کودک و نوجوان

دسترسی آزاد مقاله

1 - نقش رسانه هوشمندکودک و نوجوان درآموزش تفکر نقادانه
مهرنوش خرمی نژاد حسن عشایری عطاءالله ابطحی کامران محمدخانی ندا سلیمانی

10.30495/jcm.2022.20696

مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش در صدد فهم مؤلفه تفکر نقادانه وآموزش آن به کودکان ونوجوانان از طریق رسانه های هوشمند است. تفکر نقادانه، پیش نیاز مهارت ‌های زندگی از جمله، حل مسئله و تصمیم‌گیری است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر بنابر ماهیت موضوع، داده ‌ها با استفاده ازروش چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش در صدد فهم مؤلفه تفکر نقادانه وآموزش آن به کودکان ونوجوانان از طریق رسانه های هوشمند است. تفکر نقادانه، پیش نیاز مهارت ‌های زندگی از جمله، حل مسئله و تصمیم‌گیری است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر بنابر ماهیت موضوع، داده ‌ها با استفاده ازروش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و روش کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد و کدگذاری مصاحیه ها جمع آوری شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل کودکان و نوجوانان 10تا 12 سال و 12 تا 14سال می‌باشد که محقق اقدام به مصاحبه و توزیع پرسشنامه کرده و رویکرد نقادانه آنان در بازی دیجیتالی کلش آف کلنز تحلیل شده و هم‌چنین در بخش بعدی این مقاله نتایج حاصل از مصاحبه ‌های اساتید دانشگاه مورد عمق کاوی قرار گرفته است. یافته ها: در فرایند اجرای پایلوت کودکان و نوجوانان و پس از مشاهده انجام بازی هوشمند کلش آف کلنز توسط آنان، درتوزیع فروانی گرایش به بازی گروهی یافته ها حکایت از آن داردکه تمام آزمودنی ‌ها دوست دارند عضو گروه شوند و در بازی شرکت کنند. و66 % آزمودنی ها سعی می کنندکه راه مناسبی برای حل مسأله بیابند. در مصاحبه با اساتید دانشگاه نیز به مؤلفه های یادگیری فلسفی، یادگیری مشارکتی وتجربه محور و احترام به تفاوت ‌های فردی تأکید شده است. نتیجه‌گیری: به این ترتیب در مقاله حاضر به این نتیجه رسیده ایم که رسانه ‌های هوشمند در آموزش تفکر نقادانه، به دو شیوه می‌توانند طرح آموزشی داشته باشند، 1- رسانه و آموزش برای کودک، 2- برنامه کودک با خود کودک. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تحلیل محتوای فرهنگی فیلم‌های اکران شده در جشنواره بین‌المللی فیلم رشد در سال 1397 (مورد مطالعه: جشنواره فیلم کودک و نوجوان)
سیده علویه نوری عباسعلی قیومی

10.30495/jcm.2022.20698

مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش، محتوای فرهنگی فیلم های اکران شده در جشنواره بین المللی فیلم رشد در سال 1397 تحلیل شده است. فیلم های مورد مطالعه، فیلم های برگزیده جشنواره فیلم کودک و نوجوان می باشند.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و از حیث ماهیت و روش، چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش، محتوای فرهنگی فیلم های اکران شده در جشنواره بین المللی فیلم رشد در سال 1397 تحلیل شده است. فیلم های مورد مطالعه، فیلم های برگزیده جشنواره فیلم کودک و نوجوان می باشند.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و از حیث ماهیت و روش، توصیفی- پیمایشی (کمی- کیفی) است. ابزار جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی در قالب مطالعات کتابخانه ای و استفاده از سایت های معتبر که اقدام به انتشار مقالات و پژوهش ها در حوزه ادبیات موضوع دارند، انجام گرفته است. جامعه آماری فیلم های مورد مطالعه را فیلم های کودک و نوجوان تشکیل می دهد. بر همین اساس، فیلم های برای مخاطبین دوره های اول ابتدایی، دوم ابتدایی، اول متوسطه و دوم متوسطه انتخاب شده اند. جامعه آماری برای تحلیل کمی تحقیق و ارزیابی نمایش گویه های تحقیق در فیلم ها را داوران و صاحب نظران جشنواره بین المللی فیلم رشد تشکیل می دهند.یافته ها: نتایج نشان می دهد که میانگین نظرات داوران در عوامل تربیتی، آموزشی، علمی و فرهنگی به ترتیب برابر 26، 28، 29 و 38 بوده است. لذا عامل فرهنگی در این فیلم ها بیشتر از موارد دیگر مورد توجه قرار گرفته است.نتیجه گیری: چهل و هشتمین دوره جشنواره بین المللی رشد توانسته است به طور قابل قبولی به نمایش شاخص های تربیتی، آموزشی، علمی و به ویژه فرهنگی در سینمای کودک و نوجوان پرداخته و دین خود را ادا نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - ارزیابی کتابخانه‏های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی با رهنمودهای ایفلا
داریوش مطلبی هلیا سلطان&rlm; آبادی سعید غفاری

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی از نظر مجموعه سازی، نحوه ارائه خدمات، سازماندهی، نیروی انسانی، بودجه و همچنین میزان همخوانی آن‌ها با رهنمودهای ایفلا انجام شده است. روش: روش پژوهش از نظر هدف کاربرد چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی از نظر مجموعه سازی، نحوه ارائه خدمات، سازماندهی، نیروی انسانی، بودجه و همچنین میزان همخوانی آن‌ها با رهنمودهای ایفلا انجام شده است. روش: روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی است. جامعه آماری همه کتابخانه های مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی به تعداد 23 کتابخانه بود. ابزار گردآوری داده، پرسشنامه پژوهشگر ساخته است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی نظیر فراوانی و درصد استفاده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می‌دهد که فضای اختصاص یافته، دکوراسیون و رنگ آمیزی مناسب کتابخانه ها متناسب با علائق کودکان و نوجوانان بوده و با رهنمودهای ایفلا همخوانی دارد. کتابداران به فراگیری مهارت‌های جدید و ارتقای حرفه‌ای درزمینه رایانه علاقه‌مند هستند که این مسئله با رهنمودهای ایفلا همخوانی دارد. کتابداران 22 کتابخانه با مفاهیم تخصصی ادبیات کودکان آشنا هستند و خدمات کتابخانه ها به گروههای سنی 7 تا 11 سال و 12 تا 17 سال ارائه می شود. خدمات آموزشی و خدمات مرجع برای کودکان و نوجوانان در 100 درصد کتابخانه‌ا، اجرای برنامه‌های خلاق و قصه‌گویی، کتابخوانی و نقد کتاب در 100 درصد کتابخانه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. 6 /69 درصد کتابخانه ها در تامین منابع از امانت بین کتابخانه‌ای استفاده نمی‌کنند که این مسأله با رهنمودهای ایفلا همخوانی ندارند. نتیجه گیری: بیشتر مطالعات انجام شده درحوزه موضوعی پژوهش حاضر در خصوص تطبیق کتابخانه های مدارس، آموزشگاهی، دانشگاهی، تخصصی با استانداردهای ایفلا بوده و با توجه به عدم ارتباط مستقیم این کتابخانه ها با کتابخانه های کانون، مطالعه وضعیت کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی ضروری به نظر می رسید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسى تطبیقى آثار صمد بهرنگى و شل سیلورستاین
نسترن نصرت زادگان

ادبیات تطبیقى نوعى فعالیت در حوزه نقد نقد ادبى محسوب م ىشود که در آن، ادبیاتدر مفهوم کلى آن مقایسه و درباره تلاقى ادبیات در دو یا چند فرهنگ و زبان مختلف پژوهش می شود. در بررسى تطبیقى آثار، مى توان به چگونگى تأثیر و تأثر دیدگاه هاىفکرى و نقاط وحدت اندیشه بشرى در زمینه ها چکیده کامل

ادبیات تطبیقى نوعى فعالیت در حوزه نقد نقد ادبى محسوب م ىشود که در آن، ادبیاتدر مفهوم کلى آن مقایسه و درباره تلاقى ادبیات در دو یا چند فرهنگ و زبان مختلف پژوهش می شود. در بررسى تطبیقى آثار، مى توان به چگونگى تأثیر و تأثر دیدگاه هاىفکرى و نقاط وحدت اندیشه بشرى در زمینه هاى مختلف پى برد. در مقاله حاضر نخست مفاهیم و تعاریف کلى ادبیات تطبیقى و مبانى آن بیان شده است.سپس از دیدگاه محتوایى و ساختارى، درون مایه هاى آثار صمد بهرنگى، منتقد و نویسنده ادبیات کودک در ایران و شل سیلورستاین، شاعر و نویسنده ادبیات کودک در امریکا رابررسى کرده ایم. نقاط اشتراک و افتراق این دو نویسنده از لحاظ فضاى زمانى و مکانى، نگرش قالب، تطابق ساختارى، شخصیت پردازى و دیگر عوامل به اجمال بررسى و تحلیلشده است. گرچه ممکن است این دو نویسنده اثر مستقیم بر یکدیگر نداشته باشند، از نظر توارد مى توان وجوهى مشترک در بین آنها یافت و این امر سبب می شود تا ما دو نویسندهرا دریابیم و تلاقى افکار آن دو را در حوزه هاى خاص بررسى کنیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تحلیل مبانی طنزپردازی در داستان‌های شهرام شفیعی و سعید هاشمی بر مبنای نظریه طنز ایوان فوناژی
مهدخت پورخالقی چترودی علیرضا سزاوار مریم جلالی اعظم استاجی

از آنجا که مهم‌ترین ویژگی داستان‌های شفیعی و سعید هاشمی، طنزپردازی است و نظریه طنز ایوان فوناژی از قابلیت بالایی برای بررسی طنز در آثار ادبی، برخوردار است، لذا در این مقاله چند اثر از این دو نویسنده بر مبنای نظریه فوناژی بررسی می‌شود. فوناژی آراء متنوعی در باب طنز در گر چکیده کامل

از آنجا که مهم‌ترین ویژگی داستان‌های شفیعی و سعید هاشمی، طنزپردازی است و نظریه طنز ایوان فوناژی از قابلیت بالایی برای بررسی طنز در آثار ادبی، برخوردار است، لذا در این مقاله چند اثر از این دو نویسنده بر مبنای نظریه فوناژی بررسی می‌شود. فوناژی آراء متنوعی در باب طنز در گروه سنی کودک و نوجوان دارد که می‌توان آن‌ها را در سیزده مؤلّفه جمع کرد. ابعاد سیزده‌گانه طنز در نظریه فوناژی از این قرار هستند: صنعت جناس، دومعنایی، انحراف از هنجار، چندمعنایی، هم‌نویسی، هم‌آوایی، ابهام‌های نحوی، ابهام در روساخت جمله، ابهام در ژرف ساخت، اختلاط و ابهام ژرف ساخت و روساخت، تضاد معنا میان روساخت و ژرف ساخت، تأکید آوایی، مکث آوایی، تحریف آوایی(ادغام و قلب). نتایج نشان می‌دهد شفیعی مهارت عجیبی در آفرینش انحراف از معیار از طریق انواع مصادیق آن دارد. همچنین هاشمی تضاد میان روساخت و ژرف ساخت را بسیار بهتر پرورانده و به کار برده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نقد ساختارگرایانۀ رمان «دشتبان» بر پایۀ نظریۀ کلود برمون
طیبه فرهادی مریم خلیلی جهانتیغ محمد بارانی

10.30495/dk.2020.677778

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با وجود تبعات ناخوشایندی که به دنبال داشت، روندی مثبت در ادبیات ما به جا گذاشت و باعث شکل گیری یک ژانر ادبی با عنوان ادبیات دفاع مقدس شد که به مقتضای نیاز جامعه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس نیز از دل آن برخاست.رمان دشتبان از احمد دهقان یکی چکیده کامل

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با وجود تبعات ناخوشایندی که به دنبال داشت، روندی مثبت در ادبیات ما به جا گذاشت و باعث شکل گیری یک ژانر ادبی با عنوان ادبیات دفاع مقدس شد که به مقتضای نیاز جامعه ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس نیز از دل آن برخاست.رمان دشتبان از احمد دهقان یکی از این آثار در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان است. در پژوهش حاضر، ساختار این رمان برپایۀ نظریۀ کلود برمون بررسی شده است. روش تحقیق تحلیل ساختاری متن داستان و هدف پژوهش، پاسخ به این پرسش اصلی است که آیا ساختار رمان مذکور براساس نظریۀ کلود برمون قابل تحلیل است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که این رمان منطبق بر نظریۀ مذکور بوده و از یک پی رفت اصلی و چندین پی رفت فرعی تشکیل شده و انواع توالی های زنجیره ای،انضمامی و پیوندی در آن به کار رفته است. همچنین هر سه کارکرد امکان، فرایند و پیامدی که در نظریۀ برمون مطرح شده است، با ساختار این رمان کاملا هم خوانی دارد. دهقان با آشنایی کامل از مخاطب نوجوان و هنر روایت گری، داستانی ساختارمند خلق کرده است که نقش به سزایی در انتقال مفاهیم ارزشمند دفاع مقدس به کودکان و نوجوانان امروز ایران دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ساختار تمثیل در همة آن قایق‌های کاغذی از احمدرضا احمدی
سمیه آورند اعظم ایزدی راضیه احمدی

هر خالق ادبی در آفرینش اثر خود از شگردهای زبانی و ادبی بهره می برد که موجب زیبایی و بلاغت آن اثر می شود. به کارگیری شگردهای زبانی و ادبی نه تنها در برجسته تر کردن زبان اثر از جایگاه ویژه ای برخوردار است بلکه این مهم تبدیل به سبک نویسنده یا شاعر نیز می‌شود که با تحلیل و چکیده کامل

هر خالق ادبی در آفرینش اثر خود از شگردهای زبانی و ادبی بهره می برد که موجب زیبایی و بلاغت آن اثر می شود. به کارگیری شگردهای زبانی و ادبی نه تنها در برجسته تر کردن زبان اثر از جایگاه ویژه ای برخوردار است بلکه این مهم تبدیل به سبک نویسنده یا شاعر نیز می‌شود که با تحلیل و بررسی آن، می‌توان به زیر ساخت‌های زبانی اثر دست یافت. احمدرضا احمدی به عنوان یک شاعر نوگرا در مجموعه آثار خود، از ترکیب رنگ‌ها و واژه‌ها، تمثیل‌هایی را برای کودکان و نوجوانان خلق کرده که نه تنها آن‌ها را به لذت خوانش سوق می‌دهد بلکه توجه مخاطب را به سمت زیر ساخت متن جلب می‌کند. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی تحلیلی-محتوا انجام شده، سعی برآن بوده تا ابتدا شیوه‌های تمثیل‌پردازی در کتاب همة آن قایق های کاغذی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و سپس به تفسیر تمثیل‌های خلق شده در آن کتاب پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که این کتاب سرشار از تمثیل‌های متنوع است که در کلمات، جملات و حتی کل متن متبلور شده و ضمن گره‌گشایی از آن ها، لذت خوانش را دوچندان می‌کند؛ همچنین تمثیل های احمدرضا احمدی، که ابتدا در کلمات از بسامد بیشتری برخوردار است و سپس در جمله و کل متن، رابطه معنا داری با روساخت داستان دارد؛ از طرفی سمبل‌هایی مثل رنگ ها، زمان و عناصر طبیعت نقش مهمی در ساخت تمثیل اصلی داشته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - کارکرد تمثیل در انتقال مفاهیم مبتنی بر حکمت و اندرز در داستان‌های کودکانۀ دهۀ هشتاد
سمیه رسولی سید احمد حسینی کازرونی سیدمحمود سیدصادقی سید جعفر حمیدی

در ادبیّات و به‌ویژه در ادبیّات کودک و نوجوان، تمثیل، جایگاه ویژه‌ای دارد. بن‌مایۀ تمثیل، همان حکایت است؛ اما در تمثیل، شخصیّت‌های داستان در جایگاه خود ایفای نقش نمی‌کنند؛ بلکه هر شخصیّت، یک قشر خاص در جامعه یا فردی معیّن را نمایندگی می‌کند. در داستان‌های تمثیلی، یک نکت چکیده کامل

در ادبیّات و به‌ویژه در ادبیّات کودک و نوجوان، تمثیل، جایگاه ویژه‌ای دارد. بن‌مایۀ تمثیل، همان حکایت است؛ اما در تمثیل، شخصیّت‌های داستان در جایگاه خود ایفای نقش نمی‌کنند؛ بلکه هر شخصیّت، یک قشر خاص در جامعه یا فردی معیّن را نمایندگی می‌کند. در داستان‌های تمثیلی، یک نکتۀ آموزنده و تعلیمی، با به‌کار گرفتن زبان مثال عنوان می‌شود و با این شیوه، مخاطب، احساس نمی‌کند که از جایگاهی بالاتر یا حتی برابر، مورد خطاب مستقیم و پند و اندرز از روبرو قرار گرفته و علاوه بر این‌، مفاهیم مورد نظر نویسنده، توسط مخاطب، بهتر درک می‌شود. اگرچه ظاهر تمثیل، ساده و گاهی بچگانه به نظر می‌رسد، اما از نظر معنا، بسیار عمیق و قابل تأمل است. این شیوه به‌ویژه در مورد ادبیّات کودک و نوجوان بسیار کاربردی و تأثیرگذار است. کودکان با داستان‌های تمثیلی، به‌ویژه، از نوع فابل، ارتباط بهتری برقرار می‌کنند و مفاهیم برای آنان قابل درک و لذت‌بخش می‌شود. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای، کارکرد تمثیل در تعدادی از داستان‌های کودکانۀ دهۀ هشتاد برای انتقال مفاهیم حکمت و اندرز مورد کنکاش قرار گرفته است و هر اثر از نقطه‌نظر نحوۀ پردازش داستان، تمثیلی بودن یا نبودن و اشتمال بر اندرزها و نکات حکمی، اخلاقی، معنوی یا اجتماعی بررسی شده است. نتیجۀ پژوهش بیانگر آن است که استفاده از انواع تمثیل و به‌ویژه گونۀ فابل، می‌تواند منجر به آفرینش اثری تعلیمی و مبتنی بر اندرز و حکمت باشد و کاربرد تمثیل، موجبات ایجاد فضایی لذت‌بخش و سرگرم‌کننده را در داستان فراهم می‌آورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - مسأله لحن در ترجمه آثار ادبی کودک‌و‌نوجوان (موردپژوهی: شازده کوچولو با ترجمه های محمد قاضی و احمد شاملو)
شجاع نی نوا

بسیاری بر این باورند که ترجمه‌ آثار ادبی کودک و نوجوان، کاری بس سهل است که تنها با جایگزین کردن کلمات و رعایت نسبی ساختار جمله‌بندی‌ها می‌توان ترجمه‌ا‌ی خوب از آثار کودک و نوجوان ارائه کرد. اما این امر درست نیست چرا که ترجمه فرآیندی بسیار پیچیده و متاثر از عوامل بسیاری چکیده کامل

بسیاری بر این باورند که ترجمه‌ آثار ادبی کودک و نوجوان، کاری بس سهل است که تنها با جایگزین کردن کلمات و رعایت نسبی ساختار جمله‌بندی‌ها می‌توان ترجمه‌ا‌ی خوب از آثار کودک و نوجوان ارائه کرد. اما این امر درست نیست چرا که ترجمه فرآیندی بسیار پیچیده و متاثر از عوامل بسیاری از قبیل نوع و شیوه‌ بیان متن اصلی، قابلیت مترجم در انتقال مفهوم و از همه مهم‌تر لحن است. از اینرو، در پژوهش حاضر سعی شده است تا با مقایسه ترجمه‌های‌ کتاب شازده کوچولو با قلم محمد قاضی و احمد شاملو، مسأله‌ لحن در ترجمه‌ آثار کودک و نوجوان بررسی شود. نتایج نشان می‌دهد که مترجمان در انتخابِ لحنِ مناسب برای مخاطبِ کودک و نوجوان، دچار ضعف بوده‌اند. چرا که در اکثر جمله‌ها قاضی از جملات بسیار رسمی و مناسب رده‌ سنی بزرگسال استفاده کرده‌ است. از طرف دیگر، شاملو از جملات شکسته و زبان محاوره استفاده کرده است که مناسب رده‌ سنی کودک و نوجوان نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی سفرقهرمان در رمان جایی که کوه بوسه می زند بر ماه نوشته ی گریس لین با رویکرد سفر قهرمان جوزف کمبل
ناهید امانی ایوب دبیری

چکیده ادبیات کودک و نوجوان در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که می توان رمان های کودک و نوجوان را به عنوان روایات های اسطوره ای معاصر در نظر گرفت که معمولا قهرمانان آنان جویندگانی در سفر هستند. بنابراین مفاهیمی همچون قهرمان، سفر قهرمان و شکل گیری چکیده کامل

چکیده ادبیات کودک و نوجوان در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که می توان رمان های کودک و نوجوان را به عنوان روایات های اسطوره ای معاصر در نظر گرفت که معمولا قهرمانان آنان جویندگانی در سفر هستند. بنابراین مفاهیمی همچون قهرمان، سفر قهرمان و شکل گیری شخصیت قهرمان در سفر مورد توجه محققان جهان قرار گرفته است. در میان محققان می توان به جوزف کمبل اشاره کرد. او به بیان نظریه تک اسطوره و تدوین ساختار سفر قهرمان طی سفر می پردازد. هدف از مطالعه حاضر، تحلیل سفر قهرمان و بررسی این موضوع است که چگونه مراحل سفر قهرمان باعث تکامل شخصیت قهرمان طی سفر می شود. به عبارت دیگر این تحقیق نشان می دهد که گریس لین ساختار و عناصر روایت اسطوره ای کمبل را در رمان جایی که کوه بوسه می زند بر ماه دنبال می کند. همچنین محقق به بیان این مساله می پردازد که چگونه قهرمان پس از عبور از خوان های سفر، به هدف سفر خودکه بلوغ فکری و کمال است می رسد. کلید واژه ها: ادبیات کودک و نوجوان، تک اسطوره، جوزف کمبل، سفر قهرمان، قهرمان، گریس لین. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی کارکرد تعلیمی فانتزی در داستان‌های کودکان و نوجوانان
فاطمه سلطانی

10.30495/pars.2021.681148

به‌دلیل اهمیت فراوان مسئلۀ تعلیم و تربیت، آثار تعلیمی فراوانی برای کودکان و نوجوانان نوشته شده‌ است. اصولاً آثار ادبی کودکان ماهیتی آموزشی دارند و هستۀ مرکزی ادبیات کودک را در نزد همۀ ملل، تعلیم تشکیل می‌دهد. یکی از مهم‌ترین کارکردهای فانتزی در داستان‌های کودکان و نوجوا چکیده کامل

به‌دلیل اهمیت فراوان مسئلۀ تعلیم و تربیت، آثار تعلیمی فراوانی برای کودکان و نوجوانان نوشته شده‌ است. اصولاً آثار ادبی کودکان ماهیتی آموزشی دارند و هستۀ مرکزی ادبیات کودک را در نزد همۀ ملل، تعلیم تشکیل می‌دهد. یکی از مهم‌ترین کارکردهای فانتزی در داستان‌های کودکان و نوجوانان، کارکرد تعلیمی و تربیتی آن است؛ با وجود این، تأثیر داستان‌های فانتزی در تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان از نظر آموزش و پرورش و مؤلفان مغفول مانده است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی‌تحلیلی در پی آن است بعد از تبیین نقش تعلیمی و تربیتی داستان‌های فانتزی به این پرسش پاسخ دهد که مهم‌ترین مفاهیم تعلیمات اجتماعی و اخلاقی داستان‌های فانتزی مدرن در داستان‌های حوزۀ کودکان و نوجوانان کدام است. بدین‌ منظور کارکردهای اجتماعی و اخلاقی داستان‌های فانتزی در هیجده داستان فانتزی که درون‌مایه‌هایی اجتماعی، محیط‌زیستی و عشق و دوستی دارند، بررسی شد. تنهایی، سنت‌ها و باورهای خرافی، جدایی والدین و پیامدهای آن‌ها، آموزش مهارت‌های حل مشکلات، دوست‌یابی، نحوۀ استفاده از تکنولوژی‌های جدید، پیدا کردن خودِ واقعی، عشق به همۀ موجودات هستی و تأکید بر خِرد جمعی مهم‌ترین آموزه‌های اجتماعی و مفاهیمی چون لزوم اعتماد به بزرگ‌ترهای خانواده، توجه به امدادهای خداوند، مبارزه با پلیدی و زشتی و ایثار و فداکاری در راه رسیدن به هدف والا مهم‌ترین آموزه‌های اخلاقی و تربیتی است که فانتزی‌نویسان معاصر بر آن تأکید دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تحلیل مهارت‌های شناختی رمان رضوی بیدارم کن بر پایۀ تفکّر انتقادی لیپمن
پریسا احمدی خلیل بیگ‌زاده

10.30495/pars.2023.708465

رمان‌های برگرفته از فرهنگ اسلامی در ادب فارسی با هدف پردازش جنبه‌هایی از آموزه‌های تربیتی و گونه‌هایی از مهارت‌های گونه‌های تفکّر ‌پدید آمده‌اند که می‌توان از آنها در اجتماع‌پژوهی استفاده کرد و به یاری آنها به جنبه‌های بیشتری از فلسفة وجودی انسان و گونه‌های تفکّر دست یا چکیده کامل

رمان‌های برگرفته از فرهنگ اسلامی در ادب فارسی با هدف پردازش جنبه‌هایی از آموزه‌های تربیتی و گونه‌هایی از مهارت‌های گونه‌های تفکّر ‌پدید آمده‌اند که می‌توان از آنها در اجتماع‌پژوهی استفاده کرد و به یاری آنها به جنبه‌های بیشتری از فلسفة وجودی انسان و گونه‌های تفکّر دست یافت. رمان رضوی بیدارم کن از فریبا کلهر با الگوی شخصیت امام رضا(ع) مبتنی بر بایدها و نبایدهای اخلاقی و آموزه‌های شناختی است که مهارت‌های تفکّر انتقادی را مانند خوداصلاحی، دگراصلاحی، داوری صحیح و تأثیر و تفسیر زمینة متن در بر دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین مهارت‌های تفکّر انتقادی در رمان رضوی بیدارم کن بر‌پایة تفکّر انتقادی لیپمن با رویکردی توصیفیـتحلیلی انجام شده ‌است. دستاورد پژوهش، دستیابی به مهارت‌های تفکّر انتقادی است که می‌تواند مخاطب را با بیان استدلال‌های منطقی، برخورداری از انعطاف در برخورد با روش‌های جدید و تکیه بر شرایط نامتعارف به درک صحیحی از متن برساند. فراشناخت متن، مرهون پرسش از تفکّر مخاطب است که وی را به شناختی فراتر از شناخت معمولی رسانده‌ است. زوایایی از داوری‌های صحیح در متن رمان مشاهده می‌شود که تفکّر انتقادی و اصلاحی نویسنده دلیل اصلی آن است؛ چنانکه تفکّر و استدلال مخاطب (نوجوان) را به چالش کشیده است و وی را به درکی صحیح از داوری نسبت‌به شخصیت امام رضا(ع) و تأثیر این داوری بر پرورش مهارت‌های تفکّر انتقادی او در دنیای معاصر رسانده‌ است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی‌ کیفیت تصاویر ‌کتاب‌های مرجع ‌کودکان و نوجوانان منتشرشده در سال‌های 1385- 1390
یعقوب نوروزی سکینه فلسفین

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تصاویر کتاب های مرجع کودک و نوجوان و تجزیه و تحلیل و میزان مطابقت تصاویر کتاب ها، با معیارها ی ارائه شده در این زمینه است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، تحلیل محتوا و از نوع کمّی است. جامع چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تصاویر کتاب های مرجع کودک و نوجوان و تجزیه و تحلیل و میزان مطابقت تصاویر کتاب ها، با معیارها ی ارائه شده در این زمینه است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، تحلیل محتوا و از نوع کمّی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 216 عنوان کتاب مرجع کودک و نوجوان است که برای اولین بار در طول سال های مورد بررسی چاپ شده اند. ابزارگردآوری داده‌ها، سیاهه وارسی است که روایی آن به تأیید صاحب نظران رسید. برای سنجش میزان پایایی ابزار پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که معادل 921/0 بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد فراوانی استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش چهار عامل؛ رنگ، کیفیت، محل قرار گرفتن و بومی بودن تصاویر در جامعه پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیش از 87 درصد از تصاویر رنگی و 56 درصد نیز از کیفیت مطلوب برخوردارند. همچنین 78 درصد از تصاویر در محل اصلی قرار دارند و 14 درصد نیز برگرفته از نسخه اصلی اثر هستند. ضمن اینکه نیز به لحاظ مؤلفه‌های کیفیت کلی تصاویر و بومی بودن، تصاویر دارای ضعف و در کتاب های ترجمه شده فاقد نوآوری بودند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر ضمن تهیه سیاهه ی وارسی در زمینه کیفیت تصاویر کتاب های مرجع کودکان و نوجوانان براساس پیشینه های موجود و نیز نظر متخصصان، این امکان را فراهم آورده است تا استفاده کنندگان کتاب‌های مرجع در انتخاب خود تصمیم بهتری بگیرند. از مجموع یافته ها می توان به این نتیجه رسید که تصاویر از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند و ناشران بیش از این باید به کیفیت تصاویر اهمیت دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - فرایند تحول انواع خودمیان‏ بینی براساس تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان
رقیه بلالی

در پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان در سالهای 76-1374، در چهار گروه سنی، به منظور بررسی مراحل تحول انواع خودمیان بینی غیرمستقیم بر اساس نظریة پیاژه پرداخته شد. سی عنوان کتاب، از کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نمونة پژوهش را تشکیل داد. چکیده کامل

در پژوهش حاضر، به تحلیل محتوای کتابهای کودکان و نوجوانان در سالهای 76-1374، در چهار گروه سنی، به منظور بررسی مراحل تحول انواع خودمیان بینی غیرمستقیم بر اساس نظریة پیاژه پرداخته شد. سی عنوان کتاب، از کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نمونة پژوهش را تشکیل داد. برای دسته بندی داده ها و تنظیم جدولها، از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها نشان دادند: 1) در اکثر کتابها، به ویژه در آثار نویسندگان ایرانی، از انواع خودمیان بینی غیرمستقیم استفاده شده است. 2) نویسندگان خارجی بیش از نویسندگان ایرانی، کودکان و نوجوانان را در راه خروج از خودمیان بینی یاری کرده اند. 3) میزان همخوانی نتایج این پژوهش با نظرات شورای عالی پژوهشنامة ادبیات کودک و نوجوان، پایین است و این امر به تفاوت دیدگاه داوران، نسبت دادنی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - تربیت جنسی کودکان ونوجوانان با رویکرد اسلامی بستری برای پیشگیری ازجرائم و انحرافات
مسلم قبادیان سعید دهقان اژدر شمخانی

یکی ازحوزه های چالش برانگیز تعلیم وتربیت درجوامع مختلف،از جمله جامعه ما تربیت جنسی است،که همواره به دلیل وجود پاره ای از ابهام ها وسوء تفاهم های فکری و نظری ونیز موانع اجرایی با مشکلات فراوانی دست به گریبان بوده وهمین امر،زمینه ساز ایجاد و بروز بسیاری ازمعظلات اجتماعی و چکیده کامل

یکی ازحوزه های چالش برانگیز تعلیم وتربیت درجوامع مختلف،از جمله جامعه ما تربیت جنسی است،که همواره به دلیل وجود پاره ای از ابهام ها وسوء تفاهم های فکری و نظری ونیز موانع اجرایی با مشکلات فراوانی دست به گریبان بوده وهمین امر،زمینه ساز ایجاد و بروز بسیاری ازمعظلات اجتماعی و انحرافهای رفتاری در میان نسل جوان و به تبع آن صرف هزینه های سنگین جهت مقابله با این انحرافهااست درعین حال باید براین نکته تاکید کنیم که در حوزه ی عمل"تربیت جنسی از موضوع های چالش برانگیز برای خانواده های ایرانی است.پدران و مادران مسئول نمی توانند نسبت به غریزه جنسی فرزندان خود بی تفاوت باشند زیرا تربیت جنسی یکی از دشوار ترین و حساسترین انواع تربیت هااست که اندک اشتباهی درآن ممکن است کودکان رابه وای فسادبکشاند . صاحبنظران و اندیشمندان مختلف تعلیم و تربیت و روانشناسی،هریک بر مبنای تلقی و مبادی فکری و معرفتی خود و نیز ارزشهای فرهنگی و اجتماعی جامعه مور نظر،تبیین و برداشت خاصی را در زمینه تربیت جنسی ارائه کره اند که مبین نوع نگاه و رویکرد آنها نسبت به این حوزه ی آموزشی وتربیتی است.بعنوان مثال:تربیت جنسی عبارتست از به کارگیری شیوه هایی برای ایجاد صفات و رفتارهای جنسی سالم و زدودن صفات و رفتارهای جنسی غیر سالم در انسان . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی نقش تلوزیون بر تغییر رفتار نوجوانان از دیدگاه دانشجویان ارشد ارتباطات
مریم یوسفی زهرا یوسفی پور

این تحقیق با هدف "بررسی نقش تلویزیون بر تغییر رفتار نوجوانان" انجام گرفته است. روش این تحقیق پیمایشی و ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه بوده است و پس از پرشدن پرسشنامه‌ها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار spss بدست آمده و تحلیل شد. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویا چکیده کامل

این تحقیق با هدف "بررسی نقش تلویزیون بر تغییر رفتار نوجوانان" انجام گرفته است. روش این تحقیق پیمایشی و ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه بوده است و پس از پرشدن پرسشنامه‌ها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار spss بدست آمده و تحلیل شد. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان ارشد رشته ارتباطات دانشگاه آزاد ورودی 1389 می‌باشند که تعداد آنها 68 نفر است که به دلیل کم بودن جامعه آماری در این تحقیق از نمونه‌گیری تمام‌شماری استفاده شده است که تنها 47 نفر در دسترس بوده‌اند. بررسی‌های انجام شده در این پژوهش نشان داد که والدین چندان نمی‌توانند با کارکردهای منفی تلویزیون مقابله کنند، نوجوانان به میزان زیاد و خیلی‌زیادی با تلویزیون رابطه دارند و از آن تأثیر می‌گیرند. تلویزیون تاحدودی می‌تواند در پرکردن اوقات فراغت کودکان وسیله مفیدی باشد. تلویزیون مسائل بزرگسالان را به کودکان آموزش می‌دهند، تلویزیون در فعالیت کودکان اختلال ایجاد می‌کند. تلویزیون در رواج مصرف‌گرایی در کودکان و نوجوانان نقش دارد، پر‌کردن اوقات فراغت یکی از کارکردهای مثبت تلویزیون است که مورد توجه نوجوانان است، تلویزیون می‌تواند بر نوجوانان تأثیر گذار باشد، کیفیت و جذابیت تلویزیون نوجوانان را به سمت خود می‌کشاند، تلویزیون در یادگیری کودکان و نوجوانان اثر گذار است، تلویزیون می‌تواند بر میزان خشونت و پرخاشگری نوجوانان اثر گذار باشد، تلویزیون در انتخاب شغل نوجوانان تأثیر دارد و تلویزیون در منفعل کردن نوجوانان مؤثر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - ارائه شاخص های مطلوب بازنویسی و داستان گزینی آثار حماسی در ادبیات کودک و نوجوان با تاکید بر شاهنامه فردوسی
پریا انصاری عبدالحسین فرزاد

گفتار پیش رو، نتیجۀ پژوهش کتاب خانه‌ای است که به منظور ارتقای کیفیت متون بازنویسی‌شده از آثار حماسی با تأکید بر مشخّصه‌های رشد ادراکی، عاطفی و اجتماعی برای کودک و نوجوان صورت گرفته است. برای دست‌یابی به این هدف، در گام نخست مبانی نظری بازنویسی آثار حماسی ادبیات کودک و ن چکیده کامل

گفتار پیش رو، نتیجۀ پژوهش کتاب خانه‌ای است که به منظور ارتقای کیفیت متون بازنویسی‌شده از آثار حماسی با تأکید بر مشخّصه‌های رشد ادراکی، عاطفی و اجتماعی برای کودک و نوجوان صورت گرفته است. برای دست‌یابی به این هدف، در گام نخست مبانی نظری بازنویسی آثار حماسی ادبیات کودک و نوجوان ارائه و تاریخچۀ مختصری از آثار بازنویسی شده در عرصۀ ملّی با تأکید بر شاهنامه فردوسی بررسی شده است. سپس مشخّصه‌های رشد کودک در سنین مختلف طبقه‌بندی شده و براساس آن قواعد عمومی و تخصصی بازنویسی آثار کهن حماسی ارزیابی شده است. بر مبنای این ارزیابی، شاخص‌های مطلوب داستان گزینی و بازنویسی آثار حماسی سازگار با قابلیت‌های ذهنی و توان‌مندی‌های مختلف ادراکی مخاطبان کودک و نوجوان در سنین مختلف جمع‌بندی و پیش‌نهاد شده است. در پایان، نمونه‌هایی از این شاخص‌های مطلوب در مقایسه با بازنویسی های ناکارآمد از داستان‌های شاهنامه فردوسی به منظور ارائه مصداق‌های کاربردی آورده شده است. پژوهش حاضر شیوه‌ای علمی برای ارائه شاخص‌های مطلوب و انتخاب داستان های‌مناسب در سایر انواع ادبی نیز هست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - نگاهی بر بازنویسی‌های مثنوی معنوی، برای کودکان و نوجوانان
فرزانه اخوت

زبان و ادبیات کهن فارسی، گنجینه‌ای است نادر از داستان‌ها و حکایت‌های حکمت‌آمیز و انسان‌ساز که انتقال آن به کودکان و نوجوانان به عهده نویسندگان متعهد و اهل قلم هوشیار ایران زمین است. بی‌شک روش انتقال این میراث ارزش‌مند، درک عمیق از آن‌ها و آشنایی با ویژگی‌های این گروه مخ چکیده کامل

زبان و ادبیات کهن فارسی، گنجینه‌ای است نادر از داستان‌ها و حکایت‌های حکمت‌آمیز و انسان‌ساز که انتقال آن به کودکان و نوجوانان به عهده نویسندگان متعهد و اهل قلم هوشیار ایران زمین است. بی‌شک روش انتقال این میراث ارزش‌مند، درک عمیق از آن‌ها و آشنایی با ویژگی‌های این گروه مخاطب و بکارگیری شیوه‌های جدید و خلاق را می‌طلبد. در این مقاله پس از بررسی آثار منتشر شده در پنجاه سال گذشته، سعی شده است، میزان توجه و چگونگی روی‌کرد نویسندگان کودک و نوجوان در بازنویسی حکایت‌های مثنوی و آشنایی با مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بررسی شود. پرونده مقاله

فهرست مقالات کودک و نوجوان

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی