• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی عملکرد آنتیاکسیدانی و تعیین شرایط بهینه سنتز نانو ذرات سبز نقره توسط عصاره آبی گیاه Falcaria volgaris Bernh.
        غزاله کوچک زاده زینب دلفان
        امروزه پیدایش نانو‌فناوری و سنتز نانو ذرات پیشرفت‌های زیادی را برای بشر به همراه داشته است ولی این فناوری بایستی از لحاظ ایمنی مورد توجه قرار گیرد. در این میان سنتز سبز نانو ذرات به دلیل سازگاری با محیط زیست، غیر سمی‌بودن و تولید کم هزینه گسترش یافته است، زیرا گیاهان تو چکیده کامل
        امروزه پیدایش نانو‌فناوری و سنتز نانو ذرات پیشرفت‌های زیادی را برای بشر به همراه داشته است ولی این فناوری بایستی از لحاظ ایمنی مورد توجه قرار گیرد. در این میان سنتز سبز نانو ذرات به دلیل سازگاری با محیط زیست، غیر سمی‌بودن و تولید کم هزینه گسترش یافته است، زیرا گیاهان توانایی بسیار خوبی برای کاهش یون‌های فلزی و سنتز نانوذرات دارند. در پژوهش حاضر، شرایط بهینه‌ی لازم برای سنتز سبز نانو ذرات نقره با استفاده از عصاره گیاه خوراکی دارویی Falcaria vulgaris Bernh. یا معادل فارسی آن گیاه غازیاقی و اثر آنتی اکسیدانی عصاره و نانو ذره‌ی حاصل از آن بررسی شده است. در این پژوهش نخست اندام هوایی گیاه قبل از مرحله گلدهی در اواخر اردیبهشت 98 از دشت‌های جنوب خرم‌آباد جمع‌آوری و در سایه خشک شد. پس از تهیه عصاره آبی گیاه غازیاقی به روش خیساندن، پارامترهای موثر در سنتز نانو ذرات نقره مانند pH، غلظت نیترات نقره، غلظت عصاره، دما و زمان بررسی شد. نتایج نشان داد شرایط بهینه‌ی سنتز سبز نانو ذرات نقره شامل غلظت mM 8 نیترات نقره، 11=pH، حجم ml 4 عصاره، دمای C ̊40 در مدت min 120 است. تشکیل نانو ذرات نقره توسط روش‌های ماورابنفش- مرئی، پراش پرتو ایکس و مادون قرمز تایید شد. بررسی ریخت‌شناسی نانو ذراتِ حاصل شکل کروی با اندازه ذرات nm 29-16 را نشان داد. ارزیابی خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی و نانوذره‌ی سنتز شده با روش متداول DPPH انجام شد. بیشترین خاصیت مهارکنندگی رادیکال آزاد در حلال آب با غلظت μl/ml 5/12 عصاره و نانو ذره نسبت به اسید-اسکوربیک بود. در نهایت می‌توان نتیجه گرفت وجود ترکیبات شیمیایی مختلف که باعث فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره شده است توانایی عصاره و نانو ذره‌ی حاصل را به عنوان یک منبع آنتی اکسیدان طبیعی بیان می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه Prangos ferulacea Lindl. در رویشگاه‌های مختلف شهرستان دلفان
        امیر میرزایی موسی وند
        جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.) گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریان است. بخش‌های هوایی گیاه مذکور اواسط خردادماه سال 1394 در مرحله گلدهی از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه (به‌ترتیب با 2450، 2200 و 2150 متر ارتفاع از سطح دریا) در ارتفاعات شمال شرق شهرستا چکیده کامل
        جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.) گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریان است. بخش‌های هوایی گیاه مذکور اواسط خردادماه سال 1394 در مرحله گلدهی از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه (به‌ترتیب با 2450، 2200 و 2150 متر ارتفاع از سطح دریا) در ارتفاعات شمال شرق شهرستان دلفان جمع‌آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانس‌گیری با روش تقطیر با آب صورت گرفت. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) تجزیه و تحلیل و شناسایی شدند. از آزمون تجزیه واریانس و ضریب همبستگی پیرسون به‌ترتیب برای مقایسه خصوصیات خاک رویشگاه‌ها و شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی و همچنین نحوه پیوند میان شاخصه‌های خاک و اسانس حاصله استفاده گردید. نتایج نشان داد که عملکرد متوسط اسانس از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه به‌ترتیب 2/0، 2/0 و 3/0 درصد می‌باشد. شش ترکیب شیمیایی آلفا-پینن (77/59 درصد)، اکساید کریوفیلن (14/49 درصد)، ترانس کریوفیلن (65/31 درصد)، آلفا-فنیل (63/26 درصد)، آلفا-هومولن (65/5 درصد) و آلفا-کوپن (09/5 درصد) از مهم‌ترین ترکیبات غالب و مشترک در هر سه رویشگاه بودند. آنالیز تجزیه واریانس نشان داد در رویشگاه سمسانه مقدار نیتروژن، اسیدیته و ماده آلی نسبت به سایر رویشگاه‌ها بیشتر بود و دارای اختلاف معنی‌دار با آن‌ها می‌باشد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین اکثر شاخص‌ها و عوامل ادافیکی همبستگی معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - سنجش کیفی ترکیبات ثانوی اسانس‌ گیاه دارویی Mentha piperita L. به روش‌های فیزیکی به‌عنوان جایگزین روش GC-MS
        مژگان جمشیدیان رضا دهقانی بیدگلی مهرداد مرادی
        هدف از این مقاله تشخیص ترکیبات اسانس نعنا فلفلی با استفاده از روش طیف‌سنجی‌ رامان و مقایسه آن با روش کروماتوگرافی و همچنین ارزیابی خلوص این اسانس با استفاده از طیف‌سنجی FTIR و آنالیز انکسار‌سنجی می‌باشد. به این منظور، ابتدا اسانس گیاه نعنا فلفلی استخراج شد و ترکیبات اصل چکیده کامل
        هدف از این مقاله تشخیص ترکیبات اسانس نعنا فلفلی با استفاده از روش طیف‌سنجی‌ رامان و مقایسه آن با روش کروماتوگرافی و همچنین ارزیابی خلوص این اسانس با استفاده از طیف‌سنجی FTIR و آنالیز انکسار‌سنجی می‌باشد. به این منظور، ابتدا اسانس گیاه نعنا فلفلی استخراج شد و ترکیبات اصلی آن به وسیله کروماتوگرام، منتول و منتون تشخیص داده شد. سپس با استفاده از روش‌ سریع و کم‌هزینه طیف‌سنجی رامان که با سه دستگاه طیف‌سنج متفاوت مورد آزمایش قرار گرفتند، دو ترکیب منتون و منتول مشخص شد. همچنین برای ارزیابی خلوص اسانس نعنا فلفلی از روش انکسار‌سنجی و طیف‌سنج مادون قرمز (FTIR) استفاده شد، به این منظور، غلظت‌های 20، 30، 40، 60، 80 و 90 درصد اسانس نعنا فلفلی به صورت دستی توسط حلال سیکلوهگزان ساخته شد. غلظت‌های مختلف و نمونه اصلی توسط دستگاه انکسارسنجی و طیف‌سنجی مادون قرمز مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، طیف‌سنجی مادون قرمز قادر به شناسایی کمی اسانس نعنا فلفلی خالص و غلظت‌های رقیق شده آن نیست و فقط قادر به شناسایی کیفی مولکول‌های مختلف می‌باشد ولی با استفاده از آنالیز انکسار‌سنجی، غلظت‌های مختلف و نمونه خالص کاملا از هم قابل تشخیص بودند. بنابراین آنالیز انکسار‌سنجی و طیف‌سنجی رامان روشی‌های سریع و کم‌هزینه‌ای هستند که قادر به شناسایی ترکیبات اصلی اسانس‌ها و تعیین درصد خلوص آن‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی اثر تراکم و کاه غنی شده بر پاسخ‌های فیتوشیمیایی اسانس گیاه Satureja bachtiarica Bunge. در شرایط دیم
        احمد میرجلیلی محمد حسین لباسچی محمد رضا اردکانی حسین حیدری شریف آباد مهدی میرزا
        این تحقیق به منظور ارزیابی عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge.) تحت تاثیر کاه گندم غنی شده و تراکم‌های مختلف بوته انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سالهای زراعی 1396 و 1397 در شرایط چکیده کامل
        این تحقیق به منظور ارزیابی عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge.) تحت تاثیر کاه گندم غنی شده و تراکم‌های مختلف بوته انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سالهای زراعی 1396 و 1397 در شرایط دیم و در ایستگاه تحقیقات مراتع همند دماوند اجرا گردید. عامل اصلی شامل دو تیمار، کاه گندم 10 تن در هکتار (فرآوری شده با سولفات آمونیوم) و‌ شاهد و عامل فرعی شامل سه تیمار، تراکم 26666 و 40000 و 80000 بوته در هکتار بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل عملکرد وزن تر و خشک، درصد و عملکرد اسانس و شناسایی ترکیبات اسانس بود که از اندام هوایی گیاه و در مرحله گلدهی کامل انجام شد. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و از روشهای تجزیه و تحلیل GC وMS GC/ برای تعیین درصد و نوع ترکیبات اسانس استفاده گردید. بیشترین عملکرد اسانس با 7/3 کیلو‌گرم در هکتار در تیمار کاه غنی شده، تراکم زیاد و در سال دوم بدست آمد. بالاترین درصد ترکیبات مربوط به کارواکرول با 85/61 درصد در تیمار کاه غنی شده، تراکم زیاد و در سال دوم و تیمول‌ با 51/12 درصد در تیمار کاه غنی شده، تراکم متوسط و در سال دوم بدست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد، مرزه بختیاری می‌تواند با کاربرد تیمار کاه غنی شده و تراکم‌های زیاد و متوسط از سال دوم، ضمن افزایش مقاومت و عملکرد گیاه، موجب افزایش ترکیبات عمده اسانس مرزه بختیاری شامل کارواکرول، تیمول، گاماترپینن و لینالول گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی و مقایسه مهم‌ترین متابولیت‌های ثانویه عصاره متانولی اندام‌های مختلف گیاه Cynara Scolymus L. تحت تاثیر تنش آبی و تراکم کاشت
        منوچهر طهماسبی یوسف حمیداوغلی محمدباقر رضایی علیرضا حسینی
        در این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه مهم‌ترین ترکیبات فنلی دارویی در عصاره اندام‌های مختلف کنگرفرنگی (Cynara Scolymus L.)تحت خشکی و تراکم، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله–ایلام و طی سال‌های چکیده کامل
        در این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه مهم‌ترین ترکیبات فنلی دارویی در عصاره اندام‌های مختلف کنگرفرنگی (Cynara Scolymus L.)تحت خشکی و تراکم، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله–ایلام و طی سال‌های زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در چهار سطح (100، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی) به عنوان عامل اصلی و تراکم در چهار سطح (10، 20، 30 و 40 هزار بوته در هکتار به ترتیب با فواصل 2، 1، 67/0 و 5/0 متر در طول و 5/0 متر بین ردیف) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. برگ و غنچه در سال دوم برداشت و پس از خشک شدن در دمای محیط جهت استخراج عصاره استفاده شد. شناسایی و میزان نارنجین، کافئیک و کلروژنیک اسید با استفاده از دستگاه HPLC مشخص شد. نتایج نشان داد که افزایش تنش رطوبتی باعث کاهش 78 و 11 درصدی میزان نارنجین نسبت به شاهد در عصاره غنچه و برگ شد. بیش‌ترین میزان کافئیک اسید در عصاره برگ (74/0 میلی‌گرم در گرم ماده خشک) و اثر متقابل آبیاری کامل و تراکم 10 هزار بوته مشاهده شد. خشکی باعث افزایش بیوسنتز کافئیک و کلروژنیک اسید غنچه شد اما در اثر متقابل با تراکم، فقط کلروژنیک اسید در تنش شدید آبی و تراکم 10 هزار بوته بیش‌ترین مقدار را داشت. بین عصاره اندام‌های مصرفی، کافئیک اسید و نارنجین در عصاره برگی و کلروژنیک اسید در عصاره غنچه بیش‌ترین مقدار را داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی طیف فلورستیک، اتنوفارماکولوژی، اکوفیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی گیاهان پرمصرف سنتی در درمان دیابت - روستای کوهستانی چهارباغ
        فریبا السادات هاشمی سیرجانی بهاره بهمنش معصومه مازندرانی فرامرز رستمی چراتی
        تحقیق حاضر در مراتع چهارباغ استان گلستان به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی گیاهان دارویی ضد‌دیابت صورت گرفت. تعداد نه گیاه دارویی ضد دیابت نعنا گربه‌ای Nepeta pungens L.، گل راعی Hypericum perforatum، ارس Juniperus communis L. ، گندواش Artemisia annua L. ، بابونه گاوی Tanacetu چکیده کامل
        تحقیق حاضر در مراتع چهارباغ استان گلستان به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی گیاهان دارویی ضد‌دیابت صورت گرفت. تعداد نه گیاه دارویی ضد دیابت نعنا گربه‌ای Nepeta pungens L.، گل راعی Hypericum perforatum، ارس Juniperus communis L. ، گندواش Artemisia annua L. ، بابونه گاوی Tanacetum parthenium، گزنهUrtica dioica L. ، کاسنی Cichorium intybus L. ، سسCuscuta reflexa L. و برازمبلPerovskia abrotanoides Karel. انتخاب شدند. در اواخر خردادماه سال 95 در زمان گلدهی کامل اقدام به برداشت از اندام‌های هوایی و زمینی نمونه‌های گیاهی گردید. استخراج عصاره متانولی انجام شد و میزان فنل و فلاوونوئید کل عصاره به روش اسپکتروفتومتری و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش DPPH اندازه‌گیری شدند. همچنین آنالیز تطبیق قوس گیر DCA به‌منظور بررسی ارتباط گیاهان دارویی ضد دیابت منتخب با کمیت برخی مواد موثره دارویی در آن ها انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان فنل کل در سرشاخه گل دار علف چای، ریشه نعنا گربه ای معطر و ریشه بابونه گاوی به ترتیب با مقدار 64/259، 246/231 و 47/223 میلی گرم معادل گالیک اسید در وزن خشک گیاه بودند. برگ گندواش، سرشاخه گل‌دار نعنا‌گربه‌ای‌معطر و ریشه گزنه به-ترتیب بیشترین میزان فلاونوئید کل با مقدار 37/253، 89/237 و 43/216 میلی‌گرم کوئرسیتین در یک گرم عصاره را دارا بودند. بهترین عملکرد آنتی اکسیدانی در مهار رادیکال های آزاد متعلق به میوه ارس، اندام هوایی سس و سرشاخه گل‌دار برازمبل به میزان 93/93، 58/81 و 24/72 بود. آنالیز رج بندی نیز نتایج فوق را تایید کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی اکوفیتوشیمیایی اسانس گیاه Oliveria decumbens Vent. در رویشگاههای مختلف استان فارس
        دامون رزمجویی شهرام یوسفی خانقاه سمیه دهداری حمید محمدی فریبا نوعدوست
        گیاه لعل کوهستان (Oliveria decumbens Vent) یکی از گیاهان دارویی متعلق به تیرهUmbelliferae می‌باشد. در طب سنتی ایران از این گیاه جهت درمان سوء هاضمه، اسهال، رفع تب و بیماری های عفونی استفاده می‌شود. در این تحقیق به بررسی برخی اثرات فاکتورهای اقلیم، خاک و ارتفاع از سطح در چکیده کامل
        گیاه لعل کوهستان (Oliveria decumbens Vent) یکی از گیاهان دارویی متعلق به تیرهUmbelliferae می‌باشد. در طب سنتی ایران از این گیاه جهت درمان سوء هاضمه، اسهال، رفع تب و بیماری های عفونی استفاده می‌شود. در این تحقیق به بررسی برخی اثرات فاکتورهای اقلیم، خاک و ارتفاع از سطح دریا بر روی ترکیبات این گیاه پرداخته شد. در این راستا در 3 منطقه در ارتفاعات مختلف بین (2200-1600)متر از سطح دریا در شهرستان ممسنی، در اردیبهشت ماه سال1394 سرشاخه های گلدار گیاه برداشت و در سایه خشک گردید. سپس به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری صورت پذیرفت و با استفاده از دستگاه GC و GC/MS ترکیبات شناسایی گردید و در نهایت اثر فاکتورهای مذکور بر روی این ترکیبات متشکله لحاظ شد. نتایج نشان داد که به ترتیب تعداد 13، 16 و 11 ترکیب در سایت های دشمن زیاری، بوان و کوپن شناسایی شد که ترکیبات p-cymene، γ-terpinene، thymolو myristicin جز ترکیبات عمده هر سه منطقه محسوب شد.از بین عوامل محیطی می‌توان گفت که تنها بین فاکتور بارش سالانه و ارتفاع از سطح دریا با درصد اسانس و مواد مؤثره گیاه همبستگی معنی‌داری وجود داشت که این همبستگی در فاکتور بارش سالانه و ارتفاع معکوس است. از بین عوامل خاکی فاکتورهای هدایت الکتریکی، اسیدیته و ازت با درصد اسانس همبستگی مثبت و معناداری در سطح 5 درصد داشت به طوری‌که با افزایش هدایت الکتریکی خاک میزان درصد اسانس افزایش یافت. پرونده مقاله