• فهرست مقالات Forest park

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - برآورد ارزش پولی ترسیب کربن اندام هوایی درختان در پارک جنگلی چیتگر
        حسن شفیعی سلیمان محمدی لیمایی امیراسلام بنیاد
        درختان از مهمترین و بزرگ ترین مخازن کربن در اکوسیستم های جنگلی به شمار می روند و اندازه گیری و برآورد موجودی ذخایر کربن اندام های مختلف درختان از مهمترین موضوع های پژوهشی محققان بوم شناسی است. هدف این پژوهش، برآورد ارزش پولی ترسیب کربن اندام هوایی درختان در پارک ج چکیده کامل
        درختان از مهمترین و بزرگ ترین مخازن کربن در اکوسیستم های جنگلی به شمار می روند و اندازه گیری و برآورد موجودی ذخایر کربن اندام های مختلف درختان از مهمترین موضوع های پژوهشی محققان بوم شناسی است. هدف این پژوهش، برآورد ارزش پولی ترسیب کربن اندام هوایی درختان در پارک جنگلی چیتگر تهران بود. بر اساس روش نمونه برداری منظم تصادفی، تعداد 100 قطعه نمونه دایره ای شکل 10 آری در شبکه ای به ابعاد 100×100 متر برداشت شد. در داخل هر قطعه نمونه مشخصه های نوع گونه، قطر برابر سینه و ارتفاع درختان اندازه گیری شد. به منظور برآورد ترسیب کربن گونه های مختلف درختان از معادلات آلومتریک استفاده شد. از آزمون های تجزیه واریانس و دانکن برای مقایسه ترسیب کربن بین گونه های مختلف استفاده شد. بر اساس نتایج میانگین ترسیب کربن در گونه های اقاقیا، توت، کاج تهران، زبان گنجشک و سرو نقره ای به ترتیب برابر 4/58، 1/92، 58/31، 2/08 و 0/86 تن در هکتار محاسبه شد. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد اختلاف معنی داری بین میانگین ترسیب کربن بین گونه های مختلف وجود دارد. همچنین در هر هکتار از عرصه جنگل کاری 67/76 تن و در کل عرصه تحت مطالعه به مساحت 800 هکتار، 54212 تن کربن توسط بخش هوایی گونه های مختلف ذخیره شده است. در مجموع، ارزش اقتصادی حاصل از ترسیب کربن در پارک جنگلی چیتگر 1/37 میلیون یورو محاسبه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ترسیب کربن و رابطه آن با برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در خاک توده طبیعی بلوط و جنگل‌کاری‌های شهرستان ایلام
        مونا کرمی علی رستمی مهدی حیدری
        زمینه و هدف: اثرات جنگل در ذخیره کربن به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه در کاهش گرمای کره زمین به اثبات رسیده است. هرساله در کشور ما به‌ویژه استان ایلام به‌منظور افزایش سرانه فضای سبز سطوح قابل‌توجهی از اراضی مستعد، مورد جنگل‌کاری با گونه های مختلف قرار می گیرد؛ اما اثرات ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: اثرات جنگل در ذخیره کربن به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه در کاهش گرمای کره زمین به اثبات رسیده است. هرساله در کشور ما به‌ویژه استان ایلام به‌منظور افزایش سرانه فضای سبز سطوح قابل‌توجهی از اراضی مستعد، مورد جنگل‌کاری با گونه های مختلف قرار می گیرد؛ اما اثرات این جنگل‌کاری‌ها روی ذخیره کربن خاک و ترسیب آن کم تر بررسی شده است. در این پژوهش سعی شد اثرات جنگل‌کاری‌های دست کاشت کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) و سرو نقره‌ای (Cupressus arizonica Green.) همراه با اراضی جنگلی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) اطراف روی ترسیب کربن خاک در پارک جنگلی چغاسبز شهرستان ایلام مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. همچنین، رابطه بین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با ترسیب کربن توده‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور تعداد 15 اصله درخت بلوط ایرانی و 15 درخت سوزنی برگ دست‌کشت کاج تهران و 15 درخت سرو نقره ای و مجموعاً 45 درخت به‌طور ترانسکت تصادفی انتخاب شده و نمونه های خاک در زیر تاج هر درخت در فاصله یکسان از تنه (30 تا 50 سانتی‌متری) از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه و بررسی آن‌ها میزان ترسیب کربن با استفاده از میزان کربن آلی در نمونه های خاک و از طریق فرمول محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد ترسیب کربن در خاک توده کاج تهران (7/55 تن در هکتار) به‌طور معنی‌داری بیش تر از توده سرو نقره ای (98/39 تن در هکتار) و توده بلوط ایرانی (45/29 تن در هکتار) اطراف است. نتایج آنالیز همبستگی نیز نشان داد که درصد ماده آلی، درصد نیتروژن، هدایت الکتریکی و جرم مخصوص ظاهری، به ترتیب از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در توده های مورد بررسی هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق پتانسیل ترسیب کربن برحسب گونه های گیاهی متفاوت است، بنابراین با شناخت گونه هایی که قابلیت بیش تری جهت ترسیب کربن دارا هستند و همچنین بررسی عوامل مدیریتی که بر فرآیند ترسیب تأثیر گذار هستند می توان اصلاح و احیاء اراضی را از منظر ترسیب کربن دنبال نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - کاربرد هم‌زمان گزینش‌های دوگانه‌ی دوحدی و یک‌ونیم حدی در ارزش‌گذاری پارک جنگلی سی‌سنگان
        کمال عطایی سلوط احمدعلی کیخا
        زمینه و هدف: ارزشگذاری کالاهای عمومی ‌در دهه‌ی اخیر به صورت قابل ملاحظه‌ای مورد توجه قرار گرفته ‌است. امروزه کشورهایی که بیش‌تر به توسعه‌ی اقتصادی خود می‌اندیشند به صنعت گردشگری به عنوان یک ضرورت می‌نگرند و از آنجا که طبیعت‌گردی یا ‌اکوتوریسم از شاخه‌های مهم گردشگری است چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارزشگذاری کالاهای عمومی ‌در دهه‌ی اخیر به صورت قابل ملاحظه‌ای مورد توجه قرار گرفته ‌است. امروزه کشورهایی که بیش‌تر به توسعه‌ی اقتصادی خود می‌اندیشند به صنعت گردشگری به عنوان یک ضرورت می‌نگرند و از آنجا که طبیعت‌گردی یا ‌اکوتوریسم از شاخه‌های مهم گردشگری است از این روی به آن توجه جدی می‌نمایند. هدف از این مطالعه، بررسی کاربرد هم‌زمان دو نوع گزینش دوگانه‌ی دوحدی (DBDC) و یک ونیم حدی (OOHB) در تعیین ارزش تفرجی پارک جنگلی سی سنگان به روش ارزش‌گذاری مشروط در سال 1392 است. روش بررسی: برای این کار، با توجه به ادبیات نظری هر یک از گزینش ها، پرسش‌نامه ای برای هر یک از گزینش ها تهیه و اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد. سپس با استفاده از الگوی لاجیت و روش حداکثر درست‌نمایی، پارامترهای مؤثر بر ارزش تفرجی پارک مورد مطالعه تعیین و ارزش تفرجی برآورد شد. یافته ها: بر اساس یافته های تحقیق، تعداد دفعات بازدید سالیانه ، اخلاق‌گرا یا پیامدگرا بودن و درآمد ماهیانه ی خانوار پاسخ‌گو از متغیرهایی است که در هر دو نوع گزینش، تأثیر معنی داری بر پذیرش مبلغ پیشنهادی به بازدیدکنندگان برای تفرج در این پارک است. تمایل به پرداخت انتظاری در گزینش دوگانه ی دوحدی به طور نسبی 2/12 درصد بیش‌تر از میزان مشابه آن در گزینش یک ونیم حدی است. بر اساس نتایج، ارزش تفرجی پارک جنگلی سی‌سنگان با استفاده از گزینش دوگانه ی دوحدی و یک ونیم حدی به ترتیب 14949 و 11324 میلیون ریال در سال 1392 برآورد می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: هر چند که نمی توان نتایج این تحقیق را به عنوان یک قانون کلی بیان کرد، اما می توان گفت که بر اساس اطلاعات جمع آوری شده توسط گزینش های DBDC و OOHB در نمونه های مورد مطالعه، الگویی که توسط گزینش OOHB برآورد شده است به لحاظ شاخص های خوبی برازش بهتر بوده و ارزش تفرجی پارک را تعدیل شده تر از الگویی برآورد کرده که از گزینش DBDC استفاده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارزیابی و تحلیل وضعیت صنعت طبیعت‌گردی پارک‌های شهری و ارائه برنامه‌ی راهبردی با کمک ماتریس SWOT (مطالعه موردی پارک خورشید مشهد)
        محمد حسین جهانگیر محمد فکور
        زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن چکیده کامل
        زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن منطقه از هوای پاک و نمای زیبای شهر مشهد در شب، از توان بالایی برای جذب گردشگر برخوردار می باشد. با توجه به وسعت زیاد و محیط مناسب این منطقه دارای بازدید کننده های محلی و گردشگری زیادی مانند کوه نوردان در ایام مختلف سال است. روش بررسی: هدف از انجام این مقاله بررسی وضعیت موجود صنعت گردشگری و طبیعت گردی منطقه از جهات مختلف (نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها) می باشد، تا با ایجاد راهکاری بتوان وضعیت موجود را بهبود بخشید. مطالعات صورت گرفته در این مقاله بر اساس روش تحلیل ماتریس SWOT [1] و فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP صورت پذیرفته است. یافته‌ها: با توجه به جمع نمرات حاصل از جمع نهایی عوامل داخلی مشاهده شد که وزن نقاط قوت (با وزن نهایی 96/3) بیش‌تر از نقاط ضعف حاصل گردیده است، که این امر نشان می دهد که نقاط قوت پارک از نقاط ضعف آن بیش‌تر بوده و همچنین فرصت های موجود از تهدیدات آن بیش‌تر بوده که با استفاده از فرصت ها و قوت های موجود می توان در جهت بهتر شدن اوضاع کنونی پارک کوشید تا رضایت مندی گردشگران را بیش از پیش فراهم نمود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به محاسبات صورت گرفته و تحلیل ماتریس SWOT، در پارک خورشید نتایج نشان داد که نقاط قوت و فرصت ها در گسترش صنعت طبیعت گردی از نقاط ضعف و تهدیدها بیش‌تر بوده است. در نتیجه پارک از توان بالایی در جهت گسترش صنعت طبیعت گردی برخوردار است که مستلزم برنامه ریزی و مدیریت صحیح برای جذب گردشگر و طبیعت گرد با توجه به برد اکولوژیکی منطقه است. [1]- Strength, Weakness, Opportunities, Threats پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان وسازگاری اقلیمی گونه‌های غالب آن در منطقه
        نعمت الله خراسانی فریده عتابی مریم افشاری
        زمینه و هدف: رابطه بین اقلیم یک منطقه و پوشش گیاهی آن تابع شرایط خاصی است . اقلیم از جمله عوامل مهم اکولوژیک محسوب می شود و بیش ترین تاثیر را بر کیفیت و کمیت پوشش گیاهی دارد . انتخاب گیاهان به منظور اصلاح و احیاء هر منطقه باید با شناخت اقلیم آن منطقه صورت گیرد . اجتماع چکیده کامل
        زمینه و هدف: رابطه بین اقلیم یک منطقه و پوشش گیاهی آن تابع شرایط خاصی است . اقلیم از جمله عوامل مهم اکولوژیک محسوب می شود و بیش ترین تاثیر را بر کیفیت و کمیت پوشش گیاهی دارد . انتخاب گیاهان به منظور اصلاح و احیاء هر منطقه باید با شناخت اقلیم آن منطقه صورت گیرد . اجتماع گونه های خاص هر منطقه بوسیله سه عامل دما، بارش و رطوبت مشخص می شود که امروزه از آن به عنوان متغیرهای زیستی یاد می شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان و سازگاری اقلیمی گونه های غالب آن در منطقه بوده است. روش بررسی: در این تحقیق، با جمع‌آوری نمونه‌های متعدد از پوشش گیاهی پارک پردیسان، شناسایی اولیه پوشش گیاهی پارک پردیسان و جمع‌آوری اطلاعاتی از قبیل نام، فرم رویشی، پراکنش و کاربردآن ها در چشم‌انداز صورت گرفت. با توجه به این که هیچ گونه آماری از تعداد و موقعیت گیاهان دست کاشت پارک پردیسان وجود نداشت، با دستگاهGPS موقعیت کلی و محدودة گونه‌های غالب پارک تعیین و با استفاده از GIS کلیه اطلاعات بر روی نقشه پارک به نمایش درآمد. سپس دسته بندی فراوانی گونه‌های هر جنس و جنس های هر خانواده توسط نرم‌افزار Excelصورت گرفت. در مرحله بعد به بررسی اطلاعات و آمار پارامترهای اقلیم شناسی مربوط به ایستگاه ژئوفیزیک سازمان هواشناسی پرداخته شد و ارتباط آن ها را با زنده‌مانی گونه‌های غالب پارک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نمودارهای اقلیمی و منحنی آمبروترمیک بر اساس پارامترهای اقلیمی ترسیم شد و در نهایت منحنی اکوگرام گونه‌های غالب پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان بر اساس پارامترهای اقلیمی رسم و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که از آن جایی که تفاوت قابل ملاحظه‌ای در ماکروکلیمای مناطق مختلف پارک وجود ندارد، لذا عواملی مانند میکروکلیما، خاک، شیب، جهت و میزان دسترسی گیاهان به منابع آبی مهم ترین نقش را در تنوع پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان ایفا می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی منابع زیست محیطی پارک جنگلی (مطالعه موردی پارک جنگلی آبشار یاسوج)
        ابوالفضل محمودی محمد میرزا جاودان اصل بهروز حسن پور
        زمینه و اهداف : دراین تحقیق ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی(غیراستفاده ای) پارک جنگلی آبشار یاسوج و عوامل مؤثر برتمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه دو بعدی برآورد گردید. روش بررسی: تعداد180 پرسشنامه در فصول بهار و تابستا چکیده کامل
        زمینه و اهداف : دراین تحقیق ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی(غیراستفاده ای) پارک جنگلی آبشار یاسوج و عوامل مؤثر برتمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه دو بعدی برآورد گردید. روش بررسی: تعداد180 پرسشنامه در فصول بهار و تابستان سال 1392 از طریق مصاحبه حضوری از بازدید کنندگان تکمیل و جمع آوری گردید. قیمت های پیشنهادی 10000، 20000 و 30000 ریال بود که با توجه به ورودیه پارک تعیین گردید. علاوه برآن داده های دیگری در مورد خصوصیات اجتماعی و اقتصادی آنها جمع آوری شد. برای برآورد پارامترهای مؤثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، از مدل لاجیت استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده 77% از بازدیدکنندگان، تمایل به پرداخت مبلغی جهت حفاظت و نگه داری پارک داشتند. متوسط تمایل به پرداخت هر فرد معادل 19085 ریال برآورد شد. از بین تمام متغیرهای بررسی شده، متغیرهای مبلغ پیشنهادی، درآمد فرد، مدت اقامت و تعداد بازدید از پارک ارتباط معنادار با متغیر وابسته در مدل لاجیت یعنی تمایل به پرداخت داشتند. همچنین ارزش تفریحی سالانه پارک برای هرهکتار معادل 1049 میلیارد ریال بدست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق اطلاعات با اهمیتی را درخصوص برنامه ریزی درجهت افزایش کیفی امکانات تفریحی این پارک فراهم می کند. به طور مثال با وضع ورودیه پارک حداکثر تا مبلغ 19085 ریال به ازای هر نفر، منابع کسب درآمدی است که می توان آن را صرف تجهیزات و امکانات تفریحی پارک نموده و موجبات رضایت خاطر بازدید کنندگان را فراهم کرد. همچنین از طریق مشارکت جوانان علاقمند به محیط زیست و جذب پارکبان های افتخاری، می توان در جهت رفع آلودگی ها، کمک در جهت زیباسازی و حفاظت از حریم پارک های جنگلی استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - طراحی پارک جنگلی بیستون به منظورتوسعه تفرج متمرکز با استفاده از مدل اکولوژیکی گردشگری
        لقمان باقریان نسیم صحرائی نژاد حسین موسوی فاطمی
        زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و زندگی شهرنشینی، نیاز انسان به تفریح و تفرج، گذران اوقات فراغت در محیط های طبیعی افزایش یافته است. در چنین شرایطی، نیاز به توسعه و احداث پارکهای جنگلی که از مهمترین منابع تفرجی در شهرها محسوب می شوند با هدف حفاظت از منابع و ذخایر، جذب گردشگ چکیده کامل
        زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و زندگی شهرنشینی، نیاز انسان به تفریح و تفرج، گذران اوقات فراغت در محیط های طبیعی افزایش یافته است. در چنین شرایطی، نیاز به توسعه و احداث پارکهای جنگلی که از مهمترین منابع تفرجی در شهرها محسوب می شوند با هدف حفاظت از منابع و ذخایر، جذب گردشگر، ایجاد درآمد، تمدد اعصاب و غیره ضروری است. همچنین به منظور حفظ پایداری این منابع، استفاده تفرجی از آنها باید مطابق توان اکولوژیک آنها انجام گیرد. هدف این مطالعه، طراحی پارک جنگلی بیستون به منظور توسعه تفرج متمرکز و بهره گیری از آن به عنوان الگوئی جهت ارتقاء کیفی پارکهای جنگلی در استان کرمانشاه است. روش بررسی: این تحقیق به لحاظ دستیابی به حقایق و داده پردازی از نوع توصیفی تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی و توسعه ای، ارزیابی می گردد. جمع آوری اطلاعات از محدوده مورد مطالعه علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، از طریق برداشت میدانی نیز انجام گرفته است. برداشت نقاط و کنترل داده های بدست آمده توسط دستگاه GPS جهت برآورد پتانسیل موجود برای برنامه ریزی تفرجی انجام گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق نقشه های تهیه شده در نرم افزار GIS و با تلفیق نقشه های موجود، نقشه توان اکولوژیکی منطقه ارائه گردید و بر همان اساس کاربری های مناسب در محدوده مورد مطالعه تعیین و سپس زون بندی انجام شد. سپس با استفاده از الگوی آمایش سرزمین و مدل اکولوژیکی گردشگری، الگوئی جهت توسعه تفرج متمرکز سایت مورد نظر ارائه و استراتژیهایی برای طراحی پارک جنگلی بیستون تبیین گردید. با استفاده از این الگو و استراتژی ها و همچنین تجزیه و تحلیل پهنه ها براساس ویژگیهای اکولوژیکی و زیبایی شناختی در مقیاس خرد، پهنه هایی که مناسب توسعه تفرج متمرکز بود شناسایی شد. بحث و نتیجه گیری: پس از شناسائی پهنه های مناسب به منظور توسعه تفرج متمرکز، پهنه شماره دو جهت برنامه ریزی و ارائه طرح راهبردی با بهره گیری از مدل اکولوژیکی گردشگری انتخاب گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - ارزش‌گذاری اقتصادی - تفرجگاهی پارک جنگلی کوهستان کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقه‌‌ای (Z.T.C.M)
        سهراب مرادی صالح محمودی
        زمینه و هدف: امروزه، ارزیابی منظم منافع تفرجی و غیربازاری منابع محیط‌‌زیستی جهت ترکیب جنبه‌‌های مثبت آن در سیاست و تصمیمات برنامه‌‌ریزی شده، امری ضروری است. هدف اصلی این پژوهش ارزش‌گذاری اقتصادی تفرجی پارک جنگلی کوهستان شهر کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقه‌‌ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه، ارزیابی منظم منافع تفرجی و غیربازاری منابع محیط‌‌زیستی جهت ترکیب جنبه‌‌های مثبت آن در سیاست و تصمیمات برنامه‌‌ریزی شده، امری ضروری است. هدف اصلی این پژوهش ارزش‌گذاری اقتصادی تفرجی پارک جنگلی کوهستان شهر کرمانشاه با استفاده از روش هزینه سفر منطقه‌‌ای است. روش بررسی: جمع‌‌آوری اطلاعات و داده‌های کمی و کیفی، بازدید از پارک، تنظیم پرسشنامه‌ها و تجزیه و تحلیل یافته‌ها با استفاده از نرم افزار Excel، مبانی اصلی روش بررسی این تحقیق بوده است. روایی پرسشنامه توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ پیام نور و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید. یافته‌ها: بررسی سطح درآمد ماهانة بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران به پارک جنگلی کوهستان داشت؛ چنانکه بیشترین تعداد بازدیدکنندگان باسواد بودند. بررسی مطالعات انجام شده در پارک جنگلی کوهستان نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان (48 درصد) در محدودة سنی 35 - 20 سال قرار داشتند. ارزش تفرجی بالای پارک جنگلی کوهستان که در بهار و تابستان 1395 محاسبه شد، برابر با مقدار 727045380 ریال بدست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان دهندة لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح جامع توسعة گردشگری استان برای پارک‌های جنگلی است که می‌‌تواند به عنوان ابزاری مؤثر در برنامه‌‌ریزی و مدیریت طرح‌‌های توسعه‌‌ای مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی نیازها و ترجیحات تفرجی بازدیدکنندگان پارک جنگلی سرخه‌حصار و مقایسه آن با پارک جنگلی سی‌سنگان
        سعیده اسکندری جعفر اولادی قادیکلایی علی یخکشی
        امروزه ارزیابی تقاضای تفرجی در پارک‌های جنگلی به‌منظور تهیه طرح‌های تفرجی موفق و برنامه‌ریزی برای توسعه امکانات در طرح‌های مذکور به مسأله مهمی تبدیل شده است. شناخت نیازهای اقتصادی- اجتماعی گردشگران برای برآورد تقاضای تفرجی امری الزامی است، زیرا شرایط اقتصادی- اجتماعی گر چکیده کامل
        امروزه ارزیابی تقاضای تفرجی در پارک‌های جنگلی به‌منظور تهیه طرح‌های تفرجی موفق و برنامه‌ریزی برای توسعه امکانات در طرح‌های مذکور به مسأله مهمی تبدیل شده است. شناخت نیازهای اقتصادی- اجتماعی گردشگران برای برآورد تقاضای تفرجی امری الزامی است، زیرا شرایط اقتصادی- اجتماعی گردشگران تأثیر زیادی بر انتخاب تفرج‌گاه به‌منظور استفاده از آن دارد. در همین راستا در تحقیق پیش‌رو، تقاضای تفرجی پارک جنگلی سرخه‌حصار در شرق تهران از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسش‌نامه در فصل بهار مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی تغییرات تقاضای تفرجی مردم ایران در طول 30 سال، نتایج به‌دست آمده از این تحقیق با نتایج مطالعه دیگری که 30 سال پیش در پارک جنگلی سی‌سنگان انجام شده بود، مورد مقایسه قرار گرفت. مقایسه تقاضای تفرجی پارک‌های جنگلی درون‌شهری (سرخه‌حصار) و برون‌شهری (سی‌سنگان) و بررسی نیازهای بازدیدکنندگان از پارک‌های جنگلی طی سه دهه نشان داد که تقاضای تفرجی بازدیدکنندگان با گذشت 30 سال تغییر چندانی نکرده است. همچنین نیاز واقعی تفرجی مراجعه‌کنندگان در پارک‌های جنگلی درون‌شهری و برون‌شهری به‌جز چند مورد (آن دسته از تقاضاهایی که به بعد مسافت بازدیدکنندگان برمی‌گردد) تفاوت چندانی نمی‌کند و هدف اصلی بازدید گردشگران، استراحت در محیطی سالم و استنشاق هوای سالم است. درنهایت پیشنهاد می‌شود برنامه‌ریزان، استفاده از نظرات و تمایلات مردم را برای احداث و توسعه پارک‌های جنگلی در نظر بگیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان)
        اکرم الملوک لاهیجانیان زهرا ساسان فر
        هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی چکیده کامل
        هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی کشور ودارای جذابیت زیادی برای گردشگران اکوتوریستی است. اکوتوریسم و گردشگری با توجه به روند رو به رشد جمعیت و کاهش منابع نفتی و اتکای کشور به اقتصاد تک محوری وابسته به نفت، نیازمند رشد و توسعه درکشور است. با توجه به وسعت کشور ، تنوع آب و هوایی ، و نوع اکوسیستم های جنگلی زمینه های مناسب برای ایجاد انواع پارک ها و فضای سبز فراهم نموده و بستر مناسبی برای سودآوری در بخش اکوتوریسم فراهم می گردد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی مبتنی بر روش های میدانی و کتابخانه ای است ابتدا به منظور شناسایی منطقه، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. سپس به منظور تعیین الویت ها و تدوین استراتژی های مدیریت اکوتوریسم از ماتریس QSPM استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان آگاهی استفاده کنندگان از ارزش اکولوژیکی پارک و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگران و منطقه در نوع و نحوه استفاده از پارک جنگلی سراوان رابطه معناداری وجود دارد . شاخص های کیفی گردشگاه ها از جمله تنوع زیستی و اکو توریسم در جذب توریست تأثیر گذار است و تعیین نوع استراتژی دربهینه سازی مدیریت سبز درمنطقه اثر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - نقد اکولوژیکی و زیباشناختی پارک‌‌های جنگلی (مطالعه موردی: پارک جنگلی لویزان، منطقه 4 شهرداری تهران)
        حسین یوسفی علی محمدی
        پاسخ‌گویی مناسب به نیازهای جسمی، مادی و روحی انسان از ضروریاتی است که می‌باید فضاهای شهری درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت سامان‌دهی گردند. بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاهای سبز و عرصه‌های عمومی تفرج و تفریح در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها درمیان چکیده کامل
        پاسخ‌گویی مناسب به نیازهای جسمی، مادی و روحی انسان از ضروریاتی است که می‌باید فضاهای شهری درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت سامان‌دهی گردند. بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاهای سبز و عرصه‌های عمومی تفرج و تفریح در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها درمیان ساختار تجمع‌گاه‌های بشری، تلاش درجهت حفظ واحیاء منابع موجود را در دستور برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های خود قرارداده است. شهرهای بزرگ کشورمان و به ویژه شهر بزرگ تهران، با حد و اندازه‌های لازم در برخورداری از فضاهای اجتماعی، خصوصاً در زمینه فضاهای تفریحی- تفرجی فاصله‌ای بسیاردارد. لذا سیاست ایجاد فضای سبز و تفریحی- تفرجی درحاشیه شهرها ومسافت‌های نزدیک و درعرصه‌های متعامل با شهرها، از استقبال بیش‌تری مواجه است. از جمله این فضاهای بسیار مورد توجه در شهرتهران، پارک جنگلی لویزان است که درشمال شرقی شهر تهران و در تعاملی سازنده و مستقیم با شهر واقع شده است و به عنوان کمربند سبز شهر، ضوابط و مقررات خاصی را در ایفای چنین نقشی برعهده داشته است. در این پژوهش با هدف بررسی وضعیت منظر و شرایط اکولوژیکی پارک جنگلی لویزان و فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو آن، اقدام به مطالعه کتابخانه‌ای و میدانی در رابطه با این پارک گردید. در ابتدا با توجه به نقشه‌ها، موقعیت منطقه‌ای که پارک در آن قرار گرفته؛ از لحاظ مسایل محیط‌زیستی بررسی شد. سپس نقاط قوت و ضعف پارک از لحاظ زیباشناختی مطرح شد و سرانجام با فرض پارک به عنوان لکه، محدودیت‌های اکولوژیکی و تفرجی بیان و راهکارهای حل آن شرح داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق اهمیت ویژه پارک جنگلی و رویکردهای مناسب برای توسعه پارک را نشان داد و برای کمبودهای موجود از لحاظ اکولوژیکی و تفرجی راهکارهایی از جمله توجه به ارتباط لکه‌ها، کاشت گیاهان مناسب و... را ارایه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - ارزیابی دقت داده‌های پهپاد در برآورد میزان خشکیدگی درختان شمشاد (مطالعه موردی: پارک جنگلی سیسنگان- استان مازندران)
        محمدرضا کارگر یونس بابایی امیراسلام بنیاد
        پیشینه و هدف پارک جنگلی سیسنگان یکی از زیستگاه های مهم شمشاد خزری در کشور به‌حساب می آید. اما در چند سال اخیر به دلیل بیماری خشکیدگی دچار بحران شده و بسیاری از پایه های شمشاد از بین رفته اند. پایش و مدیریت این منطقه می تواند در اموری مانند کنترل، حفاظت و حمایت این منطقه چکیده کامل
        پیشینه و هدف پارک جنگلی سیسنگان یکی از زیستگاه های مهم شمشاد خزری در کشور به‌حساب می آید. اما در چند سال اخیر به دلیل بیماری خشکیدگی دچار بحران شده و بسیاری از پایه های شمشاد از بین رفته اند. پایش و مدیریت این منطقه می تواند در اموری مانند کنترل، حفاظت و حمایت این منطقه مؤثر باشد. به دلیل مساحت زیاد پایه های از بین رفته، امکان برآورد مساحت به‌صورت دقیق با استفاده از داده های موجود وجود ندارد. اندازه گیری های دستی نیز کاری بسیار زمان‌بر و طاقت فرساست. این امر مستلزم این است تا راهی بیابیم که به‌صورت دقیق و خودکار این فرآیند را انجام دهد. پهپادها با استفاده از سنجنده های بسیاری دقیقی (تفکیک مکانی) که دارند، این امکان را فراهم آورده اند. روش های مختلف طبقه بندی نیز از راهکارهایی هستند که می توان به‌منظور تفکیک خودکار درختان خشکیده از درختان سبز به کار گرفت. هدف از این پژوهش، ارزیابی توانایی داده های پهپادهای ارزان قیمت با سنجنده ‌های معمولی در آشکارسازی و پهنه بندی مناطق دچار خشکیدگی اثبات گردد و با توجه به اینکه هزینه پهپادهایی با سنجنده های چند طیفی (باند لبه قرمز و مادون ‌قرمز نزدیک) بسیار زیاد است، بتوان این هزینه را کاهش داد.مواد و روش هاپارک جنگلی سیسنگان در 30 کیلومتری شرق شهرستان نوشهر استان مازندران در عرض جغرافیایی "30 ́ 33 ̊ 36 تا "30 ́ 35 ̊ 36 و طول جغرافیایی "00 ́ 47 ̊ 51 تا "30 ́ 49 ̊ 51 قرارگرفته است. این پارک علاوه بر نقش تفرجی که دارد بسیاری از گونه های گیاهی مهم کشور در آن رشد یافته اند. ازجمله مهم‌ترین این گونه ها می توان به شمشاد خزری اشاره کرد. پهپادی که در این پژوهش استفاده گردید از نوع پهپادهای عمودپرواز است. دوربینی که بر روی این وسیله تعبیه ‌شده است قابلیت ثبت تصاویر 20 مگاپیکسلی را دارد. عملیات تصویربرداری در تاریخ هشتم آذرماه 1396، ساعت 10 صبح انجام پذیرفت که مدت‌زمان آن 45 دقیقه طول کشید. برای نمونه برداری میدانی از منطقه موردمطالعه بازدید به عمل آمد و نقاط مختلف آن ازنظر تراکم پایه های خشکه‌دار شمشاد و درختان سبز مشخص گردید. سپس سه قطعه‌نمونه دایره ای با شعاع 60 متر و مساحت 1.13 هکتار در منطقه طراحی گردید و تراکم پایه های خشکه دار شمشاد و پایه های زنده و سبز در آن ها مشخص گردید. سپس در هر قطعه‌ نمونه در نقاطی که پایه های شمشاد قرار داشتند، 50 نقطه تعلیمی و همچنین در نقاطی که پایه های زنده، پوشش علفی کف و تمشک نیز قرار داشتند، 50 نقطه ثبت گردید. در این پژوهش به‌منظور بررسی میزان دقت تصاویر پهپاد در شناسایی و طبقه بندی مناطق پوشیده از خشکه دار های شمشاد، کوچک‌ترین پایه های خشکه‌دار شمشاد که کمترین وسعت تاج را داشتند نیز ثبت گردید. به دلیل اینکه تصاویر پهپاد احتیاج به تصحیحات هندسی دارند، ابتدا ازنظر هندسی و موقعیت جغرافیایی تصحیح شدند. به‌منظور انجام فرآیند طبقه بندی، وارد نرم افزار ENVI شدند. در هر قطعه‌نمونه 100 نقطه ثبت گردیده بود که 75 عدد از آن ها برای انجام فرآیند طبقه بندی نظارت‌شده و 25 عدد از آن ها نیز برای ارزیابی صحت طبقه بندی استفاده گردید. برای طبقه بندی این تصاویر از سه الگوریتم طبقه بندی نظارت ‌شده شبکه عصبی مصنوعی، حداکثر احتمال و حداقل فاصله به‌ کاربرده شد. در پایان پس از انجام هرکدام از مراحل طبقه بندی، از فیلتر پایین گذر با ابعاد پنجره 3 در 3 پیکسل، برای هموارسازی تصاویر استفاده شد. برای ارزیابی نتایج نیز شاخص های ضریب کاپا و دقت کلی به کار گرفته شد.نتایج و بحث در این تعداد قطعه‌نمونه، 579 پایه اندازه گیری گردید. شمشاد با اختلاف زیادی، بیشترین فراوانی را در منطقه به خود اختصاص داد. پس‌ازآن ممرز و انجیلی و بلوط به ترتیب دررتبه های بعدی قرار دارند. از نتایج حاصل مشخص شد که الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی بهترین نتایج را نسبت به دو الگوریتم دیگر داشته است. اما نتایج شبکه عصبی مصنوعی نیز با توجه به شرایط قطعه‌نمونه دارای نوساناتی است. این الگوریتم با دقت کلی 97.47 درصد و ضریب کاپا 0.94 بهترین نتایج را در تفکیک و آشکارسازی خشکه دار های شمشاد در قطعه‌نمونه با غلبه خشکه دارهای شمشاد داشتند. پس از الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی، الگوریتم بیشینه شباهت نتایج مطلوب تری را در تفکیک پایه های خشکه‌دار شمشاد از خود نشان داد. الگوریتم کمترین فاصله نتایج مطلوبی از خود نشان داد، اما میزان دقت آن به‌اندازه دو الگوریتم قبل نبود. هر سه الگوریتم در تفکیک پایه ها در قطعه‌نمونه با غلبه پایه های زنده نتایج ضعیف تری را نسبت به دو قطعه‌نمونه دیگر از خود نشان دادند. قطعه‌نمونه با غلبه پایه های زنده و سبز در مقایسه با دو قطعه‌نمونه دیگر پدیده‌ها و عوارض بیشتری را در خود جای‌داده است و از نظر بافت تصویر نیز در مقایسه با دو قطعه ‌نمونه دیگر تفاوت های زیاد و محسوسی دارد. در این قطعه ‌نمونه علاوه بر وجود پایه های سبز و خشکه‌ دارهای شمشاد، پوشش علفی کف و توده های تمشک نیز به چشم می خورد. در این پژوهش نتایج طبقه بندی و آشکارسازی خشکه دارهای شمشاد با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی بسیار بهتر از الگوریتم های بیشینه شباهت و کمترین فاصله بود. ازجمله دلایل بهتر بودن نتایج الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی می توان به غیرخطی بودن و ناپارامتریک بودن آن اشاره کرد. اما در طبقه بندی به‌وسیله الگوریتم های سنتی مانند روش های آماری، به دلیل اینکه انعطاف پذیری کمتری دارند، دقت پایین‌تری داشته. انواع پارامتریک روش های سنتی مانند الگوریتم بیشینه شباهت، به خاطر وابستگی به آمار گوسی، درصورتی‌که داده ها نرمال نباشند نمی تواند دقت مطلوبی در طبقه بندی و تفکیک طبقات از یکدیگر داشته باشد. در الگوریتم های سنتی مانند الگوریتم های بیشینه شباهت و کمترین فاصله، داده های آموزشی نقش حیاتی دارند. در این روش ها فرض بر این است که توزیع در داخل نمونه های آموزشی باید نرمال باشد، به‌طوری‌که اگر نتوان این شرط را محیا نمود، دقت طبقه بندی به‌شدت کاهش می یابد. درحالی‌که روش های شبکه عصبی مصنوعی بر اساس ویژگی ها و ساختار خود داده ها عمل می کنند.نتیجه گیری نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که می توان با استفاده از داده ها و تصاویر معمولی یک پهپاد ارزان ‌قیمت به بررسی وضعیت خشکیدگی درختان بعد از فوران بیماری و تعیین مساحت آن پرداخت. برخلاف هزینه های زیادی که به‌منظور خرید سنجنده های گران ‌قیمت به ‌منظور پایش وضعیت پوشش گیاهی صورت می گیرد، می توان از این شیوه های ارائه‌شده در این مقاله، با هزینه های بسیار کمتری اقدام کرد. این روش می تواند در تعیین میزان سطح پوشش های خشکیده کمک شایانی به نهاد های زیربط کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی تفرجی با مدل ارتقاء یافته تجزیه و تحلیل سیستمی و سیستم اطلاعات جغرافیایی(مطالعة موردی: پارک جنگلی شوراب- خرم آباد)
        محبوبه یاراحمدی جعفر اولادی قادیکلایی جاهده تکیه خواه
        در این مطالعه ابتدا با استفاده از مدل مرسوم کاربری توریسم و 5 پارامتر اکولوژیکی (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، پوشش گیاهی و خاک)، مناطق مناسب برای استفاده تفرجی به دو شکل متمرکز و گسترده در پارک جنگلی شوراب شناسایی گردید. نتایج نشان داد که 447/46 هکتار از سطح پارک توان چکیده کامل
        در این مطالعه ابتدا با استفاده از مدل مرسوم کاربری توریسم و 5 پارامتر اکولوژیکی (شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، پوشش گیاهی و خاک)، مناطق مناسب برای استفاده تفرجی به دو شکل متمرکز و گسترده در پارک جنگلی شوراب شناسایی گردید. نتایج نشان داد که 447/46 هکتار از سطح پارک توان تفرج گسترده طبقه 1، 244/14 هکتار توان تفرج گسترده طبقه 2 و 401/515 هکتار توان تفرج متمرکز طبقه 2 است. با بررسی های مختلف مشخص شد که یکی از مشکلاتی که سبب افزایش ناهنجاری در طبیعت پارک می شود، عدم توجه به کلیه عوامل اساسی مؤثر در تعیین قابلیت تفرجی پارک (امکانات تفریحی و منابع آبی) می باشد. به همین منظور برای ارزیابی استفاده گردشگران از مکان های تفرجی از مصاحبه حضوری با پرسش نامه استفاده گردید. همزمان با این ارزیابی و به منظور تهیه نقشه منابع آبی و امکانات پارک، کلیه نقاط مربوط به منابع آبی و امکانات پارک شناسایی شده و با GPS ثبت شد. نتایج نشان داد استفاده مردم از پارک مطابق طبقه بندی صورت گرفته نبوده و تفرج با امکانات و منابع آبی پارک ارتباط مستقیم دارد. لذا این فاکتورها به عنوان لایه های اطلاعاتی مثبت با نقشه توان تفرجی به دست آمده رویهم گذاری شده و نقشه نهایی توان تفرجی پارک بر اساس این عوامل به دست آمد. نتایج نهایی نشان داد که روش متداول با وجود کارآیی بسیار، به دلیل در نظر نگرفتن کلیه عوامل مؤثر در تفرج، نیاز به وارد کردن لایه های اطلاعاتی دیگری علاوه بر عوامل اکولوژیکی دارد. همچنین با دخالت فاکتورهای منابع آبی و امکانات توجه در مدل نهایی توان تفرجی، نقشه امکان توسعه برای طبقات تفرجی متمرکز درجه یک و دو تهیه گردید. نتایج حاصل از این نقشه ها نشان داد که بر اساس وسعت مکانی در جهت ارتقاء طبقات تفرجی منطقه برای طبقه متمرکز درجه یک، هفت اولویت و برای طبقه متمرکز درجه دو نیز سه اولویت وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی صفات ریختی دانه گرده در پایه های مختلف گونه سفیدپلت در جنگل های غرب مازندران (مطالعه موردی: مرزن آباد و پارک جنگلی نور)
        علی شیخ الاسلامی فاطمه باکویی
        گونه در معرض انقراض سفید پلت از گونه شاخص و اندمیک در جنگل‌های هیرکانی می‌باشد که متاسفانه به علت عدم مدیریت و حفاظت مناسب در حال انقراض می‌باشد. گونه سفیدپلت جزء ذخایر ژنتیکی ارزشمند جنگل‌های هیرکانی بوده ولی با وجود نادر بودن، بومی بودن، مختص بودن، در معرض تهدید بودن چکیده کامل
        گونه در معرض انقراض سفید پلت از گونه شاخص و اندمیک در جنگل‌های هیرکانی می‌باشد که متاسفانه به علت عدم مدیریت و حفاظت مناسب در حال انقراض می‌باشد. گونه سفیدپلت جزء ذخایر ژنتیکی ارزشمند جنگل‌های هیرکانی بوده ولی با وجود نادر بودن، بومی بودن، مختص بودن، در معرض تهدید بودن و نقش آن در حفظ سیمای طبیعی جنگل‌های شمال، اطلاعات کمی از شرایط اکولوژیکی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی این گونه وجود دارد، از انجا که حفظ تنوع ژنتیکی ضامن بقای گونه می‌باشد، مطالعات دانه گرده به عنوان یکی از نشانگرهای در مطالعات ژنتیکی در شناخت تنوع ژنتیکی گونه از اهمیت برخورداراست. در این تحقیق خصوصیات دانه گرده در جمعیت‌های مختلف این گونه در جنگل‌های مرزن آباد و پارک جنگلی نور بررسی گردید. خصوصیات کمی و کیفی دانه‌های گرده به وسیله میکروسکوپ نوری و الکترونی بررسی شد. نتایج نشان دهنده عدم اختلاف معنی دار در خصوصیات دانه گرده و نوع آن در جمعیت‌های مختلف این گونه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - اثر حفاظت (قرق) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک پارک جنگلی گیسوم و ذخیره‌گاه دکتر درستکار در استان گیلان
        ساجده رضایی پور جولاندان
        حضور بیش ازحددام و همچنین جنگل نشینان روستاهای اطراف جنگل ازمهمترین عواملی هستندکه روندتخریب اکوسیستم های جنگلی راتسریع کرده اند.قرق یکی ازروش های اصلاحی ساده مدیریتی است که باعث بهبودشرایط فیزیکی وشیمیایی خاک میگردد.این تحقیق به منظورتعیین اثرمدیریت چرای انواع دام(حیات چکیده کامل
        حضور بیش ازحددام و همچنین جنگل نشینان روستاهای اطراف جنگل ازمهمترین عواملی هستندکه روندتخریب اکوسیستم های جنگلی راتسریع کرده اند.قرق یکی ازروش های اصلاحی ساده مدیریتی است که باعث بهبودشرایط فیزیکی وشیمیایی خاک میگردد.این تحقیق به منظورتعیین اثرمدیریت چرای انواع دام(حیات وحش و دام اهلی) وحضورانسان بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در دو منطقه حفاظت شده (ذخیرگاه دکتر درستکار) به مساحت171هکتار و حقاظت نشده (پارک جنگلی گیسوم) به مساحت 1/1123 هکتار در استان گیلان انجام شد.به منظور نمونه برداری از روش نمونه‌برداری سیستماتیک با شروع نقطه تصادفی با ابعاد شبکه 150×200 متری استفاده شد. در مجموع تعداد 60 قطعه‌نمونه در دو منطقه حفاظت‌شده و حفاظت نشده برداشت گردید.در داخل هر قطعه‌نمونه نمونه‌ای از خاک سطحی (عمق0 تا 20) برای تجزیه برخی از مهم‌ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک برداشت و در آزمایشگاه مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده از آزمون دوطرفه تی- استیودنت نشان داد در رابطه با خصوصیات فیزیکی خاک دو عامل رطوبت اشباع و شن و در رابطه با خصوصیات شیمیایی خاک تنها پتاسیم در دو منطقه با یکدیگر اختلاف معنی‌داری را نشان دادند.به طور کلی مقدار میانگین جرم مخصوص ظاهری، رطوبت اشباع، رس، سیلت، کربن آلی و پتاسیم درمنطقه حفاظت نشده بیشترازمنطقه حفاظت‌شده به‌دست‌آمده و میزان تخلخل، شن، اسیدیته و فسفر در منطقه حفاظت‌شده دارای مقدار میانگین بیشتری نسبت به منطقه حفاظت نشده بودند.به طورکلی نتایج نشان داد که در منطقه قرق با اعمال قرق،خصوصیات خاک در مسیر توالی و رسیدن به شرایط ایده-آل قرار گرفته است اماهمچنان این منطقه نیازبه توجه و ادامه حفاظت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تعیین قابلیت توان طبیعت گردی جنگل های سامان عرفی قوری قلعه با تاکید بر فاکتور منابع آبی
        زینب خلیلی جعفر اولادی قادیکلایی سید محمد حسینی نصر جاهده تکیه خواه
        چکیده ارزیابی توان طبیعت گردی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد تفرجی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی و سیستم اطلاع چکیده کامل
        چکیده ارزیابی توان طبیعت گردی به معنای تعیین قابلیت سرزمین برای کاربری اکوتوریسم و تفرج است. با توجه به اهمیت پارک جنگلی ارزیابی توان طبیعت گردی و شناسایی محدوده های مستعد تفرجی در آنها ضروری و لازم است. در این تحقیق با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، مناطق مناسب برای طرح های گردشگری و طبیعت گردی در سامان عرفی قوری قلعه واقع در شمال غربی شهرستان پاوه با مساحت 46/2498 هکتار شناسایی شد. نتایج حاصل نشان داد منطقه مورد مطالعه فاقد تفرج متمرکز طبقه یک است. 29درصد مساحت منطقه توان تفرج طبقه دو، 38 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 33 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه را در برمی گیرد. به منظور بررسی تأثیر منابع آبی بر تفرج در منطقه از روش دلفی استفاده شد. به این منظور تعداد 100 پرسشنامه بین گردشگران در شهرستان کرمانشاه و سامان عرفی قوری قلعه توزیع شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد نوع و درجات مختلف تفرج به منابع آبی بستگی دارد. به منظور بررسی تأثیر فاکتور منابع آبی بر تفرج، نقشهبافرمنابع آبی تهیه شد و با نقشه توان تفرجی اولیه (حاصل از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی) تلفیق و نقشه توان تفرجی نهایی بدست آمد. نتایج ارزیابی توان تفرجی نهایی نشان داد 6 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه یک، 28 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه دو، 35 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 31 درصد مساحت منطقه را در برمی گیرد. با انجام این کار و مقایسه بین دو نقشه توان تفرجی اولیه و نهایی، تأثیرگذاری فاکتور منابع آبی در توان تفرجی منطقه مشخص شد. این نتایج بیانگر این مطلب است که فاکتور منابع آبی نسبت به فاکتورهای فیزیکی بیشترین تأثیر بر فرآیند ارزیابی توان تفرجی در منطقه مورد مطالعه را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارزیابی دیداری محیط و منظر پارک ملت زاهدان با رویکرد ترجیحات مردمی
        خدارحم بزّی محمدعلی میرشکاری
        انسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری چکیده کامل
        انسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری را در نظر گرفته تا موجبات رضایت شهروندان فراهم شود. زاهدان به عنوان یک کلان شهر نوظهور در منطقة جنوب شرق، دارای پارک های متعددی از جمله پارک ملت است. این پارک که در مسیر جادة زاهدان - خاش واقع شده، می تواند کارکردی مؤثر در ایجاد رضایت در مردم شهر داشته باشد. پارک ملت به لحاظ زیبایی شناسی از آسیب های جدی رنج می برد، که این پژوهش سعی در شناسایی و گره گشایی از آن ها دارد. این پژوهش بر اساس رویکرد ترجیحات مردمی، به ارزیابی بصری وضع موجود در پارک ملت زاهدان، با در نظر گرفتن سلیقه شهروندان و با استفاده از مدل طبقه بندی کیفیت(Quality Sorting)، پرداخته است. بر اساس این مدل فضای پارک با توجه به تیپ های منظر موجود به پهنه های مختلفی تقسیم گردیده که عبارتند از: 1. پهنه فضاهای طراحی شده 2. پهنه بازی ها 3. پهنه با پوشش طبیعی. در ادامه تحقیق تعداد 495 عکس در دو نوبت از پهنه ها تهیه شده و با توجه به اهداف مورد مطالعه برای هر پهنه 8 عکس و در مجموع 24 عکس از مجموع عکس های گرفته شده انتخاب گردید، مردم این عکس ها را با توجه به ترجیحاتشان در پنج دسته رتبه بندی نمودند (عکس های خیلی زیبا، زیبا، معمولی، زشت و خیلی زشت). نتایج تحقیق نشان می دهد پهنه فضاهای طراحی شده با 40% ترجیحات، پهنه با پوشش طبیعی با 38% و پهنه بازی ها با 22% از ترجیحات بازدیدکنندگان، به ترتیب از بیش ترین تا کم ترین ترجیحات برخوردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - Environmental management of forest fire risk using A'SWOT analysis model (a case study: forest parks in the southern slopes of Alborz, Iran)
        Mina Mackialeagha Behzad bozorgmehr Azita Behbahaninia
        Fire can destroy forest areas along with air pollution and health hazards. The forest parks of the southern slopes of Alborz, Iran, are amazing tourist destinations for people in surrounding cities. Therefore, we determined the capabilities and limitations and formulate چکیده کامل
        Fire can destroy forest areas along with air pollution and health hazards. The forest parks of the southern slopes of Alborz, Iran, are amazing tourist destinations for people in surrounding cities. Therefore, we determined the capabilities and limitations and formulated the best strategies to prevent and control fires using SWOT-AHP (A'SWOT) combined method. First, SWOT technique detected internal factors (strengths, or S, weaknesses, or W) and external factors (opportunities, or O, threats, or T) based on open-ended questions from local communities and experts. Then, AHP analysis model and Likert scale were performed to prioritize the best strategies as SO, WO, ST, WT solutions. The results showed that the most important factors in fire risk management, in order of the highest relative weight, were "easy access to forest park" (0.77), "lack of budget" (0.459), "existence of road networks" (0.76), "decrease in motivation and interest of volunteer and public forces" (0.417) in the strength, weakness, opportunity and threat groups, respectively. Further, the most important fire risk management strategies from the SWOT matrix and AHP method and scoring with a Likert scale, respectively, were "planning in accordance with the degree of fire risk for each part of the forest park" (0.715), "deploying quick reaction force and firefighting equipment at the appropriate point of the forest park" (0.685) and "updating knowledge in the field of fire risk management" (0.635). The A'SWOT technique was found to be appropriate in identifying the effective factors and providing operational strategies to prevent and control forest fires. پرونده مقاله