جنگنامۀ میرزا حسن آتشی (سدۀ سیزدهم قمری)، منظومهای به فارسی در نبردهای امام علی(ع) و مناقب امامان شیعه و یک حماسۀ دینی است که نیمی از آن در بحر متقارب و نیم دیگر در قالب قصیده سروده شده است. دو نسخه از این جنگنامه باقی مانده که یک نسخه از آن در کتابخانۀ جامع گوهرشاد چکیده کامل
جنگنامۀ میرزا حسن آتشی (سدۀ سیزدهم قمری)، منظومهای به فارسی در نبردهای امام علی(ع) و مناقب امامان شیعه و یک حماسۀ دینی است که نیمی از آن در بحر متقارب و نیم دیگر در قالب قصیده سروده شده است. دو نسخه از این جنگنامه باقی مانده که یک نسخه از آن در کتابخانۀ جامع گوهرشاد وجود دارد. تاریخ کتابت آن 1225ق و دارای 335 برگ و 6000 بیت است. کاتب آن مشخص نشده و با توجه به رسمالخط آن، احتمالاً بیش از یک کاتب داشته است. نسخۀ دوم در کتابخانۀ آستان قدس با 132 برگ که نسخۀ ناقص جنگنامه است. نسخ خطی بهعنوان یک پل ارتباطی بین زبان و فرهنگ گذشته و حال، ایفای نقش میکنند و تجربههای گذشته را به این دوران انتقال میدهند. هدف از نوشتن این مقاله، بررسی ویژگیهای سبکی و معرفی نسخۀ خطی این منظومۀ حماسی است و محقق به دنبال جواب این پرسش است که ویژگیهای شاخص سبکی دیوان حسن آتشی چیست؟ روش کار، توصیفیتحلیلی و از نوع کتابخانهای است. حاصل پژوهش نشان میدهد شعر آتشی در سطح فکری به منقبت پیامبر(ص) و امام علی(ع)، اشاره به اساطیر ایرانی، منقبت ائمه، روحیۀ حماسی، استناد به آیات و احادیث میپردازد. در سطح زبانی نیز ویژگیهای تسکین متحرک، کاربرد الف اطلاق، تخفیف واژه و به کار بردن واژههای عربی دیده میشود. در حوزۀ بیان، بدیع، انواع آرایههای ادبی (تشبیه، ایهام، مجاز، استعاره، جناس و...) در شعر آتشی یافت میشود.
پرونده مقاله
لطایف نفیسیه کتابی در مناقب اویس بن عامر مرادی، ملقب به اویس قرنی، اثر احمد بن محمود اویسی، از جمله متون صوفیانه در قرن دوازدهم هجری قمری است که به نثری بینابین نگارش یافته و علاوه بر شرح حال، مدح و مناقب اویس قرنی، به سبب سادگی و ایجاز، مباحث عرفانی عمیقی را در خود گن چکیده کامل
لطایف نفیسیه کتابی در مناقب اویس بن عامر مرادی، ملقب به اویس قرنی، اثر احمد بن محمود اویسی، از جمله متون صوفیانه در قرن دوازدهم هجری قمری است که به نثری بینابین نگارش یافته و علاوه بر شرح حال، مدح و مناقب اویس قرنی، به سبب سادگی و ایجاز، مباحث عرفانی عمیقی را در خود گنجانده است. مؤلف این اثر را، در ۱۱۵۶ق، به نثر آمیخته به نظم در یک دیباچه، ۲5 لطیفه و یک خاتمه تدوین کرده است. تاریخ تألیف آن را نویسنده در صفحه سوم کتاب، 1156 هـ. ق عنوان می کند. در این اثر، آگاهیهای ارزندهای نیز دربارۀ سلسلۀ اویسیه آمده است. هدف از نگارش این مقاله معرفی نسخه ها و تحلیل سبک شناسی لطایف نفیسیه در فضایل اویسیه است. روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی و به صورت کتابخانه ای انجام شده و لطایف نفیسیه در سطوح زبانی، نحوی و فکری مورد نقد سبک شناسانه قرار گرفته و سپس در سطح ادبی از جهت زیباشناسانه مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. حاصل پژوهش نشان می دهد که نویسنده کتاب خود را بیشتر به تقلید از نویسندگان سلف خویش نوشته است و نمی توان او را صاحب سبک شخصی خاصی دانست، لذا اثر او همچون دیگر آثار ویژگی های سبکی همان دوره را دارا است و هیچ گونه خروج از نرم و هنجار را نمی توان در آن شاهد بود. با این حال بسیاری از ویژگی های فکری، زبانی و ادبی در این اثر مشهود است. بسامد بالای واژه های عربی، تلفیق زبان عربی و فارسی و پیروی از نحو زبان عربی، از جمله ویژگی های سبکی این کتاب به شمار میرود.
پرونده مقاله