حمید

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر راندمان کاربرد آب آبیاری نواری در شرایط عمق توسعه ریشه موجود و قابل توسعه گندم در اراضی حمیدیه (خوزستان)
آرش تافته محمدرضا امداد سعید غالبی

این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات ابعاد نوار و عمق توسعه ریشه گندم در منطقه حمیدیه خوزستان بر تغییر راندمان کاربرد آب انجام شد، خاک منطقه دارای بافت سنگین clay loam بوده و آزمایش در سه مزرعه آزمایشی بر اساس کار معمول زارع و اندازه‌گیری مستقیم جهت واسنجی مدل SRFR 4.1.3 WI چکیده کامل

این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات ابعاد نوار و عمق توسعه ریشه گندم در منطقه حمیدیه خوزستان بر تغییر راندمان کاربرد آب انجام شد، خاک منطقه دارای بافت سنگین clay loam بوده و آزمایش در سه مزرعه آزمایشی بر اساس کار معمول زارع و اندازه‌گیری مستقیم جهت واسنجی مدل SRFR 4.1.3 WIN- در سال 1393 انجام شد. عمق مؤثر توسعه ریشه گندم رقم چمران 100 روز پس از کاشت (اوایل اسفند ماه در زمان پس از گل‌دهی) 40 سانتی‌متر اندازه‌گیری و راندمان کاربرد آب در آبیاری نواری در شرایط زارع حدود 30 درصد تعیین شد. نتایج شبیه‌سازی شده با این مدل در شرایط عمق توسعه ریشه 40 سانتی‌متر و عمق خالص آب آبیاری 50 میلی‌متر نشان داد که با دبی ورودی 18 لیتر بر ثانیه، زمان آبیاری 3 تا 5/3 ساعت، و ابعاد نوار با طول 180 و عرض 10 متر امکان افزایش راندمان کاربرد آب تا 40 درصد فراهم می‌باشد. چنانچه عمق توسعه ریشه به 50 سانتی‌متر و عمق خالص آب آبیاری 70 میلی‌متر افزایش یابد (در شرایط بهبود وضعیت خاک) در شرایط پیشنهادی که 33 درصد افزایش نسبی به شرایط زارع دارد، می‌توان راندمان کاربرد آب را به 50 درصد افزایش داد. بنابراین با انجام عملیات مناسب شخم و بهسازی خاک و نیز اصلاح ابعاد نوار و مدیریت آبیاری امکان افزایش نسبی راندمان کاربرد آب نسبت به شرایط زارع در حدود 66 درصد میسر می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی جلوه‌های ادبیات تطبیقی در «در امواج سند» و «مقتل سلطان تاج الدین»
فرشته ناصری

10.30495/clq.2021.685286

اشعاری که به روایت حوادث و شخصیت‌های تاریخی یک ملت می‌پردازند از آن رو که دارای پیامدهای غرورآفرینی در فرهنگ آن ملت هستند، جایگاه برجسته‌ای در متون ادبی دارند. در این میان شعر در امواج سند حمیدی شیرازی که دارای مؤلفه‌های تعلیمی، تاریخی و حماسی ایرانیان در مقابله با یورش چکیده کامل

اشعاری که به روایت حوادث و شخصیت‌های تاریخی یک ملت می‌پردازند از آن رو که دارای پیامدهای غرورآفرینی در فرهنگ آن ملت هستند، جایگاه برجسته‌ای در متون ادبی دارند. در این میان شعر در امواج سند حمیدی شیرازی که دارای مؤلفه‌های تعلیمی، تاریخی و حماسی ایرانیان در مقابله با یورش مغولان است و از سویی شعر مشابهی در ادبیات عرب با عنوان مقتل سلطان تاج الدین محمد الفیتوری شاعر معاصر سودان که روایتگر نبرد قبائل مسالیت در سودان با استعمار فرانسه در سال 1910، که به نبرد دروتی معروف است، از این دسته‌ است. در این پژوهش دو شعر مذکور بر اساس مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی بررسی و تطبیق داده شده است تا دریابیم این دو شاعر در بیان روابط و مناسبات اجتماعی اشعار خویش، از چه تمهیداتی بهره جسته‌اند و کلام آن‌ها تا چه حد توانسته در ایجاد فضای مناسب شعری و شخصیت پردازی قهرمانان، با بهره گیری از نشانه ها و دلالت‌های گوناگون، در بیان مبانی تعلیمی و شاخصه‌های آن، توفیق یابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - بررسی تطبیقی عناصر داستان سمرقند در مقامات حریری و مقامات حمیدی
محمدرضا نجاریان زهرا کریم‌زاده شوشتری‌نژاد شیما فرجی‌فر

مقامات حریری و مقامات حمیدی از جمله کتاب‌های نثر فنی و متکلف در دو زبان عربی و فارسی هستند که در این پژوهش داستان سمرقندیّه در هر دو اثر، از جهت ویژگی‌های داستان‌پردازی، چون پی‌رنگ، ساختار، بُن‌مایه، زاویه دید، صدا، زمان و مکان، توصیف، لحن، گفت‌وگو، شخصیت‌پردازی و درون‌ چکیده کامل

مقامات حریری و مقامات حمیدی از جمله کتاب‌های نثر فنی و متکلف در دو زبان عربی و فارسی هستند که در این پژوهش داستان سمرقندیّه در هر دو اثر، از جهت ویژگی‌های داستان‌پردازی، چون پی‌رنگ، ساختار، بُن‌مایه، زاویه دید، صدا، زمان و مکان، توصیف، لحن، گفت‌وگو، شخصیت‌پردازی و درون‌مایه، مورد بررسی قرار گرفته و وجوه اشتراک و افتراق این داستان‌ها بیان شده است. داستان سمرقند در مقامات حریری درباره پیرِ رندی است که در روز، به وعظ مردم می‌پردازد و در پی جلب وجهه مذهبی در میان مردم است اما هنگام شب، تمام آنچه در روز، جماعت را بدان می‌خوانده نقض می‌کند. در داستان سمرقندِ مقامات حریری نیز پیری رند را مشاهده می‌کنیم که ابتدا از خسّت مردم سمرقند به تندی سخن می‌گوید ولی به مصلحت وقت، تغییر رویّه داده، به ستایش سمرقند و اهالی آن می‌پردازد. شباهت‌هایی که بین این دو مقامه وجود دارد بیانگر آن است که قاضی حمیدالدین در تألیف اثرش، به کتاب فاخر مقامات حریری نظر داشته و از آن به طرق مختلف بهره گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - مقایسه مقامات حمیدی ادیب قرن ششم با مقامات همدانی و حریری
مهین حیدری فریبرز حسینجانزاده محمد شایگان مهر

در اواخر قرن چهارم هجری قمری، از شاخه‌های فن قصص که در آن زمان در نثر عربی شهرت و رواجی داشت، فنی جدید ابداع شد که مبتکر آن بدیع الزمان همدانی، آن را مقامات نامید و سپس نثرنویسان دیگری که در زبان عربی و فارسی از آن تقلید کردند همین عنوان را برای آن برگزیده و به کار بردن چکیده کامل

در اواخر قرن چهارم هجری قمری، از شاخه‌های فن قصص که در آن زمان در نثر عربی شهرت و رواجی داشت، فنی جدید ابداع شد که مبتکر آن بدیع الزمان همدانی، آن را مقامات نامید و سپس نثرنویسان دیگری که در زبان عربی و فارسی از آن تقلید کردند همین عنوان را برای آن برگزیده و به کار بردند. در این مقاله پیرامون کاربرد سجع در معروف‌ترین مقامات عربی و فارسی و تاریخچه مقامات مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به بررسی مقامات بدیع الزمان همدانی و مقامات حریری و تأثیر مقامه‌نویسی تازی بر ادبیات عربی پرداخته شده است. مقامات در زبان فارسی مانند زبان عربی، طرفداران زیادی پیدا نکرد چراکه علاوه بر بی ارزش بودن موضوع مقامات و صرف نظر از تکلّفات انشائی، اصل موضوع داستان نیز چنگی به دل نمی‌زند و جنبه انتقادی آن چه از جهت تعلیم اجتماعی و چه از نظر تبلیغ مذهبی ضعیف است. همچنین درباره اینکه چرا مقامات حمیدی، مقلدانی پیدا نکرد و در میان فارسی زبانان که دارای فرهنگی پر پیشینه و ذوقی شگرف‌اند ریشه نگرفت و پیروز نگشت بحث و بررسی شده است. در پایان مقامات حمیدی از ادیبان قرن ششم با مقامات همدانی و حریری از نظر کاربرد سجع مقایسه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تحلیل شکوائیه های سیاسی و اجتماعی در دورۀ معاصر با نگاهی به مجموعۀ شعر «ماه در مرداب» پرویز خانلری و «سال های سیاه» مهدی حمیدی
بتول عزیزی جیرآبادی نرگس اصغری گوار علی رمضانی

10.30495/dk.2022.1968911.2597

یکی از مضامین ادب غنایی در دورۀ معاصر که ذهن و زبان گویندگان آن عصر را به خود مشغول کرده ، شکوائیه های سیاسی و اجتماعی است. شاعران زیادی به این مضامین روی آورده و از اوضاع نابسامان آن دوره سخن سرایی کرده اند. در این مقاله به علت اهمیت دورۀ معاصر و زبان سیاسی و اجتماع چکیده کامل

یکی از مضامین ادب غنایی در دورۀ معاصر که ذهن و زبان گویندگان آن عصر را به خود مشغول کرده ، شکوائیه های سیاسی و اجتماعی است. شاعران زیادی به این مضامین روی آورده و از اوضاع نابسامان آن دوره سخن سرایی کرده اند. در این مقاله به علت اهمیت دورۀ معاصر و زبان سیاسی و اجتماعی پرداز شاعران این دوره، به بررسی و تحلیل شکوائیه های سیاسی و اجتماعی در شعر دو تن از برجستگان عصر حاضر، پرویز خانلری و مهدی حمیدی شیرازی پرداخته می شود. پرویز خانلری از شاعرانی است که هر چند به دلیل مناصب سیاسی و موقعیت اجتماعی خود به معضلات سیاسی و اجتماعی به صورت صریح نپرداخته ، اما اشعار وی عاری از مفاهیم مذکور نبوده است. درد و رنج مردم جامعه، فریاد از ضد ارزش ها، خفقان سیاسی و عدم آزادی. مضامینی است که در مجموعۀ شعر وی نمود یافته است. حمیدی نیز از شاعران توانمندی است که قدرت خلق مضامین سیاسی و اجتماعی و اعتراض به وضعیت نامساعد میهن خود را دارد. مجموعۀ سال های سیاه وی در برگیرندۀ مفاهیم وطنی، سیاسی، اجتماعی و انتقادی است که از اوضاع اسفناک مردم و جامعه، بی لیاقتی حکومت وقت، اعمال ظالمانه و رفتار مستبدانۀ رژیم پهلوی، قحطی و گرسنگی و برتری دزدان و راهزنان بر پاکان شکایت دارد. لذا در مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به بررسی شکوائیه های سیاسی و اجتماعی در اشعار شاعران مورد بحث، از میان انواع شکوائیه ها پرداخته می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - آغازبندی و خاتمه‌سرایی در منظومه‌های فارسی
اسد صفری بندپی محمد صادقی

آغازبندی آثار ادبی در نثر و نظم از آغاز ادب فارسی دری معمول گردید.در آثار برجسته نثر فارسی اصطلاح (دیباچه‌نگاری) و در آثار برجسته منظوم اصطلاح (آغازبندی) مترادف یکدیگرند با این تفاوت که در منظومه‌ها زمینه‌ گسترده‌تری برای آغازبندی وجود دارد و چنین است در خاتمه‌نگاری و خ چکیده کامل

آغازبندی آثار ادبی در نثر و نظم از آغاز ادب فارسی دری معمول گردید.در آثار برجسته نثر فارسی اصطلاح (دیباچه‌نگاری) و در آثار برجسته منظوم اصطلاح (آغازبندی) مترادف یکدیگرند با این تفاوت که در منظومه‌ها زمینه‌ گسترده‌تری برای آغازبندی وجود دارد و چنین است در خاتمه‌نگاری و خاتمه‌سرایی.هنر آغازبندی و خاتمه‌سرایی را می‌توان در ردیف فنون ادبی و بدیعی به شمار آورد. این آرایه بر ادب و بلاغت گفتار بزرگان ادب چه در نثر و چه در نظم می‌افزاید. مشرب فکری، فلسفی، مذهبی و جهان‌بینی سخنوران را می‌توان از آغازبندی‌های آنان در آثارشان دریافت و به اسرار درون آنان پی برد. این مقاله به واکاوی آغازبندی و خاتمه‌سرایی منظومه و مثنوی‌های برجسته‌ی گلستان ادب فارسی می‌پردازد.آغازبندی در منظومه های فارسی با شاهنامه فردوسی شروع می شود و سپس سنایی در حدیقه الحقیقه به طور گسترده تری به آن می پردازد پس از سنایی پیروان مکتب سنایی چه در عرفان و چه در منظومه های غنایی همگی آغازبندی و خاتمه سرایی را تا دوره ی قاجاریه رعایت کرده اند. به ندرت منظومه و مثتوی می توان یافت که مانند مثنوی مولانا بدون آغازبندی و خاتمه سرایی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - توظیف الروایة التاریخیة للسیرة النبویة فی کتاب "الهجرة" لعبدالحمید جودة السحار
حسن سرباز

اهتم المسلمون قدیما وحدیثا بالسیرة النبویة العطرة وبکل ما یتصل بحیاة الرسول الکریم r بمختلف الأسالیب وشتى الوسائل. فکان من نتائج هذا الاهتمام، هذه الثروة العظیمة من الکتب المؤلفة فی مولده وسیرته. وقد ساهم الشعراء والأدباء فی تدوین سیرة النبی r وتخلید مناقبه فظهرت منظوما چکیده کامل

اهتم المسلمون قدیما وحدیثا بالسیرة النبویة العطرة وبکل ما یتصل بحیاة الرسول الکریم r بمختلف الأسالیب وشتى الوسائل. فکان من نتائج هذا الاهتمام، هذه الثروة العظیمة من الکتب المؤلفة فی مولده وسیرته. وقد ساهم الشعراء والأدباء فی تدوین سیرة النبی r وتخلید مناقبه فظهرت منظومات تاریخیة وقصائد شعریة عرفت فی تاریخ الأدب العربی بالمدائح النبویة یتحدث فیها الشعراء عن مدح المصطفى وسیرته وغزواته ومعجزاته. وفی العصر الحدیث ظهر جیل جدید من کتاب القصة والروایة استهوتهم السیرة النبویة فقاموا بتوظیف فنّهم القصصی والروائی لأحداث السیرة النبویة الکریمة وبذلک مزجوا بین الفن والتاریخ وبین الدین والأدب. ومن هؤلاء الکتاب عبدالحمید جودة السحار الذی اتجه إلى توظیف الفن القصصی للسیرة النبویة برؤیة إسلامیة، فکتب سیرة رسول الرحمة r فی سلسلة من القصص تحت عنوان "محمد رسول الله والذین معه" فی عشرین جزءا. ویهدف هذا البحث مستفیدا من المنهج الوصفی التحلیلی إلى دراسة توظیف الروایة التاریخیة للسیرة النبویة فی کتاب "الهجرة" من مجموعة "محمد رسول الله والذین معه" لعبد الحمید جودة السحار ملقیا الضوء على کیفیة المزج بین السیرة النبویة والفن القصصی فی هذا الکتاب. ووصلت الدراسة إلى أن السحار استعان لبیان حوادث السیرة النبویة فی کتاب "الهجرة" بالسرد القصصی واعتمد فی عرض الحوادث ورسم الشخصیات على طریقة السرد المباشر والتزم فی تصویر شخصیاته بالواقعیة واتبع فی روایة الأحداث التسلسل الزمنی، واستفاد بعض الأحیان من بعض المفارقات الزمنیّة بشکل "الاسترجاع " و"الاستباق". واکتفى السحار بالأماکن التاریخیّة التی کانت مسرحا لأحداث السیرة النبویة فی الفترة التاریخیّة المحدّدة. وأکثر من استخدام الحوار. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - نقد و بررسی حکایت تمثیلی «جنون» از مقامات حمیدی (مطالعۀ موردی بر اساس قواعد ساختارگرایی)
ابوالفضل غنی زاده مریم شریفی

مقامات حمیدی مجموعه‌ای است از داستان های کوتاه تمثیلی که در هر کدام از آنها، یک موضوع عرفانی به صورت تمثیلی مورد بحث قرار می‌گیرد. این مقاله حکایت جنون را با توجه به معماری داستان و هندسه ساختاری آن، مأموریت ذاتی اثر و کردار گفتاری- نوشتاری سراینده، به صورت کمّی تشریح م چکیده کامل

مقامات حمیدی مجموعه‌ای است از داستان های کوتاه تمثیلی که در هر کدام از آنها، یک موضوع عرفانی به صورت تمثیلی مورد بحث قرار می‌گیرد. این مقاله حکایت جنون را با توجه به معماری داستان و هندسه ساختاری آن، مأموریت ذاتی اثر و کردار گفتاری- نوشتاری سراینده، به صورت کمّی تشریح می‌نماید و در پایان به این نتیجه می‌رسد که نویسنده در این کتاب تعلیمی با تبحر خاصی انسجام متن را با هنر و مهارت درآمیخته و پند و اندرزهای دینی- اخلاقی خود را به مخاطب ارائه کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - بررسی نوستالژی عشق، هجران و حرمان در چهارپارۀ "قفل طلا"ی حمیدی شیرازی با تکیه بر عنصر تمثیل و شواهد تمثیلی
غلامرضا حیاتی علی دهقان سید احمد حسینی کازرونی

در بررسی‌‌های ادبی، نوستالژی به شیوه‌‌ای از نگارش گفته می‌‌شود که بر پایۀ آن، شاعر یا نویسنده در سروده‌‌ها یا نوشته‌‌های خویش، گذشته‌‌ای را که در نظر دارد یا سرزمینی که یاد‌‌هایش را در دل دارد، حسرت آمیزانه و درد آلود ترسیم می‌‌کند و به قلم می‌‌کشد. حسرت، یاد گذشته، دل چکیده کامل

در بررسی‌‌های ادبی، نوستالژی به شیوه‌‌ای از نگارش گفته می‌‌شود که بر پایۀ آن، شاعر یا نویسنده در سروده‌‌ها یا نوشته‌‌های خویش، گذشته‌‌ای را که در نظر دارد یا سرزمینی که یاد‌‌هایش را در دل دارد، حسرت آمیزانه و درد آلود ترسیم می‌‌کند و به قلم می‌‌کشد. حسرت، یاد گذشته، دل تنگی، غم غربت، درد جدایی و هجران و... از شاخصه‌‌های نوستالژی است. یکی از شاعران بزرگ معاصر که در اشعار رمانتیک و نوستالژیک خویش، نمونه‌‌های قابل توجهی از نوستالژی عشق، هجران و حرمان دارد، مهدی حمیدی شیرازی (1365-1293 خورشیدی) است. در این مقاله تلاش شده است با تکیه بر عنصر تمثیل و شواهد تمثیلی، نوستالژی عشق و هجران معشوق در یکی از اشعار زیبای حمیدی شیرازی مورد بررسی و تحلیل قرارگیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - اسماء حسنی از منظر عرفانی با مقایسه تطبیقی حکیم ملا‌هادی سبزواری و حسین همدانی درود‌آبادی
عزت پرچم علی شیخ‌الاسلامی محمد فعالی

اسماء و صفات الهی از عمیق ترین مباحث توحیدی و معرفتی است که به واسطه آن ارتباط دو سویه حق با عالم و عالم با حق تبیین می گردد. اسماء الهی در مجرای تجلیات و تعینات ذات الوهی واسطه فیض حق و منشاءهمۀ کثراتی هستند که در هستی ظهور یافته‌اند.مقاله حاضر با در نظر داشتن این ضرور چکیده کامل

اسماء و صفات الهی از عمیق ترین مباحث توحیدی و معرفتی است که به واسطه آن ارتباط دو سویه حق با عالم و عالم با حق تبیین می گردد. اسماء الهی در مجرای تجلیات و تعینات ذات الوهی واسطه فیض حق و منشاءهمۀ کثراتی هستند که در هستی ظهور یافته‌اند.مقاله حاضر با در نظر داشتن این ضرورت و با روش کتابخانه ای و تحلیلی – توصیفی اندیشه عرفانی حکیم ملاهادی سبزواری و درود آبادی را در مورد اسماء و صفات الهی با یکدیگر تطبیق داده است.نتایج این پژوهش نشان می دهد سبزواری هر یک از اسماء را براساس دیدگاه فلسفی، عرفانی و از منظر آیات و روایات بررسی کرده است و درودآبادی تنها از منظر آیات و روایات و بعضاً براساس معنای لغوی اسماء را تبیین نموده است براین اساس اتفاق نظر در اندیشه دو شخصیت مورد نظر کمتر مشاهده می شود در برخی اسماء اختلاف نظر قابل توجهی با یکدیگر دارند از نظر سبزواری برخی اسماء با یکدیگر مترداف بوده و برهم منطبق هستند درصورتی که درودآبادی معتقداست که هریک از اسماء نقش ویژه خویش ر ا ایفاء می نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی تطبیقی درون مایه‌ها ومضامین عرفانی در مقامات حمیدی و گلستان سعدی
هدیه خنافره منصوره تدینی مسعود پاکدل فرزانه رحمانیان

مقامات حمیدی و گلستان سعدی از کتاب‌های بسیار مهم در ادب فارسی ‌در دو دورۀ متفاوت‌اند که شباهت‌های ساختاری و محتوایی آن‌ها، مطالعۀ تطبیقی آن دورا از چشم‌اندازهای گوناگون روا می‌دارد. در این مقاله که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی سامان یافته است با بهره‌گیری از تحلیل محتوا، به د چکیده کامل

مقامات حمیدی و گلستان سعدی از کتاب‌های بسیار مهم در ادب فارسی ‌در دو دورۀ متفاوت‌اند که شباهت‌های ساختاری و محتوایی آن‌ها، مطالعۀ تطبیقی آن دورا از چشم‌اندازهای گوناگون روا می‌دارد. در این مقاله که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی سامان یافته است با بهره‌گیری از تحلیل محتوا، به درون مایه‌ها ومضامین عرفانی این دو کتاب و بررسی تطبیقی آن‌ها توجه شده است و شباهت‌ها و اختلاف‌های آن دو بیان گردیده‌اند. حمیدی و سعدی با برگزیدن قالب داستان و بهره‌گیری از اصول داستان‌نویسی کوشیده‌اند تا هنر نویسندگی خود را نشان دهند و رغبت خواننده را برای مطالعۀ اثرشان برانگیزند. این دونویسنده درعین هنرآفرینی درگزینش ادبی و داستانی، رگه‌هایی از عرفان را دخیل می سازند و مفاهیم، مضامین و درون‌مایه‌های عرفانی در صحنه‌های این داستان‌ها و تأثیر فضای معنوی، اخلاقی، عرفانی و ادبی بر شخصیت‌ها، تشابهات آثارآن‌ها را تحقق می‌بخشد؛ با این تفاوت که در گلستان رنگ عرفانی بیشتر و نمایان‌تر از مقامات حمیدی است. در مقامات تنها یک مقامه آشکارا در تصوف خودنمایی می‌کند و در همین مقامه می‌توان نظرگاه عرفانی حمیدی را جستجو کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تأثیر روحیه‌ی عدم ابراز عجز در سبک بیان ادبیِ مهدی حمیدی شیرازی و شاملو
سارا پارسائی جهرمی درَه دادجوی توکلی محمدعلی گذشتی شیرین کوشکی

مهدی حمیدی شیرازی و شاملو، شاعرانی تأثیرگذار در حیطه ی ادبیات معاصر ایران زمین هستند؛ روحیه ی بَرمَنشی و عدم اظهار عجز در جای جایِ آثار آن ها مشهود است؛ این دو شاعر، در بسیاری از نمونه های شعری خود، هنگام مواجهه با دشواری ها، علاوه بر یکی دانستن قدرت خویش با شخصیت های ا چکیده کامل

مهدی حمیدی شیرازی و شاملو، شاعرانی تأثیرگذار در حیطه ی ادبیات معاصر ایران زمین هستند؛ روحیه ی بَرمَنشی و عدم اظهار عجز در جای جایِ آثار آن ها مشهود است؛ این دو شاعر، در بسیاری از نمونه های شعری خود، هنگام مواجهه با دشواری ها، علاوه بر یکی دانستن قدرت خویش با شخصیت های اساطیری، مقابل سوژه های بزرگ مانند قانون، سیاست، مقدسات و... گردن فرازی کرده اند؛ وجوه روانی ذکر شده، مرتبط با طیف هایی از خودشیفتگی است. در جستار حاضر، با استفاده از نظریات روان شناسان، علت درونی سرایش اشعار گردن فرازانه مشخص شد. پژوهش می خواهد به این پرسش پاسخ دهد که آیا مؤلفه ی فکریِ نشان ندادن عجز بر کمیت، کیفیت و سبک تصویرپردازی های ادبی این دو شاعر تأثیر چشم گیر داشته است؟ روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی است. در پایان، این نتیجه حاصل شد که انواع جلوه های عدم اظهار عجز، نقش بارزی را در نحوه ی گزینش صنایع ادبی، کمیت، پیشبرد وجه هنریِ مضامین و ارزش آثار این شاعران ایفا نموده و ازین رو قابل چشم پوشی نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - کنکاشی در ماهیت طایفه یهودیان فراماسون دونمه و نقش آنان در کودتای 1908 و خلع سلطان عثمانی (تجدید نظر)
محمد عودی سینا فروزش ستار عودی

فرقه یهودی دونمه یکی از طوایف دینی یهودی ماسونی به شمار می رود که شایسته بحث و بررسی است. اهمیت این فرقه مرهون عوامل متعددی است، که بارزترین آنها نقش بزرگ آن در اواخر دولت عثمانی، که تا دوران جانشین آن یعنی ترکیه امروزه نیز امتداد یافت. بعلاوه این فرقه در جهان اسلام ظهو چکیده کامل

فرقه یهودی دونمه یکی از طوایف دینی یهودی ماسونی به شمار می رود که شایسته بحث و بررسی است. اهمیت این فرقه مرهون عوامل متعددی است، که بارزترین آنها نقش بزرگ آن در اواخر دولت عثمانی، که تا دوران جانشین آن یعنی ترکیه امروزه نیز امتداد یافت. بعلاوه این فرقه در جهان اسلام ظهور کرد از این رو ضرورت دارد با این طایفه آشنایی شود و مراحل مختلف پیشرفت آن و نقشی که در جامعه عثمانی مسلمان ایفا کرد، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.در نیمه دوم سده هفدهم میلادی، دولت عثمانی با شرایط تاریخی و سیاسی سختی روبرو شد که تاثیر زیادی در ظهور و بروز طایفه ی ماسونی موسوم به یهود دونمه شد. این طایفه توسط یک خاخام یهودی به نام ساباتای بن زفی إزمیری (1626- 1675) هنگامی که خود را مسیح موعود اعلام کرد، برپا گردید.این طایفه یهودی تظاهر به دین اسلام می کنند، در حالی که پنهانی مراسم دینی ویژه خود را برپا میدارند که به آن نام طایفه سابائی اطلاق میگردد. این طایفه یهودی ماسونی تاثیر بسزایی در اوضاع داخلی دولت عثمانی به ویژه در دوران فرمانروایی سلطان عبدالحمید دوم (حک 1876- 1909م) داشت، بنحوی که نقش مهمی در انقلاب عثمانی سال 1908 و خلع سلطان عبدالحمید دوم در سال 1909 ایفا کرد، و نیز در سیاستی که جمعیت اتحاد و ترقی هنگام مستولی شدن بر قدرت و اداره دولت عثمانی در پیش گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - نگاهی به بحور و اوزانِ عروضیِ اشعار فارسی مقامات حمیدی
محمد حکیم‌آذر احمد رحیم خانی سامانی

یکی از جنبه‌های مغفول در متون نثرِ فارسی و خصوصاً متنی نظیر مقامات حمیدی، بی‌توجّهی منتقدان و پژوهشگران، به ابیات و اشعار فارسی و عربیِ آن‌ها است. این بی‌توجّهی به یک دلیلِ مهم و آن این که تقریباً 99% اشعار این کتاب، سرودۀ خود قاضی حمیدالدّین بلخی است، نگارنده را واداشت چکیده کامل

یکی از جنبه‌های مغفول در متون نثرِ فارسی و خصوصاً متنی نظیر مقامات حمیدی، بی‌توجّهی منتقدان و پژوهشگران، به ابیات و اشعار فارسی و عربیِ آن‌ها است. این بی‌توجّهی به یک دلیلِ مهم و آن این که تقریباً 99% اشعار این کتاب، سرودۀ خود قاضی حمیدالدّین بلخی است، نگارنده را واداشت تا به جای تکیه بر اظهار نظرهایِ تقریبی و نسبی، دربارۀ جایگاه شعری او، ابیات و اشعار فارسی این کتاب را بر اساس آمار و ارقام به دست آمده و تنها از دیدگاه بحور و اوزان شعری، بررسی نماید تا بهتر بتواند از یک دریچۀ تخصّصی، نتایجِ خود را مستند نماید. بدیهی است که مطالعۀ این ابیات، از دیدگاه‌های دیگر بلاغی نیز، در ترسیم شاکله‌ای منسجم از جایگاه شعریِ نویسندۀ این کتاب، بسیار قابل توجّه خواهدبود و از دیگرسو، شیوۀ بررسیِ نگارنده در این مقاله، شاید بتواند در مطالعاتِ مشابه، الگویِ مناسبی را ارائه نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - عملکرد وزیران کرمانی و نقش آنها در دیوان سالاری تیموریان با تکیه بر دوران ابو سعید و سلطان حسین بایقرا
فروغ رحیم پور علی رحیمی صادق

حضور کرمانیان در حکومت تیموریان سبب شد تا نقش آنان در تشکیلات حکومت سلطان ابو سعید تیموری(873-855ق) و سلطان حسین بایقرا(911-875ق)نمود بیشتری پیدا کند.بسترهای مناسب و انگیزه های سیاسی و فرهنگی وزیران کرمانی در هرات جایگاه مناسبی برای ایشان به ارمغان آورد. اما این پژوهش ض چکیده کامل

حضور کرمانیان در حکومت تیموریان سبب شد تا نقش آنان در تشکیلات حکومت سلطان ابو سعید تیموری(873-855ق) و سلطان حسین بایقرا(911-875ق)نمود بیشتری پیدا کند.بسترهای مناسب و انگیزه های سیاسی و فرهنگی وزیران کرمانی در هرات جایگاه مناسبی برای ایشان به ارمغان آورد. اما این پژوهش ضمن بررسی جایگاه وزارت در دوره تیموریان،در پی یافتن پاسخ این سوال است که: چه زمینه هایی سبب رشد وزیران کرمانی در دربار تیموری شد؟ وچه نقشی در ساختار دیوان سالاری تیموریان داشته اند؟یافته های پژوهش نشانگر این است که وزیران کرمانی به وسیله پدرانشان به امور دیوانی آشنا و با توجه به استعداد و لیاقت و پشتکاری که از خود نشان دادند به وزارت راه پیدا کردند و تبحر وعلاقه وزیران به امور فرهنگی ،هنری ،آموزشی و نقش ایشان در این زمینه باعث ایجاد شکوفایی فرهنگ و هنر در جامعه تیموری شد. رویکرد مقاله تاکید برتبیین تحلیلی با اتکا به شواهد توصیفی بر گرفته از منابع اصلی و تحقیقی ،وبر پایه روش کتابخانه ای است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی ساختار بسمله وتحمیدیه دیباچه های برخی کتب تاریخی منثور فارسی ازقرن چهارم تا پایان قرن چهاردهم هجری قمری
محمد اثنی عشری داریوش کاظمی مریم شایگان

رسم براین بوده است که نویسنده قبل ازشروع متن اصلی خود،بخشی رامی آورده که درحُکم آستانه ودروازه ورودبه متن اصلی بوده وبانام هایی چون:دیباچه،آغازایه و...خوانده می شده است.این رسم ازکهن ترین دوران ودرقدیمی ترین آثار،وجودداشته وهمچنان کم وبیش وباتغییراتی نسبت به قبل ازقرن چ چکیده کامل

رسم براین بوده است که نویسنده قبل ازشروع متن اصلی خود،بخشی رامی آورده که درحُکم آستانه ودروازه ورودبه متن اصلی بوده وبانام هایی چون:دیباچه،آغازایه و...خوانده می شده است.این رسم ازکهن ترین دوران ودرقدیمی ترین آثار،وجودداشته وهمچنان کم وبیش وباتغییراتی نسبت به قبل ازقرن چهاردهم هجری قمری،دیده می شودهرچندامروزه،مقدمه نویسی،بیشتررواج یافته است.بخشی ازاین دیباچه هاشامل شروع بانام خداوند(بسمله)وتحمیدِ باری تعالی است که دراین تحقیق،موردبررسی قرارگرفته اند. تعدادی اثربه صورت کاملاًاتفاقی درموضوعاتی چون:تاریخ،جغرافیا،نجوم،طب،عرفان،فقه وکلام انتخاب شدومورد تحلیل قرارگرفت.بررسی های به عمل آمده برروی این بسمله هاوتحمیدیه های مختلف ومتعلق به رشته های علمی گوناگون،مشخص کردکه هرچندآنهامتعلّق به دوران مختلف،سبک های متفاوت،نویسندگان گوناگون،فرهنگ های مختلف وگاه متضادباهم هستندودرظاهرشایدباهم تفاوت بسیارداشته باشندامانوعی وحدت درآنهاموجوداست که به چندساختارمشابه،منتهی می شود.لازم به ذکراست که بررسی ساختاری دراین تحقیق به معنی بررسی ساختاربسمله هاوتحمیدیه هاازنظرداشتن یانداشتن1-بسمله وآغازگری(مقدمه)،2-تحمیدیه(بدنه)و3-بسترنهایی(مؤخّره)می باشد.مقدمه،همان شروع بانام خداوندوگفتن بسم الله الرحمن الرحیم و...،بدنه،همان تحمیدخداوندبلندمرتبه ومؤخّره،ختمِ کلام وآمادگی برای ورودبه نَعت وستایش پیامبراکرم(ص)واولیای دین است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - ارائه مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه شناختی آن در مناطق محروم استان خوزستان( مورد مطالعه شهرهای حمیدیه و اندیکا
سجاد بهمنی معصومه باقری علی بوداقی مرضیه شهریاری

این مطالعه کیفی، با هدف ارائه مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. بعد از کدگذاری، نوزده مقوله اصلی پدیدار شد. پاردایم ظهوریافته، در بعد شرایط شامل(چالش تامین اعتبار از طریق جذب اعتبارات بخش دول چکیده کامل

این مطالعه کیفی، با هدف ارائه مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. بعد از کدگذاری، نوزده مقوله اصلی پدیدار شد. پاردایم ظهوریافته، در بعد شرایط شامل(چالش تامین اعتبار از طریق جذب اعتبارات بخش دولتی و خصوصی، ضعف فرهنگ کار و مهارت آموزی در میان جوانان(ساختمان دهنی دولت گرا)، بی توجهی به شایسته سالاری در مدیریت شهرستان، عدم حمایت ویژه از مناطق محروم استان، عدم خودباوری جوانان در نتیجه محرومیت( پذیرش روانی فرهنگ فقر)، توزیع ناعادلانه فرصت ها در نتیجه وجود فساد اداری، نارضایتی از میزان حمایت دولت و مشکل نقدینگی در راه اندازی بنگاه های کوچک، خانگی و زودبازده، ضعف سرمایه اجتماعی جوانان در مناطق شهری) و در بعد کنش – تعامل (کلید اشتغال؛ مهارت‌آموزی همراه با نگاه کارآفرینی، ایجاد و تقویت شهرک های صنعتی، تخصیص اعتبارات ملی و ویژه، شایسته سالاری و انتخاب مدیران متخصص، جهادی و اثربخش، ظرفیت های اجتماع محور، پشتوانه رفع فقر) و در بعد پیامدها (نزاع ها و تنش های طایفه ای و قومی به عنوان عامل تشدید چرخه فقر، بی قدرتی و بیگانگی اجتماعی، کاهش کیفیت سبد کالای مصرفی خانوارها و تورم غذایی( فرسایش شاخص قدرت خرید مردم)، احساس یاس اجتماعی، فرسایش اعتماد اجتماعی، آسیب های اجتماعی) است که حول یک مقوله هسته به نام فقر شهری در پیوند با محرومیت از فرصت ها در روستا و حاشیه ها شکل گرفته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در مناطق محروم استان خوزستان( مورد مطالعه: شهرهای حمیدیه و اندیکا)
معصومه باقری علی بوداقی سجاد بهمنی مرضیه شهریاری

10.30495/uss.2022.694999

این مطالعة کیفی، با هدف ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده‌بنیاد است. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شده و تعداد مشارکت‌کنندگان 40 چکیده کامل

این مطالعة کیفی، با هدف ارائة مدل پارادایمی فقر و تبیین جامعه‌شناختی آن در شهرهای محروم اندیکا و حمیدیه در استان خوزستان به انجام رسیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده‌بنیاد است. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شده و تعداد مشارکت‌کنندگان 40 نفر بوده است. بعد از کدگذاری، نوزده مقولة اصلی پدیدار شد. پاردایم ظهوریافته، در بعد شرایط شامل(چالش تأمین اعتبار از طریق جذب اعتبارات بخش دولتی و خصوصی، ضعف فرهنگ کار و مهارت‌آموزی در میان جوانان(ساختمان ذهنی دولت‌گرا)، بی توجهی به شایسته‌سالاری در مدیریت شهرستان، عدم حمایت ویژه از مناطق محروم استان، عدم خودباوری جوانان در نتیجه محرومیت( پذیرش روانی فرهنگ فقر)، توزیع ناعادلانة فرصت‌ها در نتیجة وجود فساد اداری، نارضایتی از میزان حمایت دولت و مشکل نقدینگی در راه‌اندازی بنگاه‌های کوچک، خانگی و زودبازده، ضعف سرمایة اجتماعی جوانان در مناطق شهری) و در بعد کنش – تعامل (کلید اشتغال؛ مهارت‌آموزی همراه با نگاه کارآفرینی، ایجاد و تقویت شهرک‌های صنعتی، تخصیص اعتبارات ملی و ویژه، شایسته‌سالاری و انتخاب مدیران متخصص، جهادی و اثربخش، ظرفیت‌های اجتماع‌محور، پشتوانة رفع فقر) و در بعد پیامدها (نزاع‌ها و تنش‌های طایفه‌ای و قومی به عنوان عامل تشدید چرخة فقر، بی‌قدرتی و بیگانگی اجتماعی، کاهش کیفیت سبد کالای مصرفی خانوارها و تورم غذایی( فرسایش شاخص قدرت خرید مردم)، احساس یأس اجتماعی، فرسایش اعتماد اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی) است که حول یک مقولة هسته به نام فقر شهری در پیوند با محرومیت از فرصت‌ها در روستا و حاشیه‌ها شکل گرفته اند.واژه‌های کلیدیفقر شهری، روش نظریة داده‌بنیاد، شهرهای اندیکا و حمیدیه پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی و تحلیل آموزۀ تعلیمی «ظلم‌ستیزی» در شعر «درفش کاویان» از حمید مصدق با رویکرد به نظریۀ کنش‌های گفتاری جان سرل
حسن لکزیان اکبر شعبانی

10.30495/pars.2021.681654

شعر معاصر در حوزۀ لفظ و محتوا تغییرات بنیادینی را نسبت به دورۀ کلاسیک تجربه کرده است. در زمینۀ مضمون و محتوا، شاعران از اشارۀ مستقیم به اخلاقیات پرهیز کرده‌ و آن را به‌عنوان ابزاری برای بازنمایی مسائل سیاسی و اجتماعی به کار گرفته‌اند که این امر، بر چندلایگی و پیچیدگی شع چکیده کامل

شعر معاصر در حوزۀ لفظ و محتوا تغییرات بنیادینی را نسبت به دورۀ کلاسیک تجربه کرده است. در زمینۀ مضمون و محتوا، شاعران از اشارۀ مستقیم به اخلاقیات پرهیز کرده‌ و آن را به‌عنوان ابزاری برای بازنمایی مسائل سیاسی و اجتماعی به کار گرفته‌اند که این امر، بر چندلایگی و پیچیدگی شعرها افزوده است. حمید مصدق، یکی از نمایندگان برجستۀ شعر سمبولیسم اجتماعی در دوران معاصر، از این روش سود برده است و در شعر درفش کاویان با انعکاس مجموعه‌ای از آموزه‌های اخلاقی و ارتباط آن با مسائل سیاسی و اجتماعی، گامی جدید در شرح و طرح مضامین تربیتی برداشته است. او در سطح ژرف‌ساخت، با استفاده از ظرفیت‌های تعلیمی مواردی همچون خدامحوری، اتحاد مردم، خودباوری، عدم انفعال فکری و رفتاری، نفی جبرگرایی و... مخاطبان خود را برای ساختن دنیایی بهتر و مطابق با موازین عدالت‌محور ترغیب کرده است. بررسی شعر درفش کاویان با روش توصیفی‌تحلیلی و رویکرد به مبانی نظریۀ کنش‌های گفتاری جان سرل نشان می‌دهد که استفاده از کنش‌های اظهاری، ترغیبی، عاطفی، تعهدی و اعلامی منتج به بازنمایی مفهوم کلان اخلاقیِ ظلم‌ستیزی شده است و دیگر آموزه‌های تعلیمی برای تقویت این مفهوم بنیادی به کار گرفته شده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی تأثیر تعلیمی معنای ضمنی و صریح افعال در کلیله و دمنه و مقامات حمیدی
اشرف شیبانی اقدم

نثر فنی کلیله و دمنه و مقامات حمیدی با در بر داشتن دلالت‌های ضمنی و غیر صریح، سبک متفاوتی از وجه تعلیم را نشان می‌دهد. رمزگشایی معانی ضمنی در این آثار آشکار می‌سازد برخلاف فرضیه محققان مبنی بر بسیار بودن لغات نسبت به معانی در متون نثر قرن ششم هجری، به دلیل نزدیک ‌شدن ای چکیده کامل

نثر فنی کلیله و دمنه و مقامات حمیدی با در بر داشتن دلالت‌های ضمنی و غیر صریح، سبک متفاوتی از وجه تعلیم را نشان می‌دهد. رمزگشایی معانی ضمنی در این آثار آشکار می‌سازد برخلاف فرضیه محققان مبنی بر بسیار بودن لغات نسبت به معانی در متون نثر قرن ششم هجری، به دلیل نزدیک ‌شدن این آثار به شعر دلالت‌های ثانوی بیشتری مطرح می‌شود؛ چنان که با آشنایی‌زدایی و تحول در مسیر درک، راه دریافت معنی را گسترده‌تر و اثر تعلیمی آن را مؤثرتر می‌سازد و مخاطب با حرکت ذهنی از حوزه‌ای اشاری به حوزه دیگر مفاهیم تازه‌ای را دریافت می‌کند. در این مقاله، سعی بر آن است که با مطالعه‌ چهارچوب بافتاری این متون و اثر تعلیمی آن‌ها با بررسی افعال، رهیافت‌های نویسندگان در امر تعلیم تبیین گردد. برای این کار افعال در ساخت‌های پایه، مرکب و عبارت فعلی داده‌برداری شده، سپس به دلیل تأثیر مستقیم بافت بر ساخت افعال و ایجاد معانی به فعل‌ها در بافت گزاره‌های مختلف توجه شده ‌است و با تطبیق معانی ضمنی و صریح دو اثر، کارکرد آن‌ها تحلیل شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - مضمون پایداری در شعر حمید سبزواری و موسوی گرمارودی
حسن حبیبی طاهره خبازی معصومه خدادادی مهاباد

ادبیات پایداری، تحت تأثیر جنبش های دینی وملّی و نیز با پیدایش انقلاب اسلامی و بروز جنگ تحمیلی و ضرورت دفاع مقدس بیش از پیش رواج یافت و بسیاری از شاعران و نویسندگان متعهد به عنوان سخنگوی آرمان های انقلابی و مردمی و در حمایت از ایثارگران، مضامین پایداری را در آثار خود بیا چکیده کامل

ادبیات پایداری، تحت تأثیر جنبش های دینی وملّی و نیز با پیدایش انقلاب اسلامی و بروز جنگ تحمیلی و ضرورت دفاع مقدس بیش از پیش رواج یافت و بسیاری از شاعران و نویسندگان متعهد به عنوان سخنگوی آرمان های انقلابی و مردمی و در حمایت از ایثارگران، مضامین پایداری را در آثار خود بیان کردند. حمید سبزواری و موسوی گرمارودی، دو تن از شاعران مشهور ادبیات آیینی، پایداری و انقلاب اسلامی هستند که در این زمینه فعالیت دارند. شاعران پرگویی که بیشتر قالب های شعری را در خدمت ادبیات پایداری به کار گرفته و برای هر مناسبتی در انقلاب اسلامی شعر سروده اند و به همین علّت به شاعر انقلابی مشهورند. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است چه عواملی بر شکل گیری اندیشه ی پایداری این دو شاعر نقش داشته و مهمترین مضامین پایداری در اشعار این دو چیست؟ نتایج تحقیق نشان می دهد دیدگاه پایداری دو شاعر به هم نزدیک است و در زمینه ادبیات پایداری، همچون: جهاد و ایثار و شهادت، فلسفه ی انتظار و حماسه عاشورا، حق طلبی و استعمار و استکبارستیزی را، به ویژه پس از پیروزی انقلاب در اشعارشان آورده اند. نقش مردم در ایجاد این تفکر چشم گیر است. مردم ایران که از دیرباز ستم ستیزی را سرلوحه کارهای خود قرار داده و همه جا علیه نامردمی ها شوریده است. این روحیه باعث ایجاد تپش هماهنگ قلب و قلم، ایمان و احساس ضرب آهنگ زیبایی در آثار این دو شده که جانمایه اش حقیقت طلبی و انعکاس دردها و آرمان ها است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بینامتنیّت قرآنی در دو نوعِ الهامی و اشاره‌ای در مقامات حمیدی بر پایة نظریّة ژنت
عبّاس سلطانپور حمیدرضا فرضی علی دهقان

چکیده هر چند ابداع کنندة اصطلاح بینامتنیّت (Intertextualite)، ژولیا کریستوا (Julia Kristeva)بوده لیکن در ادامه نظریّه پردازان دیگری با خاستگاه‌های همسان یا متفاوت، به ابعاد حضور یک متن در متن‌های دیگر پرداخته اند. رویکرد ژرارد ژنت ( Gerard Genette)، بر خلاف کریستوا و چکیده کامل

چکیده هر چند ابداع کنندة اصطلاح بینامتنیّت (Intertextualite)، ژولیا کریستوا (Julia Kristeva)بوده لیکن در ادامه نظریّه پردازان دیگری با خاستگاه‌های همسان یا متفاوت، به ابعاد حضور یک متن در متن‌های دیگر پرداخته اند. رویکرد ژرارد ژنت ( Gerard Genette)، بر خلاف کریستوا و در جبهه ای متفاوت، با قبول اثرگذاری و تأثیرپذیری، به عنوان پایة نظری این تحقیق برای بررسی دو نوعِ غیر لفظی تأثیرپذیری کتاب مقامات حمیدی از قرآن کریم انتخاب شده است. در این مختصر تلاش شده است وجوه معنوی بینامتنیّت قرآنی (الهامی و اشاره ای) در کتاب یاد شده استخراج شود. در بینامتنیّت الهامی به دنبال کشف خاستگاه مفاهیم و منشأ الهام گیری مؤلّف از قرآن و در بینامتنیّت اشاره ای، با واژگان مختصر اشاره شده به معانی و معارف مفصّل قرآنی رهنمون می شویم. جملة: دارندة خیر واصل نمی میرد، الهام گیری مؤلّف از آیة شهادت را نشان می دهد و همچنین اشاره به دو واژة کلیدی در عبارت حِکَم لقمانی، نصیحت های لقمان به فرزندش در سورة ای به همین نام را متداعی می شود. در این بررسی، متن مقامات حمیدی به صورت کامل مورد مطالعه و مداقه قرار گرفت و موارد تأثیرپذیری مؤلّف از قرآن کریم در انواع مذکور مشخص گردیده و فراوانی هر کدام مشخّص شده است. در نهایت با مقایسه فراوانی این بینامتنیّت ها، مشخّص گردید که بینامتنیّت الهامی به میزان قابل توجّهی بیشتر از بینامتنیّت اشاره ای، نقش آفرینی کرده است. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ فضای انجام کار کتابخانه ای می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - جای گاه تشبیهات تلمیحی در ساختار غنایی شعر استاد حمیدی شیرازی
مصطفی عرفانی مهدی ماحوزی

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاط چکیده کامل

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاطفه قرار دارد. در این جستار سعی شده است، یکی از شیوه‌های ساختاری و تصویرسازی وی، که بهره‌گیری از تشبیهات تلمیحی از جمله: اساطیری، حماسی، دینی، عاشقانه و تاریخی، مورد بررسی قرار گیرد. وی از عناصر اساطیری، مذهبی، عاشقانه و تاریخی برای ابراز احساسات عاشقانة خویش در عاطفی‌ترین ساختار بهره می‌گیرد و علاوه بر، برجسته‌سازی تصویری، با دم‌جان بخش خود، آن‌ها را جانی تازه بخشیده است. پیوند مناسب میان این عناصر تشبیهی، تلمیحی و جریان عشق میان او و محبوب؛ از ویژگی‌های اصلی شعر اوست. پرونده مقاله

فهرست مقالات حمید

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی