• فهرست مقالات Vikor Model

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - پهنه بندی خطر سیلاب در شهرستان مشکین شهر با استفاده از مدل ویکور
        موسی عابدینی الناز پیروزی لیلا آقایاری الناز استادی
        سیلاب یکی از مهم‌ترین و پرحادثه‌ترین مخاطرات طبیعی ایران می‌باشد. شهرستان مشکین‌شهر به لحاظ شرایط توپوگرافی و اقلیمی، بسیار مستعد جهت شکل‌گیری سیلاب می‌باشد. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنه‌بندی قسمتی از شهرستان مشکین‌شهر به مساحت 318 کیلومتر‌مربع، از لحاظ پتانسیل وقوع سی چکیده کامل
        سیلاب یکی از مهم‌ترین و پرحادثه‌ترین مخاطرات طبیعی ایران می‌باشد. شهرستان مشکین‌شهر به لحاظ شرایط توپوگرافی و اقلیمی، بسیار مستعد جهت شکل‌گیری سیلاب می‌باشد. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنه‌بندی قسمتی از شهرستان مشکین‌شهر به مساحت 318 کیلومتر‌مربع، از لحاظ پتانسیل وقوع سیلاب می‌باشد. در این مطالعه ابتدا، ده عامل شیب، ارتفاع، بارش، دما، CN، ارتفاع رواناب، فاصله از رودخانه، خاک، لیتولوژی و کاربری‌اراضی، به عنوان عوامل مؤثر برای ایجاد سیلاب در منطقه شناسایی شدند. سپس لایه‌های اطلاعاتی در محیط GIS تهیه گردید. استانداردسازی نقشه‌ها با استفاده از روش فازی انجام شد. تحلیل و مدل سازی نهایی با استفاده از مدل ویکور، انجام گردید. نتایج مطالعه نشان داد، عوامل ارتفاع، لیتولوژی، بارش و شیب به ترتیب بیشترین تأثیر را بر ایجاد سیل در منطقه مطالعاتی دارند. همچنین، با توجه به نتایج به دست آمده به ترتیب 37/23 و 50/52 کیلومتر‌مربع از مساحت محدوده، در طبقه بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحلیل عدالت فضایی شهرستان‌های استان اردبیل در بخش شاخص‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از مدل Vikor
        حسن اسماعیل زاده لیلا معصومی
        مقدمه و هدف پژوهش: جهان امروز با توجه به گسترش روز افزون شهرنشینی، توسعه فیزیکی و پیچیدگی ساختار فضایی - کالبدی شهرها، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی، اقتصادی و بروز انواع آلودگیها و بیماریهای مرتبط با موارد مذکور، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات مختلف در راستای ع چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: جهان امروز با توجه به گسترش روز افزون شهرنشینی، توسعه فیزیکی و پیچیدگی ساختار فضایی - کالبدی شهرها، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی، اقتصادی و بروز انواع آلودگیها و بیماریهای مرتبط با موارد مذکور، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات مختلف در راستای عدالت فضایی می‌باشد. در این میان خدمات بهداشتی درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است. مهم‌ترین هدف پژوهش تحلیل عدالت فضایی شهرستان‌های استان اردبیل در بخش شاخص‌های بهداشتی- درمانی می‌باشد. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله مبتنی بر روش توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای بوده است. در تحلیل داده-ها، ابتدا به کمک روش بی‌مقیاس سازی معمولی، داده‌های تحقیق نرمالایز و همسان سازی شده، سپس با استفاده از ضریب آنتروپی شانون، به وزن دهی شاخص‌ها اقدام گردیده و نهایتا" با بهره گیری از مدل Vikor، به رتبه‌بندی شهرستان‌های استان پرداخته شده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج و رتبه‌بندی مختلف شهرستان‌های استان اردبیل در هریک از شاخص‌ها، می‌توان گفت که شاخص‌ های سیمای خدمات بهداشت و درمان مورد بررسی در این پژوهش به صورت مناسب و عادلانه در بین شهرستان‌های استان اردبیل توزیع نشده اند. به نوعی بی‌نظمی در پراکنش مراکز خدمات رسانی بهداشتی درمانی در سطح شهرستانهای استان اردبیل به چشم می‌خورد. نتایج محاسبات مدل ویکور نشان می‌دهد که استان اردبیل و پارس آباد به عنوان استان نسبتاً برخوردار و کوثر، نیر و سرعین به عنوان شهرستا‌ن‌های محروم شناخته شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - پیشگیری از ترویج آلودگی زیست محیطی در زنجیره تامین پایدار صنعت سیمان: رهیافت تحلیل عاملی و تصمیم گیری فازی
        محمد حسین درویش متولی فرهاد حسین زاده لطفی نقی شجاع امیر غلام ابری
        زمینه و هدف: امروزه توجه به شاخص‌های محیط زیست پایدار، بسیار با اهمیت است و بخش قابل توجهی از مدیریت محیط زیست را به خود معطوف ساخته است. بروز آلودگی های زیست محیطی در صنایع و انتشار آن ها در طول زنجیره تامین، پایداری را تحت الشعاع خود قرار می دهد. هدف از این مقاله شناس چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه توجه به شاخص‌های محیط زیست پایدار، بسیار با اهمیت است و بخش قابل توجهی از مدیریت محیط زیست را به خود معطوف ساخته است. بروز آلودگی های زیست محیطی در صنایع و انتشار آن ها در طول زنجیره تامین، پایداری را تحت الشعاع خود قرار می دهد. هدف از این مقاله شناسایی شاخص‌های زیست محیطی موثر بر زنجیره تامین پایدار در صنعت سیمان و رتبه بندی زنجیره های این صنعت است به گونه ای که کمک کند تا از بروز و ترویج آلودگی زیست محیطی پیشگیری به عمل آید. روش بررسی: بدین منظور، از تحلیل عاملی و تکنیک تصمیم گیری ویکور فازی استفاده شده است. یافته‌ها: شاخص‌های موثر در قالب چهار سطع پایداری، استراتژیک، فرایندی و عملیاتی شناسایی و تبیین شده اند. سپس با توجه به شاخص‌های تعیین شده عملکرد زیست محیطی زنجیره تامین پایدار 42 کارخانه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران رتبه بندی شدند. نتایج اجرای مدل نشان می دهدکه سطح پایداری دارای بالاترین همبستگی با متغیر مکنون عملکرد زنجیره تامین پایدار بوده و این میزان همبستگی 44 درصد است. وزن سطح عملیاتی 40 درصد، سطح استراتژیک 23 درصد و سطح فرایندی 12 درصد به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می دهد که شاخص‌های سطح پایداری در زنجیره تامین پایدار صنعت سیمان دارای اهمیت بالاتری در راستای جلوگیری از بروز و ترویج آلودگی زیست محیطی می باشند. و زنجیره تامین پایدار کارخانه ایلام بر مبنای شاخص‌های زیست محیطی رتبه اول و زنجیره تامین کارخانه باقران رتبه آخر را کسب نموده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مکانیابی مراکز اقامتی گردشگری با استفاده از مدل ANP-VIKOR (مطالعه موردی شهرستان رودسر)
        داود اکبری سیده نفیسه عمرانی سیگارودی محمد اکبری
        از راهبردهای توسعه پایدار، توسعه فعالیتهای گردشگری می باشد. تعیین ارزش های گردشگری و استعدادهای طبیعی منطقه به همراه برنامه ریزی صحیح میتواند منجر به توسعه درآمدهای اقتصادی از طریق گردشگری گردد. یکی از مهم‌ترین راهکارهای بهرهمندی از منابع طبیعی و انسانی و بهرهبرداری علم چکیده کامل
        از راهبردهای توسعه پایدار، توسعه فعالیتهای گردشگری می باشد. تعیین ارزش های گردشگری و استعدادهای طبیعی منطقه به همراه برنامه ریزی صحیح میتواند منجر به توسعه درآمدهای اقتصادی از طریق گردشگری گردد. یکی از مهم‌ترین راهکارهای بهرهمندی از منابع طبیعی و انسانی و بهرهبرداری علمی، بدون آسیب زدن به محیط زیست، مکانیابی بهینه اماکن تفریحی و اقامتی می‌باشد. شهرستان رودسر به دلیل موقعیت گردشگری، جاذبههای طبیعی و تاریخی به عنوان یکی از مکانهای مهم گردشگری شناخته شده است که جهت رضایتمندی این گردشگران متناسب با هر قشر و طبقهای در هر زمانی از سال تسهیلات و خدمات لازم جهت اسکان گردشگران مهیا باشد که در صورت رضایت مشتریان امکان سفر دوباره به شهر و اقامت مجدد در هتل وجود دارد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی است.در این تحقیق سعی میگردد با استفاده از مدل ANP-VIKOR مراکز اقامتی گردشگری در شهرستان رودسر مکانیابی گردد. مدل ANP-VIKOR حـالتی تعمـیم یافتـه از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی اسـت و مجموعه معیارهایی هستند که برای مقایسه تعاملهایی که ممکـن است در شبکه وجود داشته باشد، استفاده می‌شوند. در فرآیند مکانیابی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، بعد از تعیین سطوح سلسله مراتب شامل هدف، معیار، زیرمعیار و گزینهها، مقایسه زوجی بین مجموعهها برای وزندهی انجام میگیرد. در عین وزندهی به مجموعهها، تجزیه و تحلیل سازگاری قضاوتها نیز صورت میگیرد. در روش پیشنهادی با شناسایی متغیرها، تشکیل ماتریس، نرمال سازی لایهها، بدست آوردن وزن معیارها و اعمال وزن لایه ها، تعیین ایدهآل مثبت و منفی و محاسبه مقدار به مکانیابی هتلها پرداخته شد. نتایج نشان داد مهم-ترین معیار مکانیابی هتلها ارتفاع از سطح دریا و کمترین وزن هم متعلق به معیار انتقال نیرو است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - سنجش میزان آسیب‌پذیری شهرها در برابر زلزله (مطالعه موردی: محلات شهر نی‌ریز)
        محمدرضا زردشت مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی
        چکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالش‌های اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد می‌کند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع می‌شود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیب‌پذیری محلات شهر نی چکیده کامل
        چکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالش‌های اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد می‌کند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع می‌شود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیب‌پذیری محلات شهر نی‌ریز در برابر زلزله می‌باشد. از نظر هدف، در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی و پیمایشی است. با توزیع پرسشنامه طبق نظر کارشناسان خبره تحقیق، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. اولویت‌بندی محلات شهر با استفاده از روش ویکورفازی (FVikor)، به عنوان یکی از روش‌های جدید تصمیم‌گیری چندمعیاره، در محیط نرم‌افزار Gis انجام گردید. نتایج به دست آمده از ویکور فازی در محلات شهر نی‌ریز نشان می‌دهد که محله قلعه بهشتی با مقدار وزن 908/0 در رتبه اول و محله بازار با مقدار وزن 089/0 در رتبه آخر قرار دارد. از نظر میزان آسیب‌پذیری محلات در برابر زلزله از نظر همه معیارها، محله‌های بهشتی، بهداشت، بیمارستان و سرداران میزان آسیب‌پذیری کم، محله‌های استادیوم، آبادزدشت جدید و گودآجر میزان آسیب‌پذیری متوسط، محله‌های آبادزدشت قدیم و محله میزان آسیب‌پذیری زیاد و محله‌های سادات، شادخانه، قلعه محمودخان و بازار میزان آسیب‌پذیری خیلی زیاد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بررسی و اولویت بندی شهرستان های استان اردبیل از لحاظ زیرساخت ها و جاذبه های گردشگری
        عطا غفاری گیلانده ابراهیم فیروزی مجنده سید میلاد حسینی امیررضا خاوریان گرمسیر
        یکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساخت‌ها و تعدیل نابرابری در نواحی مخ چکیده کامل
        یکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساخت‌ها و تعدیل نابرابری در نواحی مختلف، یکی از اقدامات اساسی توسعه گردشگری است. بنابراین، در برنامه‌ریزی های آمایش سرزمین به منظور هدایت گردشگران با توجه به امکانات و زیرساخت‌های گردشگری و همچنین برای رفاه گردشگران رتبه‌بندی نواحی ضروری است. هدف پژوهش حاضر اولویت-بندی شهرستان‌های استان اردبیل به لحاظ زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری و بررسی عوامل موثر در جذب گردشگران و در راستای شناساندن پتانسیل‌های موجود در منطقه صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. معیارهای بکار رفته در پژوهش حاضر با استفاده از نظرات کارشناسان حوزه مربوطه و استفاده از مبانی نظری موجود انتخاب گردیده است. جهت تعیین اهمیت معیارهای بکاررفته در پژوهش از مدل AHP و جهت رتبه‌بندی شهرستان‌ها از مدل VIKOR استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان‌های اردبیل، مشکین‌شهر و سرعین از لحاظ دارا بودن زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند. نکته قابل توجه این است که در برخی شهرستان‌ها با وجود جاذبه‌های گردشگری تمایل زیادی به ایجاد زیرساخت‌های مربوطه دیده نمی‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - رتبه‌بندی جایگاه‌های پمپ بنزین از منظر شهروندان با استفاده از مدل Vikor (مطالعه موردی: شرق کلانشهر اهواز)
        رضا شوشتری عباس معروف نژاد
        با افزایش جمعیت در شهرهای ایران و به‌خصوص شهرهای بزرگ، حجم تقاضا برای خدمات عمومی افزایش یافته است. همچنین نیاز به استفاده از خودرو و به تبع آن ایجاد جایگاه‌های سوخت متعدد نسبت به گذشته بیشتر احساس می‌شود. به‌رغم آن‌که کشور ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است چکیده کامل
        با افزایش جمعیت در شهرهای ایران و به‌خصوص شهرهای بزرگ، حجم تقاضا برای خدمات عمومی افزایش یافته است. همچنین نیاز به استفاده از خودرو و به تبع آن ایجاد جایگاه‌های سوخت متعدد نسبت به گذشته بیشتر احساس می‌شود. به‌رغم آن‌که کشور ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است؛ اما مدت‌هاست که از بنزین و گازوئیل مانند اکثر کشورهای دنیا به عنوان دو سوخت متداول خودرو بهره‌ گرفته می‌شود. با توجه به اختلاف ظرفیت تولید و میزان مصرف بنزین در کشور، بخش عمده‌ای از این سوخت از خارج تأمین می‌شود که بار مالی فراوانی را بابت خرید، حمل و پخش در پایانه‌های سوخت به اقتصاد کشور وارد می‌کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و روش به کار رفته در آن توصیفی- تحلیلی است که طی آن با استفاده از منابع اسنادی و برداشت میدانی- پرسشنامه‌ای از یازده جایگاه پمپ بنزین واقع در شرق کلان شهر اهواز و با لحاظ 7 شاخص و استفاده از تکنیک Vikor مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.نتایج نشان داد که در بین 11 جایگاه پمپ بنزین در شرق کلان شهر اهواز به ترتیب جایگاه پمپ بنزین فتوحی با Qi صفر در رتبه‌ی اول و جایگاه پمپ بنزین پنج شرکتی با Qi 931/0 در رتبه‌ی یازده‌ام و آخر قرار گرفته است؛ لذا جهت رسیدن به توزیع فضایی و ایجاد تعادل نسبی در توزیع خدمات باید در جهت تقویت و افزایش سطح 7 شاخص مورد ارزیابی اقدامات لازم صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تحلیلی بر مکان یابی اراضی به منظور استقرار صنایع با استفاده از روش‌های AHP و VIKOR (نمونه موردی: بخش مرکزی منطقه آزاد ارس)
        محسن احدنژاد علی زلفی محمد جواد نوروزی
        امروزه برای نیل به توسعه و عمران ناحیه‌ای مناسب در هر منطقه‌ای، ارزیابی و تجربه و تحلیل ساختار طبیعی و عوامل انسانی آن منطقه برای استقرار هر کاربری ضروری می‌باشد. در این پژوهش با لحاظ نمودن 12 معیار متنوع طبیعی و انسانی در راستای کمک به تحقق توسعه ی پایدار، با استفاده ا چکیده کامل
        امروزه برای نیل به توسعه و عمران ناحیه‌ای مناسب در هر منطقه‌ای، ارزیابی و تجربه و تحلیل ساختار طبیعی و عوامل انسانی آن منطقه برای استقرار هر کاربری ضروری می‌باشد. در این پژوهش با لحاظ نمودن 12 معیار متنوع طبیعی و انسانی در راستای کمک به تحقق توسعه ی پایدار، با استفاده از مدل AHP به پهنه بندی اراضی بخش مرکزی منطقه آزاد ارس جهت تعیین مکان مناسب برای استقرار صنایع اقدام گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اراضی کاملاً مناسب برای استقرار صنایع 2577 هکتار از اراضی محدوده ی مورد مطالعه را شامل می‌شود. با توجه به این که مدل AHP فقط توانایی شناسایی پهنه‌های مناسب و نامناسب برای استقرار صنایع را داراست و نمی‌تواند پهنه‌هایی که ارزش برنامه ریزی دارند را شناسایی کند، بنابراین در ادامه این پژوهش با استفاده از قابلیت‌های نرم افزار ARC MAP به شناسایی و جدا سازی پهنه‌های کاملاً مناسب که حداقل 200 هکتار مساحت داشته باشد اقدام گردید و با استفاده از مدل VIKOR و 8 معیار موثر در امر مکان یابی صنایع، به اولویت بندی پهنه‌های شناسایی شده اقدام شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مکان فعلی صنایع در بخش مرکزی منطقه آزاد ارس با مکان‌های پیش بینی شده در این تحقیق مغایرت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - توزیع پارک‌ها و ارزیابی کیفیت آنها در سطح شهرها با استفاده از مدل VIKOR (نمونه موردی: شهر عنبرآباد ، استان کرمان)
        حسین یغفوری ابوذر پایداری امیرارسلان سنجری
        پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ه چکیده کامل
        پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ها نقش چندکارکردی "اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی" را برای فضاهای شهری بر عهده دارند. لذا هدف تحقیق حاضر؛ بررسی توزیع آمایشی و بررسی وضعیت پارک‌های شهر عنبرآباد به لحاظ شاخص های کمی و کیفی پرداخته است. نوع تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی بوده و روش گرداوری داده ها؛ بررسی آمار سازمانی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شهر عنبرآباد، و کارشناسان ذیربط می باشند. حجم جامعه نمونه شامل50 نفر از کارشناسان و 300 نفر از شهروندان می باشد. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice انجام شد. استفاده تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی VIKOR[1]، و قابلیت گرافیکی نرم افزار GIS انجام شد. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین پارک و فضای سبز (4/4 مترمربع) نسبت به استانداردهای ملی و جهانی، توزیع نامناسب پارک ها، و مطلوبیت پایین پارک‌های شهر عنبرآباد از دیدگاه شهروندان می‌باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان داد پارک لاله، پارک شهرک امام، پارک محله مختارآباد و پارک کوه فجر دارای بالاترین و پارک محله زیارت، پارک حسین آباد، و پارک محله عباس آباد دارای کم ترین کیفیت و مطلوبیت می باشند. بررسی تک تک شاخص ها نیز نشان داد از میان همه پارک های شهر؛ تنها پارک لاله است که شاخص های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقا یافته است. [1]- Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - سنجش پایداری شاخص های توسعه اقتصادی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رودبار)
        علیرضا دربان آستانه سیروس حجت شمامی بهمن طهماسی
        پایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از ن چکیده کامل
        پایداری اقتصادی بدنبال ایجاد رشد عادلانه و متوازن جوامع انسانی، تضمین بهره مندی تک تک انسان ها در طول زمان بدون وارد آوردن خدشه به منابع زیستی، طبیعی و فرهنگی است. پژوهش حاضر با هدف سنجش پایداری شاخص های اقتصادی نواحی روستایی شهرستان رودبار انجام شده است. این تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است، جامعة آماری را کلیة خانوارهای ساکن در نواحی روسـتایی شهرسـتان رودبار تشکیل می دهند که طبق سرشماری سال 1390دارای 37910 نفر جمعیت و 11929خانوار روستایی است. از آنجایی که تعداد خانوارها در روستاهای شهرستان رودبار از تجانس و همگونی لازم برخوردار نبودند از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شد، که در 4 دسته طبقه بندی شدند و در نهایت حجم نمونه با اسـتفاده از فرمـول کوکران 327سرپرست خانوار تعیین شدند. جهت تجزیه و تحلیل شاخص های مورد استفاده از مدل موریس و جهت سنجش پایداری اقتصادی روستاهای نمونه از مدل ویکور و همچنین از نرم افزار های SPSS و Excelاستفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در بین 30 شاخص مورد استفاده هیچ کدام در وضعیت پایدار نبوده، 6 شاخص دارای وضعیت نسبتا پایدار و 24 شاخص دیگر در وضعیت ناپایدار قرار داشته اند. همچنین نتایج حاصل از سنجش پایداری اقتصادی در میان 20 روستای نمونه نشان می دهد روستای چیچال با ضریب 0/18در بالاترین سطح پایداری و روستای جوبن با ضریب 0/88 ناپایدارترین روستا با توجه به شاخص های اقتصادی مورد استفاده بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تحلیل عوامل موثر در گرایش روستاییان به مصرف گیاهان دارویی با رویکرد دانش بومی (مطالعه موردی: دهستان زوارم شیروان)
        حمداله سجاسی قیداری سجاسی قیداری ثریا عزیزی
        امروزه با توجه به آشکار شدن اثرات سوء مصرف داروهای شیمیایی برای بیشتر مصرف‌کنند‌گان، تمایل جوامع محلی از جمله مناطق روستایی که انسان به طبیعت نزدیکتر می‌باشد نیز به مصرف گیاهان دارویی افزایش یافته است. روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و به شیوه توصیفی- تحلیلی است. چکیده کامل
        امروزه با توجه به آشکار شدن اثرات سوء مصرف داروهای شیمیایی برای بیشتر مصرف‌کنند‌گان، تمایل جوامع محلی از جمله مناطق روستایی که انسان به طبیعت نزدیکتر می‌باشد نیز به مصرف گیاهان دارویی افزایش یافته است. روش این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و به شیوه توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل تمام خانوارهای روستایی دهستان زوارم(N=2095) شهرستان شیروان است که با استفاده از فرمول کوکران و اصلاح نمونه‌ها، تعداد 139 نفر خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزاراصلی پژوهش پرسشنامه محقق ساخته که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ(908/0) محاسبه شد که نشان دهنده اعتبار مناسب ابزار پژوهش می‌باشد. نتایج یافته‌ها نشان داد بیشترافراد ترجیح می‌دهند از گیاهان دارویی که از طبیعت تهیه می‌کنند جهت درمان و حداقل یک بار در طول عمرکه تاثیر تجربه استفاده از آن در مقایسه باطب شیمیایی بهتر بوده است استفاده نمایند. منبع آگاهی افراد در استفاده از گیاهان دارویی به صورت سینه به سینه از نسلهای قبل بوده است. بین عوامل موثر در گرایش روستائیان به استفاده از گیاهان دارویی شاخص سازگاری فرهنگی و سازگاری گیاهان دارویی با بدن نسبت به دیگر شاخص‌های تحقیق به ترتیب(39.37و39.93) موثرترین عوامل در تمایل روستائیان به استفاده از گیاهان دارویی محسوب می‌شوند. همچنین الویت‌بندی روستاها با استفاده از مدل وایکور نشان داد که میزان تمایل افراد در استفاده از گیاهان دارویی برمبنای شاخص‌های (20گانه) در روستای حسین آباد با کسب رتبه (1) بالاترین رتبه و روستای عبدآباد باکسب رتبه (10) پایین‌ترین رتبه را دارا می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - واکاوی کمّی روابط شهر و روستا (مطالعه موردی: شهرستان ایلام)
        عظیم علی شائی احمدعلی خرم بخت عبدالرسول قنبری
        پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی– شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین چکیده کامل
        پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی– شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا از مهمترین مباحث در برنامه ریزی‌های فضایی و منطقه ای می باشد. لذا تحقیق حاضر به تحلیل روابط شهر و روستا به منظور تعیین حوزه نفوذ شهر ایلام در سطح شهرستان پرداخته است. روش تحقیق در پایان‌نامه حاضر توصیفی، تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و تحلیل و تجزیه اطلاعات پرسشنامه از آزمون های T-test و مدل AHP و VIKOR استفاده شده است. یافته‌ها نشان میدهد با توجه به آزمون T-test که متغیر جریان های اقتصادی با میانگین 959/2، جریان های مهاجرتی با 5518/2 پایین تر از حد مبنا و جریان های اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5677/3، جریان های کالبدی- فضایی با 3259/3 و جریان های اداری-سیاسی 8337/3 بالاتر از حد مبنا می-باشد. نتایج مدل AHP نشان داد که شاخص سیاسی- اداری از نظر اهمیت در رتبه اول قرار دارد. با تحلیل مدل VIKOR گروه روستایی که کمترین فاصله با شهر داشته است در رتبه اول قرار و گروهی که بیشترین فاصله با شهر داشت در رتبه آخر گرفته است. در نهایت با توجه به نتیجه تحقیق می توان گفت که شهر ایلام نقش قطبی در سطح شهرستان دارد اما با افزایش فاصله سطح نفوذ این شهر نیز کاهش پیدا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - تحلیل اثرات سرمایه‌ اجتماعی بر حکمروایی مطلوب روستایی، مطالعه موردی: دهستان دراک، شهرستان شیراز
        سهیلا محمدی منیژه احمدی عبدالحسن طرفی علیوی
        یکی از الزامات تحقق توسعه پایدار روستایی فراهم کردن زمینه‌ای برای مشارکت روستائیان درسرنوشت خود است که این امر از طریق تقویت سرمایه اجتماعی در سایه‌ی حکمروایی مطلوب روستایی امکان‌پذیر است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر حکمروایی مطلوب روستاییِ 7 روستای د چکیده کامل
        یکی از الزامات تحقق توسعه پایدار روستایی فراهم کردن زمینه‌ای برای مشارکت روستائیان درسرنوشت خود است که این امر از طریق تقویت سرمایه اجتماعی در سایه‌ی حکمروایی مطلوب روستایی امکان‌پذیر است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر حکمروایی مطلوب روستاییِ 7 روستای دهستان دراک در بخش مرکزی شهرستان شیراز است. نوع تحقیق، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی، روش تجزیه ‌و تحلیل اطلاعات به صورت توصیفی و استنباطی و مدل ویکور است. جامعه آماری تحقیق حاضر 3027 خانوار روستایی در دهستان دراک می‌باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه جهت تکمیل پرسش‌نامه، 341 خانوار در 7 روستا به دست آمد. پایایی پرسشنامه برای سرمایه اجتماعی 0.892 درصد و برای حکمروایی مطلوب روستایی 0.962 درصد به دست آمد که نشان‌دهنده مطلوبیت آنها می‌باشد و روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که با اطمینان 99 درصد سرمایه اجتماعی و حکمروایی مطلوب روستایی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می‌دهد که همبستگی قوی با مقدار 0.870 بین ابعاد سرمایه اجتماعی به عنوان متغیر مستقل و حکمروایی مطلوب روستایی به عنوان متغیر وابسته وجود دارد. همچنین نتایج مدل ویکور نشان داد که روستاهای کودیان و باجگاه با داشتن بیشترین مقدار Qi در رتبه‌های یک تا دو و آب پرده و حسین‌آباد با کمترین مقدار Qi در رتبه‌های ششم و هفتم قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله