هدف پژوهش، آزمون نقش میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی در رابطه بین پیوند با مدرسه و اهمال‌کاری تحصیلی در دانش‌آموزان بود. روش تحقیق همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. شرکت‌کنندگان پژوهش 181 دانش‌آموز پسر و دختر پایه چهارم، پنجم و ششم دبستان بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش شامل پرسشنامه اهمال‌کاری تحصیلی (سواری، 1390)، پیوند با مدرسه (رضایی شریف و همکاران، 1393) و خودکارآمدی تحصیلی (جینکس و مورگان، 1999) بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم مدل پژوهش، با استفاده از روش‌های مدل معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که ضریب مسیر پیوند با مدرسه به خودکارآمدی و اهمال‌کاری تحصیلی معنادار است، همچنین مسیر خودکارآمدی به اهمال‌کاری نیز معنادار بود (001/0 P<). پیوند با مدرسه و اهمال‌کاری تحصیلی به ترتیب پیشایند و پیامد خودکارآمدی در دانش‌آموزان هستند (05/0P<). همچنین، یافته‌ها نشان داد که خودکارآمدی میانجیگر معنی‌دار رابطه پیوند با مدرسه به اهمال‌کاری تحصیلی است (05/0P<). یافته‌های این پژوهش می‌تواند برای مشاوران مدارس، روان‌شناسان تربیتی و معلمین در کاهش مشکلات اهمال‌کاری دانش‌آموزان کمک‌کننده باشد. تفاصيل المقالة

هدف پژوهش، بررسی نقش ترس از ارزیابی منفی دیگران در پیش بینی ابعاد خلاقیت دانشجویان بود که با روش توصیفی- همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه های پردیس فارابی، قم و صنعتی شهر قم در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونه شامل 200 دانشجوی مقطع کارشناسی (100 پسر و 100 دختر) بود که به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. از پرسشنامه خلاقیت (Abedi,1993) و مقیاس ترس از ارزیابی منفی (Watson, Friend, 1969) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS24 با استفاده از روش t مستقل و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل شد. مطابق با یافته ها، نمره کل خلاقیت زنان و مردان تفاوت معنادار نداشت، اما در مقیاس ترس از ارزیابی منفی، تفاوت معنادار بود(0/0 p=).در تحلیل رگرسیون، متغیر ترس از ارزیابی منفی در گروه زنان نمره کل خلاقیت را تا 64 درصد توانست پیش بینی کند؛ اما در گروه مردان این پیش بینی فقط در نمره انعطاف پذیری آن ها معنادار بود(01/0p=). در نتیجه، ترس از ارزیابی منفی دیگران تا حد زیادی می تواند خلاقیت را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، فرهنگ جوامع در میزان ترس از ارزیابی منفی دیگران نقش تأثیرگذاری دارد و پیشنهاد می شود برای بروز خلاقیت افراد به ویژه زنان یک فضای حمایتی و غیر قضاوت گرانه فراهم شود. تفاصيل المقالة

هدف این پژوهش انجام فراتحلیل بر روی پژوهش هایی است که در اهمال کاری مداخله کرده اند تا از این رهگذر موثرترین شیوه در کاهش اهمال کاری شناسایی شود. فراتحلیل بر روی 17 پژوهش صورت گرفت که از این تحقیقات 17 اندازه اثر به دست آمد. این تحقیقات در فصلنامه ها و مجلات علمی-پژوهشی و پایگاه های اطلاع رسانی جهاد دانشگاهی کشور، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سایت خصوصی بانک مجلات ایران به چاپ رسیده اند. بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج، یافته های کمی پژوهش های منتخب با نرم افزار CMA نسخه 2 تحلیل شدند. نتایج فراتحلیل نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و آموزش مهارت های شناختی و فراشناختی بیشترین تاثیر را در کاهش اهمال کاری دارد. طبق نتایج حاصل به مسئولان آموزش توصیه می شود جهت کاهش اهمال کاری یادگیرندگان، از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و همچنین آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی سود جویند. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف مدل یابی رابطه ی ساختاری هویت تحصیلی و عملکرد تحصیلی با میانجی گری راهبردهای یادگیری خودتنظیم و باورهای انگیزشی در دانش آموزان انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- همبستگی است. جامعه ی آماری این پژوهش را دانش آموزان دختر مقطع متوسطه ی دوم نواحی چهارگانه ی آموزش و پرورش شهر قم به تعداد 21940 نفر که در سال تحصیلی 2018-19 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل داد. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر، نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. بدین صورت که ابتدا چهار ناحیه ی آموزش و پرورش شهر قم را چهار خوشه در نظر گرفته سپس از هر ناحیه یک مدرسه و از هر مدرسه سه کلاس انتخاب شد. در نهایت، حجم نمونه ی این پژوهش بر اساس جدول کرجسی، مورگان و کهن و با توجه به حجم جامعه شامل 378 نفر از دانش آموزان بود. در این پژوهش از ابزار پرسش نامه (پرسش نامه ی منزلت های هویت تحصیلی (Was & Isaacson, 2008) و پرسش نامه ی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (Pintrich & Degroot, 1990) که به روش 5 گزینه‌ای لیکرت طراحی شده است) جهت جمع‌آوری داده های مربوط به متغیرهای هویت تحصیلی، راهبردهای یادگیری خودتنظیم و باورهای انگیزشی استفاده شد و در مورد متغیر عملکرد تحصیلی میانگین نمرات نیم سال دوم دانش آموزان به کار گرفته شد. کلیه ی تحلیل‌های آماری با روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی (Structural equation modeling with partial least squares approach) انجام گرفته است. یافته ها بیان گر تأثیر مثبت و معنادار هویت تحصیلی بر عملکرد تحصیلی به صورت مستقیم است. از سوی دیگر تأثیر هویت تحصیلی بر عملکرد تحصیلی به صورت غیر مستقیم و با میانجی گری راهبردهای یادگیری خودتنظیم و باورهای انگیزشی نیز مثبت و معنادار است. تفاصيل المقالة

هدف از این پژوهش، بررسی اثر بخشی بازی‌های آموزشی رایانه‌ای بر پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش‌آموزان به یادگیری درس علوم در پایه چهارم ابتدایی شهر اراک بود. طرح پژوهش، طرح دو‌گروهی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون و روش پژوهش، نیمه آزمایشی بود. جامعه‌ آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی مدارس شهر اراک در سال تحصیلی 91 ـ 1390 به تعداد 1836 نفر بود. با روش نمونه‌گیری تصادفی مرحله‌ای،40 دانش‌آموز انتخاب و از این تعداد 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. 10 موضوع از درس علوم چهارم ابتدایی انتخاب و به صورت بازی‌های آموزشی رایانه‌ای تولید شد. گروه آزمایش، بازی‌های آموزشی رایانه‌ای را انجام دادند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش دیدند. در این پژوهش، برای گردآوری داده‌ها از آزمون پیشرفت تحصیلی و مقیاس نگرش به یادگیری درس علوم استفاده شد. ضریب پایایی به دست آمده برای آزمون پیشرفت تحصیلی 80/0 و برای مقیاس نگرش به یادگیری درس علوم 77/0 بود. جهت تحلیل داده‌ها تحلیل کوواریانس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که دانش‌آموزانی که بازی‌های آموزشی رایانه‌ای را انجام دادند، به صورت معناداری پیشرفت تحصیلی و نگرش به یادگیری بالاتری نسبت به دانش‌آموزانی که به روش سنتی آموزش دیدند، داشتند (001/0P < ). بنابراین استفاده از بازی‌های آموزشی رایانه‌ای در آموزش علوم توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

این پژوهش با هدف ارزیابی محتوای کتاب کار و فناوری پایة نهم از نظر میزان توجه به مفاهیم کارآفرینی به روش توصیفی از نوع تحلیل محتوای کمی انجام شد. جامعة پژوهشی، کتاب کار و فناوری پایة نهم در سال 1397 است که با توجه به ماهیت و منطق پژوهش کل متن کتاب به‌عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. ابزار اندازه‌گیری، سیاهة تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است، مشتمل بر 7 مفهوم و 41 شاخص که روایی آن با استفاده از داوری تخصصی (روایی صوری و محتوایی) تعیین و پایایی آن با استفاده از روش اسکات 97/0 محاسبه شد. نتایج پژوهش با استفاده از آمار توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته‌های پژوهش، کتاب درسی کار و فناوری پایة نهم 270 مرتبه به مفاهیم کارآفرینی، توجه کرده که توزیع ضریب اهمیت آن در مفاهیم ریسک‌پذیری، توفیق‌طلبی، مسئولیت‌پذیری، خلاقیت، تحمل ابهام، کنترل درونی و آینده‌نگری به ترتیب 123/0، 149/0، 160/0، 161/0، 093/0، 164/0، 150/0 فراوانی بوده است. همچنین ضریب اهمیت در بین پودمان‌های الگوریتم، ترسیم با رایانه، سازوکارهای حرکتی، بازی‌های رایانه‌ای، برق، تأسیسات مکانیکی، عمران، خودرو، پایش رشد و تکامل کودک، صنایع‌دستی و هدایت تحصیلی حرفه‌ای به ترتیب 103/0، 081/0، 100/0، 101/0، 100/0، 089/0، 097/0، 070/0، 091/0، 100/0، 066/0 به دست آمد. نتیجه‌گیری کلی، آن شد که توزیع ضریب اهمیت در مفاهیم و نیز پودمان‌ها نامتوازن بوده و آموزش و ترویج مفاهیم کارآفرینی چنان چه باید جامعیت ندارد. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی پرسشنامۀ ارزشیابی تدریس در بین دانش‌آموزان دبیرستانی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و رویکرد آن کاربردی است. جامعۀ آماری پژوهش، تمام دانش آموزان متوسطه اول شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونۀ پژوهش شامل 380 دانش‌آموز متوسطه اول (198 دختر، 182 پسر) که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ ارزشیابی تدریس کمبر و لونگ (2008) بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از میانگین، انحراف معیار، روایی صوری، روایی محتوایی، تحلیل عاملی، همبستگی گویه ها با نمره کل، همبستگی مؤلفه‌ها با یکدیگر و با کل، همسانی درونی با ضریب آلفای کرونباخ و بازآزمایی استفاده شد. بر اساس نتایج، پرسشنامۀ ارزشیابی تدریس دارای 9 مؤلفه و 49 گویه و از لحاظ روان‌سنجی از روایی، پایایی و برازندگی خوبی برخورداراست. ساختار عاملی تأییدی، مدل 9 عاملی پیشنهادی را تأیید کرد؛ به‌عبارت‌دیگر، روایی صوری، محتوایی، عاملی، همبستگی گویه ها و همبستگی مؤلفه‌ها، پرسشنامۀ تدریس اثربخش، تأیید شد. همچنین پایایی کلی و پایایی مؤلفه‌های نه‌گانه پرسشنامه، مورد تأیید قرار گرفت؛ بنابراین پرسشنامۀ تدریس اثربخش، به دلیل استحکام ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی مناسب، قابلیت استفاده توسط سایر پژوهشگران صرفاً برای بررسی و ارزشیابی تدریس را دارا بوده و استفاده از آن پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة

هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی مبتنی بر یادگیری عمیق دیدگاه فولن بود. روش پژوهش کیفی و به روش سنتزپژوهی بر اساس مدل کلاین بود. حوزه پژوهش شامل متون مرجع در حوزه شناسایی اصلاحات آموزشی مورد نیاز به منظور بازنگری برنامه درسی علوم تجربی دورۀ ابتدایی در سال‌های 1389 تا 1400 برای اسناد داخلی و سال‌های 2010 تا 2021 برای اسناد خارجی بود. بر این اساس 51 منبع با شیوه انتخاب هدفمند مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند و توقف فرایند نمونه گیری، بر مبنای اشباع نظری بود. در مرحله بعد، به منظور تأیید اعتبار اجزای استخراج شده، جامعۀ پژوهش شامل متخصصان حوزه علوم تربیتی دارای مدرک دکتری در رشته‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزش و پرورش دوره ابتدایی بودند. نمونه مورد مطالعه نیز 10 نفر از متخصصان حوزه برنامه‌ریزی درسی و آموزش و پرورش ابتدایی در شهر اصفهان در سال 1400 بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. با روش لاوشه، نسبت روایی محتوایی (CVR) برای هر مؤلفه استخراج شده و همچنین هر جزء از الگو ارزیابی شد. نتایج نشان داد الگوی بازنگری برنامه درسی علوم دورۀ ابتدایی مبتنی بر دیدگاه فولن با هدف دستیابی به یادگیری عمیق و اهداف جزئی تقویت شایستگی‌های دانش‌آموزان، توجه به عناصر طراحی آموزشی، اصلاح شرایط آموزش و تسهیل فرایند تحقیق مشترک، سودمندی و قابلیت اجرایی دارد. بنابراین به دست‌اندرکاران وزارت آموزش و پروش پیشنهاد می‌شود تا به منظور اعمال اصلاحات آموزشی در برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی، از الگوی طراحی شده استفاده نمایند. تفاصيل المقالة

هدف از انجام این تحقیق، تعیین عوامل تأثیرگذار در کیفیت‌بخشی درس تربیت‌بدنی شهر کاشان بود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ 87/0 به دست آمد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ورزش شهرستان کاشان و نمونه آماری شامل 79 نفر از معلمان ورزش (40 نفر زن و 39 نفر مرد) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تی تک نمونه ای، تی مستقل و فریدمن استفاده شد (05/0P≤). نتایج نشان داد از دیدگاه معلمان ورزش، اهداف آموزشی، برنامه آموزشی، محتوای آموزشی، شیوه تدریس، تخصص معلمین ورزش، تجربه معلمین ورزش، بودجه، امکانات، نگرش و ارزشیابی در حد بالاتر از متوسط (زیاد) در کیفیت‌بخشی درس تربیت بدنی تأثیرگذار هستند. همچنین بافته ها نشان داد عوامل تأثیرگذار در کیفیت بخشی درس تربیت‌بدنی به ترتیب اولویت عبارت‌اند از: 1- امکانات 2- نگرش 3- بودجه 4- تخصص معلمان ورزش 5- برنامه آموزشی 6- اهداف آموزشی 7- تجربه معلمان ورزش 8- شیوه تدریس 9- محتوای آموزشی 10- ارزشیابی. مقایسه دیدگاه معلمان ورزش زن و مرد در خصوص عوامل تأثیرگذار در کیفیت بخشی درس تربیت بدنی به جز در مولفه ارزشیابی تفاوت معنی داری را نشان نداد. در ضمن مردان نسبت به زنان تاثیر بیشتری را برای مولفه ارزشیابی ابراز نموده اند. تفاصيل المقالة

هدف تحقیق حاضر، بررسی میزان تأثیر کارکردهای فعالیت‌های گروهی در فرایند یاددهی یادگیری از دیدگاه دبیران متوسطه اول شهر اصفهان می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری شامل 443 نفر از دبیران علوم اجتماعی، علوم تجربی و کار و فناوری مشغول به تدریس در نواحی شش گانه آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال تحصیلی 96-1395 بود. حجم نمونه، بر اساس جدول مورگان 205 نفر تعیین گردید. افراد نمونه با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته حاوی 30 گویه بسته پاسخ بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به کمک نظر متخصصان تایید شد. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ 90/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب پرسشنامه بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS در سطح آمار توصیفی و سطح آمار استنباطی (آزمون‌‌ های t تک نمونه‌ای و تحلیل واریانس) و پس از اطمینان از نرمال بودن توزیع داده ها محاسبه شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ کارکردهای شناختی فعالیت‌های گروهی در فرایند یاددهی یادگیری به میزان زیاد تاثیر دارند. کارکردهای عاطفی فعالیت‌های گروهی در فرایند یاددهی یادگیری به میزان زیاد تاثیر دارند. کارکردهای مهارتی فعالیت‌های گروهی در فرایند یاددهی یادگیری به میزان زیاد تاثیر دارند. همچنین بین دیدگاه‌های دبیران در زمینه میزان تأثیر کارکردهای شناختی، عاطفی و مهارتی با توجه به جنس پاسخگویان و سنوات خدمت پاسخگویان تفاوت معنادار وجود نداشت. اما با توجه به مدرک تحصیلی پاسخگویان و همچنین ناحیه محل خدمت پاسخگویان بین دیدگاه-های دبیران در زمینه میزان تأثیر کارکردهای شناختی، عاطفی و مهارتی تفاوت معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف تحلیل تطبیقی روش‌های تدریس و ارزشیابی در برنامه درسی هنر دوره ابتدایی ایران، برزیل، یونان و کره جنوبی انجام شد. روش پژوهش تطبیقی کیفی و انتخاب کشورها هدفمند بود. داده‌ها از طریق اسناد بالادستی و مدارک ملی آموزش و پرورش، گزارش‌های پژوهشی و مقالات فصلنامه‌های علمی گردآوری گردید. تحلیل داده‌ها بر اساس الگوی چهار مرحله‌ای بِردی انجام شد. نتایج مربوط به روش‌های تدریس نشان داد به طور مشترک هر چهار کشور بر استفاده از روش قصه‌گویی، بحث و گفتگو، موسیقی و سرودها، اجرای نمایش، بازدید از گالری‌های هنری و موزه‌ها و بهره گیری از سایت‌های اینترنتی تأکید دارند، حال آن که ارائه مدل برای نقاشی، سرمشق دادن برای خوشنویسی و تعریف پروژه فردی و گروهی مختص به ایران، بازی با خاک رس و توده‌های کاغذ، ساختن اشیا با چوب، ساختن عروسک‌های بومی و گردش در طبیعت مختص به برزیل، بازی‌های آموزشی مختص به یونان، روایت-گری، برگزاری نمایشگاه از فعالیت‌های هنری دانش‌آموزان و استفاده از رسانه‌های اینترنتی مختص به کره جنوبی می-باشد. نتایج مربوط به روش‌‌های ارزشیابی نیز مشخص کرد که ترجیح رویکرد کیفی، استفاده از پوشه کار، ثبت گزارش و مشاهده و قضاوت معلم از جمله اشتراکات است، در حالی که از نمایشگاه کاردستی، مباحثه با دانش‌آموزان درباره کیفیت آثار هنری و سنجش نگرش‌های هنری دانش‌آموزان در ایران، از پرسشنامه‌های انشایی و نظرخواهی از والدین در برزیل، از ارزشیابی اقدامات درون کلاسی و ارزشیابی فعالیت‌های خارج از کلاس در یونان و از فرایندمحوری و استفاده از چک لیست‌های مصوب در کره جنوبی استفاده می‌شود. تفاصيل المقالة

هدف از انجام این تحقیق،تعیینعواملتأثیرگذاردرکیفیت بخشیدرستربیت بدنیشهر کاشان بود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. روایی صوریو محتوایی پرسشنامه توسط متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ 87/0 به دست آمد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ورزش شهرستان کاشان و نمونهآماری شامل 79 نفر از معلمان ورزش (40 نفر زن و 39 نفر مرد) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون هایتی تک نمونه ای، تی مستقل و فریدمن استفاده شد(05/0P≤).نتایج نشان داد از دیدگاه معلمان ورزش، اهداف آموزشی، برنامه آموزشی، محتوای آموزشی، شیوهتدریس، تخصص معلمین ورزش، تجربه معلمین ورزش، بودجه، امکانات، نگرش و ارزشیابی در حد بالاتر از متوسط (زیاد) در کیفیت بخشی درس تربیتبدنی تأثیرگذار هستند. همچنین بافته ها نشان داد عوامل تأثیرگذار در کیفیت بخشی درس تربیت بدنی به ترتیب اولویت عبارت اند از: 1- امکانات 2- نگرش 3- بودجه 4- تخصص معلمان ورزش 5- برنامهآموزشی 6- اهداف آموزشی 7- تجربه معلمان ورزش 8- شیوه تدریس 9- محتوای آموزشی 10- ارزشیابی. مقایسه دیدگاه معلمان ورزش زن و مرد در خصوص عوامل تأثیرگذار در کیفیت بخشی درس تربیتبدنیبه جز در مولفه ارزشیابی تفاوت معنی داریرا نشان نداد. در ضمن مردان نسبت به زنان تاثیر بیشتری را برای مولفه ارزشیابی ابراز نموده اند. تفاصيل المقالة

هدف از این پژوهش، بررسی دیدگاه های متخصصین پیرامون هوش‌معنوی، راهکارهای پرورش و آثار تربیتی آن می باشد. در این مقاله از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. جمع آوری داده ها نیز از طریق فیش برداری و با مرور منابع مکتوب از جمله کتب، مقالات، پایان نامه ها، اسناد و منابع الکترونیکی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که سازه هوش معنوی یکی از مفاهیم جدید و جذابی است که در پرتو علاقه صاحب نظران و روانشناسان به حوزه دین و معنویت مطرح شده است. آنچه که موجب شده است تا سازه معنویت به عنوان هوش مفهوم سازی شود، آن دسته از یافته‌های علمی بیان‌کننده این واقعیت می‌باشد که کاربست الگوهای ویژه‌ای از افکار، هیجان و رفتار در زندگی روزمره می‌تواند موجب افزایش سازگاری و بهزیستی انسان شود. هوش معنوی به واسطه برخی از توانایی‌ها و ویژگی‌های ذاتی مثل توانایی برای ورود به حالت‌های متعالی، توانایی شناسایی ابعاد غیرمادی و ایجاد یک دیدگاه کل گرایانه به تجربه‌های زندگی، آشکارا می‌تواند از دیگر انواع هوش متمایز شود. همچنین یافته‌ها نشان داد که در متون اسلامی نیز توجهات زیادی به مؤلفه هوش معنوی شده است. هوش معنوی را می‌توان با تمرین‌‌‌های مختلف توجه، تغییر شکل دادن هیجانات و تقویت کردن رفتارهای اخلاقی، افزایش داد. در این مقاله به تفصیل مباحث مربوط به هوش معنوی و همچنین نظر متخصصین پیرامون آن مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة