• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل کیفیت محیطی فضاهای داخلی مسکن بومی نواحی کوهستانی گیلان با تاکید برآسایش حرارتی (مطالعه موردی: روستای دوسالده، رودبار)
        فرناز فراستی فرهنگ مظفر فرشاد نصراللهی نصرالله مولایی هشجین
        انسان از دیرباز برای مقابله با عوامل خارجی به دنبال ایجاد سرپناهی بود،که درآن با ارامش زیست کند. بعدها دانشمندان متوجه شدند،هرچقدر که کیفیت فضاهای داخلی این محیط مصنوع اعم از آسایش سرمایشی،گرمایشی،صوتی وحتی تهویه هوای داخل بهترصورت گیرد در سلامت فیزیکی، روحی و روانی ساک چکیده کامل
        انسان از دیرباز برای مقابله با عوامل خارجی به دنبال ایجاد سرپناهی بود،که درآن با ارامش زیست کند. بعدها دانشمندان متوجه شدند،هرچقدر که کیفیت فضاهای داخلی این محیط مصنوع اعم از آسایش سرمایشی،گرمایشی،صوتی وحتی تهویه هوای داخل بهترصورت گیرد در سلامت فیزیکی، روحی و روانی ساکنین نقش بسزاتری دارد.باتوجه به صعب العبور بودن غالب مناطق کوهستانی،تامین آسایش حرارتی خصوصاً گرمایش باسوخت های فسیلی نیازمند ایجاد شبکه برق وگازرسانی است که تحقق آن مشکل و مقرون به صرفه نیست. از طرف دیگرایجاد راه و شبکه برق مساوی با از بین رفتن هکتارها جنگل و متعاقب ان ده ها گونه گیاهی و جانوری است. جنگل نشینان،کوه نشینانو عشایر منطقه بعلت عدم بهره مندی از این آسایش مجبوربه آوارگی و مهاجرت بی برنامه به نواحی حواشی شهری و شهری شده اندکه خود بستر معضلات عدیده ای شده است. لذا نمونه مورد پژوهش در روستای دوسالده (بخش خورگام رودبار) مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است.پرسش های اصلی که در این پژوهش به آن ها پاسخ داده می شود از این قرارند: الف. چگونه می توان سکونتگاه های غالب بومی روستایی کوهستانی گیلان را از نظر آسایش حرارتی درایام سال به روش علمی معتبر بررسی کرد. ب. پس ازبررسی این سکونتگاه های آسایش حرارتی مناسب را در چه ایامی از سال تامین می کنند و در چه زمان هایی دچار مشکل هستند؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارزیابی فضاهای بی‌دفاع شهری با استفاده از مدل Safety audit (مطالعه موردی: محله هرندی تهران )
        حسین فرهادی خواه کرامت اله زیاری محسن کلانتری
        وجود امنیت و احساس امنیت در شهرها یکی از مهم‌ترین نیازهای شهروندان می باشد که کاهش یا فقدان آن‌ها، به‌شدت بر کیفیت زندگی شهروندان و میزان استفاده آن‌ها از فضاهای شهری بخصوص فضاهای عمومی شهری تأثیر منفی می‌گذارد. در این میان وجود فضاهای بی‌دفاع در یک محله از مهم‌ترین عوا چکیده کامل
        وجود امنیت و احساس امنیت در شهرها یکی از مهم‌ترین نیازهای شهروندان می باشد که کاهش یا فقدان آن‌ها، به‌شدت بر کیفیت زندگی شهروندان و میزان استفاده آن‌ها از فضاهای شهری بخصوص فضاهای عمومی شهری تأثیر منفی می‌گذارد. در این میان وجود فضاهای بی‌دفاع در یک محله از مهم‌ترین عواملی می باشد که باعث کاهش و یا سلب امنیت و احساس امنیت شهروندان می شود. این مقوله در بافت های فرسوده و قدیمی شهری با توجه به شرایط فیزیکی و اجتماعی آن‌ها نمود بیشتری دارد. در همین راستا، هدف از این پژوهش بررسی فضاهای بی دفاع شهری در محله هرندی تهران می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی – تحلیلی می‌باشد و برای گردآوردی اطلاعات از روش اسنادی ومیدانی استفاده‌ شده است. در بخش میدانی به دو صورت مشاهده مستقیم و پرسش نامه ای در قالب مدل ارزیابی ایمنی به بررسی موضوع پرداخته شد. جهت تحلیل داده ها از نرم‌افزار SPSS استفاده‌ شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسش نامه های طراحی‌شده896/0 (بالاتر از 7/0) می باشد. نتایج تحقیق نشان داده که وضعیتایمنی فضاها در سطح محله نامناسب می باشد (238/0mean=) .همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین شاخص های موردبررسی شاخص حضور مردم در فضا (خلوتی بیش‌ازاندازه یا ازدحام) بیشترین تأثیر را در بی‌دفاع کردن فضاهای محله دارد (237/0=B). درنهایت جهت بهبود وضعیت ایمن سازی فضاهای بی دفاع در سطح محله راهکارهایی ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزیابی و تحلیل توسعه فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی شهر پارس‌آباد مغان با استفاده از داده‌های سنجش‌ازدور
        محمد رضا پورمحمدی مهدی موذنی بهمن هادیلی
        رشد شهری تصادفی منجر به توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی می‌شود. تغییرات کاربری اراضی در مناطق شهری به‌طورمعمول بازتاب توسعه اقتصادی و رشد جمعیت می باشد. شهر پارس‌آباد نیز به‌عنوان یک شهر نوبنیاد در سال‌های اخیر توسعه فیزیکی زیادی پیداکرده است. این توسعه باعث تغییر در چکیده کامل
        رشد شهری تصادفی منجر به توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی می‌شود. تغییرات کاربری اراضی در مناطق شهری به‌طورمعمول بازتاب توسعه اقتصادی و رشد جمعیت می باشد. شهر پارس‌آباد نیز به‌عنوان یک شهر نوبنیاد در سال‌های اخیر توسعه فیزیکی زیادی پیداکرده است. این توسعه باعث تغییر در کاربری اراضی شهر و اراضی پیرامون شهر شده است. روشتحقیقحاضر توصیفی–تحلیلی،روشجمع‌آوریاطلاعاتروشاسنادیومیدانی،ابزارمورداستفاده جهت تجزیه و تحلیل در این تحقیق نیز نرم‌افزارهای Envi 5، Idrisi Selva، Arc GIS 10.1 می‌باشد.در این تحقیق به‌منظور تحلیل توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در طی دوره‌های مختلف از داده‌های سنجش‌ازدور و تصاویر ماهواره‌ای لندست، سنجندهTM سال 1368، لندست سنجندهETM+سال 1381، لندست 8سال 1394 استفاده‌ شده است. برای تحلیل تغییرات از تابع Crosstabدر محیط نرم‌افزار IdrisiSelva استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مساحت اراضی ساخته‌شده شهری، از 278 هکتار در سال 1368 به 560 هکتار در سال 1381 و 820 هکتار در سال 1394 رسیده است که این میزان توسعه شهری به ضرر کاربری‌های دیگر بخصوص کاربری اراضی بایر و مزارع بوده است، به‌طوری که مساحت کاربری اراضی بایر از 1059 هکتار در سال 1368 به 192 هکتار در سال 1394 کاهش پیداکرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی فضای سبز شهری با استفاده از مدل تحلیل شبکه راهبردی جهت دستیابی به توسعه پایدار (مطالعه موردی: منطقه بی سیم زنجان)
        عیسی ابراهیم زاده محسن شاطریان سید احمد حسینی سهراب امیریان
        امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل‌تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌های معضلات زیست‌محیطی آن‌ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای ‌مبرم‌ در وضعیت ‌م چکیده کامل
        امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل‌تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌های معضلات زیست‌محیطی آن‌ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای ‌مبرم‌ در وضعیت ‌مطلوب در نتیجه ‌ارائه ‌الگویی ‌بهینه ‌در وضعیت ‌موجود سرلوحه کار این پژوهش قرار گرفته است. بر این اساس روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و به منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز در منطقه بی سیم زنجان از شاخص های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی و کالبدی بهره برده شده است، در این راستا به‌منظور ارزیابی نحوه توزیع کلی فضای سبز در سطح شهر زنجان از شاخص میانگین نزدیک‌ترین همسایه استفاده شده است و در نهایت وضعیت کلی محدوده مورد مطالعه از طریق از مدل تحلیلشبکهموردبررسیو تحلیلقرارگرفتوبااستفادهازمدلSWOT،درقالبمدلتحلیلشبکهبایکدیگرتلفیقوراهبردنهاییتعیینگردید. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی توزیع فضایی فضای سبز کاملاً خوشه‌ای می باشد، بنابراین با توجه به سرانه 74/0 مترمربع و بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه گسترش فضای سبز در سطح نواحی با امتیاز 6342/0 بهترین راهبرد در نظر گرفته شد که البته با توجه به شاخص هزینه می‌توان با اولویت‌بندی و مکان‌یابی مناسب بهترین سایت‌ها را در سطح منطقه برای گسترش فضای سبز شناسایی کرد. نتایج این مطالعه می‌تواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت‌بندی مسائل شهری و یافتن راه‌حل‌هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی پیامدهای اجتماعی توسعه گردشگری خانه‌های دوم (مطالعه موردی: روستای زیارت)
        زهرا شریفی نیا علیرضا استعلاجی
        رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های د چکیده کامل
        رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های دوم بپردازند. روستای زیارت به دلیل برخورداری از آب و هوای خنک و معتدل، چشم انداز بدیع، جنگل های زیبا، داشتن موقعیت ممتاز گردشگری و استراحتگاهی و فاصله اندک تا شهر گرگان از اوایل دهه 80 مورد توجه شهرنشینان و گردشگران خانه های دوم است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در توسعه روستای زیارت می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- زمینه یابی و همبستگی و روش اجرا کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری تحقیق را ساکنین روستای زیارت تشکیل می دهد، برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی(پرسش نامه) و فرمول کوکران از 384 نمونه، پرسشگری گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در میان شاخص های 11 گانه پیامدهای اجتماعی فقط در شاخص های افزایش تعامل و تحرک اجتماعی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و احیای دانش بومی فراموش شده روستا رابطه ای وجود نداشته، و در سایر شاخص ها بین توسعه گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در سطح روستای مورد مطالعه رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مکان‌یابی بهینه دفن زباله‌های روستایی در شهرستان زرین‌دشت
        محسن شایان علی اکبر عنابستانی سجاد بازوند
        حفظ محیط‌زیست روستاها ازجمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله است. هدف اصلی مطالعه حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل‌های مکانی با بهره‌گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه‌ منظور مک چکیده کامل
        حفظ محیط‌زیست روستاها ازجمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله است. هدف اصلی مطالعه حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل‌های مکانی با بهره‌گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه‌ منظور مکان‌یابی محدوده‌های بهینه برای دفن زباله‌های شهرستان زرین‌دشت هست. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 9 لایه اطلاعاتی که شامل؛ لایه‌های اطلاعاتی فاصله از گسل، فاصله از مسیل‌ها، زمین‌شناسی، جنس خاک، فاصله از جاده، فاصله از سکونتگاه‌ها، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی تشکیل شد. سپس پرسش نامه‌ای به این منظور طراحی شد و توسط مهندسـین مشاور تهیه طرح هادی روستایی و کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تکمیل گردید. در آخر 20 نفـر بـه ایـن پرسش نامه جواب کامل دادند . نتایج نشان می‌دهد بهینه‌ترین مکان دفن زباله‌ها در نزدیکی راه‌های ارتباطی و نامناسب‌ترین مکان در نزدیکی سکونتگاه‌های انسانی می‌باشند. همچنین نتایج به‌دست‌آمده با استفاده ازFAHPنشان می‌دهد که معیار فاصله از سکونتگاه‌های انسانی بیشترین وزن را با ضریب 232/0 به خود اختصاص داده است و معیار ارتفاع کمترین وزن را به خود اختصاص داده است. از وسعت 4626 کیلومترمربعی شهرستان زرین‌دشت، 83/3 درصد برای دفن زباله کاملاً مناسب، 98/48 درصد مناسب، 82/35 درصد نسبتاًمناسب، 03/9 درصد نامناسب و 33/2 درصد کاملاً نامناسب می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر تقویت سرزندگی در مسیرهای پیاده شهری (مطالعه موردی: پیاده راه علم الهدی شهر رشت)
        مریم قربان پور نادر زالی مختار یوردخانی سیدرضا آزاده
        در دهه های اخیر به دنبال گسترش بی رویه شهرها و اهمیت روزافزون اتومبیل، نقش عابر پیاده در فضاهای شهری کمتر شده که این امر سبب ایجاد محیط های کسل کننده در شهرها و کاهش سرزندگی فضاهای شهری شده است. از این رو سر زندگی فضاهای شهری یکی از مهم ترین دغدغه های دانش شهرسازی است. چکیده کامل
        در دهه های اخیر به دنبال گسترش بی رویه شهرها و اهمیت روزافزون اتومبیل، نقش عابر پیاده در فضاهای شهری کمتر شده که این امر سبب ایجاد محیط های کسل کننده در شهرها و کاهش سرزندگی فضاهای شهری شده است. از این رو سر زندگی فضاهای شهری یکی از مهم ترین دغدغه های دانش شهرسازی است. در این تحقیق باهدف سنجش وضعیت سرزندگی پیاده راه های شهری و با روش توصیفی- تحلیلی، پیاده راه علم الهدی شهر رشت بررسی شده است. در این راستا، مدل مفهومی پژوهش با چهار معیار (کاربری و فعالیت، کالبدی، دسترسی و ارتباطات، اقلیمی و زیست محیطی) و 16 شاخص تدوین شد. سپس این معیارها به شیوه پرسش نامه در چارچوب طیف لیکرت توسط 380 نفر از استفاده کنندگان پیاده راه علم الهدی ارزیابی گردید. در معیار کاربری و فعالیت، تنوع فعالیت های مردم در پیاده راه، در معیار کالبدی، مبلمان شهری، در معیار دسترسی و ارتباطات، سهولت حرکت در معابر اطراف پیاده راه و در معیار اقلیمی و زیست محیطی، آسایش اقلیمی پایین ترین میانگین هر معیار را کسب کردند. سپس راهبردهای مستخرج از SWOTبا تکنیک AHPو نظرخواهی از 20 کارشناس رتبه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که راهبرد تجهیز محیط بر اساس اقلیم رشت در راستای افزایش حضور افراد در فضا رتبه‌ی اول و راهبرد افزایش پیوستگی حرکت پیاده رتبه آخر را به دست آورد. در نهایت بر اساس راهبردها، سیاست های اجرایی در زمینه تقویت سرزندگی ارائه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ارزیابی ساختار کالبدی- فضایی شهرهای ایران از دیدگاه مدرنیسم و پست مدرنیسم (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)
        یوسف زین العابدین نوبخت سبحانی فرانک سعیدی فرد مجید اکبری
        بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده چکیده کامل
        بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست‌مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می‌باشد. به‌گونه‌ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه‌ها، ایجاد شهرک‌های اقماری و حومه شهرها شده و بیش‌ترین تأثیر را در حوزه فضایی و کالبدی شهرها برجای گذاشته است. مدرنیسم و اثر آن مدرنیته، تأثیراتی بنیادی در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی فضایی داشته است و بیش از همه، تحول جامعه شهری، آن‌هم در ابعاد کالبدی-فضایی شهر، را هدف قرار داده و مفاهیم کهن شهرسازی را به‌شدت دگرگون کرده است. از سویی دیگر پست‌مدرنیسم نیز در زمینه ی اقتصادی، اجتماعی، سیاست و درزمینه روش‌شناسی نیز تأثیراتی بر سازمان فضایی شهر داشته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ساختار فضایی کلان‌شهر تهران از دیدگاه مدرنیسم و پست‌مدرنیسم می‌باشد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع‌آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی تدوین‌شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که در مدرنیسم مؤلفه‌های دیدگاه کالبدی و شهرسازی تک‌بعدی، ایجاد فضاخورها نظیر؛ ایجاد بزرگراه‌ها، شبکه‌های هوایی و معماری و ساخت‌وساز بلند مرتبه و دانه‌دار به ترتیب در جایگاه‌های اول تا سوم و در پست‌مدرنیسم مؤلفه‌های؛ ترکیب کاربری‌ها و وجود تنوع در ساخت مسکن، وجود اصل اختیار در کالبد شهر و تراکم متوسط و کاربری ترکیبی اشاره کرد که در جایگاه‌های اول تا سوم ازلحاظ تأثیرگذاری بر ساختار فضایی بر کلان‌شهر تهران نقش داشته‌اند. بنابراین تلفیق دانش و تجربیات بومی، مدرن و پسامدرن می‌تواند ضمن حفظ هویت شهری، ایمنی، زیبایی، توسعه پایدار شهری را تحقق بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی در شهر گرمی
        اصغر پاشازاده حمید جلالیان
        در پی توجه به ابعاد کیفی زندگی انسان، مفهومی با عنوان کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته و سنجش رضایت از زندگی بهتمامیاقشارانسانیودرشکل‎هایمختلفتسرییافتهاست. امروزهکیفیتزندگیدر شهرها و رضایت از آن موضوعی است که درمدیریت وبرنامه‎ریزیشهرینیز بدان پرداخته می‎شود. چکیده کامل
        در پی توجه به ابعاد کیفی زندگی انسان، مفهومی با عنوان کیفیت زندگی مورد توجه قرار گرفته و سنجش رضایت از زندگی بهتمامیاقشارانسانیودرشکل‎هایمختلفتسرییافتهاست. امروزهکیفیتزندگیدر شهرها و رضایت از آن موضوعی است که درمدیریت وبرنامه‎ریزیشهرینیز بدان پرداخته می‎شود. در همین زمینه،هدفمطالعهحاضر،سنجشرضایت از کیفیت زندگیدرشهرگرمی و مطالعه تطبیقی محلات هشتگانه این شهر بوده است که بااستفادهاز62شاخصذهنیدر قالب هشتمتغیرِطبقه‎بندیشدهصورت پذیرفته است.اینتحقیقبهلحاظروشازنوع پیمایشی و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر گرمی تشکیل می‎دهند که از میان آنها به تعداد 378 پرسشنامه - با استفاده از فرمول کوکران- به صورت طبقه‎بندی شده، توزیع شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شده که ضریب آلفای 82/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‎های جمع‎آوری شده از آزمون‎های t تک نمونه‎ای، واریانس یکطرفه، کروسکال- والیس و فریدمن، حسب مورد استفاده شده است.نتایجنشانمی‎دهدکیفیت زندگی در شهر گرمی در سطحی نامطلوب از سوی شهروندان ارزیابی شده و در کل میزان رضایت شهروندان از مجموع شاخص‎های مورد بررسی کمتر از میانه (میانه نظری = 3) است. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان می‌دهد که بین ویژگی‎های فردی پاسخگویان با برداشت آنها از کیفیت زندگی شهری تفاوت وجود دارد. همچنین، از نظر کیفیت زندگی در بین محلات هشتگانه شهر تفاوت وجود دارد، بطوری که سطح کیفیت زندگی محله‎های شهر گرمی را می‎توان در چهار گروه قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان در شهرستان سردشت
        رضا موحدی مسعود سامیان
        بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان س چکیده کامل
        بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان سردشت پرداخته است. این تحقیق از نظر ماهیت، در زمره تحقیقات کمی و توصیفی- تحلیلی و از نظر شیوه جمع آوری داده های مورد نیاز، نوعی تحقیق پیمایشی محسوب می شود. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی پرسش نامه مورد بررسی صوری قرار گرفته و پایایی آن نیز با اجرای آزمون کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق مهاجران 10روستای شهرستان سردشت بودند که ساکن شهرها شده بودند و تعداد آن ها 600 نفر بود. با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 120 نفر از آن ها به طور تصادفی از جامعه کل انتخاب شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان عوامل مؤثر بر مهاجرت های روستا – شهری مهاجران شهرستان سردشت را به ده عامل تقسیم کرد، که این عوامل در مجموع تبیین کننده بیش از 74 درصد عوامل موثر بر مهاجرت می باشند که عبارتند از: عامل اقتصادی و حمایتی 23 درصد، عامل عدم تعادل بین امکانات روستا و شهر 10 درصد، عامل ارتباطی و اطلاعاتی 8 درصد، عامل فرهنگی 8 درصد، عامل جغرافیایی 5 درصد، عامل درآمدی 4 درصد، عامل زیرساختی 4 درصد، عامل آب و هوایی 3 درصد، عامل اجتماعی 3 درصد، و عامل فردی 2 درصد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران)
        زهره فنی فرزانه شیرزادی
        پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد باززنده سازی شهری با تاکید بر فضای میدان مشق، با هدف بررسی ارتقا کیفیت آن از طریق القای روح کارکرد‌های اجتماعی و جذب دوباره مردم به آناست؛ لذا کوشش دارد ضمن دستیابی به مدلی مفهومی، مهم‌ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه و س چکیده کامل
        پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد باززنده سازی شهری با تاکید بر فضای میدان مشق، با هدف بررسی ارتقا کیفیت آن از طریق القای روح کارکرد‌های اجتماعی و جذب دوباره مردم به آناست؛ لذا کوشش دارد ضمن دستیابی به مدلی مفهومی، مهم‌ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه و سپس از طریق بررسی ترکیبی نظرات مردم و کارشناسان، مؤلفه‌ها و شاخص‌های تأثیرگذار بر باززنده سازی مجموعه میدان مشق تبیین شود. درنتیجه، تحلیلی دقیق‌تر از کیفیت‌ مکان بدست می دهد و می‌تواند مبنایی برای فرآیند تصمیم سازی باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی با ماهیت تحلیلی-توصیفی است. مبانی نظری با مطالعات اسنادی-کتابخانه ای و اطلاعات و داده ها از طریق تهیه پرسش نامه و انجام مصاحبه با بهره‌وران و صاحب‌نظران گردآوری و تنظیم شدند. جامعه آماری را ساکنان و صاحبان مشاغل محدوده و نیز متخصصان و کارشناسان در زمینه بهسازی و مرمت فضایی-کالبدی تشکیل می‌دهند. شاخص های مورد بررسی شامل چهار دسته عوامل فعالیتی-کارکردی، کالبدی-فضائی، اجتماعی- فرهنگی و سیما- منظر است. در نهایت، نتایج پژوهش نشان داد که برپایه تعیین ضرایب 40 متغیر مورد بررسی، متغیرهای فعالیت‌های فرهنگی- هنری، فعالیت‌های غیررسمی، زندگی شبانه، فعالیت‌های گردشگری و تفریحی مقیاس کارکرد‌ی، نورپردازی، مبلمان شهری، بسته و محدود بودن فضا، تأثیر چیدمان عناصر فضا در ارتباط و تعامل میان افراد، نظارت و امنیت، حضور افراد، چشم‌اندازها و مناظر، خاطره انگیزی فضا، بر بازآفرینی و احیاء کارکردی میدان مشق موثر هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - ارزیابی اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر روی کیفیت زندگی ساکنین دائمی (مطالعه موردی: دهستان سعیدآباد، شهرستان ایجرود)
        اعظم بیگدلی جمشید عینالی علیرضا رابط فریبا عباسی
        گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گ چکیده کامل
        گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گردشگری و توسعه خانه های دوم در شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین دائمی در نقاط روستایی دهستان سعیدآباد از توابع شهرستان ایجرود (استان زنجان) است. نوع تحقیق کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای، همبستگی و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده خانوارهای ساکن در روستاهای واقع در محدوده دهستان سعیدآباد است که از تعداد 818 خانوار ساکن دائمی، با استفاده از فرمول نمونه‌گیری 313 نفر از سرپرستان خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که توسعه گردشگری در یک دهه اخیر توانسته است تاثیرات مثبتی بر روی شاخص‌های کیفیت زندگی روستاییان داشته باشد. از طرفی دیگر، نتایج تحلیل رگرسیون با توجه به ضریب تعیین (924/0) نشاندهنده تاثیر مثبت توسعه گردشگری خانه‌های دوم در بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین در منطقه مورد مطالعه است. به طوری که، توسعه گردشگری خانه های دوم در محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی- زیرساختی (418/0) و ابعاد اقتصادی (375/0) بیشترین تاثیر مستقیم را در شاخص کیفیت زندگی از دیدگاه ساکنین محلی برجا گذاشته است. همچنین، نتیجه تحلیل مسیر نشان می دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم به ترتیب در ابعاد اقتصادی با (716/0) و ابعاد کالبدی- زیرساختی با (640/0) بیشترین تاثیر را در کیفیت زندگی ساکنین داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار (مطالعه موردی: روستاهای درسجین و گلابر، استان زنجان)
        احمد رومیانی خدیجه عباس رشید فریدون خادم
        گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد چکیده کامل
        گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد که با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد بر روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. هدف از این پژوهش تحلیل اثرات حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار در دو روستای درسجین و گلابر در استان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مشاهده) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در دو روستای هدف گردشگری در نظر گرفته شده است، که براساس سرشماری سال 1390 ، 2825 نفر جمعیت برآورد شده است و طبق فرمول کوکران290 پرسش نامه به صورت تصادفی بین مردم روستاهای نمونه توزیع و پخش گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های(t تک نمونه ای، همبستگی) و مدل لیزرل بهره گرفته شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که بین شاخص های وابستگی اجتماعی، هزینه های دریافت شده، مشارکت اجتماعی و منافع دریافت شده با حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که حمایت ساکنان از گردشگری پایدار در روستاهای نمونه مورد مطالعه به صورت مثبت، زمینه را برای پایداری مناطق روستاهای هدف گردشگری و کیفیت زندگی مردم فراهم کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - سنجش وضعیت توسعه‌یافتگی شاخص بهداشتی-درمانی با استفاده ازتکنیک‌های برنامه‌ریزی و ارایه مدل تلفیقی (مطالعه موردی: استان‌های منطقه زاگرس)
        نادر شوهانی برهان ویسی ناب سارا خدایی سهراب امیریان
        توزیععادلانهامکاناتوتسهیلاتبهداشتی - درمانی یکیازاصلی ترینپیش‌نیازهایافزایشسطحبرخورداریجامعهازخدماتو مراقبت هایسلامتمی باشد. هدف از این پژوهش ضمن سنجش و رتبه بندی درجه توسعه‌یافتگی استان های منطقه زاگرس از نظر شاخص بهداشتی – درمانی با استفاده از مدل های برنامه ریز چکیده کامل
        توزیععادلانهامکاناتوتسهیلاتبهداشتی - درمانی یکیازاصلی ترینپیش‌نیازهایافزایشسطحبرخورداریجامعهازخدماتو مراقبت هایسلامتمی باشد. هدف از این پژوهش ضمن سنجش و رتبه بندی درجه توسعه‌یافتگی استان های منطقه زاگرس از نظر شاخص بهداشتی – درمانی با استفاده از مدل های برنامه ریزی (وایکور، تاپسیس و تاکسونومی اصلاحی)، ارایه مدل تلفیقی با توجه به نتایج این سه مدل بر اساس تکنیک ادغام می باشد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز که مشتمل بر 35 متغیر بوده، از طریق مراجعه به سازمان های مربوطه (بهداشت و درمان و...) و سایت سازمان آمار جمع آوری شده است (مربوط به سال 90). روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و از نرم‌افزارهای آماری Excel و SPSSبرای تجزیه و تحلیل داده ها و از نرم افزار Arc GIS برای ترسیم نقشه ها و نشان دادن وضعیت بهتر فضایی توسعه در سطح استان های منطقه استفاده شده است. نتایجپژوهشنشانمی دهدکهاختلافوشکافزیادیازنظربهره مندیازشاخص بهداشتی-درمانیبیناستان های منطقه وجود دارد؛ زیرا تنها استان های همدان و کردستان به لحاظ برخورداری از این شاخص در وضعیت مطلوبی قرار دارند و استان های کرمانشاه، ایلام و لرستان در سطح پایین برخورداری از شاخص مورد بررسی قرار دارند. در نهایت استفاده از معادله شدت تغییر نشان داد که مدل تاکسونومی اصلاحی روش مناسب تری نسبت به سایر مدل ها (وایکور و تاپسیس) جهت سنجش وضعیت توسعه یافتگی مناطق است زیرا نتایج حاصل از این مدل دارای درصدوشدتتغییراتکمتریاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - سنجش میزان رضایت‌مندی از مسکن مهر با تأکید بر ابعاد پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر یاسوج)
        سید سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده فریبا نمازیان
        پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با ت چکیده کامل
        پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با تعیین ابعاد پایداری اجتماعی می توان رویه های موثر بر مفاهیم اجتماعی را بررسی و شناسایی نمود. این پژوهش با فرض یکسان نبودن پایداری اجتماعی در پروژه های مسکونی مسکن مهر در شهر یاسوج انجام گرفته است و هدف آن شناخت، سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در پروژه های مسکن مهر شهر یاسوج (سروک و ترمینال) است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در این پروژه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 300 عدد و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفبای کرونباخ برابر 81/0 و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است.نتایج تحقیق، علی رغم وجود مشکلات زیاد در پروژه های مذکور (نبود اعتبار کافی جهت تکمیل پروژه ها، نبود فضاهای عمومی مناسب، نبود فضاهای آموزشی، عدم رعایت استادندارد سرانه ها و...)، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی، تعلق مکانی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و میزان رضایت مندی سا کنان از مسکن مهر سروک و ترمینال شهر یاسوج در حد متوسط (22/3) برآورد شده است. این رضایتمندی متوسط بدان جهت وجود دارد که ساکنین این پروژه ها از اقشار ضعیف و سطح پایین جامعه (معلولین و افراد تحت حمایت نهادهای حمایتی) می باشند، اما چیزی که روشن است وجود کیفیت پایین این پروژه ها می باشد. پرونده مقاله