• فهرست مقالات عوامل تولید

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی اثر سرمایه انسانی بر بهره وری در دو استان زنجان و قزوین
        سیده الهام صدیقی یداله رجائی اشکان رحیم‌زاده
        امروزه اهمیت سرمایه های انسانی در ارتقاء و رشد بهره وری به عنوان یکی از مهمترین گزینه ها مطرح می شود انسانها منابع جدید مولد ثروت هستند مشروط بر اینکه جزء سرمایه انسانی محسوب شوند صنایع کارخانه ای عامل جذب و اشتغال بخش عظیمی از جمعیت کشورها و آموزش نیروی کار از اینرو هد چکیده کامل
        امروزه اهمیت سرمایه های انسانی در ارتقاء و رشد بهره وری به عنوان یکی از مهمترین گزینه ها مطرح می شود انسانها منابع جدید مولد ثروت هستند مشروط بر اینکه جزء سرمایه انسانی محسوب شوند صنایع کارخانه ای عامل جذب و اشتغال بخش عظیمی از جمعیت کشورها و آموزش نیروی کار از اینرو هدف این پژوهش بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر بهره وری کل عوامل تولید، بهره وری نیروی کار و بهره وری سرمایه می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و دوره زمانی آن شامل سالهای 1395-1385 است جامعه آماری نیز شامل صنایع کارخانه ای 10 نفر کارکن به بالا در دو استان زنجان و قزوین است. داده های مربوط بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده کدهای isic چهار رقمی صنایع کارخانه ای 10 نفر کارکن به بالا در دو استان از مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. آزمون فرضیه های پژوهش از طریق داده های پنل و با استفاده از تابع تولید کاب داگلاس و به روش حداقل مربعات معمولی توسط نرم افزار اقتصاد سنجی ایویوز برآورد شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که سرمایه انسانی بر بهره وری کل عوامل تولید و همچنین بر بهره وری سرمایه در دو استان دارای اثر معناداری می باشد ولی سرمایه انسانی بر بهره وری نیروی کار در هر دو استان دارای اثر معناداری نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - واکاوی نقش تحقیق وتوسعه و حجم واردات بر بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی درایران
        علی باقرزاده اکبر کمیجانی
        بر اساس دیدگاه اقتصاددانان توسعه، در نظریه‌های رشد نوین اقتصادی بهره‌وری کل عوامل تولید علاوه بر اینکه تحت تاثیر هزینه‌های تحقیق و توسعه داخلی است، بلکه به میزان انباشت تحقیق و توسعه در کشورهای طرف تجاری و حجم وارداتاز آنها نیز بستگی دارد.بر اساس نتایج این پژوهش بهره‌ور چکیده کامل
        بر اساس دیدگاه اقتصاددانان توسعه، در نظریه‌های رشد نوین اقتصادی بهره‌وری کل عوامل تولید علاوه بر اینکه تحت تاثیر هزینه‌های تحقیق و توسعه داخلی است، بلکه به میزان انباشت تحقیق و توسعه در کشورهای طرف تجاری و حجم وارداتاز آنها نیز بستگی دارد.بر اساس نتایج این پژوهش بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران نیز به مخارج تحقیق و توسعه داخلی و مخارج تحقیق و توسعه طرف‌های تجاری و نیز حجم وارداتوابسته است. برای این منظور مدل بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی با رهیافت مدلهای رگرسیونی خود توضیح برداری با وقفه‌های گستردهو به کمک مجموعه سری زمانی سالهای 1389- 1360 تخمین زده شد. نتایج حاکی ازآن است که اثر مخارج سرمایه گذاری در تحقیق و توسعهبومی بر بهره‌وری کشاورزی ضعیف تر از انباشت سرمایه تحقیق و توسعه طرف‌های تجاری در این بخش است. در این پژوهش متغیر واردات کالاها و نهاده‌های واسطه‌ای بخش کشاورزی دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی در بلند مدت است. شرایط آب و هوایی نیز بعنوان نماد بارندگی دارای تاثیر مثبت بر بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی است. بر اساس نتایج این مدل پیشنهاد می‌شود که سهم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی به تحقیقات بومی بخش کشاورزی اختصاص یابد. علاوه بر این لازم است که واردات بخش کشاورزی بیشتر از کشورهای با حجم تحقیق و توسعه بالاتر انجام گیرد تا با جذب و بومی نمودن کالاهای واسطه‌ای بتوان حجم بهره‌وری را در این بخش ارتقاء داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تخمین تابع تولید و بررسی بهره‏وری عوامل تولید محصول زیتون استان زنجان (مطالعه موردی: شهرستان طارم)
        یدالله رجائی شقایق کتابیان
        بهره وری موضوعی است که از ابتدای تاریخ بشر و در کلیه نظام های سیاسی و اقتصادی جهت ارتقای زندگی انسان و ساختن اجتماع های مرفه تر مطرح بوده است. بطوریکه امروزه بهره وری بهترین و موثرترین روش دستیابی به رشد اقتصادی، با توجه به کمیابی منابع تولید است. لذا انجام پژوهش های ا چکیده کامل
        بهره وری موضوعی است که از ابتدای تاریخ بشر و در کلیه نظام های سیاسی و اقتصادی جهت ارتقای زندگی انسان و ساختن اجتماع های مرفه تر مطرح بوده است. بطوریکه امروزه بهره وری بهترین و موثرترین روش دستیابی به رشد اقتصادی، با توجه به کمیابی منابع تولید است. لذا انجام پژوهش های اقتصادی در زمینه تحلیل و تعیین بهره وری عوامل تولید و تخصیص بهینه آنها در زیر بخش های مختلف کشاورزی ضروری به نظرمی رسد و ازآنجا که شرایط محلی و موقعیت جغرافیایی هر منطقه متفاوت است بنابراین تحقیقات منطقه ای مهم ترین عامل برای افزایش تولید و رفع مشکلات باغ داران وکشاورزان منطقه است. مطالعه حاضر با هدف بررسی بهره وری عوامل تولید درکاشت محصول زیتون شهرستان طارم بر روی تعداد 181 نمونه، صورت گرفته است. آمار واطلاعات مورد نیاز، در این پژوهش به صورت داده های مقطعی سال زراعی 1390 با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای بوسیله تکمیل پرسشنامه و مصاحبه زیتون‎کاران شهرستان طارم جمع آوری گردید. پس از کسب اطلاعات مورد نیاز، با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی اقدام به تخمین تابع تولید زیتون با دومدل کاب-داگلاس و ترانسندنتال گردید که با توجه به معیارهای برتری مدل ها، تابع کابداگلاس انتخاب گردید. به دنبال آن با استفاده از تابع تولید منتخب بهره وری جزئی محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که، بهره وری متوسط نهاده درختان بارور، نیروی کار، ماشین آلات، آب و سم پسیل مثبت می باشد. همچنین، بهره وری نهایی ماشین آلات و سم پسیل منفی و بهره وری نهایی درختان بارور، نیروی کار و آب مثبت می باشد. طبقه بندی JEL: C14, C31,D24 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - اندازه گیری رشد بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی و ارزیابی نقش آن بر رشد ارزش افزوده و صادرات این بخش با استفاده از تکنیک هم انباشتگی جوهانسون
        مسعود محمدی زینب پورصفر عباس آزادی
        در مقاله حاضر تاثیر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران بر رشد ارزش افزوده و صادرات این بخش در دوره زمانی 1355- 1393 با استفاده از تکنیک هم انباشتگی جوهانسون و الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) بررسی شده است. به منظور برآورد بهره وری مذکور روش حداقل مربعات معمول چکیده کامل
        در مقاله حاضر تاثیر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران بر رشد ارزش افزوده و صادرات این بخش در دوره زمانی 1355- 1393 با استفاده از تکنیک هم انباشتگی جوهانسون و الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) بررسی شده است. به منظور برآورد بهره وری مذکور روش حداقل مربعات معمولی و برای بررسی روابط بلند مدت، با توجه به یکسان بودن درجه هم انباشتگی متغیر‌ها، روش جوهانسون مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه از طریق توابع واکنش آنی، اثرات شوک وارده از طرف سایر متغیرها بر متغیر وابسته بررسی و مدل تصحیح خطای برداری برآورد شده است. یافته ها نشان می دهند که در بلندمدت تمامی متغیرهای الگو اعم از ارزش افزوده و صادرات بخش کشاورزی دارای تأثیری معنی دار و مطابق با انتظارات تئوریک می‌باشند. به علاوه، نتایج حاصل از تحلیل توابع واکنش آنی نشان می دهد که شوک ناشی از بهره‌وری کل عوامل تولید و آزاد سازی تجاری بر صادرات و ارزش افزوده بخش کشاورزی دارای اثرات مثبت می باشد. ضریب تصحیح خطای برآورد شده نیز معنادار و علامت آن طبق انتظار منفی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیل بهره‌وری در سیستم بانکی (رابطه علیت کوتاه‌مدت و بلندمدت میان نیروی کار، کفایت سرمایه و بهره‌وری کل عوامل در بانک‌ها)
        آهو فامیل بختیاری کامبیز هژبر کیانی عباس معمارنژاد فرهاد غفاری
        ارتقای بهره‌وری بازارهای مالی نقش مهمی را در اقتصاد کشورها بازی می‌کند. با توجه به بانک محور بودن سیستم تأمین مالی اغلب کشورها ازجمله ایران، شناخت راه‌های اندازه‌گیری و افزایش سطح بهره‌وری در بانک‌ها حائز اهمیت است. براین اساس، هدف از این مطالعه بررسی رابطه علیت کوتاه و چکیده کامل
        ارتقای بهره‌وری بازارهای مالی نقش مهمی را در اقتصاد کشورها بازی می‌کند. با توجه به بانک محور بودن سیستم تأمین مالی اغلب کشورها ازجمله ایران، شناخت راه‌های اندازه‌گیری و افزایش سطح بهره‌وری در بانک‌ها حائز اهمیت است. براین اساس، هدف از این مطالعه بررسی رابطه علیت کوتاه و بلندمدت میان متغیرهای کفایت سرمایه، نیروی کار و بهره‌وری کل عوامل در مجموعه منتخبی از 10 بانک پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1389-1398 می‌باشد. نتایج تحقیق با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS)، مدل الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) و آزمون والد نشان می‌دهد، در کوتاه‌مدت تنها یک رابطه یک‌سویه از سمت کفایت سرمایه به بهره‌وری کل به‌دست‌آمده است. در بلندمدت روابط دوسویه میان متغیرهای نیروی کار و کفایت سرمایه با بهره‌وری کل عوامل، مثبت و معنادار به‌دست‌آمده‌اند. همچنین جزء تصحیح خطا که بیانگر سرعت تعدیل کوتاه‌مدت به سمت تعادل بلندمدت می باشد، مورد ارزیابی قرارگرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل ارتباط تحقیق وتوسعه ) R&D (، سرمایه انسانی و بهره وری کل عوامل تولیذ در بخش صنعت ایران
        Ali Bagherzadeh
        امروزه افزایش بهره وری در بخش صنعت علاوه براینکه تحت تأثیر سرمایه گذاری تحقیق وتوسعه است.بلکه تحت تأثیر سرمایه انسانی نیز قرار میگیرد. بر این اساس مطالعه حاضر نشان می دهد که بهره وری کل عوامل تولید در بخش صنعت به مخارج تحقیق وتوسعه داخلی سرمایه گذاری تحقیق وتوسعه شرکای چکیده کامل
        امروزه افزایش بهره وری در بخش صنعت علاوه براینکه تحت تأثیر سرمایه گذاری تحقیق وتوسعه است.بلکه تحت تأثیر سرمایه انسانی نیز قرار میگیرد. بر این اساس مطالعه حاضر نشان می دهد که بهره وری کل عوامل تولید در بخش صنعت به مخارج تحقیق وتوسعه داخلی سرمایه گذاری تحقیق وتوسعه شرکای تجاری سرمایه انسانی و درجه بازی اقتصاد بستگی دارد. برای این منظور معادلهبهره وری کل عوامل تولیدصنعت با روش شناسی مدلهای رگرسیونی خود توضیح برداری باوقفه های گسترده و به کمک مجموعه سری زمانی بین سالهای ۱۳۸۸- ۱۳۵۸ تخمین زده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اثر مخارج سرمایه گذاری در داخلی بربهره وری صنعت ضعیف تر از انباشت سرمایه ...... شرکای تجاری در این بخش است. در ضمن متغیرهای سرمایه انسانی و درجه بازی اقتصاد دارایتأثیر مثبت بربهره وری کلصنعت است. باتوجهبهنتایج بدست آمده ازتحقیق, در نهایت توصیه می شود که سهم قابل توجهی از تولید ملیبههزینه هایتحقیق وتوسعه و آموزش نیروی انسانی اختصاص یابد.علاوه بر این لازم است که در انتخاب شرکای تجاری در آینده صنعت دقت لازم به خرج داده شود. زیراکه سرریزتحقیق وتوسعه از کشورهای با دانش بالابیشتر از کشورهای در حالتوسعه است. بهره وری کل عوامل تولید.بخش صنعت, سرمایه انسانی رهیافت تحقیق وتوسعه. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی رابطه میان مقدار تولید و عوامل تولیدی بکار گرفته شده در محصول زیتون شهرستان طارم یک تجزیه و تحلیل مبتنی بر تخمین از روش OLS
        یدالله رجائی بامداد پرتوی شقایق کتابیان
        با توجه به پیشینه کشت زیتون در ایران فعالیتهای زیادی جهت افزایش تولید زیتون آغاز شده است. با شروع برنامه توسعه کشت ،زیتون تحقیقات آن نیز به طور گسترده در ایستگاههای طارم رودبار، گرگان، سرپل زهاب کازرون و صفی آباد دزفول آغاز شده و تا کنون نتایج مفیدی برای پیشبرد برنامه ه چکیده کامل
        با توجه به پیشینه کشت زیتون در ایران فعالیتهای زیادی جهت افزایش تولید زیتون آغاز شده است. با شروع برنامه توسعه کشت ،زیتون تحقیقات آن نیز به طور گسترده در ایستگاههای طارم رودبار، گرگان، سرپل زهاب کازرون و صفی آباد دزفول آغاز شده و تا کنون نتایج مفیدی برای پیشبرد برنامه های توسعه کشت زیتون از تحقیقات ایستگاههای مذکور به دست آمده است. لذا جهت دستیابی هر چه سریع تر به اهدافی همچون ترفیع رشد و توسعه تولید محصول زیتون کشور که از ارزش غذایی بالایی جهت سلامت افراد جامعه برخوردار می باشد، بررسی رابطه میان مقدار تولید محصول زیتون شهرستان طارم و عوامل تولید بکار گرفته شده در فرایند تولید این محصول را لازم می بینیم. مطالعه حاضر با هدف پی بردن به رابطه مقدار تولید محصول با متغیرهای مورد مطالعه و شناسایی سهم هر یک از متغیرها در مقدار تولید بر روی تعداد 181 نمونه ، صورت گرفته است. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش به صورت داده های مقطعی سال زراعی 1390 با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای بوسیله تکمیل پرسشنامه و مصاحبه زیتون کاران شهرستان طارم جمع آ ع آوری گردید. پس از کسب اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی اقدام به تخمین تابع تولید زیتون با دو مدل کاب- داگلاس و ترانسند نتال گردید که با توجه به معیارهای برتری مدلها، تابع کاب- داگلاس انتخاب گردید. سپس با استفاده از تابع تولید برآورد شده کششهای تولید نهاده های تولید زیتون شهرستان طارم محاسبه گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد کشش تولید نهاده درختان بارور و آب مصرفی بیش از یک کشش تولید نهاده نیروی کار بین صفر و یک میباشد کشش تولید نهاده ماشین آلات منفی و کمتر از صفر میباشد. و رابطه معناداری میان مقدار تولید محصول زیتون شهرستان طارم و نهادههای بکار گرفته شده در فرایند تولید این محصول وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی اثر سرمایه انسانی بر بهرهوری در دو استان زنجان و قزوین
        سیده الهام صدیقی کامبیز هژبر کیانی یداله رجایی اشکان رحیم زاده
        چکید هاهمیت سرمای ههای انسانی در ارتقاء و رشد بهرهوری و به عنوان مه مترین گزینه در رفع نابرابریها یکی ازمه مترین موضوعاتی است که مورد توجه صاح بنظران علم مدیریت قرار گرفته است. انسا نها منابع جدیدمولد ثروت هستند مشروط بر اینکه جزء سرمایه انسانی محسوب شوند . صنایع کارخان چکیده کامل
        چکید هاهمیت سرمای ههای انسانی در ارتقاء و رشد بهرهوری و به عنوان مه مترین گزینه در رفع نابرابریها یکی ازمه مترین موضوعاتی است که مورد توجه صاح بنظران علم مدیریت قرار گرفته است. انسا نها منابع جدیدمولد ثروت هستند مشروط بر اینکه جزء سرمایه انسانی محسوب شوند . صنایع کارخانهای عامل جذب و اشتغالبخش عظیمی از جمعیت کشورها و آموزش نیروی کار هستند. در این مقاله تحلیلی توصیفی تلاش م یشو دطبق نظری ههای اقتصادی اثر سرمایه انسانی سرانه به عنوان یک متغیر مهم و تاثیرگذار بر بهرهوری کل عواملچهار ISIC 1385 ( بر اساس کدهای _ تولید، بهر هوری نیروی کار و بهر هوری سرمایه طی دوره زمانی ) 1395رقمی صنایع کارخان های 10 نفر کارکن به بالا در دو استان زنجان و قزوین که بر اساس آخرین اطلاعات منتشر1385 ( از مرکز آمار ایران جمعآوری شده است ارزیابی شود.به این منظور نسبت ارزش افزوده به _ شده ) 1395ارزش موجودی اموال سرمای های ثابت به عنوان شاخص بهر هوری سرمایه و از نسبت ارزش افزوده بر کل نهادهها به عنوان شاخص بهر هوری کل عوامل تولید و از نسبت ارزش افزوده به تعداد کل شاغلان به عنوان شاخصبهرهوری نیروی کار و از نسبت مجموع افراد فو قدیپلم به بالا به تعداد شاغلان استفاده شده است . نتایج اینمطالعه که مدل آن پس از جم عآوری اطلاع ات مور دنیاز از مرکز آمار ایران با استفاده از نر مافزا ر اقتصاد سنجیایویو ز 5 و از روش حداقل مربعات معمول ی 6 برآورد شده است، نتایج این مطالعه نشان م یدهد که سرمایه انسانیبر بهرهوری کل عوامل تولید و همچنین بر بهر هوری سرمایه در دو استان دارای اثر معناداری م یباشد ولیسرمایه انسانی بر بهر هوری نیروی کار در هر دو استان دارای اثر معناداری نم یباشد.کلمات کلیدی: سرمایه انسانی، بهر هوری نیروی کار، بهرهوری سرمایه و بهرهوری کل عوامل تولید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی تأثیر مؤلفه‎های اقتصاد دانش‎بنیان بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای در حال توسعه اسلامی (رهیافت بیزی و (GMM)
        حسن طاهری یداله رجایی محمد دالمن پور اشکان رحیم زاده
        عوامل اثرگذار بر فرآیند رشد در ادبیات رشد اقتصادی بسیارند. تعدد عوامل و شرایط مؤثر بر رشد در الگوهای تجربی رشد اقتصادی، باعث نااطمینانی تصریح‌ مدل و مانع اجماعِ پژوهشگران شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی تطبیقی روش‌های بیزی و متعارف، از لحاظ نحوه‌ی عمل و کارایی آنها در چکیده کامل
        عوامل اثرگذار بر فرآیند رشد در ادبیات رشد اقتصادی بسیارند. تعدد عوامل و شرایط مؤثر بر رشد در الگوهای تجربی رشد اقتصادی، باعث نااطمینانی تصریح‌ مدل و مانع اجماعِ پژوهشگران شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی تطبیقی روش‌های بیزی و متعارف، از لحاظ نحوه‌ی عمل و کارایی آنها در تعیین عواملِ مؤثر بر رشد اقتصادی با تأکید بر نقش بهره‌وری، با داده های کشورهای ‌عضو‌ سازمان ‌همکاری ‌اسلامی (OIC) برای دوره زمانی 2015-1980 می‌باشد. بدین منظور رهیافت‌های ‌بیزی، مثل میانگین‌گیری مدل بیزی، میانگین‌گیری بیزی برآوردهای کلاسیک و حداکثر راست‌نمایی بیزی با روش‌های متعارف مثل رهیافت اثرات‌ثابت، اثرات ‌تصادفی و GMM در داده‌های تابلویی، مقایسه شده است. نتایج حاکی است که در یک فضای بیزی و پانلی و در روش BMA، متغیرهای مرتبط با مؤلفه‎های اقتصاد دانش‎بنیان مثل بهره‌وری کل عوامل تولید، مخارج تحقیق و توسعه، نرخ پس‌انداز، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، بیشترین تأثیر را بر رشد اقتصادی کشورهای عضو‌ سازمان ‌همکاری‌ اسلامی داشته‌ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تأثیر سرمایه انسانی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در ایران
        احمد اسدزاده پرویز محمدزاده اکرم اکبری سمیه عطاپور
        بهبود بهره وری به عنوان یکی از کارآمدترین روش های افزایش نرخ رشد اقتصادی مورد توجه بیشتر برنامه ریزان و سیاست گذاران در کشورهای مختلف بوده است و در این خصوص سرمایه گذاری زیادی کرده اند. در مقاله حاضر، اثر سرمایه انسانی، درجه باز بودن تجاری و تورم روی بهره وری کل عوامل ت چکیده کامل
        بهبود بهره وری به عنوان یکی از کارآمدترین روش های افزایش نرخ رشد اقتصادی مورد توجه بیشتر برنامه ریزان و سیاست گذاران در کشورهای مختلف بوده است و در این خصوص سرمایه گذاری زیادی کرده اند. در مقاله حاضر، اثر سرمایه انسانی، درجه باز بودن تجاری و تورم روی بهره وری کل عوامل تولید در ایران طی سال های 1355-1391 بررسی شده است. ابتدا بهره وری کل عوامل تولید با استفاده از شاخص مالم کوئیست محاسبه شده، سپس اثر عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل تولید با استفاده از روش هم انباشتگی جوهانسون-جوسیلیوس مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که سرمایه انسانی اثر مثبتی روی بهره وری دارد. همچنین نتایج حاکی است که درجه باز بودن تجاری اثر مثبت و تورم اثر منفی بر بهره وری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه منتخب
        پرویز محمدزاده حسین اکبری فرد اکرم اکبری سمیه عطاپور
        در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. ن چکیده کامل
        در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که تعداد 17 کشور دارای کارائی کمتر از 9/0 هستند و از نظر کارایی فنی، فقط کشور کویت روی تابع مرزی تولید قرار دارد. همچنین از نظر کارایی مدیریتی، کشورهای آذربایجان، بلغارستان، گرجستان، قزاقستان، کویت، قرقیزستان، لتونی، مغولستان، اوکراین و تونس بالاترین مقدار کارایی را به خود اختصاص داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی نقش مدیریت بهره وری و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در توسعه صادرات غیرنفتی ایران
        محمد رضا ناهیدی مهناز حسین پور
        امروزه درجه توسعه یافتگی یک کشور رابطه مستقیمی با حجم روابط تجاری بین المللی آن کشور دارد. با به کارگیری استراتژی توسعه صادرات، کشورها می توانند به رشد تولید ملی و در نتیجه افزایش اشتغال دست یابند. توسعه صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران در زمینۀ اهداف مذکور و همچنین جهت چکیده کامل
        امروزه درجه توسعه یافتگی یک کشور رابطه مستقیمی با حجم روابط تجاری بین المللی آن کشور دارد. با به کارگیری استراتژی توسعه صادرات، کشورها می توانند به رشد تولید ملی و در نتیجه افزایش اشتغال دست یابند. توسعه صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران در زمینۀ اهداف مذکور و همچنین جهت حل مسائل ناشی از وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی، بویژه در برهه کنونی حائز اهمیت می باشد. توسعه سرمایه گذاری و رونق صادرات غیرنفتی عامل مؤثری در تحقق اهداف تولید ملی است. در همین رهگذر نقش علم و دانش در اقتصاد به دلیل ایجاد تخصص و بهبود بهره وری عوامل تولید از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. لذا در این مطالعه نیز با استفاده از داده های سری زمانی و مدل خود توضیح برداری (VAR)[1] به بررسی آثار بهره وری عوامل تولید، فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر توسعه صادرات غیرنفتی کشور در طی سالهای 1387-1350پرداخته شده است. نتایج حاصل از بررسی، تأثیرپذیری صادرات غیر نفتی از عوامل مذکور را مورد تأیید می کند و ضرورت توجه به این عوامل را در رابطه با سیاستهای تجاری روشن می سازد. [1].Vector Auto Correction Model پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید و بهره وری کل عوامل بنگاه های صنعتی
        یداله رجایی
        این مقاله با استفاده از تحلیل داده های تابلویی به بررسی تاثیر فناور ی اطلاعات و ارتباطات[1](فاوا) بر تولید و بهره وری کل عوامل تولید پرداخته است. به این منظور تحلیل با استفاده از اطلاعات آمارگیری کارگاه های صنعتی مرکز آمار ایران با بکارگیری مدل داده های تابلویی در سطح ب چکیده کامل
        این مقاله با استفاده از تحلیل داده های تابلویی به بررسی تاثیر فناور ی اطلاعات و ارتباطات[1](فاوا) بر تولید و بهره وری کل عوامل تولید پرداخته است. به این منظور تحلیل با استفاده از اطلاعات آمارگیری کارگاه های صنعتی مرکز آمار ایران با بکارگیری مدل داده های تابلویی در سطح بنگاه و بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده ( سال های 1385 و 1386 ) انجام شده است. این مطالعه با دو رویکرد انجام شده است. در رویکرد اول به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید از طریق برآورد تابع گسترش یافته کاب داگلاس با درنظرگرفتن اندازه بنگاه و نوع صنعت با استفاده از 6 شاخص اندازه گیری بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنایع ایران در سطح بنگاه پرداخته و در رویکرد دوم با برآورد تابع تولید گسترش یافته کاب داگلاس برای دو گروه بنگاه ها، شامل بنگاه هایی که از رایانه در انجام فعالیت های بنگاه استفاده می کنند و بنگاه هایی که استفاده نمی کنند برآورد و مقادیر بهره وری کل عوامل تولید مقایسه شده است. بدین ترتیب، در رویکرد اول اثر فاوا بر تولید و در رویکرد دوم اثر آن بر بهره وری کل عوامل [2](TFP) بررسی شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که اکثر شاخص های ICT اثر مثبت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید در سطح بنگاه را تائید می کنند. همچنین نتایج رویکرد دوم دال بر اثر انکار ناپذیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری کل عوامل تولید است. [1]-Information and Communication Technology [2]-Total Factor Productivity پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - نقش بهره‌‌وری کل عوامل تولید در حوزه ساخت و ساز در کشورهای ایران و آذربایجان
        حسین پرهام محبت محمداف
        اهمیت روزافزون بازار دارایی‌ها، بررسی مداوم بازار مسکن و مستغلات را ضروری می‌سازد. نوسان های متغیرهای اقتصادی در بخش‌های مختلف به‌ویژه نوسان بازار دارایی‌ها پدیده متداول در اغلب کشورها بشمار می‌رود، به‌طوری که اقتصاد گاهی به اوج و زمانی به نقطه حضیض می‌رسد. در این میان، چکیده کامل
        اهمیت روزافزون بازار دارایی‌ها، بررسی مداوم بازار مسکن و مستغلات را ضروری می‌سازد. نوسان های متغیرهای اقتصادی در بخش‌های مختلف به‌ویژه نوسان بازار دارایی‌ها پدیده متداول در اغلب کشورها بشمار می‌رود، به‌طوری که اقتصاد گاهی به اوج و زمانی به نقطه حضیض می‌رسد. در این میان، یکی از اجزای مهم بازار دارایی‌ها و سرمایه، بازار مسکن است. در این پژوهش به بررسی تأثیر بهره‌وری کل عوامل تولید بر شاخص حوزه ساخت و ساز قیمت مسکن) در کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان طی دوره زمانی 1377 تا 1393 با لحاظ داده‌های فصلی پرداخته شده است. برای برآورد تأثیر متغیرها، از روش خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده بهره گرفته شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه مدت و بلندمدت دارای تأثیر مثبتی بر شاخص حوزه ساخت و ساز (قیمت مسکن) در کشورهای ایران و آذربایجان می‌باشد. همچنین متغیرهای میزان تسهیلات اعطایی سیستم بانکی، کل مخارج تولید مسکن، تورم و شهرنشینی نیز که به عنوان متغیرهای کنترلی وارد مدل شده بودند، دارای تأثیر مثیت معنی دار بر قیمت مسکن در کشورهای مزبور می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - رشد بهره‌وری کل عوامل تولید، پیشرفت تکنولوژیکی، تغییرات کارایی: شواهد تجربی از صنایع تولیدی ایران
        سعید عیسی زاده مسعود صوفی مجیدپور
        هدف این مقاله، تجزیه بهره‌وری کل عوامل تولید به پیشرفت تکنولوژیکی، تغییرات کارایی فنی، کارایی تخصیصی و اثرات مقیاس در صنایع تولیدی ایران است. بدین منظور، مدل مرزی تصادفی در دوره 93-1379 برای 135 صنعت تولیدی برآورد شد. یافته‌ها نشان داد پیشرفت تکنولوژیکی در 21 گروه صنعتی چکیده کامل
        هدف این مقاله، تجزیه بهره‌وری کل عوامل تولید به پیشرفت تکنولوژیکی، تغییرات کارایی فنی، کارایی تخصیصی و اثرات مقیاس در صنایع تولیدی ایران است. بدین منظور، مدل مرزی تصادفی در دوره 93-1379 برای 135 صنعت تولیدی برآورد شد. یافته‌ها نشان داد پیشرفت تکنولوژیکی در 21 گروه صنعتی به طور متوسط سالانه حدود 12 درصد رشد داشته است. در زمینه کارایی فنی، بیشتر صنایع تولیدی در استفاده از تکنولوژی های موجود ضعیف عمل کرده اند یا به لحاظ فنی ناکارا بوده‌اند. یافته‌های عامل سوم نشان داد صنایع تولیدی ایران از اثرات مقیاس بهره برده اند. در زمینه کارایی تخصیصی نیز به غیر از گروه بازیافت، تمام گروه ها رشد منفی را تجربه کرده اند. در نتیجه، در میان عناصر بهره وری کل عوامل تولید، کارایی تخصیصی شرایط نامطلوب تری داشته و نشان‌دهنده این است که منابع در اقتصاد ایران به طور نامطلوب تخصیص می یابد. بر اساس یافته‌ها، بهبود نظام تامین مالی، افزایش توان بخش خصوصی، بهبود فضای کسب و کار پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - اندازه‌گیری بهره‌وری کل عوامل تولید شرکت نوشابه‌سازی خوش‌نوش
        ناصرعلی یداله زاده طبری سیده زهرا خوشابی
        یکی از مهمترین اهداف مدیران در بنگاه‌های اقتصادی، به دست آوردن حداکثر بازدهی از منابع موجود و دستیابی به سطوح بالاتر بهره وری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین بهره وری کل عوامل تولید در شرکت خوش نوش ساری طی دوره زمانی 88-1382 از داده‌های ماهانه و تابع تولید بهره گرفته است. چکیده کامل
        یکی از مهمترین اهداف مدیران در بنگاه‌های اقتصادی، به دست آوردن حداکثر بازدهی از منابع موجود و دستیابی به سطوح بالاتر بهره وری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین بهره وری کل عوامل تولید در شرکت خوش نوش ساری طی دوره زمانی 88-1382 از داده‌های ماهانه و تابع تولید بهره گرفته است. بدین منظور، ابتدا داده‌های مربوط به موجودی سرمایه، بر اساس روش روند نمایی در این شرکت برآورد شد. پس از انجام آزمون پایایی متغیرها، با بررسی توابع مختلف و مقایسه‌های آماری و اقتصادسنجی میان آنها، شکل تابع تولید کاب- داگلاس به عنوان مناسب ترین تابع تولید برای این شرکت انتخاب گردید. در نهایت با استفاده از شاخص کندریک، بهره وری کل عوامل تولید و همچنین رشد آن طی دوره مورد مطالعه محاسبه گردیدند. نتایج نشان دادند که در طول دوره مورد مطالعه، روند بهره وری کل عوامل تولید این شرکت، نهایتاً کاهش پیدا کرده ولی چون بهره وری متوسط بالاتر از بهره وری نهایی می‌باشد بنابراین، این شرکت در ناحیه دوم تولید قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - Effect of Temporary and Permanent Shocks of Total Factor Productivity on the Demand for Agricultural Imports in Iran
        زهرا توکلی Sedigheh Nabieian محمدرضا زارع مهرجردی سید عبدالمجید جلایی
        Economic theories show that the direction and magnitude of the fluctuations of economic variables depend on the type and magnitude of the shocks they are faced with. Various reasons are noted for fluctuations in demands for imports, including productivity shocks. Accord چکیده کامل
        Economic theories show that the direction and magnitude of the fluctuations of economic variables depend on the type and magnitude of the shocks they are faced with. Various reasons are noted for fluctuations in demands for imports, including productivity shocks. Accordingly, this research was aimed at identifying the effects of Total Factor Productivity (TFP) shocks of the agricultural sector on the demand for agricultural imports during the period 1982-2014. These shocks were divided by the Blanchard-Quah technique into two groups: permanent and temporary. Then, the effects of shocks on agricultural imports were studied by the Structural Vector Auto Regression (SVAR) Method. The results showed that, in the short and longrun, temporary and permanent TFP shocks of the agricultural sector have had a significant effect on the demand for agricultural imports, and the effect of temporary shocks was stronger than the effect of permanent ones. Therefore, if the policymakers seek to reduce the demand for agricultural imports, the agricultural TFP must continuously be incremented. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - مصرف انرژی و بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت ایران
        سید علی امامی سید یحیی ابطحی مهرجردی زهره طباطبائی نسب محمد علی دهقان تفتی
        در این مطالعه، تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت در ایران موردبررسی قرارگرفته است. برای محاسبه بهره‌وری کل عوامل در بخش صنعت از تجزیه شاخص بهره‌وری کل عوامل(TFP) فار- پریمونت به اجزای مختلف کارایی بهره گرفته‌شده است. نتایج برآورد یک مدل خودرگرسیون چکیده کامل
        در این مطالعه، تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت در ایران موردبررسی قرارگرفته است. برای محاسبه بهره‌وری کل عوامل در بخش صنعت از تجزیه شاخص بهره‌وری کل عوامل(TFP) فار- پریمونت به اجزای مختلف کارایی بهره گرفته‌شده است. نتایج برآورد یک مدل خودرگرسیون برداری در قالب داده‌های پنل(PVAR) نشان می‌دهد فرضیه صفر مبنی بر اینکه مصرف انرژی علت گرنجریTFP در بخش صنعت نیست رد می‌شود. اما فرضیه صفر مبنی بر اینکه TFP نمی‌تواند علت گرنجری مصرف انرژی باشد رد نشده است. بنابراین یک رابطه علیت یک‌سویه از مصرف انرژی به TFP در بخش صنعت ایران وجود دارد. همچنین، نتایج الگوی تجزیه واریانس خطای پیش‌بینی برحسب متغیر TFP نشان می‌دهد که سهم مصرف انرژی در تغییرات TFP طی یک دوره ده‌ساله به ۱۰ درصد می‌رسد و در نهایت مصرف انرژی ۱۰ درصد از تغییرات TFP را توضیح می‌دهد اما سهم مصرف انرژی در توضیح تغییرات کارایی فنی بنگاه‌های صنعتی طی دوره ده‌ساله ۱۴.۵ درصد است. به همین ترتیب مصرف انرژی ۵.۳ درصد از تغییرات مربوط به کارایی مقیاس بخش‌های صنعتی کشور را طی یک دوره ده‌ساله توضیح می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - اثرات بهره وری کشاورزی در رشد اقتصاد ایران
        فاطمه دبیری سهیلا خوشنویس یزدی فاطمه زندی
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل ب چکیده کامل
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل بسیار مهم است زیرا کشاورزی در ایران بزرگترین بخش اقتصادی پس از بخش های نفت و خدمات است که حدود 20 درصد تولید ناخالص ملی و سهم عمده ای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است.افزون براین،ارتباط پیشین و پسین کشاورزی با دیگر بخش ها،به رشد تولید و اشتغال در آنها نیز کمک می کند.با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع تولید،استفاده بهینه از منابع و افزایش بهره وری عوامل تولید الزامی می شود.در این پژوهش،داده ها به صورت سری زمانی سالانه برای دوره زمانی 1350 تا 1387 تجزیه و تحلیل شده است:سپس متغیر بهره وری کشاورزی با استفاده از شاخص کندریک محاسبه و آنگاه تاثیر بهره بررسی شده که نتایج این آزمون بیانگر ECM وARDL وری کشاورزی بر رشد اقتصادی با استفاده از مدلهای آن است که علائم ضرایب برآورده شده برای همه متغیرها با مبانی نظری سازگاری دارد و متغیر موجودی سرمایه،بهره وری کشاورزی،و نیروی کار تاثیری معنادار و مثبت بر رشد اقتصادی داشته و با آزمون علیت گرنجر نتیجه گرفته شده که از بهره وری کشاورزی بر رشد اقتصادی رابطه ای یک طرفه برقرار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - اثرات یکپارچگی مالی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در اقتصاد ایران؛ شواهدی از مدل‌های خودرگرسیون‌برداری با وقفه‌های توزیعی
        مسعود طاهری نیا علی حسنوند مرتضی حبیبی زاده
        چکیدهیکپارچگی مالی از طریق افزایش سطح سرمایه گذاری در کشورها می تواند اثرات مثبت فراوانی بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله اشتغال، رشد اقتصادی، افزایش حجم مبادلات بین المللی و در نهایت بهره وری کشورها داشته باشند. این مطالعه به بررسی این مسئله می پردازد که آیا یکپارچگی م چکیده کامل
        چکیدهیکپارچگی مالی از طریق افزایش سطح سرمایه گذاری در کشورها می تواند اثرات مثبت فراوانی بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله اشتغال، رشد اقتصادی، افزایش حجم مبادلات بین المللی و در نهایت بهره وری کشورها داشته باشند. این مطالعه به بررسی این مسئله می پردازد که آیا یکپارچگی مالی در ایران می تواند بر رشد بهره وری کل مؤثر باشد و آیا سیاست های یکپارچگی و به دنبال آن ادغام مالی، می تواند جزء سیاست هایی باشند که لازم است این کشورها برای فرایند ادغام اقتصادی خود اتخاذ نمایند.این مطالعه به بررسی نقش و اثرات یکپارچگی مالی بر بهره وری کل عوامل تولید از طریق روش خودرگرسیون برداری با وقفه های توزیعی طی دوره زمانی 1398 تا 1379 برای اقتصاد ایران نموده است. نتایج حاصل از برآورد مدل در کوتاه و بلندمدت حاکی از رابطه مثبت و معنادار یکپارچگی مالی با بهره وری طی دوره زمانی انتخابی است. همچنین متغیرهایی همچون باز بودن تجاری و سرمایه گذاری داخلی دارای رابطه مثبت با بهره وری می باشند ولی نرخ تورم دارای اثرگذاری منفی بر بهره وری کل بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری کل عوامل تولید در کشورهای منتخب جهان
        احمد جعفری صمیمی علیرضا دقیقی اصلی مه شاد عرب
        در سالیان اخیر،فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بیشترین تاثیر را در زوایای مختلف زندگی انسان داشته است،به طور خاص فناوری اطلاعات و ارتباطات ،بهره وری کل عوامل تولید(TFP) را در بسیاری از کشورهای جهان و به خصوص کشورهای جهان توسعه یافته،از نیمه دوم دهه 1990 افزایش داده است. چکیده کامل
        در سالیان اخیر،فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بیشترین تاثیر را در زوایای مختلف زندگی انسان داشته است،به طور خاص فناوری اطلاعات و ارتباطات ،بهره وری کل عوامل تولید(TFP) را در بسیاری از کشورهای جهان و به خصوص کشورهای جهان توسعه یافته،از نیمه دوم دهه 1990 افزایش داده است.سرمایه فناوری اطلاعات و ارتباطات ویژگی کالای دانش را داشته،بنابراین قادر است نه تنها از طریق تعمیم سرمایه بلکه توسط اثرات سرریز خود،بهره وری را تحت تاثیر قرار دهد.این مقاله به بررسی و مقایسه تاثیر فناوری اطلاعات بر بهره وری کل عوامل تولید با استفاده از روش داده های تابلویی برای نمونه کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته منتخب در دوره زمانی (2003-2008) پرداخته است.نتایج این بررسی نشان می دهد که سرمایه گذاری داخلی فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه خارجی فناوری اطلاعات و ارتباطات و یا همان یرریز فناوری اطلاعات و ارتباطات هر دو اثر مثبت و معناداری بر بهره وری کل عوامل تولید هم در نمونه کل کشورهای منتخب و هم در نمونه کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته دارند.همچنین اثر سرمایه انسانی نیز بر بهره وری کل عوامی تولید،در هر دو نمونه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ی منتخب،مثبت یافته گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی با تأکید بر عوامل غیرقیمتی
        فرهاد دژپسند میثم امیری بنیامین ساوه
        از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم ا چکیده کامل
        از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم این که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته بررسی صادرات و واردات در چارچوب متغیرهای قیمتی مرتبط صورت می‌پذیرد (در کشور ما نیز اکثر تحلیل‌ها از این چارچوب فراتر نرفته‌اند)، اما به نظر می‌رسد در اقتصاد ایران شرایط نهادی، علمی، تکنولوژیکی و مدیریتی تأثیرات بسیار شگرف تری بر روی صادرات خواهند داشت. لذا در این مقاله سعی بر آن است که قدم را از مطالعات قبلی فراتر نهاده و با اضافه نمودن عوامل حقیقی و غیرقیمتی به مدل کمّی صادرات غیرنفتی، میزان تأثیر آنها تخمین زده شود. به این منظور در این مطالعه صادرات غیرنفتی تابعی از متغیرهای نرخ ارز حقیقی، بهره وری کل عوامل تولید، تولید ناخالص داخلی و درجۀ باز بودن اقتصاد در نظر گرفته شده است و از روش ARDL به منظور برآورد مدل و بررسی اثر تغییرات هر یک از این عوامل بر صادرات غیرنفتی در طی سال های 86-1353 استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که صادرات غیرنفتی به طور اساسی به وضعیت متغیرهای غیرقیمتی وابسته بوده و این تأثیر قابل ملاحظه و تعیین کننده است، به طوری که نتایج حاصل از برآوردها حکایت از تأثیر مثبت بهره وری، درجۀ باز بودن اقتصاد و تولید ناخالص داخلی بر صادرات غیرنفتی دارد، البته با توجه به وجود مشکلات مبنایی که در بخش تولید و صادرات کشور وجود دارد و با عنایت به نتایج برآورد شده، نرخ ارز تأثیر معنی¬داری بر صادرات غیرنفتی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - تحلیل عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل تولید : (مطالعه موردی صنایع تولید مواد شیمیایی اساسی ایران)
        هوشنگ شجری حسین استادی ثریا شیخی
        در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل با تأکید بر شاخص های سرمایه انسانی، و فن آوری در صنایع تولید مواد شیمیایی اساسی ایران بررسی شده است. هدف از انجام این تحقیق علاوه بر محاسبه بهره وری کل عوامل در دوره زمانی 1388-1374، تحلیل عوامل مؤثر بر آن، شناسایی عواملموث چکیده کامل
        در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل با تأکید بر شاخص های سرمایه انسانی، و فن آوری در صنایع تولید مواد شیمیایی اساسی ایران بررسی شده است. هدف از انجام این تحقیق علاوه بر محاسبه بهره وری کل عوامل در دوره زمانی 1388-1374، تحلیل عوامل مؤثر بر آن، شناسایی عواملموثر در ارتقاء بهره وری و علل تفاوت های بهره‌وری در این صنعت می باشد. بدین منظور از روشدیویژیا برای اندازه‌گیری بهره‌وری کل عوامل تولید و تکنیک پنل دیتا برای تحلیل میزان تأثیر گذاری عوامل مؤثر بر بهره‌وری، استفاده شده است. عوامل مؤثر بر بهره وری کل عوامل در الگوی تخمین زده شده عبارتند از: سرمایه انسانی از نوع آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی، فناوری، مقیاس کلی بنگاه و نسبت مالکیت بنگاه های دارای مالکیت عمومی به کل بنگاه ها. نتایج مطالعه بیانگر تأثیر مثبت و معنا دار متغیرهای : سرمایه انسانی از نوع آموزش رسمی وآموزش غیر رسمی، فناوری، مقیاس کلی بنگاه، بر بهره وری کل عوامل می باشد ، و ضریب نسبت کارگاه های دارای مالکیت عمومی به کل کارگاه ها طبق انتظار تئوریکی منفی است،کاهش در سهم بنگاه دارای مالکیت عمومی منجر به افزایش در بهره وری کل عوامل می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - بررسی تاثیر تغییر ساختاری بازار بر انباشت سرمایه انسانی توسط بنگاه های فعال در بازار
        حمید غلامی شهبندی حمید شهرستانی هژبر کیانی فرهاد دژپسند
        در این پژوهش عواملی که انگیزه و تمایل بنگاه‌های اقتصادی را در انباشت و بهره‌برداری از عامل سرمایه انسانی تشدید می‌کند مورد تدقیق قرار می‌گیرد. در این زمینه شناسایی عوامل محیطی و انفرادی تأثیرگذار بر تمایل بنگاه‌ها اهمیت ویژه ای دارند. طبق یافته‌های این پژوهش عامل محیطی چکیده کامل
        در این پژوهش عواملی که انگیزه و تمایل بنگاه‌های اقتصادی را در انباشت و بهره‌برداری از عامل سرمایه انسانی تشدید می‌کند مورد تدقیق قرار می‌گیرد. در این زمینه شناسایی عوامل محیطی و انفرادی تأثیرگذار بر تمایل بنگاه‌ها اهمیت ویژه ای دارند. طبق یافته‌های این پژوهش عامل محیطی مسلط در تولید، گسترش عرصه رقابت بین بنگاه‌های اقتصادی است که ملهم از تغییر ساختار بازار از شبه انحصار کامل به شبه رقابت کامل است. همچنین زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت بهره‌برداری از سرمایه انسانی و تهدید بنگاه به کاهش سهم بازار، افت درآمد و خروج از بازار از جمله سایر عوامل اثرگذار در این زمینه است. در یک بررسی پیمایشی در نمونه ای متشکل از بنگاه‌های فعال ارائه دهنده انواع خدمات بیمه‌ای در ایران طی سال‌های 1381 تا 1391 و با استفاده از الگوی رگرسیون های با جزء تصادفی فرضیه‌ها این فرضیه اساسی تایید شد که با گسترش فضای رقابت در بازار خدمات بیمه‌ای‌، تمایل بنگاه‌های بیمه‌ای به انباشت سرمایه انسانی تشدید شده است. همچنین نقش زیرساخت‌های فناوری و تهدیدهای بازار نیز در این مورد حائز اهمیت بوده است. The most aim of this paper is to investigation the effect of changes in structure of market and accumulation of human capital by active firms in market. We used structural changes variable as high degree of competition in an activity. With using a panel data model based on data of the insurance companies in Iran at the firm level during (2000- 2010) we estimated the relation between degree of competition and human capital accumulation. The result shows a direct, positive and significant relationship between market degree of competition intensity and firm’s accumulation human capital as factor of production. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - تحلیل بهره‌وری صنایع تبدیلی برنج استان گیلان با روش تابع تولید و تحلیل پوششی داده ها
        شراره کاووسی مصطفی ابراهیم پور ازبری مهدی خیاطی
        وجود حجم بالای ضایعات در صنایع تبدیلی برنج استان گیلان، سالانه خسارات هنگفتی به اقتصاد برنجکاران وارد کرده و بیانگر پایین بودن بهره وری عوامل به کار گرفته شده در فرآیند تبدیل شلتوک به برنج سفید است. لذا هر گونه تحول در راستای استفاده کارا و اثربخش از نهاده‌ها در گرو سنج چکیده کامل
        وجود حجم بالای ضایعات در صنایع تبدیلی برنج استان گیلان، سالانه خسارات هنگفتی به اقتصاد برنجکاران وارد کرده و بیانگر پایین بودن بهره وری عوامل به کار گرفته شده در فرآیند تبدیل شلتوک به برنج سفید است. لذا هر گونه تحول در راستای استفاده کارا و اثربخش از نهاده‌ها در گرو سنجش بهره‌وری کل نظام تولیدی و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آن است. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و هدف کلی آن اندازه‌گیری بهره‌وری و بررسی عوامل موثر بر آن در صنایع تبدیلی برنج استان گیلان است. داده‌های مورد نیاز را به وسیله پرسشنامه از یک نمونه 130 واحدی از کارخانجات برنجکوبی گردآوری کرده که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای برآورد کرده ایم.برای اندازه¬گیری و تعیین عوامل موثر بر بهره¬وری از روش تابع تولید و برای رتبه¬بندی از روش تحلیل پوششی داده¬ها استفاده کرده¬ایم. نتایج نشان می دهد که ارتفاع شلتوک در بستر خشک‌کن، شکاف فناوری و شکاف تولید بالفعل از تولید بالقوه دارای تاثیر منفی و شدت سرمایه،تعداد روزهای کاری، استفاده از ارقام بومی و سهم شلتوک خریداری شده توسط کارخانه از کل شلتوک مصرفی تاثیری مثبت بر بهره‌وری بنگاه های مورد بررسی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری سرمایه و کل عوامل تولید در ایران (مطالعه موردی: کارگاه های بزرگ صنعتی استان یزد)
        کامبیز هژبر کیانی احمد سرلک
        این مقاله با استفاده از تحلیل داده های تابلویی به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر بهره وری سرمایه و بهره وری کل عوامل، در در کارگاه های بزرگ صنعتی استان یزد پرداخته است. به این منظور تحلیل با استفاده از اطلاعات آمارگیری کارگاه های بزرگ صنعتی مرکز آمار ای چکیده کامل
        این مقاله با استفاده از تحلیل داده های تابلویی به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر بهره وری سرمایه و بهره وری کل عوامل، در در کارگاه های بزرگ صنعتی استان یزد پرداخته است. به این منظور تحلیل با استفاده از اطلاعات آمارگیری کارگاه های بزرگ صنعتی مرکز آمار ایران با بکارگیری مدل داده های تابلویی در سطح بنگاه و بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده (1393 - 1385) انجام شده است. در این مطالعه در ابتدا و با استفاده از اصل شتاب موجودی سرمایه کارگاه‌های بزرگ صنعتی استان برآورد شده است. در ادامه و در قالب تابع گسترش یافته کاب داگلاس تاثیر شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری سرمایه و بهره وری کل عوامل، آزمون شده است. نتایج نشان می دهد که شاخص بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیر معنادار بر بهره وری سرمایه و بهره‌وری کل عوامل، در در کارگاه‌های بزرگ صنعتی استان یزد دارد. This paper uses panel data analysis to investigate the effect of information and communication technology (ICT) on capital productivity and total factor productivity in large industrial workshops in Yazd province. For this purpose, the analysis was performed using the statistical data of the major industrial workshops of the Center of Statistics of Iran using a panel model data model at the firm level based on the latest published data (2006- 2014). Therefore, the study has been initially estimated using the principle of acceleration of capital stock of large industrial workshops in the province. In the following, in the form of Cob Douglas's expanded function, the impact of the ICT indicator on the efficiency of capital and total factors has been tested. The results show that the index of ICT application has a significant effect on capital productivity and total factor productivity in the large industrial workshops of Yazd province. Keywords: Growth accounting, Panel data, Large Industrial Workshops, Information and Communication Technology, Total factor productivity. Classification JEL: Q57، O47, E23, پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی همگرایی بهره‌وری و توسعه مالی در صنایع کارخانه‌ای ایران ( رهیافت همگرایی سیگما)
        محدثه سلیمانی حسن طایی تیمور محمدی
        سیاست‌گذاری برای گسترش صنایع کارخانه‌ای، یکی از مهم‌ترین ارکان سیاست‌گذاری‌های توسعه صنعتی کشور محسوب می‌شود؛ چراکه کشور در راستای توسعه صنعتی و افزایش بهره‌وری، به توسعه مالی و در نتیجه رشد اقتصادی خواهد رسید. به عبارت دیگر شاخص‌های توسعه مالی بر شاخص‌های بهره‌وری و تج چکیده کامل
        سیاست‌گذاری برای گسترش صنایع کارخانه‌ای، یکی از مهم‌ترین ارکان سیاست‌گذاری‌های توسعه صنعتی کشور محسوب می‌شود؛ چراکه کشور در راستای توسعه صنعتی و افزایش بهره‌وری، به توسعه مالی و در نتیجه رشد اقتصادی خواهد رسید. به عبارت دیگر شاخص‌های توسعه مالی بر شاخص‌های بهره‌وری و تجمیع سرمایه اثر می‌گذارد و نتیجه رشد اقتصادی را متاثر می‌سازد. در این میان سوال اساسی چگونگی تحقق بهره‌وری در صنایع گوناگون است و اینکه آیا بهره‌وری در بین فعالیت‌های صنعتی به سوی همگرایی پیش می‌رود؟ سوال اصلی این مطالعه این است که آیا شکاف بین سطوح بهره‌وری کل عوامل تولید، بهره‌وری سرمایه و نیروی کار در میان صنایع کارخانه‌ای ایران عاملی تعیین‌کننده برای همگرایی سیگما است یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا پیشرفت یک صنعت کارخانه‌ای خاص عاملی در جهت پیشرفت سایر صنایع کارخانه‌ای، توسعه مالی و در نتیجه رشد و توسعه اقتصادی خواهد بود یا خیر؟ در این مطالعه بهره‌وری جزئی سرمایه و نیروی کار به صورت نسبت تولید به نهاده مورد نظر و بهره‌وری کل عوامل تولید با شاخص دیویژیا اندازه‌گیری شده و رابطه بین آنها و همگرایی سیگما در میان صنایع کارخانه‌ای ایران طی سال‌های 1386-1373مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخ‌گویی به این سوال در صدد آزمون این فرضیه هستیم که متوسط پراکندگی سطوح بهره‌وری کل عوامل تولید، موجودی سرمایه و نیروی کار در صنایع کارخانه‌ای ایران از میانگین آن‌ها در کل صنایع در حال کاهش است و با استفاده از داده‌های تابلویی به آزمون فرضیه همگرایی سیگما پرداخته شده است. نتایج آزمون‌ها نشان می‌دهد در میان صنایع کارخانه‌ای ایران شواهدی دال بر همگرایی سیگما وجود ندارد. Abstract Expanding manufacturing industries is considered as one of the most important development policy. In the meantime, productivity variable is in lieu of cumulative index for most of the economic and social variables. As the country's industrial development and increase productivity, financial development and economic growth will be the result. In other words, indicators of financial development and capital accumulation affects the productivity indicators and thus affect economic growth. So, the main question is that how the productivity is reached in various industries or does this productivity go through the industrial activities to convergence. The main question of the debate is that does the split between total productivity levels of production factors, capital and labor force is a determinant factor for financial development and sigma convergence or not? In this debate, partial productivity of capital and labor force is being studied in form of production rate toward desired input, total productivity of production factors is measured by Divisia index and relation between them and sigma convergence among manufacturing industries has been investigated during 1994-2007. To answer this question, we test a hypothesis that the average of dispersion of total productivity level of production factors, capital stock and labor force in manufacturing industries of Iran are reducing from their average in total industries. By means of panel data, sigma convergence hypothesis test was used. The results of tests show that no evidence is seen to prove sigma convergence among manufacturing industries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - تحلیل عامل‌های موثر بر کاهش نابرابری درآمدی در مناطق روستایی ایران (آزمون مدل خطی اهلووالیا)
        علی باقرزاده
        بر اساس فرضیه اهلووالیا (1995)، رشد بهره‌وری عوامل تولید در کنار سرمایه‌گذاری‌های ساختاری دولتها سبب کاهش نابرابری درآمدی در مناطق روستایی کشورها می‌شود. لذا هدف کلی مطالعه حاضر، بررسی اثرات سرمایه گذاری‌های زیر بنایی و ساختاری دولت بر نابرابری درآمدی در مناطق روستایی ا چکیده کامل
        بر اساس فرضیه اهلووالیا (1995)، رشد بهره‌وری عوامل تولید در کنار سرمایه‌گذاری‌های ساختاری دولتها سبب کاهش نابرابری درآمدی در مناطق روستایی کشورها می‌شود. لذا هدف کلی مطالعه حاضر، بررسی اثرات سرمایه گذاری‌های زیر بنایی و ساختاری دولت بر نابرابری درآمدی در مناطق روستایی ایران بر طبق مدل خطی اهلووالیا است. برای این منظور با استفاده از مدل‌های رگرسیونی با وقفه‌های گسترده (ARDL) و به کمک داده‌های سری زمانی سالهای 1388- 1358 به بررسی تأثیر عوامل ساختاری و هزینه‌های عمرانی دولت در کنار بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی برکاهش نابرابری درآمدی در بین روستائیان کشور پرداخته شد. نتایج مطالعه نشان داد که انواع سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی نظیر نرخ باسوادی روستایی، مخارج تحقیق و ترویج کشاورزی، سرمایه‌گذاری در تأسیسات آبیاری، مخارج دولت بر روی جاده‌های روستایی و هزینه‌های برق رسانی در این مناطق، دارای تأثیر معنی‌دار بر کاهش نابرابری درآمدی در بخش روستایی می‌باشند. علاوه بر آن مدل خطی اهلووالیا مبتنی بر رابطه بین بهره‌وری کل عوامل تولید کشاورزی و نابرابری درآمدی در مناطق روستایی کشور قابل ابطال نیست پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - بررسی رابطه بین نرخهای ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید یک تحلیل تجربی بر مبنای داده های پنل در کشورهای منتخب
        محمد رضا شهاب
        بهره وری از مفاهیم مهم و رشد آن ضرورتی بنیادی در راستای رشد و توسعه همه کشور های جهان محسوب می شود. از اینرو مطالعه و شناساییِ متغیرها و عواملِ موثر بر آن خصوصا بمنظور سیاستگذاریهای مناسب بسیار ضروری است. هدف اصلی در این مطالعه عبارتست از بررسی اثر نوسانات ارزی بر رشد ب چکیده کامل
        بهره وری از مفاهیم مهم و رشد آن ضرورتی بنیادی در راستای رشد و توسعه همه کشور های جهان محسوب می شود. از اینرو مطالعه و شناساییِ متغیرها و عواملِ موثر بر آن خصوصا بمنظور سیاستگذاریهای مناسب بسیار ضروری است. هدف اصلی در این مطالعه عبارتست از بررسی اثر نوسانات ارزی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید و برای تحقق این هدف ، درطراحی فرضیه ها وتصریح مدلِ تحقیق از مباحث نظریِ مطرح شده در دسته سوم از نظریات رشد درونزا الهام گرفته شده است. بمنظور بررسی و آزمون فرضیه ها ، از متدولوژی داده های پنل استفاده و مدل تحقیق برای منتخبی از 7 کشورِ عضوِ سازمان بهره وری آسیایی (APO) از جمله ایران طی دوره زمانی ده ساله در قالب رهیافتهای مختلف برآورد شده و مجموعه آزمونهای لازم از جمله آزمون لیمر و آزمون هاسمن برای تعیین وجود اثرات مقطعی و نوع اثرات ثابت یا تصادفی اجرا گردید.نتایج برآوردها ، فرضیه اول مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین نوسانات نرخ ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید و فرضیه دوم که حاکی از وجود رابطه معکوس بین نوسانات نرخ ارز و رشد بهره وری کل عوامل تولید است را تایید می کند. بعلاوه مطالعه دستاوردهای دیگری هم در رابطه با نحوه و جهت اثرات سایر متغیرها نظیر درجه باز بودن اقتصاد در تجارت خارجی و شرایط تورمی بر رشد بهره وری کل عوامل تولید دارد.دربخش انتهایی مقاله نیز توصیه های سیاستی مطرح شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - اندازه گیری و تحلیل روند بهره‌وری عوامل تولید به تفکیک بخش های اقتصادی استان بوشهر
        شهین نرگسی حشمت اله عسگری
        به دلیل محدودیت منابع، ضرورت افزایش بهره وری و استفاده از عوامل تولید در فعالیت هایی که حداکثر بازدهی را دارند اهمیت دارد. هدف این مطالعه، اندازه گیری بهره وری عوامل تولید در بخش های مختلف اقتصادی استان بوشهر برای سالهای 86-1379 است. با استفاده از تابع تولید و روش داده چکیده کامل
        به دلیل محدودیت منابع، ضرورت افزایش بهره وری و استفاده از عوامل تولید در فعالیت هایی که حداکثر بازدهی را دارند اهمیت دارد. هدف این مطالعه، اندازه گیری بهره وری عوامل تولید در بخش های مختلف اقتصادی استان بوشهر برای سالهای 86-1379 است. با استفاده از تابع تولید و روش داده های تابلویی و بکارگیری روش مانده سولو بهره وری کل عوامل تولید محاسبه شد. براساس نتایج ، متوسط بهره‌وری کل عوامل تولید، سرمایه و نیروی کار در طی دوره مورد بررسی از روند نامنظمی برخوردار بوده اند و دارای نوسانات افزایشی و کاهشی می‌باشند. بخش صنعت و معدن بیشترین میزان نرخ رشد بهره وری کل و بهره وری متوسط نیروی کار و بخش ارتباطات نیز بالاترین میزان بهره‌وری متوسط سرمایه را داشته است. پرونده مقاله