-
دسترسی آزاد مقاله
1 - سیاست فاطمیان در قبال اهل سنت در دو دوره «دعوت» و «شکل گیری» دولت
سید جمال موسوی نگار ذیلابیسیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گر چکیده کاملسیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گرفت. اِعمال دو سیاست مختلف- صرف نظر از خصوصیّات فردی عاملان آن- معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره ها بود. سیاست ابوعبدالله متناسب با دوره دعوت، مبتنی بر جذب مخالفان، خاصّه مخالفان مذهبی بود تا زمینه شکل گیری دولت جدید فراهم گردد؛ اما سیاست عبیدالله در جهت تثبیت حکومت جدید با تاکید بر هویّت مذهب اسماعیلی آن بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بررسی حق شفعه در اموال منقول و اموال غیرمنقول غیرقابل تقسیم در فقه شیعه و اهل سنت
محمدرضا کاظمی نافچی داوود نصیران سید محمد هادی مهدوی رضا عباسیانشفعه؛ استحقاق هر یک از شرکا در اخذِ مورد شراکت در صورتِ معامله معاوضی شریک خویش در قبال پرداخت ثمن می‌باشد. درباره وجود حق شفعه در اموال منقول و غیرمنقول، اموال قابل تقسیم و غیرقابل تقسیم، بین فقها اختلاف وجود دارد، برخی از فقها همچون شیخ‌مفید، سیدمرتضی و... قائل به جو چکیده کاملشفعه؛ استحقاق هر یک از شرکا در اخذِ مورد شراکت در صورتِ معامله معاوضی شریک خویش در قبال پرداخت ثمن می‌باشد. درباره وجود حق شفعه در اموال منقول و غیرمنقول، اموال قابل تقسیم و غیرقابل تقسیم، بین فقها اختلاف وجود دارد، برخی از فقها همچون شیخ‌مفید، سیدمرتضی و... قائل به جواز حق شفعه و برخی دیگر از فقها همچون شیخ‌طوسی، علامه‌‌حلی و... قائل به عدم جواز حق شفعه در این اموال هستند و فقهای مذاهب حنفی، حنبلی، شافعی و مالکی نیز قائل به عدم وجود حق شفعه در این اموال می‌باشند. نظر غالب در حقوق ایران نیز عدم جواز حق شفعه در موارد مذکور است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته و درصدد پاسخگویی به پرسش‌هایی از قبیل؛ آیا حق شفعه در اموال منقول و غیرمنقول غیرقابل تقسیم در فقه جایز است؟ می‌باشد. حق شفعه در اموال منقول و غیرمنقول غیرقابل تقسیم در ادله اربعه فقهی ثابت است و ماهیت و فلسفه وجودی شفعه نیز دلیلی بر اثبات این مدعاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی تطبیقی مشروعیت تثویب از دیدگاه تشیع و اهل سنّت
هادی رزاقی هریکنده ئی رقیه صادقی آهنگریعلمای امامیّه اتفاق نظر دارند بر اینکه تثویب در اذان حرام بوده و هرگز جزء اذان صبح نبوده است ولی میان علمای اهل سنّت درمورد اینکه تثویب در اذان جایز است یا خیر، اختلاف است. غالب علمای اهل سنت گفتن این جمله را در اذان صبح مشروع و مستحب و ترک آن را نیز مکروه می‌دانند اما چکیده کاملعلمای امامیّه اتفاق نظر دارند بر اینکه تثویب در اذان حرام بوده و هرگز جزء اذان صبح نبوده است ولی میان علمای اهل سنّت درمورد اینکه تثویب در اذان جایز است یا خیر، اختلاف است. غالب علمای اهل سنت گفتن این جمله را در اذان صبح مشروع و مستحب و ترک آن را نیز مکروه می‌دانند اما برخی اندک از علمای اهل سنّت مثل ابوحنیفه به بدعت بودن تثویب تصریح نموده است، این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به نقد و بررسی بیان دلائل مشروعیت تثویب توسط غالب اهل سنّت پرداخته و در ادامه بیان نماید تمام روایاتی که آنها در مورد تثویب نقل نموده‌اند به دو راوی یعنی بلال و ابی محذوره منتهی می‌گردد که هر دو روایت دارای ضعف جدّی چه از لحاظ سندی و دلالی می‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - مقایسه تفسیر امام رضا با دیگر تفاسیر
سید محمد باقر حسینی صبری جلیلیانامام رضا (ع) به عنوان امام هشتم شیعیان در ادامه راه پیامبر اکرم (ص) در تبیین قرآن، روشی منحصر به فرد ارائه داده اند که با تفاسیر معتبر تفاوتی اساسی دارد. ایشان با استفاده از شیوه های قرآن به قرآن، روش مأثور، روش عقلی و کلامی و بعضاً علمی، به تفسیر قرآن پرداخته اند. امام چکیده کاملامام رضا (ع) به عنوان امام هشتم شیعیان در ادامه راه پیامبر اکرم (ص) در تبیین قرآن، روشی منحصر به فرد ارائه داده اند که با تفاسیر معتبر تفاوتی اساسی دارد. ایشان با استفاده از شیوه های قرآن به قرآن، روش مأثور، روش عقلی و کلامی و بعضاً علمی، به تفسیر قرآن پرداخته اند. امام رضا (ع) در تفسیر قرآن، برخلاف تفاسیری چون کشاف و مجمع البیان طبرسی به سراغ ظاهر سخن مانند: لفظ، لغت، بلاغت، صرف، نحو و ... نرفته اند و مانند تفسیر طبری به نقل روایت های صحابه و تابعین نپرداخته اند، یا چون تفسیر اثنا عشری جمع آوری کننده دیگر تفاسیر نمی باشند. با توجه به شرایط زمانه ایشان و سؤالات و ابهاماتی که در محضرشان مطرح می شد به تفاسیر مفید و حقیقت و کنه آیات اشاره داشته اند و در بسیاری از موارد به تفاسیر تأویل گونه و بیان مصداق بسنده کرده اند. ایشان از اسرائیلیات و روایت های صحابه به تابعین به دور بوده اند و نکات بیان شده در تفاسیر ایشان در کمتر تفسیری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تحلیل مفاهیم مرتبط با اثبات عقلی موعودگرایی در تفاسیر قرآنی اهل سنت و تشیع
ماشاءالله بخشی سید عادل نادر علی مهریار شبابیبررسی مفاهیم قرآن کریم بسیار حائز اهمیت است به خصوص هنگامی که با منطق و استدلال و تفسیر قرآن به قرآن همراه باشد. این مقاله با تأکید بر تفاسیر اهل سنت و تشیع، به مواردی مهم مانند موعودگرایی و موعودباوری که با سرنوشت بشریت گره خورده است، می‌پردازد و بیش از 65 آیه در آنها چکیده کاملبررسی مفاهیم قرآن کریم بسیار حائز اهمیت است به خصوص هنگامی که با منطق و استدلال و تفسیر قرآن به قرآن همراه باشد. این مقاله با تأکید بر تفاسیر اهل سنت و تشیع، به مواردی مهم مانند موعودگرایی و موعودباوری که با سرنوشت بشریت گره خورده است، می‌پردازد و بیش از 65 آیه در آنها وجود دارد که کاملاً نگاهی مشترک به موعودباوری دارند؛ با بررسی مفاهیم 10 آیه از آیات قرآن کاملاً مشهود است که فارغ از تفسیر و روایت در مورد این آیات با توجه به مفاهیم خود آیه و در کنار آن قرار دادن با مفهوم کلی قرآن کریم میتوان با استدلال و منطق آنچه مورد ادعای مفسران و تفسیرهای قرآن کریم که بیشتر یا روایی هستند یا منبعث از روایات می‌باشند دست یافت و نوعی مفهوم شناسی مستقل را به کار گرفت. مهم‌ترین نتایج این تحقیق بیان می‌دارند که موعود باوری ضرورتی برای زنده بودن حضرت عیسی(ع)، و لزوم وجود موعود برای غلبه دین خداوند بر تمام ادیان و یکی شدن دین تمام مردم، با سبک مفهوم شناسی آیات مربوطه قابل اثبات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی دیدگاه‌های مفسران فریقین ذیل آیه 61 سوره مبارکه توبه
علیرضا زکی زاده رنانی آزاده ابراهیمی فخاریمنافقان برای ترور شخصیتی رسول خدا(ص)و در نتیجه سست و بی پایه نشان دادن وحی، پیامبر(ص) را أُذُنٌ می‌نامیدند تا ایشان را ساده لوح و دهان‌بین معرفی کنند. خداوند متعال در دفاع از شخصیت وی أُذُنٌ بودن ایشان را تأیید می‌نماید اما وی را أُذُنُ خَیْرٍ معرفی می‌نماید. بررسی موار چکیده کاملمنافقان برای ترور شخصیتی رسول خدا(ص)و در نتیجه سست و بی پایه نشان دادن وحی، پیامبر(ص) را أُذُنٌ می‌نامیدند تا ایشان را ساده لوح و دهان‌بین معرفی کنند. خداوند متعال در دفاع از شخصیت وی أُذُنٌ بودن ایشان را تأیید می‌نماید اما وی را أُذُنُ خَیْرٍ معرفی می‌نماید. بررسی موارد اتفاق و اختلاف نظر مفسران اهل سنت و شیعه می‌تواند ما را در دسترسی به معنای کامل‌تر آیات شریفه قرآن یاری کند. در تفسیر آیه61 سوره توبه به جز در دو مورد بین این دو دسته از مفسران اتفاق نظر وجود دارد یکی در معنای عبارت أُذُنُ خَیْرٍ که بیشتر مفسران شیعه آن را شنونده‌ای خوب و خیر معنا کرده‌اند ولی اهل تسنن یا معنای آن را شنونده خیرها گفته‌اند یا فقط به ذکر هر دو معنا پرداخته‌اند. اختلاف دیگر در بیان شأن نزول آیه شریفه است که دو روایت در تفاسیر شیعه عنوان شده است: یکی از لحاظ سند و دلالت قابل تأمل بوده ولی دیگری مورد تأیید است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ادله جواز عملیات استشهادی فقیهان اهل سنت در نهضت‌های استشهادی بر اساس آیاتی از قرآن کریم
یعقوب توکلی سعید حسن زادهایدئولوژی اولیه اسلامی در میان اهل سنت با قرآن و شش کتاب بخاری، مسلم، ابوداود، ترمزی، ابن ماجه، نسائی که از منابع احادیث آن‌هاست آغاز گردیده، و فقیهان اهل سنت در گفتمان‌های مختلف فقاهتی خود، عملیات استشهادی را با ذکر ادله‌ای چند مجاز دانسته‌اند، و این پژوهش که مبتنی بر چکیده کاملایدئولوژی اولیه اسلامی در میان اهل سنت با قرآن و شش کتاب بخاری، مسلم، ابوداود، ترمزی، ابن ماجه، نسائی که از منابع احادیث آن‌هاست آغاز گردیده، و فقیهان اهل سنت در گفتمان‌های مختلف فقاهتی خود، عملیات استشهادی را با ذکر ادله‌ای چند مجاز دانسته‌اند، و این پژوهش که مبتنی بر مطالعه کتابخانه‌ای و مستند به داده‌های نظری است به روش توصیفی تدوین شده، و پس از ارائه ادله جواز عملیات استشهادی در میان اهل سنت، و جوب چنین جهادی را با تفاسیر گوناگون آنها از قرآن و سنت و حوادث صدر اسلام، با قیود و شرایطی لازم شمرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - پاسخ به شبهه گرایش پیامبر (ص) به موسیقی وغِناء در کتب اهل سنت
محمدحسین ایراندوستشخصیت بزرگ و معنوی پیامبر اکرم (ص)، آئینه ی تمام نمای جمال وجلال خداوند بزرگ است. پروردگار بزرگ، در قرآن مجید، به تعریف وتحسین وی پرداخته و او را مایه ی رحمت برای همه جهانیان، ودارای خلق عظیم، معرفی کرده است. با این همه عظمت، متأسفانه در برخی کتب معتبر اهل سنت، سیمای مع چکیده کاملشخصیت بزرگ و معنوی پیامبر اکرم (ص)، آئینه ی تمام نمای جمال وجلال خداوند بزرگ است. پروردگار بزرگ، در قرآن مجید، به تعریف وتحسین وی پرداخته و او را مایه ی رحمت برای همه جهانیان، ودارای خلق عظیم، معرفی کرده است. با این همه عظمت، متأسفانه در برخی کتب معتبر اهل سنت، سیمای معنوی پیامبر مخدوش معرفی شده و شخصیت آن حضرت از حد یک انسان عادی هم پایین تر آمده است. یکی از موضوعاتی که باعت مخدوش نمودن شخصیت معنوی پیامبر شده، گرایش ایشان به موسیقی و رقص و دف و غناء است. که روایات متعددی در صحیح بخاری مبنی بر گرایش پیامبر اعظم، به موسیقی و غناء وجود دارد. عبارات این احادیث، به نحوی است که برخورد ایشان را با دفّ و موسیقی، بسیار عادی و مانند جوانان عاشق آن زمان ترسیم کرده است! بعلاوه، این روایات، ورود پیامبر به محل خصوصی یک تازه عروس و خلوت با زن نامحرم را برای پیامبر اعظم (ص) بسیار عادی و مباح تصویر نموده بطوریکه برخی شارحین مانند ابن حجر عسقلانی ناچار به طرح احتمالات متعدد جهت حل این اشکالات می شوند. در این مقاله فقط دو روایت رُبیّع دختر مُعوّذبن عَفراء و روایت عایشه با تعابیر مختلف و ازطرق متعدد مورد بررسی قرار گرفته است. آنگاه نادرستی مضامین و مفهوم آن از دو جهت اثبات شده است. نخست اینکه این روایات با روایات دیگر صحیح بخاری در تعارض و ناسازگار است. ثانیا از طریق برخی آیات قرآن عدم جواز غناء و گرایش به موسیقی لهوی قابل اثبات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی نقش مصلحت از نگاه فریقین
مجتبی محمدی سید محمد شفیعی مازندرانیچکیده :هر امری بدون در نظر گرفتن مصالح و مفاسد آن کاری ابتر است. مصلحت از آن دسته واژگانی است که در عین ظاهری ساده و زودفهم، دارای پیچیدگی هایی است که گاهی بین اندیشمندان در مفهوم و مصادیق آن اختلاف نظر پدید می آید.واژه مصلحت در آن دسته از واژگانی قرار دارد که در عین ظا چکیده کاملچکیده :هر امری بدون در نظر گرفتن مصالح و مفاسد آن کاری ابتر است. مصلحت از آن دسته واژگانی است که در عین ظاهری ساده و زودفهم، دارای پیچیدگی هایی است که گاهی بین اندیشمندان در مفهوم و مصادیق آن اختلاف نظر پدید می آید.واژه مصلحت در آن دسته از واژگانی قرار دارد که در عین ظاهری ساده و زودفهم، دارای پیچیدگی هایی است که گاهی بین اندیشمندان در مفهوم و مصادیق آن اختلاف نظر پدید می آید.مصلحت، اختصاص به فقه اسلامی ندارد، در مکتب های غربی نیز عنصری مهم، کارآمد و حتی گاهی زیربنایی به شمار می رود. در تفکر اسلامی، از مصلحت در دو حوزه مستقل سخن به میان می آید؛ حوزه کلامی (مثل اینکه آیا صدور احکام مبتنی بر مصلحت اولی است؟) و حوزه فقه (مانند آنکه آیا می توان از مصلحت در استنباط قوانین شرعی بهره برد؟). در این پژوهش کوشیده ایم، مصلحت را در حوزه فقه امامیه و اهل سنت بررسی کنیم.امید است با تبیین این موارد، گامی به سوی روشن شدن برخی از زوایای مصلحت از دیدگاه فقهی برداشته باشیم.واژه های کلیدی: فقه، مصلحت، فقه امامیه، فقه اهل سنت، مصالح مرسله پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - حکم عزاداری بر میت از دیدگاه عامه
سدمحمد هادی حجازی شهرضائی زهرا باقری فاطمه میریأکثریت أهل سنت نیز همچون شیعه در مورد حکم عزاداری بر میت به صورت کل بحث نکرده اند بلکه صرفاً به ذکر مصادیق و بررسی حکم مصادیق بسنده کرده اند. حال سوال این خواهد بود که عزاداری بر میت از دیدگاه عامه چه حکمی دارد؟ در این باره در مورد حکم عزاداری از دیدگاه أهل سنت هم سه مص چکیده کاملأکثریت أهل سنت نیز همچون شیعه در مورد حکم عزاداری بر میت به صورت کل بحث نکرده اند بلکه صرفاً به ذکر مصادیق و بررسی حکم مصادیق بسنده کرده اند. حال سوال این خواهد بود که عزاداری بر میت از دیدگاه عامه چه حکمی دارد؟ در این باره در مورد حکم عزاداری از دیدگاه أهل سنت هم سه مصداق مورد بررسی قرار می‌گیرد: (1-گریه 2-ندبه 3-پاره کردن لباس..) و یکی از نظریات در مورد هر سه مصداق، حرمت است یعنی در بین أهل سنت کسانی هستند که هر سه مصداق را حرام می‌دانند. ولی با بررسی ادله أهل سنت واضح می‌شود که أصل عزاداری بر میت جایز است از اینرو در پژوهش حاضر ضمن نقد و بررسی ادله مختلف به این نتیجه می‌رسیم اصل عزاداری بر میت جایز است بله درست است که بعضی از مصادیق عزاداری مثل پاره کردن لباس ... أمثال اینها را جایز نمی‌دانند ولی این ضرر به اصل جواز عزاداری به صورت کبرای کلی نمی‌زند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - پویائی قاعده الزام در آیات و روایات
فرّخ محسنی علیرضا لطفیاسلام که یک آئین الهی و آسمانی است نه تنها در عرصه‌های باور، اندیشه و گرایش علمی انسان، دیدگاه‌های جامعی عرضه نموده است، بلکه در حوزه‌های عملی نیز دستورالعمل‌ها، بایدها و نبایدهای مبتنی بر مبانی منطقی وضع نموده است که از نمونه‌های آن، میتوان به قاعدة الزام اشاره نمود، چکیده کاملاسلام که یک آئین الهی و آسمانی است نه تنها در عرصه‌های باور، اندیشه و گرایش علمی انسان، دیدگاه‌های جامعی عرضه نموده است، بلکه در حوزه‌های عملی نیز دستورالعمل‌ها، بایدها و نبایدهای مبتنی بر مبانی منطقی وضع نموده است که از نمونه‌های آن، میتوان به قاعدة الزام اشاره نمود، قاعده‌ای که از آن با عنوان همزیستی فقهی یاد شده است. نتایج حاصل از تحقیـق نشان می‌دهد بر اساس این قاعده، هر مذهبی بـه همان احکام و قوانینی که خود بدان اعتقاد و باور دارد مُلزم می‌شود، این همان معنای حدیث معروف اَلزِمُوهُم بِما اَلزَمُوا بِهِ اَنفُسَهُم می‌باشد که در اکثر منابع ، عمدتاً برای اثبات این قاعده به این حدیث شریف تمسّک شده است. امّا ما در این مقاله با مراجعه به تفاسیر قرآن مجید و کتب معتبر فقهی سعی کرده‌ایم برای اثبات و حجیّت این قاعده علاوه بر ذکر روایات معتبر، به آیاتی از کلام الله مجید نیز استناد کنیم چرا که در صورت اثبات این امر قاعدة الزام در فقه امامیّه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - بررسی امکان‌سنجی دسترسی به الگوی حکومتی مشترک در میان مذاهب اسلامی با تأکید بر نقش مردم
محمد رسول آهنگران محمد بیروتیکشورهای اسلامی زمینه بالقوه‌ای را برای هم‌گرایی در فقه حکومتی دارند. با توجه به فقدان حاکمیت الهی و پذیرش حق انتخاب، تبیین الگوی مشترکی برای انتخاب حاکم یک نیاز ضروری به نظر می‌رسد. برای تبیین الگوی حکومتی مشترک، ابتدا الگوهای ارائه شده اهل سنت شامل تشکیل شوری حل و عقد، چکیده کاملکشورهای اسلامی زمینه بالقوه‌ای را برای هم‌گرایی در فقه حکومتی دارند. با توجه به فقدان حاکمیت الهی و پذیرش حق انتخاب، تبیین الگوی مشترکی برای انتخاب حاکم یک نیاز ضروری به نظر می‌رسد. برای تبیین الگوی حکومتی مشترک، ابتدا الگوهای ارائه شده اهل سنت شامل تشکیل شوری حل و عقد، استخلاف، تغلیب که با بیعت مردم اجرایی می‌شود و از میان سه جریان اندیشه سیاسی معاصر فقه شیعه، دو الگوی نظریه انتخابی ولایت فقیه و نظریه انتصابی ولایت فقیه برای انتخاب حاکم بیان شد. شوری به عنوان الگوی مشترک(بدون در نظر گرفتن مبانی تشکیل) مورد تایید مذاهب اسلامی قرار دارد. الگوهای ارائه شده در ترازوی مصلحت جامعه اسلامی، از لحاظ تزاحم و تعارض با مفسده مورد واکاوی قرار گرفت. در این میان، انواع الگوهای حکومتی دارای مصالح و مقاصدی است که میتوان از معایب آن چشم‌پوشی کرد. ایجاد شوری برای انتخاب حاکم است. چالشی که الگوی حکومتی مشترک با آن در تعارض آشکار قرار می‌گیرد، پذیرش حکومت استیلاء و استخلاف درجوامع اسلامی است. الگوی استیلاء، حکومت در اسلام را به صورت هرج و مرج معرفی می‌کند و الگوی استخلاف، در اراده مردم برای انتخاب حاکم به بن‌بست می‌رسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - نگاهی به قیاس در فقه اهل سنت و فقه امامیه
ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقیاهل سنت در استناد های فقهی خود، به قیاس استدلال کرده و عموماً آن را حجت می دانند ولی فقیهان شیعه امامیه، دید خوش‌بینانه‌ای به قیاس نداشته‌اند و هرچند در برخی از جاها به عنوان استثنایی از قیاس مواردی را از زمره‌ی قیاس مورد نهی شارع بیرون برده‌اند، اما رویکرد عمومی فقیهان چکیده کاملاهل سنت در استناد های فقهی خود، به قیاس استدلال کرده و عموماً آن را حجت می دانند ولی فقیهان شیعه امامیه، دید خوش‌بینانه‌ای به قیاس نداشته‌اند و هرچند در برخی از جاها به عنوان استثنایی از قیاس مواردی را از زمره‌ی قیاس مورد نهی شارع بیرون برده‌اند، اما رویکرد عمومی فقیهان شیعه نسبت به قیاس، رویکردی منفی است. در قیاس، آنچه تحقّق می‌یابد حکمی جزئی به واسطه‌ی حکم جزئی دیگر می‌باشد. به دیگر سخن، حکمی از جزئی به جزئی دیگر سرایت داده می‌شود. پرسشی که باید به آن پرداخت این است که آیا شیعه امامیه، قیاس را کلاً نفی می کند و یا اینکه برخی از موارد قیاس را می پذیرد؟ این پژوهش پس از بررسی دیدگاه اهل سنت و شیعه در بحث قیاس، به این نتیجه دست پیدا می کند که در شیعه امامیه برخی از اقسام قیاس در عمل پذیرفته شده است و با اهل سنت در این باره هم سو شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تعدد زوجات از منظر فریقین
نیره محمدعلی ابراهیم سید محمد مهدی احمدی محمدحسین ایراندوستمسئله تعدد زوجات از جمله احکام امضایی است که در نظام حقوقی اسلام مورد شناسایی قرارگرفته است. این حکم برای حمایت از زنانمحروم از زوج، پیش بینی شده است. اعمال محدودیت کمی در تعدد زوجات و دیگر شرایط، از رویکردی واقع بینانه و مصللحت گرایانلهدر جعل آن حکایت دارد. از همین رو، چکیده کاملمسئله تعدد زوجات از جمله احکام امضایی است که در نظام حقوقی اسلام مورد شناسایی قرارگرفته است. این حکم برای حمایت از زنانمحروم از زوج، پیش بینی شده است. اعمال محدودیت کمی در تعدد زوجات و دیگر شرایط، از رویکردی واقع بینانه و مصللحت گرایانلهدر جعل آن حکایت دارد. از همین رو، از دیرباز فقهای امامیه و اهل سنت با استناد به آیات، روایات و اجماع به بررسی این امر پرداختله ودر کتب خود مشروعیت آن را تبیین ساخته اند اما در این بین این موضوع مخالفینی نیز دارد. همچنین فقها فلریقین بلرای حلدوع تعلددزوجات با استناد به آیات شرط عدل و تمکن مالی را از جمله شرایط موجهه میشناسند. لذا ما در این پژوهش ضمن تبیین ادله مشلروعیتتعدد زوجات در فریقین و ادله مخالفان آن به بررسی شرط عدالت و تمکن مالی به عنوان اساسی ترین شروط مشلروعیت تعلدد زوجلات،خواهیم پرداخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - سیاست مذهبی فتحعلی شاه قاجار در قبال اهل تسنن در ایران
امیر اکبری محمد کاویانی یگانهمنابع تاریخ قاجاریه تصویری متشرع از فتحعلی شاه، دومین پادشاه قاجار ترسیم نموده اند. حکومت وی بر بزرگترین مملکت شیعی جهان از یک سو و همجواری ایران با همسایگان پیرو مذهب سنت از سوی دیگر، شناخت سیاست مذهبی وی در قبال اهل تسنن را حائز اهمیت بسیار می سازد که هدف تحقیق پیش رو چکیده کاملمنابع تاریخ قاجاریه تصویری متشرع از فتحعلی شاه، دومین پادشاه قاجار ترسیم نموده اند. حکومت وی بر بزرگترین مملکت شیعی جهان از یک سو و همجواری ایران با همسایگان پیرو مذهب سنت از سوی دیگر، شناخت سیاست مذهبی وی در قبال اهل تسنن را حائز اهمیت بسیار می سازد که هدف تحقیق پیش رو می باشد. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد سیاست راهبردی سلاطین قاجاریه من جمله فتحعلی شاه در قبال اهل تسنن، سیاستی بر مبنای تقابل حداقلی، مدارای مذهبی و تلاش برای تحقق وحدت اسلامی بوده است که می توان آنرا سیاست تعاملی نامید. مصادیقی چون آزادی مذهبی، امنیت اجتماعی، عدم وجود روایات دال بر درگیری نظامی حکومت با اهل تسنن، تلاش برای متمایل نمودن سنی مذهبان مناطق مرزی به حکومت مرکزی، نفوذ برخی علمای صوفی سنی در دربار و مراوده اهل سنت با درباریان و علمای شیعه موید این معناست. تاثیرپذیری احتمالی از روایات وارده از معصومین(ع) دال بر لزوم تعامل و تعایش شیعیان با عامه مسلمین، عدم احساس خطر سیاسی یا مذهبی از جانب اهل سنت، از میان رفتن تدریجی روحیه افراطی ضد تسنن در میان شیعیان، حاکم شدن دیدگاه مجتهدین و برچیده شدن تدریجی مشرب اخباری در میان علماء شیعه، جدی شدن خطر استعمار غرب و ضرورت اتحاد اسلامی و جلوگیری از متمایل شدن سنیان ساکن مناطق مرزی به مهاجرت یا پیوستن به همسایگان سنی مذهب رقیب دولت قاجاریه از مهم ترین علل اتخاذ چنین سیاستی بوده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - پیوند تصوف و تشیع در قرن نهم هجری در ایران
پوران دخت رمضان جماعت ناصر جدیدی مسعود محمدیتوسعه فوق‌العاده تصوف و ازدیاد خانقاه ها از ویژگی های قرن نهم هجری در ایران است. از سوی دیگر آغاز این قرن ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار میرود ؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گستر چکیده کاملتوسعه فوق‌العاده تصوف و ازدیاد خانقاه ها از ویژگی های قرن نهم هجری در ایران است. از سوی دیگر آغاز این قرن ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار میرود ؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گسترش و نفوذ تشیع در بسیاری از سرزمین‌های اغلب سنی‌مذهب نقش مهمی ایفا کرد. بسیاری از فرقه های فکری با رویکرد تشیع نظیر حروفیه ، مشعشعیه ، نور بخشیه و نعمت الهیه نیز در انتقال رویکرد فکری ایرانیان از تسنن به تشیع در قرن نهم هجری در نهایت زمینه های ظهور حکومت شیعی مذهب صفویه را از هر نظر فراهم نمود. اینکه چگونه تصوف در تشیع اختلاط یافت از جمله مباحثی است که همیشه مورد سوال پژوهشگران قرار داشته است.این پژوهش درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی نحوه نزدیکی و پیوند میان تصوف و تشیع در قرن نهم هجری پرداخته و پیامدهای آن را تجزیه و تحلیل نماید و نتیجه اینکه به پیروزی نهایی تشیع در ابتدای قرن دهم توسط حکومت صفوی را باید معلول تحولات مذهبی آن خصوصاً در ارتباط بین تصوف و تشیع دوره قبل از خود دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بازتاب تبری در معاهدات میان ایران و عثمانی از صفویه تا قاجار
حمیده تقی زاده سیس محمدتقی امامی خویی محمد کلهربا به قدرت رسیدن دولت شیعی صفوی در همسایگی خلافت عثمانی، برای توجیه جنگ میان دو مذهب اسلامی، تمسک به تبرا از سوی آنها می‌توانست برای ترغیب سربازان جهت تن دادن به جنگ با دیگری، راهگشا باشد؛ لذا شاهد کاربرد سیاسی گستردۀ این حکم فقهی، از سوی صفویان هستیم. مقالۀ حاضر، به بر چکیده کاملبا به قدرت رسیدن دولت شیعی صفوی در همسایگی خلافت عثمانی، برای توجیه جنگ میان دو مذهب اسلامی، تمسک به تبرا از سوی آنها می‌توانست برای ترغیب سربازان جهت تن دادن به جنگ با دیگری، راهگشا باشد؛ لذا شاهد کاربرد سیاسی گستردۀ این حکم فقهی، از سوی صفویان هستیم. مقالۀ حاضر، به بررسی ده قرارداد از دوران صفوی تا قاجار، با هدف پاسخ به چند پرسش تالیف شده است: تبرا به عنوان یک حکم فقهی چه تاثیری در عرصۀ سیاسی روابط ایران و عثمانی داشته است؟ صفویان در کدام یک از این معاهدات از تبرا منع شده اند؟ و این که در برابر این الزام، عثمانی ها چه تعهدی را پذیرفته اند؟ تحقیق حاضر که با روش پژوهشِ تاریخیِ مبتنی بر تحلیل انجام پذیرفته، نمایان‌گر این واقعیت است که فرمانروایان دو کشور هر گاه منافع شان ایجاب می‌کرد، از تبرا به عنوان حربه‌ای سیاسی برای مقابله با دیگری بهره برده‌اند. دیگر اینکه در سرتاسر دوران صفوی منع از تبرا جزء بندهای ثابت همۀ قراردادهای ایران با عثمانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی تعامل فکری و سیاسی شیخ مفید با حاکمان آل بویه
سیده لیلا تقوی سنگدهی بهرام امانی چاکلیامرای آل بویه که ایرانی الاصل و شیعه دوازده امامی بودند، بیش از یک قرن توانستند بر خلافت عباسی و بغداد چیره شوند و از لحاظ اجتماعی، فکری و فرهنگی خدمات شایانی در ایران و عراق انجام دهند و ضمنا فضای مناسبی را برای فعالیت های مذهبی و علمی شیعیان فراهم آوردند، چنان چه در ا چکیده کاملامرای آل بویه که ایرانی الاصل و شیعه دوازده امامی بودند، بیش از یک قرن توانستند بر خلافت عباسی و بغداد چیره شوند و از لحاظ اجتماعی، فکری و فرهنگی خدمات شایانی در ایران و عراق انجام دهند و ضمنا فضای مناسبی را برای فعالیت های مذهبی و علمی شیعیان فراهم آوردند، چنان چه در این ایام علما و فقهای بزرگ شیعی مانند شیخ مفید، شیخ صدوق و سید مرتضی مشغول تدریس و تعلیم بودند. در مقاله حاضر نحوه تعامل یکی از بزرگترین فقهای شیعی یعنی شیخ مفید با امرای بویهی مورد بررسی قرار گرفت، این بررسی نشان می دهد که شیخ از سویی به عنوان یک عالم برجسته شیعه با برگزاری جلسات مباحثه و مناظره، تدوین کتب بسیار و تربیت شاگردان در جهت پویایی فقه و کلام شیعی کوشید و از سویی بر حسب شرایط زمانه با حاکمان وقت که دارای تمایلاتی شیعی بودند دارای ارتباط و تعامل البته بصورت محدود بود و در نزد برخی از امرای بویهی مانند عضدالدوله جایگاه بالایی داشت اما در عین حال شیخ مفید در نیمه دوم زندگی اش که مصادف با ضعف امرای آل بویه و قدرت گیری مجدد خلفای عباسی و در نتیجه تضعیف موقعیت شیعیان بود و در پی درگیریهای متعدد شیعی و سنی سه بار تبعید گشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - مذهب نادرشاه
حسین ابراهیمی محمدکاظم رادمنشحقیقت ماهیّت مذهبی نارشاه افشار یکی از مسائلی است که در مورد آن پاسخ ها و نظرات گوناگونی از سوی منابع همزمان با حیات وی و برخی پژوهشگران متأخر ابراز شده است. برخی منابعِ عموماً اروپایی وی را فردی لامذهب و معدودی از منابع داخلی وی را متهم به کفر و زندقه می نمایند. بعضی د چکیده کاملحقیقت ماهیّت مذهبی نارشاه افشار یکی از مسائلی است که در مورد آن پاسخ ها و نظرات گوناگونی از سوی منابع همزمان با حیات وی و برخی پژوهشگران متأخر ابراز شده است. برخی منابعِ عموماً اروپایی وی را فردی لامذهب و معدودی از منابع داخلی وی را متهم به کفر و زندقه می نمایند. بعضی دیگر نیز وی را ماجراجویی که در اندیشه ی تأسیس مذهبی جدید بوده است معرفی نموده اند. گرایش نادرشاه به مذهب تسنن و یا تشیع نیز از دیگر نظرات مطرح در این عرصه می باشد. همچنان که مشاهده می شود اختلاف موجود در این نظرات، به گونه ای گسترده است که انجام پژوهشی مستقل را در این زمینه می طلبد. در این جستار تلاش خواهد شد پاسخی بسنده برای این پرسش به دست داده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - اسلام آوردن غازان خان، تأثیر و پیامدهای آن بر سایر ادیان و مذاهب موجود در ایران
محمد کریم یوسف جمالیغازان خان پسر بزرگ ارغون در سحرگاه جمعه 29 ربیع‌الاخر سال 670 ﻫ..ق در قصبه‌ی آبسکون در سلطان دوین در مازندران به دنیا آمد. غازان پس از مرگ ارغون و قتل گیخاتو و بایدو، در سال 694 ﻫ..ق به کمک امیر نوروز- سردار مسلمان شده خود – بر تخت سلطنت جلوس کرد. جلوس غازان بر تخ چکیده کاملغازان خان پسر بزرگ ارغون در سحرگاه جمعه 29 ربیع‌الاخر سال 670 ﻫ..ق در قصبه‌ی آبسکون در سلطان دوین در مازندران به دنیا آمد. غازان پس از مرگ ارغون و قتل گیخاتو و بایدو، در سال 694 ﻫ..ق به کمک امیر نوروز- سردار مسلمان شده خود – بر تخت سلطنت جلوس کرد. جلوس غازان بر تخت سلطنت همراه بود با تأسی او از مذهب حنفی و قدرت گرفتن این مذهب و باطل شمردن تمام ادیان الهی موجود در کشور و خراب کردن قربانگاهها، محرابها و تعطیل مراسم عشاء ربّانی و دعا و ثنای سایر مذاهب. هدف نویسنده مقاله در این مختصر اطلاعات داده شده بررّسی تأثیر و پیامد اسلام آوردن غازان و دلایل تساهل و یا سخت‌گیری او در موارد خاّص بر سایر ادیان الهی و مذاهب و فرق موجود در ایران است که سعی شده حتی‌الامکان از منابع اصلی برداشت گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - سیاست مذهبی فتحعلی شاه قاجار در قبال اهل تسنن در ایران
عباس سرافرازی محمد کاویانی یگانهمنابع تاریخ قاجاریه تصویری متشرع از فتحعلی شاه، دومین پادشاه قاجار ترسیم نموده اند. حکومت وی بر بزرگترین مملکت شیعی جهان از یک سو و همجواری ایران با همسایگان پیرو مذهب سنت از سوی دیگر، شناخت سیاست مذهبی وی در قبال اهل تسنن را حائز اهمیت بسیار می‌سازد که هدف تحقیق پیش رو چکیده کاملمنابع تاریخ قاجاریه تصویری متشرع از فتحعلی شاه، دومین پادشاه قاجار ترسیم نموده اند. حکومت وی بر بزرگترین مملکت شیعی جهان از یک سو و همجواری ایران با همسایگان پیرو مذهب سنت از سوی دیگر، شناخت سیاست مذهبی وی در قبال اهل تسنن را حائز اهمیت بسیار می‌سازد که هدف تحقیق پیش رو می‌باشد. بررسی منابع تاریخی نشان می‌دهد سیاست راهبردی سلاطین قاجاریه من جمله فتحعلی شاه در قبال اهل تسنن، سیاستی بر مبنای تقابل حداقلی، مدارای مذهبی و تلاش برای تحقق وحدت اسلامی بوده است که میتوان آنرا سیاست تعاملی نامید. مصادیقی چون آزادی مذهبی، امنیت اجتماعی، عدم وجود روایات دال بر درگیری نظامی حکومت با اهل تسنن، تلاش برای متمایل نمودن سنی مذهبان مناطق مرزی به حکومت مرکزی، نفوذ برخی علمای صوفی سنی در دربار و مراوده اهل سنت با درباریان و علمای شیعه موید این معناست. تاثیرپذیری احتمالی از روایات وارده از معصومین(ع) دال بر لزوم تعامل و تعایش شیعیان با عامه مسلمین، عدم احساس خطر سیاسی یا مذهبی از جانب اهل سنت، از میان رفتن تدریجی روحیه افراطی ضد تسنن در میان شیعیان، حاکم شدن دیدگاه مجتهدین و برچیده شدن تدریجی مشرب اخباری در میان علماء شیعه، جدی شدن خطر استعمار غرب و ضرورت اتحاد اسلامی و جلوگیری از متمایل شدن سنیان ساکن مناطق مرزی به مهاجرت یا پیوستن به همسایگان سنی مذهب رقیب دولت قاجاریه از مهم‌ترین علل اتخاذ چنین سیاستی بوده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - تعامل حکمرانان و علمای اهل سنت در ایجاد مشروعیت برای حکومت
محبوب مهدویانمشروعیت یا عدم مشروعیت حکومتها در جهان اسلام یکی از مباحث نظری مهمعلماء و اندیشمندان مسلمان بوده است. هر کدام از فرق مختلف از دیدگاه خود بحثمشروعیت را مورد توجه و بررسی قرار دادهاند. برای حکومتگران نیز ایجاد مشروعیتبرای حکومت یکی از دغدغههای مهم بوده است.بسیاری از علماء چکیده کاملمشروعیت یا عدم مشروعیت حکومتها در جهان اسلام یکی از مباحث نظری مهمعلماء و اندیشمندان مسلمان بوده است. هر کدام از فرق مختلف از دیدگاه خود بحثمشروعیت را مورد توجه و بررسی قرار دادهاند. برای حکومتگران نیز ایجاد مشروعیتبرای حکومت یکی از دغدغههای مهم بوده است.بسیاری از علماء اهل سنت به بهانه جلوگیری از اختلافات و جنگهای داخلی، درجهت تثبیت وضعیت موجود گام برداشته و از خلافت و حکومتهای مستقر حمایتکردهاند. در این نوشتار کوشش شده با توجه به برخی بنیانهای فکری علمای اهل سنت،تفاوت اندیشه اهل سنت و تشیع درباره حکومت تبیین شود. به گونهای که میتوان گفتعلمای اهل سنت همیشه از خلافت و حکومتهای هم عصر خود حمایت کرده و درصددتأسیس حکومت ایدهآل نبودهاند؛ در حالی که تشیع همواره تأسیس حکومتی ایدهآل بر مبناو معیارهای شیعی را پیگیری کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی کارکرد «شرایط اجتماعی» در شیوه تفسیر مفسران شیعه و اهل سنت از آیه مودت از دیدگاه جامعه‌شناسی دینی
حسن عباسی سید محمدباقر حجتییکی ازدانش‌های موردنیاز مفسر در فهم صحیح آیات قرآن، دانش شناخت شرایط اجتماعی مخاطبان سخن و موقعیت‌های نزول هست. شرایط اجتماعی می‌تواند دارای کارکردهای دوگانه عصر نزول و عصر مفسر باشد. توجه مفسر به کارکرد اولی (شرایط اجتماعی عصر نزول) در فرآیند تفسیر آیه مودت از ضروریات چکیده کاملیکی ازدانش‌های موردنیاز مفسر در فهم صحیح آیات قرآن، دانش شناخت شرایط اجتماعی مخاطبان سخن و موقعیت‌های نزول هست. شرایط اجتماعی می‌تواند دارای کارکردهای دوگانه عصر نزول و عصر مفسر باشد. توجه مفسر به کارکرد اولی (شرایط اجتماعی عصر نزول) در فرآیند تفسیر آیه مودت از ضروریات به شمار میرود. ولی کارکرد دوم (شرایط اجتماعی عصر مفسر) مفسر را در ورطه تفسیر به رأی قرار می‌دهد. لذا نگارنده با بررسی کارکرد شرایط اجتماعی در اهم تفاسیر شیعه و اهل سنت به این نتیجه رسیده که در آن تفاسیر کارکرد اول کمترین نقش را ایفا نموده است؛ ولی کارکرد دوم با غلبه شرایط اجتماعی و سیاسی جریان خلفا در اعصار مختلف با زمینه‌سازی بسترهای کلامی مناسب ازسوی متکلمان و اقدامات عملی خلفا و سیاست مداران آن جریان، موجب عدم موفقیت اکثر مفسران در رعایت اصل بی‌طرفی شده و آنان را از توجه به اولین کارکرد عنصر شرایط اجتماعی یعنی شرایط اجتماعی عصر نزول و تبیین سبب نزول صحیح آیه مودت که مدنی النزول هست، بازداشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - مخالفت فقیهان و متکلمان اهل سنت با تکفیر اهل قبله
عباس علی رستمی ثانیبنظر می رسد بکار گیری کلمه کفر وتکفیر در عصر کنونی بیشترین واژه ای است که رسانه های جهان را به خود مشغول کرده است ، هزاران مقاله ،دهها کتاب ، وتحلیل تدوین وارائه شده ،ومتآسفانه چهره اسلام که همراه با مهربانی، رحمت وعطوفت بود به سبعیت وخشونت تبدیل کردیده ، ودشمنان از این چکیده کاملبنظر می رسد بکار گیری کلمه کفر وتکفیر در عصر کنونی بیشترین واژه ای است که رسانه های جهان را به خود مشغول کرده است ، هزاران مقاله ،دهها کتاب ، وتحلیل تدوین وارائه شده ،ومتآسفانه چهره اسلام که همراه با مهربانی، رحمت وعطوفت بود به سبعیت وخشونت تبدیل کردیده ، ودشمنان از این فضا استفاده کرده وجنگ افروزی و اختلافات قومی، مذهبی را تشدید نمودند وجبهه مقاومت را در هم شکستند وبا فروش سلاح های مخرب منطقه خاور میانه را ویران کردند، اگر از این جنگ افروزان سئوال شود چرا کشتن مسلمانان را جایز می دانید؟ پاسخ می دهند ما به جهت اطاعت از سلف ،اسلام ومراجع دینی با مشرکین می جنگیم و در صورت کشته شدن به سعادت می رسیم در حالیکه در این پزوهش اثبات شده اکثریت سلف وبزر گان اهل سنت با این عقاید مخالفندوما در این تحقیق به صورت مستند نگاه های فقیهان ومتکلمان اهل سنت رااز منابع معتبر نقل کر ده ایم که اکثریت آنان اهل قبله را تکفیر نمی کنند وبرای جان ،مال وعرض آ نان احترام قائل هستند0و نسبت به این اقلیت که خود را معیار حق و باطل می دانند وسایر مسلمانان را تکفیر می کنند اعتراض دارند وده ها کتاب علیه آنان نوشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بازشناسی کاربرد عرف در نظام فقهی
خاطره شاهین فرد لیلا مهرابی راد علی تولاییعرف در حقوق موضوعه یکی از منابع قانونگذاری است به گونه ای که می توان بسیاری از مواد برآمده از نظم عمومی را برگرفته از عرف غالب دانست. مروری بر منابع متقدم نشان می دهد که عرف از همان سده نخستین، مستند برخی از فروع فقهی قرار گرفته است و فقیهان سده 2 در نظام فقهی خود از آن چکیده کاملعرف در حقوق موضوعه یکی از منابع قانونگذاری است به گونه ای که می توان بسیاری از مواد برآمده از نظم عمومی را برگرفته از عرف غالب دانست. مروری بر منابع متقدم نشان می دهد که عرف از همان سده نخستین، مستند برخی از فروع فقهی قرار گرفته است و فقیهان سده 2 در نظام فقهی خود از آن بهره برده اند. جستار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با نگرشی تاریخی به بازخوانی برخی از کاربردهای عرف در نظام فقهی پرداخته است. مهم ترین اختلاف میان امامیه و اهل سنت، صلاحیت آن برای تشریع است. در فقه امامیه عرف در تشخیص موضوع احکام و تبیین مفهوم و حدود و مصادیق آن پرکاربرد است. دلالت های التزامی گاه بر پایه ملازمات عرفی است و عرف این شایستگی را همواره داراست که قرینه ای بر تحدید و تبیین مراد شارع باشد. علاوه بر آن استکشاف حکم شرعی بر پایه عرف عام متصل به زمان معصوم (ع) می تواند سنت تقریری باشد. لازم به ذکر است که گاه قواعد اصولی احتجاج و استدلال هم بر پایه عرف عام کشف یا تأیید می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - مطالعه‌ی تطبیقی محدوده‌ی استیذان زوجه برای اشتغال در فقه فریقین
عبدالرسول احمدیانامروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب می‌شود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را به‌طور مطلق واجب و گروهی به قید منافات‌نداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مق چکیده کاملامروزه، اشتغال، زنان گریزناپذیر گردیده است. از دیگر سو، خروج از منزل شوهر بدون اذن او، نُشوز محسوب می‌شود. درباره ی محدوده استیذان زوجه برای خروج از منزل، گروهی از فقها، استیذان از زوج را به‌طور مطلق واجب و گروهی به قید منافات‌نداشتن با حق زوج در استمتاع تام از زوجه، مقیّد می‌دانند؛ هرچند زوجه نیز در صورت ضرورت می‌تواند از خانه خارج و به اشتغال بپردازد. همه ی مذاهب اسلامی اتفاق نظر دارند اگر اشتغال زوجه - چه خارج از منزل، چه داخل منزل- با حق استمتاع تام زوج در تنافی باشد، به اذن زوج نیاز دارد. فقه فریقین همراستای با هم بیان می کنند اشتغال زوجه نباید با مصلحت خانواده و همچنین با شؤون زوجین و وظیفه مشارکت در تربیت فرزندان و تحکیم خانواده در تنافی باشد. طبق وظیفه ریاست و اداره ی خانواده، زوج می‌تواند بر روابط و رفت و آمدهای زوجه نظارت داشته باشد. از آن‌سو، طبق اصل آزادی اراده، زوجه می‌تواند در تمام اموال خود تصرّف نماید و زوج حق ندارد در امور شخصی زوجه دخالت کند؛ هرچند اجازه از زوج، امری حَسَن به‌شمار میرود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - تلقیح مصنوعی از منظر فقهای اهل سنت
سید رضا احسان پور هادی عظیمی گرکانی مدیحه هاشم پوراز منظر فقهای اهل سنت حکم شرعی تلقیح مصنوعی محل اختلاف است. برحسب اینکه تلقیح مصنوعی، داخل رحمی یا خارج رحمی باشد مبانی اختلاف در حرمت و جواز آن نیز متعدد خواهد بود. در رابطه با تلقیح مصنوعی داخل رحمی، غالب فقهای مخالف با تلقیح مصنوعی آن را مخالف با نصوص قرانی و روایات چکیده کاملاز منظر فقهای اهل سنت حکم شرعی تلقیح مصنوعی محل اختلاف است. برحسب اینکه تلقیح مصنوعی، داخل رحمی یا خارج رحمی باشد مبانی اختلاف در حرمت و جواز آن نیز متعدد خواهد بود. در رابطه با تلقیح مصنوعی داخل رحمی، غالب فقهای مخالف با تلقیح مصنوعی آن را مخالف با نصوص قرانی و روایات وارده از رسول خدا می‌دانند و قائل به اختلاط انساب در نتیجه مبادرت به این عملیات طبی هستند. از دیگر ادلّه مخالفان، حرمت استمناء در مقام اخذ اسپرم و حرمت نگاه به نامحرم در مقام تلقیح است. درمقابل موافقان به ادله طرف مقابل چنین پاسخ می‌دهندکه اولاً نصوص قرآنی و روایات وارده در این رابطه به هیچ وجه دلالتی بر ادعای مخالفان تلقیح مصنوعی ندارد، ثانیاً انجام این عمل طبی موجب اختلاط انساب نمی‌گردد و ثالثاً اخذ اسپرم از زوج توسط زوجه و انجام عملیات طبی توسط پزشک محرم حرمت مذکور را از بین خواهد برد. مضاف بر اینکه الضرورات تبیح المحظورات. در خصوص تلقیح اسپرم زوج متوفی به زوجه حیّ یا زوجین طلاق گرفته این اختلافات شدیدتر است. در مجموع فقهای اهل سنت تلقیح مصنوعی بنحو مزبور را مشروط به انجام آن در زمان عده فوت یا طلاق جایز و در غیر آن حرام می‌دانند. در رابطه با تلقیح مصنوعی خارج رحمی نیز ادلّه فوق مجرا است با این تفاوت که برخی از موافقان، پذیرش آن را مشروط به شروطی از جمله تضمین عدم نقض حق حیات جنین پس از تولد می‌دانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - مطالعه تطبیقی رابطه تمکین با نفقه در فقه فریقین
عبدالرسول احمدیانتمکین زوجه به معنای انجام وظایف زناشویی است. در مقابل، شوهر نیز وظایفی بر عهده دارد که یکی از آنها پرداخت نفقه، مطابق عرف و قانون می‌باشد. برای اثبات وجوب و حدود تمکین و وجوب نفقه می توان از آیات و روایات زیادی استفاده کرد. مسأله اصلی این نوشتار چگونگی ارتباط بین تمکین چکیده کاملتمکین زوجه به معنای انجام وظایف زناشویی است. در مقابل، شوهر نیز وظایفی بر عهده دارد که یکی از آنها پرداخت نفقه، مطابق عرف و قانون می‌باشد. برای اثبات وجوب و حدود تمکین و وجوب نفقه می توان از آیات و روایات زیادی استفاده کرد. مسأله اصلی این نوشتار چگونگی ارتباط بین تمکین با نفقه و بیان مبانی آن در فقه فریقین است. فقهای امامیه درباره موجبات الزام به انفاق سه دیدگاه دارند. مشهور فقها، تمکین را همانند عوض یا شبه عوض در برابر نفقه قرار داده اند. گروهی معتقدند عقد، سبب وجوب انفاق است و فقط نشوز باعث سقوط نفقه خواهد شد. برخی نیز نفقه را در مقابل حق ریاست شوهر بر خانواده می دانند. در میان فقهای عامه دو نظر وجود دارد. مشهور معتقدند زن ناشزه استحقاق نفقه ندارد. در مقابل فقهای فرقه ظاهریه و حکم بن عتیبه، زن ناشزه را مستحق نفقه می دانند. اختلاف مبانی یادشده دارای آثار حقوقی متفاوتی است. مثلاً در صورت اختلاف در پرداخت نفقه با توجه به مبنای یاد شده مدعی و یا مدعی علیه متفاوت خواهد بود. بدین گونه چگونگی ارتباط بین تمکین با نفقه و مبانی آن در فقه فریقین مورد بررسی قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی تطبیقی مبانی و تأثیر ایمان بر اعتبار شهادت در دیدگاه مذاهب خمسه
علی خالقی داود سیفی قاسم اسلامی نیاشهادت به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین ادله اثبات دعاوی کیفری و حقوقی در عصر تجهیز بشر به شیوه‌های مدرن کشف واقعیت، در غالب نظام‌های حقوقی، هنوز اهمیت بی‌بدیل خود را از دست نداده است. راز این امر در شرایط متعدد و بعضاً پیچیده‌ای است که نظام‌های دادرسی کیفری و خصوصاً اسلام برا چکیده کاملشهادت به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین ادله اثبات دعاوی کیفری و حقوقی در عصر تجهیز بشر به شیوه‌های مدرن کشف واقعیت، در غالب نظام‌های حقوقی، هنوز اهمیت بی‌بدیل خود را از دست نداده است. راز این امر در شرایط متعدد و بعضاً پیچیده‌ای است که نظام‌های دادرسی کیفری و خصوصاً اسلام برای شاهد پیش‌بینی کرده است. یکی از شرایط مزبورکه تفسیرهای متنوعی را در بین فرق اسلامی برانگیخته، ایمان است. با فرض اجتماع سایر شرایط شهادت، مفهوم ایمان و تأثیر آن بر شهادت از دیدگاه دو فرقه بزرگ اسلامی، کیفیت مواجهه نظام قضایی ایران و سایر کشورهای اسلامی با شهودی را که دارای مذهبی متفاوت و یا مشابه با مشهود علیهم هستند، مشخص می‌سازد. با تدقیق در مبانی و مستندات اهل سنت و امامیه چنین برمی‌آید که در مفهوم عام ایمان و رد شهادت غیرذمی و اهل کتاب، تفاوت‌هایی میان مذاهب وجود دارد. مذاهب حنفی و حنبلی شهادت اهل ذمی در بین خودشان را مطلقاً می‌پذیرند ولی سایرمذاهب تنها در وصیت به جواز شهادت اهل کتاب حکم دادهاند؛ لذا عمده تهافت آرا در پذیرش شهادت غیر مومن است. در این راستا، حنبلی و مالکی با تعریف خاص خود از ایمان، بر رد مطلق شهادت شیعه نظر دادهاند؛ اما در مقابل مذهب حنفی و شافعی، دیدگاه ملایم‌تری را اتخاذ نموده‌اند. در میان فقهای امامیه نیز برخلاف متقدمین که حکم بر رد مطلق شهادت اهل تسنن دادهاند، فقهای معاصر بین مستضعف فکری و جاهل مقصر تمیز قائل شده و مبانی و ادله نظریه رد را موردنقد جدی قرار دادهاند که چنین نظریه‌ی با ملاک و معیار اساسی پذیرش شهادت یعنی قابلیت کشف حقیقت و درجه راست‌گویی در نظام‌های حقوقی، انطباق بیشتری دارد. این نوشتار با تبیین تعاریف و ویژگی‌های مختلف ایمان در پرتو تأملات فقهی شیعه و سنی، درصدد کشف دیدگاه فریقین نسبت به پذیرش یا عدم پذیرش شهادت در آن دسته از دعاوی است که بین شاهد و مشهود علیهم ازنظر گرایش دینی و یا مذهبی، تفاوت و ناهمسانی وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بررسی تطبیقی مبانی و تأثیر ایمان بر اعتبار شهادت در دیدگاه مذاهب خمسه
علی خالقی داود سیفی قاسم اسلامی نیاشهادت به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین ادله اثبات دعاوی کیفری و حقوقی در عصر تجهیز بشر به شیوه‌های مدرن کشف واقعیت، در غالب نظام‌های حقوقی، هنوز اهمیت بی‌بدیل خود را از دست نداده است. راز این امر در شرایط متعدد و بعضاً پیچیده‌ای است که نظام‌های دادرسی کیفری و خصوصاً اسلام برا چکیده کاملشهادت به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین ادله اثبات دعاوی کیفری و حقوقی در عصر تجهیز بشر به شیوه‌های مدرن کشف واقعیت، در غالب نظام‌های حقوقی، هنوز اهمیت بی‌بدیل خود را از دست نداده است. راز این امر در شرایط متعدد و بعضاً پیچیده‌ای است که نظام‌های دادرسی کیفری و خصوصاً اسلام برای شاهد پیش‌بینی کرده است. یکی از شرایط مزبورکه تفسیرهای متنوعی را در بین فرق اسلامی برانگیخته، ایمان است. با فرض اجتماع سایر شرایط شهادت، مفهوم ایمان و تأثیر آن بر شهادت از دیدگاه دو فرقه بزرگ اسلامی، کیفیت مواجهه نظام قضایی ایران و سایر کشورهای اسلامی با شهودی را که دارای مذهبی متفاوت و یا مشابه با مشهود علیهم هستند، مشخص می‌سازد. با تدقیق در مبانی و مستندات اهل سنت و امامیه چنین برمی‌آید که در مفهوم عام ایمان و رد شهادت غیرذمی و اهل کتاب، تفاوت‌هایی میان مذاهب وجود دارد. مذاهب حنفی و حنبلی شهادت اهل ذمی در بین خودشان را مطلقاً می‌پذیرند ولی سایرمذاهب تنها در وصیت به جواز شهادت اهل کتاب حکم دادهاند؛ لذا عمده تهافت آرا در پذیرش شهادت غیر مومن است. در این راستا، حنبلی و مالکی با تعریف خاص خود از ایمان، بر رد مطلق شهادت شیعه نظر دادهاند؛ اما در مقابل مذهب حنفی و شافعی، دیدگاه ملایم‌تری را اتخاذ نموده‌اند. در میان فقهای امامیه نیز برخلاف متقدمین که حکم بر رد مطلق شهادت اهل تسنن دادهاند، فقهای معاصر بین مستضعف فکری و جاهل مقصر تمیز قائل شده و مبانی و ادله نظریه رد را موردنقد جدی قرار دادهاند؛ که چنین نظریه‌ی با ملاک و معیار اساسی پذیرش شهادت یعنی قابلیت کشف حقیقت و درجه راست‌گویی در نظام‌های حقوقی، انطباق بیشتری دارد. این نوشتار با تبیین تعاریف و ویژگی‌های مختلف ایمان در پرتو تأملات فقهی شیعه و سنی، درصدد کشف دیدگاه فریقین نسبت به پذیرش یا عدم پذیرش شهادت در آن دسته از دعاوی است که بین شاهد و مشهود علیهم ازنظر گرایش دینی و یا مذهبی، تفاوت و ناهمسانی وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - A Sociological Analysis on the Students' Attitudes toward Islamic Religious Approximation
علی ربانی لیلا شعبان داریوش شعبانThe purpose of the present paper is a sociological analysis on the attitude of the Islamic religions approximation. It is an attempt to answer the question what the attitude of students is to the Islamic religions approximation. According to the theory which tends to Tz چکیده کاملThe purpose of the present paper is a sociological analysis on the attitude of the Islamic religions approximation. It is an attempt to answer the question what the attitude of students is to the Islamic religions approximation. According to the theory which tends to Tzyshh and Krvmka, three conceptual elements, evaluative and action elements have been analyzed, and in terms of population, the total female students studying at the university in the academic year of 2012-13 were analyzed accordingly. This survey was conducted and data collection techniques were also used. This research is based on a sample of 366 ones by Cochrane formula selected for quota sampling method. The results showed a significant direct correlation between the variables used in the mass media, compliance friends and a significant inverse correlation between religiosity variables, religious compliance personalities, age and the level of education on attitudes of students to Islamic religions approximation. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - امام هادی (علیه السّلام) در منابع معتبر تاریخی اهل سنّت از امامت تا شهادت
حجت عبادعسکری اردشیر اسدبیگی محمدحسین رجبی دوانیگزارشات تاریخی و روایی از جمله منابع مهم برای فهم و درک سیره ی ائمه ی اطهار (علیم السّلام) به شمار میرود. برخی از امامان شیعه به دلائلی بیشتر در منابع و برخی کمتر مطرح شده اند. گزارشات منابع در دو دسته ی شیعه و سنّی قابل بررسی است. در این تقسیم بندی تواریخ عمومی با گرای چکیده کاملگزارشات تاریخی و روایی از جمله منابع مهم برای فهم و درک سیره ی ائمه ی اطهار (علیم السّلام) به شمار میرود. برخی از امامان شیعه به دلائلی بیشتر در منابع و برخی کمتر مطرح شده اند. گزارشات منابع در دو دسته ی شیعه و سنّی قابل بررسی است. در این تقسیم بندی تواریخ عمومی با گرایشات سنّی مشهود می باشد. منابع دیگری در این راستا وجود دارد که به مدد پژوهشگر می آید؛ مانند نگارش های وَفَیات، اَعلام، رجال و فرهنگ نامه ها. تحقیق حاضر به شیوه ی توصیفی-تحلیلی به بررسی این نکته می پردازد که سیره ی امام نهمِ شیعه در دوران امامت ایشان تا چه اندازه در منابع اهل سنت گزارش شده است؟ در این پژوهش نشان داده می شود که تعدادی از منابع، حقیقت پوشی نکرده اند و برخی دیگر اشاره ی چندانی نداشته اند. شرح سیره ی امام هادی علیه السّلام در گزارشات تاریخی در سایه ی گزارشات زندگانی خلفا و حاکمان وقت عباسی و حوادث تاریخ اسلام قرارگرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - خط مشی مذهبی دستگاه خلافت عباسی دز برخورد با جریان های هم اندیش (۴۲۲-۲۳۲)
طاهره آذرفر محبوبه شرفیبا روی کار آمدن متوکل خط مشی مذهبی دستگاه خلافت در راستای حمایت و دلجویی از اهل سنت قرار گرفت و با تقویت اندیشه های این جریان باعث رشد و فراگیری آنان و تقابل فکری ایشان با رقیب گردید. در این دوره متوکل و معتضد با برنامه ها و اقدامات خود الگویی برای دیگر خلفا در این دوره چکیده کاملبا روی کار آمدن متوکل خط مشی مذهبی دستگاه خلافت در راستای حمایت و دلجویی از اهل سنت قرار گرفت و با تقویت اندیشه های این جریان باعث رشد و فراگیری آنان و تقابل فکری ایشان با رقیب گردید. در این دوره متوکل و معتضد با برنامه ها و اقدامات خود الگویی برای دیگر خلفا در این دوره گردیدند. این مقاله در صدد است با بهرگیری از روش تاریخی مبتنی بر رویکرد توصیفی، با این سوال پاسخ دهد که خلافت در این بازه زمانی در برخورد با جریان های فکری ومذهبی هم اندیش، چه سیاستی در پیش گرفت؟ سیاستی همراه با تداوم و پایداری و یا تغییر و دگرگونی ؟ از نتایج پژوهش بر می أید که دستگاه خلافت عباسی از زمان متوکل تا خلافت معتضد،یک سیاست پایدار درحمایت از اهل سنت و مبارزه با مخالفین آنان در پیش گرفت و بیشترین فرصت را برای فعالیت فرهنگی و تحکیم تفکرات در اختیار آنان قرار داد ، اما از زمان معتضد تا آمدن آل بویه، دستگاه خلافت سیاستی سیال در پیش گرفت و این امر ناشی از ضرورتهای سیاسی این بازه زمانی است که حتی خلافت را در تقابل با حنابله قرار داد. با آغاز ضعف آل بویه، بعد از پنجاه سال فترت، القادر با رجعت به سیاست حمایت از اهل سنت و با اقدامات خود مبانی فقهی و حقوقی اهل سنت را تحکیم ،مذاهب اربعه را رسمیت و دیگر مذاهب را به انزوا کشاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - تحلیلی بر شیوه حکمرانی شاه اسماعیل دوم صفوی و سیاست متفاوت وی در ایجاد تعادل مذهبی در ایران
زهرا قائمی صابر اداک محسن حیدرنیاشاه اسماعیل دوم پس از شاه طهماسب صفوی برای مدتی کوتاه به پادشاهی رسید و زمام دولت صفوی را برعهده گرفت. او خط مشی متفاوتی را در ادارۀ امور کشور در پیش گرفت که این امر انتقادهای بسیاری را در دربار صفوی برانگیخت. او سعی کرد رفتار حاکمیت را با اهل سنت، سهولت ببخشد و در براب چکیده کاملشاه اسماعیل دوم پس از شاه طهماسب صفوی برای مدتی کوتاه به پادشاهی رسید و زمام دولت صفوی را برعهده گرفت. او خط مشی متفاوتی را در ادارۀ امور کشور در پیش گرفت که این امر انتقادهای بسیاری را در دربار صفوی برانگیخت. او سعی کرد رفتار حاکمیت را با اهل سنت، سهولت ببخشد و در برابر، قدرت عالمان شیعی را کاهش دهد. مجموعه‌ای از این رفتارها باعث گردید تا عمر پادشاهی وی اندک باشد و در نهایت، مسموم و کشته شود. به نظر می‌رسد که شاه اسماعیل در شیوۀ کشورداری طرحی نو درانداخت و به دلیل مصاحبت با شماری از اهل سنت در دوران حبس، رویکرد خود را نسبت به این گروه دینی تغییر داد و در مماشات با آنها تا حدی پیش رفت که شائبۀ سنی بودن وی را قوّت بخشید. همچنین شاه اسماعیل دوم بر این باور بود که دخالت‌های افسارگسیختۀ عالمان شیعی در ادارۀ کشور، موجب تضعیف قدرت دولت صفوی شده بود و در نتیجه نقش این گروه را در سیاست‌های کلان، کمرنگ کرد. در این پژوهش سعی شده است رفتارهای شاه مذکور با مخالفان فکری و دینی بررسی و کاویده شود. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با استناد به منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - اسماعیل بن ابی‌زیاد سکونی: قاضی عامی یا صحابی رازدار امامی؟
عمیدرضا اکبری محمد قندهاریاسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی (د حدود 180ق) در برخی منابع متقدم امامیه، عامی دانسته شده است. علاوه بر تصریح رجالیان اهل سنت به قاضی بودن سکونی، قرائن متعددی حکایت از ارتباط او با دربار عباسی دارد که این مسئله در کنار نحوۀ روایتگری او از امام صادق (ع)، نوع گرایش عامی او را چکیده کاملاسماعیل بن ابی‌زیاد سَکونی (د حدود 180ق) در برخی منابع متقدم امامیه، عامی دانسته شده است. علاوه بر تصریح رجالیان اهل سنت به قاضی بودن سکونی، قرائن متعددی حکایت از ارتباط او با دربار عباسی دارد که این مسئله در کنار نحوۀ روایتگری او از امام صادق (ع)، نوع گرایش عامی او را نشان می‌دهد؛ اما فراوانیِ روایات او در منابع امامی، مضامین برخی از روایاتش و آشنایی اندک امامیه با او موجب شده تا در چند قرن اخیر، کسانی دیدگاه متقدم در مورد مذهب سکونی را رد کرده و او را نه تنها امامی، که از اصحاب رازدار و ثقه امام صادق (ع) بشمرند. این مقاله بعد از ارائه دلایلی جدید بر گرایش عامی سکونی، نشان داده است که برخی از روایات سکونی که به خاطر نوع خطاب امام با راوی پیش‌تر شاهد امامی بودن سکونی تلقی می‌شدند، روایاتی‌اند که سکونی یا راویانش آنها را از دفاتر دیگران گرفته‌اند، و گاه نسبت آنها به سکونی نیز اشکالاتی دارد. همچنین، سکونی روایات زیادی با مضامین عامی و خلاف اعتقاد امامیه دارد؛ مانند اخبار همسو با فقه جریان‌های حاشیه‌ای عامه و حتی مناقب خلفا. جمعی از راویان عامه نیز از سکونی آثاری مانند تفسیر سکونی را روایت کرده‌اند، که فضایی عامی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - تحلیل و نقد دیدگاه مفسّران عامّه در سده‌های مختلف پیرامون تبیین مفهوم مودّت ذی القربی
صدیقه امینی محمد رضا آرام امیر توحیدیواژهی مودّت به معنای محبّت شدید دوسویه میان اشخاص است که می‌تواند بر اساس متعلّق آن ممدوح یا مذموم باشد و چنان جاذبه دارد که محب را به اسوه‌پذیری و پیروی از محبوب وا می‌دارد. براساس نظر علمای امامیّه ترکیب"مودّت ذی القربی" اگر در ارتباط با نبی اکرم (ص) به کار رود، تنها چکیده کاملواژهی مودّت به معنای محبّت شدید دوسویه میان اشخاص است که می‌تواند بر اساس متعلّق آن ممدوح یا مذموم باشد و چنان جاذبه دارد که محب را به اسوه‌پذیری و پیروی از محبوب وا می‌دارد. براساس نظر علمای امامیّه ترکیب"مودّت ذی القربی" اگر در ارتباط با نبی اکرم (ص) به کار رود، تنها به معنای دوستی و محبّت همراه با پیروی و ولایت‌پذیری از ائمه اثنی عشر (ع) و حضرت زهرا (س) است. این درحالی است که اکثر علمای عامّه این دیدگاه را نمی‌پذیرند و در خصوص مفهوم مذکور آرای دیگری را ارائه دادهاند. بررسی دقیق دیدگاه مفسّران عامّه نشان می‌دهد که در سده‌های مختلف، آرای گوناگونی در تبیین مفهوم مورد بحث بیان شده تا جایی که برخی آن را دوستی و محبّت انصار به پیامبر (ص) و قریش بیان کرده‌اند و بسیاری نیز دوستی قریش نسبت به پیامبر (ص) و عدم دشمنی با ایشان را رأی مختار برگزیده‌اند. بر این اساس گفتمان بنیادین نوشتار حاضر ضمن اشاره به معناشناسی واژگان مرتبط با موضوع، بر اساس داده‌های کتابخانه‌ای، آرای مفسران عامّه در تبیین مفهوم مذکور را بیان می‌کند و به بررسی و نقد این دیدگاه‌ها می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - فدرالیزم عراق و امنیت ملی ایران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
مهدی دهنوی حسین تاجآبادیحمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن چکیده کاملحمله نیروهای ائتلاف و امریکا به خاک عراق به بهانه تسلیحات کشتار‌جمعی، تحولات این کشور را به یکی از موضوعات اصلی مورد بحث کارشناسان مسائل سیاسی و بین‌المللی تبدیل کرد. بر اساس قانون اساسی جدید عراق که به تصویب نمایندگان مجلس و تأیید اکثریت ملت عراق رسید، نظام حکومتی آن جمهوری پارلمانی دموکراتیک و فدرال تعیین شد .مسأله ی اصلی در این مقاله بر یافتن پاسخ به این پرسش ابتناء یافته است که تاثیر نظام فدرال در عراق بر امنیت ملی ایران چیست؟ برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. به نظر می‌رسد سیستم فدرال برای عراق نوین، فارغ از چالش‌هایی که ممکن است برای همسایگان از جمله ایران داشته باشد، در مقایسه با عراق یک پارچه که همواره ساحت امنیت ایران را مخدوش می ساخت و نمود بارز آن را میتوان در افروختن شعله‌های جنگی خانمان‌سوز علیه ایران دید و یا عراق تجزیه شده که می‌تواند مأوایی برای نفوذ قدرت‌های فرامنطقه‌ای در تقابل با جایگاه منطقه‌ای ایران باشد، میتوان مطلوب ترین مدل برای امنیت ملی ایران باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - بررسی تاریخ تصوف و تشیع در دوران حکومت تیموریان ایران
پوران دخت رمضان جماعت ناصر جدیدییکی از ویژگی های بارز دوره حکومت تیموریان ایران گسترش همزمان طریقت های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است که در دراز مدت تحول بزرگی در مذهبن طریقتهریان ایران گسترش همزمان طریقته های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است غالب در ایران بوجود آورد و در نهایت نیز غلبه تشیع بر تسنن را در د چکیده کاملیکی از ویژگی های بارز دوره حکومت تیموریان ایران گسترش همزمان طریقت های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است که در دراز مدت تحول بزرگی در مذهبن طریقتهریان ایران گسترش همزمان طریقته های تصوف و نزدیکی آن با تشیع است غالب در ایران بوجود آورد و در نهایت نیز غلبه تشیع بر تسنن را در دوره صفویه در پی داشت . دوران تیموری از لحاظ ارتباط میان تصوف و تشیع دارای خصلت ویژه ای بود در این دوره تصوف و تشیع با از دست دادن جهات ممیزه خود و با افزوده شدن عنصر فلسفی به هر دو موجب تکوین جنبش های ارتباط میان تصوف و تشیع دارای خصلت ویژه ای بود در این دوره تصوف و تشیه با از دست دادن جهات ممیزه خود و با اف فکری شد که آینده را برای هر دو رقم زد . از سوی دیگر آغاز قرن نهم ، یک مقطع حساس در تاریخ تشیع ایران به شمار میرود؛ چرا که تصوف در این دوره حلقه پیوند تسنن و تشیع گردید و خود تشیع نیز در قالب تصوف تبلور یافت و همین موضوع در گسترش و نفوذ تشیع در بسیاری از سرزمین‌های اغلب سنی مذهب نقش مهمی ایفا کرد. در این دوره یک فقیه شیعی خصوصیات یک صوفی تمام عیار را داشت و یک صوفی محض نمونه ای از یک متکلم شیعی جلوه می نمود. اینکه چرا و چگونه تصوف و تشیع در این دوره با هم همسو شد از جمله مباحثی است که همیشه مورد سوال پژوهشگران قرار داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - سنجش میزان تمایل به مهاجرت در خانوارهای روستایی نواحی مرزی شرق کشور (مطالعه موردی: شهرستان تربت جام)
مریم قاسمی فرهاد رمضانیمقدمه: روستاهای مرزی از نقاط حساس و استراتژیک کشور به شمار می روند که از جهات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی دارای ویژگی های خاص و منحصربه فرد هستند. مهاجرت روستاییان ساکن مرز، این مناطق را از جمعیت تولیدکننده و حافظ مرزهای کشور خالی می کند و مشکلاتی د چکیده کاملمقدمه: روستاهای مرزی از نقاط حساس و استراتژیک کشور به شمار می روند که از جهات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی دارای ویژگی های خاص و منحصربه فرد هستند. مهاجرت روستاییان ساکن مرز، این مناطق را از جمعیت تولیدکننده و حافظ مرزهای کشور خالی می کند و مشکلاتی در مقصد مهاجرت ایجاد می کند.هدف: پژوهش حاضر درصدد سنجش میزان تمایل به مهاجرت خانوارهای ساکن در روستاهای مرزی شهرستان تربت جام که بیش از 95 درصد اهل تسنن هستند، می باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی – توسعه ای است. گردآوری اطلاعات به شیوه اسنادی و میدانی با استفاده از پرسشنامه بوده است. حجم نمونه 214 خانوار اهل تسنن ساکن در 17 روستای واقع در 10 کیلومتری مرز ایران و افغانستان است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، روستاهای واقع در 10 کیلومتری مرز ایران و افغانستان در شهرستان تربت جام استان خراسان رضوی طبق تقسیمات کشوری سال 1395 و قبل از تفکیک شهرستان صالح آباد می باشد.یافته ها: مطابق یافته ها میانگین سازه تمایل به مهاجرت با 98/1 پائینتر از میانه نظری بوده و در طیف لیکرت در حد کم سنجش شده است. دلیل این امر دوگانگی مذهبی مقصد با مبداء مهاجرت است که موجب ایجاد هزینه های اجتماعی زیادی برای مهاجر در مقصد می گردد لذا در بین ساکنان روستاهای مرزی شهرستان، مهاجرت به عنوان راهبردی تدافعی در مواجهه با چالش های معیشتی و آخرین راهبرد برای دستیابی به استانداردهای حداقلی معیشتی مطرح است.نتایج: این مطالعه نشان داد تنها وجود برخی از محرومیت ها موجب مهاجرت نمی شود، چراکه برای روستاییان اهل تسنن مرزنشین، دلایل فرهنگی (سکونت در زادگاه و با افراد هم مذهب) موجب تمایل پایین به مهاجرت می گردد. از آنجا که جمعیت در روستاهای مرزی به عنوان ذخیره استراتژیک کشور محسوب می شوند، تلاش جهت رفع مشکلات معیشتی خصوصا با توجه به تمایل کم ساکنان به مهاجرت و پایداری نسبی جمعیت، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - نگاهی تفسیری به مصداق اتم اسماءالله از دیدگاه شیعه و اهل سنت
سید رسول سجادی نسب محمدرضا ابویی مهریزی احمد صادقیاندر این مقاله سعی شده تا با بررسی تفاسیر شیعه و اهل سنت، و تحلیل مطالب، دیدگاه اصلی مفسران مسلمان در خصوص مصداق أتم اسمای الهی روشن گردد. براساس یافته های این پژوهش که با روش تحلیلی و توصیفی و با مطالعه موردی تفاسیر صورت گرفته است، روشن شد که از نظر مفسران شیعه، پیامبر و چکیده کاملدر این مقاله سعی شده تا با بررسی تفاسیر شیعه و اهل سنت، و تحلیل مطالب، دیدگاه اصلی مفسران مسلمان در خصوص مصداق أتم اسمای الهی روشن گردد. براساس یافته های این پژوهش که با روش تحلیلی و توصیفی و با مطالعه موردی تفاسیر صورت گرفته است، روشن شد که از نظر مفسران شیعه، پیامبر و اهل بیت(علیهم السلام) مصداق أتم اسمای الهی هستند و بر این امر، دلایل متعددی در تفاسیر شیعه مخصوصا از سوی معصومین(علیهم السلام) اقامه شده است. اما از نظر اهل سنت، اجماع مفسران تنها بر شخص پیامبر اکرم (علیه السلام) قطعی است و گویا معتقد هستند که پس از پیامبر خاتم(علیه السلام)، به لحاظ جایگاه معنوی دیگر پیامبران الهی قرار دارند و قائل به اولویت هیچ کس بر پیامبران نیستند؛ اما در برخی از تفاسیر مهم آنها ابوبکر هم ردیف و هم شأن و مرتبه پیامبر(علیه السلام) معرفی شده است. علاوه برآن، روایات و مطالبی در تفاسیرشان یافت می شود که دال بر همتایی امیرمومنان علی(علیه السلام) و در موارد معدودی هم، دال بر همتایی اهل بیت با پیامبر اکرم(علیه السلام) است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - آمریکا، چالشهای هویتی و دولت ورشکسته در عراق (2020-2003)
بهنام سرخیلقدرتهای بزرگ همچون ایالات‌متحده آمریکا تلاش دارند تا با تاثیرگذاری بر مولفه‌های سازنده قدرت، سیاست‌های خود را در منطقه و به ویژه کشورهای تعیین‌کننده‌ای نظیر عراق پیش برند. این درحالی است که اوضاع سیاسی پس از شکل‌گیری عراق جدید(2003-2020) بگونه‌ای پیش‌رفته که جریان‌های چکیده کاملقدرتهای بزرگ همچون ایالات‌متحده آمریکا تلاش دارند تا با تاثیرگذاری بر مولفه‌های سازنده قدرت، سیاست‌های خود را در منطقه و به ویژه کشورهای تعیین‌کننده‌ای نظیر عراق پیش برند. این درحالی است که اوضاع سیاسی پس از شکل‌گیری عراق جدید(2003-2020) بگونه‌ای پیش‌رفته که جریان‌های هویتی از نقش‌های روبه رشدی برخوردار شده و رقابت‌های هویتی در قالب‌های مختلفی نظیر مقوم دولت‌ها، پیشران‌های اجتماعی و یا حتی برهم‌زننده ثبات سیاسی عمل نموده و معادلات قدرت را تحت‌الشعاع قرار دادهاند. با این وصف شناخت نقش و جایگاه جریان‌های هویتی و چگونگی نقش‌یابی آنها در شرایطی که عملا چشم‌انداز روشنی برای حضور آمریکا در منطقه وجود ندارد، اهمیت مضاعفی یافته و امکان تجزیه و تحلیل اقدامات و برنامه‌های واشنگتن در قبال بغداد را فراهم می‌سازد.مقاله حاضر با شیوه توصیفی-تحلیلی و در چارچوب نظریه آشوب روزنا به بررسی نقش جریان‌های هویتی درعراق پرداخته و به این پرسش پاسخ می‌دهد که آمریکا با توجه به متغیر میانی جریان‌های هویتی چه راهبردی را پیرامون دولت-ملت در عراق در اولویت داشته است؟ فرضیه: آمریکا با درک نقش‌یابی روزافزون جریان‌های هویتی درصدد بوده تا از طریق شکل‌دهی به مجموعه‌ای از چالشهای هویتی و ایجاد بی‌نظمی‌های سیاسی-اجتماعی، زمینه را برای تحقق الگوی دولت ورشکسته و فراهم ساختن شرایط استمرار مداخلات در عراق فراهم آورد. یافته پژوهش: بهره‌گیری از قدرت نرم نظیر ابزارهای رسانه‌ای و مجازی با هدف ایجاد بی‌ساختارسازی‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی(مانند آشوب‌سازی و اعتراضات خیابانی)، بخشی از راهبرد دولت ورشکسته آمریکا در عراق است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - قومیت، مذهب، صور مشارکت در بین پیروان مذاهب شیعه و سنّی کردهای کرمانشاه
فریبا موقوفه یی علیرضا محسنی تبریزیدر مقاله حاضر به بررسی قومیت، مذهب، صور مشارکت در بین مذاهب شیعه و سنّی کردهای شهر کرمانشاه در سال 1397 پرداخته شده است. از روش تحقیق پیمایشی و بر اساس قواعد آماری حجم نمونه، 384 نفر از شهروندان شیعه و سنّی شهر کرمانشاه به عنوان نمونه آماری و از روش نمونه گیری طبقه ای ن چکیده کاملدر مقاله حاضر به بررسی قومیت، مذهب، صور مشارکت در بین مذاهب شیعه و سنّی کردهای شهر کرمانشاه در سال 1397 پرداخته شده است. از روش تحقیق پیمایشی و بر اساس قواعد آماری حجم نمونه، 384 نفر از شهروندان شیعه و سنّی شهر کرمانشاه به عنوان نمونه آماری و از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته متشکل از گویه هایی در مقیاس 5 گزینه ای طیف لیکرت با پایایی 95/0 و اعتبار محتوایی قابل قبول استفاده گردید. در تدوین چارچوب نظری متغیرهای مورد مطالعه؛ از نظریه های لرنر- آیزن و فیش باین- هومنز و محسنی تبریزی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد؛ وضعیت صور مشارکت در بین کردنشینان کرمانشاه 5/62% می باشد. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تست مستقل نشان داد؛ پیروان مذهب شیعه دارای مشارکت روانی، مشارکت فرهنگی و مشارکت سیاسی بالاتری بودند. اما پیروان مذهب سنّی دارای مشارکت اقتصادی و اجتماعی بالاتری نسبت به پیروان مذهب شیعه بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - Contextualization of the Sunni Crescent; Iran's Strategy to Balance Religious Unilateralism in the Shiite Crescent
Mansour AnbarmouArab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approa چکیده کاملArab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approach towards the Sunni groups in the framework of understanding its belongings. Iran's foreign strategies have always been defined by emphasizing Shiite/Islamic concepts, yet developments of the Arab Spring, showed Iran that unilateralism and excessive emphasis on Shiite groups could not provide maximum interests. The religious divide of Iran's Shiite government has never been an obstacle to communication with foreign Sunni groups in the way of expanding Iran's regional influence, However, Iran's relationship with Sunni groups in Palestine, Egypt, Pakistan and Afghanistan has a longer history in the Middle East. In last decade Iran has tried to create a Sunni crescent in South and Central Asia centered on the countries of Pakistan, Afghanistan and Tajikistan. The Sunni crescent plays a complementary and balancing role to the Shiite crescent. The formation of Sunni Crescent naturally leads to consequences for Iran in the regional and domestic level, such as regional competitions as well as the rivalry of the Iranian Sunnis with the Sunni groups supported by Iran in the Sunni Crescent. As much as Iran requests foreign Sunni groups to develop their political activities; it depoliticized the Sunnis inside Iran. To answer the research questions, Qualitative methods will be conducted to discover all the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of Sunni Crescent also in particular in which context Sunni crescent can change the content of belonging and bring about new ideas regarding regional identitiesArab countries always accuse Iran of trying to weaken Sunni groups in favor of strengthening Shiites. This research is an attempt to challenge the existing opinions regarding Iran's exclusive reliance on the Shiite Crescent and investigate the evolution of Iran's approach towards the Sunni groups in the framework of understanding its belongings. Iran's foreign strategies have always been defined by emphasizing Shiite/Islamic concepts, yet developments of the Arab Spring, showed Iran that unilateralism and excessive emphasis on Shiite groups could not provide maximum interests. The religious divide of Iran's Shiite government has never been an obstacle to communication with foreign Sunni groups in the way of expanding Iran's regional influence, However, Iran's relationship with Sunni groups in Palestine, Egypt, Pakistan and Afghanistan has a longer history in the Middle East. In last decade Iran has tried to create a Sunni crescent in South and Central Asia centered on the countries of Pakistan, Afghanistan and Tajikistan. The Sunni crescent plays a complementary and balancing role to the Shiite crescent. The formation of Sunni Crescent naturally leads to consequences for Iran in the regional and domestic level, such as regional competitions as well as the rivalry of the Iranian Sunnis with the Sunni groups supported by Iran in the Sunni Crescent. As much as Iran requests foreign Sunni groups to develop their political activities; it depoliticized the Sunnis inside Iran. To answer the research questions, Qualitative methods will be conducted to discover all the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of Sunni Crescent also in particular in which context Sunni crescent can change the content of belonging and bring about new ideas regarding regional identities پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - مبانی مشروعیت حکم غیابی در فقه امامیه با نگاهی به فقه اهل سنت
مصطفی غفوریان نژاد ملیحه غلامیبرای فصل نزاع میان افراد، اصل، حضور طرفین دعوی در جلسه‌ی دادرسی است. زیرا در شرع مقدس اسلام و حقوق اسلامی مقتضای ولایت قاضی نسبت به متداعیین، قضاوت با حضور آنان است. یعنی خوانده یا وکیل وی باید در مراحل دادرسی حاضر شوند و دفاعیات خود را نسبت به دعوی مطرح نمایند و یا در چکیده کاملبرای فصل نزاع میان افراد، اصل، حضور طرفین دعوی در جلسه‌ی دادرسی است. زیرا در شرع مقدس اسلام و حقوق اسلامی مقتضای ولایت قاضی نسبت به متداعیین، قضاوت با حضور آنان است. یعنی خوانده یا وکیل وی باید در مراحل دادرسی حاضر شوند و دفاعیات خود را نسبت به دعوی مطرح نمایند و یا در صورت عدم حضور، به دادگاه مربوطه لایحه تقدیم نمایند. تا بدین‌وسیله از تضییع شدن حقوق وی جلوگیری شود. اما در برخی موارد دادرسی بدون حضور یکی از طرفین دعوی تشکیل می‌گردد، این امر یکی از موضوعات حائز اهمیت در قضا و دادرسی است. حکم غیابی نیز همانند دیگر موضوعات فقهی باید مستند به منابع و مبانی پذیرفته شده باشد. مهم ترین مبنای شرعی حکم غیابی آیاتی از قرآن؛ احادیث و روایات منقول از ائمه معصوم (ع) همراه با اجماع فقیهان و حکم عقل است. در همین راستا به بررسی و تحلیل هر یک از این منابع همت گماردیم و با نگاهی مختصر به فقه اهل سنت سعی در بررسی همه جانبه‌ی این موضوع در فقه اسلامی داشتیم. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بوده و به روش کتابخانه‌ای با استفاده از ابزار فیش به رشته تحریر درآمده است. از مجموع مطالب و استدلال‌ها این نتیجه حاصل شد که در دادرسی غیابی با عنایت به برخی مبانی میتوان گفت؛ در هر صورت حاکم موظف است قبل از صدور حکم و برای شنیدن دفاعیات مدعی‌علیه او را به محکمه دعوت نماید و در صورت عدم حضور مدعی‌علیه، قاضی مجاز به محاکمه‌ی غیابی و صدور حکم غیابی خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - گستره بدعت و ملاک تشخیص آن: مطالعه‌ای تطبیقی بر تفاسیر قرآنی و روایی علمای اهل تسنن و تشیع
علی هنرمند سید ابوالقاسم نقیبی سید صادق موسوییکی از آسیب های مهمی که اسلام مانند دیگر ادیان الهی با آن مواجه بوده جریان های بدعت گذار است. از این رو در آیات و روایات مکررا و به وضوح بدعت مذموم دانسته شده و بدعتگذاران مورد نکوهش و شماتت قرار گرفته اند. اگرچه عالمان اسلامی بدعت را به ادخال ما لیس من الدین فی الدین م چکیده کاملیکی از آسیب های مهمی که اسلام مانند دیگر ادیان الهی با آن مواجه بوده جریان های بدعت گذار است. از این رو در آیات و روایات مکررا و به وضوح بدعت مذموم دانسته شده و بدعتگذاران مورد نکوهش و شماتت قرار گرفته اند. اگرچه عالمان اسلامی بدعت را به ادخال ما لیس من الدین فی الدین معنا کرده اند اما اتفاق نظری در مورد ملاک های بدعت بین ایشان وجود ندارد. اغلب علمای امامیه نسبت دادن امری به دین بدون وجود مستند شرعی را بدعت دانسته اند ولی گروهی از اهل سنت هر آنچه را که بعد از سه قرن ابتدایی اسلام حادث شده است را بدعت شمرده اند. از این رو معیار تشیع در این خصوص کیفی و معیار اهل سنت کمی (زمان) می باشد. این رویه در بازشناسی سنت از بدعت به اختلاف آرای علمای اسلامی در زمینه گستره بدعت و مصادیق آن می انجامد. از منظر کسانی که امور حادثه بعد از سه قرن نخستین را بدعت می دانند، دامنه بدعت بسیار وسیع و گسترده است ولی بنا به دیدگاه گروهی که با استفاده از ادله عام، مسائل نوپدید را واجد مستند شرعی تلقی می کنند گستره بدعت محدود می باشد. در این نوشتار ضمن تبیین مفهوم بدعت برخی از معیارها، ادله و مصادیق آن مورد بازخوانی تحلیلی و تطبیقی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی حکم شبیه‌سازی درمانی از دیدگاه فقهای شیعه و فقهای حنفیه
سید عسکری حسینی مقدم علیرضا صفری عباس عرب خزائلی سید علی هاشمی خان عباسیشبیهسازی درمانی و تکنیک اخذ سلول‌های بنیادی به عنوان زیر مجموعه‌ای از دستاوردهای بزرگ شبیه‌سازی، در قرن اخیر به یک بحث جهانی تبدیل شده و در خدمت بشریت قرار گرفته است. در پژوهش حاضر بر آن هستیم تا با بررسی دیدگاه فقههای شیعه و اهل سنت (فقهای حنفیه)و با بهره گیری از روش چکیده کاملشبیهسازی درمانی و تکنیک اخذ سلول‌های بنیادی به عنوان زیر مجموعه‌ای از دستاوردهای بزرگ شبیه‌سازی، در قرن اخیر به یک بحث جهانی تبدیل شده و در خدمت بشریت قرار گرفته است. در پژوهش حاضر بر آن هستیم تا با بررسی دیدگاه فقههای شیعه و اهل سنت (فقهای حنفیه)و با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی، این مسئله را مورد کنکاش قرار دهیم. شبیه‌سازی درمانی در مرحله قبل از انتقال به رحم مطرح است و مستلزم از بین بردن پیش رویان بوده و بدین ترتیب ابهام سقط جنین که عملی حرام است را ایجاد می‌نماید. أخذ سلول از رویان و نیز بافت¬های بدن، ایجاد تمایز در آن¬ها و تولید بافت جهت پیوند در فقه شیعه و حقوق ایران جایز است زیرا آنان قائل به جواز خرید و فروش اعضای انسان به انسان بیمار دیگر می¬باشند. اما اهل سنت نظر مطلق و یکسانی در مورد شبیه‌سازی درمانی انسان ندارند. گروهی معتقدند که جنین از لحظه¬ ی آبستنی دارای روح است و برداشتن سلول¬های بنیادی آن و از بین بردن حیات جنین به ¬طور قطع و یقین حرام است زیرا او مخلوقی است که حیات انسانی را کسب کرده است و لو این¬که به طریق شبیه‌سازی بوده باشد.اما عده¬ای دیگر از علمای اهل سنت که قائل به ولوج روح از 4 ماهگی به بعد هستند معتقدند به دلایلی چند شبیه‌سازی درمانی مجاز است.یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مشهور فقهای شیعه و اهل سنت در این زمینه هم نظرند و به کارگیری این تکنیک درمانی را قدمی در راستای فهم عمیق تر و صحیح تر از سنت‌های نهان هستی دانسته و با در نظر گرفتن اصل اباحه و جواز، قبول این تکنیک باید مطابق با اصول باشد و ادعای عدم جواز آن نیازمند ارائه دلایل عقلی و نقلی می‌باشد. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400