-
دسترسی آزاد مقاله
1 - طرحهای نظامی و راه سازی روسیه تزاری در ایران
محمدعلی کاظم بیکیدر سدههای اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعهطلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنو چکیده کاملدر سدههای اخیر، برقراری و حفظ مناسبات با روسیه، به عنوان قدرتی بزرگ در همسایگی ایران، جایگاهی ویژه در سیاست خارجی ایران داشته است. بررغم طبیعت چندوجهی روابط بین این دو کشور، توسعهطلبی، تهدیدات نظامی و مداخلات روسیه همواره یکی از موجبات نگرانی ایران بوده است. مقاله کنونی ترجمه و بررسی سندی سرّی درباره بخشی از طرحهای نظامی روسیه در ایران است که در 1909م به دست عوامل اطلاعاتی بریتانیا افتاد. بررسی این طرح در بستر طرح های نظامیِ منسوب به روسیه، برای توسعه طلبی در قلمرو ایران و نیز به خطر انداختن منافع بریتانیا در هندوستان، افزون بر نشان دادن برنامه پیشروی روسیه به سوی خلیج فارس در1907، آشکار می سازد که در سرمایه گذاری سنت پترزبورگ در طرحهای راه سازی در ایران، اهداف نظامی جایگاهی ویژه داشت؛ دیگر آن که با انعقاد توافقنامه 1907 روسیه- بریتانیا، نقشه جنگی مذکور که اساسا علیه منافع بریتانیا بود، در عمل در جنگ جهانی اول برضد ملیون ایران و قدرت های مرکزی به کار گرفته شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - جنگ های ایران و روس زمینه ساز تغییر رویکرد نظام آموزشی ایران
داود یحیایی فاخته ماهینیایران عصر قاجاری در ابتدای قرن 19 م/ 13 ق در حالی مورد تجاوز روس ها واقع شد که بی-خبر و عقب مانده از تحولات دنیا، با مشکلات عدیدهای در داخل کشور مواجه بود. علی رغمنتایج تلخ، این واقعه دستاورد مهمی را نصیب فتحعلی شاه و اطرافیان وی کرد که از همهمهمتر، آگاهی از ضعف تجهیزات چکیده کاملایران عصر قاجاری در ابتدای قرن 19 م/ 13 ق در حالی مورد تجاوز روس ها واقع شد که بی-خبر و عقب مانده از تحولات دنیا، با مشکلات عدیدهای در داخل کشور مواجه بود. علی رغمنتایج تلخ، این واقعه دستاورد مهمی را نصیب فتحعلی شاه و اطرافیان وی کرد که از همهمهمتر، آگاهی از ضعف تجهیزات نظامی و دانش روز بود. این موضوع، انگیزۀ اقدامات اصلاح-طلبانه ای گردید که به دنبال درک کاستی های نظام تعلیم و تربیت، دولت مردان را در انجامآنها مصمم ساخت. این مقاله بر آن است تا با بررسی مهم ترین اقدامات انجام شده در اینراستا، تأثیرات آنها را در فراهم نمودن زمینه های لازم جهت تحول و تغییر رویکرد نظامآموزشی ایران تبیین نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - نفت خزر؛ تزریق رقابت به اوراسیا
مسعود سوریدرک رفتارهای روسیه و امریکا در حوزه انرژی خزر نیازمند توجه به مقطع زمانی پس از سقوط شورو ی، نظریاتغالب در مقطع زمانی مورد بررسی ، استراتژی های سیاست خارجی دو طرف و دکترین هایی است که ب همنظوردستیابی ب هاهداف اجرا شده است.در مقطع اول مورد بررسی در این نوشتار، غلبه نظریه چکیده کاملدرک رفتارهای روسیه و امریکا در حوزه انرژی خزر نیازمند توجه به مقطع زمانی پس از سقوط شورو ی، نظریاتغالب در مقطع زمانی مورد بررسی ، استراتژی های سیاست خارجی دو طرف و دکترین هایی است که ب همنظوردستیابی ب هاهداف اجرا شده است.در مقطع اول مورد بررسی در این نوشتار، غلبه نظریه لیبرالیسم و نهادگرایان لیبرال ، احتمال وجود نفتفراوان در منطقه و استراتژی تنو عبخشی ب همنابع تأمین انرژی توسط امریکا موجب اجرای استراتژی ترکیبینفوذ در اوراسیا و پیگیری نظریه رژی مسازی منطقه ای توسط نفت ، خطوط لوله نفت ، ترانزیت نفت و اتصال منطقه ب هاقتصاد بین الملل شد و نهادهایی چون ناتو، سازمان توسعه و همکاری اروپا (OECD ) و اتحادیه اروپا برای زمین هسازی نفوذ و اجرای سیاست سد نفوذ روسیه فعال شدند تا در غفلت ناشی از حضور غربگرایان در کرملینبتوانند رژیم مورد نظر خود را برای تثبیت هژمونی غرب با توجه به اشتیاق کشورهای منطقه برای واگرایی از مسکواجرایی کنند.در مقطع دوم رقابت ، غلبه گفتمان امنیتی در منطق ه، ک متوجهی امریکا ب همنطقه ب هدلیل درگیر شدنش در عراقو افغانستان، همراهی عربستان و کشورهای نف تخیز خلیج فارس با امریکا ، مشخص شدن حجم منابع اندکانرژی در منطق ه، حضور ملی گرایان امنیت محور در کرملین و رشد قیمت نفت باعث شد تا روسیه استراتژیبازگشت ب همونروئه و خارج نزدیک را در قالب دکترین بازگشت توسط انرژی اجرا کند. این استراتژی ب هدنبالاستفاده از ابزار نفت و گاز در تشویق متحدان و تنبیه کشورهای واگرا همچون اکراین ، گرجستان و آذربایجان بود و توانست در آسیای مرکزی از طریق اتحاد با چین و شکل گیری پیمان شانگهای و تقویت CIS مانع تثبیت هژمونی غرب شود و در قفقاز ب هکسب سهم از منافع منطق های در کشورهای اکرای ن، گرجستان و آذربایجانختم شود. با توجه ب هتلاش دو طرف این رقابت برای توسعه هژمونی و نفوذ خود با توجه ب هشرایط بسته منطق ه،ویژگی های نظا مهای سیاسی منطقه ، نزدیکی به اروپ ا، حضور چین و ایران و ترکیه در منطقه و نفوذ نظریه هاینئورئالیستی در محافل تصمی مگیری و تصمیم سازی کرملین و مسکو ب هنظر م یرسد رقابت شکل گرفته حول خطوط لوله و استخراج و ترانزیت نفت و اتحادی ههایی چون گوام ، اتحادیه اروپا و CIS و شانگهای تداوم یابد و تأثیر خود را در منطقه تداوم بخشد. نوع این رقابت و سطوح آن ب هتحولات درون منطقه ای وابستگی جدی داردولی در هر حال با توجه ب هقدرت و ضعف طرفین دارای شدت و ضعف خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - نقش گیلان در مناسبات فرهنگی ایران و روسیه
حسین کلهرمقدمه و هدف پژوهش: امروزه در عرصهی بین الملل مبنای ارتباط کشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراکات فرهنگی ـ اجتماعی استوار است. بطوریکه تعمق بخشی به این مقولهی مهم ارتباطی، میتواند ضامن تثبیت منافع در روند مناسبات همه جانبهی کشورها تلقی شود. پیشینهی تاریخی مناسبات م چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: امروزه در عرصهی بین الملل مبنای ارتباط کشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراکات فرهنگی ـ اجتماعی استوار است. بطوریکه تعمق بخشی به این مقولهی مهم ارتباطی، میتواند ضامن تثبیت منافع در روند مناسبات همه جانبهی کشورها تلقی شود. پیشینهی تاریخی مناسبات مردم گیلان با روسیه علاوه بر اینکه بر اشتراکات زبانی دو ملت تاثیر گذاشته، زمینههای مناسبی هم برای ارتقاء مناسبات فرهنگی ایران و روسیه فراهم ساخته است. مناسباتی که بدلایل مختلف، امروز در شرایط ضعیفی قرار دارد. هدف از این پژوهش تبیین جایگاه گیلان در روابط فرهنگی ایران و روسیه است. جایگاهی که حداقل ریشه در تاریخ 500 ساله دو کشور داشته و میتواند منشا تحولات موثری در ارتقاء مناسبات همه جانبهی ایران و روسیه در طلیعهی هزارهی سوم به حساب آید. روش پژوهش: دادههای این مقاله به شیوهی کتابخانه ایی، توصیفی و میدانی جمع آوری شده بطوریکه بهره گیری از اسناد و منابع تاریخی، شواهد عینی و مستندات آماری از وجوه بارز این شیوه است. یافتهها: در این مقاله پس از بررسی عمده ترین ظرفیتهای علمی و فرهنگی گیلان دریافتیم که پیشینهی مناسبات همه جانبهی گیلان با روسها عاملی در جهت پایداری مناسبات فرهنگی ایران و روسیه است و میتواند روند تعمیق روابط دو کشور را در ابعاد گسترده تری تسریع نماید. نتیجه گیری: ظرفیتهای فرهنگی گیلان برای توسعهی مناسبات همه جانبه با روسها متنوع ارزیابی میشود اما از این ظرفیتها تاکنون آنگونه که باید و شاید برای تقویت مناسبات دو کشور بهره گیری نشده است. پیشینهی مراودات اقتصادی و بازرگانی گیلانیان با روسها در 500 سال گذشته شرایطی فراهم ساخته تا بتوان گامهای موثری در جهت آشنایی اقوام با یکدیگر در بستر فرهنگ و مراودات اجتماعی برداشت. خط احداث کریدور شمال ـ جنوب موسوم به نوستراک نیز بر این اهمیت افزوده است. همچنین ورود واژگان فارسی و روسی در زبانهای یکدیگر گواهی بر نقش تبادلات فرهنگی مردم گیلان و روس در ازمنهی تاریخ است. پس میتوان ادعا نمود که تقویت مناسبات فرهنگی گیلان با روسها خود زمینهایی ست تا روابط دو کشور وارد مرحلهی نوینی شود و نقصانهای موجود در مناسبات فعلی ایران و روسیه را با تقویت پایههای فرهنگی جبران نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - راهبردهای منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه بر اساس تئوری بازیها
مصطفی هاشمی ریباز قربانی نژاد کیومرث یزدان پناه درو محمد حسن نامیتغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابلتوجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای چکیده کاملتغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابلتوجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای اجتماعی - فرهنگی با مردم منطقه، همکاریهای سیاسی - اقتصادی را با آنها گسترش داده است. حضور فعال بازیگران منطقهای و فرا منطقهای بر این رابطه تأثیر مستقیم گذاشته است. این پژوهش به دنبال گزینش راهبرد مؤثر نیل به منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه و طرح راهبرد های عملیاتی به روش تئوری بازیها است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است که در آن برای جمعآوری دادههای تحقیق بهصورت توأمان از روش کتابخانهای و میدانی شامل مصاحبه با نخبگان استفادهشده. جامعهی آماری، شامل مجموعهای متشکل از متخصصان جغرافیای سیاسی، مسئولین سازمانهای مرتبط و نهادهای ذیربط بودهاند که علاوه بر بخش گردآوری اطلاعات، در دیگر بخشها مانند (مصاحبه و پرسشنامه) یاری رساندهاند. در این پژوهش سعی شده راهبرد مؤثر نیل به منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه در این منطقه پرداخته شود. سپس نتایج حاصل تحلیل آماری در قالب تئوری بازیها به اجرا گذاشتهشده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - سیاست روسیه در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز و چالشهای فراروی آن پس از جنگ سرد
عبدالرضا فرجی راد مریم شعبانیاز نظر رهبران روسیه، حوزه نفوذ سنتی اتحاد جماهیر شوروی به ویژه آسیای مرکزی و قفقاز نخستین سنگر پدافندی برای پاسداری از امنیت ملی روسیه است و رفتار مسکو بر سیاق دوران روسیه تزاری و شوروی سابق، باید به دنبال اعمال سلطه بر این منطقه باشد. با این وجود، روسیه در طول دو دهه ا چکیده کاملاز نظر رهبران روسیه، حوزه نفوذ سنتی اتحاد جماهیر شوروی به ویژه آسیای مرکزی و قفقاز نخستین سنگر پدافندی برای پاسداری از امنیت ملی روسیه است و رفتار مسکو بر سیاق دوران روسیه تزاری و شوروی سابق، باید به دنبال اعمال سلطه بر این منطقه باشد. با این وجود، روسیه در طول دو دهه اخیر، رویکردهای مختلفی در قبال آسیای مرکزی و قفقاز در پیش گرفته است که در نگاه اول ممکن است تداعی کننده سردرگمی سران کاخ کرملین باشد، اما با بررسی دقیق علت اتخاذ چنین رویه ای، می توان دریافت که این رویکردها صرفاً تاکتیکی و به منظور تحقق راهبرد کلان روسیه در آسیای مرکزی و قفقاز بوده اند. روندهای موجود، بیانگر آن است که هیأت حاکمه روسیه با تدوین راهبرد بلند مدت این کشور، همواره به دنبال آن بوده اند که روسیه را به عنوان یک امپراطور نفتی و بازیگری که با ارتقای جایگاه خود، قادر به ایفای نقشی ژئوپلیتیکی و کلیدی در عرصه انرژی است، مطرح کنند و از منابع انرژی روسیه و نیز انحصار خطوط لوله انتقال انرژی به عنوان ابزاری سیاسی و اقتصادی جهت تأمین منافع ژئوپلیتیکی این کشور در منطقه اوراسیا و به ویژه در روابط با اتحادیه اروپا بهره برداری کنند. در این تحقیق به دنبال پاسخ به این سال هستیم که روسیه برای رسیدن به اهدافش در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز بعد از جنگ سرد با چه موانعی رو به رو می باشد. به نظر می رسد از جمله موانع روسیه برای رسیدن به اهدافش اول جنگ های قومی فرهنگی در منطقه قفقاز و بعد از آن حضور قدرت های فرامنطقه ای در این منطقه می باشد که در این پژوهش به بررسی آن می پردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تبیین نقش سیاستگذاری بر نهادسازی مدیریت مخاطرات در مناطق روستایی و کشاورزی "روستو آن دن" در فدراسیون روسیه
شهاب الدین شکری آلکسی اوریچ آرکیپوف یولیا و یاچسلاواونا فیلوننکو بلوکریلوا اولگا اسپیریدانوا مارینا سانیکواهدف از این تحقیق تخصیص یک مدل ساختاری برای تخمین اثرات عوامل سیاست گذاری شامل سیاست های مالی و انرژی بر مؤلفه های نهادی مرتبط با مدیریت مخاطرات در بخش کشاورزی و جامعه روستایی "روستو آن دن" بوده است. مؤلفه های نهادی مرتبط با مدیرت مخاطرات طبق بررسی مقدماتی پروفایل آسیب پ چکیده کاملهدف از این تحقیق تخصیص یک مدل ساختاری برای تخمین اثرات عوامل سیاست گذاری شامل سیاست های مالی و انرژی بر مؤلفه های نهادی مرتبط با مدیریت مخاطرات در بخش کشاورزی و جامعه روستایی "روستو آن دن" بوده است. مؤلفه های نهادی مرتبط با مدیرت مخاطرات طبق بررسی مقدماتی پروفایل آسیب پذیری بر اساس وضعیت منطقه مورد مطالعه و از ابعاد اقلیمی، تولیدی، اقتصادی- اجتماعی، بازار کشاورزی، بازار کار و مقررات زمین، استخراج و اولویت بندی شدند. در مرحله بعد مهم ترین راهبردها به منظور مدیریت مخاطرات مربوطه و افزایش قابلیت برگشت پذیری اقتصاد شناسایی شدند. جامعه آماری شامل 75 متخصص موضوعی در رشته اقتصاد و اقتصاد کشاورزی از دانشگاه فدرال جنوبی روسیه (روستو آن دن) و دانشگاه ایالتی کشاورزی ساراتو و نیز تعدادی از کارشناسان بخش دولتی بود. در نهایت مدل های تأییدی دو عاملی سیاست گذاری و نهادها و برازش مدل اندازه گیری مورد آزمون، اصلاح و تعدیل قرار گرفت. یافته های بخش ساختاری مدل نیز حمایت مدل از سوی داده های نمونه ای را تأیید کردند. همچنین نتایج بخش ساختاری مدل نشان دادند که دو عامل "سیاست مالی" و "سیاست انرژی" توانایی تبیین به ترتیب 48 درصد و 38 درصد از واریانس متغیرهای "تکنولوژی نهادی" و "نهادسازی" را دارا می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تأثیر سیاست همسایگی جمهوری فدراسیون روسیه بر رویکرد منطقهگرایی ایران در قفقاز
مصطفی هاشمی ریباز قربانی نژاد کیومرث یزدان پناه درو محمدحسن نامیمنطقه قفقاز جنوبی به دلیل موقعیت ژئواستراتژیکی که دارد جذبکننده بازیگران منطقهای و کروی است. ریشه تاریخی و همجواری این منطقه با ایران و روسیه باعث شده است که سرنوشت و اتفاقات این منطقه تاثیر مستقیمی بر امنیت و منافع ملی ایران و روسیه داشته باشد که باعث ایجاد موانعی د چکیده کاملمنطقه قفقاز جنوبی به دلیل موقعیت ژئواستراتژیکی که دارد جذبکننده بازیگران منطقهای و کروی است. ریشه تاریخی و همجواری این منطقه با ایران و روسیه باعث شده است که سرنوشت و اتفاقات این منطقه تاثیر مستقیمی بر امنیت و منافع ملی ایران و روسیه داشته باشد که باعث ایجاد موانعی در مسیر منطقه گرایی ایران توسط روسیه و دیگر بازیگران داشته است. پژوهش حاضر درصدد مطالعه بر تأثیر سیاست همسایگی جمهوری فدراسیون روسیه بر رویکرد منطقهگرایی ایران در قفقاز است.پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است که در آن برای جمعآوری دادههای تحقیق بهصورت توأمان از روشهای کتابخانهای و میدانی شامل پرسشنامه استفادهشده است. در این پژوهش جامعهی آماری، شامل مجموعهای متشکل از متخصصان جغرافیای سیاسی، مسئولین سازمانهای مرتبط و نهادهای ذیربط بودهاند که علاوه بر بخش گردآوری اطلاعات، در دیگر بخشها مانند (مصاحبه و پرسشنامه) یاری رساندهاند. در این پژوهش سعی شده تمامی ابعاد سیاسی ،دفاعی ، امنیتی و... کشورهای منطقه قفقاز جنوبی و بازیگران حاضر در این منطقه پرداخته شود . سپس نتایج حاصل از روش میدانی در قالب تحلیل آماری T به اجرا گذاشتهشده است. بنابراین ایران باید برای کسب جایگاهی برتر از رقبای خود و تأمین امنیت و منافع ملی خود به دور از برخورد های قهر آمیز روسیه ،راهبردهایی مبتنی بر پیوند منافع خود با کشورهای قفقاز را مدنظر قرار دهد و به مرحله عملیاتی شدن برساند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی سیاست خارجی روسیه در مورد جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر برنامه هسته ای ایران)
مجتبی محمدی نودهکی محمدرضا اصغری مهدی جاودانی مقدمروسیه و ایران روابط پرفراز و نشیبی را طی قرن ها سپری کرده اند. مهمترین این روابط در دوران تزاری و حکومت کمونیستی سابق و روسیه جدید پس از 1991 رقم خورده است. سیاست روسیه در قبال ایران قبل از فروپاشی شوروی منفی و همواره با دخالت های نظامی و سیاسی همراه بوده است اما پس از چکیده کاملروسیه و ایران روابط پرفراز و نشیبی را طی قرن ها سپری کرده اند. مهمترین این روابط در دوران تزاری و حکومت کمونیستی سابق و روسیه جدید پس از 1991 رقم خورده است. سیاست روسیه در قبال ایران قبل از فروپاشی شوروی منفی و همواره با دخالت های نظامی و سیاسی همراه بوده است اما پس از فروپاشی شوروی و در دوران ریاست جمهوری پوتین سیاست همکاری همراه با واگرایی را ادامه داده است. سیاست روسیه در این سالها در زمینه های مختلف دارای نقاط عطفی بوده است. سیاست متناقض روسیه بویژه در مورد برنامه هسته ای ایران خود را نمایان کرده است. با وجود اینکه روسیه تنها کشوری بود که پس از کناره گیری کشورهای غربی در مورد ادامه همکاری با ایران در زمینه هسته ای، به همکاری خود با ایران ادامه داد، اما از ابتدای بحران هسته ای ایران سعی کرده روابط خود را با غرب و ایران حفظ کند و منافع خود را از این دعوا تامین کند. سیاست های متناقض روسیه که متاثر از متغیرهای داخلی و خارجی می باشد، باعث شده تا در این پژوهش سعی شود علل تناقض رفتاری این قدرت مورد بررسی قرار گرفته تا فهم روشن تری از این سیاست ها بعمل آید. زیرا اشتباه محاسباتی باعث می شود تا با اتکا و خوش بینی بیش از انتظار به روسیه و ظرفیت های واقعی سیاست خارجی روسیه به نتیجه مطلوب نرسیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی وضعیت استقراض خارجی ایران در دوره مظفرالدین شاه
دکتر مصیب عباسیمطالعات صورت گرفته در زمینه وضعیت اقتصادی ایران در عصر ناصرالدین شاه نشان میدهد که شاه و دولتمردان این عهد نتوانستند با اتخاذ راهکارهای علمی، عملی کشور را از بحران مالی و کسری بودجه برهانند. لاجرم برای تأمین پول مورد نیاز به استقراض خارجی روی آوردند با ترور ناصرالدین ش چکیده کاملمطالعات صورت گرفته در زمینه وضعیت اقتصادی ایران در عصر ناصرالدین شاه نشان میدهد که شاه و دولتمردان این عهد نتوانستند با اتخاذ راهکارهای علمی، عملی کشور را از بحران مالی و کسری بودجه برهانند. لاجرم برای تأمین پول مورد نیاز به استقراض خارجی روی آوردند با ترور ناصرالدین شاه و روی کار آمدن مظفرالدین شاه ،این میراث شوم گریبانگیر این شاه پیر نیز گردید. ناتوانی در افزایش درآمد از طریق مدیریت صحیح و زود بازده منابع مالی و عدم اجازه به رجال صاحب دانش و روش برای اصلاحات مالی، شرایط را برای ورود به جاده استقراض خارجی فزونی بخشید. راهی که ناصرالدین شاه گشود توسط این شاه پیر گسترش یافت. زیرا شرایط سیاسی- اجتماعی و اقتصادی ایران در عصر مظفرالدین شاه بحرانیتر از ماقبل است. بررسی و تحلیل استقراض خارجی ایران در این عهد و تأثیر آن بر کشور مسئله اصلی این تحقیق است. پژوهش صورت گرفته نشان میدهد که مظفرالدین شاه و دولتمرمردان به مراتب ضعیفتر از گذشته عمل نموده و در چنگ و کشا و قوس انگلیس و اعتراضات مردمی و انتقاد اصحاب قلم و دانش و سیاست و خردورزی گرفتار شده و با اخذ وامهای متعدد از روس و انگلیس و هزینه آن در محلهای غیر ضرور یک کشور مفلس و فرومانده را تحویل نوگرایان مشروطه خواه دادند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - علل و پیامدهای اولین مداخله نظامی، حکومت کمونیستی شوروی در ایران
بهزاد بهرامیپس از انقلاب 1917م روسیه و روی کار آمدن کمونیست ها در این کشور، رهبران این کشور که با مشکلات داخلی و خارجی فراوانی روبرو بودند، برای مدت کوتاهی سعی نمودند با برخی اقدامات، زمینه های روابط دوستانه با ایران را فراهم نمایند. اما این وضع چندان دوام نیافت و پس از انعقاد قرار چکیده کاملپس از انقلاب 1917م روسیه و روی کار آمدن کمونیست ها در این کشور، رهبران این کشور که با مشکلات داخلی و خارجی فراوانی روبرو بودند، برای مدت کوتاهی سعی نمودند با برخی اقدامات، زمینه های روابط دوستانه با ایران را فراهم نمایند. اما این وضع چندان دوام نیافت و پس از انعقاد قرارداد 1919م ایران و انگلیس و برخی عوامل دیگر روسها در سیاست خارجی خود در ایران چرخش های اساسی ایجاد کردند و سیاست تسامح را کنار گذاشته و در اولین مرحله اقدام به حمله نظامی به گیلان کردند، که این امر پیامدهای متعددی را در پی داشت. سعی ما در این مقاله بر آن است که نگاهی گذرا بر سیاست روس های کمونیست در ایران پس از قرارداد 1919م تا انعقاد قرارداد 1921م، مودّت ایران و روسیه و پایان نهضت جنگل داشته باشیم تا بتوانیم این ادعا را به اثبات برسانیم که تغییر حکومت روسیه، تحولات اساسی در سیاست خارجی آنان نسبت به ایران ایجاد نکرده و آنان بر خلاف شعارهای کمونیستی خود همواره در صدد کسب منافع بیشتر در ایران بوده اند و در این راه از هیچ اقدامی ابایی نداشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - بررسی و تحلیل حق جدایی (چاره ساز) بر اساس حقوق بین الملل با تاکید بر جدایی منطقه کریمه از دولت اوکراین
عادل محمدی ابومحمد عسگرخانی سید باقر میر عباسیهدف از این مقاله بررسی قانونی یا غیر قانونی بودن جدایی یک جانبه کریمه از اوکراین می باشد و مسئله اصلی ما تبیین و بررسی این مسئله است که بر اساس استدلالات مقامات کریمه و فدراسیون روسیه، آیا حق تعیین سرنوشت یا حق جدایی (چاره ساز) می تواند اساس قانونی برای جدایی اخلاقی و ق چکیده کاملهدف از این مقاله بررسی قانونی یا غیر قانونی بودن جدایی یک جانبه کریمه از اوکراین می باشد و مسئله اصلی ما تبیین و بررسی این مسئله است که بر اساس استدلالات مقامات کریمه و فدراسیون روسیه، آیا حق تعیین سرنوشت یا حق جدایی (چاره ساز) می تواند اساس قانونی برای جدایی اخلاقی و قانونی یکجانبه شبه جزیره کریمه از اوکراین باشد یا خیر؟ مقاله حاضر علاوه بر اینکه نشان می دهد حقوق بین الملل عمومی معاصر، حق ِ جدایی چاره ساز را در مورد کریمه تصدیق نمی کند بلکه نشان می دهد خطری بالقوه در نقض حقوق اساسی جمعیت روسی زبان کریمه، برخلاف ادعاهای مقامات کریمه وجود نداشته و هیچ سندی نسبت به این نقض از طرف مدعین ارائه نشده است. مقاله حاضر که به روش تحلیلی توصیفی و به شیوه کتابخانه ای نگاشته شده است تائید می کند که جدایی چاره ساز تحت شرایط خاص مانند مورد کوزوو می تواند قانونی و منطیق با اصول جدایی در حقوق بین الملل باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - بررسی تقابل ناتو و پیمان شانگهای در خلیج فارس
مهدی کردی کلاک ماشاالله حیدرپور مهدی جاودانی مقدمناتو، یکی از مهمترین سازمانهای بینالمللی است که پس از جنگ سرد و تحول کارکردی در مأموریتهای خود، گسترش به شرق را بهعنوان یکی از اولویتهایش تعریف نموده است. در این چارچوب، ناتو در قالب ابتکار همکاری استانبول، تلاش نموده تا در راستای تأمین امنیت انرژی، ایفای نقش در ام چکیده کاملناتو، یکی از مهمترین سازمانهای بینالمللی است که پس از جنگ سرد و تحول کارکردی در مأموریتهای خود، گسترش به شرق را بهعنوان یکی از اولویتهایش تعریف نموده است. در این چارچوب، ناتو در قالب ابتکار همکاری استانبول، تلاش نموده تا در راستای تأمین امنیت انرژی، ایفای نقش در امنیت منطقه و محصور نمودن ایران، حضور خود در خلیجفارس را تحکیم نماید. در این شرایط، تلاش سازمان همکاری شانگهای برای نقشآفرینی در مسائل امنیتی، ایجاد محدودیت برای ناتو و کنترل مسیرهای مواصلاتی انرژی در خلیجفارس، تداعیکننده رویارویی پیمان ورشو با ناتو است. این مقاله تلاش دارد تا به این سؤال اصلی بپردازد که تقابل امنیتی ناتو و شانگهای در خلیجفارس بر مبنای چه رویکرد و عللی قابلتحلیل است؟ فرضیه پژوهش، علل اصلی تقابل را در اهداف امنیتی متعارض، تزاحم منافع در مسیرهای مواصلاتی انرژی و دیدگاههای متفاوت در قبال ایران میداند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تاثیر متغیر فرد و ساختار بر نگرش ترکیه به روسیه ؛ مطالعه موردی دوره حزب عدالت و توسعه
محبوبه روحیروابط ترکیه با روسیه در طول تاریخ متاثر از عوامل متعددی تحولات بسیاری به خود دیده است. اما از دوره به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه این روابط تغییرات بزرگی را تجربه کرده است که به هیچ وجه نمی توان آن را ناگهانی و بدون پیش زمینه تصور کرد. در شکل گیری این دوران طلایی رواب چکیده کاملروابط ترکیه با روسیه در طول تاریخ متاثر از عوامل متعددی تحولات بسیاری به خود دیده است. اما از دوره به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه این روابط تغییرات بزرگی را تجربه کرده است که به هیچ وجه نمی توان آن را ناگهانی و بدون پیش زمینه تصور کرد. در شکل گیری این دوران طلایی روابط دوجانبه، گرایش ترکیه به توسعه دوستانه آن امری غیرقابل انکار است. در میان علل مختلف در سطوح داخلی، منطقه ای و بین المللی، به نظر می رسد دو عامل فرد تصمیم گیرنده و ساختار بیش از همه در هموار کردن تلاش ترکیه برای این نوع روابط نقش داشته است. بنابراین سوال اصلی این مقاله آن است که دو متغیر فرد و ساختار چه تاثیری بر روابط ترکیه با روسیه داشته اند؟ نتایج حاصل از پژوهش با بررسی نمودهای عینی تاثیر این دو متغیر حاکی از آن است که این دو عامل زمینه تغییر نگرش ترکیه به روسیه از قالب حداکثریِ تقابلی و دشمن گونه به قالب حداقلیِ تعاملی و دوستانه را فراهم آورده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی استراتژی سیاست توسعه هستهای روسیه در خاورمیانه
محمدرضا موحدی علیرضا رضاییروسیه به عنوان یکی از قدرت های بزرگ طی سال های اخیر تلاش کرده است نقش فعال و موثری در مورد مسائل و تحولات منطقه خاورمیانه داشته باشد، به طوری که به جنگ سوریه ورود پیدا کرد و از طرفی با کشورهای حوزه خلیج فارس نیز مراودات و تعاملات گسترده ای را آغاز کرد. در این میان فن آو چکیده کاملروسیه به عنوان یکی از قدرت های بزرگ طی سال های اخیر تلاش کرده است نقش فعال و موثری در مورد مسائل و تحولات منطقه خاورمیانه داشته باشد، به طوری که به جنگ سوریه ورود پیدا کرد و از طرفی با کشورهای حوزه خلیج فارس نیز مراودات و تعاملات گسترده ای را آغاز کرد. در این میان فن آوری هسته ای روسیه به عامل جذابی برای کشورهای خاورمیانه تبدیل شده است و کشورهای حوزه خلیج فارس علاقه بیشتری برای همکاری با روسیه در این زمینه از خود نشان می دهند و از طرفی مسکو نیز با رویکردی مثبت به این واکنش، می کوشد به این نیازها پاسخ دهد. این تحقیق به دنبال پاسخ به پرسشی است که اساسا استراتژی سیاست توسعه هسته ای روسیه در خاورمیانه چیست؟ برای پاسخ به این سوال باید اذعان داشت که روسیه به عنوان یک قدرت هسته ای می کوشد با اتخاذ استراتژی سیاست توسعه هسته ای موقعیت سیاسی و عمق نفوذ خود در منطقه خاورمیانه را افزایش دهد و این امر از طریق گسترش فعالیت ها و مراودات اقتصادی به ویژه در زمینه فن آوری هسته ای به کشورهای خاورمیانه مهیا می گردد. چنین رویکردی موجب می شود روسیه در کنار سایر بازیگران فرامنطقه ای در خاورمیانه به ویژه آمریکا حضوری فعال تر و نفوذی موثرتر داشته باشد و به نوعی سهم بیشتری در تصمیمات در این منطقه داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - جغرافیای تاریخی تالش از دوره صفویان تا عهدنامه ترکمنچای
لاله عرفانی نمین رضا شعبانی سینا فروزشتالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاههای تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدودهی جغرافیای تاریخی آن قبل چکیده کاملتالش سرزمینی در غرب دریای خزر است که عناصر ثابت قدم ایرانی از دیر باز در آن زیسته اند و از دیدگاههای تاریخی، اجتماعی، اقتصادی وجغرافیایی دارای شرایط غنی است. تقسیم این منطقه به دو قسمت تالش شمالی و جنوبی پس از عهدنامه ترکمنچای، مطالعه ی محدودهی جغرافیای تاریخی آن قبل از تقسیم را ضروری کرده است. در طول تاریخ، در این منطقه مذاهب گوناگونی رواج داشته که در مقایسه با سرزمین های همجوار خود حضور نسبتا پایدارتری داشته اند؛ بنابراین فرض بر این است که نوع ترکیب جمعیتی این منطقه در این امر دخیل بوده باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که جغرافیای تاریخی تالش قبل از تقسیم آن چگونه بوده و آیا ویژگی های تاریخی و انسانی آن می تواند متاثّر از عوامل جغرافیایی باشد؟ یافته های به دست آمده بیانگر این واقعیت است که سخت کوشی تالشیان واصالت زبان، مذهب و فرهنگ آنها تا حدود زیادی متاثر از شرایط جغرافیایی و اقتصادی منطقه بوده است؛ از طرفی قرار گرفتن تالش در مسیر گیلان به آذربایجان، قفقاز و روسیه، ارتباط تاریخی با فراز و فرودهای مختلف میان حکومتهای هم جوار ایجاد کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - واگرائیها و همگرائیها در هنجارسازی و تدوین حقوق نرم سایبری مطالعه موردی: قطعنامه پیشنهادی فدراسیون روسیه (2021-1998)
نصرالله سلطانی محمدعلی کفائی فر محمدرضا حسینیتوسعه حقوق بینالملل سایبری همواره با دشواریهایی همراه بوده است. بهرغم اینکه امنیتسازی و مبارزه با جرائم برخاسته از این فضا مستلزم مساعی جمعی دولتهاست و تقسیمناپذیری امنیت در این فضا از اهم ویژگیهای آن است معالوصف پیشرفت اندکی جهت قاعدهمند شدن این فضا حاصلشده چکیده کاملتوسعه حقوق بینالملل سایبری همواره با دشواریهایی همراه بوده است. بهرغم اینکه امنیتسازی و مبارزه با جرائم برخاسته از این فضا مستلزم مساعی جمعی دولتهاست و تقسیمناپذیری امنیت در این فضا از اهم ویژگیهای آن است معالوصف پیشرفت اندکی جهت قاعدهمند شدن این فضا حاصلشده است. مرکز ثقل و نقطه تمرکز فعالیتهای بینالمللی برای نظاممند کردن فعالیت در عرصه سایبر، سازمان ملل متحد است. دراینبین قطعنامه پیشنهادی فدراسیون روسیه به کمیته اول مجمع عمومی، از مهمترین تلاشها برای قاعدهمند کردن این فضا طی دو دهه اخیر است که موضوع مقاله حاضر میباشد. در این قطعنامه به نقش علم و تکنولوژی در چارچوب امنیت بینالملل و کاربرد دوگانه نظامی و غیرنظامی فضای سایبر اشارهشده است. رویکرد هنجارساز این قطعنامه و عملکرد حقوقی کنشگران اصلی در قبال این قطعنامه، مطمح نظر مقاله میباشد. تحقیق حاضر از جهت هدف محوری، توسعهای محسوب میشود که با بررسی موضوعی و تحلیل محتوایی تمام قطعنامهها و پایش روند این اسناد درصدد توسعه دانش است. رویکرد این پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، پژوهش اسنادی و مبتنی بر شواهد برگرفته از اسناد سازمان ملل میباشد. یافتههای تحقیق مؤید آن است که غلبه رویکرد شرکت محوری بهجای حاکمیت محوری به این فضا از یکسو و نگاه حداقلی قدرتهای بزرگ سایبری به نقش ملل متحد برای قاعدهمند سازی فضای سایبر و عدم ایفای نقش مؤثر این سازمان در این امر از اهم دلایل ضعف کارکردی سازمان ملل برای قاعدهمند سازی این فضا میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - راهبرد امنیتی روسیه در دوره 2005-2015؛ از موازنهگرایی نرم تا موازنهگرایی سخت
سید سعید میرترابی محمد باقر علی تبارچکیده فروپاشی ساختار دوقطبی نظام بینالملل سبب شد ایالات متحده آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت باقیمانده در قالب قدرت هژمون یا چیره طلب در صحنه جهانی عمل کند. این وضعیت موجب شد بسیاری از مطالعات در حوزه روابط قدرتهای بزرگ، بر شیوه واکنش قدرتهای درجه دوم نسبت به سیاست ق چکیده کاملچکیده فروپاشی ساختار دوقطبی نظام بینالملل سبب شد ایالات متحده آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت باقیمانده در قالب قدرت هژمون یا چیره طلب در صحنه جهانی عمل کند. این وضعیت موجب شد بسیاری از مطالعات در حوزه روابط قدرتهای بزرگ، بر شیوه واکنش قدرتهای درجه دوم نسبت به سیاست قدرت هژمون تمرکز پیدا کند و در این باره؛ بهویژه الگوی رفتاری روسیه به عنوان قدرت درجه دوم بهجا مانده از شوروی سابق مورد توجه قرار گیرد. این مقاله با ابزار کتابخانهای و روش علی– تحلیلی، مبانی راهبرد امنیتی روسیه را در دوره زمانی 2005 تا 2015 مورد توجه قرار داده است. ادعایی که مقاله به عنوان فرضیه مطرح کرده، این است که چارچوب کلان راهبرد امنیتی مسکو در دوره زمانی 2005-2015، موازنهسازی نرم در برابر تهدید قدرت هژمون بوده؛ اما روسیه موازنهسازی سختِ محاسبه شده و هدفمند را نیز در شرایط خاص مدنظر داشته است. مقاله با تمرکز بر واکنش مسکو در قبال بحرانهای گرجستان(2008)، اوکراین(2014) و سوریه(2011-2015) این ادعا را آزمون کرده است. بر اساس ایده مقاله میتوان گفت مداخله نظامی روسها در بحران سوریه، در پی محاسبات مسکو از شدت یافتن تهدیدهای امنیتی پس از سقوط احتمالی دولت بشار اسد صورت گرفته و در عین حال، مسکو دامنه این مداخله نظامی را بهگونهای تعیین کرده که سبب تحریک امریکا و متحدانش به عمل متقابل و رویارویی احتمالی نظامی در صحنه میدانی سوریه نگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - عوامل مؤثر در رویکرد روسیه به برنامه هستهای ایران؛ از نیروگاه بوشهر تا برجام
هادی زرگری الهه کولائیچکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هستهای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکلدهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به بر چکیده کاملچکیده روسیه یکی از بازیگران مؤثر در روند فنی و سیاسی برنامه هستهای ایران بوده است؛ اما دیدگاه های یکسانی نسبت به رویکرد آن وجود ندارد. به منظور ارزیابی این دیدگاه ها، پرسش این پژوهش این است که عامل یا عوامل مؤثر در شکلدهی به رویکرد و رفتارهای فنی و سیاسی روسیه به برنامه هستهای کشورمان چیست؟ در پاسخ به پرسش فوق، این فرضیه مطرح است که رویکرد مسکو را باید در قالب کلان سیاست خارجی آن و در رابطه با نقش های جهانی، منطقه ای و هستهای سیاست خارجی روسیه، متأثر از گفتمان های هویتی این کشور ارزیابی کرد. در این زمینه، کوشش مسکو برای ایفای نقش های جهانی و منطقه ای و آیین هستهای این کشور، در کنار عوامل اقتصادی و بین المللی در دوره های زمانی مختلف در کنار هم، تأثیرگذاری متفاوتی در چارچوب گفتمان های هویتی در گذر زمان، در شکل دهی به رویکرد روسیه به برنامه هستهای ایران و سطح همکاری یا همسویی فنی و سیاسی با آن داشته اند. لذا تاکید صرف بر عوامل اقتصادی یا بین المللی، نه تنها به تقلیل گرایی منجر می شود؛ بلکه تغییر در مواضع و رفتارهای روسیه را نیز تبیین نمی کند. این پژوهش برای بررسی فرضیه خود از روش توصیفی- تحلیلی و نیز استفاده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه بهره برده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تاثیر رقابت خاورمیانهای روسیه و ایالات متحده آمریکا بر جایگاه منطقهای ایران (2011-2019)
الهه کولائی امین نایینیخیزشهای عربی از دسامبر2011 تقریبا به طور کامل نظم امنیتی و بازیگران اصلی در منطقه را دچار تحولات سیاسی و نظامی کرد. حضور مستقیم روسیه به عنوان یک قدرت فرامنطقهای در سوریه یکی از مهمترین تغییرهای استراتژیک در خاورمیانه را ایجاد کرده است. روسیه بعد از پیوستهسازی کریمه چکیده کاملخیزشهای عربی از دسامبر2011 تقریبا به طور کامل نظم امنیتی و بازیگران اصلی در منطقه را دچار تحولات سیاسی و نظامی کرد. حضور مستقیم روسیه به عنوان یک قدرت فرامنطقهای در سوریه یکی از مهمترین تغییرهای استراتژیک در خاورمیانه را ایجاد کرده است. روسیه بعد از پیوستهسازی کریمه به خاک خود در سال 2014، در سال 2015 با دخالت نظامی در سوریه در یک نزاع ژئوپلیتیک با آمریکا قرار گرفته است. مسکو همچنین سیاست تقویت رابطه خود با متحدان سنتی آمریکا در منطقه از جمله اسرائیل، عربستان و ترکیه را نیز مدنظر قرار داده است. رقابت مسکو و واشنگتن درحالی به خاورمیانه کشیده شده است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال حفظ و تقویت خود در بی نظمی ناشی از بهار عربی است. با توجه به سیاست های کلی ایران در منطقه، تهران روابط خود با روسیه را افزایش داده است. این رابطه در حفظ بشار اسد در قدرت به همپوشانی منافع رسیده است. این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی روابط ایران، روسیه و امریکا را یک چرخه به هم پیوسته در نظر گرفته و تاثیر رقابت روسیه و آمریکا را برجایگاه منطقهای ایران بررسی می کند.این مقاله با حمایت مالی مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی دانشگاه تهران تهیه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - فروپاشی اتحاد شوروی ویژگی های منحصر به فرد آن و نمونه های تاریخی مشابه
هلموت واگنر حسن ملائکهسقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقو چکیده کاملسقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقوط سایر امپراتوری های قرن بیستم را دارد. نگارنده با بررسی دیدگاه سیاستمداران اتحاد شوروی مانند ولادیمیر پوتین، میخائیل گورباچف و آلکساندر یاکولوف و نیز محققان آلمانی مانند الریش درو، گرهارد سیمون و هلموت آلتریشتر سعی می کند، دیدگاهی جامع از علل سقوط اتحاد شوروی ارایه کند. نویسنده انتخاب های پیش روی روسیه برای ایفای نقشی مؤثر در صحنه ی جهانی را بررسی می کند و نتیجه می گیرد که روسیه برای دستیابی به این هدف می بایست همگرایی هر چه بیشتری در چارچوب اتحادیه اروپا در پیش گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی فعالیت های شورای ناتو - روسیه فراز و فرودها در همکاری های ناتو و روسیه از آغاز روابط تا پایان سال 2009
اسماعیل شفیعی پیام جهانگیریروابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث چکیده کاملروابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث ابر قدرت شوروی سابق - در قالب شورای ناتو روسیه آغاز کرد. روسیه ضمن داشتن نگرانی های جدی از ادامه ی بقای ناتو و گسترش آن به شرق تصمیم گرفت با ناتو همکاری کند و با حضور خود در این سازمان از وقوع تحولات به زیان منافع خود جلوگیری کند. به رغم این که روسیه دیگر نظام سیاسی اقتصادی کمونیستی ندارد اما کشور های اصلی تشکیل دهنده ناتو به ویژه ایالات متحده آمریکا از پتانسیل بالقو هی روسیه برای تبدیل به یک قدرت جهانی آگاه هستند و همین امر موجب بدبینی ناتو به روسیه گردیده است. با وجود این اختلافات موضوعات بین المللی و حوزه هایی هستند که ناتو و روسیه دارای منافع و دیدگاه مشترک می باشند؛ مانند تروریسم، گسترش سلاح های کشتار جمعی، بنیادگرای اسلامی و مبارزه با ناسیونالیسم افراطی و ناآرامی های قومی مذهبی و همین امر زمینه ی تشکیل شورای ناتو -روسیه را فراهم نموده است. هدف مقاله ی حاضر بررسی فراز و فرود های روابط ناتو و روسیه می باشد. این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با بررسی اسناد منتشر شده در پایگاه رسمی ناتو و دیدگاه صاحب نظران به اختلافات و اشتراکات روسیه و ناتو می پردازد و این واقعیت را بیان می کند که روسیه و ناتو برای مقابله با چالش های بین المللی و ابعاد جدید تهدیدات امنیتی در قرن بیست و یکم ناگزیر به همکاری با یکدیگر می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - جایگاه دیپلماسی عمومی در رقابت جدید ایالات متحده ی آمریکا و فدراسیون روسیه (بازتولید جنگ سرد در عرصه ی دیپلماسی عمومی)
عباسقلی عسگریانچکیده دیپلماسیعمومی ابزار قدرت نرم است. این واقعیت مدتها پیش مطرح بوده و در سالهای اخیر در عملکرد کشورها نمود عینی داشتهاست. آمریکا و روسیه دو کشور قدرتمند، سابقه رقابت با یکدیگر دارند. روسیه در سالهای اخیر بهدلیل ضعف قوای نظامی و اقتصادی نسبت به رقیب، رقابت خود چکیده کاملچکیده دیپلماسیعمومی ابزار قدرت نرم است. این واقعیت مدتها پیش مطرح بوده و در سالهای اخیر در عملکرد کشورها نمود عینی داشتهاست. آمریکا و روسیه دو کشور قدرتمند، سابقه رقابت با یکدیگر دارند. روسیه در سالهای اخیر بهدلیل ضعف قوای نظامی و اقتصادی نسبت به رقیب، رقابت خود را در دیپلماسی عمومی قرار داده که علیرغم فراهم بودن زمینههایی از قبیل زبان مشترک و شناخت فرهنگ یک دیگر در رقابت با آمریکا دچار چالشهایی است. در این مقاله تلاش خواهدشد تا به پرسش دیپلماسیعمومی چه جایگاهی در سیاست خارجی متقابل دو کشور داشته است، چگونه و در چه حوزههایی مورداستفاده قرار گرفتهاست پاسخ دادهشود. پاسخ احتمالی به این پرسش این است که هر دو کشور به کارکردهای دیپلماسی عمومی در دنیای امروز واقفند اما بهرغم تلاشهای صورت گرفته طی سالهای اخیر، روسیه پیروزی زیادی در حوزه ی دیپلماسی عمومی نداشته است. یکی از موانع مهم در پیش برد دیپلماسی عمومی در روسیه، ذهنیت هم چنان سختانگار دولتمردان کرملین است. از دیگر سو آمریکا بهعنوان یکی از مهمترین بازی گران سیاسی عرصه ی نظام بینالملل همواره از ابزارهای گوناگون برای انتقال پیام خود به مردم و سایر دولتها استفاده و توفیقات بیشتری کسب کردهاست. این جستار بهروش توصیفیـتحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، اینترنتی و الکترونیکی انجامشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - روابط سیاسی ـ اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در سایهی تحریمهای غربی دربارهی مناقشه اوکراین
محمدتقی جهانبخش جعفر حقپناهچکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزههای مختلف از گذشتههای بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیتهای مشوش از یک دیگر چکیده کاملچکیده روابط دو کشور ایران و روسیه در حوزههای مختلف از گذشتههای بسیار دور وجود داشته و غالباً روسیه نیز دست بالاتر را دارا بوده است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران به دلایل مختلف جریان روابط خارجی کشورمان را تغییر داد. ایران و روسیه علیرغم وجود ذهنیتهای مشوش از یک دیگر در حوزههای مختلف روابط خویش را با شدت و ضعف ادامه دادهاند. مسأله ی اوکراین در سالیان اخیر تأثیر مهمی بر روابط روسیه و غرب داشته و موجب تشدید تنشها میان روسیه و کشورهای غربی به زعامت ایالاتمتحده و اتحادیهی اروپا شده است. در همین راستا در سال گذشته میلادی تحریمهای اقتصادی مختلفی علیه فدراسیون روسیه اعمال شد که این کشور را ناگزیر از جایگزینی شرکای غربی با شرقی کرد. این مسأله ظاهراً دو کشور را بیشازپیش به یک دیگر نزدیک کرده است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که تحریمهای اعمالشده علیه فدراسیون روسیه چه تأثیری در روابط اقتصادی ـ سیاسی این کشور با جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ پاسخ احتمالی به پرسش مطرحشده این است که اعمال تحریمهای غربی، روسیه را ناگزیر از تقویت روابط اقتصادی- سیاسی خود با ایران کرده و موجبات نزدیکی بیشازپیش دو کشور را فراهم کرده است. این پژوهش بهروش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای و الکترونیکی انجامشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تأثیر سیاست همسایگی جمهوری فدراسیون روسیه بر رویکرد منطقهگرایی ایران در قفقاز
مصطفی هاشمی ریباز قربانی نژاد کیومرث یزدان پناه درو محمدحسن نامیمنطقه قفقاز جنوبی به دلیل موقعیت ژئواستراتژیکی که دارد جذبکننده بازیگران منطقهای و کروی است. ریشه تاریخی و همجواری این منطقه با ایران و روسیه باعث شده است که سرنوشت و اتفاقات این منطقه تاثیر مستقیمی بر امنیت و منافع ملی ایران و روسیه داشته باشد که باعث ایجاد موانعی د چکیده کاملمنطقه قفقاز جنوبی به دلیل موقعیت ژئواستراتژیکی که دارد جذبکننده بازیگران منطقهای و کروی است. ریشه تاریخی و همجواری این منطقه با ایران و روسیه باعث شده است که سرنوشت و اتفاقات این منطقه تاثیر مستقیمی بر امنیت و منافع ملی ایران و روسیه داشته باشد که باعث ایجاد موانعی در مسیر منطقه گرایی ایران توسط روسیه و دیگر بازیگران داشته است. پژوهش حاضر درصدد مطالعه بر تأثیر سیاست همسایگی جمهوری فدراسیون روسیه بر رویکرد منطقهگرایی ایران در قفقاز است.پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است که در آن برای جمعآوری دادههای تحقیق بهصورت توأمان از روشهای کتابخانهای و میدانی شامل پرسشنامه استفادهشده است. در این پژوهش جامعهی آماری، شامل مجموعهای متشکل از متخصصان جغرافیای سیاسی، مسئولین سازمانهای مرتبط و نهادهای ذیربط بودهاند که علاوه بر بخش گردآوری اطلاعات، در دیگر بخشها مانند (مصاحبه و پرسشنامه) یاری رساندهاند. در این پژوهش سعی شده تمامی ابعاد سیاسی ،دفاعی ، امنیتی و... کشورهای منطقه قفقاز جنوبی و بازیگران حاضر در این منطقه پرداخته شود . سپس نتایج حاصل از روش میدانی در قالب تحلیل آماری T به اجرا گذاشتهشده است. بنابراین ایران باید برای کسب جایگاهی برتر از رقبای خود و تأمین امنیت و منافع ملی خود به دور از برخورد های قهر آمیز روسیه ،راهبردهایی مبتنی بر پیوند منافع خود با کشورهای قفقاز را مدنظر قرار دهد و به مرحله عملیاتی شدن برساند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - Strategies and Tactics for the Development of Fruit and Vegetable Export from Iran to Russia
رحمت على صابرى حقایق طهمورث حسنقلیپور هاشم آقازاده محمد طالقانیGiven the agricultural potential of Iran on one hand, and the shortages in Russia's fruit and vegetable supply, along with its expanding vegetable market on the other, Russia has become a major market for Iranian exporters of fruits and vegetables. The aim of this study چکیده کاملGiven the agricultural potential of Iran on one hand, and the shortages in Russia's fruit and vegetable supply, along with its expanding vegetable market on the other, Russia has become a major market for Iranian exporters of fruits and vegetables. The aim of this study was to identify and rank strategies and tactics for the development of fruit and vegetable exports to the Russian market. The research followed a developmental-applied approach in terms of goals, and employed a descriptive survey using an exploratory mixed method. The statistical population consisted of experts and fruit and vegetable exporters to Russia, who were sampled using the purposive snowball technique. The qualitative phase included 20 participants, while the quantitative phase involved 100 individuals. The qualitative data were analyzed using content analysis to derive strategies and tactics, which were then ranked in the quantitative phase using the TOPSIS technique. Two strategies, namely entry and sustainable presence, were identified for the development of fruit and vegetable exports, along with 28 corresponding tactics. Finally, the top ranks were assigned to fixing regulations, establishing incentives, and stabilizing the exchange rate. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی تطبیقی سیاست خارجی روسیه در قبال قرهباغ و اوکراین
حبیب اله ابوالحسن شیرازی احسان جعفری فرارمنستان و آذربایجان و اوکراین در خارج نزدیک روسیه قرار دارند. تحولات خارج نزدیک برای روسیه پس از فروپاشی شوروی بسیار بااهمیت است. از همین رو وقوع بحران قرهباغ در سپتامبر 2020 که منجر به درگیری 44 روزه ارمنستان و آذربایجان شد و همچنین تلاش اوکراین در نزدیک شدن به غرب م چکیده کاملارمنستان و آذربایجان و اوکراین در خارج نزدیک روسیه قرار دارند. تحولات خارج نزدیک برای روسیه پس از فروپاشی شوروی بسیار بااهمیت است. از همین رو وقوع بحران قرهباغ در سپتامبر 2020 که منجر به درگیری 44 روزه ارمنستان و آذربایجان شد و همچنین تلاش اوکراین در نزدیک شدن به غرب موجب واکنش روسیه شد. مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که سیاست خارجی روسیه در قبال قرهباغ و اوکراین چگونه بوده است؟ یافتهها در چارچوب منطقهگرایی مکتب کپنهاگ بیانگر این مطلب است که روسیه نسبت به تحولات منطقه پیرامون خود تلاش داشته است تا به دنبال نزدیک شدن دولت غربگرای ارمنستان به عدممداخله در جنگ قرهباغ و حمایت از این کشور در قبال آذربایجان دست زند، درحالیکه به سبب نزدیک شدن دولت اوکراین به غرب و تلاش برای پیوستن به ناتو به اقدام تهاجمی دستزده است. بااینحال به نظر میرسد سیاست روسیه نسبت به ارمنستان در مقایسه با اوکراین به سبب عدم تحریم روسیه، حمایت افکار عمومی از میانجیگری روسیه و استقرار نیروهای حافظ صلح دستاوردهای موفقیتآمیزتری نسبت به محکومیت حمله به اوکراین، اعمال تحریم علیه روسیه و عدمحمایت در سازمان ملل داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل یکجانبهگرایی آمریکا و تأثیرآن بر امنیت ملی ایران: 2021-2009
طاهره نظافتی گارینه کشیشیان سیرکیساختار نظام بینالملل پس از فروپاشی شوروی شکل تکقطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یکجانبهی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شدهاند. این روند رقابتی چکیده کاملساختار نظام بینالملل پس از فروپاشی شوروی شکل تکقطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یکجانبهی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شدهاند. این روند رقابتی بر امنیت ملی کشورهای دیگر نیز تأثیرگذار بوده است. سوال اصلی پژوهش این است که ائتلاف روسیه و چین در مقابل یکجانبهگرایی ایالات متحده چه تأثیری بر امنیت ملی ایران در سالهای 2021-2009 داشته است؟ به نظر میرسد ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل آمریکا بر مبنای رقابت و مهار هژمونی واشنگتن در راستای تقویت امنیت ملی ایران بوده است. نتایج نشان میدهد که ائتلاف چین و روسیه علیه آمریکا امنیت ملی ایران را در بعد سیاسی تأکید ایران بر نقش سازمان ملل، عضویت ایران در سازمان شانگهای، جستجوی افقهای نو در بریکس؛ در بعد نظامی مقابله با تحریمهای غرب و ارتقاء همکاری نظامی با چین و روسیه؛ در بعد اقتصادی ارتقاء همکاری اقتصادی، خرید نفت و گاز ایران و در بعد زیست محیطی همکاری دو طرف با ایران را، تحت تأثیر قرار داده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و منابع کتابخانهای و اینترنتی به موضوع پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - روسیه و نظم نوین جهانی (با تأکید بر جنگ روسیه و اوکراین 2022)
احمد جلوباز زمان فروپاشی شوروی، روسیه با شبح افول و چشم انداز از دست دادن جایگاه خود به عنوان یکی از قدرتهای بزرگ جهان دست و پنجه نرم کرده است. افزایش تعامل نظامی بین اوکراین و غرب نشان داد که اوکراین (یا اوکراین همراه با ناتو) ممکن است روزی در آینده قابل پیشبینی روسیه را به چ چکیده کاملاز زمان فروپاشی شوروی، روسیه با شبح افول و چشم انداز از دست دادن جایگاه خود به عنوان یکی از قدرتهای بزرگ جهان دست و پنجه نرم کرده است. افزایش تعامل نظامی بین اوکراین و غرب نشان داد که اوکراین (یا اوکراین همراه با ناتو) ممکن است روزی در آینده قابل پیشبینی روسیه را به چالش بکشند. کشوری که به عنوان یک کشور حائل با اهمیت استراتژیک بسیار برای روسیه بود، بنابراین دست به اقدامی عملی علیه آن زد. تهاجم روسیه به اوکراین در 24 فوریه 2022، نشان دهنده ظهور مجدد جنگ در قاره اروپا و تلاش نهایی برای اصلاح سیستم تحت رهبری غرب است که از پایان جنگ سرد حاکم بود. تا قبل از این جنگ روسیه در اعلامیههای خود از نظمجهانی شکایت میکرده اما با این جنگ به صورت عملی نظمجهانی را به چالش کشیدهاست. حال این سوال مطرح میشود علل وقوع جنگ روسیه و اوکراین چیست؟ جنگ روسیه با اوکراین باعث ظهور و گسترش چه مفاهیمی در نظم بین الملل شده است؟ این مقاله با بیان چارچوب مفهومی نظم به روش تبیینی گسترش ناتو را موجب شروع جنگ روسیه با اوکراین دانسته و در راستای تعریف نظم نوین روسی،گسترش مفهوم روسکیمیر، گسترش مفهوم اوراسیای بزرگ در قالب جهان چندنظمی، بهچالش کشیدن مفهوم نظملیبرالیستی و قوانین بینالمللی را در نظم چند مرکزی مورد بررسی قرار میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - سیاست خارجی روسیه و آمریکا نسبت به بحران سوریه
اکبر اشرفی امیر سعید بابازاده جودیبا گذشت زمان، بحران سوریه به یکی از پیچیدهترین چالشهای سیاسی و امنیتی در منطقه تبدیل شده است. از سوی دیگر تحولات سیاسی سوریه عرصهای برای رقابت قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای فراهم کرده است. هر یک از این قدرتها رویکردهای متفاوتی در قبال سوریه بهکارگرفتهاند که رویک چکیده کاملبا گذشت زمان، بحران سوریه به یکی از پیچیدهترین چالشهای سیاسی و امنیتی در منطقه تبدیل شده است. از سوی دیگر تحولات سیاسی سوریه عرصهای برای رقابت قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای فراهم کرده است. هر یک از این قدرتها رویکردهای متفاوتی در قبال سوریه بهکارگرفتهاند که رویکرد آمریکا و روسیه بهعنوان دو ابرقدرت جهانی اهمیت فراوانی دارد. از نگاه بیشتر تحلیلگران، سیاست خارجی آمریکا در برابر جنگ داخلی سوریه بسیار ابهامآمیز بوده است. ریشه این سردرگمی به استراتژی مبهم و نامشخص سیاست خارجی آمریکا در رابطه با رویارویی با بیداری اسلامی مربوط میشود که سردرگمی در سیاست خارجی را در سطوح منطقهای و بینالمللی بهوجود آورده است. روسیه نیز در تحولات سوریه از حکومت اسد حمایت کرده و تقریباً با یک خط سیر کمنوسان موضع خود را دنبال کرده است. موضع روسیه در قبال تحولات سیاسی کشورهای عربی منطقه با نوعی شک و تردید آمیخته بوده و جابهجایی حکومتها در منطقه را در شرایط کنونی چندان به نفع سیاست خاورمیانهای خود ندیده و آن را برهم زننده ثبات منطقه میداند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - روسیه و گرجستان: از تعاملات تا تنش ها
رویا منتظمی نجمه سلیمانی کاریزمهچکیده جمهوری گرجستان به دلیل واقع شدن در منطقه ی مهم قفقاز همواره از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده است. در این میان، روسیه از بدو استقلال گرجستان کوشیده است تا با برقراری رابطه ی نزدیک با این کشور، منافع خود را دنبال کند. مقاله ی حاضر، مطالعه ای است پیرامون روابط د چکیده کاملچکیده جمهوری گرجستان به دلیل واقع شدن در منطقه ی مهم قفقاز همواره از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده است. در این میان، روسیه از بدو استقلال گرجستان کوشیده است تا با برقراری رابطه ی نزدیک با این کشور، منافع خود را دنبال کند. مقاله ی حاضر، مطالعه ای است پیرامون روابط دو کشور گرجستان و روسیه و اختلافاتی که دو کشور در مسیر این رابطه داشته اند. پژوهشگر در این مقاله ابتدا به مهمترین دلائل اهمیت گرجستان برای روسیه پرداخته و سپس سیر تاریخی روابط دو کشور را بیان کرده است و در مرحله ی بعد تلاش می کند تا به مهمترین زمینه های اختلاف دو کشور و دلائل آن بپردازد. در انتهای مقاله نیز روابط دو کشور در آینده پیش بینی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - بررسی تطبیقی سیاست آمریکا و روسیه در قبال امنیت انرژی در قفقاز جنوبی
سید نوراله میراشرفی داود کیانی علی شیرخانیچکیده رقابتهای جدید ژئوپلیتیک میان ایالات متحده آمریکا و روسیه برای کنترل و دستیابی به منابع انرژی و مسیرهای انتقال آن از مباحث قابل توجه در منطقه قفقاز جنوبی است. در سالهای اخیر، رقابتهای آمریکا و روسیه آنها را وارد یک بازی جدید به نام بازی ژئوپلیتیک، انرژی و انت چکیده کاملچکیده رقابتهای جدید ژئوپلیتیک میان ایالات متحده آمریکا و روسیه برای کنترل و دستیابی به منابع انرژی و مسیرهای انتقال آن از مباحث قابل توجه در منطقه قفقاز جنوبی است. در سالهای اخیر، رقابتهای آمریکا و روسیه آنها را وارد یک بازی جدید به نام بازی ژئوپلیتیک، انرژی و انتقال آن و به عبارتی دیگر بازی بزرگ نموده است. روسیه بهعنوان قدیمیترین و در دسترسترین مسیر انتقال انرژی منطقه به بازارهای جهانی بر نقش و اهمیت خود تأکید نموده و انحصار سنتی فروش و انتقال انرژی به اروپا را در محوریت برنامههای خود قرار داده است. از سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا نیز به دنبال تسلط بر ذخایر انرژی و ﺗﺄمین امنیت خطوط انتقال آن بوده، و از استراتژی خطوط لوله چندگانه با محوریت حذف روسیه در منطقه قفقاز جنوبی پیروی میکند. در این مقاله بر آنیم که رقابتهای ایالات متحده آمریکا و روسیه که منجر به اتخاذ سیاستهای متمایز از یکدیگر در منطقه قفقاز جنوبی شده را مورد بررسی قرار دهیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - رفتارشناسی روسیه در قبال جنگ داخلی سوریه و واکنش آمریکا
فاطمه السادات معلومی افشین زرگرجنگ داخلی سوریه که در7 سال گذشته مهمترین بحران خاورمیانه لقب گرفته است، این منطقه را به صحنه رقابت و تقابل قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای تبدیل کرده است.گستردگی جغرافیای منازعه، حجم بالای خسارت وارده، وقوع خشونتهای بسیار شدید و نیز حضور مستقیم و غیر مستقیم تعداد بیشما چکیده کاملجنگ داخلی سوریه که در7 سال گذشته مهمترین بحران خاورمیانه لقب گرفته است، این منطقه را به صحنه رقابت و تقابل قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای تبدیل کرده است.گستردگی جغرافیای منازعه، حجم بالای خسارت وارده، وقوع خشونتهای بسیار شدید و نیز حضور مستقیم و غیر مستقیم تعداد بیشماری از بازیگران نظام بینالملل در صحنۀ نبردهای عملیاتی موجب شده است تا از این بحران به عنوان یکی از نمونههای منحصر به فرد در یک دهه اخیر یاد شود. ماهیت پدیدههای بینالمللی نشان داده است که قدرتهای بزرگ در یک ساختار چندجانبه،به موازات همکاری و رقابت، درصدد ثبات معادلۀ قدرت در محیط بینالمللی هستند. روسیه طی سالهای اخیر بازیگر اصلی در سوریه بوده و در میان بازیگران خارجی در سوریه قویترین طرف بوده است اما در طرف مقابل ایالات متحده هم با داشتن ابزارهای متعدد و به بهانه مقابله با خطر داعش و جلوگیری از نفوذ ایران در سوریه در این کشور بحران زده به ایفای نقشی پرداخته است که همسو با منافع روسیه نبوده است. به این ترتیب تقابلی آشکار و پنهان بین روسیه و آمریکا در سوریه پدید آمده است.در این مقاله به بررسی این تقابل می پردازیم. پرونده مقاله