-
حرية الوصول المقاله
1 - تبیینی نو از مولفه های تربیت شهروندی با تاکید بر برنامه درسی پنهان در دوره دبیرستان
امین ملازهی محمد حسین یارمحمدیان بدری شاه طالبیمقدمه و هدف پژوهش: شهروندی مفهومی است که به افراد جامعه هویت رسمی و قانونی میبخشد و از یک طرف متضمن وظایف و مسئولیتها و از طرف دیگر متضمن حقوق و خواستههای افراد است. پژوهش حاضر با هدف توصیف، تبیین و تفسیر تجارب زیستهی دانشآموزان از مولفههای تربیت شهروندی موثر انجا أکثرمقدمه و هدف پژوهش: شهروندی مفهومی است که به افراد جامعه هویت رسمی و قانونی میبخشد و از یک طرف متضمن وظایف و مسئولیتها و از طرف دیگر متضمن حقوق و خواستههای افراد است. پژوهش حاضر با هدف توصیف، تبیین و تفسیر تجارب زیستهی دانشآموزان از مولفههای تربیت شهروندی موثر انجام شده است. روش پژوهش: جامعه پژوهش شامل تعداد 54000 نفر دانش آموزان پسر و دختر سالهای سوم و چهارم رشتههای متوسطه نظری استان سیستان و بلوچستان در 6 منطقه آموزشی سال تحصیلی 96-1395 بود. که با روش نمونهگیری هدفمند همگن انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادها، مصاحبهی نیمه ساختاریافته بود که مصاحبه ها حد اشباع دادهها ادامه یافت. روش تجزیه و تحلیل دادها، روش کدگذاری موضوعی و تحلیل تفسیری بود. یافتهها: پس از تجزیه و تحلیل دادهها و حذف کدهای مشترک، کدمفهومی که بیانگر تجارب مشارکت کنندگان بود استخراج گردید که در 5 دسته اصلی به این شرح دستهبندی شدند: 1ـ بهداشت فردی و جمعی 2ـ قدرشناسی از میراث فرهنگی 3ـ مشارکت 4ـ قانون 5ـ توانایی حل مسئله. نتیجه گیری: این یافتهها نمایانگر آن است که دانشآموزان در ارتباط با مهارتهای شهروندی تجارب مثبت و منفی زیادی را کسب کردهاند که مبین تغییرات در نگرش، اخلاق و... میباشد که آگاهی از آن، برنامهریزی برای مسئولین جامعه را آسانتر میکند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - Designing and Validating an Evaluation inventory for the Effect of Hidden Curriculum on Teacher Identity
Somaye Shirani Zohre MohamadiHidden curriculum might have a substantial effect on teachers’ identity although the two variables might have been under-researched, and there appears to have been no instrument to uncover the issue more specifically. The present study aimed to develop and validat أکثرHidden curriculum might have a substantial effect on teachers’ identity although the two variables might have been under-researched, and there appears to have been no instrument to uncover the issue more specifically. The present study aimed to develop and validate a potential inventory to examine the effect of the Hidden Curriculum on Teacher Identity (HCTI). To do so, 350 Iranian English as Foreign Language (EFL) teachers volunteered to be interviewed in semi-structured interviews to elicit the hidden factors that potentially affect teacher professional identity construction. The final inventory was a questionnaire with 51 items which was subject to reliability and construct validity issues. Reliability and factor analysis results indicated that the questionnaire enjoyed high psychometric properties. Besides, factor analysis indicated 44 items loaded on three components of 1) Hidden Curriculum and Self-Efficacy Dimension of EFL Teacher Identity, 2) Hidden Curriculum and Pedagogical Dimension of EFL Teacher Identity, and 3) Hidden Curriculum and Social Dimension of EFL Teacher Identity. Findings contributed to the effective roles that hidden curriculum could play in shaping and developing teachers’ identity. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تأثیر نظریة انتقادی بر نظریهپردازی در حوزة مطالعات برنامهدرسی
سیروس منصوری محمدحسن کریمی مجید کوثری میمنت عابدینی بلترکهدف پژوهش حاضر، تبیین نظریههای منبعث از نظریه انتقادی در حوزه مطالعات برنامهدرسی و کاربردهای آن است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و برای دستیابی به دادههای معتبر از روش"بررسی مستندات"بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که نظریههای کلیدی منبعث از نظ أکثرهدف پژوهش حاضر، تبیین نظریههای منبعث از نظریه انتقادی در حوزه مطالعات برنامهدرسی و کاربردهای آن است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و برای دستیابی به دادههای معتبر از روش"بررسی مستندات"بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که نظریههای کلیدی منبعث از نظریه انتقادی شامل، نظریه بازتولید، نظریه مقاومت و برنامهدرسی پنهان میباشند. نظریة بازتولید به دنبال ارائه این ایده است که نظام تربیتی در پوشش برنامهدرسی با فراهم کردن شرایطی خاص به بازتولید فرهنگ موجود پرداخته و در خدمت ایدئولوژی حاکم است. برنامه درسی پنهان به این امر اشاره دارد که در لوای برنامهدرسی مدرسه، نظام حاکم بهصورت پنهان اما آگاهانه دانشآموزان را در جهت مورد نظر سوق میدهد. نظریه مقاومت به این امر اشاره دارد که دانشآموزان طبقه پایین لزوماً در برابر برنامهدرسی مدرسه که به بازتولید وضع موجود مبادرت میکند، منفعل نبوده بلکه در برابر آن مقاومت میکنند؛ بنابراین اصلیترین نقشی که نظریه انتقادی در حوزه مطالعات برنامه درسی گذاشته، جهتگیری برنامهدرسی از پارادایم سنتگرایی به بازمفهومگرایی است. در این فضا نظریهپردازان با در دست گرفتن عَلَم سیاسی و مطرح کردن دیدگاههای نئومارکسیستی در برنامهدرسی این رشته را از فضای تکنیکی برنامهریزی درسی به مطالعات برنامهدرسی و حوزهای کاملاً متأثر از فرهنگ و سیاست قلمداد نمودند و معلمان را بهعنوان کارگزاران برنامهدرسی تحت عناوین کارگزاران و روشنفکران مردمی قلمداد کرده و آنها را موظف نموده تا بهعنوان کاری اخلاقی- سیاسی، نظام سیاسی را به چالش بکشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - تبیین اثر برنامه درسی پنهان بر انضباط دانشآموزان دورة ابتدایی
بهزاد نوروزی چگینی علی اکبر شیخی فینی اقبال زارعی علیرضا عصارههدف این پژوهش، بررسی چگونگی اثرگذاری برنامه درسی پنهان بر انضباط دانشآموزان دورة ابتدایی است. به این منظور از روش آمیخته یا ترکیبی در این پژوهش استفاده گردید که در بخش کمی، روش تحقیق مورداستفاده روش پیمایشی از نوع مقطعی و در بخش کیفی از روش بررسی موردی (پژوهش پدیدار شن أکثرهدف این پژوهش، بررسی چگونگی اثرگذاری برنامه درسی پنهان بر انضباط دانشآموزان دورة ابتدایی است. به این منظور از روش آمیخته یا ترکیبی در این پژوهش استفاده گردید که در بخش کمی، روش تحقیق مورداستفاده روش پیمایشی از نوع مقطعی و در بخش کیفی از روش بررسی موردی (پژوهش پدیدار شناختی از نوع تجربه زیست شده) استفادهشده است. جامعة آماری پژوهش کلیه 39 مدرسه ابتدایی پسرانه ناحیه 3 آموزشوپرورش شهر شیراز در سال تحصیلی 95-94 است. تعداد نمونه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی 8 مدرسه و طول مدت مشاهده از ابتدا تا انتهای سال تحصیلی 95-94 بوده است. برای جمعآوری اطلاعات متناسب ابزارهای زیر استفادهشده است:1-پرسشنامه انضباط محقق ساخته.2-برگههای مشاهده سنج محقق ساخته با مقیاس درجهبندی لیکرت با روش واقعهنگاری.3-مصاحبه با روش سؤالات استانداردشده و روش گفتگوهای غیررسمی. بهمنظور تجزیهوتحلیل اطلاعات در بخش کمی از همبستگی پیرسون و تجزیهوتحلیل رگرسیون چندگانه استفادهشده است. نتایج رگرسیون چندگانه بین برنامه درسی پنهان با انضباط دانشآموزان همبستگی چندگانه 527/0 را نشان میدهد که در سطح اطمینان 95درصد معنادار است. همچنین بهمنظور تجزیهوتحلیل اطلاعات در بخش کیفی از نظرات صاحبنظران برنامه درسی پنهان و روانشناسی پرورشی استفاده شد که نتایج نشان داد که در اکثر مدارس و کلاسهای درس مورد مشاهده دانشآموزان تحت تأثیر آثار برنامه درسی پنهان قرار داشتند که این آثار بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر احساس تعلق به مدرسه آنها تأثیر عمیق و پایداری میگذاشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - واکاوی برنامه درسی پنهان در انتخاب استاد راهنما در دانشکده ریاضی: یک مطالعه کیفی
سعید صفایی موحد محمد عطارانبرنامه درسی پنهان در آموزش عالی را میتوان شامل قواعد تصریح ناشدهای دانست که برای تکمیل موفقیت آمیز آموزش رسمی ضروری به نظر میرسد. یکی از مهمترین ابعاد آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی که با پویاییهای خاصی همراه بوده، نقشی اساسی در شکل گیری برنامه درسی پنهان دارد، مرحله ا أکثربرنامه درسی پنهان در آموزش عالی را میتوان شامل قواعد تصریح ناشدهای دانست که برای تکمیل موفقیت آمیز آموزش رسمی ضروری به نظر میرسد. یکی از مهمترین ابعاد آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی که با پویاییهای خاصی همراه بوده، نقشی اساسی در شکل گیری برنامه درسی پنهان دارد، مرحله انجام پایاننامه است. در این مطالعه، با توجه به پویاییهای خاص روابط استاد راهنما ـ دانشجو در انجام این پروژهها سعی شده است تا معیارهای تصریح نشدهای که دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم ریاضیِ یکی از دانشگاههای دولتیِ شهر تهران در انتخاب استاد راهنما مدنظر قرار میدهند، مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحقیق پدیدارشناسی صورت گرفته و ابزار جمعآوری دادهها، مصاحبههای نیمه ساختار یافته و گفتگوهای غیررسمیِ حاصل از زیست تعاملی با شرکت کنندگان در تحقیق بوده است. بدین منظور، تعداد 9 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد این دانشکده با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و دادههای حاصل از آنها با استفاده از روش تحلیل محتوا، تحلیل و مقوله بندی شدهاند. بر اساس نتایج این پژوهش، معیارهای انتخاب استاد راهنما در این دانشکده را میتوان در پنج مقوله اصلی به شرح زیر طبقه بندی کرد: سبک نظارت پژوهشی، ویژگیهای علمی اساتید، ویژگیهای شخصیتی آنها، معیارهای غیر آکادمیک، محدودیت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - رابطه برنامه درسی پنهان با تحلیل رفتگی آموزشی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان
صدف ایمانی ابوالقاسم یعقوبیهدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان با تحلیل رفتگی آموزشی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. روش پژوهشی مورد استفاد از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی سال آخر به تعداد 1359 نفر که در سال تحصیلی 1392-1 أکثرهدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان با تحلیل رفتگی آموزشی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. روش پژوهشی مورد استفاد از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی سال آخر به تعداد 1359 نفر که در سال تحصیلی 1392-1391 مشغول به تحصیل بودند که از این تعداد طبق جدول نمونهگیری مورگان حجم نمونه 302 نفری به روش نمونهگیری تصادفی طبقه ای از میان دانشکدههای دانشگاه انتخاب، و اطلاعات با استفاده از پرسشنامههای تحقیق گردآوری شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در تمامی فرضیهها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین برنامه درسی پنهان و تحلیل رفتگی آموزشی دانشجویان رابطه معناداری منفی وجود دارد. همچنین بین برنامه درسی پنهان و ابعاد تحلیل رفتگی آموزشی (خستگی هیجانی، بدبینی و ناکارآمدی) دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان رابطه معناداری منفی وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - به سوی فرانظریهای دیگر برای شناخت برنامه درسی پنهان
سعید صفایی موحد داوود باوفابرنامه درسی پنهان را باید یکی از سرمایههای مفهومی رشته برنامه درسی به شمار آورد. طرح این مفهوم سبب شده است تا نگاه سطحی نگرانه نسبت به پدیده برنامه درسی کاهش یافته، پدیده مذکور نه صرفاً در بعد طراحی، بلکه در سطح اجرا نیز مدنظر قرار گرفته، پویاییهای آن رصد شود. اگر چه أکثربرنامه درسی پنهان را باید یکی از سرمایههای مفهومی رشته برنامه درسی به شمار آورد. طرح این مفهوم سبب شده است تا نگاه سطحی نگرانه نسبت به پدیده برنامه درسی کاهش یافته، پدیده مذکور نه صرفاً در بعد طراحی، بلکه در سطح اجرا نیز مدنظر قرار گرفته، پویاییهای آن رصد شود. اگر چه این مفهوم نخستین بار در سال 1968 توسط فیلیپ جکسون مورد استفاده قرار گرفت، اما در طی چند دهه گذشته بسیار مورد توجه نظریه پردازان حوزه برنامه درسی قرار گرفته است و هر یک از زاویه خاصی آن را مورد بررسی قرار دادهاند، به گونهای که تا امروز بیش از هزاران مقاله و کتاب در مورد آن به رشته تحریر درآمده است. این تنوع دیدگاهها و نظریهها از یک سو باعث غنای تئوریک مفهوم برنامه درسی پنهان شده و از سوی دیگر شناخت و درک آن را برای بسیاری از افراد مشکل نموده است. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی پیشینه پژوهشی مربوط به این مفهوم چیستی، ابعاد و سطوح گوناگون آن با نگاهی کل نگرانه مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، آثار و پژوهشهای معتبر داخلی و خارجی در حوزه برنامه درسی پنهان مورد بررسی قرار گرفته (تحلیل مضمون) و بر اساس پرسشهای ذیل فرانظریهای با توجه به ویژگیهای مشترک هر کدام ارائه شده است: ماهیت برنامه درسی پنهان چیست؟ کارکردهای این برنامه کدام است؟ این برنامه از دید کدام یک از کنشگران حوزه تعلیم و تربیت پنهان است؟ چه عواملی بر شکلگیری این برنامه مؤثرند؟ پیامدهای این برنامه کدام است؟ و این برنامه در چه سطوحی تاثیرگذار است؟ به نظر نگارنده، نظریهها و دیدگاههای مطرح شده پیرامون برنامه درسی پنهان را میتوان در 6 دسته یا طبقه مختلف جای داد: نظریههای ماهیتی، نظریههای کارکردی، نظریههای ابعادی، نظریههای عاملی، نظریههای پیامدی، نظریههای سطوحی. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی روابط همبستگی و سهم تبیینی مؤلفههای برنامه درسی پنهان با ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان علوم تربیتی دانشگاههای دولتی شهر تهران
مهدی سبحانی نژاد عطیه سادات حسینی یزدیهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان با ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان علوم تربیتی دانشگاههای دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 91 ـ 90 بوده است. از جامعه آماری دانشجویان مذکور در 6 دانشگاه دولتی شهر تهران شامل؛ علامه طباطبایی، شهید بهشتی، تهران، أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان با ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان علوم تربیتی دانشگاههای دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 91 ـ 90 بوده است. از جامعه آماری دانشجویان مذکور در 6 دانشگاه دولتی شهر تهران شامل؛ علامه طباطبایی، شهید بهشتی، تهران، تربیت معلم (خوارزمی)، شاهد و الزهرا با حجم 596 نفر، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد 234 نفر نمونه برآورد و به شیوه طبقهای تصادفی انتخاب شدند. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و به منظور گردآوری دادهها از دو ابزار محقق ساخته؛ مقیاس سنجش ابعاد برنامه درسی پنهان دانشگاهی و همچنین مقیاس سنجش ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان، استفاده شده است. یافتهها نشان داد که بین مجموع مؤلفههای مثبت برنامه درسی پنهان دانشگاهی با ابعاد شناختی، عاطفی و عملکردی و نیز مجموع ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان، رابطه معنادار و مستقیم برقرار است. همچنین رابطه مذکور بین مجموع مؤلفههای منفی برنامه درسی پنهان دانشگاهی با ابعاد شناختی، عاطفی و عملکردی و نیز مجموع ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان، معنادار و غیر مستقیم بوده است. تحلیل سهم نسبی هر یک از جنبههای مثبت و منفی مؤلفههای برنامه درسی پنهان دانشگاهی در پیشبینی ابعاد سهگانه و نیز کل ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان نشان داد که متغیرهای پیشبین در مجموع توانستهاند 4/28 درصد از واریانس کل ابعاد نگرش جامع پژوهشگری دانشجویان را به نحو خاص خود اعم از رابطه معنادار منفی (معکوس) و مثبت (همسو)، تبیین نمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - بررسی نقش مؤلفههای برنامه درسی پنهان در عاطفه نسبت به دانشگاه مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور سمنان
فاطمه بیان فرپژوهش حاضر با هدف تعیین نقش مؤلفههای تشکیلدهندة برنامه درسی پنهان بر عاطفه دانشجویان نسبت به دانشگاه پیامنور صورت گرفت. مفهوم برنامه درسی پنهان بهویژه نقش آن در عاطفه نسبت به دانشگاه بهندرت برای آموزش از راه دور به کار برده شده است. پرورشکاران آموزش عالی بیشترین ه أکثرپژوهش حاضر با هدف تعیین نقش مؤلفههای تشکیلدهندة برنامه درسی پنهان بر عاطفه دانشجویان نسبت به دانشگاه پیامنور صورت گرفت. مفهوم برنامه درسی پنهان بهویژه نقش آن در عاطفه نسبت به دانشگاه بهندرت برای آموزش از راه دور به کار برده شده است. پرورشکاران آموزش عالی بیشترین هدفشان در حوزه شناختی و یا روانی - حرکتی است و کمتر به حوزه عاطفی توجه داشتهاند. این در حالی است که بسیاری از فعالیتهای یادگیری متأثر از حوزه عاطفی است. مسئله اصلی این پژوهش آن است که نقش برنامه درسی پنهان در ایجاد برنامه درسی پنهان چیست؟ روش پژوهش از نوع آمیخته (کیفی و کمی) و بهصورت مطالعه موردی بود. برای انتخاب جامعه آماری و نمونه مورد بررسی با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند از میان مراکز مختلف، مرکز سمنان انتخاب شد. حجم نمونه برای مشاهده 15 کلاس درس بود و مصاحبه با روش سؤالات باز استانداردشده، 48 دانشجو و مصاحبه از نوع گفتوگوهای غیررسمی، تعداد دانشجویان از پیش تعیین شده نبود. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: 1- پرسشنامة محقق ساخته عاطفه نسبت به دانشگاه 2- فرمهای درجهبندیشده محقق ساخته مشاهدهسنج و روش واقعهنگاری 3- مصاحبه با روش سؤالات باز استانداردشده و روش گفتوگوهای غیررسمی. طول مدت مشاهده 2 ترم تحصیلی بود. بهمنظور تجزیهوتحلیل اطلاعات در بخش کمّی از تحلیل اندازهگیری مکرر، آزمون تعقیبی شفه، ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان و عاطفه نسبت به دانشگاه، برابر با 621/0 بود که در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار نبود. ضریب تبیین نیز برابر با 385/0 بود. بدین ترتیب مشخص شد که 5/38 درصد عاطفه نسبت به دانشگاه، تحت تأثیر مؤلفههای تشکیلدهنده برنامه درسی پنهان قرار دارد؛ یعنی ابعاد برنامه درسی پنهان توان پیشبینی عاطفه دانشجویان نسبت به دانشگاه را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان با سبکهای تفکر و ارتباطی دانشآموزان دوره دوم متوسطه شهر مهران
صابر شفیعی محسن آیتی محمد اکبری بورنگ هادی پورشافعی حسین شکوهی فردهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان با سبک های تفکر و ارتباطی دانش آموزان متوسطه شهر مهران است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کل دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر مهران به تعداد 285 نفر است که به بر اساس فرمول کوکران 164 أکثرهدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان با سبک های تفکر و ارتباطی دانش آموزان متوسطه شهر مهران است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کل دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر مهران به تعداد 285 نفر است که به بر اساس فرمول کوکران 164 نفر به شیوه طبقه ای تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های سبک های تفکر Sternberg, R, J.Wagner , R. (2007) ، سبک های ارتباطی Norton (1987) و برنامه درسی پنهان (Hashemi,2012) استفاده شد و برای تحلیل دادهها از آمار توصیفی و تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد پرسشنامه برنامه درسی پنهان (Hashemi,2012) دارای سه مؤلفه است و در تحقیق حاضر نیز دارای روایی مناسب است. همچنین نتایج نشان داد نقش برنامه درسی پنهان بر سبک های تفکر و سبک های ارتباطی دانش آموزان معنادار بوده است. نتایج تحقیق نشان داد بین مؤلفههای تعامل متقابل افراد، ساختار سازمانی مدرسه، ساختار فیزیکی با سبک های ارتباطی و بین سبک های تفکر و مؤلفههای تعامل متقابل افراد، ساختار سازمانی مدرسه، ساختار فیزیکی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - رابطه بین برنامه درسی پنهان و نابرابری های جنسیتی در دانشجویان دانشگاه
فرهاد پردخته اسماعیل کاظم پور زهره شکیباییپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان و نابرابریهای جنسیتی در دانشجویان شرق گیلان انجام شده است. روش آن توصیفی از نوع همبستگی بوده، جامعه آماری پژوهش دانشجویان زن و مرد دانشگاههای شرق گیلان در سال تحصیلی 91-90 با حجم 30489 وحجم نمونه 379 نفر که شامل190 ن أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین برنامه درسی پنهان و نابرابریهای جنسیتی در دانشجویان شرق گیلان انجام شده است. روش آن توصیفی از نوع همبستگی بوده، جامعه آماری پژوهش دانشجویان زن و مرد دانشگاههای شرق گیلان در سال تحصیلی 91-90 با حجم 30489 وحجم نمونه 379 نفر که شامل190 نفر زن و 189 نفر مرد به روش نمونهگیری تصادفی ساده ا نتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی مؤلفههای برنامه درسی پنهان که شامل جو اجتماعی دانشگاه و ساختار سازمانی دانشگاه و پرسشنامه محقق ساخته نابرابریهای جنسیتی با استفـاده از روش الفای کرونباخ، روایی و پایایی کل سؤالات 92 صدم محاسبه گردید. در بخش آمار توصیفی از نمودارفراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از آزمون رگرسیون چند متغیری وضریب همبستگی پیرسون، استفاده گردید که به وسیله نرم افزار spss پس از تجزیه و تحلیل دادهها باعنایت به نتایج به دست آمده مشخص شد بین برنامه درسی پنهان و نابرابریهای جنسیتی دانشجویان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بین ساختارسازمانی دانشگاه و متغیرهای جامعهپذیری جنسیتی، عقیده قالبی جنسیتی و ایفای نقش جسیتی با 95 % اطمینان رابطه وجود دارد و.بین جو اجتماعی دانشگاه و متغیرهای جامعه پذیری جنسیتی، عقیده قالبی جنسیتی، ایفای نقش جسیتی و ایدئولوژی مرد سالاری با 95 % اطمینان رابطه وجود دارد و ا بعاد برنامه درسی پنهان توان پیشبینی نابرابریهای جنسیتی دانشگاهها را دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - برنامه درسی پنهان: چالشی پیدا یا فرصتی ناپیدا؟!
سید حسین عبادیبرنامه درسی پنهان: چالشی پیدا یا فرصتی ناپیدا؟ سیدحسین عبادی چکیده برنامه ی درسی پنهان ناظر بر آموخته های تصریح نشده وعوامل تاثیر گذار برپیدایش آموخته های یادشده می باشد که دانش آموزان در پرتو حضور در مدرسه تجربه می نمایند.جان مایه ی پژوهش حاضر مرور نظام مند بر آن دسته أکثربرنامه درسی پنهان: چالشی پیدا یا فرصتی ناپیدا؟ سیدحسین عبادی چکیده برنامه ی درسی پنهان ناظر بر آموخته های تصریح نشده وعوامل تاثیر گذار برپیدایش آموخته های یادشده می باشد که دانش آموزان در پرتو حضور در مدرسه تجربه می نمایند.جان مایه ی پژوهش حاضر مرور نظام مند بر آن دسته از مقاله ها ی علمی – پژوهشی است که عنوان دار برنامه ی درسی پنهان و حاصل تلاش پژوهشگران ایرانی است که طی دو دهه ی اخیر (1391-1370)در این زمینه قلم فرسایی نموده اند .19 مقاله در این زمینه که در پایگاه های اطلاعاتی داخلی وبین المللی ومجلات نمایه شده ی داخلی در دسترس قرار گرفته ،از راه سرشماری (بدون نمونه گیری) ،جهت بررسی متن کامل وارد این مطالعه گردید.هدف از بررسی مروری حاضر تعیین مهم ترین آثار آموزشی وپرورشی بر آمده از برنامه ی درسی پنهان و ارایه ی راهکار های کاربردی درزمینه ی استفاده بهینه از آثار مثبت ورهایی از آثار منفی آن بوده است.یافته های این پزوهش نشان از سلطه ی آثار منفی برآثار مثبت آموزشی وپرورشی در ابعاد برنامه ی درسی پنهان (ساختار مدرسه،جو اجتماعی مدرسه وتعامل معلم –دانش آموز) در مدارس کشور دارد.این امر به معنای لزوم توجه جدی به راهکارهای ارایه شده در این پژوهش جهت عدم جابجایی فرصت برخاسته از برنامه ی درسی پنهان با چالش های برآمده از آن در مدرسه دارد. کلید واژه ها: برنامه ی درسی، برنامه ی درسی صریح،برنامه ی درسی پنهان، ابعاد برنامه ی درسی پنهان تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی با تأکید بر مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور طرح ملاحظات کاربردی دانشگاهی
مهدی سبحانی نژاد نجمه احمدآبادی آرانی آزاد محمدی صمد محمدیپژوهش حاضر، درصدد تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی برحسب مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور ارائه ملاحظاتی کاربردی برای دانشگاه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که طی آن از استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهومپردازی مجدد، استفاده شده است. جامعه پ أکثرپژوهش حاضر، درصدد تبیین بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشگاهی برحسب مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان به منظور ارائه ملاحظاتی کاربردی برای دانشگاه است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده که طی آن از استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهومپردازی مجدد، استفاده شده است. جامعه پژوهش، مجموعه متون نظری مرتبط با عنوان پژوهش بوده که به کمک فرم فیش برداری، اطلاعات لازم استخراج شده است. یافتههای پژوهش نشان داد؛ مؤلفههای ناهمسوی برنامههای درسی پنهان آموزش عالی میتوانند در تثبیت پایگاه و منزلت بازتولید فرهنگی ـ طبقاتی دانشجوی طبقه خاص مؤثر بوده و بالعکس در نومیدی از تغییر وضعیت کنونی برای دانشجویان طبقههای متوسط و پایین، مؤثر باشند. تبلور عینی این رخداد متأثر از مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان آموزش عالی در تعدادی از استنادهای پژوهشی مطالعه حاضر محسوس است. براین اساس؛ در پایان فهرستی از ملاحظات عملی نمونه در راستای ابعاد مختلف مؤلفههای ناهمسوی برنامه درسی پنهان موردتوجه واقعشده که از آن جمله میتوان به برقراری عدالت آموزشی، تأکید بر روشهای انتقادی و گفتگو محور، کاهش دیوانسالاری به منظور بروز قابلیتهای طبقات مختلف در فعالیتهای دانشگاهی (علمی، پژوهشی، فرهنگی، دانشجویی)، تأکید بر برنامه درسی چندفرهنگی، توجه به شیوههای کیفی به جای شیوه کمی در ارزشیابی، کاربرد و اجرای راهبردهای تدریس فعال و مشارکتی و تغییر در محیطهای آموزشی اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - تبیینی نو از مؤلفههای برنامه درسی پنهان با تأکید بر پدیدارشناسی ون منن
مهدی سبحانی نژاد نجمه احمدابادی ارانی حسن نجفی علی عبداله یار آزاد محمدیپژوهش حاضر با استفاده از دو روش تحلیل مفهومی و استنتاجی به دنبال ارائه تبیینی نو از مؤلفههای برنامه درسی پنهان با تأکید بر پدیدارشناسی ون منن است تا بتواند سهمی در افزایش دانش در حوزة معرفتی مذکور داشته باشد. نتایج نشان میدهد؛ برنامه درسی پنهان شامل یادگیریهای غیر مل أکثرپژوهش حاضر با استفاده از دو روش تحلیل مفهومی و استنتاجی به دنبال ارائه تبیینی نو از مؤلفههای برنامه درسی پنهان با تأکید بر پدیدارشناسی ون منن است تا بتواند سهمی در افزایش دانش در حوزة معرفتی مذکور داشته باشد. نتایج نشان میدهد؛ برنامه درسی پنهان شامل یادگیریهای غیر ملموس، غیررسمی و ضمنی ارزشها، هنجارها و نگرشها است که به واسطه معلمان، کارکنان، فرایندهای غیر رسمی آموزش، تعاملات معلم و شاگرد و تفاسیر دانشآموز از رویدادها و محیط سازمانی ایجاد و انتقال مییابد. پدیدارشناسی ون منن با کمک به حصول تجارب و شناخت فردی حائز آن است که فراگیران را در یادگیری عمیق و بنیادی یاری نماید، بنابراین روش متناسبی در بازشناسی حوزه عمیق و کمتر شناخته شده برنامه درسی پنهان است. پدیدارشناسی ون منن در مؤلفههای برنامه درسی پنهان واجد تجارب زیسته خاصی چون؛ دانشآموز (مسئله محوری، خودراهبری، خود اکتشافی، انعطافپذیری و ...)، معلم (کارگزار، زمینهساز در تکوین نگرش و انگیزة دانشآموز و مدیر چالشهای کلاسی حاوی تجارب زیسته خاص برای دانشآموز)، محتوای درسی (زمینهساز کسب تجارب درونی دانشآموز متناسب با نیازهای خاص وی)، تدریس (فعالیتی شهودی و خلاق به همراه نتایج پیشبینینشده در دانشآموزان) و ارزشیابی (زمینهای برای درک برخی تجارب زیسته دیگر در راستای ماهیت واقعی کلاس، درس، یادگیری و نیز سنجش دانشآموز توسط نظام آموزشی) است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - استاد راهنمای پنهان: برنامه درسی برآمده از تعامل استاد راهنما و دانشجو در پایان نامههای کارشناسی ارشد
حمیده بزرگ عظیمه سادات خاکبازبرنامه درسی پنهان محصول نگاه همه جانبه به تجربه یادگیرندگان است که در قلمرو آموزش عالی نیز به طور ویژهای مورد توجه بوده است. در این میان، در پایاننامه به عنوان درسی که محتوای آن بر اساس مسأله پژوهشی به وجود میآید و به طور انفرادی بین استاد و دانشجو تعریف میشود، نوعی أکثربرنامه درسی پنهان محصول نگاه همه جانبه به تجربه یادگیرندگان است که در قلمرو آموزش عالی نیز به طور ویژهای مورد توجه بوده است. در این میان، در پایاننامه به عنوان درسی که محتوای آن بر اساس مسأله پژوهشی به وجود میآید و به طور انفرادی بین استاد و دانشجو تعریف میشود، نوعی برنامه درسی روییدنی توسط دانشجو تجربه میگردد که همان برنامه درسی پنهان است. در پژوهش حاضر مؤلفهها و ارتباطات میان آنها در برنامه درسی پنهان ناشی از این تعامل مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار جمعآوری اطلاعات مصاحبههای نیمهساختاری بوده و مورد مطالعاتی پژوهش، رشته علوم تربیتی یکی از دانشگاههای تهران است. به این منظور، نمونهای هدفمند از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد (8 نفر) رشته علوم تربیتی انتخاب شد و در طول مدت تجربه این برنامه درسی مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات جمعآوری شده به روش استراس و کوربین کدگذاری شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت، با تقسیم فرآیند انجام پایاننامه به سه مرحله انتخاب استاد راهنما، شروع تعامل و استمرار تعامل نشانگرهایی برای هر مرحله شناسایی و بررسی شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که دانشجویان انتظار تجربه یک فرایند هدایتگری از سوی استاد راهنما دارند و تصور اولیه آنها از فرآیند راهنمایی مغایر با چیزی است که برای آنها شکل میگیرد، لذا برای جبران تفاوت موجود در موقعیت مورد انتظار و آنچه در عمل تجربه میشود، معمولاً استاد راهنمای پنهان را برای پرکردن خلأ بین موقعیت مورد انتظار و موجود بر میگزینند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - بررسی رابطه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان و هویت ملی دانشآموزان متوسطه
رضا علی نوروزی طیبه جنت فریدونی مریم مشاکلایهاین تحقیق با هدف بررسی رابطه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان و هویت ملی دانشآموزان متوسطه انجام شده است. روش آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق دانشآموزان سال دوم و سوم دبیرستانهای غرب استان مازندران، به تعداد 17979 نفر هستند و حجم نمونه شامل 414 نفر أکثراین تحقیق با هدف بررسی رابطه بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان و هویت ملی دانشآموزان متوسطه انجام شده است. روش آن توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق دانشآموزان سال دوم و سوم دبیرستانهای غرب استان مازندران، به تعداد 17979 نفر هستند و حجم نمونه شامل 414 نفر از دانشآموزان میشود که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی مؤلفههای برنامه درسی پنهان که شامل جو اجتماعی مدرسه، ساختار سازمانی، تعامل معلم و دانشآموز و ساختار فیزیکی مدرسه و کلاس درس و پرسشنامه محقق ساخته هویت ملی که پس از تعیین روایی و پایایی، پایایی برنامه درسی پنهان 85% و هویت ملی 81%به روش آلفای کرانباخ محاسبه شد، توسط پاسخگویان تکمیل گردید. در بخش تحلیل آماری از شاخصهای آماری توصیفی و رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین مؤلفههای برنامه درسی پنهان و هویت ملی دانشآموزان با 95/. اطمینان رابطه وجود دارد. بین جو اجتماعی مدرسه، ساختار سازمانی مدرسه، تعامل معلم و دانشآموزان و ساختار فیزیکی مدرسه و کلاس درس و هویت ملی دانشآموزان با 95/. اطمینان رابطه وجود دارد. همچنین یافتهها نشان دادند که افزایش در هر یک از مؤلفهها بر میزان هویت ملی نیز افزوده میشود و بیشترین رابطه مربوط به متغیر تعامل معلم و دانشآموز است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - طراحی چارچوب شناخت هویت حرفهای دانشجویان پزشکی بر اساس برنامه درسی پنهان: رویکرد فراترکیب
مهدی محمدی رضا ناصری جهرمی فاطمه میرغفاری سولماز خادمی فروزان طاهری مریم صیدییکی از مضامین مهم و کلیدی در برنامه درسی پنهان دانشجویان پزشکی، القای هویت حرفهای به آنان میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی طراحی چارچوب شناخت هویت حرفهای دانشجویان پزشکی بر اساس برنامه درسی پنهان بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش شش مرحلهای ساندلوسکی و بار أکثریکی از مضامین مهم و کلیدی در برنامه درسی پنهان دانشجویان پزشکی، القای هویت حرفهای به آنان میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی طراحی چارچوب شناخت هویت حرفهای دانشجویان پزشکی بر اساس برنامه درسی پنهان بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش شش مرحلهای ساندلوسکی و باروسو انجام شده است. تیم فراترکیب متشکل از چهار نفر متخصص برنامهریزی درسی و یک نفر متخصص در روش پژوهش فراترکیب بود. 18 منبع پژوهشی مرتبط، مبنای تحلیل قرار گرفت که نتیجه آن استخراج سه مقوله اصلی از جمله هویت مرتبط با فرایندهای حرفهای (رعایت اخلاق پزشکی، تعلق به حرفه پزشکی و انگیزه شغلی)، هویت مرتبط با پیامدهای حرفهای (توسعه یادگیری و بهسازی و تابآوری) و هویت مرتبط با شایستگیهای حرفهای (شایستگی حرفهای و شایستگی بالینی) میباشد. اعتبار دادهها با استفاده از تکنیکهای اعتبارپذیری، انتقالپذیری و همسوسازی دادهها و اعتمادپذیری به دادهها نیز با هدایت دقیق جریان جمعآوری اطلاعات و همسوسازی پژوهشگران تائید شد. بر اساس نتایج پژوهش، تجربیات مربوط به برنامه درسی پنهان و غیررسمی باید به طور رسمی توسط مربیان پزشکی مورد توجه قرار گیرد. همچنین اساتید با فراهم ساختن فرصتهای بیشتر برای تأمل در برنامه درسی پزشکی، شکلگیری اثربخش هویت حرفهای دانشجویان را تسریع مینمایند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - کشف و ارائه الگوی مفهومی برنامه درسی پنهان در مدارس متوسطه (مطالعه موردی شهر سنندج)
رضا شاکری غلامرضا حاجی حسین نژاد مجید علی عسگری حسن غریبیبرنامه درسی پنهان در حقیقت فرایندی است در راستای مشاهده تعلیم و تربیت، تدریس و آموزش مدرسه به منزله متنی که باید تفسیر یا معانی پنهان آشکار گردد، است. مطالعه حاضر با هدف کشف و ارائه الگوی مفهومی برنامه درسی پنهان در مدارس متوسطه شهر سنندج انجام پذیرفته است. روش تحقیق مط أکثربرنامه درسی پنهان در حقیقت فرایندی است در راستای مشاهده تعلیم و تربیت، تدریس و آموزش مدرسه به منزله متنی که باید تفسیر یا معانی پنهان آشکار گردد، است. مطالعه حاضر با هدف کشف و ارائه الگوی مفهومی برنامه درسی پنهان در مدارس متوسطه شهر سنندج انجام پذیرفته است. روش تحقیق مطالعه حاضر، ترکیبی با کاربرد روش های کمی و کیفی است. در روش کیفی از مصاحبه نیمه ساخت یافته و در روش کمی برای تکمیل اطلاعات کیفی از پرسشنامه استفاده شده است. نتایج مطالعه حاضر حاکی از اثر معنادار متغیرهای مستقل بر برنامه درسی پنهان بوده است. در این راستا، اثر استراتژیها بر برنامه درسی پنهان مدارس متوسطه شهر سنندج بیشترین ضریب اثرگذاری بوده است و پس از آن نیز بستر شکلگیری برنامه درسی پنهان در جایگاه دوم قرار دارد در مجموع علاوه بر روابط ساختاری که همه معنادار شدهاند، برای بعضی شاخصها نیر یک نوع تحلیل عاملی در مدل وجود دارد، که اثر همه آنها نیز معنادار است و این بدان معنی است که شاخصهای متغیرهای اصلی پژوهش به خوبی توانستهاند این متغیرها را تبیین کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - تبیین آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت
رضا میرعرب رضی مهدی اکبریهدف این پژوهش بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت می باشد. برای این منظور جامعه ای متشکل از معلمان و مدیران استان مازندران به تعداد 4330 در نظر گرفته شد، که از میان افراد مذکور نمونه ای مشتمل بر 255 معلم و 71 أکثرهدف این پژوهش بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت می باشد. برای این منظور جامعه ای متشکل از معلمان و مدیران استان مازندران به تعداد 4330 در نظر گرفته شد، که از میان افراد مذکور نمونه ای مشتمل بر 255 معلم و 71 مدیر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پژوهش پیمایشی با اجرای پرسشنامه انجام شد. پایایی پرسشنامه 79/0 بدست آمد. نتایج نشان داد معلمان و مدیران، آثار مولفههای منفی برنامه درسی پنهان را ضعیف و آثار مولفههای مثبت را قوی ارزیابی می کنند. به عبارت دیگر آنها وضع موجود برنامه درسی پنهان را مثبت تلقی می کنند. به منظور پیمایش نظرات افراد شرکت کننده از آنها خواسته شد راهکارهای مطلوب در برنامه درسی پنهان را ارائه کنند. در مجموع 12 راهکار از دیدگاه معلمان و مدیران در کاهش آثار منفی برنامه درسی پنهان به دست آمد. مواردی از قبیل دانش آموزان بر اساس وضعیت اقتصادی شان طبقه بندی نشوند (گویه 14 با میانگین 37/4)، در مدرسه نیاز به کار گروهی است (گویه 7 با میانگین 16/4)، موفقیت در مدرسه نتیجه اطاعت بی چون و چرا از مراجع قدرت نیست (گویه 11 با میانگین 95/3). همینطور برای افزایش آثار مولفه های مثبت برنامه درسی پنهان بر یادگیری دانشآموزان 10 راهکار از جمله توسعه دانش شاگردان (با میانگین 50/4)، تاکید مدرسه بر خودآگاهی دانش آموزان (با میانگین 29/4)، توجه به سلامت روانی کودکان (با میانگین 04/4) پیشنهاد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت
رضا میرعرب رضی مهدی اکبریهدف این پژوهش بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت می باشد. برای این منظور جامعه ای متشکل از معلمان و مدیران استان مازندران به تعداد 4330 در نظر گرفته شد، که از میان افراد مذکور نمونه ای مشتمل بر 255 معلم و 71 أکثرهدف این پژوهش بررسی آثار برنامه درسی پنهان مدارس و ارائه راهکارهایی به منظور کاهش آثار منفی و افزایش آثار مثبت می باشد. برای این منظور جامعه ای متشکل از معلمان و مدیران استان مازندران به تعداد 4330 در نظر گرفته شد، که از میان افراد مذکور نمونه ای مشتمل بر 255 معلم و 71 مدیر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پژوهش پیمایشی با اجرای پرسشنامه انجام شد. پایایی پرسشنامه 79/0 بدست آمد. نتایج نشان داد معلمان و مدیران، آثار مولفههای منفی برنامه درسی پنهان را ضعیف و آثار مولفههای مثبت را قوی ارزیابی می کنند. به عبارت دیگر آنها وضع موجود برنامه درسی پنهان را مثبت تلقی می کنند. به منظور پیمایش نظرات افراد شرکت کننده از آنها خواسته شد راهکارهای مطلوب در برنامه درسی پنهان را ارائه کنند. در مجموع 12 راهکار از دیدگاه معلمان و مدیران در کاهش آثار منفی برنامه درسی پنهان به دست آمد. مواردی از قبیل دانش آموزان بر اساس وضعیت اقتصادی شان طبقه بندی نشوند (گویه 14 با میانگین 37/4)، در مدرسه نیاز به کار گروهی است (گویه 7 با میانگین 16/4)، موفقیت در مدرسه نتیجه اطاعت بی چون و چرا از مراجع قدرت نیست (گویه 11 با میانگین 95/3). همینطور برای افزایش آثار مولفه های مثبت برنامه درسی پنهان بر یادگیری دانشآموزان 10 راهکار از جمله توسعه دانش شاگردان (با میانگین 50/4)، تاکید مدرسه بر خودآگاهی دانش آموزان (با میانگین 29/4)، توجه به سلامت روانی کودکان (با میانگین 04/4) پیشنهاد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - بررسی و تحلیل نقش مولفه های برنامه درسی پنهان در تحکیم هویت علمی دانشجویان (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب)
محمد علی مجلل چوبقلو الهام تمجید تاشبا عنایت به اهمیت برنامه درسی پنهان در مراکز آموزشی، نگارنده در این مقاله در صدد است نقش مولفه های برنامه درسی پنهان(معماری و کیفیت ساختمان دانشکده یا دانشگاه، ساختار اجتماعی و اداری دانشکده یا دانشگاه، ارتباط متقابل اعضای هیئت علمی و دانشجویان و روابط میان فردی دانشجوی أکثربا عنایت به اهمیت برنامه درسی پنهان در مراکز آموزشی، نگارنده در این مقاله در صدد است نقش مولفه های برنامه درسی پنهان(معماری و کیفیت ساختمان دانشکده یا دانشگاه، ساختار اجتماعی و اداری دانشکده یا دانشگاه، ارتباط متقابل اعضای هیئت علمی و دانشجویان و روابط میان فردی دانشجویان با کارکنان و با یکدیگر) را در تحکیم هویت علمی دانشجویان را به طور موردی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب مورد بحث و بررسی قرار دهد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به صورت میدانی و زمینه ای انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان دانشگاه آزاد واحد بناب که تعداد آنها تقریباً 8000 نفربود و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 260محاسبه شد و به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که شامل سوال در حیطه برنامه درسی پنهان بود که هر سوال بر اساس طیف لیکرت( خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد) نمره گذاری شده بود؛ در راستای برآورد روایی پرسشنامه از دیدگاه استادان برنامه ریزی درسی استفاده شد و برای تعیین میزان پایایی پرسشنامه، از دانشجویان به تعداد 20 نفر به طور مشترک و با فاصله حداقل یک هفته، دو مرتبه نظر خواهی شد وضریب پایایی محاسبه شده برای پرسشنامه تکمیل شده توسط دانشجویان برابر با(94/0+) بوده است که نشانگر اعتبار آن است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخصهای آماری توصیفی مانند فراوانی، میانگین و برای تبیین تفاوتها از آزمون آماری استنباطی پارامتریک z وغیر پارامتریک خی دو استفاده شد. آنچه از تجزیه وتحلیل داده های تحقیق بر آمد مولفه های برنامه درسی پنهان در تحکیم هویت علمی دانشجویان موثر هست و دلیل آن بالا بودن میانگینهای کسب شده از مورد انتظار بوده و در مجموع نشانگر تاثیر گذاری آنها بر چگونگی شکل گیری و تحکیم بنیه علمی دانشجویان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - تعیین نقش ابعاد و مؤلفههای برنامه درسی پنهان بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان ابتدایی پسر از دیدگاه معلمان شهرستان آبدانان در سال 94-93
اکبر رهنما ایوب علی فت محمود امیدیهدف پژوهش، تعیین نقش ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان ابتدایی پسر از دیدگاه معلمان شهرستان آبدانان در سال تحصیلی 94-1393می باشد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان آبدانان که جمعیت آن ها أکثرهدف پژوهش، تعیین نقش ابعاد و مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان ابتدایی پسر از دیدگاه معلمان شهرستان آبدانان در سال تحصیلی 94-1393می باشد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان آبدانان که جمعیت آن ها برابر با 307 نفراست. از این جامعه آماری با استفاده از نمونه ای تصادفی (طبقه ای) و با استفاده از فرمول کوکران نمونه آماری پژوهش برابر با171 نفر بدست آمد. برای سنجش خودکارآمدی اجتماعی از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید و برای سنجش برنامه درسی پنهان از ابزار پرسشنامه ترکیبی پروین(1393) و احمدیان(1391) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی(میانگین، انحراف استاندارد) و استنباطی(آزمون t تک گروهی، تحلیل واریانس) استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد نقش مؤلفه های برنامه درسی پنهان بر خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان ابتدایی شهر آبدانان معنادار بوده است و مؤثرترین عامل بر خودکارآمدی تحصیلی مربوط به مؤلفه ی روش تدریس و کم ترین آن مربوط به مؤلفه ی محتوا بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - «بررسی نقش برنامه درسی پنهان در رفتار انضباطی دانش آموزان از دیدگاه مدیران و معلمان مدارس راهنمایی دخترانه شهرستان خلخال در سال تحصیلی89-88»
حسینعلی تقی پور هاجر غفاریپژوهش حاضر، به بررسی نقش برنامه ی درسی پنهان، در رفتار انضباطی دانش آموزان از دیدگاه مدیران و معلمان مقاطع راهنمایی دخترانه شهرستان خلخال در سال تحصیلی 89-88 می پردازد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی آشکارسازی عواملی است که از طریق برنامه ی برنامه درسی پنهان به دانش آموزان منت أکثرپژوهش حاضر، به بررسی نقش برنامه ی درسی پنهان، در رفتار انضباطی دانش آموزان از دیدگاه مدیران و معلمان مقاطع راهنمایی دخترانه شهرستان خلخال در سال تحصیلی 89-88 می پردازد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی آشکارسازی عواملی است که از طریق برنامه ی برنامه درسی پنهان به دانش آموزان منتقل می شود. روش تحقیق، از لحاظ هدف،کاربردی، و ازلحاظ نوع، توصیفی- همبستگی می باشد. در خصوص روائی پرسشنامه ها از نظرات متخصصین استفاده شده و پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ به میزان91/0 می باشد. جامعه آماری به تعداد 140 نفرمی باشد و در فرایند پژوهش 120 پرسشنامه معتبر به عنوان نمونه آماری به روش سرشماری مورد بررسی قرارگرفت. پرسشنامه محقق ساخته، برای بررسی تاثیرمولفه های برنامه درسی پنهان، که شامل ساختار فیزیکی مدرسه، جو اجتماعی مدرسه، ساختار سازمانی و روابط موجود در مدرسه، تشویق و تنبیه، فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط پاسخگویان تکمیل گردید. نتایج حاصله نشان داد که: 1- بین ساختار فیزیکی مدرسه و رفتار انضباطی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. 2- بین جو اجتماعی مدرسه و رفتار انضباطی دانش آموزان در مدرسه رابطه معناداری وجود دارد. 3- بین روابط موجود در مدرسه و رفتار انضباطی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. 4- بین ساختار سازمانی و رفتار انضباطی دانش آموزان رابطه معنا داری وجود دارد. 5- بین مکانیسم های تشویق و تنبیه و رفتار انضباطی دانش آموزان در مدارس رابطه معناداری وجوددارد . 6- بین میزان کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس و یادگیرهای ناشی از برنامه درسی پنهان رابطه معنا داری وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - مطالعهی ابعاد برنامهی درسی پنهان روشهای تدریس معلمان سال اول متوسطه شهر اردبیل از نظر دانشآموزان دختر
سحر علیزادهنیری یوسف ادیبهدف از پژوهش حاضر، مطالعه و مقایسهی ابعاد برنامهی درسی پنهان (پیامدهای منفی) روشهای تدریس معلمان سال اول متوسطهی شهر اردبیل در دروس زیستشناسی، ریاضی و ادبیات از نظر دانشآموزان دختر در سالتحصیلی 91-1390 بوده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشآموزان دختر أکثرهدف از پژوهش حاضر، مطالعه و مقایسهی ابعاد برنامهی درسی پنهان (پیامدهای منفی) روشهای تدریس معلمان سال اول متوسطهی شهر اردبیل در دروس زیستشناسی، ریاضی و ادبیات از نظر دانشآموزان دختر در سالتحصیلی 91-1390 بوده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشآموزان دختر نواحی 1و 2 در حال تحصیل در پایهی اول متوسطه برابر با 4105 نفر میباشد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونهی دانشآموزان 352 نفر تعیین شد و از روش نمونهگیری خوشهای برای انتخاب نمونهها استفاده شد. ابزار مورد استفاده پرسشنامهی محقق ساخته بوده است که از روایی و پایایی لازم برخوردار بودند. روشهای آماری مورد استفاده شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - The Role of Hidden Curriculum on Educational Function of Students(A Case Study in Neyshabour High-school Students)
Heydar Jan Alizadeh Mahmoud Sharepour Reza Kashefi RadThis study studies the role of hidden curriculum on educational function of students in 2011-2012. It also studies the hidden curriculum (social setting) on educational function among high- school students in Nayshabour. This research is descriptive and inferential. It أکثرThis study studies the role of hidden curriculum on educational function of students in 2011-2012. It also studies the hidden curriculum (social setting) on educational function among high- school students in Nayshabour. This research is descriptive and inferential. It also uses Halpean craft questionnaire and the validity shows 88%. 290 students were selected. Social settings of high schools includes the relationship of staffs and principles with students. The relationship of teachers with students and the students with each other results are as follows: The social settings of special schools(Nemoneh Shahed) 1- The state schools are different from close-open social settings. 2- The social settings of Nemoneh schools are more open than state ones. 3- The social settings of girls schools are more open than boys ones. 4- The open social settings(21%) explains educational function of students. 5- If the social settings close more, the educational functions will reduce. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - مشارکت به عنوان یکی از مولفه های تربیت شهروندی موثر در برنامه درسی پنهان
امین ملازهی محمد حسین یارمحمدیان بدری شاه طالبیهدف پژوهش حاضر، تحلیل برنامه درسی پنهان بر اساس مولفه های تربیت شهروندی است. پژوهش حاضر مبتنی بر پژوهش پدیدارشناختی به تبیین تجارب زیسته ی دانش آموزان پرداخته شد. شرکت کنندگان در این پژوهش دانش آموزان پسر و دختر سال های سوم و چهارم رشته های متوسطه نظری ریاضی و فیزیک، عل أکثرهدف پژوهش حاضر، تحلیل برنامه درسی پنهان بر اساس مولفه های تربیت شهروندی است. پژوهش حاضر مبتنی بر پژوهش پدیدارشناختی به تبیین تجارب زیسته ی دانش آموزان پرداخته شد. شرکت کنندگان در این پژوهش دانش آموزان پسر و دختر سال های سوم و چهارم رشته های متوسطه نظری ریاضی و فیزیک، علوم تجربی و ادبیات و علوم انسانی استان سیستان و بلوچستان به تعداد 6 منطقه آموزشی یا شهرستان بود. که با روش نمونه گیری ملاک محور موارد عادی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه ی عمیق نیمه ساختار یافته بود که مصاحبه ها تک تک انجام گرفت و کدگذاری گردید و بعد از نفر 21، اطلاعات به حد اشباع رسید و اطلاعات جدید به دست نیامد ولی برای باور پذیری تا 30 نفر ادامه پیدا کرد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات و حذف کدهای مشترک، کد مفهومی که بیانگر تجارب مشارکت کنندگان بود استخراج گردید که در 5 دسته اصلی به این شرح دسته بندی شدند: 1ـ بهداشت فردی و جمعی 2ـ قدرشناسی از میراث فرهنگی 3ـ مشارکت (قبول مسئولیت در مدرسه، نتایج کارگروهی بر تکامل شخصیت فرد، همکاری در کلاس درس، ملزومات کارگروهی) 4ـ قانون 5ـ توانایی حل مسئله. این یافته ها نمایانگر آن است که دانش آموزان در ارتباط با مهارت های شهروندی تجارب مثبت و منفی زیادی را کسب کرده اند که مبین تغییرات در نگرش، اخلاق و... می باشد که آگاهی از آن، برنامه ریزی برای مسئولین جامعه را آسان تر می کند. که در این مقاله فقط به مولفه مشارکت پرداخته می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - رابطه برنامه درسی پنهان با مسئولیتپذیری اجتماعی و هویتاجتماعی دانشآموزان دوره دوم ابتدایی ناحیه چهار استان قم
ریحانه کبیریپژوهش باهدف بررسی رابطه برنامه درسی پنهان با مسئولیتپذیری اجتماعی و هویت اجتماعی دانشآموزان دوره دوم ابتدایی ناحیه چهار استان قم انجام شد. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی؛ ازنظر شیوه گردآوری دادهها، میدانی و مبتنی بر مطالعه کتابخانهای و نحوه اجرا توصیفی از نوع همب أکثرپژوهش باهدف بررسی رابطه برنامه درسی پنهان با مسئولیتپذیری اجتماعی و هویت اجتماعی دانشآموزان دوره دوم ابتدایی ناحیه چهار استان قم انجام شد. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی؛ ازنظر شیوه گردآوری دادهها، میدانی و مبتنی بر مطالعه کتابخانهای و نحوه اجرا توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعهی آماری شامل دانشآموزان دوره دوم ابتدایی ناحیه ۴ استان قم به تعداد 3690 نفر بود که طبق جدول نمونهگیری گرجسی و مورگان 363 نفر بهعنوان نمونه برآورد شدند. نمونهگیری به روش طبقهای نسبی انجام شد. ابزار گردآوری داده پرسشنامههای مسئولیتپذیری گاف، برنامهی درسی پنهان محقق ساخته، هویت اجتماعی صفاری نیا و روشن بودند. دادههای ناشی از اجرای پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار SPSS در دو بخش توصیفی(جداول و نمودارهایی که حاوی میانگین، فراوانی، درصد تجمعی) و استنباطی(همبستگی پیرسون و رگرسیون تک متغیره) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین برنامه درسی پنهان با مسئولیتپذیری(73%) و هویت اجتماعی(45%) دانشآموزان دوره دوم ابتدایی ناحیه 4 استان قم رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - رابطهی برنامه درسی پنهان با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور
طاهر محبوبی کمال محبوبی هانیه بدیعی خدیجه ندری امیرمحمد خندانپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی برنامهی درسی پنهان با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز بوکان در سال تحصیلی 97-96 انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه ی دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه پیام نور مرکز بوکان است که در مقطع کارش أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی برنامهی درسی پنهان با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز بوکان در سال تحصیلی 97-96 انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه ی دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه پیام نور مرکز بوکان است که در مقطع کارشناسی مشغول به تحصیل بوده اند. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد150نفر انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامهی برنامه ی درسی پنهان حسن ملکی(1386) و خلاقیت عابدی(1372) استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، شامل (میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی، شامل(ضریب همبستگی پیرسونR) استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحلیل فرضیهها نشان داد که بین برنامهی درسی پنهان بطور کلی و مؤلفههای آن از جمله، رابطهی بین دانشجویی، روش تدریس استاد، ساختار فیزیکی دانشگاه، روابط استاد- دانشجویی با خلاقیت در سطح0/01 رابطهی معناداری وجود دارد تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر برنامه درسی پنهان در مدارس دوره اول متوسطه
اکرم راشدی اصغر شریفی افسانه صابر گرکانبرنامه درسی پنهان شامل ارزشها، تمایلات، هنجارهایی میشود که از طریق فرهنگ مدرسه و به طور ضمنی به دانشآموزان منتقل میشود. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر برنامهدرسی پنهان در مدارس دوره اول متوسطه انجام شد. روش پژوهش روش آمیخته کیفی-کمی بود. در بخ أکثربرنامه درسی پنهان شامل ارزشها، تمایلات، هنجارهایی میشود که از طریق فرهنگ مدرسه و به طور ضمنی به دانشآموزان منتقل میشود. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر برنامهدرسی پنهان در مدارس دوره اول متوسطه انجام شد. روش پژوهش روش آمیخته کیفی-کمی بود. در بخش اول با تحلیل داده بنیاد، عوامل علی برنامهدرسی پنهان شناسایی و در بخش دوم به اولویت بندی آنها پرداخته شد. جامعه آماری در بخش کیفی اساتید و نخبگان صاحب نظر و دربخش دوم کلیه مدیران و معلمان مدارس غیردولتی متوسطه اول شهر تهران بود. دربخش کیفی تعداد مصاحبه شوندگان 15 نفر و د ربخش کمی با استفاده از جدول مورگان تعداد 384 نفر نمونه برای آن برآورد و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار پژوهش در بخش اول، مصاحبه نیمه ساختار و در بخش دوم، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر ابعاد استخراجی از دیدگاه صاحب نظران گوناگون است که روایی صوری و محتوایی آن پس از مطالعه توسط متخصصان دانشگاهی تایید شده است. پایایی پرسشنامه نیز طی محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با 0.90بود. درتحلیل کیفی چهار مقوله محیط فیزیکی، محیط شناختی، محیط اداری ومحیط اجتماعی به عنوان مقولههای انتخابی علی برای برنامه درسی پنهان در مدارس متوسطه اول مشخص شد و اولویت بندی نشان داد محیط شناختی اولویت بالاتری از دیگر مولفهها دارد. تفاصيل المقالة