• فهرس المقالات احزاب

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ظهور احزاب کارتلی بازتاب چالش میان مردم و نخبگان در لیبرال دموکراسی (با نگاه به جایگاه احزاب در مردم سالاری دینی
        خسرو شمسائی رسول برجیسیان سعید میرترابی
        لیبرال دموکراسی با ترکیبی ناهمگون از لیبرالیسم فردگرا و دموکراسی جمع گرا و با ترجیح منافع فرد بر مصالح جمع، خود را در معرض بحران های متعددی، از جمله بحران سیاسی قرار داده است. این نوشتار با روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی و در چارچوب نظریه بحران «توماس اسپریگنز» س أکثر
        لیبرال دموکراسی با ترکیبی ناهمگون از لیبرالیسم فردگرا و دموکراسی جمع گرا و با ترجیح منافع فرد بر مصالح جمع، خود را در معرض بحران های متعددی، از جمله بحران سیاسی قرار داده است. این نوشتار با روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی و در چارچوب نظریه بحران «توماس اسپریگنز» سعی در بیان این مطلب دارد که اولاً، این نظام سیاسی هم اینک بایک بحران سیاسی از نوع بحران توزیع روبرو است(بیان بی نظمی) که ظهور احزاب کارتلی و انحصارگرا از نشانه های آن به شمار می رود (نشانه بی نظمی). این بحران معلول تعارض منافع میان رأی های اعلامی، یعنی مردم و رأس های اعمالی، یعنی نخبگان حاکم می باشد(علل بی نظمی) و راهکار برون رفت از آن را در اصلاح ساختار سیاسی قدرت از طریق اعلامی شدن نقش نخبگان در رأس دموکراسی با الگوگیری از ساختار قدرت و بویژه نقش و جایگاه ولی فقیه در رأس نظام مردم سالاری دینی می داند (راهکار). تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - کالبد شکافی جنبشها و گروههای قومی در استان خوزستان
        علی بیژنی عزت اله عزتی
        مقاله پیش رو تلاش می کند تا جنبشها و احزاب قوم عرب در استان خوزستان را به عنوان یکی از اقوام کهن ایرانی مورد کالبد شکافی قرار دهد. این جنبش ها از لحاظ تعداد کمی جمعیت، پتانسیل جغرافیایی و ژئوپولتیکی، مذهب تشیع و مرزنشین بودن از شرایط ویژه ای برخوردار است. همزیستی و احسا أکثر
        مقاله پیش رو تلاش می کند تا جنبشها و احزاب قوم عرب در استان خوزستان را به عنوان یکی از اقوام کهن ایرانی مورد کالبد شکافی قرار دهد. این جنبش ها از لحاظ تعداد کمی جمعیت، پتانسیل جغرافیایی و ژئوپولتیکی، مذهب تشیع و مرزنشین بودن از شرایط ویژه ای برخوردار است. همزیستی و احساس تفاهم با کشورهای همجوار از منظر وابستگی و تعلق اقتضاء می نماید تا راهکارهای علمی مناسب جهت پرهیز از بروز تنش و بحران حاکمیت ملی در منطقه ارائه و تبیین شود که چنین کار ویژه ای را مقاله حاضر پوشش می دهد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - شناسایی و بازنمایی حوزه های ایستا و پویا در جغرافیای انتخابات استان گیلان
        زهرا پیشگاهی فرد رقیه شریفی چابکی
        پس از تأسیس انقلاب اسلامی ایران ،در فاصله سال های 1390-1357 شاهد برگزاری 8 دوره انتخابات پارلمانیدر ایران بودیم. در این دوران احزاب و جناح های سیاسی در انتخابات و تعیین نمایندگان پارلمانی نقش مهم و حساسی را بر عهده داشتند. هدف اصلی این مقاله شناسایی و کشف حوزه های پویا أکثر
        پس از تأسیس انقلاب اسلامی ایران ،در فاصله سال های 1390-1357 شاهد برگزاری 8 دوره انتخابات پارلمانیدر ایران بودیم. در این دوران احزاب و جناح های سیاسی در انتخابات و تعیین نمایندگان پارلمانی نقش مهم و حساسی را بر عهده داشتند. هدف اصلی این مقاله شناسایی و کشف حوزه های پویا و ایستا بر اساس جناح و نماینده در 8 دوره انتخابات پارلمانی پس از انقلاب اسلامی ایران است. حوزه مورد مطالعه در این تحقیق،استان گیلان، است که در 8 دوره انتخابات پارلمانی سهم زیادی در مشارکت سیاسی و انتخابات ایران داشته است. این مقاله با روش تحلیلی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهدکه آیا در استان گیلان حوزه های پویا و ایستا از نظر جناح و نماینده وجود دارد؟ در صورت وجود حوزه های ایستا ،جهت سیاسی حوزه های انتخابیه استان گیلان به کدام جناح است؟ نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان می دهد که در طی 8 دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در استان گیلان بعضی از حوزه های انتخابیه استان گیلان پویا و بعضی دیگر ایستا است. و گرایش اکثریت نمایندگان و ساکنین حوزه های انتخاباتی به سمت جناح راست است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تحلیل اجلاس COP26 با تاکید بر وضعیت کشور ایران
        سوسن حایری یزدی مریم رباطی نسیم پورسینا عذرا کریمی
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه تغییرات اقلیمی از یک موضوع حاشیه ای به یک اولویت جهانی تبدیل شده است، نزدیک به سه دهه است که سازمان ملل بیشتر کشورهای روی زمین را برای اجلاس‌های جهانی آب و هوا به نام COP گرد هم می‌آورد. هدف از این مطالعه، بررسی اهداف و دستاوردهای COP26 و ت أکثر
        زمینه و هدف: با توجه به اینکه تغییرات اقلیمی از یک موضوع حاشیه ای به یک اولویت جهانی تبدیل شده است، نزدیک به سه دهه است که سازمان ملل بیشتر کشورهای روی زمین را برای اجلاس‌های جهانی آب و هوا به نام COP گرد هم می‌آورد. هدف از این مطالعه، بررسی اهداف و دستاوردهای COP26 و تاثیر آن بر تصمیمات کلان ایران بوده است.روش بررسی: این پژوهش مطالعه ای بر COPهای گذشته، و COP26 بوده است. در این راستا مقالات پیشین و فعلی به همراه سخنرانیها و دستاوردهای کاپها مطالعه گردید و سیر حرکت و تحول این اجلاس، قدرتها و ضعفها و نتایج آن مطالعه شد. در نهایت تاثیر این اجلاس بر تصمیمهای کشور ایران تحلیل شده است و بعضا پیشنهادهایی برای بهبود فرایند سیاستگذاری در ایران ارائه شده است.یافته ها: با توجه به اینکه بیشتر نیروگاه های برق ایران و صنعت فولاد به طور معمول از سوختهای فسیلی به عنوان منابع انرژی ورودی استفاده می کنند، مساله کاهش انتشار کربن از صنایع با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و استفاده از کمکهای جهانی کمک به کاهش نشر گازهای گلخانه ای خواهد داشت.بحث و نتیجه گیری: زمینه های کاری داخل و خارج از ایران در دو بخش کاهش انتشار و سازگاری با تغییر اقلیم است و در این راستا، سازمانهای متعدد جهانی برای تخصیص کمکهای مالی وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - جریان شناسی سوره احزاب
        روح الله زاهری
        قرآن کریم که سراسر نور و هدایت است در ابعاد مختلف زندگی بشر، هادی و راهنماست. در این مقاله یکی از سوره‌های قرآن کریم انتخاب گردیده و با محور قرار دادن سوره مبارکه احزاب با بررسی یکی از موضوعات این سوره به موضوع جریان شناسی پرداخته شده است. در این سوره مباحثی مانند ظهار، أکثر
        قرآن کریم که سراسر نور و هدایت است در ابعاد مختلف زندگی بشر، هادی و راهنماست. در این مقاله یکی از سوره‌های قرآن کریم انتخاب گردیده و با محور قرار دادن سوره مبارکه احزاب با بررسی یکی از موضوعات این سوره به موضوع جریان شناسی پرداخته شده است. در این سوره مباحثی مانند ظهار، پسرخواندگی، اولوالارحام، جنگ احزاب(خندق)، اهل کتاب(یهودیان بنی نضیر و...)، اطاعت نکردن از کفار و منافقین، ازدواج، طلاق، حجاب، اجازه گرفتن هنگام ورود به منزل، جریان افک، عرضه امانت الهی بر انسان و... بیان شده است ولی در این نوشتار با تمرکز بر جریان جنگ احزاب(خندق) صرفاً به موضوع جریان شناسی پرداخته می‌شود. روش جمع‌آوری مطالب در این گفتار به صورت روش کتابخانه‌ای و با استفاده از نرم افزارهای تفسیری و حدیثی و استفاده از سایت‌های مختلف قرآنی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ثبات سیاسی تاجیکستان پس از فروپاشی شوروی
        فردین باقری
        چکیده تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و ظهور دولت‌های مستقل مشترک‌المنافع، عدیده‌ای را به طور اعم برای تمامی جمهوری‌های استقلال‌یافته و به طور اخص برای کشورهای جدید‌التاسیس آسیای مرکزی ایجاد نمود و به ناچار هر کدام قدم به راهی گذاشتند که قبلاً تجربه‌ای در آن نداشتند. وابستگی أکثر
        چکیده تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و ظهور دولت‌های مستقل مشترک‌المنافع، عدیده‌ای را به طور اعم برای تمامی جمهوری‌های استقلال‌یافته و به طور اخص برای کشورهای جدید‌التاسیس آسیای مرکزی ایجاد نمود و به ناچار هر کدام قدم به راهی گذاشتند که قبلاً تجربه‌ای در آن نداشتند. وابستگی شدید اقتصادی به مرکزیت سابق، فقدان مشکلات سیاسی وهرج و مرج اجتماعی در داخل چنین کشورهایی موجب شده بود تا گروه‌ها و احزاب برای رسیدن به قدرت تلاش نمایند و زمینه را برای تزلزل سیاسی فراهم آورند. تاجیکستان که از نظر جغرافیایی دارای ویژگی‌ها و مختصات خاص خود بوده و این ویژگی‌ها، شرایط متفاوتی را برای این جمهوری در آسیای مرکزی فراهم کرده، مورد کنکاش و تحقیق در این رساله قرار خواهد گرفت. تاجیکستان که از نظر اقتصادی جزء محروم‌ترین جمهوری‌های شوروی بود، با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ویژه خود مواجه بود، اما هیچ‌گاه تا قبل از استقلال، ثبات سیاسی کشور دچار تزلزل نگردید. پس از اضمحلال شوروی همه چیز به ناگهان دستخوش تحول شد. گروه‌های قومی- محلی و احزاب ملی، مذهبی و دمکرات به مبارزه با نخبگان کمونیست سنتی سابق پرداختند و همین امر موجب شد تا نزاع‌ها و کشمکش‌های داخلی در نقاط مختلف تاجیکستان با انگیزه‌های ملی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بوجو آید. به طور کلی، نزاع‌های مذکور نه تنها به ثبات سیاسی دولت کمک ننمود بلکه موجب افزایش مشکلات شد. به طوری که برخی از تحلیل‌گرایان مطرح نمودند که با استحکام نهضت‌های مخالف و مهم‌تر از همه با رادیکالیزه شدن اسلام در تاجیکستان، نه تنها کشور مذکور بلکه منطقه، دستخوش بی‌ثباتی خواهد گشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران و تأثیر آن بر عدالت جغرافیایی در کشور چکیده
        خیرالله پروین فیروز اصلانی حمید الهوئی نظری علی محمد یوسفی
        چکیده نظارت سیاسی به دلیل اهمیتی که در حفظ نظم عمومی و نیز عدالت میان منطقه ای و جغرافیایی دارد دارای اهمیت بسزایی است. این نوع نظارت از طریق مردم و همچنین مجلس شورای اسلامی صورت می‌پذیرد. سوال اصلی مقاله حاضر این است که ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوق جمهوری اسلامی ا أکثر
        چکیده نظارت سیاسی به دلیل اهمیتی که در حفظ نظم عمومی و نیز عدالت میان منطقه ای و جغرافیایی دارد دارای اهمیت بسزایی است. این نوع نظارت از طریق مردم و همچنین مجلس شورای اسلامی صورت می‌پذیرد. سوال اصلی مقاله حاضر این است که ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوق جمهوری اسلامی ایران کدام اند و این ابزارها چه تاثیری بر عدالت جغرافیایی بر جای گذاشته اند؟ روش این مقاله توصیفی تحلیلی است. یافته‌های این مقاله نشان می دهد که ابزارهایی که مردم برای اعمال این نظارت در اختیار دارند شامل نظارت همگانی (امر به معروف و نهی از منکر)، مطبوعات و رسانه‌های جمعی، احزاب و تشکل‌های سیاسی و تجمع و راهپیمایی می‌باشد و ابزارهای مجلس شورای اسلامی شامل تذکر، سؤال، استیضاح، اصل 90 قانون اساسی و تحقیق و تفحص می‌باشد. همچنین یافته‌های این مقاله نشان می دهد که یکی از مهم ترین ابزارها برای بهبود وضعیت عدالت جغرافیایی در ایران ابزارهای نظارت سیاسی است زیرا عدالت جغرافیایی در ایران گرفتار عدم تعادل و عدم تواز است. در این مقاله به تشریح این نوع نظارت و ابزارهای اعمال آن و تأثیر آن بر عدالت جغرافیایی در کشور پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - جایگاه تحزب در اسلام
        ایوب دامیار محمد رحیم عیوضی
        با توجه به اینکه از یک سو، گروهی عقیده دارند تحزب در اسلام و دولت اسلامی، مایه ی تشتت و تفرقه و تضارب آرا گشته و در صفوف مسلمین رخنه و شکاف ایجاد می کند و این بر خلاف دستور قرآن کریم است که به فشرده بودن صفوف مسلمین دستور داده است.اینها برای اثبات ادله ی خود به این آیه أکثر
        با توجه به اینکه از یک سو، گروهی عقیده دارند تحزب در اسلام و دولت اسلامی، مایه ی تشتت و تفرقه و تضارب آرا گشته و در صفوف مسلمین رخنه و شکاف ایجاد می کند و این بر خلاف دستور قرآن کریم است که به فشرده بودن صفوف مسلمین دستور داده است.اینها برای اثبات ادله ی خود به این آیه ((واعتصموا بحبل الله جمیعأ ولا تفرقوا)) به ریسمان ناگسستنی الهی(وحدت برادی اسلامی) چنگ بزنید و از هم مپاشید(آل عمران/103) استناد می کنند. و از سوی دیگر، احزاب سیاسی در جوامع حاضر به عنوان حلقه رابط مردم و حاکمیت از اهمیت بسیاری برخوردار می باشند، و یک نوع رابطه ی دو سویه میان احزاب سیاسی و دموکراسی برقرار است. در این پژوهش سعی بر آن است که با توجه به ادله های دینی و فقهی ، صرف نظر از اینکه حزب سیاسی از مبانی لیبرالیسم و دموکراسی غربی است ، به تبیین نظرگاه دین و تعالیم اسلامی در زمینه مسئله و موضوع حزب که یکی از مسائل جدید دینی است، پرداخته شود. لذا سوالی که در این پژوهش پاسخ داده می شود، این است که تحزب در اسلام از چه جایگاهی برخوردار است؟ همچنین در پاسخ به این سوال، این فرضیه مطرح شده است که: تحزب در اسلام، ضمن دارا بودن مبنای فقهی، به صورت مشروط و مقید پذیرفته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - نظام انتخاباتی و مشارکت سیاسی در ایران و تأثیر آن بر عملکرد نمایندگان (بررسی دوره های ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی)
        میرابراهیم صدیق گارینه کشیشیان احمد حبیبی
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة بین گرایش سیاسی با کارآمدی نمایندگان مجلس در ایران با نگاه موردی به دوره های ششم و هفتم مجلس بود. پرسش اصلی پژوهش این بود که گرایشات سیاسی و الگوهای کنش انتخاباتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی چه تأثیری بر عملکرد و همکاری آنان با سایر نهادهای ح أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة بین گرایش سیاسی با کارآمدی نمایندگان مجلس در ایران با نگاه موردی به دوره های ششم و هفتم مجلس بود. پرسش اصلی پژوهش این بود که گرایشات سیاسی و الگوهای کنش انتخاباتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی چه تأثیری بر عملکرد و همکاری آنان با سایر نهادهای حکومتی و میزان مشارکت دارد؟ نتایج این تحقیق که بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی که از نظر زمانی یک تحقیق مقطعی و از نظر نوع ارتباط بین داده ها یک تحقیق همبستگی می باشد، نشان داد که هرگاه زمینه برای رقابت سیاسی سالم و شفافیت سازمانی میان نمایندگان مجلس شورای اسلامی وجود داشته باشد، نشانه‌هایی از همکاری‌ های سازمان‌یافته بین مجلس و سایر نهادهای حکومتی به وجود می‌آید. نتیجه چنین فرآیندی را می‌توان حداکثرسازی کارآمدی سیاسی بین نیروهایی دانست که از انگیزه لازم برای نقش‌آفرینی سیاسی برخوردار خواهند بود. وضعیت در یک تحلیل نهایی موجب افزایش مشارکت سیاسی افراد جامعه و همچنین گامی مهم در جهت توسعه سیاسی خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران
        محمد آریانپور مرتضی اباذری خلیل بهرامی قصرچمی
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که سیستم انتخاباتی در ایران، در فقدان احزاب سیاسی، اغلب تحت‌ تأثیر ملاحظات فرهنگی، قومی، مذهبی و هیجانات بوده أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی چالش‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرضیه استوار است که سیستم انتخاباتی در ایران، در فقدان احزاب سیاسی، اغلب تحت‌ تأثیر ملاحظات فرهنگی، قومی، مذهبی و هیجانات بوده و در نهایت به صورت ناآگاهانه، توده‌ای و همه‌گیر انجام می‌شود. از جمله راهکارهای ارائه شده در این پژوهش، ضرورت رجوع به نهادها و تشکّل‌های دیگر مانند اصناف، مساجد، مطبوعات و رسانه ملی است که می‌توانند تا حدودی کارکردهای خاص احزاب مانند ارائه اطلاعات، ارتقای فهم سیاسی، کاهش هیجانات و از بین بردن پدیده بی‌اعتنایی سیاسی را انجام دهند. یافته‌ها حاکی از آن است که مشارکت سیاسی در ایران در حوزه رأی‌‌دهندگان با معضلاتی مانند بومی‌گرایی، قومیت‌گرایی، کمبود اطلاعات و ناآگاهی و نیز در حوزه داوطلبان با مشکلاتی مانند تعدد ثبت نام‌کنندگان، عدم صداقت در گفتار داوطلبان و ناعدالتی در فرایند تبلیغات مواجه است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی عملکرد عبدالحسین خان معززالملک (تیمورتاش) از مجلس شورای ملّی تا تشکیل مجلس مؤسسان
        سیدحمید فخر جعفری امید سپهری راد ابوالحسن مبین
        تیمورتاش، یکی از خطباء و لیدر حزب اعتدالیون در ادوار مجلس دوم به بعد بوده است. در تعامل با سایر دول و اخذ تصمیمات پارلمانی، تاسیس ژاندارمری، مواجهه با قرارداد (1919م)، مهاجرت نمایندگان مجلس از قم به کرمانشاه در پی اشغال ایران، حق واگذاری امتیاز نفت شمال به کمپانی آمریکا أکثر
        تیمورتاش، یکی از خطباء و لیدر حزب اعتدالیون در ادوار مجلس دوم به بعد بوده است. در تعامل با سایر دول و اخذ تصمیمات پارلمانی، تاسیس ژاندارمری، مواجهه با قرارداد (1919م)، مهاجرت نمایندگان مجلس از قم به کرمانشاه در پی اشغال ایران، حق واگذاری امتیاز نفت شمال به کمپانی آمریکایی، تصمیمات کمیته میکس،* تعطیلی مجلس در قضیه شوستر، تا دوران فترت مجلس و والی گری بر گیلان، کرمان و بلوچستان، وزارت‌ عدلیه، بی طرفی در قضیه جمهوری خواهی وتا حضور درکابینه رضا خان و تشکیل مجلس مؤسسان و خلع قاجاریه، به عنوان یکی از عناصر مؤثر مطرح است. این مقاله، با روش کتابخانه ای، با طرح این پرسش که معززالملک ونقش او قبل از وزارت دربار و عملکرد وی را در سیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران این دوره با بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهد. بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود نشان می دهند که سردار معظم خراسانی، از عناصر اصلی در برپایی و تحکیم حکومت پهلوی نقش اساسی داشته است و از وکلای فعال در تغییر سلطنت بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - تاثیر ساختارهای سنتی عصرقاجار بر عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی ایران
        حمیدرضا بهاری بهمن کشاورز قاسم آباد اصغر پرتوی مهدی خوشخطی
        نخستین تجربه تشکیل حزب در ایران به دوران مشروطه باز می‌گردد. اما اولین احزاب سیاسی مشروطه نتوانستند حیات پویایی داشته باشند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند. در این پژوهش تلاش داریم به این پرسش پاسخ دهیم که چه عواملی در عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی عصر مشروطه تاثیرگذار أکثر
        نخستین تجربه تشکیل حزب در ایران به دوران مشروطه باز می‌گردد. اما اولین احزاب سیاسی مشروطه نتوانستند حیات پویایی داشته باشند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند. در این پژوهش تلاش داریم به این پرسش پاسخ دهیم که چه عواملی در عدم تداوم نخستین احزاب سیاسی عصر مشروطه تاثیرگذار بودند؟ و برای رسیدن به جواب این سوال، فرضیه را نیز چنین مطرح کرده ایم که وجود ساختار سنتی و فقدان مظاهر نوگرایی ایران آن زمان باعث شد تا زمینه‌های لازم برای پیدایش احزاب ایجاد نشود. نوسازی با ایجاد تحرک اجتماعی سبب افزایش میل به مشارکت سیاسی در گروه‌ها و افراد جامعه می‌شود. بنابراین احزاب سیاسی در مراحل خاصی از فرآیند نوسازی جوامع پدیدار خواهند شد. در این پژوهش با استفاده از روش اسنادی تاریخی و جمع آوری اطلاعات با شیوه کتابخانه‌ای موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - منابع احزاب اپوزیسیون در روند توسعه سیاسی (مطالعه موردی: حزب گوران در اقلیم کردستان عراق)
        صفر ولدبیگی صادق زیبا کلام مفرد علیرضا ازغندی علی اشرف نظری
        اقلیم کردستان بیش از 600 کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد که به لحاظ فرهنگی و تاریخی بسیار متجانس و در حوزه دموکراسی تأثیر و تأثری عمیق بر یکدیگر دارند.‌ پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که شکل گیری اپوزیسیون سیاسی در اقلیم کردستان نشانه ای از گذار این اقلیم أکثر
        اقلیم کردستان بیش از 600 کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد که به لحاظ فرهنگی و تاریخی بسیار متجانس و در حوزه دموکراسی تأثیر و تأثری عمیق بر یکدیگر دارند.‌ پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که شکل گیری اپوزیسیون سیاسی در اقلیم کردستان نشانه ای از گذار این اقلیم به سوی دموکراسی است یا اقتدارطلبی؟ فرضیه‌ بر این باورست که گرچه برآمدن اپوزسیون در اقلیم کردستان نشانه ای از دموکراسی حداقلی در این اقلیم بوده اما تشکیل، تثبیت و تضعیف آن دلیلی بر ساختار و کارکرد اقتدارطلبانه دو حزب اصلی اقلیم کردستان است. روش پژوهش‌ حاضر از نوع کیفی (اسنادی-کتابخانه ای) است. نتایج پژوهش بیانگر این واقعیت است که شکل گیری اپوزیسیون سیاسی در اقلیم کردستان واکنشی به حاکمیت اقتدارطلبی بوده، اما همزمان نشانه ای از حرکت جامعه کردی به سوی نوعی پلورالیسم حزبی و سیاسی در این اقلیم نیز بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی رابطه‌ سرمایه فرهنگی با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
        رسول حمیدی هریس فیروز راد
        این پژوهش با هدف بررسی رابطه‌ سرمایه‌ فرهنگی با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 1393 انجام پذیرفت. جمعیت آماری این تحقیق 18540 نفر می‌باشد و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده‌ است‌، که نمونه به دست‌ آمده از این فرمول 376 نفر أکثر
        این پژوهش با هدف بررسی رابطه‌ سرمایه‌ فرهنگی با مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال 1393 انجام پذیرفت. جمعیت آماری این تحقیق 18540 نفر می‌باشد و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده‌ است‌، که نمونه به دست‌ آمده از این فرمول 376 نفر می‌باشد. روش تحقیق مورد استفاده پیمایشی است و از طریق پرسشنامه داده‌ها جمع‌آوری شده ‌است‌. برای برآورد پایایی ابزار اندازه‌گیری از فرمول آلفای کرونباخ استفاده شده‌ است‌. روش آماری دراین پژوهش شامل همبستگی پیرسون، آزمون t و آزمون F است که از برآورد‌های نرم افزار spss 20 استفاده شده ‌است . نتایج تحقیق نشان می‌دهد بین متغیر میزان سرمایه‌ فرهنگی و میزان مشارکت سیاسی با سطح معنی‌داری (001/0) و میزان آگاهی سیاسی با سطح معنی‌داری (001/0)، میزان مشارکت در تجمعات سیاسی دانشجویان با سطح معنی‌داری (001/0) و میزان سیاسی بودن گروه مرجع (دوستان) دانشجویان سطح معنی‌داری (003/0) و میزان مشارکت در انتخابات (001/0) و سطح عضویت در انجمن‌ها و احزاب سیاسی سطح معنی‌داری (001/0) رابطه معنی‌داری وجود دارد، اما بین سرمایه‌‌ فرهنگی و احراز مناصب سیاسی باسطح معنی‌داری (28/0) رابطه معنی‌داری وجود ندارد. بین متغیر زمینه‌ای سن و میزان مشارکت سیاسی دانشجویان با سطح معنی‌داری (873/0) رابطه وجود ندارد، هم چنین بین میزان مشارکت سیاسی در سطوح مختلف تحصیلی (448/0) و جنسیت (726/0) تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. اما بین وضعیت تاهل با سطح معنی‌داری (009/0) تفاوت معنی‌داری وجود دارد. در پایان میزان مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز با سطح معنی‌داری (001/0) بیشتر از حد متوسط می‌باشد و میزان سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز با سطح معنی‌داری (187/0)، در حد متوسط می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - منابع و موانع احزاب در روند توسعه سیاسی مطالعه موردی: اقلیم کردستان عراق 1991-2020
        صفر ولدبیگی صادق زیباکلام سید علی رضا ازغندی علی اشرف نظریان
        شکلگیریِ سیستم خودمختار و بعدها فدرال در کردستان عراق محصول تعاملات سیاسی بین‌المللی ومبارزات ناسیونالیستی کردها در قالب احزاب سیاسی بوده ست؛بنابراین، شکلگیری توسعه سیاسی در این منطقه نیز محصول ایندو بعدست.تجربه سه دهه احزاب این اقلیم از حکمرانی،خودمدیریتی،توسعه نهادهای أکثر
        شکلگیریِ سیستم خودمختار و بعدها فدرال در کردستان عراق محصول تعاملات سیاسی بین‌المللی ومبارزات ناسیونالیستی کردها در قالب احزاب سیاسی بوده ست؛بنابراین، شکلگیری توسعه سیاسی در این منطقه نیز محصول ایندو بعدست.تجربه سه دهه احزاب این اقلیم از حکمرانی،خودمدیریتی،توسعه نهادهای دموکراتیک جدید و تولید چالش‌هایی برای رشد دموکراسی،بدین معناست که منطقه کردستان مکان پرغنایی برای به آزمون کشیدن رابطه بین احزاب و توسعه سیاسی می‌باشد.توسعه سیاسی حداقلی در کردستان عراق محصولِ مبارزات ملی‌گرایانه این احزاب بوده،اما مسئله بنیادی نیز اینست که فساد سیاسی و اقتصادی هم دستاورد این احزاب بوده است.سؤال اصلی پژوهش اینست که در روند توسعه سیاسی اقلیم کردستان،احزاب اصلی چه نقشی در کشاکش موانع و منابع موجود داشته‌اند؟روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده، و به منابع معتبر کتابخانه‌ای در اقلیم کردستان و ایران رجوع و از تکنیک مصاحبه نیز بهره گرفته و با ده نفر از صاحبنظران حوزه احزاب و توسعه سیاسی در دانشگاه‌های ایران و اقلیم کردستان مصاحبه‌صورت گرفته است.یافته-های پژوهش نیز بیانگر این واقعیتست که گرچه روند توسعه سیاسی در این اقلیم مستمر، پویا و روزافزون نبوده ولی این اقلیم با حاکمیت همین احزابش در طول سه دهه اخیر در حال حرکت به سمت نوعی دموکراسی حداقلیست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - مفهوم شناسی نام های احزاب سیاسی از خلال سیر تقابل جناح های راست و چپ در جمهوری پنجم فرانسه
        هادی دولت آبادی محمد تقی غلامی
        تقابل جناح های راست و چپ در فرانسه از انقلاب 1789 تا کنون همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده است. این تقابل پس از طی دوره های مختلف و در پی برآمدن نظام های سلطنتی و جمهوری های چهارگانه فرانسه و پس از گذر از وقایع گوناگون تاریخی و سیاسی سرانجام در جمهوری پنجم فرانسه ب أکثر
        تقابل جناح های راست و چپ در فرانسه از انقلاب 1789 تا کنون همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده است. این تقابل پس از طی دوره های مختلف و در پی برآمدن نظام های سلطنتی و جمهوری های چهارگانه فرانسه و پس از گذر از وقایع گوناگون تاریخی و سیاسی سرانجام در جمهوری پنجم فرانسه به عنصر اصلی مبارزات سیاسی احزاب تبدیل می شود. هر چند ژنرال دوگل با گفتمان مخالفت با احزاب سیاسی به قدرت رسید، اما سرانجام برای حفظ قدرت تن به فعالیت حزبی داد. بدین سان انتخابات های مختلف ریاست جمهوری و مجلس قانون گذاری فرانسه در عصر جمهوری پنجم به صحنه ی مبارزات انتخاباتی میان گلیست ها که جناح راست را نمایندگی می کردند و جناح چپ دربرگیرنده ی کمونیست ها و سوسیالیست ها بدل شد. از دوگل گرفته تا پمپیدو، ژیسکاردستن، میتران، شیراک، سارکوزی، اولاند و تاحدودی مکرون، همگی با فعالیت در برنامه ی حزبی نسبتاً مشخصی به ریاست قدرت اجرایی در فرانسه رسیده اند. نکته ی قابل تامل آن است که در طیف راست، تشکیلات سیاسی، با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی، در بازه های زمانی گوناگون برچیده شده و جای خود را به احزابی با نام های جدید، گاه با همان افراد و تقریباً همان برنامه ها، می دادند. این تغییر نام ها گویی به رویکردی پایدار در میان جناح راست تبدیل شده و برگزیدن واژگانی مانند اتحاد، نشان از هدف گذاری مشخصی برای کسب آرای شهروندان در ذیل بیرقی گسترده تر دارد. در جناح چپ فرانسه اما جنبه ی ایدئولوژیک دست برتر را در مقایسه با نام های جذاب و گذرای احزاب راست گرا دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - جبهه گیری احزاب در مقابل اصلاحات ارضی رژیم پهلوی
        مجتبی قرشی علی اصغر داودی
        مسئله اصلاحات ارضی که در اواخر دهه 1330 و اوایل ده 1340 ه. ش به دنبال فشار روز افزون آمریکا بر حکومت پهلوی مطرح شده و به مرحله اجرا در آمد بخش آغازین از مفاد انقلاب سفیدی بود که به علت بیگانگی با شرایط اقتصادی و اجتماعی روز و ناکارآمدیش با مخالفت شدید احزاب و گروه های س أکثر
        مسئله اصلاحات ارضی که در اواخر دهه 1330 و اوایل ده 1340 ه. ش به دنبال فشار روز افزون آمریکا بر حکومت پهلوی مطرح شده و به مرحله اجرا در آمد بخش آغازین از مفاد انقلاب سفیدی بود که به علت بیگانگی با شرایط اقتصادی و اجتماعی روز و ناکارآمدیش با مخالفت شدید احزاب و گروه های سیاسی مواجه شد.گروه های سیاسی مختلف من جمله احزاب چپ، ملیون، احزاب مذهبی و روحانیون مبارز هر یک به نحوی به مخالفت با اصلاحات شاه برخواستند و در راستای این مخالفت رویکرد های متفاوتی برای مبارزه با این اصلاحات اتخاذ کردند. از آنجایی که احزاب و فعالیت های سیاسی آنها همواره مورد اهمیت بوده و منجر به رقم خوردن تغییرات بسزایی در طول تاریخ است. لذا در پژوهش حاضر برآنیم تا ضمن بررسی اصلاحات ارضی رژیم پهلوی به موضع گیری احزاب چپ ،ملی و مذهبی در قبال این سیاست های اصلاحات ارضی بپردازیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - حوزه نجف و تحولات سیاسی - حزبی عراق در فاصله دو کودتا (۱۴ ژوئیه ۱۹۵۸ - ۸ فوریه ۱۹۶۳)
        علی اکبر زاور علی بیگدلی نعمت احمدی نسب
        چکیده:در پی کودتای ۱۹۵۲ افسران جوان در مصر دنیای اعراب درگیر یکسری بحران‌های متعدد شد که عراق نیز از این فضا متأثر گردید و درنهایت منجر به کودتای ۱۴ ژوئیه ۱۹۵۸ و اعلام جمهوری شد. باز شدن فضای سیاسی عراق موجب گردید که طیفی از احزاب و گروه‌های سیاسی اعم از کمونیست، ناسیون أکثر
        چکیده:در پی کودتای ۱۹۵۲ افسران جوان در مصر دنیای اعراب درگیر یکسری بحران‌های متعدد شد که عراق نیز از این فضا متأثر گردید و درنهایت منجر به کودتای ۱۴ ژوئیه ۱۹۵۸ و اعلام جمهوری شد. باز شدن فضای سیاسی عراق موجب گردید که طیفی از احزاب و گروه‌های سیاسی اعم از کمونیست، ناسیونالیست، ناصریست و بعثی‌ها شروع به فعالیت و رقابت نمایند. پرسش اساسی این پژوهش عبارت است از اینکه؛ تغییر و تحولات ناشی از کنش‌ها و فعالیت‌های حکومت کودتا و همچنین احزاب و گروه‌های سیاسی چه تأثیری در فرازهای اصلی و رویکردهای راهبردی حوزه‌های علمیه و نهاد مرجعیت شیعه در فضای سیاسی عراق در فاصله دو کودتا (۱۹۶۳ - ۱۹۵۸) داشته است؟ بنا بر فرضیه این مقاله، رویکرد حوزه به رهبری آیت‌الله حکیم در این سال‌ها برمبنای عدم ورود به درگیری‌ها، جناح‌بندی‌ها و بازی‌های سیاسی بوده است ولی درعین‌حال در دفاع از حریم شریعت نیز حدومرزی نمی‌شناخته و از درگیر شدن با حاکمیت و احزابی که به دنبال اصلاحات غیردینی در جامعه عراق بودند ابایی نداشته است. تکفیر حزب کمونیست عراق و تقابل با دولت به خاطر تصویب قوانینی مخالف شریعت از آن جمله است این پژوهش با اتکای به اطلاعات موجود در منابع تاریخی و با رویکردی توصیفی – تحلیلی تلاش دارد به بررسی این موضوع بپردازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - تاثیر ساختار اجتماعی ناهمگن بر ناکارآمدی وناپایداری احزاب دردوره پهلوی دوم
        علی اکبر محمدی الموتی سینا فروزش غلامحسین زرگرینژاد
        هر چند محققین مختلف مولفه های مختلفی در عدم پایداری احزاب و ناکارآمدی آن‌ها در دوره پهلوی دوم بررسی نمودهاند اما شاید بتوان گفت گستردگی ایران و به تبع آن ساختار اجتماعی ناهمگن جامعه ایرانی یکی از دلایلی است شکاف های اجتماعی آن در طی روند تاریخ، بویژه در بعد از به قدرت ر أکثر
        هر چند محققین مختلف مولفه های مختلفی در عدم پایداری احزاب و ناکارآمدی آن‌ها در دوره پهلوی دوم بررسی نمودهاند اما شاید بتوان گفت گستردگی ایران و به تبع آن ساختار اجتماعی ناهمگن جامعه ایرانی یکی از دلایلی است شکاف های اجتماعی آن در طی روند تاریخ، بویژه در بعد از به قدرت رسیدن رضاشاه گسترده تر شده و وفاق اجتماعی لازم برای توسعه سیاسی و در راس آن شکل گیری احزاب سیاسی را تقلیل داده است. وفاق ملی در جوامعی که از قومیت ها، گروه ها و خرده فرهنگ های متعددی تشکیل شده اند از اهمیت ویژه ای برخوردار است و عامل مهمی در ثبات و انسجام سیاسی و اجتماعی بدون کنترل بیرونی است. پیامد های حاصل از وجود بسترهای اجتماعی ناهمگن مانند گسترده تر شدن شکاف قومی-مذهبی ، ایجاد و گسترش شدن شکاف بین سنت گرایان و تجددخواهان ، افزایش شکاف طبقاتی بین مردم و تعارضات ایدولوژیک دربین نخبگان سیاسی دخیل در امر فعالیت احزاب سیاسی، باعث شد تا احزاب سیاسی در دوره پهلوی دوم نتوانند به کارآمدی و ثبات مدنظر دست یابند . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - تبیین تاریخی شخصیت و رفتار اجتماعی همسران رسول خدا (ص) (با تاکید بر قرآن کریم و بافت تاریخی صدر اسلام)
        مهدیه صابرمولایی محمدتقی دیاری بیدگلی محمدرضا شاهرودی
        طبق مبانی دینی، زنان پیامبر (ص) عموماً در احکام مرتبط با زنان مؤمن عادی مشترک‌اند اما نهی خاص ایشان از مواردی، همچون: دل‌بستگی به دنیا، سخن گفتن عشوه‌گرانه با مردان و خودنمایی همچون دوره جاهلیت، و دستورات مجدد در مورد واجبات عمومی بانوان، مانند: ماندن در خانه، نیز تهدید أکثر
        طبق مبانی دینی، زنان پیامبر (ص) عموماً در احکام مرتبط با زنان مؤمن عادی مشترک‌اند اما نهی خاص ایشان از مواردی، همچون: دل‌بستگی به دنیا، سخن گفتن عشوه‌گرانه با مردان و خودنمایی همچون دوره جاهلیت، و دستورات مجدد در مورد واجبات عمومی بانوان، مانند: ماندن در خانه، نیز تهدید آنان مبنی بر مبتلا شدن به عذاب مضاعف در صورت آشکار شدن فاحشه‌ای از ایشان، نشانگر این حقیقت است که دست کم برخی از آنان که سبب نزول پاره‌ای از آیات مرتبط با این احکام‌اند، در جایگاهی والا از مراتب ایمانی نیستند. تنها عبارتی که برخی از دانشمندان و مفسران آن را دال بر مدح زنان پیامبر (ص)، دانسته و از آن، وجوب تکریم ایشان را تلقی کرده‌اند، و ازواجه امهاتهم (احزاب، 6) است که بر پایه برخی از آموزه‌های بلاغی، و دلایل قرآنی از جمله، آیه: حرمت علیکم امهاتکم (نساء، 23) و آیه: و لا ان تنکحوا ازواجه من بعده ابداً (احزاب، 53) باید گفت که این آیه هم، همسران پیامبر (ص) را مورد تکریم واقع نساخته و تنها در ضمن تشبیهی بلیغ، حرمت ازدواج با آنان را پس از وفات پیامبر اکرم (ص) مورد تأکید قرار داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - پیشران‌های توسعۀ تحزّب در جمهوری اسلامی ایران
        محمد آرین منش حاکم قاسمی قربانعلی قربان‌زاده سوار
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیش أکثر
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیشران‌های توسعه بر اساسِ متغیرهای مختلف در ساخت‌های چهارگانه؛ شامل نقش عاملیت دولت، جامعه، گروه‌های اجتماعی و احزاب سیاسی، تاکنون مطالعه‌ای انجام نشده است. با توجه به این فقدان، پرسش اساسی این نوشتار این است که پیشران‌های توسعۀ احزاب سیاسی در جمهوری چیست؟ فرضیه به‌دست‌امده در این پژوهش این است که مهم‌ترین پیشران‌ها، تقویت ساختار دموکراتیک قدرت و آزادی‌های سیاسی، تقویت گفتمان تحزب، تقویت سرمایه اجتماعی، توسعه نهادهای جامعه مدنی، استقلال احزاب، توسعه فرهنگ مشارکت و کار جمعی، تسهیل گردش نخبگان سیاسی، قانونمندی و شفافیت ساختار احزاب و نظارت بر آن‌ها می‌باشد. چارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش، آینده‌پژوهی است که با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزار میک‌مک داده‌های به‌دست‌امده تجزیه و تحلیل شده است.کشف و توصیف پیشران‌های توسعه احزاب، مهم‌ترین یافته این پژوهش است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - اسلام میانه رو و دموکراسی در ترکیه
        سید احمد موثقی گیلانی هومن نیری
        در سال های گذشته، در نگاه عموم متفکرین غیرمسلمان اسلام گرایی معادل بنیادگرایی اسلامی شناخته می شد و تفاوتی میان این دو اصطلاح وجود نداشت؛ اما در سال های اخیر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه این دو اصطلاح به درستی بار معنایی متفاوتی پیدا کرده اند. ترکیه در حال ح أکثر
        در سال های گذشته، در نگاه عموم متفکرین غیرمسلمان اسلام گرایی معادل بنیادگرایی اسلامی شناخته می شد و تفاوتی میان این دو اصطلاح وجود نداشت؛ اما در سال های اخیر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه این دو اصطلاح به درستی بار معنایی متفاوتی پیدا کرده اند. ترکیه در حال حاضر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان میانه رو علاوه بر آنکه تبدیل به الگویی موفق برای بسیاری از گروه ها و جوامع اسلامی گشته، موجبات تضعیف بنیادگرایی اسلامی را نیز در این کشور فراهم آورده و دموکراسی را نیز قدرتی دوچندان بخشیده است. به واقع، برای بحث پیرامون رابطه ی اسلام با دموکراسی می باید به قرائت غالب از اسلام در میان باورمندان توجه داشت و آنچه حکم نهایی را در ارتباط میان این دو روشن می سازد، ماهیت تفسیر غالب از دین در هر گروه یا جامعه ی اسلامی است. بنابراین نمی توان در خصوص سازگاری و یا ناسازگاری میان اسلام و دموکراسی حکمی کلی صادر کرد. این مقاله درصدد است تا تاثیرات غلبه ی قرائت میانه رو از اسلام در ترکیه را مورد بررسی قرار داده و نشان دهد که اسلام مبتنی بر این قرائت نه تنها در ترکیه مانعی بر سر راه دموکراتیزاسیون نبوده بلکه موجب گشته تا این کشور در مسیر نهادینه شدن و تعمیق دموکراسی گام بردارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تأثیر ساختار حزبی بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
        مجید توسلی رکن آبادی نیما رضایی
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، أکثر
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، دکترین پیرامونی خود را بر این اساس استوار نموده بود که، اسرائیل باید از طریق اتحاد با کشورهای ترکیه، ایران و اتیوپی، دولتهای عربی را محاصره نموده تا بهتر بتواند انزوای خویش را کاهش داده و به اهداف خود از جمله امنیت ملی نائل آید. در این تحقیق ضمن بررسی وضعیت احزاب اسرائیلی و تفکیک اردوگاههای موجود در میان احزاب، دیدگاه های این احزاب در قبال جمهوری اسلامی ایران در سه باز هی زمانی مختلف مورد تدقیق قرار می گیرد. دوره ی اول از زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز م یشود و تا کنفرانس صلح مادرید در در 30 اکتبر 1991 ادامه دارد. از زمان کنفرانس صلح مادرید تا زمان مفتوح شدن پرونده ی ایران در آژانس بی نالمللی انرژی هست های ) IAEA ( نیز در دوره ی دوم می گنجد و دور هی سوم نیز از زمان گشوده شدن پرونده ی ایران در شروع و تا زمان حاضر ادامه م ییابد. این پژوهش در پی آن است که به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دیدگا ههای حزب یا ائتلاف احزاب حاکم بر کابینه ی اسرائیل چه تأثیری بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال ایران داشته است؟ و این فرضیه ارائه م یگردد که سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی در سه بازه ی زمانی مختلف، از اصول ثابتی پیروی نموده که با تحولات کابینه ی اسرائیل دستخوش تغییر نشده است . این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای- اینترنتی تهیه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - ثبات سیاسی تاجیکستان پس از فروپاشی شوروی
        فردین باقری
        چکیده تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و ظهور دولت‌های مستقل مشترک‌المنافع، عدیده‌ای را به طور اعم برای تمامی جمهوری‌های استقلال‌یافته و به طور اخص برای کشورهای جدید‌التاسیس آسیای مرکزی ایجاد نمود و به ناچار هر کدام قدم به راهی گذاشتند که قبلاً تجربه‌ای در آن نداشتند. وابستگی أکثر
        چکیده تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و ظهور دولت‌های مستقل مشترک‌المنافع، عدیده‌ای را به طور اعم برای تمامی جمهوری‌های استقلال‌یافته و به طور اخص برای کشورهای جدید‌التاسیس آسیای مرکزی ایجاد نمود و به ناچار هر کدام قدم به راهی گذاشتند که قبلاً تجربه‌ای در آن نداشتند. وابستگی شدید اقتصادی به مرکزیت سابق، فقدان مشکلات سیاسی وهرج و مرج اجتماعی در داخل چنین کشورهایی موجب شده بود تا گروه‌ها و احزاب برای رسیدن به قدرت تلاش نمایند و زمینه را برای تزلزل سیاسی فراهم آورند. تاجیکستان که از نظر جغرافیایی دارای ویژگی‌ها و مختصات خاص خود بوده و این ویژگی‌ها، شرایط متفاوتی را برای این جمهوری در آسیای مرکزی فراهم کرده، مورد کنکاش و تحقیق در این رساله قرار خواهد گرفت. تاجیکستان که از نظر اقتصادی جزء محروم‌ترین جمهوری‌های شوروی بود، با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ویژه خود مواجه بود، اما هیچ‌گاه تا قبل از استقلال، ثبات سیاسی کشور دچار تزلزل نگردید. پس از اضمحلال شوروی همه چیز به ناگهان دستخوش تحول شد. گروه‌های قومی- محلی و احزاب ملی، مذهبی و دمکرات به مبارزه با نخبگان کمونیست سنتی سابق پرداختند و همین امر موجب شد تا نزاع‌ها و کشمکش‌های داخلی در نقاط مختلف تاجیکستان با انگیزه‌های ملی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بوجو آید. به طور کلی، نزاع‌های مذکور نه تنها به ثبات سیاسی دولت کمک ننمود بلکه موجب افزایش مشکلات شد. به طوری که برخی از تحلیل‌گرایان مطرح نمودند که با استحکام نهضت‌های مخالف و مهم‌تر از همه با رادیکالیزه شدن اسلام در تاجیکستان، نه تنها کشور مذکور بلکه منطقه، دستخوش بی‌ثباتی خواهد گشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران و تأثیر آن بر عدالت جغرافیایی در کشور چکیده
        خیرالله پروین فیروز اصلانی حمید الهوئی نظری علی محمد یوسفی
        چکیده نظارت سیاسی به دلیل اهمیتی که در حفظ نظم عمومی و نیز عدالت میان منطقه ای و جغرافیایی دارد دارای اهمیت بسزایی است. این نوع نظارت از طریق مردم و همچنین مجلس شورای اسلامی صورت می‌پذیرد. سوال اصلی مقاله حاضر این است که ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوق جمهوری اسلامی ا أکثر
        چکیده نظارت سیاسی به دلیل اهمیتی که در حفظ نظم عمومی و نیز عدالت میان منطقه ای و جغرافیایی دارد دارای اهمیت بسزایی است. این نوع نظارت از طریق مردم و همچنین مجلس شورای اسلامی صورت می‌پذیرد. سوال اصلی مقاله حاضر این است که ابزارهای نظارت سیاسی در نظام حقوق جمهوری اسلامی ایران کدام اند و این ابزارها چه تاثیری بر عدالت جغرافیایی بر جای گذاشته اند؟ روش این مقاله توصیفی تحلیلی است. یافته‌های این مقاله نشان می دهد که ابزارهایی که مردم برای اعمال این نظارت در اختیار دارند شامل نظارت همگانی (امر به معروف و نهی از منکر)، مطبوعات و رسانه‌های جمعی، احزاب و تشکل‌های سیاسی و تجمع و راهپیمایی می‌باشد و ابزارهای مجلس شورای اسلامی شامل تذکر، سؤال، استیضاح، اصل 90 قانون اساسی و تحقیق و تفحص می‌باشد. همچنین یافته‌های این مقاله نشان می دهد که یکی از مهم ترین ابزارها برای بهبود وضعیت عدالت جغرافیایی در ایران ابزارهای نظارت سیاسی است زیرا عدالت جغرافیایی در ایران گرفتار عدم تعادل و عدم تواز است. در این مقاله به تشریح این نوع نظارت و ابزارهای اعمال آن و تأثیر آن بر عدالت جغرافیایی در کشور پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - تحلیل مشارکت انتخاباتی مردم استان لرستان در انتخابات ریاست جمهوری
        زهرا پیشگاهی فرد علی امیری سلمان انصاری زاده
        حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن ها بیانگر اعتقاد آن ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده اند به سختی می توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دی أکثر
        حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن ها بیانگر اعتقاد آن ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده اند به سختی می توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دیدگاه های حزبی مردم ارائه کرد. بر همین مبنا هدف مقاله حاضر تحلیل نقش اشخاص و گروه های منتسب به آن ها در دوره های اول تا نهم ریاست جمهوری در استان لرستان و مطالعه مشارکت انتخاباتی و الگوی رفتاری مردم این استان است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی - تحلیلی با تکیه بر اطلاعات پیمایشی است و برای نشان دادن الگوی رفتار مردمی در انتخابات از سیستم اطلاعات جغرافیایی نیز استفاده شده است. نتایج پژوهش بر اساس تحلیل های آماری نشان می دهد با وجودی که میزان مشارکت مردم در این استان نسبت به سایر استان های کشور از رتبه بالایی برخوردار است، اما تمایل سیاسی مردم به جناح های سیاسی در شهرستان های مختلف استان در دوره های مختلف روند یکسانی را نشان نمی دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - آسیب شناسی توسعه احزاب در ایران با تأکید بر فرایند اساسی سازی تحزب سیاسی
        مونا احمدی مهدی شعبان نیا منصور اسدالله یاوری ناصرعلی منصوریان
        زمینه و هدف: فعالیت احزاب سیاسی در ایران، تاریخ قابل توجهی دارد و حداقل هم‌زمان با انقلاب مشروطه، اولین احزاب شروع به فعالیت کرده‌اند. با این حال، نگرشی به وضعیت احزاب سیاسی ایران نشان می‌دهد آنها در حیات سیاسی کشور نقش چندان زیادی ندارند و نتوانسته‌اند در نظام حکمرانی أکثر
        زمینه و هدف: فعالیت احزاب سیاسی در ایران، تاریخ قابل توجهی دارد و حداقل هم‌زمان با انقلاب مشروطه، اولین احزاب شروع به فعالیت کرده‌اند. با این حال، نگرشی به وضعیت احزاب سیاسی ایران نشان می‌دهد آنها در حیات سیاسی کشور نقش چندان زیادی ندارند و نتوانسته‌اند در نظام حکمرانی کشور، جایگاهی برای خود کسب نمایند. در این پژوهش تلاش شده با بررسی مفهوم اساسی‌سازی و نقش آن در حمایت و ارتقای تحزب سیاسی، به بررسی چالش‌هایی بپردازد که نظام حقوق اساسی ایران چه در دوره مشروطه و چه در دوره جمهوری اسلامی در عرصه تحزب سیاسی با آنها مواجه است.روش: روشی که در این مقاله به کار گرفته شده است، روش تحلیلی- تاریخی است و داده‌ها و اطلاعات خام از طریق مطالعه کتابخانه‌ای گردآوری شده است.یافته ها و نتایج: با آنکه در نوشته‌های مختلف، تحلیل‌های متفاوتی درباره علل ضعف احزاب سیاسی ایران ذکر شده است، اما آنچه در این میان مغفول می‌باشد، این واقعیت است که فرایند اساسی‌سازی احزاب سیاسی در کشور از همان دوره مشروطه دارای آسیب‌هایی بوده است. با آنکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با قانون اساسی مشروطه عملکرد بهتری درباره احزاب سیاسی داشته و آزادی تحزب را پذیرفته است، اما سکوت قانون اساسی درباره برخی از مهم‌ترین مسائل مربوط به احزاب سیاسی به شرحی که گذشت، باعث شده تحزب سیاسی فاقد تضمینات لازم باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - سازوکار نظارت مالی بر احزاب در حقوق موضوعه‌ ایران
        مونا احمدی سید محمد هاشمی
        امروزه احزاب سیاسی را به واسطه کارویژه هایی که در تعدیل ساخت قدرت اجتماعی و قدرت سیاسی ایفا می کنند به عنوان چرخ دنده ی دموکراسی نام گذاری کرده اند. این نهادها امروزه با ایفای کارکرد ها ی گسترده و متنوع به ویژه در انتخابات نقش تعیین کننده ای درسرنوشت سیاسی کشورها بر عهد أکثر
        امروزه احزاب سیاسی را به واسطه کارویژه هایی که در تعدیل ساخت قدرت اجتماعی و قدرت سیاسی ایفا می کنند به عنوان چرخ دنده ی دموکراسی نام گذاری کرده اند. این نهادها امروزه با ایفای کارکرد ها ی گسترده و متنوع به ویژه در انتخابات نقش تعیین کننده ای درسرنوشت سیاسی کشورها بر عهده دارند. احزاب برای ایفای نقش مطلوب خود در جامعه نیازمند سازمان دهی منسجم مالی و اداری مستقل از قدرت عمومی می باشند. بنا بر این بایستی دارای منابع تامین مالی و سازوکارهایی برای نظارت بر این منابع باشند.چرا که استقلال مالی احزاب با شفاف کردن منابع مالی و تعبیه ی راه کارهایی برای نظارت بر نحوه ی دستیابی و مصرف این منابع به دست می آید.با توجّه به اهمیّت منابع مالی و شفافیت آن در فعالیت های حزبی پژوهش حاضر سعی دارد تا به بررسی نظارت مالی بر احزاب درحقوق موضوعه ی ایران بپردازد.در این راستا شفاف سازی و قانون مند کردن فرآیند های مالی احزاب واعمال نظارت مالی-حقوقی دقیق بر آن توسط یک نهاد غیر حکومتی و تنها با نظارت محدود دولت، می تواند به حفظ اعتماد عمومی نسبت به روند سیاسی دموکراتیک و تحقق آرمان های تکثر گرایی سیاسی در جامعه کمک کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - جناح راست در فرانسه: از دوگل تا سارکوزی
        حجت الله ایوبی
        چکیده در این مقاله تاریخچه و ویژگی‌های احزاب دست راستی فرانسه با تاکید بر گلیست‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. ژنرال دوگل به رغم مخالفت با نظام حزبی، با تشکیل حزب سیاسی، نظام حزبی در فرانسه را به پیش برد. پس از وی، ژاک شیراک با تشکیل حزب تجمع برای دموکراسی میراث داری ژنر أکثر
        چکیده در این مقاله تاریخچه و ویژگی‌های احزاب دست راستی فرانسه با تاکید بر گلیست‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. ژنرال دوگل به رغم مخالفت با نظام حزبی، با تشکیل حزب سیاسی، نظام حزبی در فرانسه را به پیش برد. پس از وی، ژاک شیراک با تشکیل حزب تجمع برای دموکراسی میراث داری ژنرال دوگل را بر عهده گرفت. دردوران ریاست جمهوری ژاک شیراک این حزب دوران افول خود را سپری کرد و سرانجام نیکلا سارکوزی در جنگ درون حزبی پیروز شد و با تغییر نام حزب" به اتحاد برای اکثریت ریاست جمهوری" این حزب را در اختیار خود گرفت. علاوه بر احزاب دیگر گلیست و ناگلیست، جبهه ملی فرانسه از مهترین احزاب سیاسی در جناح راست است. برخی این حزب را که در منتهی الیه جناح راست قرار دارد به دلیل مواضع تند و افراطی‌اش در زمره‌ نونازی‌ها قرار می‌دهند. در این نوشتار مهمترین احزاب دست راستی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - بررسی دیدگاه احزاب بریتانیا درباره برگزیت با تاکید بر نظریات توسعه سیاسی
        پویا کلانتری حمید هوشنگی سبحان بیات
        بریتانیا در اتحادیه اروپا عضوی است که هیچ‌گاه با این سازمان پیوند وثیقی نداشته و حتی در مواردی چارچوب‌های اتحادیه اروپا در حوزه مالی و روادید را نپذیرفته است. آخرین نمونه از ناهمدلی بریتانیا با اتحادیه با برگزاری همه‌پرس جدایی در سال 2016 قابل مشاهده است. جدایی بریتانیا أکثر
        بریتانیا در اتحادیه اروپا عضوی است که هیچ‌گاه با این سازمان پیوند وثیقی نداشته و حتی در مواردی چارچوب‌های اتحادیه اروپا در حوزه مالی و روادید را نپذیرفته است. آخرین نمونه از ناهمدلی بریتانیا با اتحادیه با برگزاری همه‌پرس جدایی در سال 2016 قابل مشاهده است. جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا، مخالفان و موافقانی را در بین مردم و احزاب سیاسی این کشور به همراه داشته است. در این مقاله، نگارندگان از طریق روش تحلیل ثانویه به گردآوری نظرات توسعه سیاسی و همچنین دیدگاه احزاب اصلی بریتانیا در رابطه با برگزیت پرداخته‌اند و سپس با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تاثیر نظریات توسعه سیاسی به عنوان متغیر مستقل بر روی رویکرد احزاب نسبت به مسئله برگزیت به عنوان متغیر وابسته پرداخته‌اند. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه احزاب سیاسی بریتانیا در روند برگزیت بر اساس نظریات توسعه سیاسی است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که با تکیه بر نظریات توسعه سیاسی، تا حدود زیادی می‌توان دیدگاه احزاب سیاسی بریتانیا را در حوزه برگزیت تحلیل نمود. برای مثال حزب کارگر با برگزیت موافق است ولی سیر پیش روی آن مخالف توسعه سیاسی است، چرا که به دنبال مواردی مثل اقتصاد دولتی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - مشارکت سیاسی و نهادمندی احزاب توده گرا در کشورهای جهان سوم
        سید علی مرتضویان رضا پریزاد
        چکیده در دوران بعد از جنگ جهانی دوم شمار کثیری از مستعمرات سابق به استقلال دست یافتند و به عنوان کشورهای جدید در صحنه سیاست بین الملل قد علم کردند. مشارکت سیاسی فزاینده توده ها از یک سو و ضرورت ﺗﺄسیس ساختارها و نهادهای سیاسی مردمی برای جذب توده های خواستار مشارکت از سو أکثر
        چکیده در دوران بعد از جنگ جهانی دوم شمار کثیری از مستعمرات سابق به استقلال دست یافتند و به عنوان کشورهای جدید در صحنه سیاست بین الملل قد علم کردند. مشارکت سیاسی فزاینده توده ها از یک سو و ضرورت ﺗﺄسیس ساختارها و نهادهای سیاسی مردمی برای جذب توده های خواستار مشارکت از سوی دیگر، مورد توجه همه کشورهای نو استقلال یافته واقع شد. احزاب سیاسی توده گرا یکی از مهم ترین نهادهایی به حساب می آیند که می توانند جریان های مشارکتی گسترده را به گونه ای سامان مند تداوم بخشند و از درافتادن نظام های سیاسی به ورطه سقوط جلوگیری کنند. پرسش اصلی این است که چگونه می توان در جوامع جهان سوم، احزاب سیاسی استوار برای حمایت از ارزش ها و آرمان های ملی، پیشبرد هدف های نوسازی و ملی و حفظ انسجام و همگرایی در بین گروه های مختلف سیاسی و اجتماعی به وجود آورد؟ فرضیه مقاله براساس نظر ساموئل هانتینگتون شکل گرفته به طوری که سطح نهادمندی احزاب را با توجه به معیارهای اساسی تطبیق پذیری، پیچیدگی، خودمختاری و انسجام مورد سنجش قرار داده تا احزاب سیاسی استوار برای حمایت از ارزش ها و آرمان های ملی تحقق یابند. در این مقاله، ضمن بررسی نقش نوسازی در ایجاد جریان های مشارکتی توده گرا، و اشاره به تجربه شماری از کشورهای جهان سوم، کوشیدیم ساختار و عملکرد احزاب توده وار را با بهره گیری از چهارچوب نظری هانتینگتون مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده و نشان دهیم که چگونه حزب جمهوری اسلامی به عنوان مطالعه موردی در سال های نخست تاسیس نقش مهمی در تحقق کارکردهای حیاتی اش در جهت حمایت از انقلاب اسلامی ایران ایفا کرد، اما به سبب ضعف در نهادمندی دچار بی ثباتی شد و از ادامه فعالیت بازماند و در مقابل حزب گنگره هند توانست با نهاد مندی تا سال ها به فعالیت خود ادامه دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - کالبد شناسی احزاب و گروه های سیاسی عراق و تاثیر آنها بر روابط ایران و عراق
        محمد سهرابی امراله اشرفی مرتضی کریمی
        چکیده هدف اصلی این نوشتار بررسی مهم‌ترین و تأثیرگذارترین گروه‌های فرهنگی - سیاسی موجود در عراق است. عراق کشوری است که همواره در طول تاریخ از تنوع قومی خود رنج برده و همواره با تسلط یک قوم یا مذهب چه عرب، کرد، سنی و یا شیعه مواجه بوده است. این گروه‌ها و احزاب نقش‌های کل أکثر
        چکیده هدف اصلی این نوشتار بررسی مهم‌ترین و تأثیرگذارترین گروه‌های فرهنگی - سیاسی موجود در عراق است. عراق کشوری است که همواره در طول تاریخ از تنوع قومی خود رنج برده و همواره با تسلط یک قوم یا مذهب چه عرب، کرد، سنی و یا شیعه مواجه بوده است. این گروه‌ها و احزاب نقش‌های کلیدی در سیاست خارجی این کشور به‌ویژه در رابطه با ایران ایفا کرده و می‌کنند. حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد، حذف رژیم بعثی، تغییر رویکرد عربی- سنی به عربی- شیعی- کردی در فضای سیاسی عراق؛ فرصت‌های به‌وجود آمده در این کشور را در جهت منافع ملی جمهوری اسلامی ایران قرار می‌دهد. سؤال این مقاله آن است که گروه‌های فرهنگی و سیاسی حاضر در صحنه سیاسی امروز عراق که بیشترین تأثیر را بر دولت و سیاست داخلی و خارجی این کشور دارند، کدامند؟ و از این جریان‌ها کدامیک بیشترین تأثیر را بر روابط ایران و عراق دارند و در جهت همسوسازی سیاست خارجی و سیاست‌های منطقه‌ای عراق مؤثرند؟ فرض نگارندگان بر این باور است که گروه‌های شیعی و کردی اکثریتی دارند که بیشترین تأثیر را در توسعه یا کاهش رابطه میان عراق و ایران ایفا می‌کنند. ائتلاف این دو گروه با وجود داعش و دخالت دیگر همسایگان عرب سنی این کشور می‌تواند قوی‌ترین عامل همسوسازی سیاست‌های خارجی و منطقه‌ای عراق باشد و کنارگذاشتن هر یک از این احزاب عواقبی جبران‌ناپذیر به‌دنبال خواهد داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - تبیین جامعه‌شناختی شکل‌گیری احزاب از دیدگاه کارکردگرایان
        محمدحسین اسلامی
        با تشکیل احزاب نیرومند و فراگیر به‌یقین از تکیه ‌بر شانس و اقبال جلوگیری می‌شود و بازدهی کارکرد حزبی باعث توانمندسازی منابع و ظرفیت‌های نیروی انسانی شده و ترکیب کیفی مجالس و دولت‌ها روزبه‌روز قوی‌تر، عقلانی‌تر و توسعه‌یافته‌تر می‌شود. بی‌شک باید پذیرفت که یکی از موانع ن أکثر
        با تشکیل احزاب نیرومند و فراگیر به‌یقین از تکیه ‌بر شانس و اقبال جلوگیری می‌شود و بازدهی کارکرد حزبی باعث توانمندسازی منابع و ظرفیت‌های نیروی انسانی شده و ترکیب کیفی مجالس و دولت‌ها روزبه‌روز قوی‌تر، عقلانی‌تر و توسعه‌یافته‌تر می‌شود. بی‌شک باید پذیرفت که یکی از موانع نهادینه شدن احزاب، وجود تعداد بی‌شمار احزاب سیاسی در کشور است و نباید در انتظار دست غیبی از سوی دولت‌ها و حتی حکومت‌ها برای نهادینه شدن جایگاه حقیقی احزاب ماند.این مقاله با هدف بررسی دیدگاه کارکردگرایان در مورد حزب نگارش شده است. ابتدا با بیان جامعه‌شناسی احزاب سیاسی به معرفی خصوصیاتی از شکل‌گیری احزاب سیاسی پرداخته سپس با تعریف کارکردگرایی و معرفی نظریه پردگان آن و نقد این مکتب به مبحث کارکردگرایی و احزاب سیاسی می پردازیم . در این مقاله احزاب را بر اساس دیدگاه کارکردگرایان طبقه‌بندی کرده ایم .توجه به نظم و ثبات در جامعه است که اکثر نظریه‌پردازان کارکردگرایی بدان توجه داشته اند. کارکردگرایان نقش محیط و ارتباط استوار بین عوامل محیطى و احزاب را نادیده می‌گیرند و از این نکته غافل‌اند که کارکردهاى یادشده را در موارد بسیارى، نهادها و تشکیلاتى به انجام می‌رسانند که بی تردید حزب سیاسى نمى باشند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - علل ناکارآمدی احزاب سیاسی – اجتماعی در ایران پس از انقلاب اسلامی با تکیه بر عوامل اجتماعی و فرهنگی: مطالعه کیفی مبتنی بر تحلیل شبکه مضامین
        فرشید سلامت ساسان ودیعه زهرا حضرتی صومعه
        عیلرغم بیش از یک قرن سابفه شروع تحزب در کشور و تاکید بر آراء عمومی و عقاید جمعی، هنوز در کشور شاهد وجود احزاب به آن معنای ولقعی آن نیستیم. پژوهش حاضر با هدف ارائه بررسی علل ناکارآمدی احزاب سیاسی- اجتماعی در ایران پس از انقلاب اسلامی، باکمک روش تحلیل مضمون انجام شد. این أکثر
        عیلرغم بیش از یک قرن سابفه شروع تحزب در کشور و تاکید بر آراء عمومی و عقاید جمعی، هنوز در کشور شاهد وجود احزاب به آن معنای ولقعی آن نیستیم. پژوهش حاضر با هدف ارائه بررسی علل ناکارآمدی احزاب سیاسی- اجتماعی در ایران پس از انقلاب اسلامی، باکمک روش تحلیل مضمون انجام شد. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و به لحاظ روش، کیفی ودارای رویکرداستقرایی بود. به‌ منظورتجزیه‌ وتحلیل داده‌های حاصل ازمصاحبه‌های نیمه ساختاریافته، ازروش تحلیل مضمون استفاده شد. جامعة آماری موردمطالعه، شامل14نفراز افراد مطلع حوزه جامعه شناسی سیاسی و علوم سیاسی و نیز متون مناسب جهت استخراج شاخص‌ها وادبیات نظری بودند. دراین پژوهش، برای انتخاب نمونه‌ها، از رویکرد گلوله برفی و به‌عنوان استانداردی برای پایان نمونه‌گیری، از روش اشباع مضامین استفاده شد. مضامین با استفاده از ۲ منبع ادبیات نظری و مصاحبة نیمه ساختار یافته احصاء شد. نتیجة تحلیل داده‌های کیفی، شناسایی60 کدمفهومی، 18 مضمون پایه و2 مضمون سازمان دهنده شاملعوامل اجتماعی و عوامل فرهنگی بود که در قالب یک مدل ارائه شدند تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - حل و فصل منازعات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر تشکلها و جناحهای سیاسی
        رووف رجایی محمدجعفر جوادی ارجمند
        حل و فصل منازعات ، از زمینه های مطالعاتی مهم در طیف وسیعی از پژوهشگران سیاسی را میباشد. در ایران نیزسالهای اخیر پژوهشهای خوبی آغاز شده است ولی مطالعات صورت گرفته در حوزه داخلی از حد کلیات و یا اقتباس مفهوم سازی و مدلهای قدیمی فراتر نرفته است پژوهش حاضر با مراجعه به اسنا أکثر
        حل و فصل منازعات ، از زمینه های مطالعاتی مهم در طیف وسیعی از پژوهشگران سیاسی را میباشد. در ایران نیزسالهای اخیر پژوهشهای خوبی آغاز شده است ولی مطالعات صورت گرفته در حوزه داخلی از حد کلیات و یا اقتباس مفهوم سازی و مدلهای قدیمی فراتر نرفته است پژوهش حاضر با مراجعه به اسناد، کتب، مقالات و پایان نامه ها و با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی به بحث پیرامون نقش احزاب و تشکلهای سیاسی در حل و فصل منازعات پرداخته است و نتایج پژوهش حاکی از آن بود که احزاب و تشکلهای سیاسی با بالابردن افزایش مهارت های تحلیل افراد به وسیله نقش آموزشی خود، همچنین نظارت و نفوذ در ارگان های قدرت، پیوند و تجمیع منافع، فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری در رده های مختلف حکومت را تسهیل می بخشند. همچنین با پیوند زدن و تنظیم خواسته های افراد حاضر در قدرت و سپس هماهنگ کردن تقاضاهای پراکنده آنها نهایتا اعمال نظر و صدور حکم قطعی توسط حکومت را تسریع کرده و افکار عمومی جامعه را نیز برای پذیرش این حکم آماده می سازند. بدین ترتیب، مدل پژوهش حاضر مرکب از مدلهای سازشی، قانونی و مساعی جمیله و با مد نظر قراردادن وظایف احزاب و تشکل های سیاسی، همچون شکل دادن به افکارعمومی، معرفی نامزدها، سازماندهی انتخاب شونده و مدیریت منازعات با استفاده از مولفه های اعتمادسازی، سهیم شدن در قدرت و مشارکت مردم به حل و فصل منازعات با رویکردهای قانونی، فرهنگی و تحکیم مردم سالاری می پردازند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - نقش احزاب اسراییل در روند صلح خاورمیانه (1993-2014)
        مهدی طوسی علی آزاد
        منازعه اعراب و یهودیان در خارمیانه، عمری بیش از تاریخ ایجاد اسراییل دارد. امروز علیرغم گذشت بیش از 6 دهه از زمان اشغال، همچنان صلح خاورمیانه به سرانجام نرسیده و برای آن نیز افق روشنی را پیش بینی نمی کنند. در بررسی علل ناکامی پرونده صلح خاورمیانه دلایل مختلفی را بر می شم أکثر
        منازعه اعراب و یهودیان در خارمیانه، عمری بیش از تاریخ ایجاد اسراییل دارد. امروز علیرغم گذشت بیش از 6 دهه از زمان اشغال، همچنان صلح خاورمیانه به سرانجام نرسیده و برای آن نیز افق روشنی را پیش بینی نمی کنند. در بررسی علل ناکامی پرونده صلح خاورمیانه دلایل مختلفی را بر می شمرند از جمله عدم باور رهبران اسراییلی به فرجام صلح است. زیرا توجه به ارزش و ایدئولوژی در میان رهبران برخاسته از احزاب اسراییلی جایگاه ویژه ای داشته و از این رو مادامی که احزاب ارزش محور باشند صلحی که تضمین کننده منافع طرف مقابل باشد به دست نخواهد آمد. بر مبنای اصول مکتب سازه‌انگاری ، میان اعراب و اسراییل هویت‌ها و انتظارات نسبتاً ثابت شکل گرفته که طرفین را وا ‌می‌دارد یکدیگر را دشمن درجه ‌یک هم به‌حساب آورند. همچنین این پارادیم خاطرنشان می‌کند که عامل تعیین‌کننده در رفتار احزاب سیاسی در قبال اعراب فاکتورهای مادی نبوده، بلکه هنجارهایی است که تأثیر مستقیم بر هویت و منافع یهودیان دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - نقش آفرینی فراحقوقی احزاب در نظام سیاسی ایران با مطالعه تطبیقی
        احمد ساجدی روح اله رحیمی حسین علائی خدیجه کریمی اصفهانی
        انسان براساس گرایش طبیعی خود موجودی اجتماعی است و همین ضرورت باعث شکل‌گیری روابط اجتماعی و تشکیل جوامع می‌شود. جامعه‌سیاسی با در دست داشتن قدرت سیاسی به اداره‌ی امور می‌پردازد. یکی از مسایل مهم در نظام‌های سیاسی، وجود احزاب است. احزاب و گروه‌های سیاسی از طریق کوشش برای أکثر
        انسان براساس گرایش طبیعی خود موجودی اجتماعی است و همین ضرورت باعث شکل‌گیری روابط اجتماعی و تشکیل جوامع می‌شود. جامعه‌سیاسی با در دست داشتن قدرت سیاسی به اداره‌ی امور می‌پردازد. یکی از مسایل مهم در نظام‌های سیاسی، وجود احزاب است. احزاب و گروه‌های سیاسی از طریق کوشش برای افزایش سطح مشارکت مردمی می‌توانند امنیت جامعه را حفظ نمایند. امروزه همه‌ی نظام‌های سیاسی، نیازمند احزاب هستند به دلیل این‌که احزاب به ثبات سیاسی کمک می‌کنند. لذا در این تحقیق به بررسی نقش فراحقوقی احزاب در نظام سیاسی ایران می پردازیم. در ایران احزاب در اصل 26 قانون اساسی مورد شناسایی قرار گرفته‌اند اما به دلایل مختلف جامعه‌شناسی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از گسترش کیفی و عملکردی مناسبی برخوردار نبوده‌اند. در جریان توسعه سیاسی یکی از وظایف مهم نظام سیاسی، چگونگی به کارگیری توانایی‌ها و بهره-گیری صحیح از قابلیت‌های نظام است. از آنجا که احزاب از عمده الگوهای مشارکت توزیع قدرت سیاسی و به طور کلی از عمده معیارهای توسعه سیاسی به شمار می‌آیند، لذا بالا بودن توانایی سازوکارهای نظام سیاسی جهت توسعه احزاب سیاسی را باید از عوامل مهم پایداری احزاب بر شمرد. نظر می‌رسد از مهم‌ترین عوامل در نقش فراحقوقی موثر بر کارامدی احزاب در نظام سیاسی ایران، علاوه بر ثبات سیاسی و همسان سازی فرهنگ عمومی در کنار تعدیل کنترل دولت، قدرت سیاسی احزاب و نهادینه سازی مشارکت نهادهای مدنی در تصمیم گیری های غیر سیاسی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - اخوان‌المسلمین و النهضه: عقاید مشابه مسیر متفاوت
        سیدعبدالامیر نبوی حسین ابراهیم نیا
        شمال‌آفریقا در آخرین روزهای سال 2010 وقایعی را پشت سر نهاد که هر یک نیز برای خود توضیح و تفسیری طولانی در بردارد دو کشور آغازگر این تحولات تونس و مصر اکنون نیز با بحران‌هایی متفاوت روبرو می‌باشند در مصر دولت اخوان‌المسلمین سقوط کرده و عملاً این گروه توسط نظامیان در آستا أکثر
        شمال‌آفریقا در آخرین روزهای سال 2010 وقایعی را پشت سر نهاد که هر یک نیز برای خود توضیح و تفسیری طولانی در بردارد دو کشور آغازگر این تحولات تونس و مصر اکنون نیز با بحران‌هایی متفاوت روبرو می‌باشند در مصر دولت اخوان‌المسلمین سقوط کرده و عملاً این گروه توسط نظامیان در آستانه حذف از سپهر عمومی قرارگرفته است؛ در تونس النهضه در حال چانه‌زنی سیاسی با دیگر گروه‌های سیاسی این کشور است و باتجربه‌ای که از سرنوشت اخوان در مصر اندوخت سعی کرد با انعطاف از بازی سیاست در این کشور حذف نشود؛ حال نیز با این پرسش مواجه می‌شویم که چرا دو گروه اخوان‌المسلمین و النهضه با اساس تفکرات ایدئولوژی مشابه مسیر متفاوتی پیمودند؟ که یکی از سپهر سیاسی حذف و دیگری همچنان به چانه‌زنی سیاسی مشغول است. آنچه که به نظر می‌رسد بافت اجتماعی دو کشور با چهار نیروی اثرگذار روبرو هست که عبارت‌اند از: مردم (جوانان)، ارتش، گروه‌های سیاسی به حاشیه رانده‌شده و درنهایت عوامل تأثیرگذار خارجی بر سپهر عمومی؛ همچنین نکته متفاوت در این دو کشور عملکرد یکی برای الگوسازی (اخوان مصر) و دیگر پیروی از الگوی (النهضه تونس) هست که نباید ازنظر دور داشت؛ لذا پژوهش تلاش دارد بافهم علمکرد سیاسی و اجتماعی از گروه‌های اسلامی به بحث بپردازد که سبب می‌شود تمایزات و تغییرات گروه‌های اسلامی با ایدئولوژی مشابه را بهتر تحلیل و توضیح داد. به همین جهت با گردآوری داده‌های لازم، توصیف، تجزیه، تحلیل و استنباط روابط داده‌های مزبور پرداخته تا میزان اثرگذاری متغیر مستقل بر وابسته را موردسنجش قرار دهد. تفاصيل المقالة