-
مقاله
1 - بررسی الگوهای اصلی سینوپتیکی تراز دریا یخبندانهای بهاره در استان کرمانشاهجغرافیایی سرزمین , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1398در ثرسرمای دیررس بهاره خسارات زیادی به محصولات کشاورزی وارد میشود و ازآنجایی که دماهای پایین اثرات مخربی بر روی تولیدات کشاورزی دارند، بررسی آنهابرای پیش بینی وجلوگیری از خسارات احتمالی بسیار ضروری است. اغلب تغییرات دمای جو به علت عبور سیستم های هوا بسیار ناگهانی است و چکیده کاملدر ثرسرمای دیررس بهاره خسارات زیادی به محصولات کشاورزی وارد میشود و ازآنجایی که دماهای پایین اثرات مخربی بر روی تولیدات کشاورزی دارند، بررسی آنهابرای پیش بینی وجلوگیری از خسارات احتمالی بسیار ضروری است. اغلب تغییرات دمای جو به علت عبور سیستم های هوا بسیار ناگهانی است و گیاهان نمی توانند خودرابااین نوسانهای شدید سازگار کنند و در نتیجه آسیب می بینند.هدف از این تحقیق، تحلیلآماری همدید یخبندان های بهاره استان کرمانشاه، شناسایی الگوهای همدید تراز دریا وقوع یخبندان های دیررس بهاره طی یک دوره آماری1990تا 2015 به منظور تعیین -زمان های رخداد پدیده یخبندان،دمای حداقل روزانه 7 ایستگاه کرمانشاه، همدان و ایلام است.پس از تجزیه و تحلیل دادههای ترازدریاروزهای یخبندان بهاره استان کرمانشاه با استفاده از تکنیک تحلیل مولفههای اصلی و روش خوشهبندی سلسله مراتبی وارد، 10 الگوی همدید حاکم بر سرماهای دیررس بهاره منطقه مورد مطالعه شناسایی و تعیین گردید.ازده خوشه بدست آمده ، 8خوشه آن مربوط به الگوی پرفشارسیبری است که ازمجموع 91روزیخبندان بهاره دراستان کرمانشاه 79درصد( 72روز)دراثرالگوی پرفشارسیبریودوخوشهکه 12درصد(11روز)دراثرپرفشارشمال مدیترانه و9درصد( 8روز) دراثر پرفشار دریاچه وان است. این الگوهای فشار براساس مکان استقرار آنها نامگذاری شدندکه افت محیطی دما و یخبندان بهاره را سبب شده اند. پرونده مقاله -
مقاله
2 - بررسی تغییرات اقلیم شهر اهواز در رابطه با توسعه منطقه ای و برنامه ریزی شهرینگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 13 , بهار 1400شهر اهواز، از جمله شهرهای واقع در منطقه نسبتا خشک است . شهر و اقلیم، تأثیر گذاری تنگاتنگی بر یکدیگر دارند. به دلیل اهمیت این موضوع، ایـن تحقیق بر آن است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل رتبه ای من- کندال به مطالعه تغییـرات عناصر اقلیمی شامل حداقل، حداکث چکیده کاملشهر اهواز، از جمله شهرهای واقع در منطقه نسبتا خشک است . شهر و اقلیم، تأثیر گذاری تنگاتنگی بر یکدیگر دارند. به دلیل اهمیت این موضوع، ایـن تحقیق بر آن است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل رتبه ای من- کندال به مطالعه تغییـرات عناصر اقلیمی شامل حداقل، حداکثر و متوسط دما، بارش و رطوبت اهواز در طـول دوره آمـاری2015-1965 در فرایند توسعه منطقه ای و برنامه ریزی شهری پرداخته است .نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که با توجه به مطابقت روند های دما و بارش، بافت قدیمی شهر جهت آسایش و رفاه شهروندان ، فضاسازیهای درون شهری خود را کاملا بر اساس عناصر محیطی انجام داده است. ساخت فشرده، کوچه های باریک و سایه دار و حتی رنگ ساختمانها متأثر از این توجه می باشد. بر این اساس محور اصلی بحث، بررسی چگونگی تأثیر شرایط اقلیمی بر شهرسازی بومی ایران و نیز استخراج این اصول بکار گرفته اقلیمی در مصالح، تیپولوژی معماری، سازمان فضای شهری و عناصر شهری می باشد. که باید برای احتراز از این خشکی و پیامدهای دیگر آن، برنامه ریزی توسعه شهری و منطقـه ای در راستای مقابله با بحران و به صورت مدیریت ریسک جهت یابی شود. پرونده مقاله -
مقاله
3 - تأثیر رودخانه مرزی هریرود بر روابط هیدروپولیتیک ایران و افغانستاننگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 13 , زمستان 1399در این تحقیق با بررسی هیدروپولیتیک رود مرزی هیرود به مسائل بوجود آمده بین ایران و افغانستان پرداخته شده است. اهمیت تحقیق به سبب پدید آمدن چالشهایی در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در روابط این دو کشور و همچنین مردمان ساکن در حاشیه مرزی بوده است. وابستگی افغ چکیده کاملدر این تحقیق با بررسی هیدروپولیتیک رود مرزی هیرود به مسائل بوجود آمده بین ایران و افغانستان پرداخته شده است. اهمیت تحقیق به سبب پدید آمدن چالشهایی در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در روابط این دو کشور و همچنین مردمان ساکن در حاشیه مرزی بوده است. وابستگی افغانستان به آب هریرود برای تأمین نیاز آبی و برنامه های توسعه این کشور، مسبب ورود آب به ایران و چالش امنیت آبی شمال شرقی و شهرهای بزرگی نظیر مشهد شده است. این موضوع برای منطقه معضلات سیاسی نظیر مخاطرات برای امنیت ملی، منابع آبی و مشکلات اجتماعی و اقتصادی مانند مهاجرت گسترده، قاچاق، بیکاری، از بین رفتن کشاورزی و همچنین چالشهای زیستمحیطی نظیر معضل امنیت منابع آب شرب و بروز ریزگردها را به همراه داشته است. هدف اصلی در این مقاله بررسی تأثیر رودخانه مرزی هریرود بر روابط هیدروپولیتیک ایران و افغانستان می باشد که با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی به این موضوع پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روابط سیاسی ایران و افغانستان متأثر از هیدروپولیتیک هریرود می باشد. همچنین، به سبب بالادست بودن افغانستان در حوضه آبریز هریرود، تمایل به جلسات مشترک ندارد و این کشور به جبران فرصتهای از دست رفته دوران اشغال و جنگهای جهادی و داخلی اکنون به سیاستهای یک جانبه گرایانه متمایل بوده و به استفاده ابزاری از آب در قبال ایران روی آورده است. پرونده مقاله -
مقاله
4 - بررسی شرایط دمایی استان فارس جهت تعیین شهرهای مستعد زنبورداری شهرینگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1398چکیده در سالهای اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری چکیده کاملچکیده در سالهای اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری به گرده افشانی درختان و گلهای پارکها و خیابانها در فضای شهر کمک زیادی میکند و همچنین میتواند به عنوان یک کسب و کار خانگی محسوب شود. با توجه به اینکه در زنبورداری شهری کندوها کوچ داده نمیشوند، توجه به دما به عنوان مهمترین عنصر جوی موثر بر زنبورداری حائز اهمیت است. در این تحقیق از آمار دمای کمینه و بیشینه روزانه ایستگاههای هواشناسی در دوره آماری 20 ساله استفاده شده است. از این دادهها برای تطبیق آستانههای دمایی موثر بر فعالیت زنبور عسل استفاده شده است. نتایج برآوردهای ایستگاهی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و با توجه به رابطه مستقیم بین تغییرات ارتفاعی و تغییرات دمایی به پهنه استان فارس تعمیم داده شده است. سپس نقشه پهنهبندی قابلیت زنبورداری شهری در استان فارس ترسیم گردید. نتایج نشان داد شرایط حرارتی فعال تقریبا در بیشتر نواحی استان از ماه فروردین آغاز شده و به تدریج به مناطق مرتفع استان میرسد. نواحی جنوبی و کم ارتفاع استان در ماههای تیر تا مهر دارای محدودیت گرمایی هستند. مناسبترین مکانها جهت استقرار کلنیها با تبعیت از نقشههای پهنهبندی بر پایه شرایط دمایی جهت زنبورداری شهری، شهرهای واقع در نوار مرکزی استان با ارتفاع متوسط 1500 متر از سطح دریا هستند. پرونده مقاله -
مقاله
5 - تحلیل فراوانی سرعت و جهت باد و نقش آن در برنامهریزی منطقهای استان فارسنگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1398چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد میباشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان س چکیده کاملچکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد میباشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان سنجی تولید برق در استان فارس با استفاده از توزیعهای آماری میباشد. بدین منظور اطلاعات دادههای باد (سرعت و جهت) برای ده ایستگاه استان فارس در دوره آماری 10 ساله (2005-2015)از سازمان هواشناسی اخذ گردید. بررسی ویژگیهای باد در استان فارس از طریق پارامترهای محتمل ترین سرعت، سرعت نامی، شدت آشفتگی و توزیع ویبول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باد در استان فارس دارای سرعت مناسبی است ولی ضریب تداوم پایین و شدت آشفتگی باد بالا میباشد که نشان دهنده وزش بادهای ناگهانی در این استان میباشد. بیشترین تغییرات سرعت و جهت باد در مناطق شمالی و شمال غربی استان میباشد و همچنین مناطق شمالی استان شامل ایستگاههای اقلید، ایزدخواست، آباده و صفاشهر براساس جدول درجهبندی نواحی بادخیز گازین و جاستس، از ارتفاع 40متر به بالا، برای نصب توربین بادی و در ارتفاع 80 متری دو ایستگاه اقلید و ایزدخواست برای تولید انرژی بادی مناسب میباشند. در مناطق مرکزی استان میتوان در ارتفاع 60 متری به بالا از انرژی باد جهت مصارف کشاورزی نظیر پمپاژ آب استفاده نمود و همچنین بهرهگیری از انرژی باد درفصول گرم نسبت به سایر فصول استان، مناسب تر میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
6 - واکاوی تأثیرات سیاستهای مدیریت آب بر کاهش کم آبی در استان کرمانجامعه و سیاست , شماره 4 , سال 1 , زمستان 1402آب به عنوان منبع مهم تأمین کننده زیست انسان و حیوان می باشد. بدون آب، می توان اذعان داشت که زندگی و محیط زیست، زایل می گردد. کشور ایران به عنوان یکی از کشورهایی مطرح شده است که با مسأله کم آبی، مواجه شده است؛ و چنانچه سیاستهای مهمی در زمینه مدیریت آب، اتخاذ نشود، بحران چکیده کاملآب به عنوان منبع مهم تأمین کننده زیست انسان و حیوان می باشد. بدون آب، می توان اذعان داشت که زندگی و محیط زیست، زایل می گردد. کشور ایران به عنوان یکی از کشورهایی مطرح شده است که با مسأله کم آبی، مواجه شده است؛ و چنانچه سیاستهای مهمی در زمینه مدیریت آب، اتخاذ نشود، بحران کم آبی، امنیت محلی و ملی را با چالشهای اساسی روبرو خواهد کرد. کرمان به عنوان یکی از استانهای مرکزی ایران، با مسأله کم آبی و امنیت آب، مطرح شده است. هدف اصلی در این مقاله، شناخت و واکاوی تأثیرات سیاستهای مدیریت آب بر کاهش کم آبی در استان کرمان می باشد. روش پژوهش مورد استفاده، توصیفی-تحلیلی است که با منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی، به این پرسش اصلی که تأثیرات سیاستهای مدیریت آب بر کاهش کم آبی در استان کرمان چگونه است؟ پاسخ می دهد. نتایج برگرفته از یافته های تحقیق، نشان می دهند که سیاستهایی مانند انتقال آب میان حوضه ای (بهشت آباد و صفارود) چندان مناسب نیست ولی الگوهای مدیریتی مانند راندمان اقتصادی، آب مجازی و ... کارایی بهتری دارند که استفاده از آب مجازی، از میان این الگوها، بهترین راهکار می تواند باشد. پرونده مقاله -
مقاله
7 - نقش انرژی های پایدار در طراحی و ساخت و سازهای شهری (مطالعه موردی: خمینی شهر)علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی) , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1399شناخت ویژگی های اقلیمی واستفاده از توان های اقلیمی،یکی از مهم ترین عوامل بهینه سازی مصرف انرژی در معماری است. هدف این پژوهش تبین ویِژگی های وعناصر اقلیمی خمینی شهر به منظور شناخت قابلیت ها وظرفیت های اقلیمی و ارائه راهکارهای عملی در معماری مناطق خشک است. روش تحقیق از نظ چکیده کاملشناخت ویژگی های اقلیمی واستفاده از توان های اقلیمی،یکی از مهم ترین عوامل بهینه سازی مصرف انرژی در معماری است. هدف این پژوهش تبین ویِژگی های وعناصر اقلیمی خمینی شهر به منظور شناخت قابلیت ها وظرفیت های اقلیمی و ارائه راهکارهای عملی در معماری مناطق خشک است. روش تحقیق از نظر ماهیت از نوع کاربردی واز نظر روش گرداوری اطلاعات از نوع اسنادی واز نظر روش تجزیه وتحلیل از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی است. در این پژوهش با استفاده از داده های هواشناسی ایستگاه اصفهان (نزدیک ترین ایستگاه به خمینی شهر) نسبت به تحلیل عناصر دمایی، تابشی وپتانسیل باد خیزی با استفاده از نرم افزار کلایمت کانسولتنت اقدام گردیده است. نتایج این مطالعه بیانگر وجود پتانسیل های مناسب در زمینه های تابشی، دمایی وباد وظرفیت های بدون استفاده در این زمینه ها است. که می تواند در طراحی وساخت وسازهای شهری وتولید انرژی های نو وتجدید پذیر مورد استفاد ه قرار گیرد. پرونده مقاله -
مقاله
8 - بررسی ارتباط تغییرات دما و الگوهای پیوند از دور در سرشاخههای رودخانههای مرزی غرب ایرانعلوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی) , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1399پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تغییرات دما و الگوهای پیوند از دور در سرشاخه های رودخانه های مرزی غرب ایران صورت پذیرفته است. در این راستا از داده های دمای ماهانه ایستگاه های سنندج و مریوان و همچنین داده های الگوهای پیوند از دور NAO و ENSO طی دوره آماری 2016-1987 است چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تغییرات دما و الگوهای پیوند از دور در سرشاخه های رودخانه های مرزی غرب ایران صورت پذیرفته است. در این راستا از داده های دمای ماهانه ایستگاه های سنندج و مریوان و همچنین داده های الگوهای پیوند از دور NAO و ENSO طی دوره آماری 2016-1987 استفاده شد. جهت بررسی تغییرات دما از مدل لارس و جهت ارتباط سنجی ها از مدل رگرسیون استفاده شد. نتایج افزایش میانگین دمای حداقل در ایستگاه مریوان و سنندج در سناریوهای A2 و B1 و افزایش دمای حداکثر در تمامی ماه ها را نشان می دهد. بین دما و الگوهای پیوند از دور نیز همبستگی بالا مشاهده شد. این همبستگی در NAO منفی و در ENSO مثبت است. در ایستگاه سنندج سیگنال AO با دما همبستگی منفی دارد که نشان می دهد الگوهای پیوند از دور بر دمای منطقه تاثیر داشته است. پرونده مقاله -
مقاله
9 - بررسی اثرپذیری توسعه گردشگری روستایی از برنامهریزی روستاهای دارای بافت باارزش با نقش واسطه مدیریت روستایی(مطالعه موردی: دهستان سمام شهرستان املش)علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی) , شماره 4 , سال 17 , پاییز 1400هدف از پژوهش حاضر بررسیاثرپذیریتوسعهگردشگریروستاییازبرنامه ریزیروستاهایدارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی دردهستانسمامشهرستاناملش می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریموردپژوهششامل سرپرستانخانوا چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسیاثرپذیریتوسعهگردشگریروستاییازبرنامه ریزیروستاهایدارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی دردهستانسمامشهرستاناملش می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریموردپژوهششامل سرپرستانخانوارهایروستاهایبالای 20 خانوار دردهستانسمامبهتعداد 999 نفر بوده که حجمنمونهبراساسفرمولکوکرانبهتعداد 278 نفربهشیوهتصادفیدردسترسانتخابشدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 20 سوالی در بخش برنامه ریزی روستاهای دارای بافت با ارزش، 10 سوالیدر بخش توسعه گردشگری روستایی و 27 سوالی در بخش مدیریت روستایی است. برای بررسیروایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزهبرنامه ریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه ای نیز بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفایکرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 بوده و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل دادهها به کمک نرم افزارهایspss22،Smart PLSبه بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل سازیمعادلات ساختاری پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی توسعه گردشگری روستایی ازبرنامه ریزی روستاهای دارایبافتباارزشبانقشواسطهمدیریتروستایی تاثیر پذیرفته است. در واقع برنامه ریزی روستاهای دارای بافت باارزش بر مدیریت روستایی روستایی، برنامه ریزی روستاهای دارای بافت باارزش بر توسعه گردشگری روستایی و مدیریت روستایی بر توسعه گردشگری روستایی تاثیرگذار بوده است. پرونده مقاله -
مقاله
10 - Assessing the effects of spatial land use distribution in pathway network on travel pattern of citizens (Case Study: Seventh district of Qom City)Space Ontology International Journal , شماره 48 , سال 13 , زمستان 2024Every day, millions of urbanists have contacts with the pedestrian and vehicled networks and various types of transportation and use urban transportation to meet a range of occupational, educational, shopping, recreational, and other needs; Not all of these have the sam چکیده کاملEvery day, millions of urbanists have contacts with the pedestrian and vehicled networks and various types of transportation and use urban transportation to meet a range of occupational, educational, shopping, recreational, and other needs; Not all of these have the same pattern in every urban districts and they are subject to various factors and variables. A bunch of these factors is subject to the spatial configuration elements, one of the most important of which is the configuration of land use in pathway network, which has been investigated in this study. Through studies of this field, one can assess the possible consequences of land use deployment on citizens’ travel pattern and determine how they should be distributed when promoting a sustainable travel pattern. For this purpose, the seventh district of Qom city has been studied as the Central Business District (C. B. D). The research process is descriptive-analytic and library and field studies are used to collect information. To analyze the data and test the hypotheses, Pearson correlation test and accordingly the multivariable regression analysis was implemented and computer software such as Gis, Spss Depth Map was used. The findings of the research indicate that there is a meaningful relationship between the urban travel pattern and the pattern of land use in the city and the study area. پرونده مقاله -
مقاله
11 - Analysis of sustainable travel pattern in downtown neighborhoods by using a combination of space syntax and GIS (Case study: Districts 1 and 7 Qom city)Space Ontology International Journal , شماره 5 , سال 9 , پاییز 2020Urban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shoppi چکیده کاملUrban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shopping, recreational and other needs; so transport has become one of the most important aspects of citizens’ life quality. Unfortunately, in recent years, due to the vehicle route-based development, many transportational issues have emerged and as long as the urban development plans are based on vehicle routes it will not be possible to achieve sustainable transport. In order to overcome such problems, it is necessary to assess the urban transport from sustainability perspective in the first step and then propose solutions to improve existing conditions. The purpose of present research is to analyze the status of sustainable urban transport in areas which are located in the central texture of cities are selected as the sample and the current transport system of this area of cities has been studied. The research method is descriptive-analytical and is carried out with an emphasis on the relationship between the urban form and the patterns of travel using GIS and statistical analysis together. The results of statistical surveys show that commercial land use has a greater impact on the pattern of personal vehicle-travel compared to the public transport. Regarding the density in height, it was found that by increasing the density, people tend to walk more and desire to use personal vehicle decreases. It can be said about the communication network that the high proportion of spaces related to the network is increasing with the desire of individuals to drive with personal cars. For this reason, we tried to further assess this communication comprehensively and in an integrated manner through space syntax data پرونده مقاله -
مقاله
12 - مکانیابی ایستگاه های راهنمای گردشگری در شهر اصفهان با استفاده از معیار کالبدیجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 4 , سال 8 , پاییز 1398توسعه گردشگری در قرن حاضر، با پیشرفت فنآوریهای نوین و افزایش نیازهای گردشگران موجب شده تا در بخشهای مختلف تجارت گردشگری روشهای متفاوتی برای رفع نیازهای اساسی گردشگران خصوصا دریافت اطلاعات ایجادگردد. الگوهای نوین بر مدار توسعه و اطلاع رسانی، به ارائه اطلاعات و بهره چکیده کاملتوسعه گردشگری در قرن حاضر، با پیشرفت فنآوریهای نوین و افزایش نیازهای گردشگران موجب شده تا در بخشهای مختلف تجارت گردشگری روشهای متفاوتی برای رفع نیازهای اساسی گردشگران خصوصا دریافت اطلاعات ایجادگردد. الگوهای نوین بر مدار توسعه و اطلاع رسانی، به ارائه اطلاعات و بهره گیری از تنوع مکانی- فـضایی استوار هستند. ایستگاههای راهنمای گردشگری، با قابلیت ارائه اطلاعات، ارتقا، تعامل، تراکنش و روابط هوشمند با کاربران، اطلاعات مفیدی را در اختیار گردشگران قرار میدهد. در این پژوهش توزیع فضایی- مکانی محل استقرار این ایستگاهها را با تاکید بر معیار دسترسی شناسایی کرده و چگونگی بهینه گزینی آن را مورد بررسی و آزمون قرار داده است. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی است. دادههای مورد استفاده از طریق مطالعات میدانی و ابزار پرسشنامه بدست آمده است. در ادامه با استفاده از تکنیک AHP و بهره گیری از محیط GIS تحلیلها نشان داد شمال شرق و بخش هایی در مرکز شهر اصفهان دارای وضعیت بسیارمناسب جهت احداث ایستگاه های راهنمای گردشگری که این بخش ها بیشتر در اطراف میدان های قدس، شهدا، لاله، احمد آباد و قائمیه میباشد و مرکز و شرق شهر اصفهان یعنی اطراف میدان آزادی، میدان سهروردی، میدان خواجو دارای وضعیت مناسب میباشد و شمال و شمال غرب شهر اصفهان یعنی اطراف میدان استقلال و جنوب و جنوب غرب شهر اصفهان دارای وضعیت بسیار نامناسب جهت احداث ایستگاه های راهنمای گردشگری میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
13 - تحلیل و بررسی آماری روزهای آلوده هوای مشهد(1384-1390)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 5 , بهار 1395چکیده به منظوربررسی دقیق روزهای آلوده ازلحاظ تداوم وپایداری، این مقاله به بررسی آماری آلودگی هوای شهرمشهدپرداخته است. دادههای مربوط به آلودگی به صورت روزانه وازسال1384 تاسال1390ازتاسال1390ازاداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردید.پس ازجمع آوری دادهها ومشخص شدن د چکیده کاملچکیده به منظوربررسی دقیق روزهای آلوده ازلحاظ تداوم وپایداری، این مقاله به بررسی آماری آلودگی هوای شهرمشهدپرداخته است. دادههای مربوط به آلودگی به صورت روزانه وازسال1384 تاسال1390ازتاسال1390ازاداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردید.پس ازجمع آوری دادهها ومشخص شدن دوره آماری ازبین این دادههاآلایندههایی که بیشترین تاثیررا برآلودگی هوای شهرمشهد داشتند(منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن و ذرات معلق (PM10) جهت مشخص ساختن کیفیت هوا انتخاب گردید و سپس تجزیه وتحلیل آماری به منظورمشخص شدن تداوم وتعدادروزهای آلوده انجام شد. نتایج به دست آمدنشان دادکه آلودگی هواازسال 1384تا سال 1390درنوسان بوده وروند کاهشی داشته است.همچنین درطی دوره موردنظرذرات معلق( PM10) دارای بیشترین مقدار بوده است .آلوده ترین فصول مشهدپاییزوزمستان می باشند.ازلحاظ توزیع سالانه، سال 1386 با29روز آلودگی دارای بیشترین مقدارمی باشد.ماه اسفند با18روزآلوده ترین ماه وتیرماه به عنوان پاکترین ماه سال مشخص شده است.همچنین ازبررسی تعدادروزهای آلوده باتداوم دوروزوبیشتر ،سال1387و1386به لحاظ تداوم نسبت به سالهای دیگرمشخص تربوده است. پرونده مقاله -
مقاله
14 - بررسی ارتباط الگوهای پیوند از دور اقیانوس اطلس شمالی و میانگین حوضه دریای مازندرانجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 5 , سال 5 , زمستان 1395پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوهای پیوند از دور بر میانگین دمای حوضه آبریز دریای مازندران صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار میانگین دمای 97 ایستگاه همدیدی و اقلیم شناسی و همچنین داده های 33 الگوی پیوند از دور طی دوره 2014- 1970 در مقیاس ماهانه و سالانه استفاده ش چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوهای پیوند از دور بر میانگین دمای حوضه آبریز دریای مازندران صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار میانگین دمای 97 ایستگاه همدیدی و اقلیم شناسی و همچنین داده های 33 الگوی پیوند از دور طی دوره 2014- 1970 در مقیاس ماهانه و سالانه استفاده شد. پس از تایید نرمال بودن داده ها توسط آزمون ران تست داده های ایستگاهی به روش کریجینگ به داده های نقطه ای با ابعاد 7/19 × 7/19 کیلومتر تبدیل شدند. به منظور ارتباط سنجی متغیرها از آزمون های پیرسون، رگرسیون خطی و مدل شبکه عصبی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد الگوهای واقع در اقیانوس هند و آرام و الگوهای نیمکره جنوبی، رابطه معنی دار چندانی با نوسان های دما در حوضه مازندران ندارد. در مقابل، الگوهای پیوند از دور مستقر در اقیانوس اطلس و قطب شمال ارتباط زیادی با نوسان های دما در حوضه دارد. شایان ذکر است از بین الگوهای پیوند از دور سه الگوی دریای شمال- کاسپین، نوسان اطلس شمالی و نوسان قطبی بیشترین رابطه را با نوسان های دمای ماهانه و سالانه در این حوضه دارند. پرونده مقاله -
مقاله
15 - مکان یابی بهینه مراکز خدماتی رفاهی بین راهی بزرگراه نائین به کاشانجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 5 , سال 7 , زمستان 1397در این تحقیق سعی بر این است که مکان مناسب جهت احداث مراکز خدماتی-رفاهی بین راهی محور نایین به کاشان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص گردد. در ابتدا معیارهای موثر در مکانیابی مجتمع ها مشخص و با استفاده از پرسشنامه توسط کارشناسان مورد بر چکیده کاملدر این تحقیق سعی بر این است که مکان مناسب جهت احداث مراکز خدماتی-رفاهی بین راهی محور نایین به کاشان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص گردد. در ابتدا معیارهای موثر در مکانیابی مجتمع ها مشخص و با استفاده از پرسشنامه توسط کارشناسان مورد بررسی و اولویت بندی قرار گرفت. پس از مشخص شدن اولویت هر یک از معیارها، مجددا پرسشنامه ای با استفاده از روش مقایسه زوجی AHP بین هر یک از معیارها و زیر معیارها تهیه و توسط متخصصان و کارشناسان مورد بررسی و رتبه دهی قرار گرفت. در ادامه با همپوشانی لایه های اطلاعاتی و نقشه ها در محیط Gis محدوده بهینه مشخص گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که مناسب ترین مکان برای احداث مرکز خدماتی رفاهی در منطقه مورد مطالعه، بخش های مرکزی و قسمتی از جنوب منطقه می باشد که حدود 36 کیلومتر از طول جاده را پوشش می دهد. مناطق مرکزی منطقه شامل فاصله بین شهر اردستان تا نطنز در وضعیت مناسب تا بسیار مناسب و بخش هایی از غرب منطقه شامل فاصله بین شهر نطنز تا کاشان در وضعیت مناسب مکانیابی قرارگرفته اند. پرونده مقاله -
مقاله
16 - شناسایی و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر تاثیرات احداث اقامتگاه های بومگردی بر توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: بخش موران شهرستان گرمی استان اردبیل)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 2 , سال 10 , تابستان 1400اقامتگاههای بومگردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی به شمار میرود و تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. یکی از چالشهای مهم بین برنامهریزان گردشگری، وجود دیدگاهها و نگرشهای مختلف در ارتباط با تاثیرات احداث اقامتگاههای بومگردی است که منجر ب چکیده کاملاقامتگاههای بومگردی به عنوان یکی از مهمترین کسب و کارهای گردشگری روستایی به شمار میرود و تاثیرات بالایی در توسعه روستاها دارد. یکی از چالشهای مهم بین برنامهریزان گردشگری، وجود دیدگاهها و نگرشهای مختلف در ارتباط با تاثیرات احداث اقامتگاههای بومگردی است که منجر به شکلگیری الگوهای فکری متفاوت میشود. شناسایی و تبیین این الگوهای فکری، کاربرد مهمی برای برنامه ریزان گردشگری در زمینه اتخاذ بهترین برنامهها دارد. روستاهای بخش موران در شهرستان گرمی استان اردبیل از فضاهای مهم بومگردی استان به شمار میرود. هدف اصلی پژوهش، شناسایی و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر تاثیرات ایجاد اقامتگاههای بومگردی بر ابعاد توسعه روستایی موران است. برای این منظور از طریق روشهای میدانی و کتابخانهای دادههای لازم گردآوری شد. برای تعیین و تحلیل الگوهای فکری حاکم بر پژوهش از مدل تحلیلی کیو استفاده شده است. بر اساس نتایج این مدل چهار الگوی فکری حاکم بر تاثیرات اقامتگاههای بومگردی بر توسعه پایدار روستایی در موران شناسایی شد که الگوی فکری اول نسبت به دیگر الگوها دارای اهمیت بسیار بالایی است. بر اساس الگوی فکری اول اقامتگاههای بومگردی در مجموع دارای تاثیرات مثبت و بالایی بر بخشهای متعدد توسعه روستایی بخش موران داشته است. همچنین الگوهای دیگر از منظر ارزیابی تاثیرات دارای تفاوت با الگوی اول بوده و اساسا نگرش نسبتا متقاوتی به تاثیرات احداث اقامتگاههای بومگردی بر توسعه روستایی موران دارند. پرونده مقاله -
مقاله
17 - ارزیابی و تحلیل مؤلفه های زیست پذیری مناطق هشت گانه شهر اهوازجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 10 , بهار 1400افت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل مؤلفههای زیست پذیری مناطق هشتگانه شهر اهو چکیده کاملافت کیفیت زندگی شهری براثر شکلگیری و بروز مشکلات پیچیده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، کالبدی و نهادی، استفاده از الگوی مدیریت خوب شهری را با هدف ارتقای زیستپذیری ضروری ساخته است. هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل مؤلفههای زیست پذیری مناطق هشتگانه شهر اهواز میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، توصیفی- پیمایشی بود. بهمنظور گردآوری دادههای پژوهش، از دو شیوة تحلیل اسنادی و پیمایشی بهره گرفته شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان بود. جامعة آماری پژوهش، حدود 200 نفر کارشناسان شهر اهواز بودند که 62 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل از آزمون t تک نمونهای استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل دادههای کمی نشان داد میانگین کل شاخص محیط شهری در شهر اهواز 86/1، تاریخ شهری 9/1، مدیریت شهری 92/1، خدمات و زیرساختهای شهری 20/2 و اقتصاد 76/1 میباشد که در شهر اهواز وضعیت شاخص خدمات و زیرساختهای از بقیه شاخصها بهتر و شاخص اقتصاد از بقیه شاخصها وضعیت بدتری دارد ودر بین مناطق منطقه دو وضعیت بهتری در تمامی مؤلفهها داشت و منطقه 7 وضعیت نامطلوبی در مؤلفههای زیستپذیری در بین بقیه مناطق داشت. پرونده مقاله -
مقاله
18 - تحلیلی بر انتقال آب میان حوضه ای در استانهای اصفهان و چهارمحال و بختیاریجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 49 , سال 13 , بهار 1403آب گران بهاترین ثروتی است که در اختیار بشرقرار گرفته است، به خصوص در مناطق خشک کشور که سطح عظیمی از کشور ما را در بر گرفته است. امروزه جوامع بینالمللی از اهمیت آب برای رشد اقتصادی و اجتماعی پایدار در زمان حال وآینده آگاه گشتهاند. در سطح ملی سهم زیادی از سرمایهگذاریه چکیده کاملآب گران بهاترین ثروتی است که در اختیار بشرقرار گرفته است، به خصوص در مناطق خشک کشور که سطح عظیمی از کشور ما را در بر گرفته است. امروزه جوامع بینالمللی از اهمیت آب برای رشد اقتصادی و اجتماعی پایدار در زمان حال وآینده آگاه گشتهاند. در سطح ملی سهم زیادی از سرمایهگذاریها صرف زیر ساختها و امور زیر بنایی و بهبود مدیریت منابع آب وانتقال آن میشود. این عوامل یاد شده بیانگر اهمیت بخش آب وامنیت اقتصادی واجتماعی در سطح ملی خواهد بود. مسئولان امر، در سالهاي اخیر به دلیل سوء مدیریت در حفظ منابع آبی و همچنین زیرساختهاي هدایت منابع آبی زیرزمینی نتوانستهاند فکري به حال خشکسالی پیشبینی شدهانجام دهند. یکی از طرحهاي انتقال آب بین حوضهاي که در دست مطالعه و اجرا میباشد، انتقال آب از بهشتآباد به زایندهرود میباشد. طرح بهشتآباد، عنوانی است که برای انتقال آب از استان چهارمحال و بختیاری به استانهای اصفهان، یزد و کرمان به کار برده میشود. طبق این طرح قرار است نسبت به انتقال سالانه حدود یک میلیارد و صد میلیون مترمکعب، آب به فلات مرکزی ایران اقدام شود در حالیکه استان چهارمحال و بختیاری با کمبود شدید آب آشامیدنی مواجه میباشد. طرح انتقال آب بهشتآباد یکی از طرحهای بزرگ انتقال میانحوضهای محسوب میشود که قرار است آب را از استان چهارمحال و بختیاری به استانهای اصفهان، یزد و کرمان انتقال دهد. این طرح در کشوقوس قانون گذاریها و تحت فشار افکار عمومی استانهای خوزستان، چهارمحال و بختیاری و نمایندگان این استانها در مجلس، علیرغم تصویب در شورای عالی آب هنوز اجرا نشدهاست. بیشتر کارشناسان معتقدند اجرای این طرح، بهطور خاص پیامدهایی منفی بر استانهای مبدأ و بهطور عام بر امنیت ملی دارد. کنشگریهای سیاسی، چالشهای امنیتی (درگیریهای قومی)، تنشهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی حاصل از مطالعه نکردن و امکانسنجی نادرست طرح، از جمله مسائلی هستند که توجیه پذیری اجرای آن را ناموجه جلوه میدهند. این پروژه که براي انتقال آب از منطقه زاگرس به فلات مرکزي ایران اجرا میشود، شامل احداث سد ذخیره مخزنی به ارتفاع حدود (180متر) در محل تقاطع رودخانههاي کوهرنگ و بهشتآباد است. پرونده مقاله -
مقاله
19 - تبیین برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، مطالعه موردی: شهرشاهین شهرجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1401حل مسائل و مشکلات شهر شاهین شهر در زمینه اقتصادی، اجتماعی و محیطی تنها در سایه مشارکت آگاهانه شهروندان در اداره امور شهرها میسر خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر تبیین برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار درشهرشاهین شهر میباشد. این پژوهش، از لحاظ هدف از نوع کاربردی و چکیده کاملحل مسائل و مشکلات شهر شاهین شهر در زمینه اقتصادی، اجتماعی و محیطی تنها در سایه مشارکت آگاهانه شهروندان در اداره امور شهرها میسر خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر تبیین برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار درشهرشاهین شهر میباشد. این پژوهش، از لحاظ هدف از نوع کاربردی و توسعهای و روش انجام آن توصیفی– تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش در این تحقیق شامل کلیه شهروندان شهر شاهین شهر با جمعیت 173329 نفر میباشد و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 383 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 44 سؤال در هشت متغیر (اوقات فراغت، اعتماد اجتماعی، پرداختهای شهری، انتخابات شهری، گرایش به مشارکت در امور شهری، گرایش به مشارکت در امور محله، دیدگاه فردی و احساس بی قدرتی) میباشد که روایی آن به شیوه صوری و سازهای مورد تأیید واقع شده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 86/0 مورد تأیید واقع شده است. دادههای گردآوری شده براساس نرم افزار spss و آزمونهای تی تست، کولموگروف-اسمیرنف و فریدمن و تحلیل مسیر معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر این اساس سوال اصلی پژوهش حاضر این است که برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار در شهر شاهین شهر چگونه میباشد؟ نتایج نشان داد که شاخص اوقات فراغت بر برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، اعتماد اجتماعی بر برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، پرداختیها بر برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، انتخابات بر برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، امور محله بر برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، امور شهری بر برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار، دیدگاه فردی بر برنامه ریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار و احساس بی قدرتی بر برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعه پایدار اثرگذار بوده است. پرونده مقاله -
مقاله
20 - تحلیل و الگویابی همدیدی-ترمودینامیکی بارش های سنگین بهاره در استان لرستانجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 51 , سال 13 , پاییز 1403بارش های سنگین یکی از مهمرین مخاطرات اقلیمی استان لرستان است که در طی دهه های اخیر در بستر تغییر اقلیم روند افزایشی پیدا کرده است. در این تحقیق هدف اساسی اولا آشکارسازی الگوهای همدیدی-ترمودینامیکی مولد بارش های سنگین بهاره در استان لرستان است. در این راستا از سه دسته دا چکیده کاملبارش های سنگین یکی از مهمرین مخاطرات اقلیمی استان لرستان است که در طی دهه های اخیر در بستر تغییر اقلیم روند افزایشی پیدا کرده است. در این تحقیق هدف اساسی اولا آشکارسازی الگوهای همدیدی-ترمودینامیکی مولد بارش های سنگین بهاره در استان لرستان است. در این راستا از سه دسته دادههای بارش روزانه ایستگاههای لرستان، فاکتورهای همدید پایگاه اقلیمی NCEP/NCAR، و دادههای جو بالای پایگاه دانشگاه وایومینگ استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش صدک 95 اُم، بارشهای سنگین ایستگاههای موردمطالعه طی دوره آماری 1995 تا 2020 در سطح استان لرستان مشخص شدند. با اجرای روش صدکها روی بارش های روزانه ایستگاه های همدید استان لرستان دو کیس بارش سنگین بهاره (14 آپریل 2016 ، 1 آپریل 2019) استخراج شد. نتایج حاصل از تحلیل همدیدی در تراز میانی و فوقانی اتمسفر، در نمونه های منتخب فصل بهار یک ناوه عمیق بر روی شرق دریای مدیترانه و بخش غربی ایران را نشان میداد که شرایط صعود و ورود سیستمهای کمفشار را برای غرب کشور مهیا کرده است. در سطح زمین هم کم فشاری در غرب ایران حاکمیت داشته است مرکز واچرخندی بر روی دریای عمان و خلیجفارس تشکیل شده است که رطوبت را از دریای عمان و عرب به سمت جنوب و جنوب غربی ایران هدایت میکند. اما شاخص های ترمودینامیکی، تفاوت قابل توجهی را در شرایط جو بالای بارش های بهاره آشکار نکرد. پرونده مقاله -
مقاله
21 - تحلیل الگوهای همدید دو رخداد سنگینترین بارشهای حوضه سد زاینده رودجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1402بارش یکی از مهمترین عناصر اقلیمی است و به خصوص زمانی که بارشهای سنگین رخ دهد اهمیت آن بیشتر میشود. بررسی بارش و یا بارشهای سنگین یک منطقه نیازمند تحلیل الگوهای همدید میباشد. این پژوهش با هدف بررسی بارشهای سنگین حوضه آبریز سد زاینده رود صورت گرفته است. برای این منظو چکیده کاملبارش یکی از مهمترین عناصر اقلیمی است و به خصوص زمانی که بارشهای سنگین رخ دهد اهمیت آن بیشتر میشود. بررسی بارش و یا بارشهای سنگین یک منطقه نیازمند تحلیل الگوهای همدید میباشد. این پژوهش با هدف بررسی بارشهای سنگین حوضه آبریز سد زاینده رود صورت گرفته است. برای این منظور از دادههای بارش روزانه ایستگاههای کوهرنگ، فریدون شهر، شهرکرد، داران، پل زمان خان، فرخ شهر، چادگان و سامان طی دوره آماری 2019-1958 استفاده شد. پس از بررسی دادهها دو رخداد بارش در تاریخهای 7/1/2004 و 12/3/2005 که بارشهای سنگین (بارش بالای 20 میلی متر) در منطقه مورد مطالعه رخ داده انتخاب و الگوهای همدید آن مورد تحلیل قرار گرفته است. دادههای مربوط به ارتفاع ژئوپتانسیل سه تراز 500، 700 و 850 هکتوپاسکال از سایت نوآ دریافت و در نرم افزار Arc Gis نقشه های آن ترسیم شد. نتایج به دست آمده نشان داد بارش های سنگین در حوضه مورد مطالعه زمانی رخ میدهد که هوای سرد در عرضهای بالاتر به سمت عرضهای پایینتر حرکت کرده و بر روی دریای سرخ و مدیترانه رطوبت لازم را کسب کرده باشند. زمانی که محور تراف در شرق مدیترانه قرار گیرد و رطوبت فراوان نیز داشته باشد باعث ایجاد بارشهای سنگین در منطقه مورد مطالعه میشود. در مجموع میتوان بیان نمود که شدیدترین بارشها در منطقه مورد مطالعه در اسفندماه رخ میدهد و سیستمهای مدیترانهای و سودانی مسبب رخداد بارشهای سنگین در این منطقه میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
22 - تاثیر جهت وزش باد غالب بر طراحی شبکه معابر شهری (نمونه موردی: شهر سقز)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 3 , بهار 1393شرایط آب و هوایی به موازات سایر عوامل محیطی از مهمترین عوامل موثر در شکلگیری و تکوین شهرها و تداوم حیات شهری به شمار میآید. در واقع شهرها، عناصر شهری و عملکرد آنها همواره از عناصر و عوامل آب و هوایی متاثر بوده و هستند البته از زمان صنعتی شدن شهرها به بعد، شهرها نیز د چکیده کاملشرایط آب و هوایی به موازات سایر عوامل محیطی از مهمترین عوامل موثر در شکلگیری و تکوین شهرها و تداوم حیات شهری به شمار میآید. در واقع شهرها، عناصر شهری و عملکرد آنها همواره از عناصر و عوامل آب و هوایی متاثر بوده و هستند البته از زمان صنعتی شدن شهرها به بعد، شهرها نیز در اوضاع اقلیمی فضای پیرامون خود تاثیر گذاشته و تغییرات اقلیمی میکرو را پدید آوردهاند. باید توجه داشت که تصمیمات طراحانه نقش موثری در بهتر نمودن تاثیر خرده اقلیم دارند تا محیط شهری را به محیطی راحتتر تبدیل نماید. عوامل دخیل در این زمینه عبارتند از: - شکل توسعههای پیشنهاد شده و تاثیر آنها و رابطهشان با ساختمانها و سایر تاثیرات در محدوده طرح - موقعیت راههای دسترسی و پیادهروها، درختان و سایر پوششهای گیاهی - جهت گیری فضاهای داخلی و خارجی و نماها با توجه به جهت تابش آفتاب و سایه - توده گذاری، دسته بندی و فضای بین ساختمانها - باد - موقعیت ورودیهای اصلی و سایر بازشوها به عنوان رابط بین فضای داخل و خارج - منظر، پوشش گیاهی و آب نماها به عنوان منبع افزایش سرمایش طبیعی به طور کلی مجموعه این عوامل در ارتباط با مسائل اقلیمی میتوانند مزایا یا مشکلات مختلفی را برای استفادهکنندگان از فضا ایجاد نماید.(کارمونا،185،2007) باتوجه به مطالب بیان شده در نظر داریم تاثیر جهت وزش باد غالب بر طراحی شبکه معابر شهر سقز را مورد بررسی قرار دهیم. در این تحقیق تلاش شده است که دادههای مورد نیاز را از طریق مطالعات کتابخانهای و رجوع به سازمان هواشناسی شهر سقز گردآوری کرده، سپس وضع موجود معابر شهر سقز را با استفاده از نرم افزار Arc Gis ترسیم کرده و در نهایت با استفاده از استدلال استنتاجی مناسبترین جهت را انتخاب کردهایم. که در این پژوهش با توجه به نوع اقلیم شهر سقز و جهت وزش باد غالب جهت شمالی - جنوبی با بیشترین امتیاز کسب شده نسبت به سایر جهات مناسبترین جهت برای معابر شهر سقز میباشد. این جهت برای شبکه معابر شهر سقز هم از لحاظ برخورداری از تابش آفتاب و هم از لحاظ جلوگیری از برودت بادهای سرد بهترین جهت میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
23 - بررسی نقش جهت باد و جهت شیب در مکانیابی سایتهای پرواز تفریحی مطالعه موردی؛ استان اصفهانجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 2 , بهار 1392به منظور مکانیابی سایت پروازهای تفریحی برای پاراگلایدر عوامل متعددی باید مورد بررسی قرار گیرد. باد، حجم وسیعی از مطالب را در مورد طبیعت آسمان به ما میگوید؛ همچنین مشخص نمودن جهت شیب در بسیاری از برنامهریزیها به خصوص پروژههای مکانیابی اهمیت بسزایی دارد. تشخیص بادها چکیده کاملبه منظور مکانیابی سایت پروازهای تفریحی برای پاراگلایدر عوامل متعددی باید مورد بررسی قرار گیرد. باد، حجم وسیعی از مطالب را در مورد طبیعت آسمان به ما میگوید؛ همچنین مشخص نمودن جهت شیب در بسیاری از برنامهریزیها به خصوص پروژههای مکانیابی اهمیت بسزایی دارد. تشخیص بادهای رو به شیب بالا برای خلبانهای پاراگلایدر و وسایل پرنده نظیر آن دارای اهمیت است. هدف این پژوهش بررسی وزش باد غالب در خلاف جهت شیب زمین برای مکانیابی سایت های پرواز تفریحی در محدوده مطالعاتی استان اصفهان است. بدین منظور لایه توپوگرافی استان اصفهان و داده اولیهی جهت باد غالب از 20 ایستگاه سینوپتیک در دورهی آماری بیست ساله (1995-2005) درنظر گرفته شد. با استفاده از ابزارهای محیط نرم افزارهای GIS وSurfer با ایجاد دو لایه جهت باد غالب و جهت شیب زمین پهنههای دارای شرایط مناسب وزش باد بر خلاف شیب، برای احداث سایت پروازهای تفریحی به صورت نقشه در محدوده مطالعات موردی- استان اصفهان شناسایی شدند. در سطح استان اصفهان با توجه به جهت باد غالب (غرب و شمالشرق) چهار جهت شیب زمین (شمال، شمالشرق، شمالغرب و غرب) مناسب درنظر گرفته شده است. بدین ترتیب مساحت پهنههای مناسب برای سایت پروازی80459.48702کیلومترمربع، در حدود 51.99% از مساحت کل استان اصفهان محاسبه شد. نتایج این پژوهش میتواند طی پروژههای دیگر در سطح محلی و منطقهای مورد ارزیابی دقیقتر قرار گیرند. پرونده مقاله -
مقاله
24 - امکان سنجی کوهپیمایی تفریحی- ورزشی در جهت توسعه گردشگری طبیعت محور استان اصفهانجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 4 , سال 2 , پاییز 1392تفرج وتفریح از جمله نیازهای روحی وروانی هر انسان است که باعث رفع خستگی، آرامش اعصاب و روح وشکوفایی استعدادها میشود. در کشور ما به علت کمبود مراکز تفرجی، برنامهریزی برای احداث تفرجگاه کاملا" ضروری است. از میان تفرجهای طبیعت محور کوهپیمایی، فعالیتی پرطرفدار در سراسر چکیده کاملتفرج وتفریح از جمله نیازهای روحی وروانی هر انسان است که باعث رفع خستگی، آرامش اعصاب و روح وشکوفایی استعدادها میشود. در کشور ما به علت کمبود مراکز تفرجی، برنامهریزی برای احداث تفرجگاه کاملا" ضروری است. از میان تفرجهای طبیعت محور کوهپیمایی، فعالیتی پرطرفدار در سراسر جهان است که بسیاری به آن میپردازند. اما مسأله این است که ویژگیهای طبیعی بهویژه ارتفاعات و توپوگرافی، آنچنان که باید به عنوان فرصت در جهت توسعه کوهپیمایی تفریحی- ورزشی شناسایی نگردیده و در این جهت برنامهریزی نشده است. استان اصفهان نیز از این قائده مستثنی نیست لذا این پژوهش در این راستا، با بهرهگیری ازسیستم اطلاعات جغرافیایی و مدلهای همپوشانی وزنی و منطق بولین نسبت به شناسایی مناطق مستعد کوهپیمایی تفریحی-ورزشی استان اصفهان اقدام نمود. و علاوه بر پهنهبندی مکانی به پهنهبندی زمانی و تعیین بهترین زمان با استقاده از دادههای اقلیمی و شاخصهای جهانی پرداخته است. طبق نتایج بدست آمده 2.3 درصد از استان برای کوهپیمایی تفریحی- ورزشی مناسب است که بیشتر در قسمت غربی و شمال غرب استان میباشد و از نظر زمانی نیز نتایج بدست آمده نشان میدهد که ماههای اکتبر و مه و آوریل بهترین زمانها برای کوهپیمایی تفریحی- ورزشی در استان اصفهان هستند. پرونده مقاله -
مقاله
25 - پهنهبندی اقلیم آسایش گردشگری استان اصفهان با استفاده از تحلیلهای آماری چندمتغیرهجغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 4 , سال 1 , پاییز 1391چکیده: اگرچه که آب و هوا فقط یکی از متغیرهایی است که میتواند در گردشگری و مسافرت مؤثر باشد، ولی بیشتر گردشگران شرایط آب و هوایی را برای مسافرت خود مد نظر قرار میدهند. حتی افرادی هم که به منظور استفاده از آب و هوای مناسب اقدام به سفر نمیکنند، مانند گرد چکیده کاملچکیده: اگرچه که آب و هوا فقط یکی از متغیرهایی است که میتواند در گردشگری و مسافرت مؤثر باشد، ولی بیشتر گردشگران شرایط آب و هوایی را برای مسافرت خود مد نظر قرار میدهند. حتی افرادی هم که به منظور استفاده از آب و هوای مناسب اقدام به سفر نمیکنند، مانند گردشگران فرهنگی یا تحصیلی، سعی میکنند زمانهایی را برای سفر خود انتخاب کنند که مکان مورد نظرشان بهترین شرایط آب و هوایی را داشته باشد. لذا آگاهی از وضعیت آب و هوای مناطق مختلف میتواند در امر برنامهریزی گردشگری نقش مؤثری داشته باشد. در این پژوهش با بررسی هفت پارامتر آب و هوایی مؤثر در امر آسایش گردشگری در استان اصفهان و با استفاده از تحلیل عاملی و تحلیل خوشهای اقدام به پهنهبندی اقلیم آسایش گردشگری در استان اصفهان گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استان اصفهان دارای چهار پهنه اقلیم آسایش گردشگری مجزا است که هر پهنه دارای شرایط آب و هوای خاص خود است و در زمانهای خاصی از سال بهترین شرایط برای حضور گردشگران را دارد. پهنه اول شامل نواحی غربی و جنوبی استان است که در فصل تابستان بهترین شرایط برای حضور گردشگر را دارد. پهنه دوم شامل نواحی غربی و جنوبی به سمت داخل استان است که در فصل بهار برای حضور گررشگران بسیار مناسب است. پهنه سوم شامل نواحی مرکزی استان است که در فصل پاییز بهترین شرایط برای حضور گردشگر را داردو پهنه چهارم شامل نواحی شرقی و شمالی استان است که در فصل زمستان مناسبترین شرایط برای حضور گردشگر را دارد. پرونده مقاله -
مقاله
26 - مقایسه نقشه واحدهای کاری به روش نقشه سازی واحدهای شکل زمین وروش تحلیل سلسله مراتبی سیستمهای ارضی (مطالعه موردی حوضه آبخیز بهشت آباد استان چهارمحال وبختیاری)جغرافیا و مطالعات محیطی , شماره 1 , سال 4 , بهار 1394مهمترین عاملی که در فرآیند برنامهریزی برروی محیط طبیعی سرزمین خودنمایی میکند عامل زمین میباشد. سرزمین مهد کلیه فعالیتهای بشری است.این زمین است که بر آن کشاورزی جان میگیرد، صنعت بر پا میشود و اعم کنشها و واکنشهای زیستی و اجتماعی بشری بر روی آن صورت میپذیرد. به هم چکیده کاملمهمترین عاملی که در فرآیند برنامهریزی برروی محیط طبیعی سرزمین خودنمایی میکند عامل زمین میباشد. سرزمین مهد کلیه فعالیتهای بشری است.این زمین است که بر آن کشاورزی جان میگیرد، صنعت بر پا میشود و اعم کنشها و واکنشهای زیستی و اجتماعی بشری بر روی آن صورت میپذیرد. به همین دلیل است که مهمترین و اصلیترین دغدغه ارزیابان سرزمین شناسایی وتشخیص واحدهای همگن و یکنواخت و ارائه برنامه متناسب با این واحدهای سرزمینی است. اصولا یکی از برجستهترین کار ارزیابان محیط زیست در تجزیه و تحلیل و جمعبندی دادههای متنوع سرزمینی نهفته است و رمز اصلی در برنامهریزی آمایش سرزمین عبارتست از یافتن تکرار محدودههایی از سرزمین است که از همسانی و یکنواختی لازم برخوردار باشند. به گفتار آمایشی یافتن یگانهای نقشهسازی جهت پیریزی یک برنامه آمایش سرزمین مناسب است. تاکنون روشهای مختلفی جهت رفع این چالش پیشنهاد شده است که اساس تفاوت آنها در نوع پارامترهای انتخابی است. به طورکلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که استفاده از نقشه سازی به روش مدل تحلیل سلسلهمراتبی ارضی نسبت به نقشهسازی واحدهای فیزیکی شکل زمین تعداد واحدهای همگن کاری را به میزان یک پنجم تقلیل داده (126 واحد همگن درنقشه سازی براساس واحدهای فیزیکی شکل زمین و24 واحدهمگن در نقشهسازی براساس مدل سیستمهای ارضی) و در عوض مساحت واحدهای همگن کاری را جهت انجام برنامهریزیهای محیطی حدود پنج برابر افزایش میدهد (میانگین مساحت 3069 هکتار درنقشه سازی براساس واحدهای فیزیکی شکل زمین درمقابل میانگین مساحت 15816 هکتار در نقشهسازی براساس مدل سیستمهای ارضی) علاوه برآن درنقشهسازی به روش تحلیل سلسلهمراتبی سیستمهای ارضی هیچگونه ادغامشدگی سطوح وجود ندارد در صورتیکه درشیوه نقشهسازی واحدهای فیزیکی شکل زمین منجر به ادغام شدگی حدود 15 درصد از سطوح با مساحت کمتر از 5/2 هکتار درسطوح بزرگتر شده است. پرونده مقاله -
مقاله
27 - شناسایی روند تغییرات دمای سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دورجغرافیای طبیعی , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1399پژوهش حاضر با هدف بررسی روند سریهای دمایی سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور انجام شد. در این راستا از آمار دمای حداقل و حداکثر ماهانه ایستگاههای ساحلی خلیجفارس طی دوره آماری 2019-1988 و آمار الگوهای پیوند از دور طی همان دوره استفاده شد. سنجش همگنی چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی روند سریهای دمایی سواحل جنوبی ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور انجام شد. در این راستا از آمار دمای حداقل و حداکثر ماهانه ایستگاههای ساحلی خلیجفارس طی دوره آماری 2019-1988 و آمار الگوهای پیوند از دور طی همان دوره استفاده شد. سنجش همگنی و بهتجاری دادهها با استفاده از آزمونهای کایاسکور و اندرسوندارلینگ و روند آنها با آزمونهای t و من-کندال بررسی شد. در ادامه ارتباط سنجی آنها با الگوهای پیوند از دور توسط آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره مشخص گردید. نتایج نشان داد به غیر از دمای حداقل ابوموسی و دمای حداکثر بوشهر که در اکثر ماهها بدون روند بوده اند در سایر ماهها و ایستگاهها روند افزایشی غالب بوده است. دمای حداکثر ماه مارس و دمای حداقل ماه ژولای، در تمام ایستگاهها روند افزایشی داشته است. در مجموع دمای حداقل نسبت به دمای حداکثر روند افزایشی بیشتری را نشان میدهد. نتایج ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و سریهای دمایی حاکی از همبستگی مستقیم و معنادار در دو سطح 95 و 99 درصد و تأثیر زیاد الگوهای WHWP و AMO بر سریهای دمایی مورد مطالعه میباشد. به عبارت دیگر الگوهای واقع در اطلسشمالی و آرام حاره ای بیشترین اثرگذاری را بر روی دمای حداقل و حداکثر سواحل جنوبی ایران دارند. پرونده مقاله -
مقاله
28 - واکاوی روند تغییرات دمایی شهر اصفهان و پیرامون آنجغرافیای طبیعی , شماره 3 , سال 16 , پاییز 1402در سالهای اخیر تغییرات کاربری زمین در شهر اصفهان و پیرامون آن در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندیهای جامعه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای شهر اصفهان و پیرامون آن در دوره چهل ساله (2018- چکیده کاملدر سالهای اخیر تغییرات کاربری زمین در شهر اصفهان و پیرامون آن در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندیهای جامعه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای شهر اصفهان و پیرامون آن در دوره چهل ساله (2018-1979) انجام شده است. تحقیق حاضر، بر اساس هدف در شمار پژوهشهای کاربردی بوده و روش انجام آن، با توجه به موضوع تحقیق و ماهیت آن توصیفی-تحلیلی میباشد و برای بررسی تغییرات دمایی متأثر از تغییرات کاربری و توسعه شهری شهر اصفهان، دادههای دمایی از شهر اصفهان و محدوده 50 کیلومتری اطراف شهر اصفهان از پایگاه اطلاعاتی مرکز اروپایی پیش بینی میان مدت جو(ECMWF)گردآوری شده است، برای راستایی آزمایی، داده-های مربوط به ایستگاههای هواشناسی اصفهان، فرودگاه اصفهان و نجفآباد مقایسه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در این دوره 40 ساله شاهد افزایش محسوس متوسط دمای سالانه از 06/0 درجه در محدوده شرق شهر اصفهان تا 11/0 درجه در محدوده غرب بودهایم. بدین معنی که متوسط درجه حرارت شهر اصفهان و نواحی پیرامون آن طی یک دوره 40 ساله بین 5/2 درجه تا 4 درجه افزایش یافته است. پرونده مقاله -
مقاله
29 - بررسی رابطه بین الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی با خشکسالیهای شمال غرب ایرانجغرافیای طبیعی , شماره 1 , سال 14 , بهار 1400خشکسالی از پدیدههای اقلیمی است که در هر منطقهای احتمال رخداد آن وجود دارد و منجر به زیانهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی میشود. با توجه به اهمیت الگوهای پیوند از دور و تأثیر آنها بر آب و هوا، از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و خشک چکیده کاملخشکسالی از پدیدههای اقلیمی است که در هر منطقهای احتمال رخداد آن وجود دارد و منجر به زیانهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی میشود. با توجه به اهمیت الگوهای پیوند از دور و تأثیر آنها بر آب و هوا، از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای پیوند از دور و خشکسالی در شمال غرب ایران صورت گرفته است. در این راستا از آمار بارش 17 ایستگاه سینوپتیک واقع در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان طی دوره آماری 1988 تا سال 2018 و آمار 16 الگوی پیوند از دور نیمکره شمالی طی همان دوره استفاده شد. ابتدا با استفاده از شاخص(SPI) خشکسالی منطقه مورد مطالعه در مقیاس سالانه، با زمان تأخیر یکماهه و با زمان تأخیر دوماهه بررسی شد. سپس با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ارتباط بین خشکسالی و الگوهای پیوند از دور بررسی شد. نتایج حاصل شده بیانگر آن است که در مقیاس ماهانه الگوی PNA، در زمان تأخیر یکماهه الگوی TNA و در زمان تأخیر دوماهه الگوی NAO بیش از سایر الگوها با ایستگاههای مورد مطالعه همبستگی نشان داده است. از نظر مکانی نیز ایستگاههای مراغه و جلفا بیش از سایر ایستگاه با الگوهای پیوند از دور همبستگی نشان دادهاند. بررسی ضرایب همبستگی فصلی نیز نشان داد که در فصل زمستان الگوهای HCNA و SNA؛ در فصل بهار الگوهای NAM، NPI و PN؛در فصل تابستان الگوی SNAO و در فصل پائیز الگوی POL/PEP بیش از سایر الگوها با خشکسالی ایستگاههای مورد مطالعه همبستگی داشتهاند. پرونده مقاله -
مقاله
30 - تعیین شاخص سوزباد در ایران بر پایه داده های اقلیمیجغرافیای طبیعی , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1395آبوهوا تأثیر بسیار مهمی در حیات و گسترش موجودات زنده بر روی کره زمین دارد. در بین اثرات متغیرهای مختلف جوی بر راحتی و آسایش انسان، اثر تلفیقی باد با دما دارای اهمیت ویژه ای است. افت شدید دما همراه با وزش باد، سوز باد را ایجاد می نماید. در این تحقیق، با استفاده از آمار چکیده کاملآبوهوا تأثیر بسیار مهمی در حیات و گسترش موجودات زنده بر روی کره زمین دارد. در بین اثرات متغیرهای مختلف جوی بر راحتی و آسایش انسان، اثر تلفیقی باد با دما دارای اهمیت ویژه ای است. افت شدید دما همراه با وزش باد، سوز باد را ایجاد می نماید. در این تحقیق، با استفاده از آمار دمای کمینه و سرعت وزش باد ایستگاه های همدیدی کشور در طی دوره آماری 1374 تا 1393 که از سازمان هواشناسی کشور تهیه گردید، سوزباد در کشور پهنه بندی شد. نتایج که از تحلیل داده های 120 تا 314 ایستگاه همدید کشور (برای بازه های زمانی متفاوت) استفاده شد نشان داد که آبان و فروردین را میتوان به ترتیب بهعنوان ماههای شروع و پایان سوز باد در ایران در نظر گرفت. برای روزهای آبان تا فروردین، میانگین کاهش دمای کمینه بهواسطه وزش باد به میزان 4 درجه سلسیوس در ماه بهمن احساس شده است. نقشه های پهنه بندی کشور که برای ماههای سرد سال(ازآبان تا فروردین) ترسیم شد مشخص نمود که تفاوت بین دمای کمینه و دمای احساسی(سوزباد) به خوبی معنی دار (سطح معنی داری 51/0تا 74/0)است. بیشترین فراوانی سوزباد مربوط به سال 1390 با 18088 مورد از 330 ایستگاه و کمترین آن مربوط به سال 1374 با 4321 مورد از 136 ایستگاه بوده است. نکته قابل توجه این که از سال پایه (1374) به بعد، فراوانی وقوع سوزباد بیشتر شده و تعداد روزهای سرد به واسطه وجود باد در شهرهای کشور رو به افزایش است. با بررسی فراوانی وقوع سوزباد درماه های مورد مطالعه، بهمن ماه با 47219 مورد بیشترین و آبان ماه با 17728 مورد کمترین فراوانی وقوع را داشته اند. پرونده مقاله -
مقاله
31 - بررسی روند زمانی- مکانی مخاطره گردوغبار در استان کهگیلویه و بویراحمدجغرافیای طبیعی , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1397گرد و غبار تأثیرات بسزایی در شرایط اقلیمی یک منطقه دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی گردوغبار در استان کهگیلویه و بویراحمد شکل گرفته است. در این راستا کدهای 6، 7، 8، 9، 31، 32 و 35 گردوغبار در ایستگاه های یاسوج، دوگنبدان، سی سخت، دهدشت، لیکک و امامزاده جعفر بررسی شد. اب چکیده کاملگرد و غبار تأثیرات بسزایی در شرایط اقلیمی یک منطقه دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی گردوغبار در استان کهگیلویه و بویراحمد شکل گرفته است. در این راستا کدهای 6، 7، 8، 9، 31، 32 و 35 گردوغبار در ایستگاه های یاسوج، دوگنبدان، سی سخت، دهدشت، لیکک و امامزاده جعفر بررسی شد. ابتدا فراوانی روزانه، ماهانه و سالانه کدها بررسی و تقویم زمانی روزانه آنها تهیه گردید. سپس نقشه های پهنه بندی از مجموع کدها ترسیم و در نهایت روند گردوغبار بررسی گردید. طبق نتایج دوگنبدان با فراوانی2381 بیشترین رخداد گردوغبار را داشته است. همچنین کدهای 6 و 7 از بیشترین رخداد در تمام ایستگاه ها برخوردار بوده اند. بررسی روند گردوغبار نشان داد در یاسوج و دوگنبدان ماه های سرد سال از روند کاهشی گردوغبار برخوردار بوده و ماه های گرم سال فاقد روند بوده اند. در مقیاس سالانه نیز هر دو ایستگاه روند افزایشی را نشان دادند. پرونده مقاله -
مقاله
32 - بررسی روند تغییرات دمای ایستگاه همدید شیراز به روش آماری مَن کِندالجغرافیای طبیعی , شماره 1 , سال 8 , بهار 1394مسألهی تغییر اقلیم و تمایل به گرم شدن کرهی زمین و پیامدهای ناشی از آن علاوه برصاحبان علم، افکار دولتمردان و سیاستمداران را نیز در سراسر دنیا به خود جلب کرده است.جهت بررسی دمای کرانگین سالانهی ایستگاه همدید شیراز از دادههای 42 ساله با بازهیزمانی 0911 0930 استفاده شد. از چکیده کاملمسألهی تغییر اقلیم و تمایل به گرم شدن کرهی زمین و پیامدهای ناشی از آن علاوه برصاحبان علم، افکار دولتمردان و سیاستمداران را نیز در سراسر دنیا به خود جلب کرده است.جهت بررسی دمای کرانگین سالانهی ایستگاه همدید شیراز از دادههای 42 ساله با بازهیزمانی 0911 0930 استفاده شد. از دادههای متوسط جهانی ناهنجاریهای دما در بازهی -زمانی 0933 تا 0930 ، جهت بررسی رابطهی بین دماهای کرانگین با گرمایش جهانی استفادهشد. روشهای آماری رگرسیون خطی و آمارهی مَن کِندال برای آزمون معنیداری روند -تغییرات سریهای دمایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که بهرغم عدم وجودروند در دورهی درازمدت، پس از شروع پدیدهی آغاز سرد، حدّاقل مطلق دمای روزانهی شیرازبا شیبی نزولی رو به کاهش نهاده است. حداکثر سالانهی مطلق دمای روزانهی شیراز با شیبیصعودی رو به افزایش است که نشاندهندهی افزایش تدریجی دماهای بیشینه و شدت گرفتنگرمای تابستانه است پرونده مقاله -
مقاله
33 - مکانیابی بهینه کمپهای طبیعتگردی درحوضه بازفت با استفاده از معیار دسترسیجغرافیایی فضای گردشگری , شماره 4 , سال 7 , پاییز 1397طبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کم چکیده کاملطبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کمپ های طبیعت گردی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بررسی لایه های جغرافیایی حوضه بازفت می پردازد. حوضه بازفت جزو مناطق دارای قابلیت های طبیعت گردی بالا در زمینه گردشگری است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفیـ تحلیلی است.. هدف مطالعۀ حاضر این است که با توجه به معیار فاصله ها و دسترسی ها و زیر معیار های مشخص شده برای آن، مکان های مستعد جهت احداث پروژه های گردشگری تعیین شوند. برای انتخاب مکان مناسب جهت احداث کمپ های طبیعت گردی، لایه های مربوط به معیار و زیرمعیارهای دسترسی، ارزیابی شده و ارزش هریک از این لایه ها در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درنهایت، با بهره گیری از مدل تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی مناسب برای ایجاد پروژه های گردشگری مشخص شد و با تجزیه و تحلیل انجام شده، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، بخش مرکزی حوضه و منتهی علیه شمالی حوضه دارای وضعیت بسیارنامناسب جهت احداث کمپ ها میباشد و بخشهای پراکنده در جنوب و شمال غرب حوضه، بهترین وضعیت را جهت احداث کمپ های طبیعت گردی دارند. پرونده مقاله -
مقاله
34 - مکان یابی سایتهای تفریحی - ورزشی اسکی (مطالعه موردی استان اصفهان)جغرافیایی فضای گردشگری , مقالات زودآیندورزشهایی که به منابع و جاذبههای جغرافیایی وابستهاند، مهمترین بخش قابل توجه در گردشگری ورزشی به شمار میروند یکی از بخشهای گردشگری طبیعی، اسکی است که علاقهمندان آن طیف وسیعی از مردم میباشند واز نظر اقتصادی نیز بخش پر درآمدی از صنعت گردشگری محسوب میشود ارتفاعات است چکیده کاملورزشهایی که به منابع و جاذبههای جغرافیایی وابستهاند، مهمترین بخش قابل توجه در گردشگری ورزشی به شمار میروند یکی از بخشهای گردشگری طبیعی، اسکی است که علاقهمندان آن طیف وسیعی از مردم میباشند واز نظر اقتصادی نیز بخش پر درآمدی از صنعت گردشگری محسوب میشود ارتفاعات استان اصفهان با وجود شرایط متفاوت اقلیمی و طبیعی و همچنین وجود شهرهای بزرگ و جاذبه های اطراف آن، از مناطق مستعداحداث پیست اسکی در کشور میباشد بنابراین مکان یابی بهنیه احداث پیست به ویژه در جهت جذب گردشگر در این منطقه ضروری میباشد. در این پژوهش به مکان یابی سایتهای تفریحی - ورزشی اسکی در استان اصفهان پرداخته شده است . ابتدا با استفاده از منطق بولین به بررسی زیر معیارهای اقلیمی و زمین شناختی پرداخته شده و جهت بررسی ارتباطات متقابل معیارهای اصلی(زمین شناختی،اقلیمی و دسترسی) بااسفاده از مدل دیمتل میزان تاثیرگذاری معیارها بررسی شده است. نتایج حاصل از همپوشانی وزنی نهایی معیارهای اصلی نشان میدهد که بیشترین مساحت و تراکم پهنههای مناسب در نیمه غربی استان میباشد. در این پهنهها بویژه در شهرهای فریدن و فریدونشهر و مناطقیاز شهرستان سمیرم شکل زمین مناسب و مطلوب میباشد و امکان بارش و ماندگاری برف بیش از مناطق دیگراستاناست. پرونده مقاله -
مقاله
35 - سطح بندی جاذبه های طبیعت گردی جزیره هرمز با استفاده از مدل پرالونگجغرافیایی فضای گردشگری , شماره 1 , سال 10 , بهار 1400بخش بسیار مهمی از فعالیتهای گردشگری در دنیا مبتنی بر بهرهمند شدن از طبیعت است و مناطقی که دارای توانهای طبیعی با ارزشتری باشند در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. در این تحقیق با استفاده از مدل پرالونگ ، اقدام به اولویت بندی طبیعت گردی جزیره هرمز گردید. این پژو چکیده کاملبخش بسیار مهمی از فعالیتهای گردشگری در دنیا مبتنی بر بهرهمند شدن از طبیعت است و مناطقی که دارای توانهای طبیعی با ارزشتری باشند در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. در این تحقیق با استفاده از مدل پرالونگ ، اقدام به اولویت بندی طبیعت گردی جزیره هرمز گردید. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی _تحلیلی است. نتایج نشان میدهد که با ترکیب 5 معیاراصلی زیبایی ظاهری، معیارعلمی، معیارتاریخی-فرهنگی، معیار اجتماعی-اقتصادی، ، معیارشکل زمین، معیارفاصله، معیاردسترسی و معیار پوشش ، در عملگر ویکور، رتبه بندی نهایی تهیه شد. در روش پرالونگ با ترکیب 4 معیار ارزش زیبایی ظاهری، ارزش علمی، ارزش تاریخی-فرهنگی و ارزش اجتماعی- اقتصادی و 2 معیار ارزش کیفیت بهره وری و ارزش بهره وری، ارزش کل هر لندفرم محاسبه گردید و سپس اولویت بندی بر این اساس صورت پذیرفت. در این روش، لندفرم دره مجسمه و دره رنگین کمان از بالاترین ارزش و جنگل حرا و غارنمکی دارای ارزش متوسط میباشد و لندفرم ساحل سرخ، ساحل تلمبک، غار رنگارنگ، ساحل لاک پشت، دره سفید، ساحل شنی از ارزش کم برخوردار است. دره مجسمه و دره رنگین کمان در دو معیار ارزش علمی و زیبایی ظاهری مکان طرح شده نسبت به سایر معیارها رتبه های زیاد کسب نموده اند. پرونده مقاله -
مقاله
36 - بررسی نقش توسعه گردشگری خانه باغها در کاهش اثرات جزیره حرارتی شهر اصفهانجغرافیایی فضای گردشگری , شماره 1 , سال 11 , بهار 1401گسترش شهرنشینی و توسعه اراضی شهری به سمت باغات و مزارع کشاورزی، از بزرگترین مشکلات شهرهای بزرگ کشور است و طی سال های اخیر این توسعه به همراه کاهش منابع آبی و افزایش شدید جمعیت، موجب توسعه جزیره گرمایی شهری و گرم شدن کلانشهرها شده است. در این پژوهش با بررسی وضعیت جزیره گ چکیده کاملگسترش شهرنشینی و توسعه اراضی شهری به سمت باغات و مزارع کشاورزی، از بزرگترین مشکلات شهرهای بزرگ کشور است و طی سال های اخیر این توسعه به همراه کاهش منابع آبی و افزایش شدید جمعیت، موجب توسعه جزیره گرمایی شهری و گرم شدن کلانشهرها شده است. در این پژوهش با بررسی وضعیت جزیره گرمایی شهر اصفهان و پیرامون آن و همچنین تغییرات در فضاهای سبز و باغات مجاور شهر اصفهان، رابطه این دو متغیر با هم مورد ارزیابی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی و همبستگی است و هدف پژوهش بررسی نقش توسعه گردشگری خانه باغها در اطراف شهر اصفهان و نقش آن در کاهش اثرات جزیره حرارتی شهر اصفهان است. نتایج این پژوهش نشان داد که طی سالهای اخیر دمای شهر اصفهان و اطراف آن بین 5/2 الی 4 درجه سانتیگراد افزایش یافته است و این افزایش همزمان با توسعه شهر اصفهان و تخریب باغات اطراف شهر بوده است. پرونده مقاله -
مقاله
37 - شناخت نقشه مفهومی جمعسپاری در گردشگری هوشمند با رویکرد فراترکیبیجغرافیایی فضای گردشگری , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1401اگرچه جمع سپاری به عنوان یک اصل تجاری جدید در بسیاری از برنامه های گردشگری در جهان مدرن ظاهر شده است، اما مکانیسم اساسی آن در صنعت گردشگری بویژه در کشور ایران ناشناخته باقی مانده است. هدف اصلی از این پژوهش، شناخت جامع از یک برنامه جمع سپاری در صنعت گردشگری در دو سطح فنی چکیده کاملاگرچه جمع سپاری به عنوان یک اصل تجاری جدید در بسیاری از برنامه های گردشگری در جهان مدرن ظاهر شده است، اما مکانیسم اساسی آن در صنعت گردشگری بویژه در کشور ایران ناشناخته باقی مانده است. هدف اصلی از این پژوهش، شناخت جامع از یک برنامه جمع سپاری در صنعت گردشگری در دو سطح فنی و مفهومی (هستی شناختی، چرایی، چالش ها و راهبردها) است. تجزیه و تحلیل خوشهای در جهت شناخت چارچوب مفهومی چالش هایی که در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری وجود دارد و در نهایت شناخت راهبردهای معرفی شده در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری به محققان کمک میکند تا به یک چارچوب شناختی عمیق در زمینه جمع سپاری در صنعت گردشگری دست یابند. روش پژوهش،کیفی و نوعی از متامطالعه به نام فراترکیب است. برای گـردآوری دادهـا از روش کتابخانـه ای استفاده شده است. در راستای انجام پـژوهش پس از طراحی سؤالات پژوهش، جستجویی نظاممند بر اساس کلیدواژه های مرتبط، از پایگـاه هـای داده هدف شاملEBSCO Business Source Complete وWeb of Science صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که الگوی تحقیقات در زمینه چالش های جمع سپاری در صنعت گردشگری در چهار خوشه فناوری، انسانی، استراتژیک و مطالعات نسل سوم قابل تعریف است و راهبردهای ارائه شده توسط محققین در اجرای موفق یک پروژه جمع سپاری در صنعت گردشگری نیز، در چهار دسته راهبردهای مرتبط با چشم انداز و استراتژی، سرمایه انسانی، زیرساخت و محیط خارجی قابل اجرا است. نتایج این پژوهش به عنوان یک نقشه راه برای تحقیقات آینده پزوهشگران قابل استفاده است و درک کامل تری از چگونگی پلتفرم های جمع سپاری ایجاد شده در صنعت گردشگری ایجاد می کند. پرونده مقاله -
مقاله
38 - بررسی و اولویت بندی مؤلفههای برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعة پایدار در شهر شاهین شهرمطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 1 , سال 12 , بهار 1401هدف از پژوهش حاضر بررسی و اولویتبندی مؤلفههای برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعة پایدار در شهر شاهین شهر است. این پژوهش، از لحاظ هدف از نوع کاربردی و توسعهای و روش انجام آن توصیفی– تحلیلی است. جامعة آماری مورد پژوهش در این تحقیق شامل کلیة شهروندان شهر شاهین شه چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی و اولویتبندی مؤلفههای برنامهریزی مشارکتی با رویکرد توسعة پایدار در شهر شاهین شهر است. این پژوهش، از لحاظ هدف از نوع کاربردی و توسعهای و روش انجام آن توصیفی– تحلیلی است. جامعة آماری مورد پژوهش در این تحقیق شامل کلیة شهروندان شهر شاهین شهر با جمعیت 173329 نفر است و 383 نفر حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران انتخاب شده و به شیوة تصادفی در دسترس قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامة 44 سؤالی در هشت متغیر (اوقات فراغت، اعتماد اجتماعی، پرداختهای شهری، انتخابات شهری، گرایش به مشارکت در امور شهری، گرایش به مشارکت در امور محله، دیدگاه فردی و احساس بی قدرتی) است که روایی آن به شیوة صوری و سازهای مورد تأیید واقع شده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 86/0 مورد تأیید واقع شده است. دادههای گردآوری شده بر اساس نرمافزار spss و آزمونهای، کولموگروف-اسمیرنف و تحلیل عاملی تأییدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گزینههای زمینه برای گسترش تشکلهای غیردولتی در امور شهری با ضریب عاملی 93/0 و مشاورة مسئولان محلی دربارة انجام بهتر امور محله با ضریب 91/0 به ترتیب بیشترین میزان و گزینههای مشارکتهای مردمی در توسعة اجتماعی محلهها با ضریب 31/0 و میزان صمیمت، همکاری و مشارکت مردم با شهرداری در انجام امور شهری با ضریب 33/0 به ترتیب دارای کمترین میزان است. در تجمیع نهایی متغیر انتخابات با ضریب 682/0 و امور محله با ضریب 664/0 به ترتیب دارای بیشترین ضریب و متغیر امور شهری با ضریب 545/0 کمترین میزان است. پرونده مقاله -
مقاله
39 - بررسی تغییرات اقلیم شهر اهواز در رابطه با توسعه منطقه ای و برنامه ریزی شهریفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 13 , بهار 1400شهر اهواز، از جمله شهرهای واقع در منطقه نسبتا خشک است . شهر و اقلیم، تأثیر گذاری تنگاتنگی بر یکدیگر دارند. به دلیل اهمیت این موضوع، ایـن تحقیق بر آن است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل رتبه ای من- کندال به مطالعه تغییـرات عناصر اقلیمی شامل حداقل، حداکث چکیده کاملشهر اهواز، از جمله شهرهای واقع در منطقه نسبتا خشک است . شهر و اقلیم، تأثیر گذاری تنگاتنگی بر یکدیگر دارند. به دلیل اهمیت این موضوع، ایـن تحقیق بر آن است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل رتبه ای من- کندال به مطالعه تغییـرات عناصر اقلیمی شامل حداقل، حداکثر و متوسط دما، بارش و رطوبت اهواز در طـول دوره آمـاری2015-1965 در فرایند توسعه منطقه ای و برنامه ریزی شهری پرداخته است .نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که با توجه به مطابقت روند های دما و بارش، بافت قدیمی شهر جهت آسایش و رفاه شهروندان ، فضاسازیهای درون شهری خود را کاملا بر اساس عناصر محیطی انجام داده است. ساخت فشرده، کوچه های باریک و سایه دار و حتی رنگ ساختمانها متأثر از این توجه می باشد. بر این اساس محور اصلی بحث، بررسی چگونگی تأثیر شرایط اقلیمی بر شهرسازی بومی ایران و نیز استخراج این اصول بکار گرفته اقلیمی در مصالح، تیپولوژی معماری، سازمان فضای شهری و عناصر شهری می باشد. که باید برای احتراز از این خشکی و پیامدهای دیگر آن، برنامه ریزی توسعه شهری و منطقـه ای در راستای مقابله با بحران و به صورت مدیریت ریسک جهت یابی شود. پرونده مقاله -
مقاله
40 - تأثیر رودخانه مرزی هریرود بر روابط هیدروپولیتیک ایران و افغانستانفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 13 , زمستان 1399در این تحقیق با بررسی هیدروپولیتیک رود مرزی هیرود به مسائل بوجود آمده بین ایران و افغانستان پرداخته شده است. اهمیت تحقیق به سبب پدید آمدن چالشهایی در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در روابط این دو کشور و همچنین مردمان ساکن در حاشیه مرزی بوده است. وابستگی افغ چکیده کاملدر این تحقیق با بررسی هیدروپولیتیک رود مرزی هیرود به مسائل بوجود آمده بین ایران و افغانستان پرداخته شده است. اهمیت تحقیق به سبب پدید آمدن چالشهایی در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در روابط این دو کشور و همچنین مردمان ساکن در حاشیه مرزی بوده است. وابستگی افغانستان به آب هریرود برای تأمین نیاز آبی و برنامه های توسعه این کشور، مسبب ورود آب به ایران و چالش امنیت آبی شمال شرقی و شهرهای بزرگی نظیر مشهد شده است. این موضوع برای منطقه معضلات سیاسی نظیر مخاطرات برای امنیت ملی، منابع آبی و مشکلات اجتماعی و اقتصادی مانند مهاجرت گسترده، قاچاق، بیکاری، از بین رفتن کشاورزی و همچنین چالشهای زیستمحیطی نظیر معضل امنیت منابع آب شرب و بروز ریزگردها را به همراه داشته است. هدف اصلی در این مقاله بررسی تأثیر رودخانه مرزی هریرود بر روابط هیدروپولیتیک ایران و افغانستان می باشد که با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی به این موضوع پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روابط سیاسی ایران و افغانستان متأثر از هیدروپولیتیک هریرود می باشد. همچنین، به سبب بالادست بودن افغانستان در حوضه آبریز هریرود، تمایل به جلسات مشترک ندارد و این کشور به جبران فرصتهای از دست رفته دوران اشغال و جنگهای جهادی و داخلی اکنون به سیاستهای یک جانبه گرایانه متمایل بوده و به استفاده ابزاری از آب در قبال ایران روی آورده است. پرونده مقاله -
مقاله
41 - بررسی شرایط دمایی استان فارس جهت تعیین شهرهای مستعد زنبورداری شهریفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1398چکیده در سالهای اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری چکیده کاملچکیده در سالهای اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری به گرده افشانی درختان و گلهای پارکها و خیابانها در فضای شهر کمک زیادی میکند و همچنین میتواند به عنوان یک کسب و کار خانگی محسوب شود. با توجه به اینکه در زنبورداری شهری کندوها کوچ داده نمیشوند، توجه به دما به عنوان مهمترین عنصر جوی موثر بر زنبورداری حائز اهمیت است. در این تحقیق از آمار دمای کمینه و بیشینه روزانه ایستگاههای هواشناسی در دوره آماری 20 ساله استفاده شده است. از این دادهها برای تطبیق آستانههای دمایی موثر بر فعالیت زنبور عسل استفاده شده است. نتایج برآوردهای ایستگاهی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و با توجه به رابطه مستقیم بین تغییرات ارتفاعی و تغییرات دمایی به پهنه استان فارس تعمیم داده شده است. سپس نقشه پهنهبندی قابلیت زنبورداری شهری در استان فارس ترسیم گردید. نتایج نشان داد شرایط حرارتی فعال تقریبا در بیشتر نواحی استان از ماه فروردین آغاز شده و به تدریج به مناطق مرتفع استان میرسد. نواحی جنوبی و کم ارتفاع استان در ماههای تیر تا مهر دارای محدودیت گرمایی هستند. مناسبترین مکانها جهت استقرار کلنیها با تبعیت از نقشههای پهنهبندی بر پایه شرایط دمایی جهت زنبورداری شهری، شهرهای واقع در نوار مرکزی استان با ارتفاع متوسط 1500 متر از سطح دریا هستند. پرونده مقاله -
مقاله
42 - تحلیل فراوانی سرعت و جهت باد و نقش آن در برنامهریزی منطقهای استان فارسفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 11 , پاییز 1398چکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد میباشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان س چکیده کاملچکیده یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عناصر طبیعت باد میباشد که در بیشتر مناطق جهان از این انرژی برای تولید نیروی مورد نیاز استفاده میشود. اولین گام برای به دست آوردن انرژی باد، شناسایی نواحی با پتانسیل مناسب است.هدف از این تحقیق بررسی تغیرات مکانی و زمانی باد و امکان سنجی تولید برق در استان فارس با استفاده از توزیعهای آماری میباشد. بدین منظور اطلاعات دادههای باد (سرعت و جهت) برای ده ایستگاه استان فارس در دوره آماری 10 ساله (2005-2015)از سازمان هواشناسی اخذ گردید. بررسی ویژگیهای باد در استان فارس از طریق پارامترهای محتمل ترین سرعت، سرعت نامی، شدت آشفتگی و توزیع ویبول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باد در استان فارس دارای سرعت مناسبی است ولی ضریب تداوم پایین و شدت آشفتگی باد بالا میباشد که نشان دهنده وزش بادهای ناگهانی در این استان میباشد. بیشترین تغییرات سرعت و جهت باد در مناطق شمالی و شمال غربی استان میباشد و همچنین مناطق شمالی استان شامل ایستگاههای اقلید، ایزدخواست، آباده و صفاشهر براساس جدول درجهبندی نواحی بادخیز گازین و جاستس، از ارتفاع 40متر به بالا، برای نصب توربین بادی و در ارتفاع 80 متری دو ایستگاه اقلید و ایزدخواست برای تولید انرژی بادی مناسب میباشند. در مناطق مرکزی استان میتوان در ارتفاع 60 متری به بالا از انرژی باد جهت مصارف کشاورزی نظیر پمپاژ آب استفاده نمود و همچنین بهرهگیری از انرژی باد درفصول گرم نسبت به سایر فصول استان، مناسب تر میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
43 - بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلانمطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 4 , سال 17 , پاییز 1401از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل میگیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتنابناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش چکیده کاملاز آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل میگیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتنابناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. . برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شد. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 81/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل دادهها به کمک نرم افزارهای spss22 و AMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 21/0 و میزان معناداری 004/0، شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و مقدار معناداری 001/0، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 34/0 و میزان معناداری 000/0 و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معنادای 000/0 تاثیر گذار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معناداری 000/0، بیشترین تاثیر و شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و میزان معنادای 001/0 کمترین تاثیر را داشته است. پرونده مقاله -
مقاله
44 - بررسی الگوهای هوای حاکم بر وزش باد سیستان با استفاده از تحلیل خوشهایمطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , شماره 4 , سال 5 , پاییز 1389چگونگی توزیع فشار در سطح زمین و ارتفاع خطوط همفشار (ارتفاع ژئوپتانسیل) در لایههای مختلف جو، بر بسیاری از پدیدههای اقلیمی و هواشناختی سطح زمین اثر دارد. یکی از پدیدههای اقلیمی با اهمیت، باد است که اثرات قابل توجهی بر دیگر پدیدههای اقلیمی دارد. هم چکیده کاملچگونگی توزیع فشار در سطح زمین و ارتفاع خطوط همفشار (ارتفاع ژئوپتانسیل) در لایههای مختلف جو، بر بسیاری از پدیدههای اقلیمی و هواشناختی سطح زمین اثر دارد. یکی از پدیدههای اقلیمی با اهمیت، باد است که اثرات قابل توجهی بر دیگر پدیدههای اقلیمی دارد. همچنین باد عامل مهمی در زندگی انسان است و فرصتهایی را در اختیار انسان قرار میدهد ضمن این که محدودیت هایی را برای زندگی بشر ایجاد میکند. در این پژوهش ابتدا وضعیت آماری میانگین روزانه وزش باد در ایستگاه زابل مورد بررسی قرار گرفت و رژیم سالانه باد در این ایستگاه مشخص شد، پس از آن الگوهای توزیع متوسط فشار روزانه در سطح زمین و همچنین الگوهای هوا در لایههای 850، 700، 500، 300 و 250 هکتوپاسکال در آسیا و اروپا ترسیم و شناسایی شد و سپس ارتباط بین رژیم باد در زابل با توزیع فشار در سطح زمین و الگوهای هوا در لایههای مختلف جو مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که بین رژیم باد در ایستگاه زابل و توزیع فشار در سطح زمین و الگوهای هوا در لایههای 850، 700، 500، 300 و 250 هکتوپاسکال ارتباط وجود دارد. پرونده مقاله -
مقاله
45 - بررسی بازتاب فضایی چیدمان کاربری ها در شبکه معابر بر جذب سفرهای متکی بر خودرو (محدوده مطالعه:منطقه هفت شهر قم)فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , شماره 2 , سال 9 , تابستان 1397همه روزه ملیون ها نفر از شهرنشینان با شبکه های پیاده ، سواره و انواع مختلف حمل ونقل تماس داشته و برای پاسخ گویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، تفریح و غیره از حمل ونقل شهری استفاده می کنند؛ این جابجایی ها در تمامی نواحی شهری الگوی یکسانی ندارد و تابع عوامل و متغ چکیده کاملهمه روزه ملیون ها نفر از شهرنشینان با شبکه های پیاده ، سواره و انواع مختلف حمل ونقل تماس داشته و برای پاسخ گویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، تفریح و غیره از حمل ونقل شهری استفاده می کنند؛ این جابجایی ها در تمامی نواحی شهری الگوی یکسانی ندارد و تابع عوامل و متغیر های گوناگونی است.دسته ای از این عوامل به تبعیت از عناصرپیکره بندی فضایی است که.یکی از مهم ترین آن ها همانا نحوه چیدمان کاربری زمین درشبکه معابر است.که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.از طریق مطالعات این حوزه می توان پیامد های احتمالی استقرار کاربری ها بر الگوی سفر شهروندان را ارزیابی نمود.ومشخص خواهد شد که درصورت ترویج الگوی سفر پایدار؛کاربری ها باید چگونه توزیع شوند.بهمین منظور منطقه هفت کلان شهر قم به عنوان بخش مرکزی شهر (C.B.D) مورد مطالعه قرار گرفته است.فرآیند تحقیق توصیفی– تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. به منظور تحلیل دادهها و آزمون فرضیات از روش های آماری آزمون همبستگی پیرسون و متناسب با آن تحلیل رگرسیون چند متغیره واز نرمافزارهای کامپیوتری ازجمله Gis,Spss Depth map بهره گرفته شد.یافته های تحقیق بیانگر آن است که در شهرقم ومنطقه مورد مطالعه،میان الگوی سفر شهری وچیدمان کاربری ها ارتباط معنی داری وجود دارد. بطوری که نتیجه ی پژوهش نشان می دهد همبستگی بین شاخص هم پیوندی با درجه تمرکز کاربری تجاری،شاخص اتصال با درجه تمرکز کاربری مسکونی،شاخص یکپارچگی با کاربری هایی چون حمل ونقل و انبارداری منجر به الگوی غالب سفر در هریک از این مسیر ها و محدوده ها شده است. پرونده مقاله