-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیلی از مفهوم شهر و ارکان شهرنشینی از منظر قرآن کریم
احسان شریفیان محمدرضا پورجعفر علی اکبر تقواییتدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول بالاخص قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن کریم تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر میشود. برا چکیده کاملتدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول بالاخص قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن کریم تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر میشود. براین‌اساس، قرآن کریم، «شهر» را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می‌داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی‌الله شکل می‌گیرد. بنابراین شهرنشینی به معنای پذیرش حاکمیت کتاب خدا و حاکمیت ولی او بر زمین است که مستلزم تجمع مکانی و استقرار بر محور ولیّ الهی میباشد. این نوع شهرنشینی برای بلوغ خود، لازم است چهار مرحله را طی کند تا واجد وجه اجتماعی، دنیوی، الهی و تاریخی-جهانی گردد. هر مرحله نیز دارای ارکانی است که عبارتنداز: «قانون»، «حاکمیت»، «تجمع»، «مرابطه»، «مالکیت»، «سکونت»، «معیشت»، «عمران»، «امنیت»، «عبادت»، «تعلیم و تزکیه»، «تذکر و تفکر»، «انفاق»، «جهان‌پیوندی» و «نسل». پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - سکونت گاه های غیر رسمی شهری در کلان شهر اهواز
حمید ماجدی کورش لطفیسکونت گاه های غیر رسمی حاصل شهرنشینی سریع و مشکلات اقتصادی کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. کشور ایران نیز پس از اصلاحات ارضی با این پدیده آشنا گردید. رشد چنین سکونت گاه هایی مشکلات زیادی در ابعاد اقتصادی اجتماعی و کالبدی در کلان شهر ها به همراه داشته است چکیده کاملسکونت گاه های غیر رسمی حاصل شهرنشینی سریع و مشکلات اقتصادی کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه می باشد. کشور ایران نیز پس از اصلاحات ارضی با این پدیده آشنا گردید. رشد چنین سکونت گاه هایی مشکلات زیادی در ابعاد اقتصادی اجتماعی و کالبدی در کلان شهر ها به همراه داشته است. وقوع جنگ تحمیلی به رشد چنین سکونت گاه هایی در شهر اهواز افزود و بدنبال آن بازسازی مناطق جنگ زده استان فرصت پرداختن به این پدیده نابهنجار شهری را از مسئولین سلب نمود. هدف این مقاله شناسایی علل شکل گیری سکونت گاه های غیر رسمی در کلان شهر اهواز و ارائه راه کارهای لازم می باشد. نتایج نشان می دهد که مهمترین علت شکل گیری این سکونت گاه ها در شهر اهواز، مهاجرت شهر به شهر ناشی از شرایط جنگی منطقه و شرایط اقتصادی شهرهای استان بوده و مهمترین انگیزه مهاجرت، انگیزه اقتصادی است. در همین راستا، ارزانی مسکن و زمین و نزدیکی به بستگان از مهمترین دلایل اسکان در محل سکونت فعلی ذکر شده است. در پایان مقاله راهکارهای لازم برای به حداقل رساندن برخی از نارسایی ها و مشکلات این سکونت گاه ها پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحلیلی از مفهوم شهر و ارکان شهرنشینی از منظر قرآن کریم
احسان شریفیان محمدرضا پورجعفر علی اکبر تقواییتدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهومشهر و شهرنشینی با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش تدبر، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر میشود. براین‌اساس، چکیده کاملتدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهومشهر و شهرنشینی با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش تدبر، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهمترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر میشود. براین‌اساس، قرآن شهر را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می‌داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی‌الله شکل می‌گیرد. بنابراین شهرنشینی به معنای پذیرش حاکمیت کتاب خدا و حاکمیت ولی او بر زمین است که مستلزم تجمع مکانی و استقرار بر محور ولیّ میباشد. این نوع شهرنشینی برای بلوغ خود، لازم است چهار مرحله را طی کند تا واجد وجه اجتماعی، دنیوی، الهی و تمدنی گردد. هر یک از این مراحل نیز دارای ارکانی است که عبارتنداز: قانون، حاکمیت، تجمع، مرابطه، مالکیت، سکونت، معیشت، عمران، امنیت، عبادت، تعلیم و تزکیه، تذکر و تفکر، انفاق، جهان‌پیوندی و نسل. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - Urbanisation and the State of Infrastructure in the Developing World Cities
Taofiki Iyanda SalauThe dominant policy decision emphasis on urbanisation problem in developing countries is itsrate of growth, ignoring the level of provision of resources, including the infrastructure, to match this growth. It isagainst this background that the paper undertook a broad an چکیده کاملThe dominant policy decision emphasis on urbanisation problem in developing countries is itsrate of growth, ignoring the level of provision of resources, including the infrastructure, to match this growth. It isagainst this background that the paper undertook a broad analysis of the state of infrastructure in developing countriesusing such indices as access and quality of water supply, sanitation and solid waste management, to explore how theirprovision and improvements over time could gradually match the rate of urbanisation. Extensive literature review wasadopted for data collection in articles and journals which were analysized using content analysis technique. There issignificant proportion of population using unimproved drinking water sources (42%), unimproved sanitation facilities(50%) and without access to designated waste disposal sites (44%). Water, sanitation and hygiene are key to improvinghealth and development. Providing sustainable access to these infrastructures is the most important things that can bedone to reduce disease and improve human development. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - People Perception Regarding Possible Impact of Urbanization on Environmental Degradation in Islamabad
Bilal Ahmad Sadaf SaqlainUrbanization is the process in which green space (fields, trees, wetlands, etc.) is converted into black space (concrete and asphalt). Urbanization occurs because people move from rural areas to urban areas. This usually occurs when a country is still developing. Slums چکیده کاملUrbanization is the process in which green space (fields, trees, wetlands, etc.) is converted into black space (concrete and asphalt). Urbanization occurs because people move from rural areas to urban areas. This usually occurs when a country is still developing. Slums and its consequences of overcrowding lack of sanitation, global warming, air pollution, water pollution and loss of forest cover, agriculture land and depletion of wildlife are the major outcome of urbanization. This present study is a quantitative research entitled “People Perception Regarding possible impact of Urbanization on Environmental Degradation in Islamabad”. The environmental challenges are primarily associated with rapid urbanization and this urbanization is mostly unplanned and haphazard and rises to environmental issues such as; pollution, poor drainage system, poor quality of drinking water and hygienic conditions. Researcher collected the data from three different sectors of Islamabad city though multistage sampling technique. A self-administrated questionnaire was used as a tool of data collection. From the investigation of the data it was found that there is a strong relationship between the urbanization and increasing environmental issues in the cities, such as poor sanitation and drainage system, hygienic problems, air pollution and deforestation etc. The results of the research show that there is a critical linkage between urbanization, environment, pollution growth and pollution. Provision of basic facilities in rural areas, awareness campaigns, education, health, food and employment can reduce this problem. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تأثیر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی در کشورهای سند چشم‌انداز ایران 1404
عزیز رضاپور عبدالرضا موسوی مریم سلیمانی موحدمقدمه: امید به زندگی ازجمله مهمترین شاخص‌های بیانگر سلامت جامعه است که تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی میباشد؛ بنابراین مطالعه حاضر به بررسی اثر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی، از نوع گذشته‌نگر چکیده کاملمقدمه: امید به زندگی ازجمله مهمترین شاخص‌های بیانگر سلامت جامعه است که تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی میباشد؛ بنابراین مطالعه حاضر به بررسی اثر چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی، از نوع گذشته‌نگر است که به بررسی اثر چرخه‌های تجاری، نرخ بیکاری، درصد مخارج سلامت و درصد شهرنشینی بر امید به زندگی طی سال‌های 2014 - 2000 پرداخته است. پس از گروه‌بندی کشورها بر اساس شاخص توسعه انسانی، تخمین مدل با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی داده‌های تابلویی صورت گرفت که برای گروه اول و دوم از اثرات ثابت و گروه سوم از اثرات تصادفی استفاده شد. یافته‌ها: چرخه‌های تجاری در کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا شامل ایران اثر مثبت بر امید به زندگی دارد و در دو گروه دیگر اثر معناداری ندارد. درصد مخارج سلامت در گروه اول و سوم اثر مثبت اما در گروه دوم اثر منفی بر امید به زندگی دارد.نرخ بیکاری در گروه اول اثر مثبت و در گروه دوم اثر منفی بر امید به زندگی دارد اما در گروه سوم رابطه معناداری ندارد. درصد شهرنشینی در همه گروه‌ها اثر مثبتی بر امید به زندگی دارد. نتیجه‌گیری: اثر چرخه‌های تجاری و شاخص‌های اجتماعی - اقتصادی بر امید به زندگی با توجه به شاخص توسعه انسانی متفاوت است. با توجه به اثر مثبت چرخه‌های تجاری بر امید به زندگی در گروه دوم شامل ایران؛ ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی باعث افزایش امید به زندگی میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
مهدی مختارپور قهرودی سروش فتحیرشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری چکیده کاملرشد و گسترش بیرویه شهرها و افزایش جمعیت آنها در قرون اخیر باعث تراکم مادی و اخلاقی در فضاهای کمتر توسعه یافته و توسعه یافته شهری شده است بطوریکه وضع مقررات و تدوین قوانین شهری و تعریف و وضع تکلیف و حقوق شهروندی و مسئولیت حاکمیت شهری جهت برقراری نظم و امنیت اجتماعی شهری از الزامات شهرنشینی از عصر سنت تا مدرنیته بر اساس مقتضیات زمان مورد توجه اندیشمندان ،متفکرین و مدیت شهری بوده است . رعایت حقوق شهروندی ازطرف شهروندان و پاسخگویی به نیازهای شهر نشینان یکی از عوامل تامین کننده نظم و امنیت اجتماعی شهری است. هدف از این تحقیق بررسی توسعه شهری ونقش آن بر وضعیت حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر تهران می باشدکه باروش اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه 400 نفر می باشد که به صورت روش نمونه گیری خوشه ای مورد مطالعه قرار گرفته اند. گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های اطلاعات زمینه ای، پرسنامه محقق ساخته انجام شده است و داده های پژوهشی با بهره گیری از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و در نهایت تحلیل داده ها انجام گرفته است. پس از بررسی رابطه هریک از عوامل مرتبط با وضعیت حقوق شهروندی نتایج این تحقیق نشان دادکه سن افراد، میزان تحصیلات و پایگاه پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - توسعه شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی
سروش فتحی مهدی مختارپور -
دسترسی آزاد مقاله
9 - شهروند مداری پیش درآمدی بر توسعه اجتماعی شهرهای جدید (مطالعه‌ی موردی: شهر جدید پرند)
سروش فتحی فاطمه قابل رحمتبا افزایش روند نامتوازن شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه ، شهروند‌مداری، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه‌ی اجتماعی، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. شهرهای جدید عامل مهمی در کاهش شکاف‌های اجتماعی و جمعیتی بین کلان‌شهرها و روستاها بوده و در متعادل سازی و سامان دهی سلسل چکیده کاملبا افزایش روند نامتوازن شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه ، شهروند‌مداری، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه‌ی اجتماعی، اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. شهرهای جدید عامل مهمی در کاهش شکاف‌های اجتماعی و جمعیتی بین کلان‌شهرها و روستاها بوده و در متعادل سازی و سامان دهی سلسله مراتب شهری موثر هستند.در کشورهایی با مشخصه‌های متنوع اجتماعی،اقتصادی ،این شهرها می‌توانند با افزایش دسترسی به خدمات و موقعیت‌های شغلی غیر کشاورزی ، کمک موثری به یکپارچگی اقتصادی روستایی و شهری وتحول در اقتصاد ملی کنند. این مقاله درصدد است که با استفاده از روش کیفی توصیفی-تحلیلی و با استفاده از تکنیک اسنادی ،مصاحبه و مشاهدات میدانی به این سوال پاسخ دهد که شهرنشینی در شهرهای جدید تا چه اندازه منجر به شکل‌گیری شهروندی در دوبعد حقوق و تکالیف شده است. به نظر می‌رسد که در شهرهای جدید،با وجود توسعه‌ی کمی شهرنشینی،پدیده‌ی شهروندی بیشتر در بخش حقوق شهروندی، قابل درک برای ساکنان بوده و در بخش تکالیف شهروندی به صورت ناقص شکل گرفته و نهادینه نمی‌شود.به عبارت دیگر ابعاد اصلی حقوق شهروندی شامل شهروندی اقتصادی،سیاسی،اجتماعی،فرهنگی-قومی و جنسیتی به صورت ناقص محقق شده و حاصل آن شهرنشینی است که قواعد و هنجارهای جامعه خود را به خوبی نشناخته و نمی‌تواند رفتارهای اجتماعی خود را با آنها منطبق کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - رشد و توسعه شهرنشینی در ایران "با تاکید بر فعالیتهای اجتماعی-اقتصادی"
مهرداد نوابخش سروش فتحینظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت چکیده کاملنظام شهرنشینی و روند سریع آن در کشور های در حال توسعه سبب هجوم گسترده به شهرها و پیدایش بخشخدمات متورم، حاشیه نشینی گسترده، بیکاری پنهان، پیدایش دوگانگی شبکه های اجتماعی مهاجرین در شهرها می گردد. بهبیان دیگر شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است، تا جائیکه صحبت از انقلاب شهری در دنیا می شود. درایران نیز تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. یک قانون ساده جامعه شناختی می گوید هر تحول و تغییر خارجاز قاعده و سازمانی منجر به پیامدهای ناخواسته بسیاری می شود. الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری و نیز تمرکز گرایانه بوده است. در سه چهار دهه اخیر ایران چندین بوم (Boom) مختلف را پشت سر گذاشته از آن جمله بوم نفت، بوم شهرنشینی و بوم زایشهای بسیار (جمعیت). در چنین شرایطی شهرنشینی با پیامدهای بسیاری همراه خواهد بود از جمله توزیع بی عدالتی، گسترش آسیبهای اجتماعی و ناهمگونی فزاینده اجتماعی و کمک به گسترش انواع بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - شهرنشینی در حال دگرگون و جایگاه شهرهای کوچک تجربه ایران
اصغر نظریانرشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزا چکیده کاملرشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزایش تعداد جمعیت شهرهای بزرگ به ضرر شهرهای متوسط به خصوص شهرهای کوچک و روستاشهرها عمل می‌کنند. چنین حالتی در نظام شهری کشورمان نیز به وضوح دیده میشود . در حال حاضر یکی از چالش‌های اساسی دولت‌ها به ویژه کشورهای در حال توسعه در جریان شهرنشینی در حال دگرگون یا دیفرانسیل، سازماندهی ساختار فضایی ملی مطلوب میباشد. چنین ساختاری به تقسیم کارکردن اقتصادی - اجتماعی متعادلی در سلسله‌مراتب شهری و منطقه‌ای امکان می‌دهد. لهذا کشورها در جهت ایجاد تعادل فضایی و توزیع متناسب جمعیت سیاست‌های راهبردی را مدنظر قرار می‌دهند . با توجه به مجموعه مطالعاتی که در نظام شهری ایران انجام گرفته، ملاحظه میشود که شبکه شهری ایران از تعادل فضایی برخوردار نبوده و شهرهای کوچک جایگاه مناسبی را در نظام شهری ایران ندارند. بدین‌جهت ضرورت دارد که سیاست‌های راهبردی خاصی در جهت تعادل‌بخشی نظام شهری اعمال گردد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - تحلیل اجتماعی نظریات تحول شهر در نظام نوین جهانی با تاکید بر شهر آینده
سروش فتحی آزیتا رجبیمقاله حاضر به بیان نظریات و تحلیل های اجتماعی نظریه پردازان در خصوص تحولات شهرهای جهان برمبنایتفکرات نظام جهانی و نظم نوین جهانی و گذر از مراحل نظریات کلاسیک و مدرن بر دوران تفکرات پست مدرن یافرانوگرا می پردازد و با رویکردی نظریه پردازانه بر نحوه ی تکوین تفکرات آینده و چکیده کاملمقاله حاضر به بیان نظریات و تحلیل های اجتماعی نظریه پردازان در خصوص تحولات شهرهای جهان برمبنایتفکرات نظام جهانی و نظم نوین جهانی و گذر از مراحل نظریات کلاسیک و مدرن بر دوران تفکرات پست مدرن یافرانوگرا می پردازد و با رویکردی نظریه پردازانه بر نحوه ی تکوین تفکرات آینده و مکانیزم منتج از آن، فضای شهریرا به مثابه مسئله اساسی در نظام اجتماعی که قلب نظریه های اجتماعی است مورد تحلیل و ارزیابی قرار می دهد.دیدگاه های نظریه پردازان بزرگ شهری همچون والرشتاین، لرنر، کاستلز، گیدنز را نیز درخصوص شهرهای فرارویجامعه جهانی به تصویر کشیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - شهر و گفتمان فرهنگی
زهره فنییکی از اصول توسعه درون زا یعنی توسعه برخاسته از نیازها، امکانات و شرایط ملی و محلی هر کشور، اصلهویت فرهنگی است که بر پایه پذیرش تنوع فرهنگی استوار است . در فرایند شهرنشینی و توسعه شهری درون زامی توان به وجود بستر فرهنگی مناسب برای گفتمان بین فرهنگ ها و ملل اندیشید در غی چکیده کاملیکی از اصول توسعه درون زا یعنی توسعه برخاسته از نیازها، امکانات و شرایط ملی و محلی هر کشور، اصلهویت فرهنگی است که بر پایه پذیرش تنوع فرهنگی استوار است . در فرایند شهرنشینی و توسعه شهری درون زامی توان به وجود بستر فرهنگی مناسب برای گفتمان بین فرهنگ ها و ملل اندیشید در غیر این صورت شهرها بهکانون هایی منفک و مجرد از هویت و حیات فرهنگی از یک طرف و مقتضیات فرهنگی و جغرافیایی جهان کنونی ازسوی دیگر تبدیل می شوند.در این نوشتار، این فرض مورد تاکید و ارزیابی است که وجود یک ساختار متعادل، همگون و درون نگر شهریو شهروندی می تواند روابط انسانی- فرهنگی به ویژه گفتمان میان فرهنگ های مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - حضور ICT و نقش آن در دگرگونی حوزه‌های شهری
معصومه مطلقمقدمه و هدف پژوهش: تغییراتی که در پرتو تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است تحولات عمیقی را در جامعه و حوزه شهری پدیدار نموده است که زمینه ساز نیازهای جدیدی در پارادایم‌های فکری و بسترهای پژوهشی شده است. شهرها محل استقرار هر پدیده نوین و جایگاهی برای پیشبرد تک چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: تغییراتی که در پرتو تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است تحولات عمیقی را در جامعه و حوزه شهری پدیدار نموده است که زمینه ساز نیازهای جدیدی در پارادایم‌های فکری و بسترهای پژوهشی شده است. شهرها محل استقرار هر پدیده نوین و جایگاهی برای پیشبرد تکنولوژی و توسعه به حساب می‌آیند بنابراین هدف از پژوهش حاضر مطالعه نقش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در دگرگونی حوزه‌های شهری میباشد. روش پژوهش: در این مقاله از روش اسنادی و مطالعه کتابخانه‌ای استفاده شده است همچنین ابزار گرداوری اطلاعات از طریق فیش برداری از متون و مقالات مرتبط میباشد. یافته‌ها: یافته‌های مطالعاتی نشان می‌دهد که تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات با پشتوانه نظریه‌هایی چون کاستلز و گیدنز و تافلر بر حوزه‌های مختلف شهری همچون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تکنولوژیکی و جغرافیایی تأثیرگذار است. این تغییرات هم در ساختار و هم محتوی زندگی شهری نمایان میشود بطوریکه کار و تجارت، دانسته‌ها و رفتارهای شهری، هنجارها و بعد مکانی و فنی و حتی رابطه مردم با حکومت را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری: شهر تجلی گاهرویدادها و تکنولوژی‌های جدید است بدین ترتیب، ICT به عنوان پدیده‌ای جامع و فراگیر در طیف کامل فعالیتهای بشری از کاربردهای شخصی گرفته تا فعالیتهای مختلف حوزه‌های شهری تأثیرگذار است. چرا که به عنوان ابزاری چندمنظوره، انعطاف پذیر و دارای قابلیت‌های متعدد در نظر گرفته میشود، که امکان راه حل‌های مناسب را در قالب کاربردهای فردی یا محلی، جهت تأمین نیازهای مختلف فراهم می‌آورد و شهرنشینی را وارد فاز نوینی از تجربه می‌نماید که لازمه آن دستیابی به مهارتهای تکنولوژیکی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - شناسائی و ارزیابی متغیرهای اقتصادی اثرگذار بر مهاجرت معکوس مطالعه موردی کلانشهر تهران
فرهاد غفاری هاشم نیکومرام ثنا کنعانی مقدممقدمه و هدف پژوهش: با توجه به مفهوم مهاجرت، بازگشت مجدد مهاجرین به موطن اصلی خود برای زندگی به دلایل گوناگون، منجر به بروز پدیده مهاجرت معکوس میشود. مهاجرت معکوس در ایران بیشتر به بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و یا از شهرها به مناطق روستایی مربوط میشود. ب چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: با توجه به مفهوم مهاجرت، بازگشت مجدد مهاجرین به موطن اصلی خود برای زندگی به دلایل گوناگون، منجر به بروز پدیده مهاجرت معکوس میشود. مهاجرت معکوس در ایران بیشتر به بازگشت مردم از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچک و یا از شهرها به مناطق روستایی مربوط میشود. به دلیل اینکه قاعده‌ای منسجم برای مهاجرت وجود ندارد، علل و انگیزه‌ها برای مهاجرت گوناگون و در عین حال مکمل یکدیگرند. بر اساس مطالعات صورت گرفته بیشتر مهاجرت‌ها به استان تهران ناشی از مشکلات اقتصادی است. در این تحقیق نقش عوامل اقتصادی در شکل‌گیری پدیده مهاجرت معکوس از کلانشهر تهران بررسی شده است. از هدف‌های مهم این تحقیق شناخت و ارزیابی آن دسته از عوامل اقتصادی میباشد که در ایجاد انگیزه برای مهاجرت شهروندان تهرانی به شهرهای کوچک‌تر و یا روستاها مؤثر می‌باشند. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر روش از جمله تحقیقات توصیفی همبستگی و از نظر هدف کاربردی است. نحوه گردآوری داده‌ها، روش کتابخانه‌ای فیش برداری و روش میدانی استفاده از پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان ساکن در کلانشهر تهران و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردید. یافته‌ها: در نهایت با توجه به یافته‌های حاصل شده، مشخص شد که در کلانشهر تهران دو عامل زیرساخت‌های اداری و امکانات رفاهی زندگی بر روی مهاجرت معکوس اثرگذارند و نیز عامل اول نسبت به عامل بعدی دارای تأثیر بیشتری میباشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - دلایل حاشیه نشینی در کلان شهر تهران
علیرضا لادن هادی رزقی شیرسواراین پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء توصیفی(همبستگی) است.جامعه آماری شامل کلیه اساتید،متخصصان و مدیران در حوزه مدیریت ،علوم اجتماعی و فرهنگی می باشند.در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 200 پرسشنامه در میان نمونه مورد پژوهش توزیع شد که در چکیده کاملاین پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء توصیفی(همبستگی) است.جامعه آماری شامل کلیه اساتید،متخصصان و مدیران در حوزه مدیریت ،علوم اجتماعی و فرهنگی می باشند.در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد و تعداد 200 پرسشنامه در میان نمونه مورد پژوهش توزیع شد که در این میان 157 پرسشنامه بصورت کامل تکمیل و به پژوهشگر عودت داده شد.ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه بصورت پرسشنامه ای بوده است.پرسشنامه های مذکور در دوبخش الف)مشخصات فردی و ب)گویه ها با 24 گویه می باشد.مطابق نظرات ارائه شده از سوی خبرگان ضعف ساختار اقتصادی مهمترین مولفه و در جایگاه نخست ،ضعف نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری در رتبه دوم ، عدم حمایت و هدایت دولتی در جایگاه سوم ، حوداث سیاسی در جایگاه چهارم ، بلایای طبیعی در جایگاه پنجم و حوادث اجتماعی در جایگاه ششم تاثیر گذار در گسترش حاشیه نشینی در کلانشهر تهران معرفی شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی جامعه شناختی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی وشهرسازی در دوره پهلوی اول
شبنم بوستانچی سیدرضا صالحی امیری رضا علی محسنیمقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و ش چکیده کاملمقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و شهر نشینی به مفهوم جدید آن نیز تا حد زیادی مربوط به این روزگار است. روش پژوهش: با استفاده از روش تاریخی و تکنیک اسنادی به عنوان رویکردی غالب به این موضوع پرداخته شده است.در این پژوهش مهمترین منابعی که مورد استفاده قرار گرفته است؛ کتابها، مقالات و مجلاتی هستند که به بررسی مقوله قدرت و قدرت سیاسی در عصر پهلوی اول پرداخته اند و از آنجا کهقدرت سیاسی در این مقاله دولت مطلقه در نظر گرفته شده؛ بر این اساس دولت شامل مدیران (نخبگان اداری)، ارتش، سیستم اداری و بووکراسی و دستگاه قضایی میباشد.همچنین از مقالات و کتابهایی که در ارتباط با شهرسازی و شهرنشینی و کلاً تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره پهلوی اول میباشد بهره گرفته شده است. یافته‌ها: ساختار قدرت سیاسی ایران در دوره پهلوی اول با زیرساخت هایی چون دولت مطلقه و نهادهای سیاسی رابطه تنگاتنگی دارد زیرا نظام سیاسی این دوره به اتکای سلطه مطلقه خود، عالی ترین قدرت را در جامعه اعمال می‌کرد و تصمیماتش برای هم خرده نظام‌ها الزامی بود. از سوی دیگر، بسیج منابع برای نیل به اهدافی که حاکمیت داشت توسط نهادهای سیاسی آن هدایت می‌شد.استقرار حکومت رضاخان سرآغاز عصری جدید در تاریخ شهرنشینی و شهرسازی ایران است. نتیجه گیری: دولت مطلقه همواره سعی داشت در عرصه مدیریت شهری قدرت خود را به نحوی در فضا متجلی سازد.این قدرت نمایی به صورتهای گوناگون از جمله در قالب قصرها و کاخهای باشکوه، معابد عظیم، قلعه‌های حصین، راهوارها و مرکوبهای فاخر، متجلی شده است. در این دوره بیست ساله برای تجلی کالبدی به عناصر خاصی توجه شده است که مهمترین آنها عبارت بودند از کاخها، مجسمه‌ها، پادگانها و همچنین اسامی شهرها، خیابان‌ها و میادین. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - برآورد آلودگی هوای ناشی از تردد وسایل نقلیه عمومی درون شهری شهرستان یزد
زهرا نصراللهی هانیه پوش دوزباشیزمینه و هدف: امروزه ازدحام جمعیت شهرها و تمایل به شهرنشینی، نیاز مردم را به استفاده از وسایل حمل و نقل فزونی بخشیده و از این رو، وجود یک سیستم حمل‌و‌نقل عمومی مطمئن، کارا و اقتصادی، با کمترین آثار مخرب زیستی در راستای رسیدن به توسعه پایدار گامی ضروری به نظر می‌رسد. چه آ چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه ازدحام جمعیت شهرها و تمایل به شهرنشینی، نیاز مردم را به استفاده از وسایل حمل و نقل فزونی بخشیده و از این رو، وجود یک سیستم حمل‌و‌نقل عمومی مطمئن، کارا و اقتصادی، با کمترین آثار مخرب زیستی در راستای رسیدن به توسعه پایدار گامی ضروری به نظر می‌رسد. چه آن‌که حمل و نقل شهری یکی از زمینه‌های اصلی توسعه اقتصادی محسوب میشود؛ موضوعی که لزوم برنامه‌ریزی صحیح را در زمینه حــمل و نقــل شهری مورد تاکید قرار می‌دهد. از این رو، این مقاله با هدف بررسی آلودگی هوای ناشی از تردد وسایل حمل ونقل عمومی درون شهری در شهرستان یزد و برآورد آلودگی ناشی از آنها در این مسیر تدوین شده است. روش بررسی : داده‌های مورد نیاز این مطالعه از طریق مراجعه به سازمان تاکسی‌رانی و اتوبوس‌رانی شهرستان یزد و همچنین مراجعه میدانی در بین رانندگان جمع‌آوری شده است. یافته‌ها: براساس نتایج به‌دست‌آمده، تردد وسایل نقلیه عمومی در شهرستان یزد باعث انتشار سالانه 306 تن ذرات معلق،730 تن هیدروکربور، 1424 تن مونو اکسید کربن، 68934 تن دی اکسید کربن، 389 تن دی اکسید گوگرد، 4 تن تری اکسید گوگرد و666 تن مونواکسید نیتروژن میشود. همچنین، گازوییل عمده‌ترین سوخت مصرفی وسایل حمل و نقل عمومی است که آلایندگی قابل توجهی را به دنبال دارد. بحث و نتیجه‌گیری: از این رو، حمل و نقل ریلی به دلیل کاهش مصرف سوخت به‌عنوان گزینه‌ای مناسب و راهکاری عملی در جهت توسعه پایدار شهری به منظور بهبود وضعیت ترافیک شهری شهرستان یزد، راندمان بالای سرعت جابه‌جایی و صرفه جویی در هزینه‌های استفاده از وسایل نقلیه شخصی و درمانی پیشنهاد میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تاثیر شهر نشینی بر مصرف انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در کشورهای در حال توسعه
یزدان نقدی سهیلا کاغذیان مریم لشکری زادهزمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررس چکیده کاملزمینه و هدف : با توجه به گسترش سریع جامعه شهری و افزایش مصرف انواع انرژی در کشورهای در حال توسعه، بررسی ارتباط میان شهرنشینی و مصرف انرژی ضروری است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه شهرنشینی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای منتخب در حال توسعه است. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) و با استفاده از دو مدل به بررسی تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر پرداخته شده است. این مطالعه برای 44 کشور و برای دوره 2018-1996 انجام شده است . برآورد مدلها به کمک نرم افزار stata صورت گرفته است. مدل تحقیق حاضر برگرفته از مدل خطی سلیم است. همچنین این مطالعه در سال 1398 انجام شده است. یافته ها: بر اساس نتایج این تحقیق هر 10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش یک درصدی در مصرف انرژی های تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه می شود. هر10 درصد افزایش در نرخ شهر نشینی موجب افزایش2/4 درصدی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر در این کشورها می شود. بنابراین در کشورهای در حال توسعه تأثیر نرخ شهرنشینی بر مصرف انرژی های تجدیدناپذیر بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر است. بحث و نتیجه گیری: دلیل مصرف بیشتر انرژی تجدیدناپذیر در کشورهای در حال توسعه، وابستگی بیشتر وسایل گرمایشی و وسایل حمل و نقل عمومی و خصوصی این کشورها به انرژی های تجدید ناپذیر است که باید به تدریج تغییر یابد. این امر نیز نشانگر پایین بودن آگاهی و دانش جمعیت در مورد الگوهای مصرفی و همچنین پایین بودن سطح تکنولوژی در این دسته از کشورها است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - بررسی کمی و کیفی جنگل شهری مناطق یک و پنج شهر تهران
مریم داغستانی سارا کلهری نینا رجاییزمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محی چکیده کاملزمینه و هدف : از مؤلفه های مهم در رسیدن به پایداری شهری داشتن محیط زیست سالم، مطلوب و دسترسی به فضای سبز کافی است. جنگل های شهری بهترین عملکرد را میان فضاهای سبز در نقش های گوناگون ایفا می کنند، بررسی جنگل های شهری یکی از راهکارهای مهم برای حل بسیاری از معضلات زیست محیطی است. هدف اصلی تحقیق داشتن اطلاعات دقیق از ساختار فضای سبز به منظور حفاظت و توسعه فضای سبز است.روش بررسی: این پژوهش به بررسی وضعیت کمی و کیفی و مقایسه دو منطقه از شهر تهران با هدف کسب اطلاعات برای حفاظت و توسعه بهینه فضای سبز می پردازد.به این منظور تعداد 83 درخت قطعه نمونه در دو منطقه به روش سیستماتیک تصادفی آماربرداری شدند. در درون کرت ها برخی مشخصه های رویش درخت ها اندازه گیری شدند و سپس شاخص‌های توصیفی، جداول توافقی آزمون‌های آماری برای بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت درختان مورد استفاده قرار گرفتند. داده های این تحقیق در سال 1397 جمع آوری شده اند.یافته ها: نتایج بیانگر وجود تفاوت معنی دار در تاج پوشش جنگل های شهری دو منطقه است و در سایر مشخصه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج نشان داد که گونه چنار (Platanus orientalis)دارای بیشترین فراوانی در دو منطقه است. بین مشخصه های اندازه گیری شده درصد تاج پوشش دو منطقه تفاوت معنی داری را نشان داد. بین مشخصه شیب قطعه نمونه ها با ارتفاع، قطربرابرسینه، قطر بن، تعداد پایه در قطعه نمونه و تعداد پاجوش درخت ها رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.بحث و نتیجه گیری: علی رغم عدم تفاوت معنی دار در میانگین شادابی گونه های دو منطقه، نتایج نشان داد بالاترین میزان شادابی گونه ها در منطقه یک مربوط به بلوط (Quercus macranthera)، توت سفید (Morus alba)و تبریزی ( Populus nigra) و در منطقه پنج مربوط به اقاقیا (Robiniap pseudoacacia)و آیلان (Ailanthus altissima) بوده است. بنابراین گونه های ذکر شده برای توسعه جنگل های شهری در این مناطق قابل توصیه هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - اثر سال‌خوردگی جمعیت بر آلودگی زیست محیطی در ایران
نوید کارگر ده بیدی محمدحسن طرازکارزمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کن چکیده کاملزمینه و هدف: جمعیت جهان در حال پیر شدن است و تقریباً تمام کشورها با روند افزایش تعداد و نسبت افراد مسن به کل جمعیت مواجه هستند. پیش‌بینی می شود که از سال 2015 تا 2030 جمعیت افراد مسن در ایران دو برابر خواهد شد. همچنین بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند، اما این نرخ در ایران بیش از 70 درصد است. بر این اساس هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر سال‌خوردگی جمعیت و گسترش شهرنشینی بر انتشار آلودگی در ایران طی دوره 1350 تا 1392 است. روش بررسی: در این پژوهش با توجه به نتایج ایستایی متغیرها از روش هم جمعی در قالب رهیافت خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ARDL) استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه سال‌خوردگی جمعیت با آلودگی هوا در ایران به صورت U- وارون است و با افزایش نسبت افراد مسن به کل جمعیت، در ابتدا سرانه انتشار گاز دی اکسید کربن افزایش می یابد، اما در ادامه مقدار انتشار آن روندی نزولی پیدا می‌کند. همچنین نتایج نشان داد که افزایش نسبی شهرنشینی در کوتاه مدت و بلند مدت منجر به افزایش انتشار آلودگی میشود. علاوه بر موارد فوق، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی سرانه در هر دو حالت کوتاه مدت و بلندمدت رابطه مثبت و معنی‌داری با سرانه انتشار گاز دی اکسید کربندارند. پیشرفت تکنولوژی نیز تنها در بلندمدت رابطه ای مثبت و معنی‌داری با انتشار آلودگیدارد. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه با توجه به این که ضریب شهرنشینی دارای بیشترین اثرگذاری برانتشار آلودگی است (06/3 در بلندمدت)، می بایست تمهیداتی از جانب سیاست‌گزاران اتخاذ شود تا رشد شهرها کمترین آسیب را به محیط زیست وارد نماید. به عبارتی برنامه های توسعه شهرها هماهنگ با مباحث زیست محیطی تدوین شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - مروری بر برخی مدل‌های پیش‌بینی رشد شهری
فاطمه حاجی زاده عبدالرسول سلمان ماهینیجمعیت انسانی همچنان به تجمع در مراکز شهری ادامه می دهد که به ناچار رد پای شهری را از طریق ایجاد پیامدهای مهم برای تنوع زیستی، آب و هوا، و منابع محیط زیستی افزایش می دهد. مدل های پیش بینی رشد شهری برای کمک به مدیریت پایدار مناطق شهری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته چکیده کاملجمعیت انسانی همچنان به تجمع در مراکز شهری ادامه می دهد که به ناچار رد پای شهری را از طریق ایجاد پیامدهای مهم برای تنوع زیستی، آب و هوا، و منابع محیط زیستی افزایش می دهد. مدل های پیش بینی رشد شهری برای کمک به مدیریت پایدار مناطق شهری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته اند. با وجود تحقیقات گسترده، این مدل ها اغلب در فرایند تصمیم گیری گنجانده نمی شوند. هدف این بررسی مروری بر مدل های موجود، از جمله مزایا و محدودیت های آن ها است. همچنین، به شکل کلی به دلایل عدم اقبال به این مدل ها در فرایند تصمیم گیری پرداخته می شود. بر اساس آمار و بررسی های انجام شده مشخص گردید که در حال حاضر سلول های اتوماتا از روش های مدل سازی غالبی است که در اکثر آثار منتشر شده بکار گرفته شده است. همچنین، از دلایل عدم استفاده از این مدل ها در فرایند تصمیم گیری، نا آشنا بودن تصمیم گیران با آن ها و نیز عدم مقبولیت و محبوبیت مدل برای پژوهش یکپارچه قابل ذکر هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی اثرات تغییرات ساختاری و رشد اقتصادی بر انتشار دی‌اکسید کربن در ایران: کاربرد رهیافت خود رگرسیو با وقفه‌های گسترده
محمد علی اسعدی شهلا سلیمی حامد قادرزادهزمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر چکیده کاملزمینه و هدف: عوامل مختلفی باعث افزایش بعضی از آلایند های خطرناک از قبیل دی اکسید کربن در محیط می شوند. بررسی عوامل مؤثر بر افزایش آلاینده های مذکور می تواند در برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت آلاینده ها مؤثر واقع شود. بنابراین مطالعه حاضر درصدد است، تأثیر میزان رشد زیر بخش‌های اقتصادی کشور، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، رشد شهرنشینی، درجه باز بودن تجارت و توسعه مالی را بر میزان انتشار گاز دی اکسید کربن مورد بررسی قرار دهد. روش بررسی: مدل آلودگی زیست‌محیطی این مطالعه با استفاده از رهیافت خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM) در ایران طی دوره زمانی 2017-1985 تخمین و ضمن بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرهای الگو، پویایی های کوتاه مدت الگو و سرعت تعدیل عدم تعادل کوتاه مدت به بلندمدت برآورد شده است. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از الگوی بلندمدت نشان داد، رشد شهرنشینی با مقدار 527/0 درصد دارای بیشترین تأثیر مثبت و درجه بازبودن تجارت با مقدار 125/0 درصد، کمترین تأثیر منفی را بر انتشار دی اکسید کربن داشته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده تأثیر منفی رشد اقتصادی بر مقدار انتشار دی‌اکسید کربن در بلندمدت است که در هر دوره حدود 14 درصد از عدم تعادل های بی ثباتی میزان انتشار دی اکسید کربن برطرف می شود و حدود هفت دوره لازم است تا خطای تعادل کوتاه مدت تعدیل و مدل به تعادل بلندمدت بازگردد و همچنین وجود رابطه مثبت بین رشد زیربخش های اقتصادی کشور با انتشار دی اکسید کربن در کوتاه مدت و بلندمدت باعث افزایش این آلاینده خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - فقه شهر و شهرنشینی
طیبه بلوردیهدف پژوهش حاضر بررسی شهر و شهرنشینی از نظر فقه است. در این راستا، پس از بررسی مفهوم فقهی شهر و شهرنشینی با تأکید بر روح معنوی حاکم بر آن، به تحلیل دو محور اصلی فقه شهرنشینی یعنی فضاسازی و حق مشارکت پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد فقه لزوم چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی شهر و شهرنشینی از نظر فقه است. در این راستا، پس از بررسی مفهوم فقهی شهر و شهرنشینی با تأکید بر روح معنوی حاکم بر آن، به تحلیل دو محور اصلی فقه شهرنشینی یعنی فضاسازی و حق مشارکت پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد فقه لزوم توجه به زیباسازی فضای شهر و نمای ساختمان‌ها و رشد و توسعه شهرسازی را لازم دانسته است. از مهمترین مسائل شهرنشینی، اندازه و حدود مطلوب برای توسعه کالبدی شهر و حریم منازل شهرنشینان میباشد. همچنین فقه به امر مشارکت با تاکید بر شورا و مشورت، امربه معروف و نهی از منکر، تأکید ویژه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگیهای فردی ،خانوادگی و اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان پسر 25 - 18سال شهر شهرکرد)
ذبیح اله کرمی علیرضا مرادیهدف: خشونت یکی از آسیبهای عمده در جهان امروز است که معمولاً توسط کنشگران فردی یا جمعی، علیه خود (خودکشی یا خودآزاری) یا علیه دیگری (دیگرکشی یا دیگر آزاری) اعمال میشود. هدف از پژوهش حاضر نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگیهای فردی ،خانوادگی واج چکیده کاملهدف: خشونت یکی از آسیبهای عمده در جهان امروز است که معمولاً توسط کنشگران فردی یا جمعی، علیه خود (خودکشی یا خودآزاری) یا علیه دیگری (دیگرکشی یا دیگر آزاری) اعمال میشود. هدف از پژوهش حاضر نگاهی نو به پدیده پرخاشگری جوانان ونوجوانان بر اساس ویژگیهای فردی ،خانوادگی واجتماعی (مورد مطالعه: جوانان پسر 25 - 18سال شهر شهرکرد) میباشد. روش پژوهش: پژوهش حاضرازحیث رویکرد کمی و از نظر استراتژی، توصیفی-پیمایشی است.همچنین از منظر مخاطب شناسی ،کاربردی و از لحاظ جمع آوری داده پژوهشی میدانی است. روش نمونهگیری نیز خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی و ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه محقق ساخته 28 سوالی شامل سه مولفه فردی با 12 سوال ،مولفه خانوادگی با 8 سوال و مولفه اجتماعی با 8 سوال استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه‌ها به ترتیب از طریق روایی صوری و آلفای کرونباخ وپایایی از روش اعتبار محتوا تائید شد .جامعه آماری شامل جوانان پسر 25-18 ساله شهر شهرکرد می باشد و حجم نمونه تعداد 120 نفر از جوانان پیش گفته بود. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده و تحلیل‌‌های صورت گرفته مقدار آماره T بدست آمده برای ویژگیهای فردی برابر 897/21، برای ویژگیهای خانوادگی برابر 895/15 و برای ویژگی های اجتماعی برابر 484/16 است به گونه‌‌ای که این مقدار درهمه موارد بزرگتر از 96/1 میباشد. نتیجه‌گیری: با بررسی‌‌های صورت گرفته، نتایج حاصله از تحقیق حاضر بیان میدارد که تمایل به پرخاشگری بر اساس ویژگیهای فردی شامل مهارتهای ارتباط موثر(مدیریت هیجان، کنترل خشم، حل مسئله و...) و بر اساس ویژگیهای خانوادگی شامل نحوه تربیت فرزندان، خشونت والدین، خانواده ناباب و بر اساس ویژگیهای اجتماعی شامل آسیبهای اجتماعی میباشد و برای مهار خشونت جوانان بایستی برای هرکدام از ویژگیهای ذکر شده پیشنهادهای کاربردی ارائه شده، اجرائی گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - Test of Comparative Effect of Tax Policy, Literacy Rate and Urbanization Rate on Fair Income Distribution for OIC Member Countries
Mohamad Reza Bagheri Akbar BagheriThe purpose of this research is to test the comparative effectiveness of tax policy, literacy rate and urbanization rateon the fair distribution of income for member countries of the Organization of Islamic Conference. Based on this, wefirst examined the theoretical fou چکیده کاملThe purpose of this research is to test the comparative effectiveness of tax policy, literacy rate and urbanization rateon the fair distribution of income for member countries of the Organization of Islamic Conference. Based on this, wefirst examined the theoretical foundations and background of the research (related domestic and foreign studies). Inthe next step, to test the research hypotheses, the econometric model based on the panel data model for 5 selectedmember countries of the Organization of the Islamic Conference based on filters such as being Asian, neighboringIran, and economic and political stability for the period 2000 to 2020 is selected and estimated. has been Although theresults of the analysis confirm the acceptance of the main and sub-hypotheses of the research, considering that mostof the coefficients of the estimated variables have negative effects on the Gini coefficient, it can be said that theimplementation of tax policies (direct and indirect taxes) and development (literacy rate and expansion ofurbanization) does not have a favorable effect on income distribution in the selected member countries of theOrganization of the Islamic Conference (Iran, Oman, Kuwait, Qatar and Saudi Arabia). At the end, suggestions forimproving income distribution are provided according to the research results for selected countries. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - A Clay Bullae and Five Tablets From Tepe Sofalin, Rey Plain, Iran
Morteza Hessari Rouhollah YosefiThis article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transitio چکیده کاملThis article introduces six examples out of a larger corpus of evidence for early administration and writing that has been recovered from the site of Tepe Sofalin, which lies on the Rey Plain of the north-central Iranian Plateau. These documents illustrate the transition from tokens and Bullae to numero-ideographic and ultimately early Proto Elamite tablets. The form and content of the corpus of evidence material that has so far been excavated at Tepe Sofalin is entirely consistent with that of late Uruk related/Susa II and early Proto Elamite administrative documents and tablets that have been found in different parts of Iran and are known to date from c. 3500 to 3000 B.C. Here, the site of Tepe Sofalin is introduced, one Bullae, four numerical tablets, and one early Proto-Elamite tablet are described, the chronology of the site is discussed and the broader import of these findings is outlined. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - Dromophobia's Veil: Unveiling the Enigma of Hailsham in Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go Through a Virilian Lens of Fear and Control
Seyedeh Keyhaneh Kafshchi Roohollah Reesi sistani Hassan ShahabiThis study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character چکیده کاملThis study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character development, and exploring the complexities of human relationships. At its core, the narrative delves into the theme of simulation through human clones destined for organ donation. The story traces the characters' journey from their sheltered upbringing at Hailsham to the ethical dilemmas of cloning, questions about the nature of humanity, and the struggle for individual identity. Hailsham, a meticulously constructed simulation, conceals the truth about the clones' destinies, conditioning them to accept their fates. The narrative prompts reflections on determinism, free will, and autonomy, emphasizing the role of memory and narration in conferring meaning upon their lives. Never Let Me Go transcends genre boundaries to explore the human condition, love, and friendship within a dystopian context. This analysis employs Virilio's theories to enrich our understanding of the novel's intricate exploration of simulated existence and genuine humanity. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - Dromophobia's Veil: Unveiling the Enigma of Hailsham in Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go Through a Virilian Lens of Fear and Control
Seyede Keyhaneh Kafshchi Rohollah Reesi sistani Hassan ShahabiThis study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character developmen چکیده کاملThis study offers a comprehensive analysis of Kazuo Ishiguro's Never Let Me Go within the framework of Paul Virilio's influential theories. The novel challenges conventional science fiction by seamlessly integrating speculative elements, focusing on character development, and exploring the complexities of human relationships. At its core, the narrative delves into the theme of simulation through human clones destined for organ donation. The story traces the characters' journey from their sheltered upbringing at Hailsham to the ethical dilemmas of cloning, questions about the nature of humanity, and the struggle for individual identity. Hailsham, a meticulously constructed simulation, conceals the truth about the clones' destinies, conditioning them to accept their fates. The narrative prompts reflections on determinism, free will, and autonomy, emphasizing the role of memory and narration in conferring meaning upon their lives. Never Let Me Go transcends genre boundaries to explore the human condition, love, and friendship within a dystopian context. This analysis employs Virilio's theories to enrich our understanding of the novel's intricate exploration of simulated existence and genuine humanity. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - تحلیل تأثیر رشد شهرنشینی بر تغییر کاربری زمین در شهر تهران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم
لیلا نصرالهی وسطی محمدرضا جلیلوندشهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم ی چکیده کاملشهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم یک رویکرد میان رشته ای می باشد. روش پویایی شناسی سیستم، این الزامات را برای پرداختن به شهر فراهم می آورد. لذا مدلی دینامیکی طراحی شد که با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم مورد ارزیابی کمی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که با افزایش جمعیت شهر تهران، کاربری زمین های کشاورزی و باز به تدریج تا سال 1404 تغییر کرده و پیش بینی می شود که زمین های با کاربری ساخت و ساز افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی اثر سرمایه انسانی و بهره‌وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد ایران
منیره دیزجی آرش کتابفروش بدریبررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گستردۀ انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوۀ انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی چکیده کاملبررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گستردۀ انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوۀ انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی، کمک مؤثری کند. به همین منظور این مطالعه به بررسی آثار سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات ایران با بهره گیری از روش داده های تابلویی در بازۀ زمانی 1375 تا 1395 پرداخته است. نتایج بررسی ها نشان داد که سرمایه انسانی، بهره وری نیروی کار، اثر تقاطعی سرمایه انسانی در بهره وری نیروی کار و مجذور ارزش افزوده بخش های اقتصادی دارای تاثیر منفی و ارزش افزوده تاثیر مثبت بر مصرف انرژی در بازۀ زمانی مورد بررسی داشته اند. به طوری که بر اساس نتایج تخمین مدل، آثار متقابل متغیرهای سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار در بخش های اقتصادی تأثیر منفی و معنی‌دار در سطح بحرانی یک درصد بر مصرف انرژی داشته است که این ضریب تلویحا‍ً این واقعیت را بیان میدارد که با افزایش سرمایه انسانی و لذا بهبود بهره وری نیروی کار، مسیر صرفه جویی در مصرف انرژی هموار می گردد. همچنین ضرایب برآورد شده برای متغیرهای ارزش افزوده و مجذور ارزش افزوده فعالیت های اقتصادی، بیان کننده یک رابطه به شکل U معکوس ما بین ارزش افزوده بخش های اقتصاد و مصرف انرژی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - شهرنشینی و رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری و شهرداری در منطقه 2 شهرداری تهران
امین صفدری مولان مهناز حسینی سیاه گلی نیلوفر آذربرزینشهر، شهرنشینی و شهروندان از موضوعات مهم در مطالعات میان‌رشته‌ای است. دانش جغرافیا به دلیل آمیختگی فراوان و پیچیدگی و ضرورت‌ها، رهنمودهای جدیدی را با علومی مانند جامعه‌شناسی، سیاست، تاریخ، اقتصاد، معماری و ... در عرصه‌های مختلف ارائه می‌دهد. افزایش جعمیت، توسعه شهری و نی چکیده کاملشهر، شهرنشینی و شهروندان از موضوعات مهم در مطالعات میان‌رشته‌ای است. دانش جغرافیا به دلیل آمیختگی فراوان و پیچیدگی و ضرورت‌ها، رهنمودهای جدیدی را با علومی مانند جامعه‌شناسی، سیاست، تاریخ، اقتصاد، معماری و ... در عرصه‌های مختلف ارائه می‌دهد. افزایش جعمیت، توسعه شهری و نیز به تبع آن شهرنشینی، تقاضا برای خدمات و امکانات جدید را در پی دارد، اما این خواسته ها و نیازها با افزایش سطح آگاهی و نیز تغییر نیازها و شیوه های زندگی شهرنشیتی با دروه های قبل اندکی متفاوت است و مدیریت شهری را در یک شرایط پیچیده و متفاوت با قبل قرار داده که نیاز به توجه به الگوهای نوین برای اداره امور دارد که از جمله آنها به دست آوردن رضایت شهروندان و مشارکت دادن آنها در امور شهری و نیز فراهم آوردن شرایط، محیط، امکانات مناسب و کافی برای همه اقشار جامعه می باشد. ازاین‌رو مقاله حاضر باهدف ایجاد زمینه‌های محیطی مطلوب و مورد رضایت شهروندان در وضعیت کنونی شهرنشینی است. نوع تحقیق کاربردی – توسعه و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی میباشد. جامعه آماری مقاله حاضر شهروندان منطقه 2 تهران است که حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مشارکت شهروندی، احترام و تکریم شهروندی، سن و درآمد با رضایت شهروندی رابطه مستقیم و معنادار اما بین متغیرهای تحصیلات و آگاهی اجتماعی شهروندان با رضایت شهروندی به ترتیب تفاوت معنادار و رابطه معکوسی وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - واکاوای عملکرد مدیران در پیشگیری از خسارت ناشی از مخاطرات شهری در راستای حفظ اکوسیستم های محیطی (مطالعه موردی: :شهر نوشهر)
فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حقزادایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجا چکیده کاملایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها مشکلات فراوان به بارآورده است. فرآیند مدیریت بحران مهمترین مبحث در استراتژی پیشگیری و کاهش خسارات شهری می باشد.هدف اصلی این پژوهش واکاوی عملکرد مدیران شهری در پیشگیری ازخسارت ناشی از مخاطرات با رویکرد پدافندغیرعامل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه‌ی مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. روش جمع‌آوری داده ها پیمایشی است که در آن از پرسشنامه های حاوی سوالاتی بازوبسته درطیف لیکرت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، مقایسه میانگین تی تک نمونه‌ی انجام شده است. از بین جامعه آماری کارشناسان و مدیران شهر نوشهرو استانداری مازندران بااستفاده ازروش گلوله برفی به تعداد60 نفربه عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، عملکرد مدیران شهری درشاخص های حمایت‌های زیرساختی، طراحی وبرنامه ریزی درکاهش مخاطرات شهری مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده است. تحلیل عاملی مرتبط با 63 مولفه تحقیق، محقق را به 8 عامل مهم و موثر در ارتباط باعملکرد مدیران شهری جهت کاهش مخاطرات شهری رسانده است. عامل اول با مقدار ویژه 5/5 (با 8/11واریانس کل) چهارمولفه شامل تخصیص اعتبار آموزش شهروندان جهت مقابله بامخاطرات شهری، مکان یابی بهینه مراکز درمانی و امدادرسانی، توجه به اقلیم در احداث ساختمان، توجه به شیب و توپوگرافی دراستقرار بناها میباشد که بیشترین عامل را مولفه اول به خود اختصاص داده است. نتایج بررسی تحلیل مسیر شاخص های موثر بر عملکرد مدیران شهری، عامل خواستگاه طبیعی شهر با مقدار اثر کلی607/0 بیشترین اثر را در عملکرد مدیران شهری در کاهش مخاطرات شهری محدوده مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسی تأثیرات شهرنشینی برگذر رودخانه قره‌سو در شهر کرمانشاه با استفاده از مدل SWOT
سیروس رضایی بیژن رحمانیرودخانههای درون‌شهری از سرمایه‌های محیط زیست شهرها محسوب می‌شوند و در فراهم کردن منابع زیست محیطی شهر، تنوع زیستی و شادابی و سرزندگی محیطی نقش مؤثری دارند. این پژوهش، با هدف تأثیرات شهرنشینی بر سیستم رودخانه قره سو و سپس اثرات فعالیت های انسانی و گسترش شهرنشینی بر الگو چکیده کاملرودخانههای درون‌شهری از سرمایه‌های محیط زیست شهرها محسوب می‌شوند و در فراهم کردن منابع زیست محیطی شهر، تنوع زیستی و شادابی و سرزندگی محیطی نقش مؤثری دارند. این پژوهش، با هدف تأثیرات شهرنشینی بر سیستم رودخانه قره سو و سپس اثرات فعالیت های انسانی و گسترش شهرنشینی بر الگوی زهکشی شهر، تغییرات کانال رود و مخاطرات مرتبط با آن از جنبه ژئومورفولوژیکی در شهر کرمانشاه می باشد؛ و با استفاده از آزمون کای اسکوائر در 2بازه زمانی اصلی و 5بازه فرعی و تأثیرات شهرنشینی بر رودخانه قره سو در طی 4دهه مورد بررسی قرار داده است. نتایج این پژوهش نمایانگر این موضوع است که، با ارزیابی سریع ژئومورفیک تغییرات کاهشی و افزایشی عرض کانال رودخانه قره سو این تغییرات با کاربری اراضی اطراف رودخانه ارتباط معناداری داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تحلیلی تطبیقی از پیوند توسعه یافتگی و روند گسترش نظام شهرنشینی در ایران و جهان
کاوه امین نژاد بختیار عزت پناهفرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شه چکیده کاملفرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان از ابعاد و زوایای گوناگون موردبحث و بررسی قرارگرفته است. یکی از این ابعاد مبحث توسعه است که نظرو توجه بسیاری از محققان عرصه شهر را به خود جلب نموده است.در این راستا تلاش‌های صورت گرفته در جهت بررسی پیوند میان توسعه‌یافتگی با فرایند شهرنشینی کشورها را می‌توان در ارزیابی میزان سلامت یا عدم سلامت روند تحولات نظام اجتماعی- اقتصادی یک جامعه ردیابی کرد. بدین نحو که هر چه همبستگی و نزدیکی میان بحث توسعه و فرایند شهرنشینی بیش تر و بالاتر باشد روند تحولات و پیشرفت های اجتماعی-اقتصادی جامعه از درجه سلامت بیش تری برخوردار بوده و میزان آسیبهای اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی جامعه پایین‌تر خواهد بود و هرچه همبستگی میان این دو کم تر و فاصله آنها از هم بیش تر باشد نشان از عدم تعادل و سلامت تحولات و پیشرفت‌های اجتماعی-اقتصادی جامعه دارد و میزان آسیب‌ها در همه ابعاد بالا خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله بررسی و ارزیابی میزان همبستگی میان شاخص‌های توسعه و نظام شهرنشینی در ایران میباشد به همین منظور، نخست به بررسی وجوه تفاوت نظام شهرنشینی در کشورهای شمال و جنوب پرداخته‌شده و سپس با استفاده از شاخص‌هایی همچون میزان تولید ناخالص داخلی، میزان سواد و اشتغال و مقایسه آنها با نسبت‌های شهرنشینی کشور و استان‌ها طی دوره‌های مختلف آماری، سعی شده تا وضعیت توسعه در ارتباط با شهرنشینی ایران تبیین گردد. در این مقاله از روش تحلیلی-تطبیقی استفاده‌شده و جهت سنجش میزان توسعه‌یافتگی و نرخ شهرنشینی استان‌ها از تکنیک رتبه‌بندی بهره گرفته‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که میزان پیوند و ارتباط میان شاخص‌های توسعه اقتصادی و انسانی با فرایند شهرنشینی در ایران بسیار ضعیف بوده و از الگوی مشخص و قابل‌فهمی پیروی نمی‌کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - دلایل تغییر کاربری ها در طرح‌های تفصیلی شهری و تبعات آن در کاربری‌های عمومی ( مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان)
کمال محمدی کیومرث حبیبی محمدرضا بمانیانبه دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل ا چکیده کاملبه دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه 50 طرح های تفصیلی تهیه و تصویب شدند. طرح تفصیلی شهری بیشتر به منظورترویج ضوابط شهرسازی،کنترل توسعه شهرها و هماهنگ سازی بخش های مختلف شهر تهیه می شود. ناکارآمدی طرح های توسعه شهری از جمله طرح های تفصیلی شهرها با واقعیت های موجود در جامعه در قالب پدیده های اجتماعی در شهرها بروز می کند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. این نشان از عدم توانایی طرح تفصیلی در پیشبرد توسعه بر اساس برنامه ریزی موجود است. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسی های کتابخانه ای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربری های مصوب شهرهمدان(منطقه یک) در فاصله سال های 1381 تا 1391 و علل آنها با استفاده از نرم افزارهای spss و ARC GIS , AUTO CAD مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینیخشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهر چکیده کاملخشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق تا رسیدن داده-ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA انجام شد. یافته‌ها نشان داد که پدیده خشونت شهری با چهار مقوله اصلی از دیدگاه مشارکت‌کنندگان قابل تعریف است که عبارتند از؛ 1- خشونت فیزیکی، 2- خشونت کلامی، 3- خشونت مالی، 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق دهنده به پدیده خشونت شهری براساس تجربه مشارکت‌کنندگان عبارتند از؛ 1- عوامل مداخله ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه‌ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - شهر دیجیتالی و افزایش گرایش زنان به همسریابی مجازی
بتول حسنی سعدی منصور حقیقتیان اسماعیل جهانبخشاین مطالعه با استفاده از رویکرد نظریۀ زمینه ای به تحلیل تأثیر شهر دیجیتال در تمایل زنان به همسریابی مجازی در شهر کرمان می پردازد. برای این منظور با استفاده از تکنیک نمونه گیری نظری و هدفمند ، 16 کاربر زن در تالارهای همسریابی شهر کرمان مشارکت داشتند. جمع آوری داده ها از چکیده کاملاین مطالعه با استفاده از رویکرد نظریۀ زمینه ای به تحلیل تأثیر شهر دیجیتال در تمایل زنان به همسریابی مجازی در شهر کرمان می پردازد. برای این منظور با استفاده از تکنیک نمونه گیری نظری و هدفمند ، 16 کاربر زن در تالارهای همسریابی شهر کرمان مشارکت داشتند. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام و با نرم افزار مکس کیو دی ای ورژن 12 تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد تعداد قابل ملاحظه ای از سایت های همسریابی مجازی را زنان متأهل در کنار کاربران مجرد تشکیل می دهند که از ویژگی گمنامی فضای شهری و فضای مجازی استفاده می کنند و هنجارهای اجتماعی را در هم می شکنند. پس از ترکیب، ادغام و مقایسۀ مفاهیم، پنج مقولۀ مشترک میان کاربران زن متأهل و مجرد شامل (اعتیاد به چت، تجربۀ محدودیت، ، پرهیز از دیدار حضوری، سرگرمی و گذران وقت، تمایلات جنسی بصورت مجازی) کشف شد؛ همچنین دو مقولۀ خاص کاربران زن متأهل شامل ( اختفای تأهل و توجیهات آن و کم رضایتی از ازدواج) و دو مقولۀ خاص کاربران زن مجرد شامل (حس آزادی و چت علاج رفع تنهایی) نیز به دست آمد. پس از تحلیل خط داستانی مشارکت کنندگان فضای مجازی به مثابه پناهگاه مقاومت زنان شهری آشکار شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - شهر و رمان؛ مطالعه ای جامعه شناختی پیرامون شکل گیری رمان فارسی در فضای شهری ایران
خیام عباسی شبنم حاتم پوراین پژوهش با رهیافت جامعه‌شناسی رمان و در چارچوب روش‌شناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونه‌های مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونهگیری هدفمند و با استفاده از روش‌شناسی کیفی انتخاب شده‌اند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکل‌گیری رم چکیده کاملاین پژوهش با رهیافت جامعه‌شناسی رمان و در چارچوب روش‌شناختی پارادایم کیفی (روش اسنادی) انجام شده است. نمونه‌های مورد مطالعه نیز با تکنیک نمونهگیری هدفمند و با استفاده از روش‌شناسی کیفی انتخاب شده‌اند. پرسش محوری پژوهش این است که آیا بین شهرنشینی در ایران با شکل‌گیری رمان فارسی مناسبتی وجود داشته است یا خیر؟. مبانی تئوریکی تحقیق اقتباسی است از تئوری‌های جامعه‌شناسانۀ مارکس، زیمل، گلدمن و لوکاچ؛ تئوری‌هایی که هر دو مفهوم محوری تحقیق (رمان و شهر) را بررسی کرده‌اند. برای بررسی موضوع، نُه رمان مشهور از میان رمان‌های معاصر انتخاب شدند. معیار انتخاب این نُه نمونه، بازنمایی و انعکاس دو پدیدۀ شهر و رمان در آنها بوده است. نتایج نشان می‌دهند که به میانجی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بین گسترش شهرنشینی (به‌خصوص پس از آغاز حکومت پهلوی اول و دوم) از یک طرف، و شکل‌گیری و تکامل رمان فارسی از طرف دیگر، مناسبت و هم‌راستایی وجود داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - سبک زندگی در روستاهای تبدیل شده به شهر در ایران (مورد مطالعه: شهرهای جدید شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی)
علی اصغر مهاجرانی مهدی یوسف نیاعوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر ب چکیده کاملعوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی تحت تأثیر شهرنشینی، سبک زندگی افراد را تغییر داده است. سبک زندگی در نحوه ی گذران اوقات فراغت، پوشاک، تغذیه، مدیریت بدن، سبک معماری و چیدمان داخلی منازل جلوه گر می شود. این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر سبک زندگی ساکنان روستاهای تبدیل شده به شهر در شهرستانهای خواف و رُشتخوار در استان خراسان رضوی انجام شده است. مبانی نظری پژوهش بر مبنای نظریات ابن خلدون، وبر، وبلن، زیمل، بوردیو، گیدنز و چِنی تدوین شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است. نتایج نشان می دهد بین مشارکت اجتماعی، سازمان های سیاسی و اداری، شبکه ی راهها و وسایل ارتباطی، روحیه ی فردگرایی، هویت طبقاتی و روابط غیرمستقیم و ثانویه به عنوان عوامل اجتماعی، امکانات فرهنگی و آموزشی، مصرف رسانه ای و سرمایه ی فرهنگی به عنوان عوامل فرهنگی، مصرف گرایی، ایجاد مراکز خرید، تمایل به منافع سوداگرانه، کمرنگ شدن حمایت های مشترک و سطح رفاه اقتصادی به عنوان عوامل اقتصادی و سبک زندگی افراد ارتباط معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینیخشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجر چکیده کاملخشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع‌آوری داده ها از طریق مصاحبة عمیق تا رسیدن داده ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد که پدیدة خشونت شهری با چهار مقولة اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق‌دهنده به پدیدة خشونت شهری بر اساس تجربة مشارکت کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله‌ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - عوامل موثر بر شکل‌گیری امنیت در سکونتگاههای خودرو (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
معصومه حافظ رضازادهحاشیه نشینی به عنوان یکی از معضلات شهری و تحت تأثیر قرار دادن امنیت اجتماعی و فراهم نمودن بستر جرم همواره مورد توجه مسئولین شهری و سازمان های مربوطه بوده است. هدف این تحقیق، عوامل موثر بر شکل گیری امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان است. پژوهش حاضر از نوع کار چکیده کاملحاشیه نشینی به عنوان یکی از معضلات شهری و تحت تأثیر قرار دادن امنیت اجتماعی و فراهم نمودن بستر جرم همواره مورد توجه مسئولین شهری و سازمان های مربوطه بوده است. هدف این تحقیق، عوامل موثر بر شکل گیری امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری داده های پژوهش به روش پیمایشی و با ابز ار پرسشنامه به صورت طیف لیکرت انجام شد. جامعه آماری 694285 نفر از مردم زاهدان است و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 382 نفر بدست آمد. تحلیل اطلاعات و داده ها با آزمون های تعقیبی جیمز هوئل، رگرسیون و تی تک نمونه ای بدست آمده است. بر اساس نتایج، میزان امنیت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان از سطح میانگین مطلوب کمتر و از وضعیت نامطلوب بالاتر است. بنابراین، وضعیت امنیت سکونت در سکونتگاه های خودرو در شهر زاهدان در سطح نسبتاَ نامطلوبی قرار دارد. همچنین، یافته ها نشان داد که وضعیت امنیت سکونت در منطقه یک با دیگر مناطق دارای تفاوت معنادار بوده و منطقه مذکور در وضعیت مطلوبتری نسبت به دیگر مناطق شهر زاهدان قرار دارد. منطقه دو نسبت به منطقه سه در وضعیت مطلوب تری قرار دارد و میزان تفاوت آن با مناطق 4 و 5 در سطح اطمینان 95 درصد معنادار نیست. هم چنین منطقه سه در وضعیت نامطلوب تری نسبت به منطقه چهار قرار داشته و وضعیتی نسبتاَ مشابه با منطقه پنج دارد. در این زمینه، مناطق چهار و پنج در وضعیتی مشابه با یکدیگر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - تحلیلی بر درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان آذربایجان غربی
رحمت اله بهرامی خلیل عطارتوسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیت ها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقه ای را برهم زده است. چنین ویژگی را می توان معلول سیاست های رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمر چکیده کاملتوسعه سریع و شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز روز افزون جمعیت و فعالیت ها در برخی از مناطق، توازن و تعادل منطقه ای را برهم زده است. چنین ویژگی را می توان معلول سیاست های رشد قطبی شدن دانست که در نتیجه آن بخش عمده ای از امکانات کشور در یک یا چند منطقه متمرکز و سایر مناطق از پروسه توسعه باز می مانند. برای ایجاد تعادل مکانی و نظم فضایی، علم برنامه ریزی منطقه ای مطرح و هدف آن رفع نابرابری های منطقه ای و ناحیه ای می باشد. این مقاله در راستا تمرکز گرایی و تحلیل نابرابری های منطقه ای در سطح ناحیه ای (استان آذربایجان غربی) از نظر امکانات و خدمات در زمینه های مختلف می پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوأل است که تفاوت توسعه و نابرابری های ناحیه ای در شهرستان های استان آذربایجان غربی به چه اندازه است؟ آیا ارتباطی بین سطح توسعه و نرخ شهرنشینی در کشور وجود دارد؟ روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که در آن24 شاخص کمی و کیفی انتخاب و بعد از وزن دهی به آنها با استفاده از روش آنتروپی شانون،14 شهرستان استان آذربایجان غربی با روش تاپسیس خطی درجه توسعه یافتگی با تعیین رتبه‌بندی مشخص و سپس با استفاده از ضریب همبستگی ارتباط سطح توسعه با نرخ شهرنشینی در استان بررسی شده است. نتایج تحقیق ضمن ارائه رتبه بندی شهرستان های استان به لحاظ توسعه؛ مؤید ارتباط معنادار بین سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان با نرخ شهرنشینی آنها دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - تحلیلی بر روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل
خدارحم بزّیاین مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیر چکیده کاملاین مقاله با هدف تحلیل و بررسی روند شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهر زابل ، به بررسی دوره های مختلف شهرنشینی اهم از پیدایش وگسترش ، علل و زمینه ها وبستر مساعد ،چگونگی و چرایی این توسعه پرداخته است تا در بعد کاربردی بستر مساعد و مناسبی برای هر گونه برنامه ریزی شهری،تصمیم گیری و سیاستگذاری در این شهر و منطقه باشد و برنامه ریزان را چراغ راه مفیدی به حساب آید. روش کار در این پژوهش؛توصیفی – تحلیلی است که با نگاه قیفی به روند شهرنشینی و توجه به گذشته به منظور تصمیم گیری منطقی در حال و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و میدانی ،جداول، نقشه ها و نمودار های مورد نیاز به تجزیه و تحلیل مطالب پرداخته است . برخی از مهمترین نتایج این تحقیق عبارتند از: - قدمت طولانی مدت شهر نشینی درمنطقه به قبل ازمیلاد مسیح (3200 سال قبل از میلاد ) باز می گردد. - پیدایش و پویایی شهر زابل ناشی از؛ شرایط منطقه ای (خاک مساعد و آب کافی) و فرامنطقه ای (هیرمند و افغانستان)بوده است. - شهر نشینی در این منطقه از روال منطقی تبدیل روستا به شهر تبعیت می کند (تبدیل روستای حسین آباد به شهر زابل). - بیشترین توسعه و گسترش فیزیکی شهر زابل ناشی از شرایط بوجود آمده پس از انقلاب اسلامی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - روند تحولات شهر نشینی در استان گیلان
بهرام کریمی محمد سلمانی سید علی بدری محمدرضا رضوانی مجتبی قدیری معصومبررسی جمعیت و شهرنشینی در استان گیلان گویای این واقعیت است که در دوره زمانی 1365- 1335 رشد جمعیت شهری تقریباً سیر صعودی داشته و ازدهه 1375- 1365 روندی نزولی در پیش گرفته است؛ که نوسان‌های موجود در کل استان، جوامع شهری و روستایی را نشان می‌دهد. در تمام این دوران نرخ رشد چکیده کاملبررسی جمعیت و شهرنشینی در استان گیلان گویای این واقعیت است که در دوره زمانی 1365- 1335 رشد جمعیت شهری تقریباً سیر صعودی داشته و ازدهه 1375- 1365 روندی نزولی در پیش گرفته است؛ که نوسان‌های موجود در کل استان، جوامع شهری و روستایی را نشان می‌دهد. در تمام این دوران نرخ رشد جمعیت شهری بیشتر از نرخ رشد جمعیت کل و روستایی بوده؛ با این وجود، همواره جمعیت روستایی بیشتر از جمعیت شهری بوده است؛ در سال 1385 برای اولین بار سهم جمعیت شهری از کل جمعیت بر سهم جمعیت روستایی فزونی می‌گیرد. استان گیلان طی پنج دهه گذشته همواره با افزایش تعداد نقاط شهری مواجه بوده، که یکی از عوامل مؤثر در افزایش شهرنشینی در این استان بوده است. میانگین جمعیت نقاط روستایی تبدیل شده به شهر در دوره‌های مختلف سرشماری گویای این واقعیت است که اغلب روستاهای تبدیل شده به شهر کم جمعیت می‌باشند، به طوری که میانگین جمعیت این نقاط از 5374 نفر در سال 1345 به 3344 نفر در سال 1385 کاهش یافته است. بررسی تعداد و جمعیت شهرها در طبقات مختلف نشان می‌دهد که شهرهای کمتر از 25 هزار نفر (شهرهای کوچک) بیشترین تعداد شهرها و کمترین میزان جمعیت را در تمام دوره‌های سرشماری به خود اختصاص داده‌اند. شاخص‌های نخست شهری در استان، حرکت به سوی عدم تعادل را نشان می‌دهند به این معنی که در سطح استان گیلان درجه نخست شهری و تمرکز در حال افزایش است. علت اصلی تمرکز شهری و منطقه‌ای، نه رشد صنعتی، بلکه مکان و موقعیت دولت و تشکیلات نوسازی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - شهر سازی مشارکتی و جایگاه مردم دربرنامه ریزی شهری
احمد خادم الحسینی صفیه عارفی پوراگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخ گوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید ادارۀ خردمندانۀ شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم. حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با چکیده کاملاگر بخواهیم در توسعه شهرهای امروزی، پاسخ گوی احتیاجات امروزی باشیم و سهم نسل های آینده از منابع را در نظر بگیریم باید ادارۀ خردمندانۀ شهرها را بر پایه شهرسازی مشارکتی و مشارکت آگاهانه شهروندان تعریف و برنامه ریزی کنیم. حضور شهروندان در عرصه تصمیم گیری و نزدیکی آنها با مسئولین و متخصصان و دستیابی هرچه سریع تر به خواسته ها و نیازهایشان مطابق با شرایط زندگی و ویژه های اجتماعی و اقتصادی از طریق (فرآیند شهرسازی مشارکتی) میسر می شود. شهرسازی مشارکتی در جامعه ما به طور عملی در حد بسیار کمرنگی وجود دارد. در حال حاضر جایگاه مشارکت شهروندان در شهرهای ایرانی، در حد ظاهر فریبانه و حداکثر اطلاع دهی و مشورت کردن است. اما فعالیت های مختلف انجام شده یا در حال انجام مانند انتخابات شوراهای محله،توجه به سازمان های غیر دولتی و.... نوید بخش آینده ای روشن و امیدوار کننده جهت تدوین مبانی نظری مشارکت شهروندان در شهر وشناسایی کردن عوامل نهادینه کننده مشارکت شهروندان است. این مقاله برآن است تا مشارکت و شهرسازی مشارکتی و جایگاه مردم در برنامه ریزی شهری را با در نظر گرفتن واقعیت ها تا حد امکان بررسی نموده و اهداف و تدابیر مطلوب جهت نهادینه کردن فرهنگ مشارکت راپیشنهاد دهد. هدف اصلی این مقاله بررسی، جایگاه مردم دربرنامه ریزی شهری در منطقه6 شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی موردی بوده است که اطلاعات آن به صورت مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، میدانی و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری گردیده است. که از یافته های این تحقیق می توان به مشارکت دادن شهروندان منطقه 6 از طریق تشکل های مردمی(شورایاری ها) منسجم، در بهبود جریان مدیریت شهری و استفاده کردن از نظرات شهروندان و مشارکت آنها در امور و برنامه ریزی های شهری و همچنین اطلاع رسانی و فرهنگ سازی به موقع شهروندان در امور و برنامه ریزی های شهری که به طبع آن توسعه مدیریت شهری اصفهان را در بر خواهد داشت اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - Effect of Urbanization on Agricultural Production in Abia State
Onwuchekwa Raphael Iheke Ukandu IhuomaThis study examined the effect of urbanization on agricultural production in Abia State. Specifically, it categorized the land tenancy status of the farmers, analyzed the effect of urbanization on agricultural productivity and identified the constraints to agricultural چکیده کاملThis study examined the effect of urbanization on agricultural production in Abia State. Specifically, it categorized the land tenancy status of the farmers, analyzed the effect of urbanization on agricultural productivity and identified the constraints to agricultural productivity. Multistage random sampling technique was used to select the respondents. Primary data collected using structured questionnaire and interview schedules were analyzed using frequency counts, means, and percentages and regression analysis. Results showed that majority (81.7%) of the respondents cultivated both on owned and rented farms. Only 10% and 8.3% of the respondents cultivating solely on owned and rented farm lands respectively. The regression result of the effect of urbanization and other factors on agricultural productivity showed that the significant variables influencing productivity were farm size, urbanization, fertilizer/ agrochemical, land tenure system, duration of land use and cost of farm land. The major constraints to increased productivity as noted by the respondents based on their degree of effect were lack of capital for agricultural investment, lack of improved farm inputs, high cost of land, land fragmentation, high population and high cost of planting materials. The study therefore recommend that specific areas should be earmarked for agricultural use only and protected from encroachment and other competing uses through appropriate legislations and policies. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - بومی‌سازی فرآیند برنامه‌ریزی شهری با رویکرد شهرسازی دانش‌بنیان مطالعه موردی: شهر ارومیه
میثم ساکت حسنلوئی هیوا اسدی شاهین آقابگلو عاطفه قنبریطی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانش‌بنیان به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعه‌ای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومی‌سازی شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبی چکیده کاملطی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانش‌بنیان به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعه‌ای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومی‌سازی شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبیت شاخص‌های شهر دانش‌بنیان، به ارائه سیاست‌ها و راهبردهای منسجم جهت تحقق‌پذیری ابعاد توسعه پایدار و نیل به شهری دانش‌بنیان اقدام نماید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق، از طریق آزمون t تک نمونه‌ای در نرم‌افزار SPSS برای سنجش قابلیت بومی‌سازی ابعاد برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه استفاده شده است و به منظور بررسی میزان همبستگی و بار عاملی هر یک از شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری از تحلیل عاملی تاییدی توسط نرم‌افزار PLS Smart بهره گرفته شده است. همچنین با استفاده از تکنیک Swara به ارزیابی و تحلیل سطح مطلوبیت و ارجحیت شاخص‌های شهر دانش‌بنیان پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است که هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست‌محیطی و مدیریتی برنامه‌ریزی شهری قابلیت بومی‌سازی را در شهر ارومیه دارد. همچنین وضعیت شهر ارومیه در برخی از جنبه‌ها از نظر میزان تحقق‌پذیری سیاست‌های شهر دانش‌بنیان در شرایط ناسازگاری قرار دارد که جهت بهبود وضع موجود و تحقق‌پذیری اهداف مورد نظر به ارائه پیشنهاد‌اتی در ابعاد مختلف پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - عوامل فرهنگی مؤثر بر توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران
سحر شتاباناین تحقیق در راستای بررسی عوامل فرهنگی مؤثر در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش چکیده کاملاین تحقیق در راستای بررسی عوامل فرهنگی مؤثر در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مهندسان ساکن در شهر تهران می‌باشند. که حدوداً 5000 نفر می‌باشند. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونهگیری (بر اساس شیوة نمونهگیری مندرج در جدول مورگان) تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه بعد و 24 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده‌ها در دو بخش متغیرهای زمینه‌ای و متغیرهای اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه‌ها از آزمون ناپارامتری همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به داده‌های تحقیق می‌توان گفت، عوامل فرهنگی در توسعه معماری و شهرسازی در کلان شهر تهران اثر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - اثر مهاجرت و شهرنشینی بر اشتغال غیررسمی در مناطق مختلف ایران (روش شاخص های چندگانه-علل چندگانه (MIMIC))
محمد ستاری فر حمیدرضا زارعی نوشین شکریدر طول دهه های اخیر اشتغال غیررسمی در کشور، با نسبت متفاوت در مناطق مختلف گسترش یافته است. در راستای تبیین بخشی از این گستردگی، این تحقیق در صدد آن است که با استفاده از نظریات مهاجرت، به بررسی نقش مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرهای توسعه‌یافته‌تر ایران در گسترش اشتغال غیر چکیده کاملدر طول دهه های اخیر اشتغال غیررسمی در کشور، با نسبت متفاوت در مناطق مختلف گسترش یافته است. در راستای تبیین بخشی از این گستردگی، این تحقیق در صدد آن است که با استفاده از نظریات مهاجرت، به بررسی نقش مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرهای توسعه‌یافته‌تر ایران در گسترش اشتغال غیررسمی در آن ها، از طریق روش شاخص های چندگانه-علل چندگانه در رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری بپردازد. همچنین در مدل‌سازی اشتغال غیررسمی، از برخی ویژگی های جمعیتی شاغلین غیررسمی شامل، نسبت افراد با تحصیلات پایین، سن بالا، روستایی بودن و جزء شاغلین زن بودن در یک منطقه نسبت به سایر مناطق که یک منطقه را مستعد حجم اشتغال غیر رسمی بالاتر می کند، استفاده نموده‌ایم. با توجه به در دسترس بودن اطلاعات آمارنامه های استانی و کشوری و سر شماری های عمومی نفوس و مسکن و طرح های آماری و پژوهشی مختلف تا سال ۱۳۸۵، از داده‌ها در دوره ۱۳۸۵-۱۳۵۵ استفاده گردیده است. نتایج حاصل از آزمون مدل بیانگر آن است که مهاجرت و شهرنشینی به کلان‌شهرها و مناطق توسعه‌یافته تر باعث گسترش اشتغال غیررسمی در این مناطق گردیده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که هرچه نسبت جمعیت با ویژگی های مذکور در یک منطقه بالاتر باشد، اشتغال غیر رسمی در آن منطقه بیشتر است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - نابسامانی اجتماعی و تاثیر آن بر کجروی جنسی در قم
سیدرکن الدین رشیدی آل هاشمهدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغی چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، بررسی نابسامانی اجتماعی با معرف های رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی، مهاجرت و تاثیر آن ها در جرم کجروی جنسی در شهر قم است. رشد شتابان جمعیت، مهاجرت های درونی و بیرونی، و رشدشهرنشینی، شهر و محلات آن را کانون مسایل اجتماعی می نماید و سامان اجتماعی شهر را با تغییرهای تند و بی نظمی رو در رو می کند که عامل بسیاری از جرم ها از جمله کجروی جنسی است. از روش اسنادی برای مطالعه رشد جمعیت، مهاجرت و شهرنشینی بهره برده شد. از روش پیمایش برای جمع آوری داده ها، فرضیه آزمایی ومطالعه تاثیر نابسامانی بر انجام کجروی استفاده شد. جامعه آماری، شامل مجرم های 2 زندان قم با جرم کجروی جنسی است. از جامعه آماری زندان به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک با توجه به متغیرهای سن، تحصیلات و جرم با استفاده از فرمول کوکران با اعتماد 96/1، از 3500 مجرم، 346 نفر انتخاب شد. پایایی پرسشنامه 802/ بدست آمد0 مهاجرت به میزان 155/0، رشد جمعیت110/0، شهرنشینی142/0، بر جرم انحراف جنسی تاثیر داشتند. برای اجتناب از تاثیر عوامل نابسامانی بر جرم مورد بحث ما لازم است از مهاجرت های غیر ضرور، و با تنوع جمعیتی، همچنین سکونت های قومی در مناطق شهر با انگیزه های گوناگون جلوگیری شود. حل مشکل اجاره نشینان و خانه دار کردن آن ها به حل مشکل کمک می کند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - بررسی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک
عباس خسروانی رضاعلی محسنی حبیب صبوری خسروشاهیهدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این محله ها مورد بررسی قرار گرفت.نمونه آماری 374 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین 14450 زن ساکن در 9 محله فرودست شهری اراک انتخاب شده اند.این پژوهش نشان داد که اعتیاد در محله های فرودست شهر اراک از سطح بالائی برخوردارند و 5 شاخص این محله ها نیز زیاد و خیلی زیاد ارزیابی شده اند.به طوری که در این پژوهش اعتیاد در محله های فرودست،با میزان تراکم و ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات موجود، میزان ارتباط با افراد بزهکار و سطح فرهنگ فقر رابطه معنی دار و مستقیمی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مصرف مواد مخدر برابر 0.970 و 0.941 است.نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر عوامل تراکم محل سکونت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی امکانات و اهداف،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر بر روی اعتیاد زنان معنی دار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - Society at the Crossroads: Tradition, Modernity, and Urbanization in Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman; A Virilian Analysis
Seyehedeh Keyhaneh Kafshchi Roohollah Reesi Sistani Hassan ShahabiThis article offers a comparative analysis of the societal implications stemming from postmodern urbanization. It employs Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman as dual narrative prisms, grounded in Paul Virilio's theoretical paradigm. چکیده کاملThis article offers a comparative analysis of the societal implications stemming from postmodern urbanization. It employs Asghar Farhadi's The salesman and Arthur Miller's Death of a Salesman as dual narrative prisms, grounded in Paul Virilio's theoretical paradigm. The study intricately examines the interplay of technology, culture, and societal dynamics within evolving urban landscapes. Meticulously exploring this terrain, it uncovers the nuanced tension between tradition and modernity, shedding light on the erosion of traditional values in rapidly modernizing cities like Tehran and New York. Characters' responses lay bare the dissolution of familial bonds and shifting social roles, reflecting broader urban trends. Through the lens of Virilio's "critical space" concept, the investigation reveals the transformation of urban environments into "cities of the beyond," marked by a swift influx of information and communication technologies. Additionally, the research underscores the pivotal role of cultural production, spanning literature, art, and film, in revealing societal perspectives on postmodern urbanization. By dissecting the reverberations of these shifts, the study offers invaluable insights into potential policy interventions that promote sustainable, equitable, and innovative urban progress. This article provides a comprehensive perspective on the multifaceted repercussions of postmodern urbanization, adeptly bridging literary works, theoretical constructs, and real-world societal dynamics. The urgency of comprehending the consequences of technology-driven urbanization resonates within Iran's post-war context and extends globally. The findings illuminate the intricate process of reconciling tradition with modernity, serving as a foundational basis for interdisciplinary research aimed at forging more inclusive and sustainable urban landscapes. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400