جنگنامۀ میرزا حسن آتشی (سدۀ سیزدهم قمری)، منظومهای به فارسی در نبردهای امام علی(ع) و مناقب امامان شیعه و یک حماسۀ دینی است که نیمی از آن در بحر متقارب و نیم دیگر در قالب قصیده سروده شده است. دو نسخه از این جنگنامه باقی مانده که یک نسخه از آن در کتابخانۀ جامع گوهرشاد چکیده کامل
جنگنامۀ میرزا حسن آتشی (سدۀ سیزدهم قمری)، منظومهای به فارسی در نبردهای امام علی(ع) و مناقب امامان شیعه و یک حماسۀ دینی است که نیمی از آن در بحر متقارب و نیم دیگر در قالب قصیده سروده شده است. دو نسخه از این جنگنامه باقی مانده که یک نسخه از آن در کتابخانۀ جامع گوهرشاد وجود دارد. تاریخ کتابت آن 1225ق و دارای 335 برگ و 6000 بیت است. کاتب آن مشخص نشده و با توجه به رسمالخط آن، احتمالاً بیش از یک کاتب داشته است. نسخۀ دوم در کتابخانۀ آستان قدس با 132 برگ که نسخۀ ناقص جنگنامه است. نسخ خطی بهعنوان یک پل ارتباطی بین زبان و فرهنگ گذشته و حال، ایفای نقش میکنند و تجربههای گذشته را به این دوران انتقال میدهند. هدف از نوشتن این مقاله، بررسی ویژگیهای سبکی و معرفی نسخۀ خطی این منظومۀ حماسی است و محقق به دنبال جواب این پرسش است که ویژگیهای شاخص سبکی دیوان حسن آتشی چیست؟ روش کار، توصیفیتحلیلی و از نوع کتابخانهای است. حاصل پژوهش نشان میدهد شعر آتشی در سطح فکری به منقبت پیامبر(ص) و امام علی(ع)، اشاره به اساطیر ایرانی، منقبت ائمه، روحیۀ حماسی، استناد به آیات و احادیث میپردازد. در سطح زبانی نیز ویژگیهای تسکین متحرک، کاربرد الف اطلاق، تخفیف واژه و به کار بردن واژههای عربی دیده میشود. در حوزۀ بیان، بدیع، انواع آرایههای ادبی (تشبیه، ایهام، مجاز، استعاره، جناس و...) در شعر آتشی یافت میشود.
پرونده مقاله
مثنوی بحرالمعارف از شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی، دیوانی قطور بالغ بر 19000 بیت، در عرفان و اخلاق و بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف) در قرن دهم هجری سروده شده است. دو نسخۀ خطی از این مثنوی به شمارة 9371 در کتابخانۀ مجلس موجود است. این اثر در 188 بر چکیده کامل
مثنوی بحرالمعارف از شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی، دیوانی قطور بالغ بر 19000 بیت، در عرفان و اخلاق و بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف) در قرن دهم هجری سروده شده است. دو نسخۀ خطی از این مثنوی به شمارة 9371 در کتابخانۀ مجلس موجود است. این اثر در 188 برگ و به خط نستعلیق کتابت شده که تاکنون تصحیح و منتشر نشده است. این مقاله با هدف معرفی و بررسی سطح ادبی مثنوی بحرالمعارف و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر متن نسخۀ آن انجام شده است. در این نوشتار سعی بر آن است تا افزون بر بررسی نسخۀ خطی، منابع شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی برای سرودن این اثر شناسایی، و فضای فرهنگی معاصر با دورۀ نویسنده بررسی شود. حاصل پژوهش نشان می دهد که فسوی جهرمی در سرودن این اثر در ساختار و محتوا، بیشتر متأثر از شاعران سلف خویش بوده است و از این منظر نمی توان او را شاعری صاحب سبک به شمار آورد. عربی مآبی از ویژگی برجستة این اثر عرفانی است.
پرونده مقاله