• فهرست مقالات ignorance

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تاثیر نادانی کثرت گرا بر مدیریت دانش سازمانی براساس رویکرد فراترکیب
        محمد محمدی اکبر حسن پور سعید جعفری نیا حسن رنگریز
        زمینه:دانش سازمانی به توانایی اعضای سازمان برای ایجاد تمایز در فرآیند انجام کار خود، به‌ویژه زمینه‌های خاص، که به نمایش مجموعهای از کلیات، که کاربرد آن‌ها به درک جمعی تکامل‌یافته بستگی دارد؛ اشاره دارد.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نادانی کثرتگرا بر مدیریت دانش ساز چکیده کامل
        زمینه:دانش سازمانی به توانایی اعضای سازمان برای ایجاد تمایز در فرآیند انجام کار خود، به‌ویژه زمینه‌های خاص، که به نمایش مجموعهای از کلیات، که کاربرد آن‌ها به درک جمعی تکامل‌یافته بستگی دارد؛ اشاره دارد.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نادانی کثرتگرا بر مدیریت دانش سازمانی انجام شده است.روش:روش تحقیق فراترکیب بوده است. در ایـن پژوهش، نخست ادبیات پژوهشهای مرتبط بررسی شد، سپس ابعاد و مؤلفههای مرتبط با رشد مدیریت دانش و روابط بین آنها شناسـایی شـده و بـا مشورت و توافق تمام خبرگان، به تأیید رسید. یافته ها: یافته های بدست آمده حاکی از آنست که؛. افزایش تسهیم دانش، دانش سازمانی، دانش فردی، انتقـال دانـش در انجمنهای خبرگی، توسعه و تسهیم بهترین تجارب، تعامل بین افراد و تـیمهـا، سـطح مدیریت دانش سازمانی را افزایش می دهد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که؛ مقوله های بررسی شده ابعاد انسانی و سازمانی را در برمـیگیـرد کـه در درون سـازمان بـه پیشـرفت و اسـتقرار مدیریت دانش کمک میکند و بر افزایش سطح مدیریت دانش سازمانی تأثیر مثبت میگـذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تاثیر جهل حکمی بر مسؤلیت کیفری از منظر فقه امامیه
        سید درید موسوی مجاب مهدی محمدی
        به لحاظ اهمیت بحث مسؤولیت کیفری، موضوع مسؤولیت جاهل به حکم از موضوعات مهم و اساسی است. لذا حدود مسؤولیت کیفری فرد جاهل به حکم، مساله مهم و تاثیرگذاری در روابط میان اشخاص تلقی می گردد. از این رو، نظرات مختلفی در مورد این موضوع ارائه شده است. نباید مطلقا، فرد جاهل به حکم چکیده کامل
        به لحاظ اهمیت بحث مسؤولیت کیفری، موضوع مسؤولیت جاهل به حکم از موضوعات مهم و اساسی است. لذا حدود مسؤولیت کیفری فرد جاهل به حکم، مساله مهم و تاثیرگذاری در روابط میان اشخاص تلقی می گردد. از این رو، نظرات مختلفی در مورد این موضوع ارائه شده است. نباید مطلقا، فرد جاهل به حکم را مسؤول دانست؛‌ بلکه با توجه به اصول و قواعد مسلم عقلی و شرعی، باید برای رفع مسؤولیت از شخص جاهل ملاکهای معینی تنظیم، و قاعده جهل به قانون رافع مسؤولیت نیست‌ تعدیل گردد. هدف این مقاله، ‌تبیین جایگاه جهل حکمی و تاثیر آن بر مسؤولیت کیفری،‌در آراء فقهای امامیه می باشد. نتیجه بررسی ها نشان می دهد که از دیدگاه اسلامی قاعده جهل حکمی رافع مسؤولیت کیفری است، مگر اینکه جاهل مقصر ملتفت بوده جاری می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - جان رالز: از سنت قرارداد اجتماعی تا دو اصل عدالت
        شهلا اسلامی
        سنت قرارداد اجتماعی در تاریخ فلسفه ی سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. نظریه پردازان کلاسیکسنت قرارداد اجتماعی، مثل لاک، روسو و کانت، قرارداد اجتماعی را برای برقراری مرجعیت سیاسی بهمنظور غلبه بر مشکلات زندگی در وضعیت بی قانونی امری لازم می دانستند. جان رالز در نظریۀ عدا چکیده کامل
        سنت قرارداد اجتماعی در تاریخ فلسفه ی سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. نظریه پردازان کلاسیکسنت قرارداد اجتماعی، مثل لاک، روسو و کانت، قرارداد اجتماعی را برای برقراری مرجعیت سیاسی بهمنظور غلبه بر مشکلات زندگی در وضعیت بی قانونی امری لازم می دانستند. جان رالز در نظریۀ عدالت خودرویکرد تاز های به نظریۀ قرارداد اجتماعی دارد. او طرف های قرارداد یای را برای انتخاب اصول عدالت فرضمی کند که به تعیین اصول اخلاقی که نهادهای سیاسی جامعه را شکل می دهد، می پردازند. طرف های قرارداددر دیدگاه رالز در موقعیتی فرضی به نام موقعیت اولیه قرار دارند. این افراد آزاد، برابر و عقلانی اند و در پردهجهل هستند؛ به این معنا که از خصوصیاتی مانند جنسیت، جایگاه اجتماعی، جهتگیری مذهبی و برداشتنام می برد که اصول عدالت و تعادل تأملی خود از امر خیر ناآگاه هستند. رالز در این موقعیت از فنی به نامداوری های سنجیده ی ما را با هم هماهنگ می کند. در موقعیت اولیه، طرف های قرارداد دو اصل عدالت، یعنیاصل آزادی و اصل برابری را انتخاب م یکنند. مفهوم موقعیت اولیه تفسیری از دیدگاه کانت دربارۀ اصلآزادی اراده و امر مطلق است. توصیف این موقعیت است که فرد را قادر م یسازد ، هنگام عمل به اصولانتخاب شده در این موقعیت، طبیعت ذاتی خود را به عنوان انسان آزاد و خودآیین نشان دهد. بنابراین رالز ازقرارداد اجتماعی برای مشروعیت بخشیدن به مرجعیت سیاسی استفاده نمیکند، بلکه او با استفاده ازموقعیت اولیه مفهومی از طبیعت انسان را ارائه م یکند که لیبرال ها همواره از آن سخن گفته اند؛ فرد آزادشده، فردی که از هرگونه فشار اجتماعی، سنتی و یا سیاسی رها شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تفسیر موقعیت اولیه رالز با توجه به نظریه ی خودآیینی کانت
        فاطمه هاشمی حسین گلچینی
        جان رالز ( 2002-1921)مهمترین فیلسوف سیاسی قرن بیستم است. او دو دورهی فکری دارد، دردورهی اول فکری خود که در کتاب نظریهای دربارهی عدالت نمایان میشود، از کانت در حوزهیفلسفهی اخلاق اثر پذیرفته است. کانت انسان را خودآیین میداند؛ هرگاه شخص بر اساس عقل خود،به انتخاب اصول بپردا چکیده کامل
        جان رالز ( 2002-1921)مهمترین فیلسوف سیاسی قرن بیستم است. او دو دورهی فکری دارد، دردورهی اول فکری خود که در کتاب نظریهای دربارهی عدالت نمایان میشود، از کانت در حوزهیفلسفهی اخلاق اثر پذیرفته است. کانت انسان را خودآیین میداند؛ هرگاه شخص بر اساس عقل خود،به انتخاب اصول بپردازد به صورت خودآیین عمل کرده است. شخص فقط باید بر اساس اصولی کهخودش انتخاب کرده است عمل کند. در نظر کانت، تصمیم شخص به پیروی از امیال به جایمتابعت از عقل خویش، نمونهی اعلای دیگرآیینی است. رالز در نظریهی عدالت خویش از موقعیتیبه نام موقعیت اولیه نام میبرد که در آن موقعیت فرد نسبت به منافع فردی خویش ناآگاه است و ازاین طریق به انتخاب اصول عدالت میپردازد. اصولی که در این موقعیت انتخاب میشود، عین عدالتاست. فرد حاضر در موقعیت اولیهی رالز که در پشت پردهی بیخبری قرار گرفته است شباهتفراوانی با فرد عقلانی و خودآیین کانت دارد. هر دو برای فردی که میخواهد دربارهی اصول عدالتداوری کند و اساس و پایهای اخلاقی را پی بریزد، شرایطی را در نظر میگیرند: این فرد باید خودآیینو آزاد باشد و این خودآیینی در سایهی نادیده گرفتن منافع فردی حاصل میشود. همچنین در هردو نظریه، اصول توسط افرادی عقلانی انتخاب میشوند و این افراد تنها تحت قوانینی که خودانتخاب کردهاند، عمل میکنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - عدالت اجتماعی و عدالت فضایی؛ بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی
        حسین حاتمی نژاد عمران راستی
        عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ت چکیده کامل
        عدالت به عنوان مفهومی عامه پسند و محبوب از معدود مفاهیمی است که همواره مورد بحث و جدل فراواناندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ و اندیشمندان مختلفی که در زمینه های مختلف علمی فعالیت کرده اند، دربارهعدالت اجتماعی اظهار نظرهای متفاوتی ابراز نموده اند. جان رالز یکی از معروف ترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم ودیوید هاروی برجسته ترین جغرافیدان نیمه دوم قرن بیستم، آثار و نظریاتی را در مورد عدالت اجتماعی و عدالتمنطقه ای ارائه داده اند. در این مقاله بر آنیم تا به بررسی مفهوم عدالت از نظر این دو اندیشمند بپردازیم و وجوهاحتمالی اشتراک و تمایز بین نظریات این دو اندیشمند را بازگو نماییم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - عرفان دیونوسیوس: سلب گرایی و استعلاء
        معصومه کبیری طامه بهزاد سالکی
        آثار نویسندة سوری که نام دیونوسیوس آرئوپاگوسی (نوکیش آتنی، ح 500 م) را بر خویش داشت،بیش از هر راهب شرقی دیگر تأثیری مستقیم بر غرب لاتینی گذاشت. مکتوبات او بسیار غیرمتعارفمی دانند و بر الهیات عرفانی و تقریباً به سبک دعا و آکنده از نوواژه هاست. بسیاری او را خالقاین باور چکیده کامل
        آثار نویسندة سوری که نام دیونوسیوس آرئوپاگوسی (نوکیش آتنی، ح 500 م) را بر خویش داشت،بیش از هر راهب شرقی دیگر تأثیری مستقیم بر غرب لاتینی گذاشت. مکتوبات او بسیار غیرمتعارفمی دانند و بر الهیات عرفانی و تقریباً به سبک دعا و آکنده از نوواژه هاست. بسیاری او را خالقاین باورند که وی توانسته است به گونه ای موفقیت آمیز حقیقت ایمان مسیحی را از طریق مفاهیمفلسفة نوافلاطونی تعلیم دهد. وی در ارائه نظریه هایی دربارة ماهیت خداوند، تفوق گوهر الهی برسلب و ایجاب، استعلاء مطلق و وحدانیت خداوند، تجلّی ذات اقدس الهی در مخلوقات،خداگونگی و اتحاد با خداوند پیشگام بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - روزگار، خرد و جهل از دیدگاه ناصرخسرو قبادیانی و احمد شوقی
        محمد گودرزی محمدرضا ساکی
        ناصر خسرو و احمد شوقی اگرچه هم از نظر زمان و هم از نظر مکان زندگی، بسیار از هم دورند و به دو فرهنگ و تمدن و دو زمان متفاوت تعلق دارند، لیک در پرداخت و بیان برخی مضامین؛ دیدگاههایی شبیه به هم دارند. در این جستار، تلاش می کنیم به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو شاعر درباره رو چکیده کامل
        ناصر خسرو و احمد شوقی اگرچه هم از نظر زمان و هم از نظر مکان زندگی، بسیار از هم دورند و به دو فرهنگ و تمدن و دو زمان متفاوت تعلق دارند، لیک در پرداخت و بیان برخی مضامین؛ دیدگاههایی شبیه به هم دارند. در این جستار، تلاش می کنیم به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو شاعر درباره روزگار، خرد و جهل بپردازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی تطبیقی مفهوم علم و جهل در اشعار جمیل صدقی زهاوی و ملک‌الشعرای بهار
        رمضان محمدی محمد جعفری محمد شایگان مهر
        همزمان با انقلاب مشروطه در ایران و انقلاب مردم عراق علیه عثمانی‌ها شاعرانی پا به عرصه ادبیات نهادند که مضمون‌های مشترکی در اشعارشان بود، از جمله مبارزه با جهل و طلب علم و استعمارستیزی و آزادی خواهی و... آنان پیشرفت و رشد و ترقی کشورشان را در گرو علم طلبی و دوری از نادان چکیده کامل
        همزمان با انقلاب مشروطه در ایران و انقلاب مردم عراق علیه عثمانی‌ها شاعرانی پا به عرصه ادبیات نهادند که مضمون‌های مشترکی در اشعارشان بود، از جمله مبارزه با جهل و طلب علم و استعمارستیزی و آزادی خواهی و... آنان پیشرفت و رشد و ترقی کشورشان را در گرو علم طلبی و دوری از نادانی می‌دانستند و این شاعران در دو کشور مسلمان و همسایه می‌زیستند. ملک الشعرای بهار و جمیل صدقی زهاوی هر دو شاعر به نام و معاصر ایران و عراق بودند ودر یک دوره زمانی زندگی می‌کردند. جمیل صدقی زهاوی معروف به شاعر العراق علوم اسلامی و ادبیات عرب را در مکتب پدر فرا گرفت. بهار نیز سرودن شعر را در مکتب پدر آموخت. در این مقاله سعی شده که مفهوم علم و جهل در اشعار دو شاعر گرانقدر به صورت تطبیقی بررسی شود و نتایج تحقیق از افکار نزدیک این دو شاعر به همدیگر حکایت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی تطبیقی دو مؤلفه جاهلیت اولی، تبرج و خشونت علیه زن، با جاهلیت مدرن از منظر قرآن
        علی صالحی ارمکی محمدرضا ابویی کمال خواجه پور بنادکی
        جاهلیت دارای مؤلفه‌های ویژه‌ای است و محدود به زمان و مکان معینی نمی‌باشد و محورهای گوناگون آن در قرآن مطرح و نقد شده است. یکی از این محورها، نماد و ویژگی‌های جاهلیت می‌باشد. از جمله مؤلفه‌های فرهنگی مهم دوران جاهلیت که همچنان به اشکال دیگر در زمان حاضر در جوامع مختلف از چکیده کامل
        جاهلیت دارای مؤلفه‌های ویژه‌ای است و محدود به زمان و مکان معینی نمی‌باشد و محورهای گوناگون آن در قرآن مطرح و نقد شده است. یکی از این محورها، نماد و ویژگی‌های جاهلیت می‌باشد. از جمله مؤلفه‌های فرهنگی مهم دوران جاهلیت که همچنان به اشکال دیگر در زمان حاضر در جوامع مختلف از جمله جوامع مسلمان دیده می‌شود، دو موضوع تبرّج و خشونت علیه زنان است. لذا ضروری است با تأسی به قرآن جهت شناخت چهره واقعی جاهلیت، این مؤلفه‌ها بررسی و تحلیل شود تا با نگرشی اصلاح‌گرایانه در دوران معاصر به کار برده شود. در پژوهش حاضر که با رویکرد توصیفی– تحلیلی و گردآوری مطالب از منابع معتبر صورت پذیرفته، می‌توان دریافت که رذائل اخلاقی در جاهلیت مدرن بر اساس تحولات فرهنگی، اجتماعی و دیدگاه‌های مادی گرایانه، جایگاه جدیدی پیدا کرده و مشابه جاهلیت اولی، همچنان ادامه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - معناشناسی واژه‌ جهل در قرآن کریم
        علی رفیعی حسن عبدالهی
        در این نوشتار ضمن ریشه‌شناسی واژه "جهل"، مشتقّات آن در قرآن بررسی شده و سیر تطوّر، وجوه معنایی و چگونگی استعمال آن‌ها در مقابل حلم، عقل، اسلام و نیز حوزه معنایی آن‌ها و ارتباط‌شان با واژگان مترادف، متقابل و مجاور با معنای اصلی، بر محور جانشینی یا هم‌نشینی، تبیین و تشریح چکیده کامل
        در این نوشتار ضمن ریشه‌شناسی واژه "جهل"، مشتقّات آن در قرآن بررسی شده و سیر تطوّر، وجوه معنایی و چگونگی استعمال آن‌ها در مقابل حلم، عقل، اسلام و نیز حوزه معنایی آن‌ها و ارتباط‌شان با واژگان مترادف، متقابل و مجاور با معنای اصلی، بر محور جانشینی یا هم‌نشینی، تبیین و تشریح گردیده است. بدین‌منظور، مطالب در دو قسمت معناشناسی تاریخی و معناشناسی توصیفی، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی بیان شده است. در قرآن کریم مشتقّات فعلی آن، به تعداد 24 بار و در هر دو معنا استفاده شده است؛ اما بیش‌تر مربوط به معنای اول می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - مبانی قرآنی حکومت و بررسی دیدگاه‌های حضرت امام خمینی(ره)
        تورج کوهستانی‌نژاد محمدعلی صفا روح‌الله افضلی
        انقلاب اسلامی ایران که با رهبری حضرت امام خمینی(ره) بر مبنای حکومت علوی و فقه جواهری هدف اصلی ایشان تشکیل حکومت اسلامی، اجرای دستورات دینی و احیاء بسیاری از احکام اسلامی بوده است که بدون تشکیل حکومت بسیاری حدود و واجبات امکان ظهور نمی‌یافت. حضرت امام(ره) که مجتهدی کامل چکیده کامل
        انقلاب اسلامی ایران که با رهبری حضرت امام خمینی(ره) بر مبنای حکومت علوی و فقه جواهری هدف اصلی ایشان تشکیل حکومت اسلامی، اجرای دستورات دینی و احیاء بسیاری از احکام اسلامی بوده است که بدون تشکیل حکومت بسیاری حدود و واجبات امکان ظهور نمی‌یافت. حضرت امام(ره) که مجتهدی کامل بودند با فقهاء پیشین دارای تفاوت‌های اندکی نیز بود که نشأت‌گرفته از تسلط بالای ایشان به مباحث فقه و فلسفه و اصول و کلام بود که این تفاوت با به ثمر نشستن انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی به نحوی نمایان شد. در این میان آنچه پس از تشکیل حکومت اسلامی بیش‌تر نمایان گردید نوع برقراری روابط خارجی بر اساس مبانی اسلامی بود که به خودی خود دفع استکبار و در مقابل جذب ملت‌های مسلمان را به همراه داشت و نقطه عطفی شد برای مظلومان عالم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تبیین مؤلفه‌های جاهلیت از دیدگاه آیات قرآن
        اسلام ظهرابی اصل گلاره امیری سهیلا پایان
        از کلمه جاهلیت در چهار سوره مدنی قرآن کریم یاد شده است. مکتب انسان ساز اسلام، با عادات، احکام، عقاید باطل و انحرافات جامعه آن روز به مقابله پرداخت و از آن به جاهلیت تعبیر کرد. جاهلیت را نمی‌توان صرف نادانی در برابر علم دانست بلکه جاهلیت معنای وسیع‌تری دارد که خشونت، عدم چکیده کامل
        از کلمه جاهلیت در چهار سوره مدنی قرآن کریم یاد شده است. مکتب انسان ساز اسلام، با عادات، احکام، عقاید باطل و انحرافات جامعه آن روز به مقابله پرداخت و از آن به جاهلیت تعبیر کرد. جاهلیت را نمی‌توان صرف نادانی در برابر علم دانست بلکه جاهلیت معنای وسیع‌تری دارد که خشونت، عدم توجه به علم، استبداد، خودپرستی و... را نیز در بر می‌گیرد. از منظر قرآن جاهلیت به دو بخش اولی و مدرن قابل تقسیم است که جاهلیت اولی مؤلفه‌هایی همچون ظن جاهلیت، تبرج جاهلیت، حمیت جاهلیت وحکم جاهلیت دارد. پس از این دوره، جاهلیت دیگری با مؤلفه‌های نسبتاً مشابه آغاز شد که تا عصر حاضر ادامه دارد که با جاهلیت مدرن نامبردار است. پژوهش حاضر با تأمل در آیات قرآن، آرای مفسران و... به تبیین مؤلفه‌های جاهلیت پرداخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - مکانة الأمثال فی الأدب العربی
        سید إسماعیل حسینی أجداد
        الأمثال فن بیانی یقرب المراد إلی العقول، ویثبت المعانی فی النفوس لأجل إیجاز اللفظ، وإصابة المعنی، وحسن التشبیه، وتقریب المحسوس إلی المعقول، واکتساب صفة الشیوع؛ ولهذا تسامی هذا اللون البدیع فی الأدب العربی، وأصبح حکمة العرب فی الجاهلیة والإسلام، وحمل بین ثنایاه جوانب شتّ چکیده کامل
        الأمثال فن بیانی یقرب المراد إلی العقول، ویثبت المعانی فی النفوس لأجل إیجاز اللفظ، وإصابة المعنی، وحسن التشبیه، وتقریب المحسوس إلی المعقول، واکتساب صفة الشیوع؛ ولهذا تسامی هذا اللون البدیع فی الأدب العربی، وأصبح حکمة العرب فی الجاهلیة والإسلام، وحمل بین ثنایاه جوانب شتّی من التراث الفکری والاجتماعی. المثل یحتفظ بصورته المنطوقة المرسلة، ولایتغیر بل یجری کما جاءت عن العرب، وغرضه التنویه علی العواقب المحمودة والمذمومة فی حالة التعرض للأسباب المؤدیة إلی تلک العواقب، ولذلک کثرت الأمثال القصصیة والقیاسیة فی الأدب العربی خاصة فی الأدب الجاهلی، وشاعت فی بیئة العرب، وعلی سجیتهم لاکتساب الآداب البارعة فی صورة تمثیلیة وحملها علی الإدراک. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - نقش سیاسی«رِفق» و «خُرق» در اندیشه سیاسی امام خمینی
        رشید رکابیان همایون رهبران حسن رضا آریایی راد
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سیاسی رِفق و خُرق در اندیشه سیاسی امام خمینی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و الگوی مورد بحث، بر اساس نظریه دو فطرت امام خمینی و با تاکید بر چارچوب نظری علل اربعه ارائه شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که از آنجا که رفق مربوط به فطرت م چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سیاسی رِفق و خُرق در اندیشه سیاسی امام خمینی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و الگوی مورد بحث، بر اساس نظریه دو فطرت امام خمینی و با تاکید بر چارچوب نظری علل اربعه ارائه شده است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که از آنجا که رفق مربوط به فطرت مخموره و از جنود عقل و متعلق به مکتب فلسفی متعالیه است؛ و خرق که از فطرت محجوبه و از جنود جهل و متعلق به مکتب فلسفی متدانی می‌باشد، می‌تواند موجب شکل‌گیری یک جامعه مشروعیت‌ساز متعالی و یا متُدانی گردد. نتایج نشان داد که بر اساس دیدگاه امام خمینی، عملی کردن سیاست اخلاقی به معنای فتح قلوب است و نیاز حکومت‌ها و جوامع، عملی کردن مدارا و دوری از خشونت می‌باشد. لذا، این حکومت قدرت را برای خدمت کردن و به سعادت رساندن جامعه، وسیله می‌داند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - وأدالبنات؛ دراسة دلالیة سیمیولوجیة
        حمید رضا میرحاجی طالب ربیعی
        تعددت الأسباب والدوافع المذکورة لوأد البنات. وهذا التعدد فی الأسباب من قِبل المفسرین والمؤرخین دلالة علی أن هناک سبباً غیر الذی قیل. فکان هذا هو الدافع للبحث والتمحیص فی کتب التفسیر والتاریخ للعثور علی ما یساعدنا لبغیتنا هذه. أما بعدُ، فبالتطرق إلی جذور هذه العادة عند چکیده کامل
        تعددت الأسباب والدوافع المذکورة لوأد البنات. وهذا التعدد فی الأسباب من قِبل المفسرین والمؤرخین دلالة علی أن هناک سبباً غیر الذی قیل. فکان هذا هو الدافع للبحث والتمحیص فی کتب التفسیر والتاریخ للعثور علی ما یساعدنا لبغیتنا هذه. أما بعدُ، فبالتطرق إلی جذور هذه العادة عند الجاهلیین والاهتمام بها من منظار السیمیولوجیا، انجلی ما کان یقوم حائلاً دون التعرف علی هذه العادة عن کثب وبشکل کامل. فأظهرت الدراسة السیمیولوجیة فی جذور هذه العادة وما خلفه المفسرون والمؤرخون أن هناک دوالا عدة تساعدنا علی فهم هذه العادة. فعن طریق السیمیولوجیا ودراسة تقابلیة فی ما کان عند سائر الأمم البدائیة والدیانات السالفة من تقریب الضحایا البشریة للآلهة وما کان عند العرب الجاهلیین من تقدیم الأولاد قرابین للرب وللأوثان، وبین وأد البنات، یظهر أن هناک ارتباطاً وثیقاً بین هذه العادات المتجذرة فی الدین والمعتقد وبین وأد البنات هذا، فتَلتحِم الصورتان التحاماً قویاً ویظهر أن الوأد ترجع جذوره إلی عادات دینیة اعتقادیة. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - رمان تمثیلی «کوری»
        ماه نظری
        کوری رمان تمثیلی اثر ژوژه ساراماگو پرتغالی، نخستین بار در سال 1995(م) منتشر شد. در اینرمان، مشبه به از اهریمنِ کوری که حیوانیت درون را حاکم ساخته، سخن گفته‌است. با چشمانی به ظاهر سالم بدون بصیرت با هاله‌ای سفیدرنگ وهستی به تاراج رفته، که هرلحظه انسان را در مردابی متعفن چکیده کامل
        کوری رمان تمثیلی اثر ژوژه ساراماگو پرتغالی، نخستین بار در سال 1995(م) منتشر شد. در اینرمان، مشبه به از اهریمنِ کوری که حیوانیت درون را حاکم ساخته، سخن گفته‌است. با چشمانی به ظاهر سالم بدون بصیرت با هاله‌ای سفیدرنگ وهستی به تاراج رفته، که هرلحظه انسان را در مردابی متعفن فرود می برد انتقاد می کند. این داستان سرشار از تمثیلی رؤیاگونه با طنزی تلخ وگزنده است که زندگی یکنواخت وبی افق را برجسته نموده است. ساراماگو، کابوسی هولناک را باز می‌آفریند که جامعه‌ی پیشرفته وصنعتی با تمام امکانات، کرامت انسانی را فراموش کرده وبه دوران بربریت بازگشته است. عصری که رشته الفت و تعهد از هم گسیخته است زیرا انسان عزت خویش را پاس نمی‌دارد و احترام هم نوع را به وادی فراموشی سپرده و دروغگویی جای حقیقت جمعی را گرفته است. اهمیت این رمان به خاطر فضای غنی داستانی است که امکان بررسی مضامین وپیام نویسنده را از زوایای مختلف میسر می سازد که با شیوه توصیفی – تحلیلی بررسی شده است. مسئله: آیانویسنده به جهل ونادانی به عنوان مرضی مسری در میان انسان‌ها می‌نگرد؟فرضیه: این رمان تمثیلی آینه‌ای از زندگی امروزی بشری است که باترس و وحشت اوج می‌گیرد وکوری تمثیلی از جهل و نادانی است، وقتی که ارزش‌های زندگی وکرامت انسانی را نا دیده می‌گیریم، ااساس گمراهی و انحراف را برای خود و جامعه مهیا می‌سازیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - «اُستن این عالم ای جان غفلت است»
        احمدرضا یلمه ها
        در بیشتر متون عرفانی غفلت با مفهومی منفی نگریسته شده و آن را همواره به عنوان اولین گام سقوط سالک و عامل دوری از مسیر سلوک می‌دانند. صوفیان غفلت را حجابی عظیم دانسته که سالک طریقت در مسیر سلوک با آن مواجه می‌شود . حجابی در مسیر راه بیگانگان و نااهلان عشق که مولد و مورث ش چکیده کامل
        در بیشتر متون عرفانی غفلت با مفهومی منفی نگریسته شده و آن را همواره به عنوان اولین گام سقوط سالک و عامل دوری از مسیر سلوک می‌دانند. صوفیان غفلت را حجابی عظیم دانسته که سالک طریقت در مسیر سلوک با آن مواجه می‌شود . حجابی در مسیر راه بیگانگان و نااهلان عشق که مولد و مورث شقاوت و فلاکت است. تا آنجا که معتقدند غفلت مهمترین عامل حسرت در روز قیامت و یکی از خانمان سوزترین مصیبت‌های انسانی، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم و دوری از درگاه باری است . نکتة قابل تأمل که اساس این پژوهش نیز بر آن استوار است آن است که مولانا بر خلاف دیگر عرفا، غفلت را ستون و اساس دنیای مادی دانسته و معتقد است که این غفلت برای قوام و پایداری این جهان ضروری و بایسته است و عامل عمارت و آبادانی دنیای مادی است . مفهومی که مولانا با تحلیل و تمثیل در پی اثبات آن است و در دیگر متون عرفانی و صوفیانه بدان اشاره نشده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - نوستالژی اجتماعی در شعر فریدون مشیری
        مهدی ستودیان مسلم رجبی
        یکی از اصطلاحات روانشناسی که وارد حوزة ادبیّات شده نوستالژی است. نوستالژی با این که تقریباً به تازگی در عرصه‌های هنر و علوم مختلف خودنمایی می‌کند امّا به هیچ وجه، نوظهور و نوپا نیست. به طور کلی آدمی هیچ‌گاه از وضع موجود و احوال زمانة خویش راضی نبوده است و هر کس به نوعی چکیده کامل
        یکی از اصطلاحات روانشناسی که وارد حوزة ادبیّات شده نوستالژی است. نوستالژی با این که تقریباً به تازگی در عرصه‌های هنر و علوم مختلف خودنمایی می‌کند امّا به هیچ وجه، نوظهور و نوپا نیست. به طور کلی آدمی هیچ‌گاه از وضع موجود و احوال زمانة خویش راضی نبوده است و هر کس به نوعی با این دلتنگی‌ها، روزگاری قرین بوده‌است.نوستالژی انواعی دارد که یکی از آن‌ها نوستالژی اجتماعی است.این نوستالژی در حوزة ادبیّات،نظر بسیاری از شعرا و ادبا و منتقدان را به خود جلب‌کرده‌است.یکی از شعرای توانمند معاصر که می‌توان اشعارش را از دیدگاه این نوع نوستالژی مورد بررسی قرار داد، فریدون مشیری است.به راستی که اشعار فریدون مشیری آیینة تمام‌نمای جامعه و روزگار شاعر است.این پژوهش با هدف تبیین مؤلّفه‌های نوستالژی اجتماعی و با بررسی و کندوکاو در اشعار فریدون مشیری، صورت‌گرفته‌است تا در پایان بتوان درک و تصویر درستی از روزگار شاعر و جامعة آن زمان داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - بررسی قصاید سنایی بر اساس نظریۀ تبادلی «پیتر بلاو»
        عصمت احمدی رکن آباد دکترعزیزاله توکلی کافی آباد دکتر محمود صادق زاده
        بر اساس نظریۀ تبادلی پیتر بلاو، هر یک از افراد جامعه، در جریان تبادلات و پیوندهای اجتماعی خود با دانش اندوزی در گروه‌هایی قرار می‌گیرند که پاداش نصیب آن‌ها شود و به واسطۀ این پاداش، پیوند اجتماعی آن‌ها با علم و خردورزی محکم می‌شود؛ اما اگر این افراد به‌عنوان اعضای جامعه چکیده کامل
        بر اساس نظریۀ تبادلی پیتر بلاو، هر یک از افراد جامعه، در جریان تبادلات و پیوندهای اجتماعی خود با دانش اندوزی در گروه‌هایی قرار می‌گیرند که پاداش نصیب آن‌ها شود و به واسطۀ این پاداش، پیوند اجتماعی آن‌ها با علم و خردورزی محکم می‌شود؛ اما اگر این افراد به‌عنوان اعضای جامعه، در فرایند همین معاملات تبادلی، هیچ‌گونه پاداشی در مقابل کنش خود دریافت نکنند، رشتۀ پیوند و تعاملات آن‌ها با علم و دانش‌اندوزی، سست و از هم گسیخته خواهد شد و در نتیجه در همان جهالت باقی خواهند ماند. در این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و با مراجعه به منابع نظری تحقیق، تلاش شده است تا محورهای جامعه‌شناسانۀ نظریۀ پیتر بلاو در سروده‌های سنایی، مورد کنکاش قرار گیرد تا واکنش افراد جامعۀ به تصویر کشیده شده، در اشعار وی، در برابر کنش های موجود در محیط، تحلیل و بررسی شود. نتایج بررسی حاکی از آن است که وقتی قوۀ خردورزی انسان بسته باشد در مقابل با ورود هرگونه اطلاعات تازه، قادر به بررسی آن‌ها با دید عقلانی نیست و سنایی در قصایدش، مفاهیم پیرامون جهل و خردورزی را در جلوه‌های تقابلی آن در کنار هم قرار داده و از این راه مخاطبان را نسبت به مسائل تعلیمی بیدار کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - ادبیات نهج البلاغه در تربیت مرد و زن در جامعه
        نرجس نصراللهی
        جایگاه زن و مرد در خانواده از دیر باز مورد توجه مسلمانان بوده است که متون آن را می توان در قران و نهج البلاغه کاوید. در نگاه دین، انسان موجودی است که از طرف خداوند جانشین او برای زمین گردیده و تربیت او –اعم از زن و مرد- باید در مسیر رسیدن به این هدف باشد. عواملی چ چکیده کامل
        جایگاه زن و مرد در خانواده از دیر باز مورد توجه مسلمانان بوده است که متون آن را می توان در قران و نهج البلاغه کاوید. در نگاه دین، انسان موجودی است که از طرف خداوند جانشین او برای زمین گردیده و تربیت او –اعم از زن و مرد- باید در مسیر رسیدن به این هدف باشد. عواملی چون محیط طبیعی، محیط خانواده، اجتماع ، معاشرت و دوستان تاثیر زیادی بر تربیت فرد دارند. ادبیات بزرگان قوم نیز می تواند در تربیت مردم موثر باشد. امام علی (ع) –طبق متن نهج البلاغه- رهنمودهایی برای زنان و مردان دارد تا جامعه را از آسیب های روانی ناشی از روابط ناشایست حفظ نماید. از جمله لوازم اصلاح روابط مرد و زن در جامعه، مهار شهوت جنسی و استفاده صحیح از ابزارهایی است که خداوند در اختیار انسان قرار داده ؛ مانند چشم، گوش ، زبان ،رفتار و عملکرد انسانهااست. در جاهلیت پیش از اسلام و جاهلیت مدرن؛ زنده به گور کردن فرزندان مخصوصا دختران ،چند همسری، ازدواج با زن پدر ،ازدواج با محارم،پیروی از شیطان ،بی عفتی ،شایعه پراکنی وجود داشت. این مقاله با شیوه ای توصیفی- تحلیلی به نقل و تحلیل کلام امام علی (ع) در تربیت اخلاقی زن و مرد و بررسی تاثیر آن درایجاد سبک زندگی سالم در جامعه و مقایسه آن با روشهای جاهلی می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - بزه پوشی از منظر فقه اسلامی و حقوق جزای ایران
        مهدی سلیمانی
        چکیده:با ارتکاب جرم قاعدتاً مجرم باید در معرض تعقیب، محاکمه و مجازات قرار گیرد. این قاعده استثنائاتی دارد از جمله این که در جرایم قابل گذشت اعمال مجازات بستگی به نظر شاکی خصوصی دارد. از جمله استثنائات مهم دیگر بحث بزه پوشی در قلمرو جرایم منافی عفت است. در این جرایم برخل چکیده کامل
        چکیده:با ارتکاب جرم قاعدتاً مجرم باید در معرض تعقیب، محاکمه و مجازات قرار گیرد. این قاعده استثنائاتی دارد از جمله این که در جرایم قابل گذشت اعمال مجازات بستگی به نظر شاکی خصوصی دارد. از جمله استثنائات مهم دیگر بحث بزه پوشی در قلمرو جرایم منافی عفت است. در این جرایم برخلاف گرایش های جدی ومتعارفی که نظام های حقوقی دیگر در کشف جرم وتعقیب مجرم دارند،مخفی ونهان سازی جرم روشی است که بنا به جهاتی از قبیل مصلحت جامعه و عدم اشاعه فحشا و منکرات، قانونگذار با تبعیت از منابع فقهی و به عنوان یکی از ویژگی های سیاست جنایی اسلام به بحث بزه پوشی روی آورده است. این بحث با توجه به اهمیت آن در حفظ عفت جامعه، هم در قانون مجازات اسلامی و هم در قانون آیین دادرسی کیفری، آمده است. از دقت در این دو قانون ماهوی و شکلی، اصولی در باب بزه پوشی از جمله اصل بزه پوشی در قلمرو جرایم منافی عفت و عدم آن در مورد جرایم دیگر و غیره قابل استخراج است که این مقاله با تحلیل انتقادی به بررسی این اصول و استثناءهای آنها می پردازد. کلید واژه‌ها: بزه‌پوشی، جرایم منافی عفت، اشاعه فحشاء، قانون مجازات اسلامی، قانون آئین دادرسی کیفری پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - شرایط تحقق خیار غبن
        فخرالدین اصغری سام محمدی سام محمدی زهرا مصطفوی
        غبن عبارت است از عدم تعادل فاحش میان ارزش دو عوض در قرارداد. زیان‌دیده از غبن می تواند معامله را فسخ کند. برای تحقق خیار غبن شروط سه گانه ذیل ضرورت دارد: ‏معوض‌بودن قرارداد، عدم تعادل اقتصادی عوضین به طور ‏فاحش در زمان انعقاد قرارداد و جهل مغبون. برخی فقیهان ‏برای فاحش- چکیده کامل
        غبن عبارت است از عدم تعادل فاحش میان ارزش دو عوض در قرارداد. زیان‌دیده از غبن می تواند معامله را فسخ کند. برای تحقق خیار غبن شروط سه گانه ذیل ضرورت دارد: ‏معوض‌بودن قرارداد، عدم تعادل اقتصادی عوضین به طور ‏فاحش در زمان انعقاد قرارداد و جهل مغبون. برخی فقیهان ‏برای فاحش-بودن غبن ضوابطی را مشخص کرده‌اند اما به نظر مشهور فقیهان که مورد پیروی قانون مدنی نیز قرار گرفته است، تشخیص آن با عرف است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - پژوهشی در ماهیت فقهی حکم بیع مجهول بالاستقلال
        دکتر سید محمد حیدری
        علم‌‌ متعاقدین‌ به‌ مقدار و کیفیت‌ عوضین، شرط‌ صحّت‌ بیع‌ است. یعنی عوض- اعم از مبیع و ثمن- باید از نظر مقدار، جنس و اوصاف تأثیرگذار در قیمت معلوم باشند و مجهول بودن عوض در هریک از ابعاد یاد شده موجب عدم انعقاد بیع می‌شود. ادلّه‌ای‌ که‌ برای‌ آن ذکر شده عبارتند از؛ حدیث چکیده کامل
        علم‌‌ متعاقدین‌ به‌ مقدار و کیفیت‌ عوضین، شرط‌ صحّت‌ بیع‌ است. یعنی عوض- اعم از مبیع و ثمن- باید از نظر مقدار، جنس و اوصاف تأثیرگذار در قیمت معلوم باشند و مجهول بودن عوض در هریک از ابعاد یاد شده موجب عدم انعقاد بیع می‌شود. ادلّه‌ای‌ که‌ برای‌ آن ذکر شده عبارتند از؛ حدیث‌ نفی‌ غرر، روایات، اجماع که‌ در اجماع مناقشه‌ کبروی‌ شده‌ است، یعنی هر چند وجود اجماع‌ در این‌ مسأله‌ مسلّم‌ است، اما مدرک‌ حکم‌ حدیث‌ نبوی مشهور بین‌ فریقین‌ است. بنابراین اجماع‌ تعبّدی‌ نداریم. لذا شرط صحت معامله آن است که طرفین معامله نسبت به معامله‌ای‌ که واقع می‌سازند، آگاهی کامل داشته باشند؛ زیرا در صورت جهل به مورد معامله، آن معامله غرری است و چنین معامله‌ای مورد نهی شارع مقدّس است، چنانکه در حدیث آمده است: نهی رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله و سلّم ... عن بیع الغرر. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - کیفیت تأثیر علم و جهل در احکام واقعی و ظاهری از دیدگاه امامیه و عامه
        محمدرضا کاظمی محمدشفیق اسکی
        از متفرعات مباحث اصولی در باب حجیت و یکی از مسائل پرحاشیه و مورد تضارب آراء اصولیین، چه امامیه و چه عامه، تعیین حدود و ثغور احکام، قوانین الهی، از حیث علم و جهل نسبت به آن است. مسأله فوق، با عنوان اشتراک عالم وجاهل در احکام، فرع بر مسائل حجیت، در کتب اصولی، اگرچه بصو چکیده کامل
        از متفرعات مباحث اصولی در باب حجیت و یکی از مسائل پرحاشیه و مورد تضارب آراء اصولیین، چه امامیه و چه عامه، تعیین حدود و ثغور احکام، قوانین الهی، از حیث علم و جهل نسبت به آن است. مسأله فوق، با عنوان اشتراک عالم وجاهل در احکام، فرع بر مسائل حجیت، در کتب اصولی، اگرچه بصورت موجز و غیرمستقل، مطرح شده، لکن از حیث محتوا و استیعاب مفاد آن، در بیشتر مباحث فقهی و حقوقی مطرح بوده است بطوریکه گستره مباحث مطروحه، پیرامون آن، همواره مورد امعان نظر و مداقّه فقها و حقوق‌دانان قرار گرفته و ایشان در این مجال، با انفکاک مسأله اشتراک احکام، به احکام واقعی و احکام ظاهری و بررسی مسأله جهل، پیرامون هر یک از این احکام، به تبادل نظر در این خصوص پرداخته‌اند. در این نوشتار با واکاوی نظریات مربوطه، در مورد کیفیت تأثیر علم و جهل، در احکام واقعی و ظاهری، با ادلّه معتبره عقلی و نقلی، اثبات نمودیم که در احکام واقعی، (که از طریق ادله قطعیه، نظیر؛ خبر واحد متواتر و نصوص قرآنیه و ... و یا از طریق ادله ظینه، نظیر؛ خبر ثقه و ظواهر قرآنیه و .... بدست آمده) خداوند، در لوح محفوظ، احکامی جعل نموده که مبتنی بر مفاسد و مصالح واقعیه هستند و این احکام، هرگز قابل تغییر و تبدّل، نیستند و در واقع و نفس الامر و به ملاحظه مصالح و مفاسد واقعیه، برای موضوعات خود جعل شده‌اند و لذا علم و جهل مکلف، نقشی در جعل آنها ندارد و جمیع مکلفین تا آستانه قیامت، نسبت به آنها مکلّف می‌باشند مثل وجوب صلوه و حرمت خمر و اما در مورد احکام ظاهری، که به ملاحظه جهل مکلف، نسبت به حکم الله واقعی، در حق او جعل می‌شوند، وظیفه فعلی مکلف، در ظاهر، و تا زمانی که حکم واقعی، منکشف نشده، همین است و پس از انکشاف واقع، قطعاً یا ظناً، وظیفه مکلف، عمل به حکم واقعی است. پس نتیجه این می‌شود که حکم واقعی، مطلق است؛ یعنی مقید به هیچ حالی از حالات مکلف، اعم از علم و جهل و ... نیست ولی حکم ظاهری، مقید به حال جهل به واقع است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - بررسی رافعیت جهل به حکم شرعی در مسئولیت کیفری
        سید محمد صدری عابدین مؤمنی محمد مهدی کریمی سلیمی
        جهل در معنای ناآگاهی و بی‌خبری، از مفاهیم کم‌تکرار اما بسیار مهم در حقوق جزای ایران است. قانون‌گذار تعریف دقیقی از جهل ارائه نکرده و در ماده 155 قانون مجازات اسلامی معنای جهل به نحوی نامعین به کار رفته، چنان‌که جهل به حکم را عذر شرعی شمرده است. در مادۀ 217 نیز یکی از شر چکیده کامل
        جهل در معنای ناآگاهی و بی‌خبری، از مفاهیم کم‌تکرار اما بسیار مهم در حقوق جزای ایران است. قانون‌گذار تعریف دقیقی از جهل ارائه نکرده و در ماده 155 قانون مجازات اسلامی معنای جهل به نحوی نامعین به کار رفته، چنان‌که جهل به حکم را عذر شرعی شمرده است. در مادۀ 217 نیز یکی از شرایط اجرای حد، آگاهی مجرم از حرمت رفتار ارتکابی خود است. بنابراین باید معنای جهل را در فقه به دست آورد، چراکه مفاهیم بنیادین حقوق اسلامی ایران از فقه و اصول فقه شیعه دوازده‌امامی سرچشمه می‌گیرند. این پژوهش با بررسی تاریخچۀ بحث از جهل به حکم در دو علم اصول فقه و فقه، درصدد یافتن پاسخی برای تعریف جهل در حقوق جزای اسلامی ایران، به‌ویژه مادۀ 155 قانون مجازات اسلامی در موضوع جهل به حکم به لحاظ شرعی است. خلاصۀ پژوهش این‌ است که از نظر شرع در صورتی که جاهل قاصر یا مقصر غیرملتفت باشد، جهل او عذر شرعی محسوب می‌شود و رافع مجازات است. در غیر این صورت ادعای ناآگاهی وی پذیرفته نخواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - نقد جهل و خرافه‌گرایی در شعر معاصر (شعر ستیز)
        علی اصغر حلبی نعمت اصفهانی عمران
        یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهة اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش‌مند بدنبال داشته است، مبحث نقد ادبی است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده‌اند، نوعی از نقد به نام نقد اجتماعی مطرح است که در آن منتقد با روی‌کردی اجتماعی و مسؤولانه، چکیده کامل
        یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهة اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش‌مند بدنبال داشته است، مبحث نقد ادبی است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده‌اند، نوعی از نقد به نام نقد اجتماعی مطرح است که در آن منتقد با روی‌کردی اجتماعی و مسؤولانه، بویژه از منظر ادبیات ملتزم یا متعهد، به آسیب‌شناسی جامعه می‌پردازد و بر آن است تا با بیان واقعیت‌های تلخ جامعه و دردهای آن، مخاطبان را به تأمل وادارد و از این طریق آن‌ها را در رسیدن به دوای این دردها یاری دهد. (فرزاد، 1378، 71) از موضوعاتی که در نقد اجتماعی جامعة ایرانی باید با حساسیت ویژه‌ای بدان پرداخت، معضل رواج خرافات و جهل و نادانی در شعر معاصر ایران از آغاز مشروطیت تا سال 1357 است. معضلی دردناک که متأسفانه با تمام اهمیت آن چندان بطور جدی مورد توجه و تحقیق پژوهش‌گران ادب معاصر قرار نگرفته است. همین امر ما را بر آن داشت تا این موضوع را در شعر معاصر ـ شعر دورة مشروطه و دورة نیمایی ـ مورد تحقیق و بررسی قرار دهیم. دراین مجال کوتاه، برآنیم تا به عنوان پیش زمینة بحث، بطور اجمالی و گذرا به ریشه‌یابی این معضل بزرگ اجتماعی در تاریخ گذشته و معاصر این سرزمین بپردازیم، آن‌گاه با آوردن شواهد و نمونه‌هایی از شعر معاصر، آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. پرونده مقاله