراین هدف از این پژوهش شناخت توانها و تنگناهای ژئومورفولوژیکی منطقه جهت ایجاد و توسعه سکونتگاههای انسانی در سطح شهرستان تفرش میباشد. در همین راستا از مدل تلفیقی AHP-Fuzzy در ارتباط با روش آمایش ژئومورفولوژیکی بهره گرفته شده است. در این تحقیق جهت شناسایی مناطق مستعد توسعه و ایجاد سکونتگاهها بر اساس واحدهای ژئومورفولوژیکی، از 14 پارامتر شیب، جهت شیب، ارتفاع، زمینشناسی، خاک، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از راه ارتباطی، فاصله از سکونتگاه، ژئومورفولوژی، خاک، فاصله از نقاط زمینلغزش و فرسایش به عنوان عوامل مؤثر در مسئله تحقیق انتخاب گردیدند. درنهایت پس از استانداردسازی، تلفیق و پهنهبندی بر اساس مدل فازی و آمایش ژئومورفولوژیکی نتایج نشان داد که 68 درصد از منطقه معادل 1861 کیلومترمربع برای توسعه سکونتگاهی نامناسب میباشد که این نشان از محدود بودن مکانهای مناسب با توجه به شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه جهت توسعه و ایجاد سکونتگاههای جدید است. واحدهای ژئومورفولوژیکی از قبیل کوهستان، دشت رسی، دشت نمکی، تپهماهور، تپههای ماسهای، تپه سنگی و بدلند دارای محدودیت برای ایجاد و توسعه سکونتگاههای انسانی بوده و واحدهای مخروط افکنهای و دشتهای آبرفتی مناسبتری برای ایجاد و توسعه سکونتگاه میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - آمایش صنعتی استان قزوین
صبا رضا سلطانی سید مسعود منوری مریم رفعتیمکان یابی اصولی صنایع به منظور پیشگیری از بحران های زیست محیطی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنه سرزمین موضوع بسیار مهمی است که امروزه مورد توجه سازمان ها و ارگان های مختلف کشور قرار گرفته است. در واقع آمایش صنعتی را می توان گام مهمی در جهت بهب چکیده کاملمکان یابی اصولی صنایع به منظور پیشگیری از بحران های زیست محیطی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنه سرزمین موضوع بسیار مهمی است که امروزه مورد توجه سازمان ها و ارگان های مختلف کشور قرار گرفته است. در واقع آمایش صنعتی را می توان گام مهمی در جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و رشد اصولی و منطقی مناطق شهری و روستایی محسوب کرد. به این منظور در تحقیق حاضر، استان قزوین به منظور پیشبرد اهداف فوق و رفع تمرکز صنایع در استان تهران به عنوان هدف مطالعه انتخاب شده و منابع زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی آن به طورکامل مورد مطالعه قرار گرفت. آمایش صنعتی این استان، باروش تجزیه و تحلیل سیستمی و بر پایه جبر بولین(Boolean Algebra)در مقیاس 0000 25 : 1 انجام گردید[مخدوم،1382]. در این راستا منابع زیست محیطی، در دو دسته منابع اکولوژیک و اقتصادی- اجتماعی مورد شناسایی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی قرار گرفتند. سپس ارزیابی توان اکولوژیک، بعد از روی هم اندازی لایه های اطلاعاتی در GIS انجام شد و پس از حذف اراضی ممنوعه، دو پهنه با درجه توان یک و11 پهنه با درجه توان دو برای احداث صنعت مکان یابی شدند. اولویت بندی این پهنه ها نیز با توجه به مشخصه های اقتصادی، اجتماعی نقشه سازی شده در GIS ، به صورت کمی انجام گردید و پهنه ها از اولویت اول تا چهارم برای احداث صنعت مشخص گردیدند. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد که استقرار صنایع در استان قزوین با احتساب معیارهای زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی می تواند در پهنه هایی از اولویت اول تا چهارم صورت گیرد. پیشنهاد استقرار صنعت در قالب شهرک های صنعتی و پارکهای صنعتی در این نواحی می تواند به حفظ هر چه بیشتر محیط زیست یاری رساند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - پدیده گسترش کالبدی و فضایی شهرها به سوی روستاها
حمیرا بردبار اسماعیل ابراهیمیاز جلوههای اصلی شهرنشینی در دنیای کنونی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها، در کنار افزایش جمعیت شهری است. این پدیده پس از انقلاب صنعتی در جهان غرب شدت یافت، اما پس از مدتی با نگرانی طرفداران محیطزیست و چشماندازهای روستایی کنترل شد؛ بهگونهایکه در کشورهای اروپایی، ایالات مت چکیده کاملاز جلوههای اصلی شهرنشینی در دنیای کنونی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها، در کنار افزایش جمعیت شهری است. این پدیده پس از انقلاب صنعتی در جهان غرب شدت یافت، اما پس از مدتی با نگرانی طرفداران محیطزیست و چشماندازهای روستایی کنترل شد؛ بهگونهایکه در کشورهای اروپایی، ایالات متحده و ژاپن قوانینی بر شهرسازی و برنامهریزی شهری حاکم شده که توسعه فیزیکی و کالبدی شهرها در فضای پیرامون روستاییشان را تابع ضوابط و مقررات ویژهای نموده است؛ تا اراضی کشاورزی، جنگلها و سایر عرصههای زیستمحیطی کمتر مورد تهاجم اراضی شهری قرار گیرند. درحالیکه شهرهای کشورهای درحال توسعه ـ که دوره اوجگیری شهرنشینی را بهتازگی از سر میگذرانند ـ با شتاب حیرتآوری به سوی عرصههای روستایی و کشاورزی در حال گسترش هستند و اراضی زراعی و جنگلی با تغییر کاربری به اراضی شهری تبدیل میشوند. بنابراین توجه به تجارب و یافتههای کشورهای توسعه یافته در این خصوص بسیار حائز اهمیت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - Analyzing the role of spatial planning in neighborhoods in order to maintain and strengthen urban identity Case study: Historical neighborhoods and new neighborhoods (Mulla Sadra neighborhood) in Qazvin
Mahsa Karimi Manouchehr Tabibian masoud elahiUrban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discov چکیده کاملUrban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discovering the relationship between the environment and humans and the current problems of spatial planning are examined. It examines and recognizes the effects of the structure and elements of the space organization on citizenship identity in historical and new neighborhoods in order to prevent the decline of urban identity in neighborhoods. In this research, field and library studies have been used to collect information. After studying different texts and explaining the theoretical foundations, several criteria and sub-criteria were extracted from the theoretical foundations and Delphi method was used to determine the criteria that have a higher priority in conducting research, forty questionnaires were distributed among experts and university professors and after analyzing the questionnaires in the third stage, a consensus was reached for the panel members and the main criteria for further research were extracted. With the help of the main criteria extracted from Delphi, a citizen questionnaire was prepared and distributed. The statistical population includes residents of historical and new neighborhoods of Qazvin, which with the help of Cochran's formula, six hundred people have been selected as a sample and citizens' questionnaires have been distributed among them, also, using statistical analysis (descriptive statistics and inferential statistics) in SPSS software, information is analyzed and hypotheses are confirmed or rejected. Finally, solutions, suggestions and executive actions of the research are presented. One of the results of this study is that planning and spatial interventions in the form of a comprehensive and detailed plan have not been able to maintain or strengthen the urban identity of citizens in the historical context. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تأملاتی فقهی در واکاوی و بازخوانی ادلهی عدهی زنان بدون رحم
رحمان ولی زاده علی پیردهیعِدّه به مقدار زمانی که زن پس از انحلال نکاح به جهت موت زوج یا به خاطر پاک بودن رحمش از جنین یا به جهت تعبّد با فرض یقین به برائت رحم از حمل باید صبر کرده و از ازدواج مجدد خودداری نماید. حال در مورد عدّه زنانی که به دلایل پزشکی رحم خویش را خارج ساخته دو دیدگاه متصور است چکیده کاملعِدّه به مقدار زمانی که زن پس از انحلال نکاح به جهت موت زوج یا به خاطر پاک بودن رحمش از جنین یا به جهت تعبّد با فرض یقین به برائت رحم از حمل باید صبر کرده و از ازدواج مجدد خودداری نماید. حال در مورد عدّه زنانی که به دلایل پزشکی رحم خویش را خارج ساخته دو دیدگاه متصور است؛ یک دیدگاه آن که اطلاق ادلّه و روایات شامل این دسته از زنان می شود و دیدگاه دیگر آنکه به دلیل ظاهر برخی از روایات و عمومیّت و اطلاق آنها و تنقیح مناط قطعی و اتّحاد طریق با زنان یائسه و زنانی که غیرمدخوله مطلقه می شوند لزومی به حفظ عده نیست. هدف از این تحقیق واکاوی ادلّه یعِدّه و بازخوانی باورهای فقهی پیرامون موضوع یاد شده و تطبیق آن بر موضوع پیش آمده است. روش کار نظری و بنیادی بوده که با استناد به قواعد اصولی به استنباط حکم پرداخته شد. نتیجه آنکه زنانی که رحم خویش را خارج کرده به دلیل اتحاد طریق و تنقیح مناط لزوم به حفظ عده ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - همبستگی تهدیدهای امنیتی-دفاعی با سطوح توسعه در استان کردستان با رویکرد آمایش سرزمین
سید مصطفی هاشمی عباس علی پور امیر فتحیبا توجه به گستردگی و پیچیدگی روابط داخلی و خارجی در کشورهای مختلف و با توجه به گسترش ناامنی در منطقه، تهدیدهای امنیتی-دفاعی از اهمیت بالایی برخوردار است و در استانهای مرزی از حساسیت بیشتری برخوردارند. حفظ امنیت و گسترش آن در مناطق مرزی از مهمترین دغدغهی کشورها با مرز چکیده کاملبا توجه به گستردگی و پیچیدگی روابط داخلی و خارجی در کشورهای مختلف و با توجه به گسترش ناامنی در منطقه، تهدیدهای امنیتی-دفاعی از اهمیت بالایی برخوردار است و در استانهای مرزی از حساسیت بیشتری برخوردارند. حفظ امنیت و گسترش آن در مناطق مرزی از مهمترین دغدغهی کشورها با مرزهای طولانی با همسایگان است. در دیدگاههای نوین امنیتسازی در ارتباط با مناطق مرزی، بر استراتژی توسعهپایدار در این مناطق تأکید میکنند. این پژوهش با رویکرد کاربردی، برآن است با روش تحلیلی-اکتشافی، به بررسی تهدیدهای امنیتی-دفاعی در شهرستانهای استان کردستان بپردازد و ارتباط بین این تهدیدها و شاخصهای توسعه را با کمک همبستگی پیرسون بسنجد. اطلاعات این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی، کتابخانهای و پرسشنامهای بهدست آمده است. این پژوهش به بررسی نظریهها در ارتباط با همبستگی امنیت و دفاع با توسعه، در استان کردستان به عنوان نمونه موردی پرداخته است. نتایج پژوهش نشان میدهند که بین شاخصهای امنیتی-دفاعی و شاخصهای بهداشتیدرمانی و اقتصادی ارتباط معنادار وجود دارد. اما بین تهدیدها و شاخصهای فرهنگی، حمل و نقل، زیربنایی و مجموع کلیه شاخصها ارتباط معناداری مشاهده نشد. در نهایت نیز به ارائه راهبرد برای استان با کمک نخبگان پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - برنامه ریزی راهبردی توسعهی یکپارچه و پایدار منطقه قزوین مبتنی بر تحلیل عرصه های مرتبط تصمیم گیری
محمدحسین شریف زادگان مصطفی مومنیبا توجه به ناکارآمدی رهیافت های سنتی برنامه ریزی در حل معضلات منطقه ای که به طور عمده دچار جبریت کالبدی بودند و با توجه پیچیدگی روزافزون روابط بین عرصه های فعالیتی، بهره گیری از رهیافت های کارآمد تر همچون برنامه ریزی فضایی راهبردی، در حل مشکلات منطقه ای و بازتنظیم روابط چکیده کاملبا توجه به ناکارآمدی رهیافت های سنتی برنامه ریزی در حل معضلات منطقه ای که به طور عمده دچار جبریت کالبدی بودند و با توجه پیچیدگی روزافزون روابط بین عرصه های فعالیتی، بهره گیری از رهیافت های کارآمد تر همچون برنامه ریزی فضایی راهبردی، در حل مشکلات منطقه ای و بازتنظیم روابط درون آن برای اهداف و مقاصد مختلف برنامه ریزی در دستور کار قرار گرفت. برنامه ریزی فضایی راهبردی را می توان شیوه برنامه ریزی بلند مدتی دانست که بخش عمومی آن را هدایت می نماید و با تاکید بر ابعاد فضایی در سطوح منطقه ای، مورد استفاده قرار می گیرد. از سوی دیگر توجه به اصول پایداری و یکپارچه نگری در توسعه منطقه ای در قالب رهیافت برنامه ریزی فضایی راهبردی، متضمن توسعه ی هماهنگ در ابعاد مختلف می باشد که امکان یکپارچه سازی فعالیت های بخشی در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار را فراهم می آورد. این پژوهش با به کارگیری روش تحلیل عرصه های مرتبط تصمیم گیری در قالب رهیافت برنامه ریزی فضایی راهبردی در جهت ارائه راهبرد توسعه یکپارچه و پایدار منطقه قزوین قرار دارد. در این راستا پس از تعیین عرصه های تصمیم گیری به تولید سناریو پرداخته شده و سناریوهای تولید شده با رویکردهای توسعه ی یکپارچه و پایدار اولویت بندی خواهد شد و پس از انتخاب سناریوی برتر، راهبردها، سیاست ها و برنامه های اجرایی تدوین می گردند. این پژوهش در پی تنظیم فعالیت ها و توزیع امکانات و خدمات مطابق با استعدادها و قابلیت های کانون های زیستی منطقه قزوین و ارائه راهبردها، سیاست ها و برنامه های اجرایی مناسب در جهت رسیدن به توسعه یکپارچه و پایدار منطقه قزوین می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - برنامه ریزی فضایی راهبردی مجتمع های گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)
محدثه جوادی محسن کلانتری محمدتقی حیدریگردشگری آمیزهای از فعالیتهای مختلف است که به صورت زنجیرهای در جهت خدمترسانی به گردشگران انجام میگیرد و یکی از این بخشها، مجتمعهای گردشگری است که با ارائه خدمات گوناگون رفاهی و ... میتواند عاملی در جهت جذب گردشگر و توسعه گردشگری یک منطقه باشد. این مقاله با روش تو چکیده کاملگردشگری آمیزهای از فعالیتهای مختلف است که به صورت زنجیرهای در جهت خدمترسانی به گردشگران انجام میگیرد و یکی از این بخشها، مجتمعهای گردشگری است که با ارائه خدمات گوناگون رفاهی و ... میتواند عاملی در جهت جذب گردشگر و توسعه گردشگری یک منطقه باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال برنامهریزی فضایی راهبردی، تحلیل و بررسی توانهای طبیعی و انسانی و مکانیابی مجتمعهای گذران اوقات فراغت در جهت تسهیل خدمات گردشگری در منطقه 22 تهران است. جهت گردآوری اطلاعات از دو روش مطالعات کتابخانه ای و مطالعه میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کارشناسان گردشگری در سازمان های ذیربط شهر تهران است. برای تحلیل داده ها از مدل تحلیل سوات و تکنیک های هم پوشانی فازی ومدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با کمک نرم افزار (Excel) و (GIS) استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که طبق تحلیل های سیستم اطلاعات جغرافیایی، مهمترین مکانهای احداث مجتمعهای گذران اوقات فراغت براساس ضوابط حرائم تأسیسات شهری، بهداشتی، حمل و نقل، اجتماعی-اقتصادی و کالبدی، عمدتاً باید در بخش های شمالی و غربی منطقه در نظر گرفته شوند. در این رابطه، مهمترین نقاط قوت و ضعف داخلی به ترتیب با امتیاز430% و 504%- و مهمترین فرصت ها و تهدیدهای خارجی با امتیاز 448% و 525%- است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - Spatial Land Use Planning Based on Analytical Hierarchy Process (AHP) and GIS in Shandiz Urban Region, Northeast of Iran
Mehrnoush Afshari Ali Bagherzadeh Ehsan AfsharBackground and objective:Inappropriate land use due to changing requirements and pressures leads to the destruction of land resources and increases poverty and other social problems.Materials and methods: The present study evaluated the land suitability for the spatial چکیده کاملBackground and objective:Inappropriate land use due to changing requirements and pressures leads to the destruction of land resources and increases poverty and other social problems.Materials and methods: The present study evaluated the land suitability for the spatial development of the Shandiz urban region, northeast of Iran based on the analytical hierarchy process (AHP) and geographical information system (GIS).Results and conclusion: On this basis, the land suitability of the study area for spatial development was estimated and revealed that 12 land uses (22.5% of the region) have high and moderate suitability for spatial development. Our results indicated that the regions with higher suitability for the spatial development of the Shandiz urban region are located in the middle and east parts of the study area. In contrast, the north, south, and west parts of the region have low suitability for spatial development. Our study presents a map of land suitability for the spatial development of the region, which will aid in appropriate planning, quick and safe mitigation measures, and future development strategies based on identifying the environmental factors affecting land suitability in the region. We developed a systematic regional planning approach to identify geographic priorities for on-ground natural resource management actions that most cost-effectively meet multiple natural resource management objectives. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخص های برنامه ریزی فضایی گردشگری (مطالعه موردی: شرق استان مازندران)
احمد رومیانی حمید شایان حمدالله سجاسی قیداری محمدرضا رضوانیبرنامهریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهههای اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت ف چکیده کاملبرنامهریزی فضایی گردشگری، یکی از رویکردهایی است که در دهههای اخیر در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی گردشگری موثر واقع شده است و مانند یک سیستم بر فضاهای گردشگری یک منطقه تسلط پیدا کرده و زمینه را برای مدیریت خردمندانه از فضا، انسان و فعالیت فراهم کرده است. لذا هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت مناطق روستایی براساس شاخصهای برنامهریزی فضایی گردشگری در شرق استان مازندران می باشد. نوع تحقیق کاربردی و برای گرآوری دادهها از روشهای میدانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و رتبهبندی روستاها از روش-های آماری و مدلWASPAS ، GIS بهره گرفته شد. جامعه آماری این تحقیق 21 روستای مقصد گردشگری در سه گروه مردم محلی، گردشگران و کارشناسان در نظر گرفته شده است. یافته های آماره tتک نمونهای نشان دهنده سطح معنیداری شاخصهای برنامهریزی فضایی گردشگری روستای در محدوده مورد مطالعه است. همچنین بالاتر رتبه در بین مردم محلی، گردشگران و کارشناسان متعلق به روستای التپه(عباس آباد) با Qi برابر با 856/0 میباشد و در رتبه دوم روستای شهیدآباد با Qi برابر با 129/0 و در رتبه سوم روستای نیالا با Qi برابر با 126/0 می باشد. روستاهای تیله نو با Qi برابر با 101/0، روستای اطراب با Qi برابر با 103/0 و لمراسک با Qi برابر 105/0 در رتبههای آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - آمایش فضایی – مکانی مراکز درمانی شهر ارومیه با رویکرد پدافند غیرعامل
سیده محبوبه شهبازی ناصر سلطانی خدیجه جوانیکی از نکات مهم در بحث آمایش کاربریهای شهر، توجه به مکان گزینی و توزیع فضایی- مکانی کاربری ها بهویژه کاربریهای مهم و خدماتی اضطراری باهدف کارایی مراکز شهری و تأسیسات مهم حیاتی است. هدف این تحقیق بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستان های مهم شهر ارومیه با رویکرد چکیده کاملیکی از نکات مهم در بحث آمایش کاربریهای شهر، توجه به مکان گزینی و توزیع فضایی- مکانی کاربری ها بهویژه کاربریهای مهم و خدماتی اضطراری باهدف کارایی مراکز شهری و تأسیسات مهم حیاتی است. هدف این تحقیق بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستان های مهم شهر ارومیه با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) در محیط GIS است. از این رو 14 بیمارستان شهر ارومیه با توجه به شعاع خدماترسانی و توزیع جغرافیایی آنها و با درنظر گرفتن 17 شاخص تاثیرگذار در قالب 5 معیار محیطی، کاربریهای حساس، کاربریهای کالبدی، کاربریهای فرهنگی و کاربریهای ارتباطی مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش از نظر روش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن نظری- کاربردی است. نتایج به دست آمده از بررسی الگوهای پراکنش فضایی و پهنه بندی معیارها نشان می دهد که بیمارستانهای شهر ارومیه پراکندگی مناسب و یکنواختی ندارند و میزان ریسکپذیری آنها در زمان بحران زیاد است. از میان بیمارستان های موجود در شهر ارومیه، دو بیمارستان سیدالشهدا و میلاد در وضعیت مناسب و دو بیمارستان رازی و امید در شرایط کاملا نامناسبی قرار گرفته اند. مابقی بیمارستان ها نیز در وضعیت تقریباً نامناسب هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - آسیبشناسی نظام برنامهریزی فضایی با تأکید بر رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
افسانه رحیمی علی پناهی حسن احمدزادهمقدمه: کلانشهر تبریز بهعنوان بزرگترین مرکز جمعیتی شمال غرب ایران، در سالهای اخیر شاهد رشد فزایندهی فیزیکی و جمعیتی بسیاری بوده و با تراکم و توسعهی طرحهای اقتصادی و زیرساختی از یکسو و گسترش بافتهای مسئلهدار از سوی دیگر و همچنین ناتوانی نظام مدیریت شهری در نظمد چکیده کاملمقدمه: کلانشهر تبریز بهعنوان بزرگترین مرکز جمعیتی شمال غرب ایران، در سالهای اخیر شاهد رشد فزایندهی فیزیکی و جمعیتی بسیاری بوده و با تراکم و توسعهی طرحهای اقتصادی و زیرساختی از یکسو و گسترش بافتهای مسئلهدار از سوی دیگر و همچنین ناتوانی نظام مدیریت شهری در نظمدهی به این مسائل، این شهر را با مشکلات عدیده و آسیبپذیری در مواقع بحرانی مواجه ساخته است. در این راستا نیاز است تا با تأکید بر رویکردهایی همچون پدافند غیرعامل در برنامهریزی فضایی و نظمدهی به نظام و ساختار جمعیتی-کارکردی به تحقق توسعهی پایدار نائل آمد.هدف: با توجه به اهمیت برنامهریزی فضایی و بهرهمندی از رویکردهایی همچون پدافند غیرعامل در راستای تحقق توسعهی پایدار، هدف از پژوهش حاضر آسیبشناسی نظام برنامهریزی فضایی کلانشهر تبریز با تأکید بر معیارهای پدافند غیرعامل و ارائهی راهکارهایی برای دستیابی به الگوی مطلوب در نظام برنامهریزی فضایی و تحقق توسعهی پایدار میباشد.روششناسی تحقیق: روش تحقیق کمی با ماهیت کاربردی–توسعهای میباشد که بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرمافزار Warp-PLS استفاده شده است. جامعهی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان شهری تبریز (حدوداً 1500 نفر) میباشد و حجم نمونه بر اساس مدل اصلاحشده کوکران 340 نفر برآورد شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل کلانشهر تبریز میباشد.یافته ها: یافتههای تحقیق نشان میدهد که از بین شش مؤلفهی مورد تأکید نظام برنامهریزی با تأکید بر پدافند غیرعامل، تنها مؤلفهی جمعیت با ضریب 51/0 در سطح اطمینان 95 درصد در کلانشهر تبریز تحقق یافته و پنج مؤلفهی زیرساختهای حیاتی، زیرساختهای فیزیکی، فضاهای باز، جادهها و معابر و کاربری زمین و عملکردها تحقق نیافتهاند که ضرایب حاصل از مدل ساختاری برای این مؤلفهها به ترتیب برابر با 23/0، 38/0، 32/0، 27/0 و 42/0 میباشد.نتایج: نتایج حاکی از آن است که عدم تحقق پدافند غیرعامل در برنامهریزی فضایی تبریز، ناشی از نارساییها در نظام تصمیمگیری (یکپارچگی و سیستمی)، محتوای طرحها (واقعیتگرایی، انعطافپذیری و آیندهنگری) و اجرا (تعهد و شفافیت) میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تبیین ارتباط مهم ترین معیارهای برنامه ریزی فضایی و هویت شهری در محلات جدید و تاریخی با روش مدل رگرسیون چندگانه (نمونه موردی: محلات تاریخی و جدید شهر قزوین)
مهسا کریمی منوچهر طبیبیان مسعود الهیمقدمه: در دهههای اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکانها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منط چکیده کاملمقدمه: در دهههای اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکانها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منطقی به نظر می-رسد که از ابزارهای این نوع برنامهریزی در ارتقای هویت محلات استفاده گردد.هدف پژوهش: هدف اساسی ارزیابی نقش برنامهریزی فضایی در تقویت هویت شهری میباشد و با بررسی ارتباط بین مهمترین معیارهای برنامهریزی فضایی به عنوان متغیر مستقل و هویت شهری به عنوان متغیر وابسته دنبال میگردد.روششناسی تحقیق: پژوهش حاضر روشی توصیفی- تحلیلی دارد. ابتدا با تحلیل محتوا تعداد ۷۶ مولفه شناسایی و سپس با روش دلفی پرسشنامه خبرگان تهیه و در سه دور رفت و برگشت شد. در نهایت ۲۱ مولفه باقی ماند که برای تهیه پرسشنامه شهروندان در محلات تاریخی و جدید استفاده گردید. ارزیابی این مؤلفهها با پرسشنامه منضم به طیفهای پنجگانة لیکرت از نمونه آماری به تعداد ۳۶۴ نفر در محلات تاریخی و ۳۵۱ نفر در محلات جدید توزیع شد. تحلیل دادهها با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه در نرمافزار SPSS انجام گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محلههای ملک آباد قزوین به عنوان نمونهای از بافت تاریخی و ملاصدرا به عنوان نمونهای از بافت جدید محدوده جغرافیایی این تحقیق هستند که به ترتیب ۵/۲۳ و ۵/۵۱ هکتار مساحت و ۴۱۵۶ و ۷۲۵۴ نفر جمعیت دارند. یافتهها و بحث: از بین مولفههای شناسایی شده تعداد ۲۱ مولفه (معیار) در پنچ گروه مدیریتی، فضایی-کالبدی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست-محیطی به عنوان متغیرهای مستقل در نهایت انتخاب گردید. متغیر وابسته نیز هویت شهری بوده است. برای مولفههای تحقیق به ترتیب ۲۱، ۱۲، ۱۶، ۱۵ و ۱۲ زیر معیار شناسایی شد. مشخص گردید که ارتباط مستقیمی بین متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق وجود دارد. همچنین در بافت جدید رابطه بین برنامهریزی کالبدی و احساس هویت محلی و رابطه بین برنامهریزی اجتماعی-فرهنگی با احساس هویت محلی قویتر از بافت قدیم میباشد. نتایج :در بافت تاریخی مشکلاتی از جمله عدم توجه به ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی که نقش اساسی در هویت شهری ایفا میکنند، وجود دارد. برنامهریزی فضایی در محلات جدید که از پیش برای آن اندیشیده شده هم نتوانسته است باعث ایجاد هویت شهری شود و ساکنان با مشکلات اجتماعی، هویتی و فرهنگی روبهرو هستند. برای بهبود وضعیت هویت محلات قزوین لازم است با اراده مدیران شهری و مشارکت شهروندان راهکارها و پیشنهادات مطرح شده مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - Analysis of personal factors influencing spatial planning of entrepre-neurship in the villages of Masal County
فتح اله کشاورز شال تیمور آمار بهمن رمضانیDesigning and developing a proper plan for entrepreneurship in rural areas have turned into an imperative task, which can be defined considering the capabilities, culture, and local norms in each region. The statistical population of the present research, which aimed to چکیده کاملDesigning and developing a proper plan for entrepreneurship in rural areas have turned into an imperative task, which can be defined considering the capabilities, culture, and local norms in each region. The statistical population of the present research, which aimed to design and present a proper paradigm for planning by formulating entrepreneurship indices tailored with local attributes and their climatic conditions, was composed of rural users in Masal County in Guilan province, Iran. The main research instrument was a questionnaire whose validity was achieved by collecting the opinions of experts and scholars through the Delphi method and whose reliability was estimated by Cronbach’s alpha to be 0.66-0.83 for different sections. The participants were 486 individuals including rural entrepreneurs, Dehyars, Islamic Rural Council members. The exploratory factor analysis was employed to reduce the research variables to fewer factors and determine the contribution of each factor in rural planning. Based on the results, the personal factors influencing entrepreneurship planning included 14 variables. After the varimax rotation of the driving factors, they were classified into four indices of pragmatism, ambiguity tolerance, creativity and ideation, and achievement motivation. From the participants’ viewpoint on the personal factors, the indices of risk-taking, ambiguity tolerance, creation and ideation, and achievement motivation were the first to fourth important factors influencing entrepreneurship planning, respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - بررسی توسعه صنعتی استان های ایلام،کرمانشاه،لرستان و همدان، در چارچوب آمایش سرزمین
افشین باغفلکیتوسعه اقتصادی و فراهم شدن امکانات و رفاه از مهمترین اهداف هر جامعه است. دستیابی به این هدف تنها از یک راه میسر نیست، تاکنون بسیاری از جوامع به واسطه صنعتی شدن توسعه یافتهاند. از سویی بسیاری از کشورها با انجام برنامهریزیهای منطقهای در قالب مطالعات آمایش به سمت این ه چکیده کاملتوسعه اقتصادی و فراهم شدن امکانات و رفاه از مهمترین اهداف هر جامعه است. دستیابی به این هدف تنها از یک راه میسر نیست، تاکنون بسیاری از جوامع به واسطه صنعتی شدن توسعه یافتهاند. از سویی بسیاری از کشورها با انجام برنامهریزیهای منطقهای در قالب مطالعات آمایش به سمت این هدف حرکت کردهاند. نکته مهم برای برنامهریزی داشتن اطلاعات دقیق از وضعیت موجود و حتی چشمانداز مناطق است.در این پژوهش با استفاده از آمارهای موجود به مطالعه و مقایسه وضعیت صنعتی استانهای منطقه 3 آمایش پرداخته شده است. استانها شامل کرمانشاه، همدان، لرستان و ایلام هستند. در این خصوص با استفاده از روش AHP درجهبندی اهمیت هر یک از شاخصهای تأثیرگذار بر صنعت با استفاده از نرم افزار Expert Choice، وزن هر یک از معیارها به دست آمده است. سپس با استفاده ازضرائب اهمیت به دست آمده و با استفاده از آمارهای جمعآوری شده به مقایسه و رتبهبندی استانها در قالب روش TOPSIS پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد استان کرمانشاه در حال حاضر وضعیت بهتری نسبت به سایراستان ها دارد. نتایج تخمین چشمانداز استانها هم بیانگر بهتر بودن وضعیت استان همدان در آینده است. استان ایلام در هر دو تخمین دارای بدترین جایگاه و بدترین چشمانداز است. بنابراین پیشنهاد میشود با توجه به شرایط موجود استانها، توجه به بخش صنعتی استان ایلام بیشتر مورد توجه قرار گیرد. همچنین با توجه به اینکه از نظر کارشناسان بهرهوری نیروی کار و همچنین ارزش افزوده صنایع با فناوری بالا از اهمیت بیشتری برخوردار هستند، برنامهریزیهای لازم جهت بهبود این دو شاخص انجام گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - Modelling fuzzy multi-criteria decision-making method to locate industrial estates based on geographic information system
Mohammad Reza JangjooExisting conditions for locating urban equipment and facilities require a set of limiting and reinforcing factors. Interaction of environmental, industrial, social and political changes in our rapid growth adds to the complexity of regional systems. Locating takes place چکیده کاملExisting conditions for locating urban equipment and facilities require a set of limiting and reinforcing factors. Interaction of environmental, industrial, social and political changes in our rapid growth adds to the complexity of regional systems. Locating takes place by various methods, in which the priority is the application of modern methods leading to reduced uncertainty. The present study aimed to select the best location using nine criteria (slope, distance from fault, distance from river, distance from road, and distance from villages, soil type, land use, average temperature, and average rainfall) in GIS software for mapping. Fuzzy logic and fuzzy-analytical hierarchy process (FAHP) model were applied to reduce location uncertainty. The accuracy of the results was checked using field data, in which six stations designated for the establishment of industrial estates in the study area were compared with the results of the FAHP model. The results of FAHP model in GIS software and their validation showed that the proposed model has excellent capabilities in locating industrial estates. پرونده مقاله