توصیف، طبقه‌بندی و گونه‌شناسی سفال دوره اشکانی شهرستان قروه (کردستان)
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی تاریخیفرزاد مافی 1 , علی بهنیا 2 , محمد بهرام‌زاده 3
1 - استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
3 - استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
کلید واژه: قروه, کردستان, سفال اشکانی, سفال جلینگی, محوطه‌های اشکانی,
چکیده مقاله :
منطقه قروه در جنوب شرق استان کردستان به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط خاص زیست‌محیطی و نیز قرابت جغرافیایی با مراکز استقراری مهم دوره اشکانی شمال غرب و غرب ایران، دارای آثار و استقرارهایی از آن دوره است. طی بررسی‌های میدانی انجام شده مشخص گردیده که بیشتر محوطه‌های اشکانی این منطقه بقایای استقرار‌های کوچکی هستند. این مقاله در پی آن است تا بر اساس توصیف، طبقه‌بندی و گونه‌شناسی سفال‌های اشکانی به‌دست آمده از این منطقه به افزایش اطلاعات ما در مورد وضعیت فرهنگی این منطقه در دوره اشکانی کمک نماید. بر اساس مطالعات انجام گرفته، سفال‌های این منطقه شامل سفال‌هایی با نقوش طنابی، خمره‌های ذخیره آذوقه و سفال شاخص دورة اشکانی یعنی سفال جلینگی هستند. فرم بیشتر این سفال‌ها را انواع کاسه، پیاله، کوزه و خمره، دیگ و دیگچه تشکیل می‌دهد. از تزئینات شاخص به‌کار رفته بر روی این سفال‌ها می‌توان به نقوش کنده به صورت خطوط مواج و موازی و نوعی تکنیک منحصر به فرد ترصیع‌کاری (نگین‌کاری) اشاره کرد. بر اساس نتایج این مطالعه می‌توان گفت سفال‌های اشکانی منطقه قروه، ضمن دارا بودن برخی ویژگی‌های بومی- محلی، عمدتاً همانند نمونه‌های مکشوفه از مکان‌هایی چون بیستون، نوشیجان، هگمتانه، قلعه ضحاک، قلعه یزدگرد، معبد خورهه، کنگاور و دره‌های اسدآباد، پاوه، مریوان، ثلاث باباجانی و بیشتر مناطق غرب کشور است.
Qorveh destrict of Kurdistan in the South East contains many Parthian relics due to its geographical location and certain environmental conditions and geographical proximity with important Parthian settlements in west and north-west of Iran. During the field studies conducted mostly in the so called areas, it was discovered that Parthian regions are remnants of small settlements. According to the description, this article is to help increase our knowledge about the cultural condition of the site in Achaemenid period, based on the description, classification and typology of the obtained pottery from this area. According to studies, Parthian pottery of this region includes pottery with cordage motif, piteous and one of the Parthian typical pottery or Clinky - common forms of these potteries - include bowls, cups, jugs and jars, pots and small pots. The pottery decoration techniques generally include carved images with wavy and parallel lines, and a unique inlay working technique. Bsed on the the results of these studies, it can be said that Parthian pottery of Qorveh is very similar to samples of Bistoon, Noushijan, Qale-e-Zahak , Qale Yazgerd , Khorhe, Kangavar, Asadabad, Paveh ,Marivan, Salas-e-Babajani, despite having some local characteristics.
_||_