homeland

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی و تحلیل مولفه معنایی وطن و عشق در اشعار گلچین گیلانی و جبران خلیل جبران
سکینه صارمی گروی

10.30495/clq.2023.1976558.2500

تغییر و تحوّل اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و عاطفی و هم‌چنین، مدرنیسم و پیشرفت صنعت در برانگیختن حس غریب غربت، مؤثر است. نوستالژی مواردی نظیر دوری از سرزمین، دوری از معشوق، خاطرات کودکی و جوانی، از دست دادن ارزش ها، مهاجرت و گذشته ی اساطیری را شامل می شود. شاعران و نوی چکیده کامل

تغییر و تحوّل اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و عاطفی و هم‌چنین، مدرنیسم و پیشرفت صنعت در برانگیختن حس غریب غربت، مؤثر است. نوستالژی مواردی نظیر دوری از سرزمین، دوری از معشوق، خاطرات کودکی و جوانی، از دست دادن ارزش ها، مهاجرت و گذشته ی اساطیری را شامل می شود. شاعران و نویسندگان بسیاری، صورت‌های مختلفی از این احساس غریب را به نمایش گذاشته‌اند؛ از جمله این شاعران فارسی و عرب زبان می‌توان گلچین گیلانی و جبران خلیل جبران را نام برد. فرضیه این پژوهش بر این است که این دو شاعر هر چند اشتراک دیدگاه و عقیده دارند ولی از یکدیگر تاثیر نپذیرفته‌اند و این پژوهش بر اساس مکتب آمریکایی صورت گرفته است. در این تحقیق با تکیه بر روش تحلیلی- توصیفی و کتابخانه‌ای برآنیم تا نحوه‌ی بیان احساسات و عگذاشته‌اند؛ از گذاشته‌اند؛ از جمله این شاعران فارسی و عرب زبان می‌توان گلچین گیلانی و جبران خلیل جبران را نام برد. فرضیه این پژوهش بر این است که این دو شاعر هر چند اشتراک دیدگاه و عقیده دارند ولی از یکدیگر تاثیر نپذیرفته‌اند و این پژوهش بر اساس مکتب آمریکایی صورت گرفته است. در این تحقیق با تکیه بر روش تحلیلی- توصیفی و کتابخانه‌ای برآنیم تا نحوه‌ی بیان احساسات و عواطف نوستالژی گلچین گیلانی و جبران خلیل جبران را مورد بررسی قرار می‌دهیم پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تحلیل و بررسی رئالیسم اجتماعی در شعر شاعران معاصر؛ با تأکید بر چند شاعر
لیلا قلی پوری آرش مشفقی ناصر علیزاده

در هر دورانی، بزرگان و روشنفکران زمان در صدد یافتن راه ‌حلی تازه برای مسائل و پیچیدگی‌های دنیای خود بوده‌اند تا از تنگناهای موجود زمان رهایی یابند و شعر یکی از ابزارهای مهم در خدمت این اندیشه است. واقع‌گرایی و حقیقت‌نمایی دو عنصر مهم شعر شاعران دوران معاصر می‌باشد و مست چکیده کامل

در هر دورانی، بزرگان و روشنفکران زمان در صدد یافتن راه ‌حلی تازه برای مسائل و پیچیدگی‌های دنیای خود بوده‌اند تا از تنگناهای موجود زمان رهایی یابند و شعر یکی از ابزارهای مهم در خدمت این اندیشه است. واقع‌گرایی و حقیقت‌نمایی دو عنصر مهم شعر شاعران دوران معاصر می‌باشد و مستندسازی به شکل عام، ضبط، تفسیر و روایت تجارب شخصی فرد و تبدیل و ارجاع آن به جنبه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی بر بستری از زبان می‌باشد که سرشار از ابتکار و تجربه بوده است. رئالیسم مکتبی ادبی است که در فاصله سال‌های 1880-1850 در اروپا و آمریکا رواج یافت. مهم‌ترین ویژگی آثار رئالیستی آن است که انسان را به عنوان موجودی اجتماعی مطرح می‌کند و ریشه همه رفتارهای نیک و بد او را در اجتماع جست‌وجو می‌کند. مکتب رئالیسم از جمله مکتب‌هایی است که مانند آینه مشکلات فرد و جامعه را به تصویر می‌کشد و نویسنده نظرات شخصی خود را در آن دخیل نمی‌کند. اغلب شاعران معاصر هم به عنوان نویسنده رئالیسم به خوبی توانسته‌اند فقر و مشکلات مردم و مبارزه آنان را برای ادامه زندگی در شعر بیان کنند و به تصویر بکشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - نگاهی تطبیقی به درونمایه‌های مشترک زنانه در شعر غاده السمان و پروین اعتصامی
سعیده میرحق جو لنگرودی فاطمه علی‌نژاد چمازکتی

غاده السمان شاعر سوری عصر معاصر است که زن، عشق، تبعیض و تعصب ستیزی از بن مایه های اصلی اکثر اشعارش می باشد. در جهان او را بیش‌تر به عنوان نویسنده می‌شناسند. پروین اعتصامی شاعره ایرانی است که در اشعارش عشق به انسانیت، آزادگی، عدالت اجتماعی، علم، هنر و عشق به قشرهای محروم چکیده کامل

غاده السمان شاعر سوری عصر معاصر است که زن، عشق، تبعیض و تعصب ستیزی از بن مایه های اصلی اکثر اشعارش می باشد. در جهان او را بیش‌تر به عنوان نویسنده می‌شناسند. پروین اعتصامی شاعره ایرانی است که در اشعارش عشق به انسانیت، آزادگی، عدالت اجتماعی، علم، هنر و عشق به قشرهای محروم و رنج دیده جامعه موج می زند. این پژوهش، زندگینامه و اشعار دو بانوی شاعر را مورد بررسی قرار داده و تشابه و اختلاف در مضامین را برمی شمرد و به این نتیجه می‌رسد که چگونه دو شاعر در دو برهه زمانی نزدیک به هم تا این اندازه می توانند از مشابهت برخوردار باشند و از دریچه احساس و عاطفه این دو زن، جهان و مسائل موجود در آن را بنگرند، و به اندیشه‌ای نو و بدیع در تطبیق میان ادبیات فارسی و عربی دست یابند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - المضامین الوطنیّة فی أشعار محمّد تقی بهار وحافظ إبراهیم؛ دراسة مقارنة
ابراهیم فلاح محمدرضا حاجیان

10.30495/cls.2021.679140

ملک الشعراء بهار وحافظ إبراهيم من جملة الأدباء الذين تطرّقوا إلی الوطن والوطنيّة في أشعارهم بصورة مکثّفة. من هذا المنطلق نسعی في هذا المقال أن ندرس أشعارهما الوطنيّة دراسة مقارنة تقوم علی أساس المدرسة الأمريکية في الأدب المقارن؛ أي المدرسة الّتي لا تبحث في مواطن التأثير چکیده کامل

ملک الشعراء بهار وحافظ إبراهيم من جملة الأدباء الذين تطرّقوا إلی الوطن والوطنيّة في أشعارهم بصورة مکثّفة. من هذا المنطلق نسعی في هذا المقال أن ندرس أشعارهما الوطنيّة دراسة مقارنة تقوم علی أساس المدرسة الأمريکية في الأدب المقارن؛ أي المدرسة الّتي لا تبحث في مواطن التأثير والتأثّر فحسب؛ بل تخوض في مجال التشابه والخلاف أيضاً. يظهر لنا من خلال المقارنة القائمة بين الشاعرين، بأنّ: الوطنيّة وحبّ الوطن من أهمّ أفکارهما في الشعر؛ فالاتّجاه الوطني بارز جدّاً في أشعارهما؛ بحيث تحوّل هذا المضمون إلی عنصر أسلوبي وحاسم في المستوی المضموني واللغوي في شعرهما. أمّا أهمّ الموضوعات المشترکة الّتي تطرّق إليها الشاعران حول الوطن والوطنيّة؛ فهي عبارة عن: الحبّ والرغبة إلی الوطن، شوق الإنسان إلى الوطن البعيد الّذي أصبح مغترباً عنه، مکافحة الاستعمار، الفخر بالتأريخ والأمجاد الوطنيّة الماضية والاجتهاد لإحياء العزّة والعظمة السابقة وهجاء الحکّام الّذين لا يلقون بالاً بأمور الملک والشعب. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - الوطن فی قصائد مظفر النواب وسيد أشرف الدين حسينی دراسة مقارنة
مهدی رامشینی فریبرز حسینجانزاده سرستی محمد شایگان مهر

10.30495/cls.2022.687760

لكل من مظفر النواب وسيد أشرف الدين الحسيني الملقب بـنسيم شمال، ميول ونزعات وطنية وتحررية، فهما يستخدمان التكتيكات نفسها لحماية الوطن ومحاربة الاستعمار والطغيان. يعيش كلاهما في عصر يتشابه فيه المناخ السياسي والاجتماعي والأدبي في بلديهما إلی حد بعيد. إنهما يعتبران الأدب و چکیده کامل

لكل من مظفر النواب وسيد أشرف الدين الحسيني الملقب بـنسيم شمال، ميول ونزعات وطنية وتحررية، فهما يستخدمان التكتيكات نفسها لحماية الوطن ومحاربة الاستعمار والطغيان. يعيش كلاهما في عصر يتشابه فيه المناخ السياسي والاجتماعي والأدبي في بلديهما إلی حد بعيد. إنهما يعتبران الأدب وسيلة لتنوير المجتمع ويستخدمانه لهذا الغرض. مظفر النواب، شاعر عراقي، كان له دور مهم في دعوة الأمة العربية والإسلامية لمحاربة الاستبداد والاستعمار والقمع ومحاربة الأجانب، وكذلك الشاعر الإيراني الساخر سيد أشرف الدين حسيني وفي هذه الدراسة سنناقش دور الاثنين في إيقاظ الناس ومواجهة الظلم والاستعمار. يحدد الوضع السياسي والاجتماعي والاقتصادي لأي بلد إلی حد كبير أسلوب وطريقة الكاتب والشاعر، ويعتبر شعر وأدب أي أمة صورة معكوسة للوضع السياسي والاجتماعي والاقتصادي والثقافي للمجتمع. بالنظر إلی قصائدهما نجد الأجواء التي عاشا فيها كلاهما إنهما يحبان أبناء وطنهما ويطالبانهم بالوعي واليقظة والمسؤولية. لكل منهما أفكاره ورؤيته الخاصة للعالم، والمفتاح لتغلغل كلماتهما هو معرفة الذوق الأدبي للشعب والتعبير عن قضايا ومشاكل الجماهير. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - دراسة مظاهر الدعوة إلی الصحوة والرقي في شعر جمیل صدقي الزهاوي
جواد رنجبر کریم برین

10.30495/cls.2023.1988145.1427

إنّ حب الوطن ظاهرة فطریة في ذات البشر و هو یحب وطنه بما هو الانسان کما أن الوطنیة ظاهرة بارزة في شعر کثیر من الشعراء ونکاد لانجد شاعراً لم یتطرق إلی موضوع الوطن و الذود عنه في شعره. ومن ثمّ أن الزهاوي شاعر مهتم بالوطن في شعره علی حدِّ یجعله ساحةً للدعوة إلی الوطن؛ ینادي چکیده کامل

إنّ حب الوطن ظاهرة فطریة في ذات البشر و هو یحب وطنه بما هو الانسان کما أن الوطنیة ظاهرة بارزة في شعر کثیر من الشعراء ونکاد لانجد شاعراً لم یتطرق إلی موضوع الوطن و الذود عنه في شعره. ومن ثمّ أن الزهاوي شاعر مهتم بالوطن في شعره علی حدِّ یجعله ساحةً للدعوة إلی الوطن؛ ینادي لتقدمه وصحوة شعبه. إنّه یستعین في سبیل هذه الدعوة بقضایا مختلفة لکي یحث ابناء وطنه علی التقدم کما یکافح مع الاستعمار والاجانب المحتلین ویکرم منزلة العلم والفن والحضارة لتأثیرها في الحث علی التقدم ویشیر إلی تقدم الغرب تعریضاً علی المواطنین. کما یهتم الزهاوي بقضایا الوطن وتقدمه اهتماماً بالغاً فیتحسر علی تخلف الوطن ویشکو من إهمال الشعب حقه، لکنه یبذل من نفسه حتی في سبیل الوطن. قد اعتمد هذه الدراسة علی منهج الوصفی-التحلیلی ویسعی لتنیین اهتمام الشاعر بالوطن و الترکیز علی استنباط العناصر المتعلقة بالصحوة والمقاومة في شعره وتحلیل القضایا التی یستعین بها الشاعر في بیان الدعوة إلی الصحوة والرقي. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - وقفة مع الأدیب الیمنی عبدالعزیز المقالح، وتحلیل شعره
مهدی ممتحن سیدجواد حسینی ننیز

یعتبر الأستاذ الأدیب الشاعر عبدالعزیز المقالح أحد أشهر أدباء الیمن المعاصرین وخارجها، خاصة فی مجال الشعر، والنقد الأدبی، والتدریس الجامعی، وله أیضاً أعمال أدبیة وکتابات فکریة وسیاسیة وله أعمدة فی الصحف والمجلات الیمنیة والعربیة الأخری. کما أنه أنشد شعراً فی مختلف الأغرا چکیده کامل

یعتبر الأستاذ الأدیب الشاعر عبدالعزیز المقالح أحد أشهر أدباء الیمن المعاصرین وخارجها، خاصة فی مجال الشعر، والنقد الأدبی، والتدریس الجامعی، وله أیضاً أعمال أدبیة وکتابات فکریة وسیاسیة وله أعمدة فی الصحف والمجلات الیمنیة والعربیة الأخری. کما أنه أنشد شعراً فی مختلف الأغراض الشعریة، لذلک نجد دواوینه تتناول مواضیع متنوعة مثل: المدیح، والرثاء، والوصف، والزهد، والتصوف، والمسرحیة، والدرام، والوطنیات، وقصیدة النثر، وما إلی ذلک من الأغراض الشعریة، کذلک نلاحظ تأثیر القرآن، وعلوم الدین، والبیئة التی یعیش فیها علی قصائده، حیث استخدم التلمیح، والاقتباس خیر استخدام. ومن ناحیة أخری، کان الشاعر عبدالعزیز المقالح ملحمی النفس، اجتهد فی الاجتیاز بشعره من الغنائیة إلی شعر میتافیزیقی وطنی یختار حب الوطن تحت إخفاء المعانی المباشرة السطحیة لهذا الحب والارتقاء بها، وبالحدث التاریخی إلی الحلم العمیق، من خلال الحنین إلی الماضی وبعثه ونظر إلیه علی أنه فردوس مفقود کطفولته الضائعة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - دراسة أبعاد الوطن الفنیة والإجتماعیة فی شعر البحرین المعاصر
صمد مؤمنی

إنّ الذین تناولوا بعد الوطن الاجتماعی انقسموا إلی فئتین: الأولی، هم الذین تناولوا المرأة والوطن من منظور عاطفی داخلی، فنری اهتمامهم إلی الوطن ساذجا حسیا، والثانیة، هم الذین جعلوا بعده الفکری أساس تجربتهم فنری اهتمامهم إلی الوطن وقضایاه الإنسانیة أعمق وأکثر، وترکوا اهتما چکیده کامل

إنّ الذین تناولوا بعد الوطن الاجتماعی انقسموا إلی فئتین: الأولی، هم الذین تناولوا المرأة والوطن من منظور عاطفی داخلی، فنری اهتمامهم إلی الوطن ساذجا حسیا، والثانیة، هم الذین جعلوا بعده الفکری أساس تجربتهم فنری اهتمامهم إلی الوطن وقضایاه الإنسانیة أعمق وأکثر، وترکوا اهتمامهم الرئیس إلی المرأة والطبیعة، وجعلوه فی خدمة الوطن والإنسان خاصة.ونشط أکثر شعراءها فی مضمار الإصلاح الاجتماعی، والدینی، والسیاسی، والأخلاقی، واشتغلوا بالتربیة والتعلیم، نذکر منهم عبدالله زاید صاحب أول جریدة فی البحرین، وعبدالرحمن معاودة، وقاسم الشرقاوی، وسید رضی الموسوی، وملاعطیه جمری، ومبارک خاطر، والشیخ منصور الشهابی، والآخرین الکثیرین، وجدیر بالذکر أن نعدّ میزات تجاربهم الشعریة، منها: الأسلوب الخطابی، متابعة الوقائع، والمناسبات السریعة، وهدفها التعلیمی والأخلاقی.یهدف هذا المقال إلی دراسة أبعاد الوطن الفنیة والاجتماعیة فی شعر الشعراء الذین ذکرناهم آنفا. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - شور وطن خواهی درسروده های گل رخسار صفی آوا ، شاعر تاجیک
غلامعباس نفیسی محمدعلی داودآبادی علی سرور یعقوبی

10.30495/dk.2021.1941855.2350

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشو چکیده کامل

موضوع این مقالۀ تحلیلی و توصیفی، بررسی و تحلیل سروده‌های وطنی شاعر معروف تاجیک، گل رخسار است. وطن‌ستایی، در سدۀ پیش و در کشورهای تازه استقلال یافته، پدیده‌‌‌ای عام بوده و نظر بسیاری از سخنگویان را به خود معطوف داشته است. در حقیقت پرداختن به مسالۀ وطن، برای بسیاری از کشورها که استقلال خود را آسیب پذیر و در معرض خطر می‌بینند، یک ضرورت اجتماعی و سیاسی، به شمار می‌آید و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این ملّت‌ها، از هویت باختگی رنج می‌برند و ستایش میهن و تکیه بر تاریخ و پیشینۀ آن را، ابزاری برای رسیدن به هویت ملی خود می‌دانند. گل رخسار، برای دست یابی به این هویت از دست رفته، راهی جز تکیه کردن بر فرهنگ کهنسال قوم تاجیک که یک سره در معرض تهاجم بوده، نداشته است. از آن جا که تاجیکان قومی فارسی زبان و بخشی از پیکرۀ فرهنگ بزرگ آریایی و سپس ایرانی- اسلامی به شمار می‌آیند، سایة این فرهنگ دیرینه سال آریایی بر وطن ستایی‌های گل رخسار احساس می‌شود. به هر روی این شاعر تاجیک، پس از مبارزات سخت با مخالفان تشکیل جمهوری تاجیکستان، با توجه به شرایط شکنندة سیاسی کشورش، نه جنگ و ستیز؛ بلکه صلح و آشتی و گفتگو را موثرترین می‌داند و به همین دلیل تیرو کمانش را به قلم تبدیل می‌کند، تا بتواند صدای محرومیت و مظلومیت قوم خویش را به گوش جهانیان برساند. اطلاعات این مقاله به روش کتابخانه ای گرد آوری شده و سپس به روش تحلیلی توصیف شده است. مهمترین دست آورد این مقاله این است که گل رخسار وطن خویش را فراتر از مسائل سیاسی، عاشقانه دوست دارد و درک عاطفی خویش را از وطن و هم میهنانش، صادقانه بیان می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - تحلیل بازتاب اندیشه های میهن دوستانه در اشعار لایق شیرعلی
کوروش جمشیدی علی اصغر بوندشهریاری مرتضی حاجی مزدرانی امیرحسین ماحوزی

10.30495/dk.2022.1942025.2352

میهن دوستی پدیده ای است که در سدۀ اخیر بر ادبیّات معاصر، تأثیر ویژه ای داشته است. عارف قزوینی و فرخی یزدی، نمونه ای از شعرای معاصری هستند که میهن دوستی در شعر آن‌ها جلوه خاصی دارد. شعر تاجیکستان نیز به دلیل تهاجم اقوام بیگانه و سال ها، سیطرۀ کمونیسم، نیاز به دمیدن چکیده کامل

میهن دوستی پدیده ای است که در سدۀ اخیر بر ادبیّات معاصر، تأثیر ویژه ای داشته است. عارف قزوینی و فرخی یزدی، نمونه ای از شعرای معاصری هستند که میهن دوستی در شعر آن‌ها جلوه خاصی دارد. شعر تاجیکستان نیز به دلیل تهاجم اقوام بیگانه و سال ها، سیطرۀ کمونیسم، نیاز به دمیدن روحی تازه از غرور ملی و میهن دوستی دارد تا در جهت حفظ وحدت ملی و نیل به توسعه، به یاری قوم تاجیک بیاید. لایق شیرعلی، شاعر ملی تاجیکستان و یکی از شاخص ترین چهره های اشعار میهن دوستانه است که در سروده هایش، عشق به میهن و وطن خود را نشان داده است. مقالۀ حاضر به روش توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا، به بررسی تحلیل بازتاب اندیشه های میهن دوستانه در اشعار لایق شیرعلی شاعر وطن‌پرست، پرداخته است. جنبه های مختلف میهن دوستی در شعر لایق شامل یادکرد گذشتۀ باشکوه قوم تاجیک، اهمیّت زبان فارسی به عنوان زبان مادری، تأثیرپذیری از شاهنامه، دعوت به صلح و اندیشه های جهان‌وطنی می باشد. نویسندگان با تکیه بر اندیشۀ صاحب‌نظران، اشعار لایق را مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده اند که اندیشه های میهن دوستانۀ لایق، ریشه های عمیق انسان دوستانه دارند. لایق، خواهان صلح، پیشرفت، برابری و هم زیستی مسالمت آمیز همۀ ملّت های جهان است و این آرمان، زمانی محقق خواهد شد که هر انسانی به ارزش های ذاتی خودش پی ببرد؛ بنابراین لازمۀ صلح جهانی از دیدگاه لایق شیرعلی، خودشناسی و خودآگاهی فردی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - واکاوی کیفی مفاهیم سیاسی- اجتماعی وصایای شهدای مدافع حرم استان تهران
غلامرضا عابدی کوشالشاه روزا کرم پور علی باصری

هدف از مطالعه حاضر واکاوی مفاهیم سیاسی – اجتماعی مکتوبات (وصایای)شهدای مدافع حرم استان تهران در سال 1398 است. در این پژوهش نظریه های کارکردگرایانه، ساختارگرایانه، مدرن و پست مدرن تفسیر گرایان و نظریه های متفکرین مسلمان مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش و راهبرد پ چکیده کامل

هدف از مطالعه حاضر واکاوی مفاهیم سیاسی – اجتماعی مکتوبات (وصایای)شهدای مدافع حرم استان تهران در سال 1398 است. در این پژوهش نظریه های کارکردگرایانه، ساختارگرایانه، مدرن و پست مدرن تفسیر گرایان و نظریه های متفکرین مسلمان مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش و راهبرد پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کمی است که نوعی تکنیک در پژوهش کیفی است . این روش به منظور توصیف عینی و منظم محتوای پیام با هدف نهایی تفسیر داده ها به کار می رود و بر شناخت و برجسته ساختن محورها یا خطوط اصلی متن دلالت دارد. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه وصایای مدافع حرم است که با توجه به آثار موجود و در دسترس، (20 مورد از وصایا )انتخاب شد، شیوه نمونه گیری از نوع نمونه در دسترس و هدفمند انتخاب شد. یافته های تحقیق نشان داد فراوانی مفاهیم سیاسی 96/57 درصد و مفاهیم اجتماعی 04/42 درصد در وصیت نامه شهدای مدافع حرم لحاظ شده است. نتایج تحقیق حاکی از ان است که دو الگو از متن وصایای شهدا قابل استخراج است. نخست؛ پیروی از قیام عاشورا و امام حسین به عنوان رهبر و پرچمدار واقعی این قیام و دومین الگو دفاع از خاک، میهن و زندگی همنوعان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - مکانة فئة "العمّال والمزارعین" الکادحة فی أشعار فَرُّخِی یَزدی
محمود رضا توکلی محمدی مهدی ناصری

تَعتزُّ إیرانُ منذ القدیم بأبطالها الذین قد بَذلوا نفسَهم ونفیسَهم من أجل تقدّم الوطن وعمرانه. وفی هذا الأثناء یحظی الشعراء الملتزمون، الذین بذلوا قصاری جهدهم فی الدفاع عن وطنهم، بأهمیة کبیرة. یعتبر الشاعرُ المعاصر فرّخیّ یزدیّ (1267- 1318ش) واحدا من هؤلاء الذین عشقوا ا چکیده کامل

تَعتزُّ إیرانُ منذ القدیم بأبطالها الذین قد بَذلوا نفسَهم ونفیسَهم من أجل تقدّم الوطن وعمرانه. وفی هذا الأثناء یحظی الشعراء الملتزمون، الذین بذلوا قصاری جهدهم فی الدفاع عن وطنهم، بأهمیة کبیرة. یعتبر الشاعرُ المعاصر فرّخیّ یزدیّ (1267- 1318ش) واحدا من هؤلاء الذین عشقوا الوطن وعکفوا علی الدفاع عنه فی جمیع أشعارهم. فقد وقف فرّخیّ یزدیّ ضدَّ العدوّ الأجنبیّ وتطرّق إلی هذه المسألة فی ضمن أشعاره. کان فرّخیّ یعیش فی عصر تسوده التدخلاتُ الأجنبیةُ، والاضطراباتُ، والفوضی، والظلمُ وکَبتُ الحریات؛ فتربّی فی هذه الأجواء حیث لم یدّخر جهدا من أجل الدفاع عن الوطن، وقطع ید الأجانب وعملائهم حتی لم یبخُل فی بذل مُهجَتِه دون استقلال البلد وسیادته فَطَبع بدمه طبعةَ الصداقة والصحة علی هدفه المنشود وسعیه المجهود. فمِن منطلق ذلک یتعرّض هذا المقالُ لدراسة کلمتَی المزارع والعامل فی دیوان فرّخیّ یزدیّ کی یبین اهتمامَ هذا الشاعر، والتزامه بالوطن أکثر من ذی قبل. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - لیـلای وطن درآغوش شعر مشـروطیت
ناصر الدین شاه حسینی مسعود سرحدی

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت‌های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف مل چکیده کامل

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت‌های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف ملت ایران همراه بود از یک سو و ضعف و زبونی دولتمردان در مدیریت جامعه وصیانت از تمامیت ارضی کشور از سویی دیگر، غرور هر ایرانی وطن خواهی را جریحه دار می کرد. لذا شعرا نظر به رسالت اجتماعیشان، به عزم برانگیختن شور و شعور مردم از حس مقدس وطن خواهی، تیغ دو لبه برای کوتاه کردن دست درباریان و بریدن پای بیگانگان ساختند. البته وطن پرستی آنان عموماً عاطفی و عاری از نضج و عمق فکری و فلسفی بود. به همین منظور، رویکردشان به وطن، ترکیبی از تمامی باورهای مختلف وطن خواهی اعم از: ناسیونالیسم، انترناسیونالیسم، شوونیزم و حتی در معنای مسقط الراس و زادگاه بوده است. در این نوشتار به جهت در آمیختگی نگاه وطن پرستانه‌ی شعرا، و با توجه به پیشینه ذهنی و زبانی آنان سعی بر این است که انگیزه‌ها و سطوح وطن دوستی در شعر شاعران برجسته وتاثیر گذار این برهه بررسی شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی بازگشت به موطن اصلی از دیدگاه مثنوی و رباب نامه
شهریار حسن زاده

انسان جستجو‌گر همواره در پی شناخت اصل و جایگاه نخستین خود بوده و در آرزوی بازگشت به آنجا به سر می‌برد و زندگی شکوهمند خود را با همین نگرش شکل می‌دهد. برر سی متون عرفانی از گرایش ذاتی و فطری انسان به سوی وطن اصلی پرده برمی‌دارد و ادبیات در بررسی موضوعی با نام نوستالژی ک چکیده کامل

انسان جستجو‌گر همواره در پی شناخت اصل و جایگاه نخستین خود بوده و در آرزوی بازگشت به آنجا به سر می‌برد و زندگی شکوهمند خود را با همین نگرش شکل می‌دهد. برر سی متون عرفانی از گرایش ذاتی و فطری انسان به سوی وطن اصلی پرده برمی‌دارد و ادبیات در بررسی موضوعی با نام نوستالژی که از مباحث علم روان شناسی است در مفهوم بازگشت به سرزمینی که یادش را در دل دارد با حسرت و درد در هبوط و صعود خلاصه می‌کند. می‌توان گفت نوستالژی و مسئله بازگشت به اصل و موطن اصلی مفهومی بس درخشان است که نظر بسیاری از عرفا را به خود جلب کرده است. اندیشه بازگشت به موطن اصلی از نظر عرفانی صعود از خود بیگانگی نفس و رسیدن به منشا اصلی انسانی است. مولانا جلال الدّین بلخی توجه خاص به مسئله نوستالژی ( آرزوی بازگشت به موطن اصلی ) داشته و در مثنوی، حُزن غربت را به حلاوت بازگشت گره می‌زند و سلطان ولد فرزند بزرگ مولانا نیز در رباب نامه با بهره گیری از مضامین روح مثنوی به طور طبیعی در این راه گام برداشته است. مقاله حاضر بر آن است نشان دهد که در فضای غریبی نی و رباب یک اندیشة واحد نهفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - تحلیل سبک شناسی رمان های پاورقی یا عامه پسند براساس نگاهی به رمان پاورقی تاریخی "حمویه" وبررسی شخصیت مرد دراثر حسینقلی مستعان
اکرم عسگری فاطمه پاکرو حمید رضا اردستانی رستمی

10.30495/farsij.2023.1974018.1679

زمینه وهدف: به روش نویسنده یا شاعرسبک می گویند که مفاهیم ومطالب خاص مورد نظر آنهارا نشان می دهد.درآثارادبی بررسی ویژه گی های فکری،ادبی وزبانی موجب می شود که خوانند ه دیدگاه نویسنده رابشناسد .رمان پا ورقی ،پدیده ای نو وشاخه ای از ادبیات است . زبان اثر: پاورقی با زبان ساد چکیده کامل

زمینه وهدف: به روش نویسنده یا شاعرسبک می گویند که مفاهیم ومطالب خاص مورد نظر آنهارا نشان می دهد.درآثارادبی بررسی ویژه گی های فکری،ادبی وزبانی موجب می شود که خوانند ه دیدگاه نویسنده رابشناسد .رمان پا ورقی ،پدیده ای نو وشاخه ای از ادبیات است . زبان اثر: پاورقی با زبان ساده و ساختار کلی، نقاط ضعف و نقصهای فرهنگی جامعه را نمایان میسازد. واقعیت های سیاسی، اجتماعی وتاریخی را مانند آیینه در خود منعکس می کند. با آشفتگیهای سیاسی، اجتماعی پایان دورۀ قاجار، نویسندگانی با قلم تند، پلشتیهای جامعه را به نمایش درآوردند. رمان پاورقی تاریخی""حمویه" با محور عشق و نثری ساده و زبانی روایتگر با تشویق به میهن‌دوستی نگاشته شد. روش مطالعه:این جستار با روشی توصیفی - تحلیلی به بررسی روایت محتوای فکری رمان تاریخی آن پرداخته است.نکته قابل توجه بررسی شخصیت های تاریخی مرد اثر است یافته ها: رمانهای عامه‌پسند را به دلیل داشتن کلیشه‌ها و چهارچوبهای معین در سراسر اثر، وقایع، شخصیّتها، خط سیر داستانی و درونمایۀ ثابت ازقبیل مثلثها و مربعهای عشقی، دل بستن دختر و پسر میتوان از ادبیات نخبه‌گرا جدا کرد. همۀ این مشخصّه‌ها عمدتاً حول محوری ساده و برای جذاب کردن داستان هستند.نتیجه‌گیری: زبان این رمانها ، با توجه به نوع مخاطب، ساده، به دور از پیچیدگی است. در این رمانها ، عشق و وطن دو بنمایۀ اصلی هستند. درواقع عشق زمینی و عشق وطن در موازات یکدیگر قرار دارند .در رمان پاورقی حمویه رویکرد اصلی نویسنده تاریخی بوده وطن‌پرستی جلوۀ بیشتری یافته است.کلیدواژگان: رمان پاورقی عامه‌پسند ، عشق ،وطن،تاریخ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - شناسایی مؤلفه‌های همبستگی ملی در شعر اجتماعی-سیاسی دوره مشروطه (مورد مطالعه: فرخی یزدی و میرزاده عشقی)
ابو طالب پاکباز محمدرضا قاری محسن ایزدیار

10.30495/farsij.2022.1931827.1497

ادبیات مشروطه متعلق به زمانی است که گویندگان ایران ضمن آشنایی با مظاهر تمدن غربی، با فرهنگ و ادب کشورهای مختلف آشنا شده و دریافته اند که ادبیات می تواند گره گشای بسیاری از مسایل سیاسی و اجتماعی باشد. از این رو در ادبیات مشروطه شاهد مضامینی هستیم که گویندگان به واسطه آنه چکیده کامل

ادبیات مشروطه متعلق به زمانی است که گویندگان ایران ضمن آشنایی با مظاهر تمدن غربی، با فرهنگ و ادب کشورهای مختلف آشنا شده و دریافته اند که ادبیات می تواند گره گشای بسیاری از مسایل سیاسی و اجتماعی باشد. از این رو در ادبیات مشروطه شاهد مضامینی هستیم که گویندگان به واسطه آنها سعی در ایجاد همبستگی میان مردم کرده اند. در این پژوهش که به روش توصیفی –تحلیلی با هدف شناخت مولفه های همبستگی در شعر فرخی یزدی و میرزاده عشقی انجام شد. به این نتیجه رسیدیم که این دو شاعر با در نظر گرفتن عناصر مشترک میان همه ملت، در اشعار خود از این مضامین استفاده کرده اند تا مردم را ترغیب به اتحاد و وحدت کنند. این مضامین و مولفه های مشترک در ارتباط با هویت ملی، مذهبی قرار دارد که موجب تحریک حس ایران دوستی آنها می شود. این عاصر عبارتند از: سرزمین مشترک، تاریخ مشترک، دین مشترک. فرخی و عشقی با یادآوری ویژگی های تاریخ باستانی ایران و دلاوری های گذشته، اهمیت وطن به عنوان نمادی از مادر، لزوم حفظ زبان و فرهنگ فارسی، دین اسلام و لزوم حفظ آن از شر بیگانگان، کوشیده اند، تا ملت را برای همبستگی در برابر اجانب و حکام بی دین آماده مبارزه کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - مقایسه و نگاهی گذرا برمفاهیم وطن درادبیات مشروطه با تکیه برآثارسیداشرف الدین گیلانی وادبیات دفاع مقدس قیصرامین پور
ماندانا علیمی مسعود پاکدل

10.30495/farsij.2022.692904

وطن در ادبیات مشروطه دارای مفاهیم متعددی است. همۀ شاعران این دوره در شعر خود بر وطن پرستی، مبارزه با استبداد و استعمار، آبادانی سرزمین خود، نگاه نوستالوژیک به ایران قبل از اسلام تأکید دارند. مفهوم وطن اسلامی هم در شعر بعضی از شاعران دیده می شود در ادبیات دفاع مقدس وطن ا چکیده کامل

وطن در ادبیات مشروطه دارای مفاهیم متعددی است. همۀ شاعران این دوره در شعر خود بر وطن پرستی، مبارزه با استبداد و استعمار، آبادانی سرزمین خود، نگاه نوستالوژیک به ایران قبل از اسلام تأکید دارند. مفهوم وطن اسلامی هم در شعر بعضی از شاعران دیده می شود در ادبیات دفاع مقدس وطن اقلیمی، وطن انسانی، وطن اسلامی و وطن دوستی در بیشترسروده های شاعران این دوره بخصوص قیصرامین پوردیده می شود. برای روش تحقیق این پژوهش در ابتدا به منابعی که در مورد وطن بود، مراجعه کردیم. در زمینه وطن برای شناخت دقیق مفهوم وطن هم در ادبیات کلاسیک و هم در عصر حاضر مورد بررسی قرار گرفت. در این میان چون وطن جزو مقوله های اجتماعی نیز محسوب می شوند، در مورد جامعه شناسی ادبیات و بخصوص جامعه شناسی ادبیات فارسی به طور جداگانه مطالعه شد. از سویی دیگر ادبیات مشروطه و دفاع مقدس ارتباط تنگاتنگی با کنش ها، واکنش ها، رویدادها و تغییرات عصر خود دارند و برآمده از دوره ای تاریخی هستند. از این رو برای شناخت بهتر این دو ادبیات، به مطالعۀ انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی و چرایی اتفاق و چگونگی فرایند آن ها بپردازیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسی تطبیقی مؤلفه‌های ادبیات پایداری در اشعار طاهره صفّارزاده و مصطفی وهبی‌التل
طاهره سادات سید حسینی ناهده فوزی سیمین والوی

10.30495/rpcl.2023.708763

ادبیات پایداری از شاخه‌های مهم ادبیات با تأکید بر مفاهیمی همچون ایستادگی، مقاومت، وطن پرستی، نفی استبداد و استکبار است که عمدتاً به سبب شرایطی همچون جنگ، اشغال نظامی، اختناق، استبداد و سرکوب و مواردی مانند دردهای مشترک، ایستادگی برای آزادی، ستایش جان باختگان و ترسیم آین چکیده کامل

ادبیات پایداری از شاخه‌های مهم ادبیات با تأکید بر مفاهیمی همچون ایستادگی، مقاومت، وطن پرستی، نفی استبداد و استکبار است که عمدتاً به سبب شرایطی همچون جنگ، اشغال نظامی، اختناق، استبداد و سرکوب و مواردی مانند دردهای مشترک، ایستادگی برای آزادی، ستایش جان باختگان و ترسیم آینده‌ای روشن محورهای مشترک آن می‌باشد. مسألة مهم، کاربست مؤلفه‌های ادبیات پایداری در ادبیات جوامع مختلف است. به بیانی دیگر، عمده شاعران و نویسندگانی که حوادثی همچون جنگ و اشغال نظامی و سرکوب و ... را از سوی نیروهای بیگانه و حتی عناصر مستبد داخلی تجربه کرده‌اند، مؤلفه‌های مختلفی را در آثار نظم و نثر خود بکار برده‌اند. این مقاله با استفاده از روش تطبیقی درصدد بررسی مؤلفه‌های ادبیات پایداری در شعر طاهره صفّارزاده شاعر ایرانی و مصطفی وهبی‌التل شاعر و نویسندة اردنی است. فرضیة مقاله حکایت از این موضوع دارد که سه مؤلفة تلاش برای آزادی وطن، دعوت به مبارزه و پایداری و استکبارستیزی مؤلفه‌های مشترک ادبیات پایداری این دو شاعر است. یافته‌های مقاله با استفاده از روش تطبیقی نشان داد هر دو نویسندة برای تبیین مؤلفة وطن دوستی از اسطوره‌های دینی بهره برده‌اند. در خصوص مؤلفة دعوت به مبارزه، هر دو شاعر از سه رویکرد استفاده کرده‌اند. نخست؛ ایجاد امید و وحدت در میان مبارزان، دوم؛ ترسیم آینده‌ای روشن و سوم؛ گرامی‌داشت شهدای مقاومت و ایستادگی. نهایتاً در خصوص مؤلفة استکبارستیزی هر دو شاعر ابتدا اشغالگران را به جانورانی ددمنش و درنده تشبیه و سپس مبارزان را به نوعی دعوت به انقلاب می‌کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی تطبیقی جلوه‌های مبارزه با استعمار انگلیس و روس در انقلاب مشروطه (مطالعه موردی: اشعار نسیم شمال و ملک الشعرای‌ بهار)
رضا موسی آبادی دکتر مهدی نوروز

ادبیّات مقاومت در عصر مشروطه، درخت تناوری است که در دامان فرهنگی انقلاب مشروطه، علیه استبداد و استعمارِ بیگانگان روییده است. این شاخة ادبی بر پایة ستیز با بیدادگران و ترسیم چهرة آنان و به منظور دفاع از هویّت ایرانی در مقابل تاخت و تاز بیگانگان ظهور کرده است. پدیدة استعم چکیده کامل

ادبیّات مقاومت در عصر مشروطه، درخت تناوری است که در دامان فرهنگی انقلاب مشروطه، علیه استبداد و استعمارِ بیگانگان روییده است. این شاخة ادبی بر پایة ستیز با بیدادگران و ترسیم چهرة آنان و به منظور دفاع از هویّت ایرانی در مقابل تاخت و تاز بیگانگان ظهور کرده است. پدیدة استعمار از پدیده هایی است که همواره کشورها و ملّت های مشرق زمین با آن مواجه بوده اند؛ لذا انسان های آگاه و توانمند به ویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران می پرداختند. باتوجّه به این که شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگردهای مبارزه با آن نیز بایستی گوناگون و مناسب باشد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی دیدگاه های محمّدتقی بهار و سیّد اشرف الدّین حسینی در باب پدیدة استعمارستیزی در دیوان اشعارآن ها پرداخته می شود. پژوهش های صورت گرفته در این مقاله نشان می دهد که هر دو شاعر، به شکل های گوناگون به معرفی پدیدة استعمار پرداخته اند و برای مبارزه با آن، شگردهای مشابهی نیز داشته و راهکارهایی نیز ارائه نموده اند که مهم ترین آن ها عبارت است از: آگاه کردن مردم و غفلت زدایی؛ دعوت به اتّحاد و مقابله با استعمار؛ تحقیراستعمار با زبان طنز، نکوهش و محکوم نمودن استعما رگران؛ برانگیختن مردم و بازگشت به هویّت اصیل فرهنگ اسلامی پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - مضامین مشترک در اشعار سلمان هراتی و بدرشاکرالسیّاب با تکیه بر«أنشودة المطر»
راضیه کارآمد دکترحسین شمس آبادی

ادبیات تطبیقی به مقایسه و موازنه میان آثار ادبی می‌پردازد و این مقاله کوششی تطبیقی است که برخی از مضامین مشترک را در آثار سلمان هراتی، شاعر پارسی‌گوی و أنشوده المطر بدر شاکر السیاب، شاعر عرب بیان کند. هردو شاعر به وطن خویش عشق ورزیده‌ و آن را چون موجودی زنده به تصویر کش چکیده کامل

ادبیات تطبیقی به مقایسه و موازنه میان آثار ادبی می‌پردازد و این مقاله کوششی تطبیقی است که برخی از مضامین مشترک را در آثار سلمان هراتی، شاعر پارسی‌گوی و أنشوده المطر بدر شاکر السیاب، شاعر عرب بیان کند. هردو شاعر به وطن خویش عشق ورزیده‌ و آن را چون موجودی زنده به تصویر کشیده‌اند؛ سلمان هراتی در توصیف وطن، عقل و عشق و معنویت را در هم آمیخته‌است. این دو شاعر در اشعار خود، از غفلت مردم گلایه می‌کنند و در عین حال به آن‌ها نوید فردای بهتر و روشن‌تر را می‌دهند. سلمان هراتی، امید به فردا را با مفهوم انتظار در هم می‌آمیزد و السیاب با بهره‌گیری از نماد باران، این امید را منعکس می‌کند. بدر شاکر السیاب و سلمان هراتی، برای بیان آن‌چه‌ که از گفتن صریح آن عاجز هستند، از نمادها و رمزهای گوناگونی مانند شب، باران، حیوانات و... کمک می‌گیرند و این کاربرد در اشعار السیاب از پیچیدگی بیشتری برخوردار است و وی آن را با اسطوره‌ها در هم آمیخته‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تحول مفهوم هویت ملی در عصر قاجار
کیانوش افشاری حامد عامری گلستانی بهرام یوسفی شیوا جلال پور

ایران، به‌عنوان یکی از کهن‌ترین کشورهای جهان، از دیرباز دارای نوعی هویت ملی و ملت بوده است و این را می‌توان در استمرار نامِ ایران دید. سه لایۀ سازندۀ هویت ملی ایرانیان، ایرانی‌بودن، دین و در دورۀ جدید تجدد است. دو لایۀ کهنِ هویت ملی ایرانیان، از دیرباز در کنار هم کم‌وبی چکیده کامل

ایران، به‌عنوان یکی از کهن‌ترین کشورهای جهان، از دیرباز دارای نوعی هویت ملی و ملت بوده است و این را می‌توان در استمرار نامِ ایران دید. سه لایۀ سازندۀ هویت ملی ایرانیان، ایرانی‌بودن، دین و در دورۀ جدید تجدد است. دو لایۀ کهنِ هویت ملی ایرانیان، از دیرباز در کنار هم کم‌وبیش سازگار بودند، و عناصر متداخل زیادی با یک‌دیگر داشته و دارند. با آشنایی ایرانیان با دنیای جدید، موجب شد که آگاهی‌های نوینی در این زمینه به‌وجود بیاید و این آگاهی‌ها موجب تحول در این هویت شد. از این‌رو، سؤال اصلی این پژوهش آن است که این تحول در مؤلفه‌های مربوط به هویت ملی، در عصر قاجار (پیش از مشروطه)، چگونه شکل گرفته است؟ این پژوهش، با روش توصیفی‌تحلیلی، به این نتیجه رسیده است که باستان‌گرایی، سره‌نویسی، بازتعریف از وطن و بازتعریف ملت و شکل‌گیری اندیشۀ ناسیونالیسم (در معنای مدرن آن) مهم‌ترین مؤلفه‌های منظومۀ هویت ایرانی جدید را تشکیل می‌دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - ادب سیاسی مشروطه و مسئلۀ هویت ملی
کیانوش افشاری حامد عامری گلستانی بهرام یوسفی شیوا جلال پور

مسئلۀ اصلی این مقاله، چگونگی پرداختن به مسئلۀ هویت ملی در ادب سیاسی مشروطه، به‌خصوص شعر سیاسی مشروطه است. یکی از بنیان‌های هویت ملی، به‌وجود آمدن مفهوم نوآیین ملت در عصر ناصری، با آثار و گفتار کسانی چون آخوندزاده و میرزا آقا خان کرمانی بود. در عصر ناصری، باستان‌گرایی، ت چکیده کامل

مسئلۀ اصلی این مقاله، چگونگی پرداختن به مسئلۀ هویت ملی در ادب سیاسی مشروطه، به‌خصوص شعر سیاسی مشروطه است. یکی از بنیان‌های هویت ملی، به‌وجود آمدن مفهوم نوآیین ملت در عصر ناصری، با آثار و گفتار کسانی چون آخوندزاده و میرزا آقا خان کرمانی بود. در عصر ناصری، باستان‌گرایی، توجه به نامِ ایران، مضمون نوآیین ملت و بازتعریف مفهوم وطن از مؤلفه‌های اصلی برداشت جدید از هویت ملی بود. این مقاله با بهره‌گیری از روش تحلیلی‌توصیفی، این پرسش را دنبال می‌کند که مسئلۀ هویت ملی چگونه در ادب سیاسی مشروطه تبلور یافت؟ با این فرضیه که مسئلۀ هویت ملی، در ادب سیاسی مشروطه، بیش از هر چیز به مفهوم نوآیین وطن مرتبط بود و این مفهوم با بسامد بالا در شعر سیاسی این دوره مورد توجه قرار گرفته بود. اصلی‌ترین یافتۀ این پژوهش آن است که با بسط آگاهی‌های نوآیین از مقولاتی و مفاهیمی مانند ملت و وطن در عصر ناصری و گسترش آن در عصر مشروطه، به‌خصوص در ادب سیاسی این دوره، هویت ملی به‌عنوان یک مسئلۀ بنیادین در دل مشروطیت، مورد توجه قرار گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی مضمون کودک در شعر عبدالکریم کرمی
عنایت الله فاتحی نژاد مختار مجاهد

مرحله کودکی یکی از مهمترین مراحل رشد است که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت انسان ایفا می کند و از این روی، در عصر حاضر مورد توجه کارشناسان تربیتی، روان شناسان، جامعه شناسان و ادیبان قرار گرفته است. عبدالکریم کرمی یکی از شاعران بزرگ نسل اول سرزمین فلسطین، به موضوع کودک فلسط چکیده کامل

مرحله کودکی یکی از مهمترین مراحل رشد است که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت انسان ایفا می کند و از این روی، در عصر حاضر مورد توجه کارشناسان تربیتی، روان شناسان، جامعه شناسان و ادیبان قرار گرفته است. عبدالکریم کرمی یکی از شاعران بزرگ نسل اول سرزمین فلسطین، به موضوع کودک فلسطینی و قضایای مربوط به او، به عنوان یکی از دغدغه های اصلی شعرش، می نگرد لذا بخشی از دیوان شعری خود را با هدف دست یابی به هدف های تربیتی، تعلیمی، تفریحی و زیبایی شناختی به سروده های کودکانه اختصاص داده است. در این مقاله اشعار کودکانه این شاعر بررسی شده و چگونگی علایق و مصائب کودکان سرزمین فلسطین در شعرش مورد کنکاش قرار گرفته است. نتیجه این مطالعه آن که توجه به کودک فلسطینی یکی عاطفی ترین درون مایه های شعری عبدالکریم کرمی است. توجه شاعر به کودکان فلسطینی و مسائل مربوط به آنها، نشان از امید شاعر به آینده روشن سرزمینش فلسطین و آزادی آن به دست این کودکان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - غم غربت در دفتر اوّل و دوم مثنوی معنوی
مریم جلالی کندلجی پروین دخت مشهور اکبر شعبانی

چکیده در این پژوهش به بررسی غم غربت در دفتر اوّل و دوم مثنوی معنوی مولانا جلال‌الدّین بلخی پرداخته می‌شود. غم غربت به عنوان یک حالت غریزی و طبیعی و روانی، زمانی ایجاد می‌شود که انسان مالکیّت خود را در مورد بعضی چیزها از دست بدهد و فقدان آن ها موجب درد و حسرت شدید در ر چکیده کامل

چکیده در این پژوهش به بررسی غم غربت در دفتر اوّل و دوم مثنوی معنوی مولانا جلال‌الدّین بلخی پرداخته می‌شود. غم غربت به عنوان یک حالت غریزی و طبیعی و روانی، زمانی ایجاد می‌شود که انسان مالکیّت خود را در مورد بعضی چیزها از دست بدهد و فقدان آن ها موجب درد و حسرت شدید در روان آدمی بشود. از میان شاعران عارف، مولانا جلال‌الدّین بلخی، این اندیشة والای عرفانی را بیشتر و عمیق تر مطرح می کند. از میان عوامل مطرح شده برای ایجاد غم غربت، در شعر مولانا (دفتر اوّل و دوم) تنها غم دوری معشوق حقیقی و دلتنگی برای وطن نخستین نمود پیدا می کند و شوق فراهم شدن این شرایط او را غزلخوان عشق می کند. در اندیشة او هبوط و سپس غربت انسان در این دنیا دلایل چندی دارد که در دفتر اوّل و دوم مثنوی معنوی، سرنوشت و تقدیر و گناه آدم را دلایل این هبوط ذکر می کند. مولانا برای بیان غربت انسان در این دنیا و غم غربت او، بیشتر از حکایت های تمثیلی کمک می گیرد و فهم قصّة هجران را ملموس تر می کند. در شعر عرفانی، عارف سرانجام مالکیّت خود را در مورد چیزهای از دست رفته و شرایط خوش گذشته که از دست داده بود؛ به دست می آورد و بازگشت به وطن اصلی و جهان معنا و وصال معشوق حقیقی با هم و یک جا برای عارف دست خواهد داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - نقش شاعران در بحران هویت ملی
اسماعیل آذر

وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویت چکیده کامل

وقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویتی شد. محصول این بحران یک دوگانه نگری بود. مردم از یک سو جذب فرهنگ غرب و پیشرفت های آن شده بودند و از سوی دیگر نگاهشان به آداب و سنن گذشته شان بود. نیروهای پسااستعماری که در مستعمره های آزاد شده جریان هائی را به راه انداخته بودند. همچنین به بحران های موجود دامن می زدند. در چنین فضایی خاصه در اواخر حکومت قاجار، یأس و دلزدگی می رفت تا در همه شئون زندگی مردم رسوخ کنند. این بود که شاعران با هنر شاعری خود در زدودن این یأس و بیداری و بازگفت مردم به هویت ملی نقش قابل توجهی داشتند و همین یاس و دلزدگی می‌رفت تا در همه شئونات ملی تأثیر سوء بگذارد. به همین دلیل شاعران این دوره با هنر شاعری خود در زدودن یأس و بیداری و بازگشت مردم به هویت ملی سهم به سزائی را ایفا کردند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - تعاملات آن لاین پلی برای حفظ حمایت های اجتماعی سرزمین مادری
زهرا ، زارع ، رحمت الله امیراحمدی

تکنولوژی های نوین ارتباطات با قابلیت های خود توانسته اند نقش مهمی در برقراری، بسط و حفظ تعاملات بدون در نظر گرفتن بعد مکان داشته باشند؛ دسترسی راحت ، ارزان بودن و آسانی استفاده این امکان را فراهم می کند تا مهاجران به خارج از کشور و وابستگان آنها در ایران پیوندهای خود را چکیده کامل

تکنولوژی های نوین ارتباطات با قابلیت های خود توانسته اند نقش مهمی در برقراری، بسط و حفظ تعاملات بدون در نظر گرفتن بعد مکان داشته باشند؛ دسترسی راحت ، ارزان بودن و آسانی استفاده این امکان را فراهم می کند تا مهاجران به خارج از کشور و وابستگان آنها در ایران پیوندهای خود را حفظ کنند. این مطالعه نحوه تعاملات آن لاین و حمایت های موجود در آن با رویکرد کمی و با توجه به ماهیت مسئله به روش پیمایش اینترنتی با ابزار پرسشنامه بررسی کرده است. اکثر پاسخگویان از طریق تلگرام و پس از آن شبکه های اجتماعی دیگر چون واتس آپ، ایمو و اسکایپ و... با وابستگان خود در تماس هستند که این تعامل با اعضای خانواده درجه یک در فاصله زمانی کمتری صورت می گیرند. افراد غالبا حول محور "درد دل و هم صبحتی" و پس از آن " مشاوره و رد و بدل کردن اطلاعات" در تماسند و زنان بیش از مردان حمایت عاطفی و مصاحبتی دریافت می کنند. افراد احساس وابستگی زیادی به این تعامل آن لاین دارند، مردان وابستگی بیشتری به تعاملات آن لاین با وابستگان زن خارج از کشور دارند. هر چه رابطه با فرد ساکن در خارج از کشور نزدیک تر باشد (مثل خانواده درجه یک) ، این وابستگی بیشتر است. همچنین امنیت خاطر زیادی از دسترسی راحت به تعاملات آن لاین احساس می شود. مهاجران به واسطه زندگی در فرهنگ جدید و متفاوت و همچنین وابستگان آنها در داخل کشور به واسطه فقدان تعامل حضوری و نزدیک چالش هایی را تجربه می کنند. امکان تعامل آن‌لاین این فرصت را بیشتر فراهم می کند که آنها با هم در تماس بوده و پیوندهای خونی ، عاطفی و دوستی خود را حفظ و سازگاری بیشتری با شرایط موجود خود نشان دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - کارکردهای ملّی-میهنی با رویکرد حماسی در شعر رعدی آذرخشی
فرامرز احمدی مهدی ماحوزی محمود طاووسی

در هر جامعه‌ای، نوعی آگاهی جمعی وجود دارد که آن را آگاهی ملّی گویند و در ادبیّات فارسی با عنوان درون مایۀ ملّی– میهنی مطرح می‌گردد. هدف این مقاله تبیین دیدگاه غلام‌علی رعدی آذرخشی نسبت به زبان، فرهنگ، تمدّن و ارزش‌های اجتماعی ایران و بررسی و تحلیل درون‌مایه‌های مل چکیده کامل

در هر جامعه‌ای، نوعی آگاهی جمعی وجود دارد که آن را آگاهی ملّی گویند و در ادبیّات فارسی با عنوان درون مایۀ ملّی– میهنی مطرح می‌گردد. هدف این مقاله تبیین دیدگاه غلام‌علی رعدی آذرخشی نسبت به زبان، فرهنگ، تمدّن و ارزش‌های اجتماعی ایران و بررسی و تحلیل درون‌مایه‌های ملّی و میهنی و کارکرد ادب حماسی معاصر در سروده‌های رعدی و نیز ارزش‌یابی نقطه‌نظرهای این گویندة بزرگ ادب غنایی و حماسی معاصر است. نویسندگان در این جستار کوشیده اند با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهره‌گیری از روش کتاب خانه‌ای، درون‌مایه‌هایی نظیر وطن‌دوستی، دشمن‌ستیزی و شخصیّت‌های ملّی و تاریخی را بررسی کنند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که رعدی به کارکردهای حماسی معاصر از جمله استعمارستیزی، توجّه به هویّت و زبان ملّی و حفظ استقلال و تمامیّت ارضی توجّه داشته است. نگرش او به مفهوم میهن و وطن‌دوستی تا حدّی متفاوت از نگاه دیگر شاعران است و گستردگی اندیشة شاعر در بزرگ‌داشت شخصیّت‌های تاریخی و ملّی از گذشته تا حال امتداد دارد. پرونده مقاله

فهرست مقالات homeland

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی