تنیازیس یکی از بیماری‌های مهم انگلی مشترک بین انسان و دام می‌باشد که در نتیجه مصرف گوشت خام یا نیم‌پز گاوی آلوده به سیستی‌سرکوس بویس (Cysticercus bovis) در انسان ایجاد می‌شود. پرتودهی به‌عنوانی روشی ایمن می‌تواند جهت از بین بردن انگل‌ها در سالم‌سازی مواد غذایی و به‌عنوان یک روش کنترلی در پیشگیری از وقوع اپیدمی‌ این بیماری انگلی غذازاد مورد استفاده قرار گیرد. لذا در این مطالعه ابتدا قسمت‌های مختلف لاشه‌های گاوی (سه سر بازو،قلب و جوشی) حاوی کیست زنده در دو کشتارگاه استان البرز جهت پرتودهی با دوزهای مختلف اشعه گاما (5/0، 6/0، 7/0، 8/0، 9/0، 1، 5/1 کیلوگری) انتخاب و پس از پرتوتابی نمونه‌ها به‌مدت 30 الی 120 دقیقه، زنده و یا مرده بودن لاروها با رنگ‌آمیزی ائوزین‌متیلن‌بلو و توسط مشاهده میکروسکوپی مشخص گردید. آنالیز آماری با نرم‌افزار SPSS نسخه 22 و با استفاده از برنامه Trend Chi-square صورت گرفت. نتایج حاکی از آن بود که دوزهای 8/0، 9/0، 1و 5/1 کیلوگری به‌ترتیب با 72، 6/82، 9/90 و 6/91 درصد در مقایسه با سایر دوزها، به‌طور معنی‌داری قادر به از بین بردن کیست‌ها شد. به‌دلیل عدم اختلاف آماری معنی‌داری بین دو دوز 1و 5/‌1 کیلوگری جهت از بین بردن کیست‌ها، از دوز کمتر یعنی 1 کیلوگری به‌عنوان دوز مناسب پرتودهی در گوشت‌های آلوده توصیه می‌گردد. Manuscript profile

هیستیدین یکی از مشتقات ازت‌دار غیرپروتئینی موجود در ماهی و سایر فرآورده‌های دریایی می‌باشد که میزان آن در انواع ماهیان ازجمله خانواده سالمونیده (که ماهی قزل‌آلا نیز از این دسته می‌باشد) به نسبت سایر فرآورده‌های غذایی بالا می‎باشد. برخی از باکتری‌ها که فلور طبیعی این محصول می‌باشند از طریق دکربوکسیلاسیون آنزیمی خود هیستیدین را تبدیل به هیستامین می‌نمایند. مسمومیت حاصله از هیستامین برای انسان مخاطره‌آمیز می‌باشد. اندازه‌گیری میزان هیستامین با روشی سریع و دقیق می‌تواند در کاهش این خطرات مفید باشد. هدف این مقاله تعیین شمارش کلی باکتری‌های مزوفیل و سایکروفیل و تعیین میزان هیستامین ماهی‌های قزل‌آلای عرضه‌شده در مراکز فروش ماهی در تهران با استفاده از روش الایزا می‌باشد. لذا 60 نمونه ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (اونکورینچوس مایکیس) از 10 مرکز فروش ماهی در تهران خریداری شد و با استفاده از کیت الایزای ریدا اسکرین میزان هیستامین در آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین پس از رقت‌سازی از نمونه های حاصلهدر محیط آگار مغذی در دو دمای 25 و 35 درجه سلسیوس به‌صورت سطحی کشت داده شد. میزان هیستامین در نمونه‌ها بین 4 تا mg/100g 28 با میانگین mg/100g 18/14 بود. از این میان 50/12 درصد نمونه‌ها دارای میزان هیستامین بالاتر از حد مجاز بین‌المللی بودند (mg/100g20). بر اساس نتایج حاصل از آزمون همبستگی دو طرفه پیرسون مشاهده شد که رابطه مستقیمی بین میزان هیستامین و تعداد باکتری‎ها در نمونه‌های ماهی برقرار است (01/0>p). تفاوت‌های موجود در میزان آنزیم هیستیدین دکربوکسیلاز باکتریایی که در انواع ماهیان مشاهده می‌شود، می‌تواند با نوع اغذیه دریایی، تنوع گونه‌های ماهیان، درجه حرارت و زمان نگهداری در ارتباط ‌باشد. لذا اعمال مراقبت‌های خوب بهداشتی در طی مراحل مختلف پرورش، صید، انتقال و نگه‌داری در کاهش میزان رشد باکتری‌ها و متعاقب آن تولید هیستامین موثر می‌باشد و مخاطرات ناشی از مسمومیت‌های هیستامینی را بدین وسیله می‌توان به حداقل رسانید. Manuscript profile

باسیلوس سرئوس یک باکتری بیماری‌زای غذازاد است که مسبب حدود 20 درصد موارد شیوع مسمومیت‌های غذایی در جهان می‌باشد. امروزه توجه و علاقه فزاینده‌ای به استفاده از اسانس‎های گیاهی به عنوان نگه‌دارنده‌های طبیعی در غذا وجود دارد. زیره سبز گیاه بومی ایران است که در طب سنتی و فراورده‌های غذایی استفاده می‌شود. هدف از این تحقیق ارائه یک مدل ریاضی پیشگو برای ارزیابی اثر ضدمیکروبی اسانس زیره سبز به عنوان یک نگه‌دارنده غذایی طبیعی علیه باکتری باسیلوس سرئوس در یک مدل چند فاکتوری است. اسانس گیاه زیره سبز به وسیله روش تقطیر با بخار آب استخراج شد و به کمک دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌نگار جرمی مورد تحلیل قرار گرفت. سپس تاثیر غلظت‌های مختلف اسانس زیره سبز (0، 005/0، 015/0، 03/0 و 045/0 درصد) و دمای نگه-داری (10 و 25 و 35 درجه سانتی‌گراد) بر باکتری باسیلوس سرئوس در محیط براث BHI طی زمان‌های معینی از آزمایش (روزهای 1، 2، 3، 4، 5، 6، 9، 12، 15، 18، 21، 24، 27، 30، 36 و 42) مورد بررسی قرار گرفت. رشد باکتری باسیلوس سرئوس با کاربرد غلظت‌ 015/0 درصد اسانس زیره سبز در دمای 10 درجه سانتی‌گراد و همچنین غلظت 030/0 درصد اسانس در دمای 25 و 35 درجه سانتی‌گراد به طور معنی‌داری کاهش پیدا کرد (05/0>P). مدل ریاضی پیشگوی به دست آمده در این مطالعه می‌تواند ابزار مفیدی جهت ارزیابی اثرات ضد میکروبی این میکروارگانیسم طی زنجیره غذایی باشد. Manuscript profile

راههای مختلفی برای افزایش مدت زمان نگهداری مواد غذایی به کار می رود، که در بین آنها پرتودهی می‌تواند به عنوان روشی موثر در به تأخیر انداختن فساد در مواد غذایی به ویژه با منشأ آبزیان مطرح باشد. در این مطالعه 50 قطعه ماهی کپور علفخوار(Grass carp) (Ctenopharyngodon idella) 5/1-1 کیلوگرمی جهت پرتودهی گاما با منبع کبالت 60 با دزهای صفر، 5/1، 5/2 و 5/3 کیلوگری استفاده شد و سپس تغییرات بار میکروبی و کل ازت فرار طی روزهای 1، 7 و 14 تحت شرایط نگه‌‎داری در یخچال بررسی گردید. نتایج تحقیق فوق نشانگر کاهش قابل توجه میزان T.V.N و باکتری‌های مزوفیل هوازی در نمونه‌های پرتودیده در مقایسه با نمونه‌های پرتو ندیده بود. در این مطالعه با توجه به اینکه دز 5/3 کیلوگری در مقایسه با سایر دزها موجب کاهش معنی‌دار مقادیر T.V.N و باکتری های مزوفیل هوازی در مقایسه با استاندارد، در شرایط یخچالی تا روز هفتم گردید، لذا استفاده از آن به عنوان بهترین دز جهت جلوگیری از فساد ماهی کپور علفخوار در مدت زمان هفت روز توصیه می‌شود. Manuscript profile

امروزه استفاده از فیلم های میکروبی طبیعی به عنوان بازدارنده های رشد میکروب های خطرناک خصوصا در مواد غذایی افزایش پیدا کرده است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرضد میکروبی فیلم های کیتوزان حاوی 4-1 درصد اسانس اسطوخودوس بر روی برخی از باکتری های بیماریزای غذازاد (لیستریا مونوسیتوژنز، باسیلوس سرئوس، استافیلوکوکوس ارئوس، ویبریو پاراهمولیتیکوس، و اشریشیا کلی O157:H7) انجام پذیرفت. ابتدا اسانس گیاه اسطوخودوس با استفاده از دستگاه کلونجر تهیه و برای‎ ‎بررسی‎ ‎ترکیبات‎ ‎سازنده‎ ‎اسانس،از‎ ‎دستگاه‎ ‎رنگ نگار گازی‎ ‎متصل‎ ‎به‎ ‎طیفسنج‎ ‎جرمی‎ ‎استفاده گردید. بیشترین اجزاء اسانس به ترتیب 1،8سینئول ( 16/49 %)، بورنئول ( 75/10 %) ، کامفور ( 94/8 %) و لینالول ال (95/3 %) و آلفاپینن ( 2/3 %) بودند‎.‎ سپس دیسک های کروی از فیلم های کیتوزان حاوی غلظت های 4-1درصداسانس اسطخودوس بر روی کشت های باکتری های مذکور قرار داده شد. نتایج این مطالعه نشانگر اثر ضد میکروبی فیلم های کیتوزان حاوی اسانس در جلوگیری از رشد میکروارگانیزمهای مورد آزمایش میباشد(05/0 < p) و فیلم های کیتوزان حاوی 4 درصد اسانس توانایی جلوگیری از رشد تمام میکروارگانیسم ها را داشتند. شفافیت فیلم ها نیز با افزایش غلظت کیتوزان کاهش یافت. این نتایج نشان داد که فیلم های کیتوزان حاوی اسانس اسطخودوس اثر مناسبی جهت بسته بندی برخی مواد غذایی دارد. Manuscript profile

به دلیل مصرف روزافزون اغذیه آماده خوردن و اهمیت شیوع بیماریهای غذازاد ناشی از مصرف این اغذیه, تغییرات میکروبی در انواع اغذیه آماده‌خوردن در درب کارخانه و درفروشگاه‌های مواد‌غذایی در استان البرز مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور شمارش‌کلی باکتریها، استافیلوکوکوس آرئوس، کلی‌فرم، کپک و مخمر وشناسایی و شمارش، اشریشیا‌ کلی، در 200 نمونه غذای نیم پخته (فلافل، فیش‌فینگر، ماهی‌سوخاری، مرغ‌سوخاری، کتلت‌گوشت، کوردن‌بلو، کوکو‌سبزی، میگو‌سوخاری، ناگت‌مرغ، شنسل-مرغ، شنسل‌فورمینگ)[A]، خام منجمد (جوجه‌کباب، بازو‌مرغ منجمد، مرغ‌برگر، همبرگر30، 60، 75% و‌85%، کباب‌لقمه‌85%) [B]و پخته یخچالی (کوکتل‌55%‌، هات‌داگ 55%، سوسیس‌آلمانی) [C] بررسی‌‌شد .درکلیه گروه‌ها میزان میکروبها پس از نگهداری محصول در فروشگاه بیشتر از درب کارخانه بود (05/0 P≤). شمارش‌کلی باکتریایی و کلی‌فرم در گروه C از همه گروه‌ها کمتر و بین دو‌گروه دیگر تفاوتی وجود نداشت. گروه C فاقد باکتری اشریشیا‌کلی بوده و این باکتری در گروه B در مقایسه با گروه A بیشتر بود و بیشترین و کمترین میزان کپک و مخمر به ترتیب مربوط به نمونه‌های B و A بود. بیشترین تعداد باکتری استافیلوکوکوس ارئوس نیز متعلق به گروه B بود (05/0 P≤). افزایش تغییرات میکروبی پس از نگهداری در فروشگاههای بزرگ در مقایسه با زمان تولید و درب کارخانه می تواند نماینگر عدم رعایت نگهداری اغذیه آماده خوردن در شرایط مناسب زمان-دمایی ‌باشد. همچنین علاوه بر خصوصیات اکولوژیکی میکروبهای نامبرده، انتقال متقاطع توسط دستکاری پرسنل، حمل نادرست، پخت کم غذا، (خصوصا در مورد اغذیه نیم پخته) و عدم کاربرد صحیح سیستم انجماد می‌تواند در این افزایش میکروبی نقش بسیار مهمی را ایفا کند. Manuscript profile