فهرست مقالات سنت‌گرا

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی و مقایسه تجرید در شعر و معماری ایرانی اسلامی و عربی اسلامی (با تاکید بر دیدگاه سنت‌گرایان در باب هنر اسلامی)
  فروغ الهی نیما اتحادی
  10.30495/clq.2023.1959937.2431
  فلاسفه سنت‌گرا هنر اسلامی را هنری انتزاعی، رمزگونه و معنا‌دار معرفی کرده‌اند. بر این اساس، تجرید خالص به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم هنرهای اسلامی که برگرفته از اولین منبع زیباشناختی تجرید در اسلام یعنی کتاب مقدس قرآن کریم و مبتنی بر رمز و معناگرایی است، جایگاه ویژه‌ای د چکیده کامل

  فلاسفه سنت‌گرا هنر اسلامی را هنری انتزاعی، رمزگونه و معنا‌دار معرفی کرده‌اند. بر این اساس، تجرید خالص به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم هنرهای اسلامی که برگرفته از اولین منبع زیباشناختی تجرید در اسلام یعنی کتاب مقدس قرآن کریم و مبتنی بر رمز و معناگرایی است، جایگاه ویژه‌ای در هنر معماری اسلامی ایران و جهان عرب دارد. اما این عنصر و شاخص مهم، در هنر شعر فارسی و عربی، که یکی از برجسته‌ترین و گسترده‌ترین هنرهایی است که در دوره اسلامی به هدف تجسیم و تجسید مفاهیم انتزاعی و ماورائی و مبتنی بر عقاید توحیدی و عرفانی این دو ملت، سروده‌ شده‌است، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است. بر این اساس در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین ، بررسی و مقایسه عنصر تجرید در شعر و معماری عربی – اسلامی و ایرانی اسلامی با تاکید بر دیدگاه سنت‌گرایان پرداخته شده‌است. بررسی‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که ظهور تصوف و عرفان در شعر و معماری این دو ملت نقطه اوج گرایش به تجرید خالص در این هنرها بوده‌است. در این راستا مفاهیمی همچون، وحدت وجود، تجلی، عشق، فنا و بقا در قالب اشکال هندسی، خطوط، رنگها و کلمات و عبارات و بواسطه ابزارهای هنری مشترکی همچون ایقاع، توازن، تکرار، رمز، تشبیه و .... در شعر و معماری عربی- اسلامی و ایرانی اسلامی انعکاس یافته، بطوریکه تقریبا هرآنچه در عالم عرفان اتفاق افتاده ،با زبانی تجریدی به عرصه این دو هنر ایرانی و عربی اسلامی راه یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - زمینه‌های عینی شکل‌گیری سنت‌گرایی در نظام فکری سیدحسین نصر
  سید سجاد آل سیدغفور مسعود معینی پور
  موضوع مقاله حاضر زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر است.(مساله) این موضوع از این رو حائز اهمیت است که گفتمان سنت‌گرایانه در کنار دو گفتمان بنیادگرایانه و متجدد از اسلام، متفکران و ناقدان بسیاری دارد. در بررسی اندیشه متفکران می‌توان از روش‌های گوناگون استفاده نمود. در این چکیده کامل

  موضوع مقاله حاضر زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر است.(مساله) این موضوع از این رو حائز اهمیت است که گفتمان سنت‌گرایانه در کنار دو گفتمان بنیادگرایانه و متجدد از اسلام، متفکران و ناقدان بسیاری دارد. در بررسی اندیشه متفکران می‌توان از روش‌های گوناگون استفاده نمود. در این پژوهش، سعی‎شده با استفاده از روش هرمنوتیک اسکینر، به زمینه‌های عینی اندیشه سیاسی نصر پی‌برده شود.(روش) در ابتدا روش اسکینر و مفاهیم عمده آن توضیح داده شده است که بر دو عنصر قصد و زمینه تأکید دارد. همچنین سعی شده است دورنمایی از امکانات روش فوق برای بررسی اندیشه سیاسی ترسیم شود. سپس به بررسی زندگی نصر با عنوان زمینه‌های عینی اندیشه وی اشاره گردیده است. زمینه‌های عینی اندیشه سیدحسین نصر به معنای بررسی بیوگرافی و زندگینامه شخص از آغاز زندگی تا رسیدن به بلوغ فکری و سپس تا حال حاضر برای فهم هرچه بهتر نحوه شکل‌گیری افکار و اندیشه‎های مؤلف در بستر تاریخ است که چگونه تعلیم و تربیت در روابط اجتماعی در آرای یک شخص تأثیرگذارند و سپس به بررسی محیط فکری و سیاسی مؤلف می‌پردازد که امکان فهم و بررسی هرچه بهتر آثارش را فراهم می‌سازد.(یافته‎ها) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - تفسیر و تحلیل نگرشی تطبیقی به ریشه ‌های سه جنبش حرکة الاحیاء، کلاسیسم و بازگشت ادبی
  میثم خوئینی حسین آریان جواد کبوتری
  در ادبیات غرب از آغاز قرن شانزدهم تا هفدهم، نهضت کلاسیسم یا سنت گرایی پیدا می شود و شاعران و نویسندگانی چون مولیر، راسین و ... از آثار بزرگ ادبی یونان و لاتین، تقلید می کنند. در ادبیات عرب هم چیزی شبیه به این جریان تحت عنوان حرکة الاحیاء یا جنبش بازآفرینی وجود دارد. دور چکیده کامل

  در ادبیات غرب از آغاز قرن شانزدهم تا هفدهم، نهضت کلاسیسم یا سنت گرایی پیدا می شود و شاعران و نویسندگانی چون مولیر، راسین و ... از آثار بزرگ ادبی یونان و لاتین، تقلید می کنند. در ادبیات عرب هم چیزی شبیه به این جریان تحت عنوان حرکة الاحیاء یا جنبش بازآفرینی وجود دارد. دورۀ بازگشت در ایران نیز خلاصه ای از همۀ سبک ها و جریانات مهم ادبی دورۀ قبل است. گویی ادبیات این سه دوره به مروری همه جانبه در میراث خود احتیاج داشته است. در این جستار با نگاهی تطبیقی به اصول و قواعد ریشه های این سه جریان و همچنین بررسی ویژگی های مشترک موجود در این آثار اثبات خواهیم کرد که در ریشه های شعر این سه دوره، از نظر اصول و قواعد فکری و هنری و کاربرد تکنیک های بلاغی، مشابهت های فراوانی وجود دارد؛ همچنین با ریزبینی و مداقه در عناصر شاعری به کار رفته در آثار این دوران، به آشکارسازی این دقیقه پرداخته می شود که دلایل مشترک روی آوردن شعرای سه دورۀ بازگشت، حرکة الاحیاء و کلاسیسم به گذشته و دوختن نگاهشان به شکوه ادبیات قدمای خود چه چیز بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - رضا قلی میرزا و سنت‌گرایی بازتابی
  کرامت اله راسخ
  هدف مقاله بررسی امکان کاربرد مفهوم سنت گرایی بازتابی با مطالعه سفرنامه رضا قلی میرزا است. منظور از سنت‌گرایی بازتابی واکنش سنت در ایران در مقابل خود سنت ناشی از برخورد با مدرنیسم غربی است. روش تحقیق کتاب‌خانه‌ای و با استفاده از اسناد تاریخی انجام شد. فتحعلی شاه جمادی ال چکیده کامل

  هدف مقاله بررسی امکان کاربرد مفهوم سنت گرایی بازتابی با مطالعه سفرنامه رضا قلی میرزا است. منظور از سنت‌گرایی بازتابی واکنش سنت در ایران در مقابل خود سنت ناشی از برخورد با مدرنیسم غربی است. روش تحقیق کتاب‌خانه‌ای و با استفاده از اسناد تاریخی انجام شد. فتحعلی شاه جمادی الثانی 1250ق 1834 از دنیا رفت. پس از مرگ او بین فرزندانش در باره جانشینی او اختلاف افتاد. حسینعلی میرزا فرمانروای فارس جانشین محمد میرزا فرزند عباس میرزا را نپذیرفت و با نام علی شاه خود را پادشاه خواند. محمدشاه به شیراز لشگر کشی کرد، او را دستگیر و به تهران فرستاد. حسینعلی میرزا یک سال بعد ربیع‌الاول 1251ق (1835) در تهران از دنیا رفت. فرزندان او رضا قلی میرزا، تیمور میرزا و نجف قلی میرزا فرار کردند و به عراق رفتند و از راه سوریه و لبنان عازم انگلستان شدند. آن‌ها یک سال در انگلستان ماندند و جمادی‌الاول 1252 ق (3 سپتامبر 1836) از لندن خارج و از راه فرانسه، بلژیک، بایرن، پروس، اتریش و عثمانی محرم 1253ق (11 آوریل 1837) به بغداد رسیدند. رضا قلی میرزا تجربه این سفر را در سفرنامه‌ای نوشته است. سفرنامه رضا قلی میرزا را در چند محور بررسی می‌کنیم: 1) مناسبات اجتماعی و سیاسی انگلستان؛ 2) انگلیسی‌ها از دیدگاه او؛ 3) در باره و خود زندگی‌نامه او. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تحلیل مبانی نظری قانون تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن
  فاطمه موسوی ویایه مهران سهراب زاده محسن نیازی
  10.30495/jwsf.2020.528022.1080
  سیاستگذاری خانواده با پیش‌فرض‌های ذهنی درباره نقش های جنسیتی در خانواده تنیده شده است. در این مقاله، می کوشیم تا مبانی نظری سیاستگذاران خانواده را در تدوین قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن آشکار سازیم. این قانون بر اساس کارکردها و الگوی مطلوب خانواده چکیده کامل

  سیاستگذاری خانواده با پیش‌فرض‌های ذهنی درباره نقش های جنسیتی در خانواده تنیده شده است. در این مقاله، می کوشیم تا مبانی نظری سیاستگذاران خانواده را در تدوین قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن آشکار سازیم. این قانون بر اساس کارکردها و الگوی مطلوب خانواده به روش تحلیل محتوای کمی و مضمونی بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد که از نظر سیاستگذاران، کارکرد تربیتی (جامعه‌پذیری فرزندان) بیش از سایر کارکردها (تثبیت شخصیت، کارکرد اقتصادی و فرزندآوری) اهمیت دارد، صمیمیت بین زوجین کمتر موردتوجه است. خانوادۀ مطلوب، خانوادۀ پایدار و کارآمدی است که اعضای خانواده در نقش‌های جنسیتی خود ایفای نقش می‌‌کنند. پیشگیری از تزلزل خانواده از طریق کنترل عوامل بیرونی و رعایت حجاب و عفاف حاصل می شود. قانونگذار در حدود نیمی از موارد، آموزش و فرهنگ‌سازی را به عنوان راهبرد اجرای سیاست‌های تدوین‌شده انتخاب کرده است. قانون اصول و اهداف تشکیل خانواده و تحکیم و تعالی آن رویکرد سنت‌گرایی را در پیش گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس سال تحصیلی 94-1393
  اشرف پیل‌نژاد حسین میرزائی
  هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران، در مقاطع تحصیلی دوره اول و دوم متوسطه شهرستان سلماس در سال تحصیلی 94 – 1393 می باشد . روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری کلیه دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس انتخاب شده است. جامعه آماری 2 چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران، در مقاطع تحصیلی دوره اول و دوم متوسطه شهرستان سلماس در سال تحصیلی 94 – 1393 می باشد . روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری کلیه دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس انتخاب شده است. جامعه آماری 250 نفری با استفاده از فرمول کوکران تحقیق شامل 147 زن و 103 مرد از بین دبیران آموزش و پرورش شهرستان سلماس که به روش تصادفی خوشه ای (محلات سلماس ، مغانجوق و سیلاب ) انتخاب شده اند ، می باشد. اعتبار ابزار اندازه گیری از نوع صوری و پایایی پرسشنامه نیز با آلفای کرونباخ در برنامه SPSS محاسبه شد. اطلاعات نهایی در سطح توصیفی با فراوانی، درصد و نمودار و بعد استنباطی با آزمون های تحلیل واریانس، پیرسون و آزمون Tتحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای مستقل ( دین د اری ، احساس امنیت ، دگرخواهی، رضایت شغلی، پایگاه اجتماعی و سنت گرایی) با میزان اعتماد اجتماعی دبیران رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد و بین متغیرهای زمینه ای (تحصیلات، رشته تدریس ، محل تدریس و جنسیت) با اعتماد اجتماعی رابطه معکوس وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - مبانی اندیشه سیاسی نصر
  محمد طاهری خنکداری
  سنت‌گرایی و نصر از جمله جریان‌های فکری است که همچنان زنده و پویا در حال ارتقای جایگاه خود در محافل فکری و فلسفی جهان است. از این رو، غفلت از آن، در واقع، نادیده گرفتن یک جریان جدید فلسفی است. پژوهش حاضر با طرح این سوال که، سنت‌گرایانی مانند سیدحسین نصر با چه مبناهای فکر چکیده کامل

  سنت‌گرایی و نصر از جمله جریان‌های فکری است که همچنان زنده و پویا در حال ارتقای جایگاه خود در محافل فکری و فلسفی جهان است. از این رو، غفلت از آن، در واقع، نادیده گرفتن یک جریان جدید فلسفی است. پژوهش حاضر با طرح این سوال که، سنت‌گرایانی مانند سیدحسین نصر با چه مبناهای فکری به طرح، بحث و نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی موجود می‌پردازند؟ در صدد است به واکاوی اندیشه نصر در ابعاد گوناگون معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی، انسان‌شناختی، جامعه‌شناختی و فرجام‌شناختی بپردازد. بنابراین هدف پژوهش آشنایی با زوایای اصلی اندیشه نصر می‌شد که پس از تلاش بسیار به این نتیجه منجر شد که سیدحسین نصر و یارانش در پی آنند که کل نظام دانایی، شرعی شده و هویت قدسی ‌یابد. آنها تلاش وافر دارند که این ایده را جا بیاندازند که چنین هویتی با ابتناء به وجود مقدس الهی به تمام حوزه‌ها سرایت کرده و به انسان، جامعه، سیاست، حکومت و فرجام نهایی آنها نیز قداست می‌بخشد که برایند نهایی آن تولید و تثبیت نوعی ایدئولوژی محافظه‌کاری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تحلیل سنت‌گرایی و نوگرایی مضمونی و محتوایی در غزل منزوی
  سیف الدین آب برین
  دورۀ معاصر در تاریخ ایران را می‌توان در جمیع جهات، عرصۀ کشاکش بین سنت و نوگرایی دانست. این کشاکش در ساحت ادبیات نیز به وضوح دیده می‌شود. برخی سنت را مایۀ واپس‌ماندگی دانسته و با آن به ستیز برخاسته‌اند و برخی پایبندی تمام و کمال به سنت داشته و نوگرایی و نوجویی را برنتافت چکیده کامل

  دورۀ معاصر در تاریخ ایران را می‌توان در جمیع جهات، عرصۀ کشاکش بین سنت و نوگرایی دانست. این کشاکش در ساحت ادبیات نیز به وضوح دیده می‌شود. برخی سنت را مایۀ واپس‌ماندگی دانسته و با آن به ستیز برخاسته‌اند و برخی پایبندی تمام و کمال به سنت داشته و نوگرایی و نوجویی را برنتافته‌اند؛ در این میان گروهی نیز بوده‌اند که در عین پایبندی به برخی مؤلفه‌های سنت، نوگرایی و نوجویی را نیز الزامی می‌دانستند و در این راه قدم برداشته‌اند. حسین ‌منزوی از غزل‌سرایان نئوکلاسیک، چنین دیدگاهی دارد؛ او غزل را با تئوری‌های نیما آشنایی داده و خود را از «جوجه ققنوسان» نیما می‌داند. در عین حال، غزل خود را حافظ‌وار می‌خواند و به تأثیر سنت در غزلش اذعان دارد. به‌ویژه در حوزۀ مضمون و محتوا که موضوع پژوهش حاضر است، این دوگانگی دیده می‌شود. این رویکرد سبب شده تا در شعر او موضوعات و مضامین سنتی در کنار موضوعات معاصر و نو و تجارب فردی دیده شود؛ عشق جسمانی و اروتیسم، زیبایی‌شناسی متفاوت از معشوق و واقع‌نمایی و تکیه بر تجارب فردی را می‌توان از وجوه نوگرایی او در زمینۀ مضمون، قلمداد کرد. در پژوهش حاضر به بررسی ابعاد سنت‌گرایی و نوگرایی منزوی در موضوع و مضمون پرداخته شده است. نتیجۀ پژوهش حاضر نشان از تلفیق نوگرایی و سنت گرایی در ابعاد مختلف مضمون، زبان و تصاویر شعری درشعر منزوی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - تحول مصادیق زندیقگری و تداوم آن در فرهنگ سیاسی ایران در عصر قاجار
  شهناز یزدان پناه رضا دهقانی نعمت احمدی نسب
  در فرهنگ سیاسی ایران از دیرباز به علت آمیختگی دین و سیاست، زندیق ستیزی امری رایج بود. ولی در هر دوره مصادیقی متفاوت داشت. این مصادیق در دوره‌ی قاجاریه به علت تقابل سنت و مدرنیته، متحول شد. سؤال مطرح شده این است که مقتضیات عصر جدید که یکی از پیامدهایش، تأثیر مدنیت اروپای چکیده کامل

  در فرهنگ سیاسی ایران از دیرباز به علت آمیختگی دین و سیاست، زندیق ستیزی امری رایج بود. ولی در هر دوره مصادیقی متفاوت داشت. این مصادیق در دوره‌ی قاجاریه به علت تقابل سنت و مدرنیته، متحول شد. سؤال مطرح شده این است که مقتضیات عصر جدید که یکی از پیامدهایش، تأثیر مدنیت اروپایی بر نوگرایان مذهبی و سیاسی بود، چه تأثیری بر تحول و دگرگونی مصادیق زندیقگری داشت؟ فرضیه این است که در جوامع دین‌سالاری مانند ایران، مصادیق زندیقگری هم‌سو با مقتضیات هر عصر دچار تحول می‌شود. این مقاله به دنبال تحلیل عملکرد برخی از سنت‌گرایان متعصب و نوگرایان افراط‌گرایی است که با دوقطبی کردن جامعه باعث گسترش مصادیق زندیقگری شدند. گردآوری داده‌ها در این مقاله کتابخانه‌ای و روش تحلیل علی است. بر اساس یافته‌ها، تحول مصادیق زندیقگری در عصر قاجار بیش از آن‌که تحت تأثیر دغدغه‌های مذهبی باشد، متأثر از شرایط فرهنگی و مذهبی جامعه و اغراض شخصی بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - رویکردهای قرآن‌شناسان معاصر به اسباب نزول
  پژمان قاسمی
  دانش اسباب نزول از کهن‌ترین مباحث علوم قرآنی و مرتبط با فهم قرآن است. در دورۀ معاصر علی‌رغم تداوم آرای گذشتگان نزد قرآن‌شناسان کلاسیک، در قریب به تمام مباحث این علم تغییر و تحوّلاتی مشاهده می‌شود. مطالعۀ حاضر با روش‌توصیفی ـ تحلیلی به بررسی رویکردهای قرآن‌شناسان و تحوّل چکیده کامل

  دانش اسباب نزول از کهن‌ترین مباحث علوم قرآنی و مرتبط با فهم قرآن است. در دورۀ معاصر علی‌رغم تداوم آرای گذشتگان نزد قرآن‌شناسان کلاسیک، در قریب به تمام مباحث این علم تغییر و تحوّلاتی مشاهده می‌شود. مطالعۀ حاضر با روش‌توصیفی ـ تحلیلی به بررسی رویکردهای قرآن‌شناسان و تحوّل دیدگاه‌های آنها در این حوزه می‌پردازد. بررسی انجام‌شده نشان می‌دهد که تداوم دیدگاه گذشتگان در دورۀ معاصر نتیجۀ عواملی همچون گرایش به تفسیر بر پایۀ روایات و احیاناً گرایش به تقلید از شیوۀ تفسیری گذشتگان است. تغییر و تحوّلات مذکور نیز عمدتاً برخاسته از تحوّل دیدگاه‌ها در باب ماهیت متن قرآنی، میزان تعامل متن قرآنی با واقعیت، رویکرد نقادانه نسبت به روایات، اعتقاد به ضرورت بازنگری دقیق دیدگاه‌های گذشتگان و بررسی همه‌جانبه میراث دینی است. به نظر می‌رسد که دوران معاصر، عصر توسعۀ بحثها دربارۀ سبب نزول بوده، و شکل‌گیری دیدگاههای متعدد را در پی داشته است؛ خواه دیدگاههایی مانند بی‌نیازی تفسیر از اسباب نزول، و عدم ضرورت وقوع سبب و نزول آیه در تعریف سبب نزول که از دید غالب مفسرانْ معتبر به شمار نیامده‌اند و در این مطالعه به‌تفصیل نقدهایشان هم ذکر خواهد شد، و خواه دیدگاه‌های متعدد دیگری که مقبول مفسران مسلمان افتاده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - بررسی و تحلیل شیوه‌های اقتباس شاعران معاصر از ضرب‌المثل‌های اشعار حافظ
  آرمینه کاظمی سنگدهی احمد گلی ناصر علیزاده خیاط
  10.30495/pars.2022.692271
  ضرب‌المثل‌ها آینة فرهنگ‌عامه هستند که سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابند و می‌توان با بررسی آن‌ها به شیوة تفکر و روح عامة یک سرزمین دست یافت. مضامین تعلیمی ضرب‌المثل‌ها بر عوام و خواص جامعه تأثیری بسزا دارد و شاید همین یکی از عوامل مهم ماندگاری آن طی قرون چکیده کامل

  ضرب‌المثل‌ها آینة فرهنگ‌عامه هستند که سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابند و می‌توان با بررسی آن‌ها به شیوة تفکر و روح عامة یک سرزمین دست یافت. مضامین تعلیمی ضرب‌المثل‌ها بر عوام و خواص جامعه تأثیری بسزا دارد و شاید همین یکی از عوامل مهم ماندگاری آن طی قرون متمادی باشد. غزلیات حافظ سرشار از تمثیلات است. ایجاز زبان اشعار او سبب شده است مقبول طبع مردم صاحب‌نظر شود و هفت سده، در اذهان و زبان این مرزوبوم باقی بماند. در شعر معاصر چه از نوع نیمایی باشد یا غزل معاصر، الگوبرداری از زبان و اندیشة حافظ دیده می‌شود. در این پژوهش با مطالعة آثار هجده شاعر معاصر، انواع تأثیرپذیری و اقتباس از ضرب‌المثل‌های غزلیات حافظ در اشعار آنان، کشف و استخراج شده است؛ نیز وام‌گیری صریح و غیرصریح از 110 ضرب‌المثل غزلیات حافظ در اشعار آنان دیده می‌شود. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مضامین اندرزگونه، توصیه‌های شاعرانه، تشویق، نهی و تحذیر ضرب‌المثل‌های دیوان حافظ در شعر معاصر بازآفرینی شده است. شاعر معاصر چه در محور فرم و صورت و چه از جنبة مضمون و محتوا، گاه به‌صورت نقل‌قولی شاعرانه برای بیان تأثرات و گاه به‌منظور نقد شرایط روزگار، از آموزه‌های نهفته در محتوای ضرب‌المثل‌های اشعار خواجه وام می‌گیرد و می‌کوشد با افزودن و یا اندک تغییراتی در واژگان، تمثیلات اشعار او را بازآفرینی کند. پرونده مقاله