مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیشبینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوا أکثر
مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیشبینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری، میزان مشارکت شهروندان ارومیه و عوامل مؤثر بر آن، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفته است.
روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان 384 سرپرست خانوار نمونه در مناطق چهارگانه شهر ارومیه به روش نمونهگیری خوشهای (چند مرحلهای) استفاده شده است.
یافتهها و نتیجهگیری: حاکی از آن است که بیشترین و کمترین میزان مشارکت در مناطق 1 و 2 به ترتیب با میانگین 62% و 51% در 8 مؤلفه بوده است. به طور کلی در شهر ارومیه از میان مؤلفههای مورد بررسی، بیشترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه پاکسازی محیط شهری، با 5/71% بوده و کمترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه درختکاری در محله و شهر، با 5/31% بوده است. همچنین، میانگین مشارکت شهروندان در مناطق چهارگانه ارومیه حدود 5/55 درصد بوده که نشان از مشارکت متوسط در اداره امور شهر دارد و عوامل مؤثر بر آن عبارتند از سن، تحصیلات، بعد خانوار، سابقه سکونت در محل، وضع فعالیت، نوع شغل و نوع مسکن بوده است. متغیرهای میزان درآمد و میزان هزینه خانوار هیچگونه رابطه معناداری با میانگین مشارکت شهروندان نشان ندادهاند. در تحلیل مدل رگرسیونی چند متغیره نیز مشخص شد که متغیرهای وارده بر مدل، 52 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکنند. در این میان سهم متغیرهای مستقل بعد خانوار، سابقه سکونت در محل و نوع شغل از همه بیشتر بوده است. متغیر تحصیلات کمترین سهم در تبیین متغیر وابسته را ایفاد مینماید.
تفاصيل المقالة
زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه أکثر
زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه روزافزون به جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و کالبدی نیز بر رویه و سیاست بازآفرینی شهری تأثیرگذار است. به طور خاص، جستجوی راههای جدید برای بازآفرینی شهرها به روشی پایدار، به مفهوم بازآفرینی شهری پایدار منجر شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه می باشد.
روش کار: روش تحقیق بصورت توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری به روش تحلیل عاملی با نرم افزار SPSS و Amos استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص زیست محیطی با اثرگذاری مستقیم با 712/0 و غیر مستقیم 285/0، شاخص کالبدی با اثرگذاری مستقیم 695/0 و غیرمستقیم با 283/0، شاخص اقتصادی با اثرگذاری مستقیم 616/0 و غیر مستقیم 195/0 و شاخص اجتماعی با اثرگذاری مستقیم 537/0 و غیرمستقیم با 128/0 در بازآفرینی پایدار شهری بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه تاثیرگذار بوده اند.
بحث و نتیجه گیری: در نتیجه شاخص هایی زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. باید بطور قابل توجهی در پروژههای بازسازی شهری آینده در شهر ارومیه در اولویت قرار گیرند تا به پایداری منجر شوند.
تفاصيل المقالة
برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکندهی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهارگانه شهر ارومیه انجامشده است. روش پژوهش توصیفی- أکثر
برای مدیریت و برنامهریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری میباشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکندهی شهری با تأکید بر شاخصهای تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهارگانه شهر ارومیه انجامشده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. دادهها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرحهای جامع و تفصیلی شهر و سازمانهای مرتبط با موضوع جمعآوری گردیده است. جهت تحلیل دادهها و شناخت الگوی رشد شهری از مدلهای هلدرن و آنتروپی شانون در قالب نرمافزارExcel استفادهشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که 77 درصد از رشد کالبدی شهر، در فاصله سالهای 1385- 1365، مربوط به رشد جمعیت آن بوده و 23 درصد از رشد شهر با رشد بیهوده و پراکنده (اسپرال) آن مرتبط بوده است. نتیجه این رشد پراکنده، کاهش تراکم ناخالص جمعیتی و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری شده است. نتایج حاکی از آن است که الگوی رشد شهر ارومیه بهصورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیستمحیطی، اجتماعی، اقتصادی و درنهایت شکل شهری شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده، در راستای دستیابی به توسعهی پایدار شهری به نظر میرسد؛ روش تمرکز غیرمتمرکز (تبدیل شهر تک مرکزی به چندمرکزی بر پایهی متراکم سازی و افزون سازی فعالیتها در مراکز فرعی) با تأکید بر اصول و راهبردهای رشد هوشمند شهری بهترین الگو برای گسترش کالبدی– فضایی شهر ارومیه در آینده باشد.
تفاصيل المقالة
اهمیت انتقال عوامل بیماریزا ازطریق مصرف یخ کمتر از اهمیت انتقال آن ازطریق آب نمیباشد. آلودگی یخ در اثر استفاده ازآب آلوده، حمل ونقل، توزیع غیربهداشتی ونحوه نامناسب نگهداری آن ایجاد میشود .در این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت بررسی وضعیت بهداشتی یخهای کارخانههای ارومیه أکثر
اهمیت انتقال عوامل بیماریزا ازطریق مصرف یخ کمتر از اهمیت انتقال آن ازطریق آب نمیباشد. آلودگی یخ در اثر استفاده ازآب آلوده، حمل ونقل، توزیع غیربهداشتی ونحوه نامناسب نگهداری آن ایجاد میشود .در این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت بررسی وضعیت بهداشتی یخهای کارخانههای ارومیه و آلودگی باکتریایی آنها، در مجموع 36 نمونه از چهار کارخانه یخسازی در سه نقطهی آب ورودی، فرایند تولید و یخ خروجی به صورت تصادفی در فصل تابستان برداشت گردید. نمونهها از نظر باکتریهای کلیفرمکل و مدفوعی بررسی شدند. وضعیت بهداشتی کارخانجات و نحوه کلرزنی منابع آب از طریق چک لیست ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که 50 درصد نمونههای آب خام ورودی به کارخانجات یخسازی و فرایند تولید یخ حاوی کلیفرمکل بیش از حد استاندارد و 67/16 درصد از آنها آلوده به کلیفرم مدفوعی بودندو در یخ خروجی این آلودگی به ترتیب33/58 و 33/8 درصد بود. بررسی وضعیت بهداشتی کارخانجات نشان دادکه 75 درصد کارخانجات از نظر وضعیت ساختمانی و بهداشت فردی،2/56 و 25 درصد به ترتیب از لحاظ ابزارکار و کلرزنی در شرایط مطلوب قرار داشته اما نحوهی نگهداری و انبار تمامی کارخانجات از نظر بهداشتی نامطلوب بودند. نتایج نشان دادند که عدم کلرزنی آب ورودی به کارخانجات یخسازی عامل اصلی آلودگی باکتریایی یخهای تولیدی بوده است. از این رو شرایط بهداشتی یخ شامل بررسی میکروبیولوژیک و نظارت بر چگونگی تولید، توزیع وحمل ونقل آن میبایست توجه دستاندرکاران امور بهداشتی را به خود معطوف سازد.
تفاصيل المقالة
مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطهی ویژگیهای طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسا أکثر
مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطهی ویژگیهای طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسان مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش: مدیریت بحران شهری در اثر وقوع زلزلهروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر روش توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در بخش توصیفی ازنتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، اسناد و مطالعات کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از فرآیند تحلیل شبکه و عملگرهای فازی در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با مساحت 91/4854 هکتار 91/0 درصد از کل مساحت شهرستان ارومیه را شامل میشود که جمعیتی بالغ بر 727066 نفر(غیر از شهرک گلمانخانه) را در خود جای داده است. بر اساس سرشماری سال 1395 و بر پایه اطلاعات به دست آمده از بلوکهای آماری تعداد جمعیت و خانوار محدوده به ترتیب 727066 نفر و 222737 خانوار می باشد. محدوده مورد مطالعه 83/97 درصد از جمعیت شهرستان ارومیه را در خود جای داده است.یافته ها و بحث: بیشترین آسیب پذیری در مناطق با شیبهای بیشتر از20 درصد و نواحی با تراکم جمعیتی بالا مشاهده میشود. نواحی با آسیب پذیری خیلی زیاد با 12/34 درصد، زیاد با 81/11 درصد، متوسط با 47/30 درصد، کم با 89/20 درصد و خیلی کم با 7/2 درصد از مساحت بلوکهای آماری را به خود اختصاص دادند. در حالت کلی میتوان گفت که 93/45 درصد از محدوده مورد مطالعه بر اساس معیارهای استفاده شده در تحلیل آسیب پذیرند.نتایج : در پهنه بندی زلزله در سطح شهر ارومیه 5 کلاس آسیب پذیر به دست آمد که کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد در منطقه 2 شهری با مساحت 09/341 هکتار( 19/13 درصد) بیشترین کاربری های آسیب پذیر را دارد. منطقه 3 با 24/8 درصد، منطقه 1 با 57/7 درصد، منطقه 4 با 76/2 درصد و منطقه 5 با 92/1 درصد به ترتیب دارای بیشترین کاربری های دارای آسیب پذیری خیلی زیاد می باشند.
تفاصيل المقالة
شهرها در جهان امروز با چالشهایی مواجهاندکه ناشی از دگرگونیهای حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی میباشد. در این ارتباط یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالشهای کنونی شهرها در عرصه برنامهریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است. از این رو هدف پژو أکثر
شهرها در جهان امروز با چالشهایی مواجهاندکه ناشی از دگرگونیهای حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی میباشد. در این ارتباط یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالشهای کنونی شهرها در عرصه برنامهریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است. از این رو هدف پژوهش حاضر، تدوین راهبردهای شهرهای هوشمند در ایران با تاکید بر شهر ارومیه میباشد. نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی بوده و جامعه آماری این تحقیق 32 نفر از اساتید، متخصصان و کارشناسان در حوزه برنامهریزی شهری میباشند. روش گردآوری دادهها برای بررسی مولفههای شهر هوشمند به دو صورت اسنادی (دادههای ثانویه) و پیمایشی (دادههای اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسشنامه و مصاحبه بوده و برای برای تجریه و تحلیل دادهها از مدلهای تحلیل شبکهای و متاسوات استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که معیارهای مردم هوشمند و اقتصاد هوشمند به ترتیب با امتیاز 1 و 77/0 بیشترین و معیارهای محیط هوشمند و زندگی هوشمند به ترتیب با امتیاز با 5/0 و 35/0کمترین اهمیت و تاثیر را در حرکت شهر ارومیه به سمت یک شهر هوشمند را دارند. نتایج همچنین نشان میدهدکه تدوین برنامهها بلندمدت برای جذب مشارکتهای اقتصادی و نیروهای انسانی متخصص (استفاده از قابلیتهای انسانی)و اجرای برنامههای متنوع تکنولوژیکی از یک سو و سرمایهگذاری در زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به موقعیت جغرافیایی، پتانسیلهای صنعتی و تجاری، ظرفیتهای بازرگانی خارجی، جذابیت توریستی، دانشگاهی و پژوهشی و ... از سوی دیگر، مهمترین راهبردها در هوشمندسازی شهر ارومیه میباشد
تفاصيل المقالة
برنامهریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاستهای چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامهریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نو أکثر
برنامهریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاستهای چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامهریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان ارومیه از نهادهها و امکانات و مقایسه دهستانها از منظر بهره مندی از امکانات و خدمات میباشد. که 55 متغیّر در قالب 6 بعد (آموزشی- فرهنگی، مذهبی، زیربنایی- مخابرات و ارتباطات، سیاسی- اداری، بهداشتی درمانی، بازرگانی وخدمات) برای مطالعه انتخاب و با مدلهای گاتمن، موریس، تاکسونومی عددی، ویکور رتبه بندی و سطح بندی مناطق انجام شد. در نهایت با توجه به شرایط جغرافیایی متفاوت منطقه، نتایج بدست آمده با مدل کپلند تلفیق شد و سطح بندی نهایی صوذت پذیرفت که نشان دهنده تفاوت برخورداری در سطح دهستانها و نبود عدالت توزیعی در میان آنها است. بدین صورت که دهستان بکشلوچای و باراندوزچای شمالی به ترتیب در سطح برخوردار و محروم قرار میگیرند. برای کاهش نابرابریهای مناطق پیشنهادهایی ازجمله ایجاد و تقویت مراکز خدمات رسانی در سطح دهستانها، ایجاد تعادل و توازن در توزیع خدمات زیربنایی و روبنایی در سطح دهستانها با اولویت دهستانهای محروم، اولویت سرمایهگذاری با بخشهای محروم و توسعه نواحی محروم ارائه شد.
تفاصيل المقالة
مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگیهای محیطی و تخریب محیطزیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصههای مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بیبدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مد أکثر
مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگیهای محیطی و تخریب محیطزیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصههای مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بیبدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامهریزان قرار گیرد.هدف پژوهش: ارزیابی و رتبهبندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخصهای شهر هوشمند هدف اصلی این پژوهش میباشد.روش شناسی تحقیق: به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخصهای مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه بهصورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری 410 نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 917/0 محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخصهای شهر هوشمند بر اساس آزمونهای آماری فریدمن و T تکنمونهای و مدل تصمیمگیری چندمعیاره ویکور تجزیه و تحلیل شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق 5 گانه کلانشهر ارومیه قلمرو جغرافیایی این پژوهش میباشد.یافته ها و بحث: یافتههای تحقیق نشان میدهد که به ترتیب شاخصهای شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایینتر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخصهای شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 5 و 1 از وضعیت مطلوبتر و منطقه 2 وضعیت نامطلوبتری را دارا میباشند.نتایج: با توجه به ضرورت امر و یافتههای تحقیق حاضر، باید در کلیة مناطق شهر ارومیه بویژه در منطقه 2 زمینههای زیرساختی برای ایجاد و گسترش شبکههای ارتباطی و تکنولوژیکی فراهم شود.
تفاصيل المقالة
الکل با سابقه مصرفی ۸۰۰۰ ساله قدیمی ترین ماده مصرفی است که هزینه های هنگفت پزشکی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق تلاش بر این بوده تا علاوه بر سنجش میزان گرایش به الکل در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله شهر ارومیه، متغیرهای تأثیرگذار گرایش به الکل ر أکثر
الکل با سابقه مصرفی ۸۰۰۰ ساله قدیمی ترین ماده مصرفی است که هزینه های هنگفت پزشکی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق تلاش بر این بوده تا علاوه بر سنجش میزان گرایش به الکل در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله شهر ارومیه، متغیرهای تأثیرگذار گرایش به الکل را نیز به مثابه سوالات اساسی مطالعه مورد نظر مد نظر قرار دهد. بر این اساس پس از تعیین چارچوب نظری و ارائه مدل نظری مرکب، از یک نظریه بنام پیوند افتراقی برگس و ایکرز فرضیههای تحقیق تعیین گردید. در این مطالعه فرضیات از این قرارند: بین تسلط پذیری در گروه، بین سهل گیری زیاد والدین، بین ناسازگاری اعضای خانواده، بین اعتیاد والدین با گرایش نوجوانان و جوانان به الکل رابطه وجود دارد. در این مطالعه واحد تحلیل، افراد جوان و نوجوان بوده و سطح تحلیل آن شهر ارومیه است. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی انجام گرفت و ارومیه به چهار منطقه تقسیم شد. در همین ارتباط با تکنیک پرسشنامه از یک نمونه ۴۱۰ نفری جوانان و نوجوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله ی شهر ارومیه به جمع آوری اطلاعات پرداخته شد. از روش پیمایش، تکنیک تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره استفاده گردیده و از تحلیل مسیر نیز برای بررسی آثار مستقیم و غیر مستقیم هریک از متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته بهره گرفته شد. از روش اعتبار محتوا برای سنجش اعتبار مقیاسهای ساخته شده و از آلفای کرونباخ نیز برای نشان دادن پایایی استفاده گردید. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه ها نشان دادند که بین سهل گیری والدین، ناسازگاری والدین، تسلط پذیری درگروه و اعتیاد والدین، با گرایش جوانان و نوجوانان به الکل رابطه ی معنی داری وجود دارد. میزان گرایش به الکل ازحد متوسط به بالا نشان داده شد. در نهایت نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد بیشترین میزان هم بستگی بامتغیر وابسته متعلق به متغیرهای سهل گیری والدین(35%)، اعتیاد والدین(28%)، ناسازگاری والدین(26%)، تسلط پذیری درگروه(21%) است.
تفاصيل المقالة
طی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانشبنیان به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعهای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومیسازی شاخصهای برنامهریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبی أکثر
طی چند دهه اخیر مفهوم شهر دانشبنیان به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه شهرسازی مطرح شده است. تحقیق حاضر با هدف کاربردی و توسعهای و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی سعی دارد از طریق ارزیابی قابلیت بومیسازی شاخصهای برنامهریزی شهری در شهر ارومیه و تعیین سطح مطلوبیت شاخصهای شهر دانشبنیان، به ارائه سیاستها و راهبردهای منسجم جهت تحققپذیری ابعاد توسعه پایدار و نیل به شهری دانشبنیان اقدام نماید. جهت تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق، از طریق آزمون t تک نمونهای در نرمافزار SPSS برای سنجش قابلیت بومیسازی ابعاد برنامهریزی شهری در شهر ارومیه استفاده شده است و به منظور بررسی میزان همبستگی و بار عاملی هر یک از شاخصهای برنامهریزی شهری از تحلیل عاملی تاییدی توسط نرمافزار PLS Smart بهره گرفته شده است. همچنین با استفاده از تکنیک Swara به ارزیابی و تحلیل سطح مطلوبیت و ارجحیت شاخصهای شهر دانشبنیان پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است که هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیستمحیطی و مدیریتی برنامهریزی شهری قابلیت بومیسازی را در شهر ارومیه دارد. همچنین وضعیت شهر ارومیه در برخی از جنبهها از نظر میزان تحققپذیری سیاستهای شهر دانشبنیان در شرایط ناسازگاری قرار دارد که جهت بهبود وضع موجود و تحققپذیری اهداف مورد نظر به ارائه پیشنهاداتی در ابعاد مختلف پرداخته شده است.
تفاصيل المقالة
مهاجرت معکوس پدیده ای مهم و در مقیاس ملی حرکت خطی مهاجران از سکونتگاه شهری به سوی سکونتگاه روستایی بنا به دلایل درمانی، بازنشستگی و غیره بوده و مکان اولیه تولد و زندگی مهاجران شهر است. استفاده از فضاهای روستایی از سوی شهرنشینان، اغلب به منظور فراغت و کاهش بار روانی مشکل أکثر
مهاجرت معکوس پدیده ای مهم و در مقیاس ملی حرکت خطی مهاجران از سکونتگاه شهری به سوی سکونتگاه روستایی بنا به دلایل درمانی، بازنشستگی و غیره بوده و مکان اولیه تولد و زندگی مهاجران شهر است. استفاده از فضاهای روستایی از سوی شهرنشینان، اغلب به منظور فراغت و کاهش بار روانی مشکلات حاکم بر فضاهای شهری به عنوان کنشی مکانی - فضایی صورت می پذیرد. مهاجرت معکوس و جریان ضد شهرنشینی را می توان حالتی از حالات شهرگرایی روستایی قلمداد کرد، چرا که شهرگرایی حومه ها و نواحی روستایی فرآیندی اجتماعی است که شامل گسترش ایده ها و شیوه های زندگی شهری در نواحی روستایی است و مشخص ترین حالت آن حرکت مردم از شهرها به نواحی روستایی است. مهاجرت بازگشتی، واکنشی نسبت به ایجاد جذابیت در مناطق روستایی قلمداد می شود که از طریق ایجاد درآمدزا و گاه ناشی از مشکلات زندگی شهری پدید می آید. هدف تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1400-1396 بود. طرح پژوهشی، توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش، 944 خانوار از شهر برگشته به روستاهای محال انزل بودند که از این تعداد، 275 خانوار با روش نمونهگیری سهمیهای انتخاب و به پرسشنامه ها به صورت تصادفی پاسخ دادند. داده¬ها با پرسشنامه، محقق ساخته که با پایایی 818/0 جمع¬آوری و با نرم افزارهای (SPSS-V.28) و (Lisrel-V.10) تجزیه و تحلیل شدند. پرسشنامه پژوهش دارای روایی تحلیل عاملی اکتشافی (847/0) و تحلیل عاملی تاییدی، مورد قبول بود.نتایج نشان داد بین مهاجرت معکوس، توسعه اجتماعی و توسعه فرهنگی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (P≤0.01). مهاجرت معکوس دارای تاثیر مستقیم و مثبت بر توسعه اجتماعی (70/0) و توسعه فرهنگی (28/0) بوده (P≤0.01)، و هم چنین مهاجرت معکوس دارای تاثیر غیرمستقیم و مثبت (39/0) بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی در روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه بود (P≤0.01). مسئولین امر باید با بررسی تاثیرهای مثبت مهاجرتهای معکوس به روستاها، با تدوین قوانین جدید و با حفظ وضعیت روستایی باعث توسعه زندگی اجتماعی و فرهنگی روستاها و روستاییان در راستای بهبود وضعیت اجتماعی، فرهنگی و سنتی برای اهالی روستاهای مهاجرپذیر شوند.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications