نقد و بررسی حکایت تمثیلی «جنون» از مقامات حمیدی (مطالعۀ موردی بر اساس قواعد ساختارگرایی)

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

ابوالفضل غنی زاده ¹ , مریم شریفی ²

1 - استادیار دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران
2 - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق ادربیلی، اردبیل، ایران

تاریخ دریافت : 1396/03/19 تاریخ پذیرش : 1396/03/19 تاریخ انتشار : 1396/04/01

کلید واژه: مقامات حمیدی, تمثیل و ساختارگرایی, جنون, The Hamidi papers, the madness and Structuralism,

چکیده مقاله :

مقامات حمیدی مجموعه‌ای است از داستان های کوتاه تمثیلی که در هر کدام از آنها، یک موضوع عرفانی به صورت تمثیلی مورد بحث قرار می‌گیرد. این مقاله حکایت جنون را با توجه به معماری داستان و هندسه ساختاری آن، مأموریت ذاتی اثر و کردار گفتاری- نوشتاری سراینده، به صورت کمّی تشریح می‌نماید و در پایان به این نتیجه می‌رسد که نویسنده در این کتاب تعلیمی با تبحر خاصی انسجام متن را با هنر و مهارت درآمیخته و پند و اندرزهای دینی- اخلاقی خود را به مخاطب ارائه کرده است.

چکیده انگلیسی:

Structuralists have introduced some rules to describe the authors’ works which describe the aesthetic aspects of a work and to compare the work with others as well as to determine the level of its creator’s ability beside criticizing and evaluation the work. This paper describes the “madness” anecdote from “Maghamat Hamidi” book in quantitative form based on the Structuralism Rules according to the anecdote architecture and its structural geometry, the work inherent mission and the author’s speech-written behavior. It concludes that the author have combined the context integrity in this book with art and talent as well as have presented his moral-religious advices to the readers. The Hamidi papers (book) are a series of short parable anecdote in each of them a mystical subject has been reviewed in the parable form.  

منابع و مأخذ:

الف: کتب

1-      ابوبکر عمربن محمودی بلخی قاضی حمیدالدین (1365) مقامات حمیدی، به تصحیح رضا انزابی نژاد، تهران: دانشگاه

2-      آلوت میریام (1368) رمان به روایت رمان نویسان، تهران: مرکز

3-      ایگلتون تری (1368) پیش درآمدی به نظریه‌ی ادبی، ترجمه عباس مخبر، تهران: بی نا

4-      احمدی بابک (1370) ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز

5-      --------- (1372) جهان داستان، تهران: نارون

6-      اخوت احمد (1371) دستور زبان داستان، اصفهان: فردا

7-      اسکولز رابرت (1379) درآمدی برساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: آگه

8-      تودورف تروتان (1382) بوطیقای ساختارگرا، ترجمه محمدنبوی، تهران: آگه، چ دوم

9-      سلدن رامان (1372) راهنمای نظریه‌ی ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر، تهران: بی نا

10-   سلیمانی محسن (1369) تاملی دیگر درباب داستان، چاپ پنجم، تهران: حوزه هنری

11-   شایگان فر حمیدرضا (1384) نقد ادبی، تهران: دستان، چ دوم

12-   فورستر ادوارد مورگان (1384)، جنبه‌های رمان، ترجمه ابراهیم یوسفی، تهران: نگاه، چ پنجم

13-   لاک مارگارت (1387) تندآموزنوشتن داستان کوتاه، ترجمه محمدفلزی، تهران: قصه

14-   میرصادقی جمال (1380) عناصرداستان، تهران: سخن، چ چهارم

ب: مقالات

15-   ذوالفقاری حسن، نگاهی ساختاری به داستان موسی وشبان، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، ش 17، پاییز 1386

16-   فروزنده مسعود، تحلیل ساختاری داستان ورقه و گلشاه عیوقی، مجله دانشکده ادبیات و علوم س 16، ش 60، بهار 1387